“Sega na ka Mera Bale Kina” o Ira Era Lomani Jiova

1. E laurai vakacava ena ka e cakava e dua na dauveitaucici nida sega ni dau soro?

NI SE qai itabagone ga o Mary Decker, sa rogo ena veitaucici e veiyasa i vuravura. Era vakabauta e levu ni na rawata na metali koula ena fainala ni 3,000 na mita ena Summer Olympics ni 1984. Ia a qai sega ni yacova na tepi. A tacaqe ena yavana e dua tale na dauveitaucici mani lutu. A lave tagitagi e tuba ena vuku ni mavoa. Ia a sega ni dau soro o Mary. Ena loma ga ni vica na vula, sa rawa ni veitaucici tale, qai tekia e dua na isausau vou ena nodra cici balavu na yalewa ena 1985.

2. Na sala cava eda vakaitavi tiko kina ena veitaucici na lotu vaKarisito dina, na cava me noda isausau?

² Eda vakaitavi tale tiko ga na lotu vaKarisito ena dua na veitaucici vakatakarakara. E noda isausau meda rawata na qaqa. Qo e sega ni veitaucici lekaleka e vinakati kina na totolo me qai rawa na qaqa, e sega tale ga ni vaka na nona cici e dua e tereni e rawa ni cegu tu mada ena so na gauna. Ia e vakatauvatani ena veitaucici balavu e vinakati kina na vosota me rawa na qaqa. A vakayagataka na yapositolo o Paula na ivakatautauvata me baleta na veitaucici ena nona ivola vei ira na lotu vaKarisito e Korinica, na siti e kilai levu ena veitaucici. A vola: “Oni sa lecava ni levu era cici ena veitaucici, ia e dua ga e vakaicovi? Moni cici ena kena ivakarau moni rawata kina na icovi.”—1 Kor. 9:24.

3. E rawa vakacava nira vakaicovi kece o ira na vakaitavi ena veitaucici ni bula tawamudu?

³ E tukuna na iVolatabu meda vakaitavi ena veitaucici vakatakarakara qo. (Wilika 1 Korinica 9:25-27.) Na kena icovi na bula tawamudu e lomalagi vei ira na lotu vaKarisito lumuti, se bula tawamudu e vuravura vei ira na kena vo. Ia e duidui na veitaucici qori vei ira na veitaucici tale eso, nira rawa ni vakaicovi kece o ira era vakaitavi ra qai vosota me yacova na icavacava. (Maciu 24:13) Ke ra sega ni muria na lawa se ra sega ni yacova na tepi, era na qai sega ni vakaicovi o ira na vakaitavi. Me nanumi tale tiko ga ni veitaucici ga qo e kena icovi na bula tawamudu.

4. Na cava ena sega ni rawarawa kina na noda veitaucici ni bula tawamudu?

⁴ Ena sega ni rawarawa na noda yacova na tepi. Ena vinakati kina meda lewa matau da qai dei ena noda sasaga. O Jisu Karisito duadua ga e sa bau yacova na tepi qai sega vakadua ni tarabe. Ia na nona tisaipeli o Jemesa a vola ni o ira na imuri i Karisito era “dau tarabe kece.” (Jeme. 3:2) E dina qori! E rawa ni vakaleqai keda na noda malumalumu kei na nodra malumalumu eso tale. E rawa gona nida tarabe ena so na gauna, da tataivatia qai malumu na noda ivakarau ni cici. E rawa sara nida lutu; ia eda na tucake qai cici tiko ga. Eso era lutu sara ga vakaca qai vinakati mera vukei mera duri mera cici tale me rawa nira yacova na tepi. Io, ena rawa nida tarabe se lutu ena so na gauna se rawa ni wasoma sara na kena yaco qori.—1 Tui 8:46.

KE O TARABE, CICI TIKO GA

5, 6. (a) Na sala cava e rawa ni tukuni kina ni na sega ni ‘tarabe’ e dua na lotu vaKarisito, ena rawa vakacava ni “tu cake tale”? (b) Na cava era sega ni tu cake tale kina eso nira tarabe?

