Era sa Kunea na Mesaia!

“Keirau sa kunea na Mesaia.”​—JONI 1:41.

1. Na cava e vakavuna me tukuna kina o Adriu: “Keirau sa kunea na Mesaia”?

E DURI vata tu kei na rua na nona tisaipeli o Joni na Dauveipapitaisotaki. Ni yaco yani o Jisu, e tukuna sara o Joni: “Raica, na Lami ni Kalou!” E muri Jisu sara o Adriu kei na so tale na tisaipeli, ra qai muri koya tiko ena siga oya. Ni oti qori, o Adriu e lai raici Saimoni Pita na tacina, qai kauti koya vei Jisu ni oti na nona tukuna vua na itukutuku veivakurabuitaki: “Keirau sa kunea na Mesaia.”—Joni 1:35-41.

2. Ena yaga vakacava na noda vulica tiko ga na parofisai me baleta na Mesaia?

² Ni toso na gauna, eratou na qai dikeva na iVolatabu o Adriu, Pita, kei na so tale, era na vakadinata kina ni o Jisu na kai Nasareci e Mesaia yalataki. Nida vulica tiko ga na parofisai me baleta na Mesaia, ena vakaukauataka na noda vakabauta na iVolatabu kei na Lumuti ni Kalou.

“Raica, ena Lako Mai Vei Iko na Nomu Tui”

3. Na parofisai cava e vakayacori ena nona curu vakaturaga o Jisu e Jerusalemi?

³ Ena curu vakaturaga i Jerusalemi na Mesaia. A parofisaitaka o Sakaraia: “Mo reki vakalevu, na goneyalewa ni Saioni; mo kaikaila, na goneyalewa ni Jerusalemi: raica, ena lako mai vei iko na nomu Tui, sa yalododonu, a sa ia na veivakabulai ko koya, sa yalomalua, ka sa vodo lako e na asa, io, e na luve ni asa.” (Saka. 9:9) A vola na daunisame: “Sa kalougata ko koya sa lako mai e na yaca i Jiova.” (Same 118:26) E macala ga ni sega ni tukuna o Jisu na ka mera cakava na lewenivanua. Ia ena nodra kaila ena marau e vakayacori kina na parofisai. Ni o wilika tiko na tikinivolatabu qo, raitayaloyalotaka ni o tu sara ga e kea, o qai rogoca na nodra maue na lewenivanua.—Wilika Maciu 21:4-9.

4. A vakayacori vakacava na Same 118:22, 23?

⁴ E talei vua na Kalou o Jisu, ia era cati koya e levu dina ga ni levu na ivakadinadina ni o koya ga na Mesaia. Me vaka a parofisaitaki, ena ‘beci o Jisu qai sega ni dokai’ vei ira na sega ni vakabauta na ivakadinadina ni o koya na Mesaia. (Aisea 53:3; Mari. 9:12) Ia e uqeti vakalou na daunisame me tukuna: “A vatu era sa cata ko ira na matai ni vale sa yaco me kenai vakadei e na tutu ni vale. Oqo na cakacaka i Jiova.” (Same 118:22, 23) E vakayagataka o Jisu na tikinivolatabu qori vei ira na iliuliu ni lotu dauveitusaqati, qai tukuna o Pita ni vakayacori qori vei Karisito. (Mari. 12:10, 11; Caka. 4:8-11) A yaco o Jisu me “ivakadei ni tutunivale” ena ivavakoso vaKarisito. E cati vei ira na sega ni vakabauti koya, ia e “digitaki, e talei vua na Kalou.”—1 Pita 2:4-6.

Bukiveretaki, Eratou Dro na Tisaipeli!

5, 6. Na cava a parofisaitaki qai vakayacori me baleta na nona bukiveretaki na Mesaia?

⁵ A parofisaitaki ni dua na itokani liumuri ena bukiveretaki koya na Mesaia. E parofisaitaka o Tevita: “Ko koya sa noqui tau vakaidina, au vakararavi vua, o koya sa kania na noqu madrai, sa laqeti au e na bukubuku ni yavana.” (Same 41:9) Ena vakaraitaka ni rau veitokani e rua ke rau wasea vata e dua na tikinimadrai. (Vkte. 31:54) Koya gona, na nona bukiveretaki Jisu o Jutasa Isikarioti e dua vei ira na liumuri levu duadua. Me vakayacori na parofisai i Tevita, e tukuna kina o Jisu vei ratou na nona yapositolo na ka e baleti Jutasa Isikarioti: “Au sega ni tukuni kemudou kece tiko; au kilai ira au digitaka. Ia me vakayacori ga kina na iVolatabu, ‘O koya e dau kania na kequ madrai e sa vuki tale me kequ meca.’”—Joni 13:18.

