Vakatulewa Vakavuku
“Mo vakararavi vei Jiova e na vu ni yalomu: Ka mo kakua ni vakararavi ki na nomu yalomatua.”—VKAI. 3:5.
O NA SAUMA VAKACAVA?
Na cava e kena ibalebale meda yalomatua ena gauna eda vakatulewa kina?
E rawa vakacava nida vulica meda vakatulewa vakavuku?
Na cava ena vukei keda meda vakayacora na vakatulewa eda sa cakava?
1, 2. O dau taleitaka mo vakatulewa, cava nomu rai me baleta eso na vakatulewa o sa vakayacora?
EDA dau vakatulewa vakalevu e veisiga. Na cava nomu rai me baleta na vakatulewa o dau cakava? Eso era dau vinakata mera vakatulewa ga vakataki ira. Era tukuna ni qori e nodra dodonu, ra qai sega ni vinakata e dua me vakatulewa vei ira. Eso tale era dau rerevaka mera vakatulewataka na veika bibi ena nodra bula. Eso era qara ivakasala ena so na ivola se raici ira na dausoli ivakasala, kena irairai nira vakayagataka kina e dua na iwase levu ni ilavo mera rawata kina na ivakasala era nanuma ni na yaga vei ira.
2 E levu vei keda se lomalomarua tu meda vakatulewa. Eda kila ni so na ka eda sega ni rawa ni cakava kina e dua na ka, eda kila tale ga ni levu na ka ena noda bula eda rawa ni vakatulewa ga kina. (Kala. 6:5) Ia eda vakadinata ni so na gauna eda dau sega ni vakatulewa vakayalomatua se vakavuku.
3. Na idusidusi cava eda rawa ni vakayagataka nida vakatulewa, ia na cava e sega ni ka rawarawa kina qori?
3 Nida dauveiqaravi i Jiova, eda marautaka ni vakarautaka o koya na idusidusi matata me baleta na veika bibi ena noda bula. Eda kila ni gauna eda muria kina na veidusimaki qori, ena vakamarautaki Jiova na vakatulewa eda cakava, ena yaga tale ga vei keda. Ia eso na ituvaki eda dau sotava e sega ni vakamatatataki tu ena Vosa ni Kalou. Eda na vakatulewa gona vakacava ni basika na ituvaki va qori? Kena ivakaraitaki, eda kila ni tabu na butako. (Efeso 4:28) Ia na cava e okati ena butako? Vakacava e okati kina na isau ni iyaya, na inaki e caka kina se tiko e dua tale na vuna? Eda na vakatulewa vakacava ena ituvaki e sega ni vakamatatataki ena iVolatabu? E tiko e dua tale na ka ena dusimaki keda?
YALOMATUA NI O VAKATULEWA
4. Nida vakarau vakatulewa, na cava eda dau vakasalataki kina?
4 Ena gauna eda tukuna kina nida vakarau vakayacora e dua na vakatulewa bibi, ena rairai tukuna vei iko e dua na tacimu vaKarisito ni dodonu mo vakatulewa vakayalomatua. Qori e ivakasala yaga dina. E vakasalataki keda na iVolatabu ena rerevaki ni vakatulewa vakariri: “Na nodra nanuma na tamata kecega sa lomariri sa vakauta ga ki na viakana.” (Vkai. 21:5) Ia na cava na ibalebale ni noda vakatulewa vakayalomatua? Vakacava e vakaibalebaletaka noda vakatikitikitaka na gauna meda vakasama kina, meda yalorawarawa da qai saga meda kila na itukutuku taucoko ni bera nida vakatulewa? Na ka kece qori ena vukei keda meda vakatulewa vinaka, ia noda vakatulewa vakayalomatua e okati kina eso tale na ka.—Roma 12:3; 1 Pita 4:7.
5. Na cava e sega ni uasivi kina na noda vakasama?
5 Eda vakadinata ni sega ni dua vei keda e uasivi nona vakasama. Na cava na vuna? Nida sucu ivalavala ca da qai sega ni uasivi, vakavuna me sega ni vinaka kina na vakatulewa eda cakava. (Same 51:5; Roma 3:23) E levu tale ga vei keda a “vakamatabokotaka” tu o Setani na noda vakasama; da qai sega ni kila tu na ivakatagedegede dodonu i Jiova. (2 Kor. 4:4; Taito 3:3) Koya gona, ke da mani vakatikitikitaka mada ga na gauna meda vakasama kina ni bera nida vakatulewataka na ka eda nanuma ni donu se vinaka, ena rairai cala tiko ga na vakatulewa eda na cakava.—Vkai. 14:12.