⁵ De dua o dau vakayagataka ruarua na vosa “tarabe” kei na “bale” ni o vakamacalataka na ituvaki vakayalo, ena nomu nanuma ni tautauvata ga na kedrau ibalebale. Ia ni rau cavuti ena iVolatabu na vosa qori, e rawa ni duidui na kena ibalebale. Kena ivakaraitaki, raica mada na vosa e cavuti ena Vosa Vakaibalebale 24:16: “Sa bale vakavitu na tamata yalododonu, ia sa na tu cake tale: Ia ko ira na tamata ca era na vukici sara [se tarabe] e na ka ca.”

⁶ Ena sega ni vakalaiva o Jiova mera tarabe se bale o ira era nuitaki koya, mera sotava na leqa se ituvaki dredre ena vakaleqa vakadua na nodra sokalou. Eda nuidei ni na vukei keda o Jiova meda “tu cake” tale me rawa nida qaravi koya tiko ga ena noda vinaka taucoko. Ena veivakacegui dina qori vei ira e vu sara ga mai lomadra na nodra lomani Jiova! O ira na tamata ca era sega ni vinakata mera tucake tale ena gauna era bale kina. Era sega ni kerea na veivuke ni yalo tabu ni Kalou se na nodra veivuke na nona tamata, se ra cata mera vukei. Ia vei ira na ‘lomana na lawa i Jiova,’ ena sega ni dua na ka e vakatarabetaki ira me kauti ira tani vakadua mai na veitaucici ni bula.—Wilika Same 119:165.

7, 8. Ke “bale” e dua, e rawa vakacava ni vakadonui koya tiko ga na Kalou?

⁷ Ena vuku ni nodra malumalumu, eso era sikalutu kina ena cala lalai—de dua e yaco wasoma sara qori. Ia era vakadonui tiko ga ena matai Jiova ke ra “tu cake” tale ena gauna kece era tarabe kina, oya mera veivutuni dina ra qai saga mera yalodina tale ena nodra veiqaravi. Eda rawa ni raica qori ena veika e cakava o Jiova vei ira na Isireli ena gauna makawa. (Aisea 41:9, 10) Na Vosa Vakaibalebale 24:16 sa cavuti oti mai, e sega ni vakabibitaka na ka eda lekata se na noda “bale.” E vakabibitaka ga na ka vinaka eda rawa ni cakava, oya na noda ‘duri tale’ ena veivuke ni noda Kalou dauloloma. (Wilika Aisea 55:7.) Erau nuitaki keda na Kalou o Jiova kei Jisu Karisito, erau uqeti keda vakayalololoma meda “tu cake tale.”—Same 86:5; Joni 5:19.

⁸ Ke tarabe mada ga se lutu e dua ena veitaucici balavu, e se rawa ga ni tucake tale qai vakacavara na nona cici ke yavala totolo. Ena noda veitaucici ni bula tawamudu, eda sega ni kila na ‘siga kei na aua’ ena cava kina na veitaucici. (Maciu 24:36) Ia ke da saga vakaukaua meda kua ni dau tarabe, ena dei tu ga na noda ivakarau ni cici, da qai cici tiko ga me yacova sara nida vakacavara vinaka. Na cava meda cakava meda kua ni tarabe?

KA E RAWA NI VEIVAKATARABETAKI

9. Na cava eso na ka ni veivakatarabetaki eda na veivosakitaka?

⁹ Meda veivosakitaka mada e lima na ka e rawa ni veivakatarabetaki—noda malumalumu, gagadre ni yago, na ka ca era cakava vei keda na tacida, veivakararawataki se veitusaqati, kei na nodra malumalumu eso tale. Ke da tarabe ena dua na gauna, meda nanuma tiko ni dau vosovoso o Jiova. E sega ni totolo ga na nona tukuna nida tawayalodina.