⁶ O koya ena bukiveretaka na Mesaia ena soli vua e 30 na tikinisiliva—na isau ni dua na bobula! A tukuna o Maciu ni bukiveretaki o Jisu ena ilavo lailai oya, me vaka e parofisaitaki ena Sakaraia 11:12, 13. Ia na cava e tukuna kina o Maciu ni parofisai qo e “cavuta na parofita o Jeremaia”? Ena gauna i Maciu, a rairai okati na ivola i Jeremaia me liu vei ira na ivola ena iVolatabu, wili kina na ivola i Sakaraia. (Vakatauvatana na Luke 24:44) A sega ni bau vakayagataka o Jutasa na ilavo a rawata vakailawaki qori, a kolotaka na ilavo ena valenisoro qai cici yani me kunati koya.—Maciu 26:14-16; 27:3-10.

7. A vakayacori vakacava na Sakaraia 13:7?

⁷ Eratou na veiseyaki na nona tisaipeli na Mesaia. E vola o Sakaraia: “Me yavita nai vakatawa, ka ra na dui vakasevi na sipi.” (Saka. 13:7) Ena ika14 ni Naisani, 33 S.K., e tukuna o Jisu vei ratou na nona tisaipeli: “Dou na tarabe kece ena veika ena yacovi au ena bogi nikua, ni volai, ‘Au na yavita na ivakatawa, era na qai veiseyaki na qelenisipi.’” Qori sara ga na ka e qai yaco, e vola kina o Maciu ni ratou “biuti [Jisu] kece na tisaipeli, ratou dro.”—Maciu 26:31, 56.

Beitaki Qai Warolaki

8. Na ituvaki cava a vakayacori kina na Aisea 53:8?

⁸ Ena veilewaitaki qai totogitaki na Mesaia. (Wilika Aisea 53:8.) Ni kida na mataka ena ika14 ni Naisani, era bose na lewe ni Sanadrini, era vesuki Jisu qai kau yani vei Ponitio Pailato na Kovana ni Roma. A vakatarogi Jisu qai sega ni kunea e dua na nona cala. Ena gauna a tukuna kina o Pailato me sereki o Jisu, era kailavaka ga na lewenivanua: “Me lauvako!” ra qai tukuna me sereki o Parapa na daubasulawa. Ena nona via vakalomavinakataki ira na lewenivanua, a sereki Parapa mani vakarota me warolaki o Jisu qai soli koya me lauvako.—Mari. 15:1-15.

9. A vakayacori vakacava na Same 35:11 ena gauna i Jisu?

⁹ Eso era na soli ivakadinadina lasu me beitaki kina na Mesaia. E tukuna na daunisame o Tevita: “Era sa tu cake mai na dauveibeitaki vakailasu; era sa beitaka vei au na ka ka’u sa sega ni kila.” (Same 35:11) E qai vakayacori na parofisai qori nira “vaqara tiko . . . na iliuliu ni bete kei ira kece na lewe ni Sanadrini eso mera mai lasutaka nodra itukutuku me beitaki kina o Jisu, me rawa ni vakamatei.” (Maciu 26:59) Io “e levu era mai beitaki koya, ia e lasu na nodra itukutuku qai veicalati.” (Mari. 14:56) Era sega ni kauaitaka na meca i Jisu na nodra lasu na mai soli ivakadinadina, era vinakata ga me vakamatei.

10. A vakayacori vakacava na Aisea 53:7?

¹⁰ E galu tu ga na Mesaia ena matadra na dauveibeitaki. E parofisaitaka o Aisea: “Sa vakasaurarataki, ka sa vakamalumalumu ga ko koya, ia sa sega ni vosa mai ko koya; me vaka na lami sa tuberi me vakamatei, ka vaka na sipi sa galu e na mata i koya sa kotiva, sa galu vakakina ko koya.” (Aisea 53:7) O Jisu “e sega ni bau vosa nira beitaki koya tiko na iliuliu ni bete kei ira na qase.” E tarogi Jisu o Pailato: “O sega ni rogoca na levu ni ka era beitaki iko tiko kina?” Ia “e sega ni vosa o koya, e galu tu ga, e kurabui vakalevu kina na kovana.” (Maciu 27:12-14) E sega ni sauma o Jisu na nodra veibeitaki na nona meca.—Roma 12:17-21; 1 Pita 2: 23.

