Rokova na Yacana Cecere O Jiova

1, 2. Era raica vakacava na yaca ni Kalou na iVakadinadina i Jiova ni vakatauvatani kei ira na lotu ni Veivanua Vakarisito?

E VOLEKA ni lotu kece ni Veivanua Vakarisito era sega ni vakayagataka na yaca ni Kalou. Kena ivakaraitaki, e tukuni ena Revised Standard Version: ‘E sega ni dodonu mera vakayagataka raraba na veimatalotu vaKarisito e dua na yaca me vakaduiduitaka na Kalou dina duadua ga.’

² Ia o ira na iVakadinadina i Jiova era sakitaka na nodra vakatokai ena yaca ni Kalou ra qai vakarokorokotaka. (Wilika Same 86:12; Aisea 43:10.) E ka dokai tale ga noda kila na ibalebale ni yaca qori kei na ile e vauca na kena dokai na yacana e lomalagi kei na vuravura. (Maciu 6:9) Ia qori e dua na ka dokai meda kua sara ni raica vakamamada. Koya gona, meda dikeva mada e tolu na taro bibi: Na cava na ibalebale ni noda kila na yaca ni Kalou? E vakaraitaka vakacava o Jiova ni ganiti koya na yacana cecere? Eda na muria vakacava na yaca i Jiova?

IBALEBALE NI NODA KILA NA YACA NI KALOU

3. Na cava na ibalebale ni noda kila na yaca ni Kalou?

³ E levu tale na ka e vinakati mai na noda kila wale tu ga na yaca “Jiova.” E wili kina na noda kila na nona itovo, na kena irogorogo, inaki, kei na ka e cakava era volai tu ena iVolatabu, vakabibi vei ira na nona dauveiqaravi. Ia na ka kece qori e vakaraitaka mai vakalalai o Jiova, me salavata kei na vakayacori ni nona inaki. (Vkai. 4:18) A vakaraitaka o Jiova na yacana vei rau na imatai ni veiwatini, a cavuta gona o Ivi ena gauna a vakasucumi Keni kina. (Vkte. 4:1) Eratou kila na yaca ni Kalou na peteriaki yalodina o Noa, Eparama, Aisake, kei Jekope. Eratou sa qai vakamareqeta ga vakalevu na yacana ni vakalougatataki ratou o Jiova, karoni ratou, qai vakatakila vei ratou na nona inaki. Ia e dua na sala vakasakiti a vakatakilai kina na yaca ni Kalou vei Mosese.

4. Na cava a taroga kina na yaca ni Kalou o Mosese, na cava e sega ni cala kina na nona taro?

⁴ Wilika Lako Yani 3:10-15. Ni sa yabaki 80 o Mosese, dua na ka bibi a vakaroti koya kina na Kalou: “Mo kauti ira tani . . . na noqu tamata na Isireli mai Ijipita.” Sa qai taroga ena veidokai o Mosese e dua na taro bibi. E vaka me taroga tiko o Mosese: ‘O cei na yacamuni?’ Ia na cava e taroga kina o Mosese na yaca ni Kalou ni sa kilai makawa tu? E via kilai koya vinaka e vakatokai ena yaca qori—me vakadinadinataka vei ira na tamata ni Kalou ni na vakabulai ira dina o koya. A sega ni cala na taro i Mosese baleta ni sa balavu toka na nodra bobula tu na Isireli. Era rairai veinanuyaka tu se na rawa ni vakabulai ira na Kalou ni nodra qase se sega. Eso mada ga vei ira na Isireli era sa lai sokaloutaka na nodra kalou na Ijipita!—Isik. 20:7, 8.

5. E vakatakila vakacava o Jiova eso tale na ka e vauca na ibalebale ni yacana ni sauma na taro i Mosese?

⁵ A sauma vakacava o Jiova na taro i Mosese? E tukuna: “Ko na vosa vakaoqo vei ira na Isireli, O koya sa yacana SA-BULA-KOI-AU sa talai au vei kemuni.”a E qai kuria: “Ko Jiova na Kalou ni nomuni qase . . . sa talai au vei kemuni.” E vakaraitaka na Kalou ni na cakava na ka ga e vinakata me vakayacori kina na nona inaki, ni na daudina tu ga ena nona vosa. Koya gona, ena tikina e 15 eda wilika nona tukuna sara ga o Jiova: “Oqo na yacaqu ka tawamudu, ia oqo ka’u na nanumi kina e nai tabatamata kecega.” Sa na bau qoroya mada ga qori o Mosese qai vakaukauataka na nona vakabauta!

GANITI JIOVA VINAKA NA YACANA

6, 7. A vakaraitaka vakacava o Jiova ni ganiti koya na yacana cecere?