10, 11. Na cava na malumalumu i Tevita?

¹⁰ Na noda malumalumu e rawa ni vakatauvatani ena vatu era qeqera tu ena dua na vanua ni veitaucici. Eda rawa ni raica e rua na malumalumu qori ena veika e yaco ena nodrau bula o Tui Tevita kei na yapositolo o Pita. E dua vei rau a sega ni lewai koya vinaka, e dua tale a rerevaka na tamata.

¹¹ A vakaraitaka o Tui Tevita na nona malumalumu ena nona sega ni lewai koya vinaka ena ka erau cakava kei Pacisepa. A voleka sara ni cakava e dua na ka lialia ena gauna e rulaki koya kina o Nepali. Io, a sega ni lewai koya vinaka, ia a saga tiko ga me vakamarautaki Jiova. Ena nodra veivuke eso tale, a rawa ni vinaka tale na nona veiwekani kei Jiova.—1 Sam. 25:5-13, 32, 33; 2 Sam. 12:1-13.

12. A tarabe o Pita, ia a rawa vakacava ni veitaucici tiko ga?

¹² A laurai vei Pita ni rerevaka na tamata qai vakatarabetaki koya sara qori ena so na gauna; ia e yalodina tiko ga vei Jisu kei Jiova. Kena ivakaraitaki, a cakitaka e matanalevu na nona Turaga. A sega ni cakava ga vakadua qori, ia vakatolu sara ga. (Luke 22:54-62) Ena dua na gauna e muri, a sega ni vaKarisito na itovo i Pita vei ira na mataveitacini era kai Veimatanitu ni a nanuma nira lolovira vei ira na lotu vaKarisito Jiu era cili. Ia a donu na nona rai na yapositolo o Paula—ni sega na veivakaduiduitaki ena ivavakoso. A cala na rai i Pita qai rawa sara ga ni vakaleqa na nodra veimaliwai na mataveitacini, mani vakasalataki koya o Paula ena nodrau veivosaki sara ga vakadodonu. (Kala. 2:11-14) Vakacava a leva o Pita qai sega ni via vakaitavi tale ena veitaucici ni bula? Sega. A vakasamataka vakabibi na ivakasala i Paula, a muria sara qai cici tiko ga.

13. E rawa ni veivakatarabetaki vakacava na tauvimate?

¹³ Ena so na gauna e rawa ni nona malumalumu e dua na tauvimate. Qori tale ga e rawa ni veivakatarabetaki. Ena rairai vakalatilati ena noda toso vakayalo, e rawa sara mada ga ni vakavuna na noda tataivatia da qai vakacauoca. Kena ivakaraitaki, a tauvimate e dua na tacida yalewa mai Japani ni oti e 17 na yabaki na nona papitaiso. Na nona kauaitaka vakasivia na nona tauvimate a vakavuna me malumalumu vakayalo. Ni toso na gauna, sa sega ni dautukutuku. Erau sikovi koya e rua na qase. Na nodrau vosa vakayalovinaka vua e vakayaloqaqataki koya sara ga, mani gole tale ina soqoni. E vakasamataka lesu: “Au tagi sara ga nira marautaki au mai na mataveitacini.” Sa vakaitavi tale tiko ena veitaucici na tacida yalewa qori.

14, 15. Na cava meda cakava nida temaki ena gagadre ca? Tukuna na kena ivakaraitaki.

¹⁴ Na gagadre ni yago sa vakatarabetaki ira e levu. Ke da temaki ena gagadre ni yago, ena vinakati sara ga na sasaga meda savasava tiko ga kina vakayalo, savasava na noda vakasama kei na noda itovo. Vakasamataka tale mada na ivakasala i Jisu meda “kolotaka laivi” vakatakarakara na ka kece e rawa ni vakatarabetaki keda, wili kina na matada kei na ligada. E okati e keri na veika tawakilikili e dau vakasamataki se vakayacori, sa vakavuna na nodra biuta na veitaucici eso.—Wilika Maciu 5:29, 30.

