Taro na Dauwiliwili . . .
A Kunea e Vei na Watina o Keni?
▪ “Ke rua ga na luvedrau o Atama kei Ivi, o Keni kei Epeli, a kunea e vei na watina o Keni?” Qo na nodra taro qaseqase na vakatitiqataka na iVolatabu, ia e tiko ena iVolatabu na itukutuku veiganiti meda kila kina na isaunitaro qo.
E volai na itukutuku qo ena Vakatekivu wase 3 kei na 4: (1) O Ivi e “tinadra na tamata kecega sa bula.” (2) Sa oti toka e dua na gauna na nona sucu o Keni sa qai cabora na isoro a sega ni vakadonuya na Kalou. (3) Na gauna e cemuri kina qai “dauveidroyaki ka tiko sese e vuravura,” a leqataka o Keni ni ‘dua’ ena vakamatei koya. (4) A taqomaki Keni na Kalou ena nona vakatakilakilataki koya me kua ni vakamatei koya kina e dua na luvena se wekana. (5) ‘Oti’ sa qai veiyacovi tale o Keni kei watina ena “vanua era vakaitikotiko kina na dro.”—Vakatekivu 3:20; 4:3, 12, 14, 15, 16, CEV, 17.
Eda kila gona ena veika e sa vakamacalataki oti ni kawa i Ivi na wati Keni, ia e sega ni kilai na gauna a sucu kina. E vakamacalataki ena Vakatekivu 5:4, ena 930 na yabaki ni nona bula o Atama a “sucu eso tale na luvena tagane kei na luvena yalewa.” Ia a sega ni tukuna na iVolatabu ni wati Keni e dua vei ira na luvei Ivi yalewa. Ni sa cemuri oti o Keni sa qai cavuti o watina, sa oti toka e dua na gauna balavu oya, e kena irairai gona ni dua ga vei ira na makubui Atama kei Ivi a wati Keni. E tukuna gona na Amplified Old Testament ni wati Keni e “dua ga na kawa i Atama.”
A vola o Adam Clarke e dua na dauvakamacala ni iVolatabu ena ikatinikaciwa ni senitiuri na ka e nanuma ena nona vakatakilakilataki Keni na Kalou. E rere o Keni nira sa bula tu ena gauna oya e vica vata na itabatamata era kawa i Atama—na kedra levu e rawa ni “tauyavu kina e vica vata na koro.”
E sega ni ciqomi ena so na vanua nikua ni a vakamautaka o Keni e dua na ganena se dua na makubui Atama. Nira okata qori me ka tabu se ra leqataka ni na bulicaki vakaca kina na gone e sucu. Ia a vakamacalataka o F. LaGard Smith ena ivola The Narrated Bible in Chronological Order: “Ena itekitekivu ni bula ni kawatamata era dau rairai vakawati vakaveiganeni, ia qori sa sakasaka ena itabagauna e muri.” E qai kilai ena gauna a ciqoma kina na lawa ni Kalou ena vukudra na Isireli o Mosese ena 1513 B.S.K., ni tabu mera veiyacovi na veiwekani voleka.—Vunau ni Soro 18:9, 17, 24.
Sa sivi qo e udolu vakacaca na yabaki mai na gauna rau bula uasivi voli kina ena dua na gauna na vuda. Na ka e vakavu kauai vei keda me baleta na yago kei na veika eda sucukaya mai a rairai sega ni vakavu kauai vei rau. Kuria qori, e laurai ena vakekeli ena gauna qo me vaka e tabaki ena Journal of Genetic Counseling, ni sega soti ni vakaleqai na yagodra na gone era veiwekani voleka na nodra itubutubu me vaka era vakabauta tu e levu. Ena rairai sega gona ni leqataki qori ena gauna i Atama se ni bera na gauna i Noa. Eda rawa gona ni tukuna ni wati Keni e dua ga na wekana yalewa.