⁶ Oti ga vakalailai nona lesia na itavi vei Mosese o Jiova, a cakava sara na ka e veiganiti kei na ibalebale ni yacana ni a ‘yaco’ dina me nodra iVakabula na Isireli. A vakamaduataka na matanitu o Ijipita ena tini na kuita warumisa, ena gauna vata qori a vakaraitaka nira malumalumu na kalou ni Ijipita, wili kina o Fero. (Lako 12:12) Oti qori a wasea rua na Wasa Damudamu, dusimaki ira na Isireli mera takosova, qai vakaluvuci Fero kei na nona mataivalu. (Same 136:13-15) A vakaraitaka tale ga o Jiova ni Dauveivakabulai ena “vanua liwa ka rerevaki” ena nona vakarautaka vei ira na nona tamata na kakana kei na wai, e kena irairai nira le rua se tolu vakacaca na milioni! E raica mada ga me kua ni madra na nodra isulu kei na nodra ivava. (Vkru. 1:19; 29:5) Io, e sega ni dua na ka e rawa ni tarovi Jiova me vakadinadinataka ni ganiti koya na yacana cecere. E qai tukuna e muri o Aisea: “Koi au, io koi au ga ko Jiova ka sa sega tale nai Vakabula, koi au ga.”—Aisea 43:11.

⁷ E vakadinadinataka tale ga o Josua na isosomi i Mosese na ka vakatubuqoroqoro a cakava o Jiova mai Ijipita kei na vanualiwa. Ni sa vakarau takali o Josua, a rawa ni tukuna ena nuidei vei ira na Isireli: “Dou sa kila e na lomamuni taucoko kei na yalomuni taucoko, ni sa sega ni lutu e dua na ka e na ka vinaka kecega sa vosataka e na vukumuni ko Jiova na nomuni Kalou; sa yaco kecega vei kemuni; sa sega ni lutu e dua na ka oqori.” (Josua 23:14) Io, a vakayacora dina o Jiova na ka e yalataka, e vakavuna sara ga me ‘yaco.’

8. E vakaraitaka vakacava o Jiova ena gauna qo ni ganiti koya na yacana?

⁸ Nikua tale ga e vakavuna tiko o Jiova me ‘yaco’ na ka e yalataka. E vakayagataki Luvena o Jiova me parofisaitaka ni na vunautaki na Matanitu ni Kalou “ena veiyasa i vuravura” ena iotioti ni veisiga qo. (Maciu 24:14) Na Kalou Kaukaua duadua ga e rawa ni parofisaitaka na cakacaka va qori, ena raica me caka, qai vakayagataka e levu era ‘sega ni vuli vinaka sara ra qai tauvanua ga’ mera vakayacora na cakacaka qori. (Caka. 4:13) Nida cakava gona na cakacaka qo, eda sa vakaitavi sara tiko ga ena vakayacori ni parofisai ena iVolatabu. Eda doka na Tamada da qai vakadinadinataka qori ena noda masuta: “Me dokai na yacamuni. Me yaco mai na nomuni matanitu. Me caka na lomamuni e vuravura me vaka e caka tiko mai lomalagi.”—Maciu 6:9, 10.

CECERE NA YACANA

9, 10. A vakavotuya tiko ga vakacava o Jiova na ibalebale ni yacana ena ka e dau cakava vei ira na Isireli, cava e yaco kina?

⁹ Ni oti ga vakalailai nodra sereki na Isireli, e vakaraitaka o Jiova vei ira na nona tamata e dua tale na ka me baleti koya. Ena vuku ni veiyalayalati ni Lawa a yaco me ‘watidra’ qai tu vakarau me colata na kena itavi kece. (Jere. 3:14) Era yaco kina na Isireli mera watina vakaitakarakara, era digitaki mera vakatokayacataki vua. (Aisea 54:5, 6) Nira tu vakarau mera vakamalumalumu vua ra qai muria na nona ivunau, ena vakaraitaka vei ira o Jiova ni ‘Tagane Vakawati’ uasivi. Ena vakalougatataki ira, karoni ira qai vakacegui ira. (Tiko 6:22-27) Ena vakalagilagi kina na yaca cecere i Jiova ena veimatanitu. (Wilika Vakarua 4:5-8; Same 86:7-10.) Io, ni laurai na kedra itukutuku makawa na Isireli, e levu na kai veimatanitu era vagolei mai ena sokalou dina. E vaka ga mera tukuna tiko na ka e cavuta na yalewa ni Moapi o Ruci vei Neomai: “Na kai nomu era na kai noqu, na nomu Kalou talega ena noqu Kalou.”—Ruci 1:16.