6. Na cava e rawa ni vukei keda meda yalomatua?
6 Ia na Tamada vakalomalagi o Jiova e uasivi ena ka kece ga ni vakatauvatani kei keda na tamata. (Vkru. 32:4) Eda marautaka ni vakarautaka o koya na veika eda gadreva meda veisautaka kina na ivakarau ni noda rai, meda yalomatua tale ga. (Wilika 2 Timoci 1:7.) Nida lotu vaKarisito, eda vinakata me vinaka na ivakarau ni noda rai, me kilikili tale ga na noda itovo. E dodonu gona meda qarauna na ka eda dau vakasamataka kei na ivakarau ni lomada, da qai vakatotomuria na itovo i Jiova, ivakarau ni lomana kei na nona vakasama.
7, 8. Tukuna e dua na ivakaraitaki e laurai kina nida rawa ni vakatulewa vakayalomatua nida sotava na ituvaki dredre.
7 Dikeva mada e dua na kena ivakaraitaki. E dau kena ivakarau vei ira na biuvanua mera vakauta na luvedra e se qai sucu vei ira na wekadra, me rawa nira tomana tiko ga kina nodra cakacaka kei na rawa ilavo.a E vakaitikotiko e vanuatani e dua na marama qai vakasucuma e dua na gonetagane totoka. Ena gauna qori, a tekivu vulica na iVolatabu qai toso sara vakayalo. Era vakasaurarataki rau vakaveiwatini na wekadrau kei ira na nodrau itokani me rau vakauta na luvedrau vei itubutubu i tagane. Ia na veika e vulica o yalewa, e kila ni nona itavi lesi vakalou me susugi luvena. (Same 127:3; Efeso 6:4) Vakacava ena muria na ivakarau era okata e levu ni ka vakayalomatua? Se ena muria na ka e vulica ena iVolatabu, dina ni na lailai kina na ilavo qai vakalewai kina? Na cava o na cakava ke o sotava qori?
8 Na levu ni nona lomabibi o yalewa, a mani talaucaka na lomana vei Jiova qai kerea na nona veidusimaki. Nona veitalanoa tale ga kei nona qasenivuli ni iVolatabu kei na so tale ena ivavakoso, e kila kina na rai i Jiova me baleta na ituvaki e sotava tiko. A vakasamataka tale ga na leqa ena yacovi luvena ke sega ni tiko vata kei rau. Nona vakasamataka vakatitobu na ka e tukuna na iVolatabu me baleta na ituvaki e sotava tiko, a vakadeitaka kina ni sega ni dodonu me soli luvena. A raica o tagane na nodra veitokoni na lewe ni ivavakoso, a raica tale ga ni bulabula qai mamarau o gone. A mani vulica na iVolatabu, a tikova tale ga na soqoni kei watina.
9, 10. Na cava e kena ibalebale meda vakasama vakayalomatua, eda na cakava vakacava qori?
9 E laurai mai na ivakaraitaki qori, ni noda vakatulewa vakayalomatua e sega wale ga ni okati kina noda cakava na ka eda nanuma ni donu se noda muria na ka era tukuna eso ni vinaka. Na lomada kei na noda vakasama sega ni uasivi, e rawa ni vaka na kaloko e totolo sivia se berabera. Ke da vakamuria eda na rawa ni sotava kina e levu na leqa. (Jere. 17:9) Me kua ni yacovi keda qori, e dodonu meda moica na lomada kei na noda vakasama me salavata kei na ivakatagedegede ni Kalou.—Wilika Aisea 55:8, 9.
10 E tiko gona na vuna vinaka e vakadreti keda kina na iVolatabu: “Mo vakararavi vei Jiova e na vu ni yalomu: Ka mo kakua ni vakararavi ki na nomu yalomatua: Mo vakarogotaka vua na nomu sala kecega, ia ena vakadodonutaka na nomui lakolako ko koya.” (Vkai. 3:5, 6) Dikeva na matavosa “kakua ni vakararavi ki na nomu yalomatua.” Sa qai tukuni “mo vakarogotaka vua [Jiova].” Ni o koya ga e uasivi na nona vakasama. Koya gona, nida via vakatulewataka e dua na ka, e dodonu meda dikeva na iVolatabu meda kila kina se cava na rai ni Kalou, da qai yavutaka mai keri na noda vakatulewa. Qori sara ga na ibalebale ni vakatulewa vakayalomatua—noda vakatotomuria na ivakarau ni vakasama i Jiova.
