Na iTovo Cava Mo Kilai Kina?
“NA CAVA o cakava mo veisautaka kina nona itovo na turaga ya?” Qori na ka a taroga na iliuliu ni ovisa vua e dua na painia, ena dua na taoni mai na Yatu Filipaini. E dusia sara na ibinibini pepa ra veitaqataqai tu ena dela ni nona desi, qai kaya tale: “O kila ni qo kece na ivolatukutuku ni ka e beitaki kina? A dau vakacaca vakalevu ena taoni qo, ia oni sa veisautaka na nona itovo.” E dau mateni qai ivakarau kaukaua ena loma ni taoni na turaga ya. Na cava e uqeti koya me veisau kina? Na vosa uqeti ni Kalou na iVolatabu.
Levu e uqeti ira na ivakasala yaga i Paula mera ‘biuta tani na tamata [“itovo,” NW] makawa ena vuku ni ivalavala e liu ra qai vakaisulu ena tamata vou sa caka me vaka na Kalou.’ (Efeso 4:22-24) Ke da cakava na veiveisau lalai se lelevu ena noda itovo, noda vakaitovotaka na itovo vou e tiki ni veisau meda lai dua kina na lotu vaKarisito.
Noda cakava e so na veiveisau kei na noda toso vakayalo me rawa nida papitaiso kina e se qai kena itekitekivu ga. Nida vakarau papitaiso, eda vaka sara ga e dua na tiki ni kau e se qai tekivu ceuti. O na rawa ni kila na ibulibuli ni ka e ceuti tiko, ia ena caka tale kina e levu na cakacaka me vakacavari kina. Ena vinakati vua na dausivisivi me ceuta sara na veitikina lalai kece me rairai vinaka kina na tikinikau ya. Ena gauna ni papitaiso, sa tiko vei keda na ivakatagedegede e vinakati meda dauveiqaravi kina ni Kalou. Ia, e se vinakati tiko ga meda vakavinakataka na noda itovo vou ena noda cakava e so tale na veiveisau.
E raica mada ga o Paula ni dodonu vua me cakava e so na veiveisau. A kaya: “Au qai raica na lawa qo: niu via cakava na ka dodonu, e tiko ga vei au na ca.” (Roma 7:21, NW) A makare vinaka tu vei Paula na nona itovo qai kila tale tu ga na ka e via cakava. Vakacava mada o keda? Dodonu meda taroga tale ga: ‘Na itovo cava e tiko ga vei au? E vakacava na noqu itovo? Na itovo cava au vinakata meu kilai kina?’
Na Cava e “Tiko ga Vei Au”?
Nida vakavinakataka noda vale makawa, ena sega ni rauta wale ga meda boroya na lalaga i tuba ke ra sa vuca na icoka e loma. Ke sega ni vakavinakataki sa na qai leqa levu sara. E tautauvata sara ga qori kei na keda irairai, sega ni vinakati meda rairai yalododonu wale ga. Dodonu meda dikeva vinaka sara ga noda itovo, da qai saga meda kila rawa na leqa meda na walia. Ke sega, ena lesu tale mai na noda itovo makawa. Dodonu meda dui dikevi keda mada. (2 Kor. 13:5) Meda kila na veika eda dau malumalumu kina da qai vakadodonutaka. Me rawati qori, sa vakarautaka tu o Jiova e so na ivukevuke yaga.
A vola o Paula: “Ni sa bula na vosa ni Kalou, ka kaukauwa, ka gata vakalevu ka mucu ga nai seleiwau batirua, ka suaka me wasea rua kina na lomada kei na yaloda, kei na nodai sema kei na uto ni sui, a sa vakalewa sara na nanuma kei nai naki ni yaloda.” (Iper. 4:12) Ena rawa ni veisautaka noda bula na itukutuku ena Vosa volai ni Kalou. E uqeta sara ga na lomada—vaka sara ga e suaka me vakaraitaka na uto ni na noda sui. E vakaraitaka na inaki ni lomada, e vakavotuya na ivakarau dina ni lomada, qori ena rairai duatani sara mai na keda irairai e tautuba se na veika eda nanuma nida rawa ni cakava. Yaga dina na Vosa ni Kalou nida na kila kina noda leqa!
Nida vakavinakataka na vale makawa, ena sega ni rauta wale ga me veisautaki na vanua era ca se ra vuca tu. Nida kila na vu ni leqa eda na saga meda walia me kua kina ni yaco vakarua. Eda va tale ga qori, sega wale ga ni vinakati meda kila noda cala, ia meda saga meda kauta laivi na veika e vakavuna me rawa nida lewai keda vinaka kina. Na noda itovo e vakatau tiko ena levu na ka. So vei ira qo na noda itutu vakavanua, veika vakailavo, na veika bula era tu wavokiti keda, noda itovo vakavanua, noda itubutubu, noda itokani kei na noda rai me baleta na lotu. Na saravi ni porokaramu ni retioyaloyalo, na iyaloyalo eda sarava, kei na so tale na ka ni veivakalasai e uqeta na noda itovo. Nida kidava rawa na veika e vakavuna noda malumalumu se rai cala, eda qaqarauni sara meda kua kina ni cakava tale.
Nida dikevi keda oti va qori, eda na rairai tukuna, ‘Qori sa noqu ivakarau tu ga.’ E cala na nanuma va qori. A vosa o Paula vei ira na lewe ni ivavakoso e Korinica era a dau cakava na ivalavala vakasisila me vaka na dauveibutakoci, veimoceri vakamataqali vata, kei na daumateni, e kaya kina: “E so sara ga vei kemuni oni a va tu ya. Ia oni sa vakasavasavataki . . . [e]na yalo tabu ni Kalou.” (1 Kor. 6:9-11, NW) Ena veidusimaki ni yalo tabu i Jiova, eda na rawa ni cakava na veiveisau e veiganiti.
