Uqeti Keda na Loloma i Karisito Meda Dau Loloma

“Ni sa lomani ira na nona era sa tiko e vuravura, sa lomani ira ki nai otioti.”​—JONI 13:1.

1, 2. (a) Na cava e uasivi kina na loloma i Jisu? (b) Na loloma cava eda na veivosakitaka ena ulutaga qo?

E IVAKARAITAKI uasivi o Jisu ena loloma. Na veika kece e baleti koya​—nona ivosavosa, ivakarau, veivakavulici, kei na nona mate vakaisoro​—e vakaraitaka nona loloma. E sega vakadua ni oti na loloma i Jisu me yacova sara nona mate, e lomani ira e sotava, vakauasivi o ratou na nona tisaipeli.

² Na ivakaraitaki uasivi ni loloma i Jisu e kotora e dua na ivakatagedegede cecere vei ira nona imuri mera muria. E uqeti keda tale ga meda lomani ira na tacida vakayalo kei ira na so tale. Ena ulutaga qo, eda na veivosakitaka kina na veika e rawa nira vulica na qase ni ivavakoso vei Jisu me baleta nodra lomani na cakacala, okati kina o ira na ivalavala ca bibi. Eda na veivosakitaka tale ga se uqeti ira vakacava na lotu vaKarisito na loloma i Jisu mera veivuke ena gauna e sotavi kina na veika dredre, leqa tubukoso, kei na tauvimate.

3. Dina ni cala bibi o Pita, ia a raici koya vakacava o Jisu?

³ Ena bogi a se bera ni mate kina o Jisu, a cakitaki koya vakatolu e dua vei ratou nona yapositolo, o Pita. (Mari. 14:66-72) Ia sa tukuna oti tu o Jisu ni na lesu yani o Pita, a qai vosoti koya ena gauna e lesu yani kina. A nuitaki koya tale ga ena so na itavi bibi o Jisu. (Luke 22:32; Caka. 2:14; 8:14-17; 10:44, 45) Na cava eda vulica ena ka e cakava o Jisu vei ira na ivalavala ca bibi?

Vakaraitaka na Rai i Karisito Vei Ira na Cakacala

4. Na ituvaki cava meda vakaraitaka kina na loloma i Karisito?

⁴ Dua vei ira na ituvaki ena vinakati kina meda vakatotomuria na rai i Karisito, dina ni na via dredre toka oya ni cala bibi e dua, se mani lewenivuvale se lewe ni ivavakoso. Sa voleka ni vakarusai vakadua na ituvaki ni veika ca ena vuravura i Setani, e rarawataki dina ni sa vakacala tu na nodra itovo na tamata na yalo ni vuravura qo. Na itovo ca ni vuravura qo ena rawa ni vakacalai keda, se da gone se qase, qai vakaseva noda via muria tiko ga na sala qiqo. So sara mada ga na lewe ni ivavakoso vaKarisito ena imatai ni senitiuri era vakasivoi, so tale era vunauci. E tautauvata sara ga qori kei na gauna qo. (1 Kor. 5:11-13; 1 Tim. 5:20) Ia nira vakaraitaka na qase ni ivavakoso na loloma vaKarisito ena ituvaki va qori, ena rairai uqeti koya e cala bibi.

5. Mera muria vakacava na qase ni ivavakoso na itovo i Karisito nira vakadodonutaki na cakacala?

⁵ Me vakataki Jisu ga, ena vinakati vei ira na qase ni ivavakoso mera muria na ivakatagedegede dodonu i Jiova ena veigauna. Nira cakava qori era na vakaraitaka kina na yalomalua, yalovinaka kei na yalololoma i Jiova. Ni dua e veivutuni dina, e ‘ramusu na yalona’ qai ‘dasila na lomana’ ena vuku ni nona cakacala, ena sega so ni dredre mera “vakadodonutaki koya e na yalo malumalumu” na qase ni ivavakoso. (Same 34:18; Kala. 6:1, VV) Ia vakacava ke dua e yalodredre qai sega ni laurai vua na veivutuni dina?

6. Na cava mera kua ni cakava na qase ni ivavakoso nira vakasalataki ira tiko na cakacala, na vuna?

⁶ Ni cata o koya e cakacala na ivakasala vakaivolatabu se beitaka e dua tale, era na rawa ni cudru kina na qase kei na so tale. Nodra sa kila na veika ca e sa vakavuna tu, era na via tukuna sara ga vakatotolo na ka era nanuma me baleta na nona itovo kei na ivakarau. Ia, ena rawa ni vakavuna wale ga na leqa na cudru qai sega ni laurai kina “na rai i Karisito.” (1 Kor. 2:16, NW; wilika Jemesa 1:19, 20.) A dau veivakasalataki tale ga o Jisu ena nona gauna, ia a sega vakadua ni veivakacudrui se veivakararawataki na ka e tukuna. (1 Pita 2:23) E uqeti ira na cakacala na nona itovo kei na nona vosa mera veivutuni qai lesu vei Jiova. Io, e dua na vuna bibi a lako mai kina i vuravura o Jisu me “vakabulai ira na tamatai valavala ca.”​—1 Tim. 1:15.