¹⁵ A vola e dua na tacida tagane a susu ena dina ni dua na gauna balavu e saga voli kina me valuta na gagadre ni veimoceri vakatagane. A kaya: “Au dau nanuma niu duidui mai vei ira na kena vo, e vaka me dredre kina meu veimaliwai.” Ni yabaki 20 na tacida qori, sa dua na painia tudei, dua tale ga na dauveiqaravi ni ivavakoso. A qai tarabe ena dua na cala bibi, a vunauci kina vakaivolatabu, ratou vukei koya tale ga na qase ni ivavakoso. Ena nona dau masu, vulica na Vosa ni Kalou kei na nona dau vukei ira tale eso, a rawa ni tucake qai toso tale vakayalo. A tukuna ni oti e vica na yabaki: “E dau tuburi au mai ena so na gauna na gagadre ya, ia au sega ni vakalaiva me rawai au. Au sa vulica ni na sega ni vakalaiva o Jiova mo sotava na veivakatovolei o na sega ni valuta rawa. Au vakabauta ni kila na Kalou au na rawa ni valuta.” E tinia na tacida qori ena nona kaya: “Au na vakalougatataki ena vuravura vou niu vosota voli mai na veika dredre kece. Ya na ka au vinakata! Me yacova na gauna qori, au na vala tiko ga.” E vakadeitaka na tacida qori me veitaucici tiko ga.

16, 17. (a) A vukei vakacava e dua na tacida tagane a nanuma ni cala na ka e caka vua? (b) Meda kua ni tarabe, na cava meda kauaitaka?

¹⁶ E rawa ni veivakatarabetaki na veika ca era cakava vei keda na tacida. A nanuma e dua na tacida a qase ni ivavakoso tu e liu e Varanise ni cala na ka e caka vua, a tuburi koya sara ga na yaloca. A muduka na nona veimaliwai kei ira na lewe ni ivavakoso, qai sega tale ni dautukutuku. Erau sikovi koya e rua na qase, rau vakalaiva me vakamacalataka na ka e nanuma ni yaco, rau qai vakarogoci koya toka me yacova ni oti na nona ivakamacala. Erau vakayaloqaqataki koya me biuta vei Jiova na nona icolacola, rau vakamacalataka tale ga ni bibi duadua me vakamarautaka na Kalou. A ciqoma na tacida qori na veivuke, sega ni dede sa vakaitavi tale ena veitaucici qai tokona na veika e tuvanaki ena ivavakoso.

¹⁷ Meda kua ni kauaitaka vakasivia na ka era cakava na tamata ivalavala ca, e dodonu ga meda kauaitaka tiko na lotu vaKarisito ni o Jisu Karisito e lesi me Ulu ni ivavakoso. Na mata i Jisu e “vaka na yameyame ni bukawaqa,” e dau donu na nona rai me baleta na ka kece e caka qai kila vinaka cake na ka mai vei keda. (Vkta. 1:13-16) Kena ivakaraitaki, e kila o Jisu ni ka eda nanuma ni caka vakatawadodonu vei keda e rairai tauri cala ga se cala ga na noda nanuma. Ke gadrevi me vakadodonutaki e dua na ka ena ivavakoso, ena raica sara ga o Jisu me vakayacori qori qai caka ena gauna veiganiti. Meda kua gona ni vakalaiva na nodra ivalavala se vakatulewa na tacida vakayalo me vakatarabetaki keda.