¹⁰ Rauta ni 1,500 na yabaki na nona vakaraitaka o Jiova e levu tale na nona itovo ena ka e cakava vei ira na Isireli. Era dau talaidredre na Isireli, ia e levu na gauna e vakaraitaka o Jiova ni ‘Kalou yalololoma’ qai ‘berabera ni cudru.’ A vakasakiti na nona dau vosovoso vakadede na Kalou. (Lako 34:5-7) Ia e vakaiyalayala na nona dau vosovoso, qai laurai qori ena gauna ra cata kina na Luvena na Jiu ra qai vakamatei koya. (Maciu 23:37, 38) Era sa sega ni qai vakatokayacataki tale vua na Kalou na nodra kawa na Isireli vakayago. Era sa mate vakayalo, me vaka e dua na vunikau malai. (Luke 23:31) E tara vakacava qori na nodra rai me baleta na yaca ni Kalou?

11. A yali vakacava vei ira na Jiu na yaca ni Kalou?

¹¹ E laurai ena itukutuku makawa nira qai raica vakatani na Jiu na yaca ni Kalou, era nanuma ni sega ni dodonu me cavuti. (Lako 20:7) E tekivu yali vakamalua na yaca ni Kalou ena vakabauta vakaJiu. E macala ga ni rarawataka o Jiova na kena beci vakalevu na yacana. (Same 78:40, 41) Ia ‘ni Kalou vuvu’ o koya, e macala ga ni na sega ni vinakata me tawamudu na nodra vakatokayacataki vua o ira era vakanadakui koya, e sa biuti ira tale ga o koya. (Lako 34:14) Qori e vakaraitaka ni bibi meda doka vakalevu na yacana na Dauveibuli.

ILAWALAWA VOU ERA VAKATOKAYACATAKI VUA

12. A tauyavutaka vakacava o Jiova na matanitu a parofisaitaki ni na vakatokai ena yacana?

¹² E vakatakila o Jiova ena gusu i Jeremaia na nona inaki me tauyavutaka “e dua na veiyalayalati vou” kei na dua na matanitu vou, o Isireli vakayalo. O ira kece era okati ena veiyalayalati qori, o ira na “tamata wale kei ira talega era sa turaga,” e parofisaitaka o Jeremaia era na “kilai Jiova.” (Jere. 31:31, 33, 34) A tekivu vakayacori na parofisai qori ena Penitiko 33 S.K. ena gauna a tauyavutaka kina na Kalou na veiyalayalati vou. Na matanitu vou “na Isireli ni Kalou” era wili kina na Jiu kei ira na sega ni Jiu, era yaco mera “dua na ilawalawa me vakatokai ena [yaca ni Kalou],” se me vaka e tukuna o Jiova “era vakatokai ena yacaqu.”—Kala. 6:16; wilika Cakacaka 15:14-17; Maciu 21:43.

13. (a) Era vakayagataka na lotu vaKarisito taumada na yaca ni Kalou? Vakamacalataka. (b) O raica vakacava na nomu vakayagataka na yaca i Jiova ena cakacaka vakaitalatala?

¹³ Nira ‘vakatokai ena yaca i Jiova’ na lewe ni matanitu vakayalo oya, era dau vakayagataka na yaca ni Kalou ena nodra dau cavuta mai ena iVolatabu vakaIperiu.b A vakayagataka gona vakalevu na yaca ni Kalou na yapositolo o Pita ni vunau ena Penitiko 33 S.K. vei ira na Jiu era cavutu mai na veivanua kei ira na tavuki ina lotu vakaJiu. (Caka. 2:14, 20, 21, 25, 34) Era rokovi Jiova na lotu vaKarisito taumada, e vakalougatataka kina o koya na nodra gugumatua ena cakacaka vakavunau. Nikua tale ga, e vakalougatataka o Jiova na noda cakacaka vakaitalatala nida vakatakila ena marau na yacana, da qai vakaraitaka sara ga vei ira na tataleitaki ena nodra iVolatabu ke rawa. Eda sa vakatakila tiko gona vei ira na Kalou dina. E ka dokai dina vei ira kei keda! De dua na noda vakatakila vei ira na Kalou e sa na itekitekivu ni dua na veiwekani totoka kei Jiova ena kaukaua tiko ga qai tawamudu.

14, 15. Na cava a cakava o Jiova me baleta na yacana ena gauna a tete kina na vukitani?