7, 8. Na cava me dusimaki ira na qase ni ivavakoso nira dikeva tiko e dua na kisi ni veilewai?

⁷ Nida vulica gona na ivakaraitaki i Jisu, me vakacava noda rai baleti ira na lewe ni ivavakoso e dodonu mera vakadodonutaki? Me nanumi tiko ni ituvatuva vakaivolatabu me baleta na vakatulewataki ni kisi ni veilewai ena loma ni ivavakoso e kena inaki me taqomaki kina na qelenisipi, ena uqeti tale ga o koya e cakacala me veivutuni. (2 Kor. 2:6-8) E rarawataki dina ni so era sega ni dau veivutuni ra qai sivo, ia e marautaki nodra dau veivutuni e levu mera lesu vei Jiova kei na nona ivavakoso. Nira vakaraitaka na qase na itovo i Karisito, e dau vakarawarawataka nona veisau kei na nona lesu mai o koya e cakacala. De dua ena guilecava o koya e cakacala na tikinivolatabu kece era dusimaki koya kina na qase, ia ena nanuma vinaka tiko ga nodra veidokai kei na nodra loloma dina.

⁸ Mera vakaraitaka gona na qase na itovo e umani ena “vua ni Yalo Tabu,” vakauasivi na loloma vaKarisito ena gauna mada ga era sega ni veivutuni kina na cakacala. (Kala. 5:22, 23) Mera kua ni vakatulewataka totolo me sivo o koya e cakacala. Ia, mera vakaraitaka ga nira vinakata dina me lesu vei Jiova o koya e cakacala. Koya gona, ni dua e veivutunitaka nona cakacala, me vaka ga ra dau cakava e levu, ena vakavinavinakataki Jiova kei ira na “[i]solisoli eso vei ira na tamata” ni a vakarawarawataki vua me lesu mai ina ivavakoso.​—Efeso 4:8, 11, 12.

Vakaraitaka na Loloma i Karisito ena Gauna ni iCavacava

9. Tukuna na ka a cakava o Jisu e vakaraitaka kina nona lomani ratou nona tisaipeli.

⁹ A volatukutukutaka o Luke e dua na ivakaraitaki vakasakiti ni loloma i Karisito. A kila vinaka o Karisito ni na yaco na gauna mera na viribaita na koroturaga o Jerusalemi na sotia ni Roma, me kua ni dua e dro. A vakasalataki ira vakayalololoma nona tisaipeli o Jisu: “Ni dou sa raica sa buku na druadrua mai Jerusalemi e na mataivalu eso, dou kila kina ni sa qai voleka na kena ca sara.” Na cava mera cakava? E vakaroti ira vakamatata o Jisu ena ka mera cakava. “Me qai dro ki na veiulu-ni-vanua ko ira era sa tiko e Jutia; ia ko ira sa tiko eloma me ra lako tani yani; me kakua talega ni curu mai kina ko ira sa tiko e na veiyasana ki vanua. Ni sa gauna ni veisausaumi oqo, me vakayacori kecega na ka sa volai.” (Luke 21:20-22) Na gauna era viribaiti Jerusalemi kina na mataivalu ni Roma ena 66 S.K., era muria na ivakasala qori o ira na talairawarawa.

10, 11. Ena vakarautaki keda vakacava ina “veivakararawataki levu” na noda vulica na nodra dro mai Jerusalemi na lotu vaKarisito taumada?

¹⁰ Nira dro tiko mai Jerusalemi o ira na lotu vaKarisito, a vinakati mera veilomani, me vaka ga nona a lomani ira o Karisito. Mera dau wasea na veika e tu vei ira. Ia e sega ga ni yalani na parofisai i Jisu ena rusa ni koro makawa qo. E parofisaitaka tale ga: “Ni na qai levu sara na rarawa [“veivakararawataki levu,” NW], ka sega ni vakakina eliu mai nai vakatekivu kei vuravura ka yacova na gauna oqo, ka na sega sara talega emuri.” (Maciu 24:17, 18, 21) Ni bera vaka kina na gauna ena cabolo kina na “veivakararawataki levu” sa voleka qo, eda na vakila e levu na veika dredre, se da sega ni rawata eso na ka eda dau gadreva. Ia eda na vosota rawa ga ke tiko vei keda na itovo ni rai i Karisito.