VAKAVULICA NOMU VAKASAMA
11. Na cava e gadrevi me rawa ni vakatulewa vakavuku kina e dua?
11 E sega ni ka rawarawa noda vulica meda vakatulewa vakavuku da qai vakayacora sara. E dau dredre toka qori vei ira na ka vou ena dina se o ira na qai toso tiko mai vakayalo. O ira qori e vakatoka na iVolatabu mera gone dramidrami vakayalo, ia era rawa ni toso vakayalo. Vakasamataka mada ni vakavuli lako e dua na gone. Me kua ni lutu o gone, e dodonu me lako vakamalua, ena vinakati tale ga me cakava vakalevu qori. E va tale ga qori o ira na gone dramidrami vakayalo ena gauna era vinakata kina mera vakatulewa vakavuku. Nanuma tiko na yapositolo Paula a tukuna me baleti ira na tamata matua, nira “vakayagataka nodra vakasama, ya na vuna e vakavulici kina nodra vakasama me vakaduiduitaka na ka e donu mai na ka e cala.” Na matavosa “era vakayagataka” kei na “vakavulici” e vakabibitaki kina na sasaga e caka wasoma, qori sara ga na ka e gadrevi mera cakava o ira na vou ina dina.—Wilika Iperiu 5:13, 14.
12. Eda rawa ni vulica vakacava meda vakatulewa vakavuku?
12 Me vaka sa cavuti oti mai, e gadrevi e veisiga meda vakayacora e levu na vakatulewa. E laurai ena dua na vakadidike, ni sivia e 40 na pasede ni ka eda cakava eda sega ni dau vakasamataka vakavinaka, qai noda ivakarau qori. Kena ivakaraitaki, o na rairai vakatulewataka e veimataka na isulu cava mo daramaka. De dua o raica me sega soti ni ka bibi qori, qai sega ni gadrevi mo vakasamataka vakalevu, vakabibi ke o via vakatotolo tiko. Ia e bibi mo vakasamataka ke rakorako na isulu o daramaka ni o dua na dauveiqaravi i Jiova. (2 Kor. 6:3, 4) Ena gauna o voli isulu kina, de dua o na vakasamataka na mataqali isulu e takalevu. Vakacava o na vakasamataka tale ga ke rakorako na isulu qori qai veirauti na ilavo me voli kina? Ni vinaka na vakatulewa eda cakava eda sa vakavulica sara tiko ga kina noda vakasama, ena rawa tale ga ni vukei keda meda vakatulewataka vinaka na veika era bibi cake.—Luke 16:10; 1 Kor. 10:31.
BUCINA E LOMAMU MO CAKA VINAKA
13. Na cava e gadrevi me rawa nida cakava na ka eda sa vakatulewataka?
13 Eda kila kece nida rawa ni vakatulewa vinaka, ia e sega ni rawarawa meda cakava na ka eda sa vakatulewataka. Kena ivakaraitaki, ke dua e vinakata me biuta na vakatavako qai sega ni tu vua na kena yalo, ena sega ni rawa ni cakava qori. Ena vinakati meda nakita dei nida na cakava na ka eda sa vakatulewataka. Eso era tukuna ni noda nakita dei meda cakava e dua na ka e vaka na masela ni yagoda. Ena kaukaua vinaka ga ke da vakaukauayago vakalevu. Ke da sega ni terenitaka wasoma, ena malumalumu qai sega ni kaukaua. Na cava ena vukei keda meda dei tiko ga ena ka eda sa vakatulewataka? Na noda kerea na veivuke i Jiova.—Wilika Filipai 2:13.
14. Na cava e vakaukauataki Paula me cakava na ka e kila ni donu?
14 E kila o Paula ni dredre me cakava na veika dodonu baleta ni sa sotava mai qori. Ena dua na gauna a rarawataka: “E levu na ka au via cakava, ia e sega vei au na kaukaua meu cakava kina na ka vinaka.” E kila o Paula na ka e via cakava se dodonu me cakava, ia e tiko e dua na ka e vakadredretaka me vakayacora qori. E vakatusa: “E vu dina mai lomaqu noqu marautaka na lawa ni Kalou, au qai raica ni dua tale na lawa e tiko ena veitikiniyagoqu e veivala tiko kei na lawa ni noqu vakasama qai vakabobulataki au ina lawa ni ivalavala ca e tiko ena veitikiniyagoqu.” Vakacava sa sega ni rawa ni cakava kina e dua na ka o Paula? Sega. E kaya: “Me vakavinavinakataki na Kalou ena vuku i Jisu Karisito na noda Turaga!” (Roma 7:18, 22-25) E vola tale ga: “Au rawata na ka kece ena vuku i koya e vakaukauataki au.”—Fpai. 4:13.