Vakasamataka mada na ivakaraitaki i Marcos, e dua na turaga mai na Yatu Filipaini.a E tukuna me baleta na nona isususu: “Rau dau veiba tu ga noqu itubutubu. Qori na vuna au saqati rau kina niu sa yabaki 19.” A qai nona mesamesa na veimauilavo, butako, kei na butako e vakayagataki kina na dakai. A lalawataka kei na so tale mera taura vakaukaua e dua na waqavuka, ia a qai sega ni yaco. Tomana tiko ga na itovo qori o Marcos ena gauna sa vakamau oti kina. E vakalusia na veika e taukena ena veimauilavo. Ni oti ga vakalailai ya, a tomani watina sara ena vuli iVolatabu kei ira na iVakadinadina i Jiova. Taumada, a nanuma ni sega ni ganiti koya me iVakadinadina. Ia, nona bulataka na veika e vulica tiko kei na nona dau tiko ena soqoni a uqeti koya me biuta laivi na nona itovo makawa. Ena gauna qo e sa lotu vaKarisito papitaiso qai dau vunautaka na itukutuku vinaka vei ira na so tale me rawa tale ga nira veisau.
Na iTovo Cava o Vinakata Mo Kilai Kina?
Na veiveisau cava meda cakava me vinaka cake kina noda itovo vaKarisito? E vakasalataki ira kina na lotu vaKarisito o Paula: “Luvata na ka kecega oqo, a daucudru, na daulesa, na lomaca, na vosa ca, na vosa dukadukali mai na gusumudou. Kakua ni dauveilasuyaki, ni dou sa luvata tu na tamata makawa kei na nonai valavala.” E tomana tale: “Ko ni sa vakaisulu tu e na tamata vou, o koya sa vakavoui tiko e na vuku, me veiucui kina kei koya ka a buli koya.”—Kolo. 3:8-10, VV.
E noda inaki levu duadua oya meda luvata tani vakadua na itovo makawa da qai vakaisulu ena itovo vou. Eda na rawata vakacava na itovo qori? E kaya o Paula: “Mo dou qai vakaisulu me vaka dou sa nona digitaki na Kalou, oi kemudou sa yalosavasava ka daulomani, e na yalo dauloloma, e na yalovinaka, e na yalomalumalumu, e na yalomalua, e na dauvosota vakadede: dou veivosoti vakai kemudou, ka kakua ni veicudruvi, kevaka sa dua na ka sa rarawa kina e dua; me vaka sa sega ni cudruvi kemudou [“o Jiova,” NW] mo dou vaka talega kina. Ia me liu e na ka kecega oqo na dauloloma, o koya sai vau vinaka sara.” (Kolo. 3:12-14) Noda sasagataka meda bulataka na itovo qo ena ‘vinakati keda kina o Jiova kei ira tale ga na tamata.’ (1 Sam. 2:26) E ivakaraitaki uasivi ni itovo vakalou o Jisu ena gauna a bula voli kina e vuravura. Noda vulica nona ivakaraitaki da qai muria vinaka, eda sa ucui Karisito tiko ena noda “vakadamurimuria na Kalou.”—Efeso 5:1, 2.
Dua tale na sala eda na liaca kina ni gadrevi meda veisau oya na noda vulica nodra itovo e so ra volai tu ena iVolatabu. Meda vakasamataka na veika talei baleti ira kei na veika era sega ni taleitaki kina. Kena ivakaraitaki, vakasamataki Josefa na luvei Jekope na peteriaki. Dina ni a vakayacori vua na ivalavala tawadodonu, a yalodei toka ga o Josefa qai vinaka na lomana. (Vkte. 45:1-15) Ena yasana adua, na luvei Tui Tevita o Apisalome a kauaitaki ira vakarairai na tamata, a sega ni kauaitaki ira dina, ra qai qoroya na kena rairai vinaka. Ia a dua na turaga dauveivakaisini qai daulaba. (2 Sam. 13:28, 29; 14:25; 15:1-12) Ena sega ni taleitaki o koya e veivakaisini nona caka vinaka se rairai vinaka wale tu ga.
Rawa Nida Veisau
Ke da vinakata meda vakavinakataka noda itovo da qai talei tiko ga vua na Kalou, dodonu meda dikeva vinaka na lomada. (1 Pita 3:3, 4) Me veisautaki na noda itovo ena vinakati meda kila rawa na noda malumalumu, na veika e vakavuna, vaka kina noda bulataka na itovo vakalou. Eda nuidei beka ni na vuavuaivinaka noda saga meda veisau?
Io, eda na rawa ni veisau ena veivukei nei Jiova. Eda rawa tale ga ni masuta me vakataki koya na daunisame: “Kemuni na Kalou, mo ni bulia e lomaqu na yalo e savasava; ka vakavouya e lomaqu na yalo sa dei tiko.” (Same 51:10) Eda rawa ni kerea na yalo ni Kalou me dusimaki keda, oya me vaqaqacotaka na noda vinakata tiko me salasalavata na noda bula kei na nona inaki. Eda rawa ni cakava dina qori me taleitaki keda kina o Jiova!
[iVakamacala e ra]
a Sa veisau na yaca.
[iYaloyalo ena tabana e 4]
Sa na rauta beka na kena boro vinaka tale na lalaga e tautuba ni dua na vale makawa?
[iYaloyalo ena tabana e 5]
O sa vakatotomuria tiko beka na itovo i Karisito?