18. Eda na tudei vakacava nida vakararawataki se sotava na ituvaki dredre?

¹⁸ E rua tale na ka e dau veivakatarabetaki, oya na veivakararawataki se veitusaqati kei na nodra malumalumu eso tale ena ivavakoso. A tukuna o Jisu ena nona vosa vakatautauvata me baleta na daukakaburaki, nira na tarabe eso nira “vakararawataki se vakacacani” ena vuku ni vosa. Se mani ra veitusaqati na lewenivuvale, o ira eda tiko veitikivi se o ira na vakailesilesi vakamatanitu—na veitusaqati ena rairai vakamalumalumutaki koya vakalevu e “sega ni vakawakana sara i lomana na vosa,” e vovodea na nona kilaka vakayalo. (Maciu 13:21) Ia ke vinaka tiko ga na lomada, na sore ni ka dina ni Matanitu ni Kalou ena vakataudeitaka na noda vakabauta. Nida sotava na veivakatovolei, meda dau masu qai vakasamataka vakatitobu na veika e ganita me vakacaucautaki. (Wilika Filipai 4:6-9.) Ena kaukaua i Jiova, eda na tudei nida vakatovolei, eda na sega tale ga ni vakalaiva me vakatarabetaki keda na ituvaki dredre eda sotava.

19. Na cava meda cakava me kua kina ni vakatarabetaki keda na nona cala e dua?

¹⁹ Ena veiyabaki sa sivi, e ka ni rarawa ni so era biuta na veitaucici ena vuku ni nodra malumalumu eso tale. E vakatarabetaki ira na duidui ni rai ena veika e vauca na lewaeloma. (1 Kor. 8:12, 13) Ke vakacudrui keda e dua, vakacava eda na kauaitaka vakasivia na ka e caka vei keda? E vakasalataki ira na lotu vaKarisito na iVolatabu mera kua ni dau vakalelewa, mera dau veivosoti ra qai kua ni togoraka na nodra dodonu. (Luke 6:37) Ni o sotava e dua na ituvaki o rawa ni tarabe kina, e vinaka mo taroga: ‘Au dau yavutaka na noqu veivakalewai ena ka au nanuma ga? Niu kila nira ivalavala ca na taciqu, vakacava au na vakalaiva na nona malumalumu e dua me vagolei au tani mai na veitaucici ni bula?’ Na noda lomani Jiova ena vukei keda meda vakadeitaka me kua sara ni vakalatilati ena noda yacova na tepi na ka e cakava e dua tale na tamata.

CICI ENA VOSOTA—KUA NI TARABE

20, 21. Na cava o vakadeitaka mo cakava ena veitaucici ni bula?

²⁰ Vakacava o vakadeitaka mo “vakacavara vinaka na veitaucici”? (2 Tim. 4:7, 8) Io, e dodonu mo dau vuli vakataki iko. Vakayagataka na iVolatabu kei na ivola e tabaka na isoqosoqo me vukei iko ena nomu vakadidike, nomu vakasama vakatitobu, kei na nomu kila na veika e rawa ni veivakatarabetaki. Ni o gadreva na veivakaukauataki, kerea na veivuke ni yalo tabu. Nanuma tiko, na nona tarabe se lutu ena so na gauna e dua e vakaitavi ena veitaucici ni bula e sega ni kena ibalebale ni na sega ni rawa ni yacova na tepi. E rawa ni tucake tale qai tomana na nona cici. Ena rairai vakayagataka tale ga na veika e rawa ni veivakatarabetaki me ka ni vuli vua, ena vulica kina eso na lesoni yaga ena ituvaki kece e vakatovolei kina na nona vakabauta.

²¹ E tukuna na iVolatabu ni dodonu meda vakaitavi ena veitaucici ni bula tawamudu, sega ni rawa nida sarasara tu ga. Qo e sega ni vaka meda vodo ena dua na basi ena kauti ira kece na kena pasidia ina qaqa. O keda sara ga meda cici ena veitaucici ni bula, ena sega ni dua tale e cici ena vukuda. Nida cakava qori, na ‘vakacegu levu’ e solia o Jiova ena vaka ga na cagi e biligi keda tiko i liu. (Same 119:165) Meda nuidei ni na vakalougatataki keda tiko ga ena gauna qo, ena tawamudu tale ga nona vakalougatataki ira kece era vakacavara na veitaucici.—Jeme. 1:12.