¹¹ Ena gauna qori, ena bibi meda muria na ivakaraitaki i Karisito, meda dau loloma da kua ni nanumi keda ga. E veivakasalataki kina o Paula: “Me da kitaka yadua na ka e vinaka vua na kai noda, na ka e yaga me vakatavulici kina ko koya. Ia na Karisito talega sa sega ni kitaka na ka sa vinakata ga ko koya . . . me solia mada vei kemudou na Kalou, o koya na vu ni vosota kei na veivakacegui, mo dou lomavata vakai kemudou me vakataki Karisito Jisu.”​—Roma 15:2, 3, 5.

12. Na loloma vakacava meda tekivu bucina qo, na vuna?

¹² E dau lomani Pita o Jisu. E uqeti ira kina na lotu vaKarisito o Pita mera dau ‘lomani ira tale ga na wekadra’ ra qai “talairawarawa ki na ka dina.” Me ‘vu sara ga mai lomadra na nodra veilomani.’ (1 Pita 1:22, VV) E bibi tale ga nikua meda bucina na itovo vaKarisito qori. Sa qai dredre tiko ga na ka era sotava na tamata ni Kalou. Me kua mada ga ni dua e nuitaka na ka era tu ena vuravura qo, ni sa vakadinadinataki wale tiko ga qo ena bula vakailavo e vuravura na kena veilecayaki. (Wilika 1 Joni 2:15-17.) Koya gona, ni sa voleka ni rusa na ituvaki eda sotava tu qo, meda volekati Jiova tiko ga kei ira na tacida, da qai bucina na veiwekani voleka kei ira ena ivavakoso. E veivakasalataki kina o Paula: “Dou veilomani sara e na veilomani ni veitacini; dou veiuasiviti e na veivakarokorokotaki.” (Roma 12:10) E vakabibitaka tale ga o Pita ena nona kaya: “Na ka me liu oqo mo dou dauveilomani vakalevu vakai kemudou; ni na ubia nai valavala ca e vuqa na loloma.”​—1 Pita 4:8.

13-15. Era vakaraitaka vakacava eso na mataveitacini na loloma i Karisito ni yaco oti na leqa tubukoso?

¹³ Era kilai na iVakadinadina i Jiova e vuravura raraba nira dau vakaraitaka na loloma i Karisito. Vakasamataki ira na iVakadinadina era veivuke ni oti na vakacaca ni cagilaba kei na cagi kaukaua ena ceva kei Mereke ena 2005. E sivia na 20,000 na tacida e uqeti ira na ivakaraitaki ni loloma i Jisu mera bolecakacaka, levu ra biuta nodra vale vinaka kei na nodra cakacaka saumi mera lai vukei ira na tacidra vakayalo e vakacacani nodra vale.

¹⁴ A luvu e dua na yasayasa qai 80 na kilomita na vanua e robota yani na wai ena lomanivanua, e 10 na mita na kena cere. Ni lutu sobu na ivakarau ni wai, era a vakacacani e dua na ikatolu ni vale kei na so tale na tabavale era tu e kea. Era bolecakacaka na iVakadinadina mai na vica vata na vanua, eso era matai daucakacaka ra qai kauta mai nodra iyaya ni cakacaka ena vanua qo. Era tu vakarau ni cakava na cakacaka e vinakati me vakayacori. E rua na veitacini yalewa dawai, erau vakatawana nodrau iyaya ina dua na lori, rau qai draiva me 3000 na kilomita me rau lai veivuke. E dua vei rau e se tiko ga ena yasayasa ya me vukei iratou na komiti ni vakacoko qai painia tudei tiko.

¹⁵ Sa sivia na 5,600 na vale ni iVakadinadina ena yasayasa qori ra tara tale se vakavinakataki. Na cava nodra rai na iVakadinadina ena vanua qo nira raica na loloma levu era vakaraitaka na mataveitacini? A vakacacani na nona vale e dua na tacida, mani toki ina dua na valeqiqi lailai sa turu tale tu ga, toka kina e dua na sitovu, ia sa ca tu. Ra mani tara na mataveitacini e dua nona vale, e ka lailai toka ga qai rauti koya vinaka. E luluvu ni raica na nona vale rairai totoka, qai vakavinavinakataki Jiova kei ira na mataveitacini. Levu na gauna, era toka ga na iVakadinadina ena nodra icili me dua na yabaki se sivia, dina ni sa tara oti nodra vale. Na vuna? Me rawa nira tawana tiko mada o ira na lewena na timi ni vakacoko. Vakasakiti dina nodra vakaraitaka na rai i Karisito!

Vakaitovotaka na iTovo i Karisito Vei Ira na Tauvimate

16, 17. Eda na vakaraitaka vakacava na rai i Karisito vei ira na tauvimate?

