O Koya e Vakavuna na iValu kei na Rarawa

E mai cava na iMatai ni iValu Levu ena 11 Noveba, 1918. Levu era tayabe ena marau e gaunisala, sogo tale ga na bisinisi. Ia e lekaleka wale ga na marau qori ni qai tarai ira na lewenivanua ena gauna ya e dua tale na leqa e duatani sara mai na imatai ni ivalu levu.

Dua na ka na tatara ni matetaka levu na Spanish flu ena buca ni valu mai Varanise ena June 1918. E veivakaleqai sara vakalevu. Kena ivakaraitaki, ena loma ga ni vica na vula e levu cake na sotia ni Merika era mate mai Varanise ni tauvi ira na Spanish flu, lailai era mate ena veiraravui. O ira na sotia era bula mai na ivalu era vakadewa na mate qori ena nodra vanua mani tete totolo kina e veiyasa i vuravura.

E tarai vuravura tale ga na leqa ni kakana ni oti na ivalu, levu na matanitu era dravudravua ni kasura na veika vakailavo. E levu na vanua e Urope era waloloi ni cava na ivalu ena 1918. Ena 1923 e malumalumu na kaukaua ni ilavo mai Jamani. Ni oti tale e ono na yabaki e tarai vuravura taucoko na leqa vakailavo. Sega ni dede, carubi tale na ikarua ni ivalu levu ena 1939​—e rairai tomani tale kina na veileqaleqati vata ga e yaco ena imatai ni ivalu levu. O cei e vakavuna na leqa kece qori?

IVAKATAKILAKILA NI IOTIOTI NI VEISIGA

Eda kila mai na parofisai ena iVolatabu na vuna era yaco kina na ka kece qori ena veigauna sa oti, vakabibi na iMatai ni iValu Levu. A parofisaitaka o Jisu Karisito na gauna era na ‘veivaluvaluti kina na veimatanitu,’ na leqa ni kakana, kei na dewa ni mate ca e veiyasa i vuravura. (Maciu 24:​3, 7; Luke 21:​10, 11) A tukuna vei ira na nona tisaipeli ni qori na ivakatakilakila ni iotioti ni veisiga. E sereki ena Vakatakila eso tale na kena ivakamacala, e tukuna ni vakilai na rarawa e vuravura ni dua na ivalu a yaco mai lomalagi.​—Raica na kato “iValu e Vuravura kei na iValu Mai Lomalagi.”

E vakamacalataki tale ga ena Vakatakila e va na dauvodo ose. Tolu vei ratou na dauvodo ose qo eratou vakatayaloyalotaka na leqa vata ga a parofisaitaka o Jisu​—qori na ivalu, dausiga, kei na mate ca. (Raica na kato “E Yaco Dina na Ka e Parofisaitaki me Baleti Ratou na Va na Dauvodo Ose?”) E macala ni se sega ni oti na rarawa a tekivu mai na imatai ni ivalu levu. Ena dua na yasana e tukuna tale ga na iVolatabu ni a vakavuna sara ga o Setani. (1 Joni 5:19) E dua beka ena rawa ni tarova na nona veiliutaki?

E vakadeitaka vei keda na Vakatakila ni na ‘lekaleka ga na gauna’ i Setani. (Vakatakila 12:12) Qori na vuna e cudru kina vakalevu qai vakavuna e levu na rarawa e vuravura. Na leqa e tarai keda tu nikua e vakadeitaka ni sa lekaleka sara na nona gauna.

VAQEAVUTAKI NA CAKACAKA NI TEVORO

Na iMatai ni iValu Levu e veisautaka sara ga na bula ni kawatamata. Sega ni cegu na ivalu e yaco tu e vuravura, yaco na vakaduduile e veivanua kei na nodra sega ni veinuitaki na iliuliu ni veimatanitu. E ivakadinadina tale ga ni nona sa kolotaki mai vuravura o Setani. (Vakatakila 12:9) Na iliuliu tawarairai ni vuravura qo e vaka ga e dua e dauveivakasaurarataki ni kila ni sa lekaleka nona gauna. Ni sa muduki na nona veiliutaki, sa na qai oti vakadua na leqa a tekivu mai na iMatai ni iValu Levu.

Me vaka e tukuna na parofisai ena iVolatabu, e tiko na vuna vinaka meda nuitaki Jisu Karisito kina na noda Tui mai lomalagi sa vakarau “vaqeavutaka na cakacaka ni Tevoro.” (1 Joni 3:8) E milioni era masuta me yaco mai na Matanitu ni Kalou. O dua tale ga vei ira? Eda vakavinavinakataka na Matanitu qori ni rawa vei ira era yalodina mera raica ni vakayacori na loma ni Kalou e vuravura, sega ni lomai Setani. (Maciu 6:​9, 10) Ni sa veiliutaki na Matanitu ni Kalou, sa na sega tale nira veiraravui na veimatanitu​—oti vakadua na ivalu! (Same 46:9) Mo vulica na veika me baleta na Matanitu qori mo rawa ni bula ena gauna sa na sautu kina na vuravura taucoko!​—Aisea 9:6, 7.