¹⁴ Ena dua na gauna e muri, a yaco na vukitani ena ivavakoso vaKarisito taumada, vakabibi nira sa takali na yapositolo. (2 Ces. 2:3-7) Era vakatotomuria mada ga na qasenivuli lasu na nodra ivakarau na Jiu me kua ni vakayagataki na yaca ni Kalou. Ia vakacava ena vakalaiva o Jiova me kau laivi na yacana? Sega! E sega ni matata na icavucavuti ni yacana me yaco mai nikua, ia e se bula tiko ga na yacana. Ena veigauna sa oti, e sa dau kune na yaca ni Kalou ena levu na ivakadewa ni iVolatabu kei na so na nodra ivola na vuku ni iVolatabu. Kena ivakaraitaki, a vola o Charles Peters ena 1757 ni yaca “Jiova” e “rairai tukuni koya vinaka sara ga” ni vakatauvatani kei na levu tale na kena icavuti na Kalou. Ena dua na ivola a tabaki ena 1797 me baleta na nona sokaloutaki na Kalou, a vola kina o Hopton Haynes ena itekitekivu ni wase 7: “E yaca veiganiti ni KALOU vei ira na Jiu o JIOVA; era sokaloutaka duadua ga; wili tale ga kina o Karisito kei ira na nona Yapositolo.” O Henry Grew (1781-1862) a sega wale ga ni vakayagataka na yaca ni Kalou, ia a kila tale ga ni sa beci na yacana qai dodonu me vakalagilagi. A vakayagataka tale ga na yaca ni Kalou o George Storrs (1796-1879) me vaka ga a cakava na nona itokani voleka o Charles T. Russell.

¹⁵ A yabaki vakairogorogo dina na 1931 vei ira na Gonevuli ni iVolatabu, qori na yaca era se kilai kina ena gauna oya na tamata ni Kalou. Ena yabaki qori, era vakatokai kina ena yaca vakaivolatabu mera iVakadinadina i Jiova. (Aisea 43:10-12) Era vakatakila gona e vuravura nira sakitaka mera nona dauveiqaravi na Kalou dina duadua ga, mera “dua na ilawalawa me vakatokai ena yacana,” mera vakacaucautaka na yaca oya. (Caka. 15:14) Na veika era yaco qori eda lai nanuma kina na ka a tukuna o Jiova ena Malakai 1:11: “Mai nai cadracadra ni mata-ni-siga ka yacova na kenai dromudromu ena vakalevulevui na yacaqu vei ira na lewe ni veivanua.”

MURIA NA YACA I JIOVA

16. Na cava meda raica kina ni ka dokai na noda muria na yaca i Jiova?

¹⁶ A vola na parofita o Maika: “Ko ira kece na veimataqali era na dui muria na yaca ni nodra kalou, ia koi keda, eda na muria ga na yaca i Jiova na noda Kalou ka sega ni mudu ka sega ni mudu.” (Maika 4:5) E sega ni ka dokai wale ga na nona vakadonuya o Jiova mera vakatokayacataki vua na Gonevuli ni iVolatabu. E vakadeitaka tale ga ni vakadonui ira. (Wilika Malakai 3:16-18.) Ia vakacava o iko? O saga tiko ena nomu vinaka kece mo “muria . . . na yaca i Jiova”? O raica vakabibi na ka e okati kina?

17. Na cava e okati ena noda muria na yaca ni Kalou?

¹⁷ Eso na ka e okati ena noda muria na yaca ni Kalou, ia qo e tolu mada ga. Kena imatai, e dodonu meda tukuna na yaca oya vei ira tale eso, nida kila ni o ira ga ‘na masuta na yaca i Jiova era na bula.’ (Roma 10:13) Kena ikarua, e dodonu meda vakatotomuria na itovo i Jiova, vakabibi na nona dauloloma. Kena ikatolu, eda na muria na yaca ni Kalou nida marau meda vakamalumalumu ina nona ivakatagedegede dodonu, ke sega eda na vakarogorogocataka na yaca tabu i Tamada. (1 Joni 4:8; 5:3) Vakacava o vakadeitaka ni o na “muria ga na yaca i Jiova na noda Kalou ka sega ni mudu”?

18. Na cava e rawa nira vakanamata kina o ira kece era rokova na yaca cecere i Jiova?

¹⁸ Sa voleka qo mera na qai kilai Jiova o ira era vakalecalecavi koya se saqati koya tiko. (Isik. 38:23) Era wili kina o ira na vakataki Fero ni a kaya: “Ko cei ko Jiova, me’u vakarorogo ki na domona?” A qai totolo ga na nona kila se o cei o Jiova! (Lako 5:1, 2; 9:16; 12:29) Ia eda duidui o keda nida vinakata sara ga meda kilai Jiova. Eda sakitaka meda vakatokayacataki vua da qai talairawarawa vua. Koya gona, eda vakanamata ena kena vakayacori ena veigauna se bera mai na yalayala ena Same 9:10: “Era na vakararavi talega vei kemuni ko ira era sa kila na yacamuni, ko ni sa sega ni biuti ira era sa vakasaqarai kemuni, Jiova.”