¹⁶ E dina ni so ga era sotava na leqa tubukoso e ca sara. Ena yasana adua, eda dau tauvimate kece, o keda se o ira na lewe ni noda vuvale. E ivakaraitaki vinaka vei keda na rai i Jisu me baleti ira na tauvimate. Uqeti koya sara ga nona loloma me kauaitaki ira. Nira kau mai vua na tauvimate, e “vakabulai ira kecega.”​—Maciu 8:16; 14:14.

¹⁷ Nikua, e sega vei ira na lotu vaKarisito na kaukaua mana levu mera veivakabulai me vakataki Jisu, ia era vakaraitaka ga na yalololoma i Jisu vei ira na tauvimate. Era vakaraitaka vakacava qo? Dua na sala era vakaraitaka kina na qase ni ivavakoso ni tiko vei ira na rai i Karisito, oya na nodra dau tuvanaka mera vukei na tauvimate tu vakayago ena ivavakoso. Era muria tiko kina na ivakavuvuli ena Maciu 25:39, 40.a (Wilika.)

18. Erau vakaraitaka vakacava na loloma dina e rua na tacida? E yaga vakacava?

¹⁸ E sega ni tukuni tiko mo qase ni ivavakoso sara mo rawa ni caka vinaka. Kena ivakaraitaki o Charlene, e yabaki 44, a tauvi kenisa qai tukuni vua ni sa vo ga e tini na siga me bula tiko kina. Rau raica e rua na tacida vakayalo o Sharon kei Nicolette na dredre ni veiqaravi sa colata voli tiko o watina, rau mani bole me rau qaravi Charlene sara ga vakatabakidua ena vica ga na siga sa vo vua. Na vica na siga qori e lai tini sara me ono na macawa, ia rau vakaraitaka tiko ga na tacida yalewa qori na loloma dina me yacova sara nona sa vakacegu. “Sa bau dredre dina mo qarava tiko e dua o kila ni na sega ni bula,” e kaya o Sharon. “Ia, e dau veivakaukauataki o Jiova. Na veika e yaco qori e vakavuna neitou veivolekati, keitou volekati Jiova tale ga kina.” E kaya na wati Charlene: “Au na sega ni guilecava na nodrau yalololoma kei na ka erau cakava na ganequ vakayalo qo. Na inaki vinaka rau veivuke kina kei na rai donu e tu vei rau e rawarawa kina nona qaravi o Charlene, au vakila tale ga na lomavakacegu. Au na sega vakadua ni guilecava na ka rau cakava. Nodrau vakuai rau e vaqaqacotaka noqu vakabauti Jiova kei na noqu lomani ira na mataveitacini.”

19, 20. (a) Na cava na lima na tikina me baleta na rai i Karisito eda sa veivosakitaka oti? (b) Na cava o sa nakita dei mo cakava?

¹⁹ Ena tolu na ulutaga ni vuli veitaravi qo, eda veivosakitaka kina e lima na tikina me baleta na rai i Karisito kei na noda rawa ni vakatotomuria nona rai kei na nona itovo. Meda dau “yalomalua ka yalomalumalumu” me vakataki Jisu. (Maciu 11:29) Meda saga mada ga meda dau lomani ira eso tale, dina ni dau laurai ena so na gauna na nodra malumalumu ra qai sega ni uasivi. Meda talairawarawa tale ga ina ivakatagedegede kece i Jiova, ena gauna mada ga eda vakatovolei kina.

²⁰ Kena ilutua, meda vakaraitaka na loloma i Karisito vei ira kece na mataveitacini “ki nai otioti” me vaka ga a cakava o Karisito. Na loloma qori e vakaraitaka nida imuri dina i Karisito. (Joni 13:1, 34, 35) Io, “me tikoga na veilomani vakaveitacini.” (Iper. 13:1) Kua ni tu vakasuka! Vakayagataka nomu bula mo vakacaucautaki Jiova kina qai vukei ira na so tale! Ena vakalougatataka o Jiova nomu sasaga vagumatua.

[iVakamacala e ra]

O Rawa ni Vakamacalataka?

• Era na vakaraitaka vakacava na qase ni ivavakoso na rai i Karisito vei ira na cakacala?

• Na cava e bibi kina ena gauna ni icavacava qo meda vakaraitaka na loloma i Karisito?

• Eda na vakaraitaka vakacava na rai i Karisito vei ira na tauvimate?

[iYaloyalo ena tabana e 17]

Era vinakata na qase ni ivavakoso mera lesu vei Jiova o ira na cakacala

[iYaloyalo ena tabana e 18]

Era vakaraitaka vakacava na lotu vaKarisito era sa biuti Jerusalemi ni tiko vei ira na rai i Karisito?

[iYaloyalo ena tabana e 19]

Era kilai na iVakadinadina i Jiova nira dau vakaitovotaka na loloma i Karisito