15. Nona dei se sega e dua ena vakatulewa e cakava ena tarai ira vakacava eso tale?
15 Me rawa nida vakamarautaka na Kalou, ena vinakati meda vakatulewataka meda caka vinaka da qai dei kina. Vakasamataka mada na ka e tukuna o Ilaija vei ira na dausokaloutaki Peali kei ira na Isireli vukitani ena Ulunivanua o Kameli: “E bogi vica mada kemuni na lomalomarua tiko kina? kevaka sa Kalou ko Jiova, mo ni muri koya: ia kevaka ko Peali, mo ni muri koya.” (1 Tui 18:21) Era kila na Isireli na ka e dodonu mera cakava, ia era “lomalomarua.” Ia e duidui sara na ka e cakava o Josua ena vicasagavulu na yabaki yani e muri, e tukuna vei ira na Isireli: “Kevaka sa ca vei kemuni mo ni qaravi Jiova, mo ni digitaki koya edaidai kemuni na qarava . . . ia koi au kei ira na noqu lewe-ni-vale, keitou na qaravi Jiova.” (Josua 24:15) Na cava e yaco ni dei o Josua ena nona vakatulewa? A vakalougatataki o koya kei ira era muri koya ena nodra curuma na Vanua Yalataki, “na vanua sa dave kina na oni kei na wai-ni-sucu.”—Josua 5:6.
VAKATULEWA VAKAVUKU MO VAKALOUGATATAKI
16, 17. Tukuna na yaga ni kena salavata kei na loma ni Kalou na noda vakatulewa.
16 Dikeva mada e dua na ivakaraitaki e yaco ena noda gauna. A vakawati e dua na tagane e se qai papitaiso ga, mani tolu sara na luvena. Dua na siga a tukuna vua e dua nona itokani me rau lai cakacaka ina dua tale na kabani, ni vinaka na isau ekea, e levu tale ga na ka ena vakarautaki. A mani vakasamataka o tagane qai masulaka na ituvaki ya. Ia a digitaka na kabani se cakacaka tiko kina baleta me rawa ni galala ena muanimacawa, me tiko ena soqoni, me cakacaka vakavunau vata kei nona vuvale, dina ga ni sega ni vinaka na kena isau. A vakasamataka ke vakadonuya me cakacaka ena kabani ya, ena sega ni rawa ni muria na ituvatuva sa muria tiko mai. Na cava o na cakava ke o sotava qori?
17 A vakasamataka na tacida ya ke vakatulewataka me ciqoma na cakacaka e isau vinaka, ena rawa ni vakaleqa nona veiwekani kei Jiova, mani sega kina ni ciqoma. Vakacava a veivutunitaka na vakatulewa ya? Sega. E raica ni yaga vakalevu vua kei nona vuvale na veivakalougatataki vakayalo, ena sega ni rawata qori na isaulevu e lavaki vua. Erau marautaka na veiwatini na nona tukuna na luvedrau goneyalewa ulumatua e yabaki tini, ni lomani rau, lomani ira na mataveitacini qai lomani Jiova tale ga vakalevu. E tukuna ni vinakata me yalataka nona bula vei Jiova, me papitaiso tale ga. Sega ni vakabekataki ni yaga vua na ivakaraitaki vinaka i tamana ena nona vakaliuca na sokalou vei Jiova!
18. Na cava e bibi kina meda vakatulewa vakavuku e veisiga?
18 O Mosese Levu Cake qori o Jisu Karisito, sa liutaki ira tiko na sokaloutaki Jiova ena vanualiwa ni vuravura i Setani me vicasagavulu na yabaki. Me vakataki Josua Levu Cake, o Jisu sa voleka ni vakaotia na ituvaki ca qo qai liutaki ira nona imuri ina vuravura vou e yalataki nira na bula kina na yalododonu. (2 Pita 3:13) Koya gona, qo e sega ni kena gauna meda lesuva na noda ivakarau ni vakasama makawa, itovo makawa, kei na ka eda dau vakaliuca tu. E gauna ga meda kila vinaka kina na loma ni Kalou me baleti keda. (Roma 12:2; 2 Kor. 13:5) Me laurai mada ga ena nomu vakatulewa kei na digidigi o vakayacora e veisiga ni ganiti iko na veivakalougatataki tawamudu ni Kalou.—Wilika Iperiu 10:38, 39.
[iVakamacala e ra]
a Dua tale na vuna era dau soli kina na gone mera susuga na itubutubu i tagane se yalewa, oya mera rawa ni sakitaki makubudra vei ira na wekadra kei ira na itokani.
[iYaloyalo ena tabana e 22]
[iYaloyalo ena tabana e 24]
Ni vinaka noda vakatulewa ena ka ni bula ni veisiga, eda sa vakavulica sara tiko ga na noda vakasama (Raica na parakaravu 11)
[iYaloyalo ena tabana e 26]
Vakatulewa vakavuku qai marautaka nomu maliwai ira na tamata ni Kalou (Raica na parakaravu 18)