11. A vakayacori vakacava na Aisea 50:6 kei na Maika 5:1?

¹¹ A parofisaitaka o Aisea ena warolaki na Mesaia. E vola: “A dakuqu ka’u a solia vei ira na dauveiyaviti, kei na baluqu vei ira na dauveivuti; ka’u a sega ni tabonaka na mataqu maivei ira na veivakamaduataki kei na veikasiviti.” (Aisea 50:6) A parofisaitaka o Maika: “Era sa yavita kina na baluna na turaga ni lewa ni Isireli e nai titoko.” (Maika 5:1) A tukuna na dauvola Kosipeli o Marika me baleta na vakayacori ni rua na parofisai qori: “Eso era kasiviti [Jisu], era tabonaka na matana, era vacuki koya, ra qai kaya: ‘Parofisai!’ Era sabaka na matana na ovisa ni mataveilewai ra qai kauti koya.” E tukuna o Marika ni o ira na sotia era “mokuta tale ga na uluna ena gasau, ra kasiviti koya, ra qai tekiduru [ena nodra vakalialiai koya] mera vakarokoroko vua.” (Mari. 14:65; 15:19) Ia e sega ni sauma o Jisu na ka ca era cakava.

Yalodina Yacova na Mate

12. E vakayacori vakacava vei Jisu na Same 22:16 kei na Aisea 53:12?

¹² Parofisaitaki na nona vakoti na Mesaia. E tukuna na daunisame o Tevita: “Era sa vakavolivoliti au nai soqosoqo ni tamata lomaca: Era sa coka na ligaqu kei na yavaqu.” (Same 22:16) E volatukutukutaka na dauvola Kosipeli o Marika e dua na itukutuku eda kila levu nikua, e tukuna kina: “Era sa qai vakoti koya ena ikatolu ni aua [rauta na ciwa ena mataka].” (Mari. 15:25) A parofisaitaki tale ga ni na vakoti na Mesaia kei na so tale na daubasulawa. E vola o Aisea: “Ni sa solia oti na nona bula ki na mate: ka sa wili vata kei ira na dautalaidredre.” (Aisea 53:12) Io erau qai “lauvako tikivi [Jisu] e rua na daubutako, e dua ena yasana imatau, dua tale ena yasana imawi.”—Maciu 27:38.

13. Ena sala cava e vakayacora kina o Jisu na Same 22:7, 8?

¹³ A parofisaitaka o Tevita na nona vakalialiai na Mesaia. (Wilika Same 22:7, 8.) E tukuna o Maciu ni o Jisu a vakalialiai ena gauna e vakoti tu kina ena kaunirarawa: “Era vosavakacacataki koya, ra kurekure o ira na tavali, era tukuna: ‘O kaya sara mo na talaraka na valenisoro o qai tara tale ena tolu na siga, bau vakabulai iko mada! Ke o luve ni Kalou, kevu mada mai na kaunirarawa!’” Era vakalialiai koya tale ga na iliuliu ni bete, vunivola, kei ira na qase ena nodra kaya: “E lai veivakabulai sara tiko; e sega mada ga ni vakabulai koya rawa! E nodra Tui na Isireli, me kevu mada mai na kaunirarawa eda na qai vakabauti koya. E vakararavi vua na Kalou; me vakabulai koya mada na Kalou ke vinakata, ni a kaya o koya, ‘Au Luve ni Kalou.’” (Maciu 27:39-43) E vosota galugalu tu ga o Jisu. E ivakaraitaki vinaka dina vei keda!

14, 15. Vakamacalataka na sala e vakayacori kina na parofisai me baleta na nona isulu na Mesaia kei na nona vagunuvi ena waini e waki vata kei na wai wiwi.

¹⁴ Ena vakawirimadigitaki na nona isulu na Mesaia. E vola na daunisame: “Era sa vota vei ira na noqui sulu, ka ra sa vota na noqui tutuvi e na vakawiri madigi.” (Same 22:18) Qori na ka qai yaco, nira “vakoti [Jisu] oti [na sotia ni Roma] era qai wasea na nona isulu e sau ena nodra vakawirimadigi.”—Maciu 27:35; wilika Joni 19:23, 24.

¹⁵ Ena vagunuvi na Mesaia ena waini e waki vata kei na wai wiwi. E vola na daunisame: “Era sa solia talega na ka gaga me qau kakana; kei na wai wiwi me’u gunuva ni’u a viagunu.” (Same 69:21) E tukuna o Maciu: “Era solia vei Jisu na waini e waki vata kei na wai wiwi, e tovolea qai bese ni gunuva.” Oti qori, e “cici sara e dua vei ira, taura e dua na spazi, tonia ena waini wiwi, vivica ena mua ni gasau qai solia cake vei Jisu me gunuva.”—Maciu 27:34, 48.

16. E vakayacori vakacava na Same 22:1?

¹⁶ E nanumi ni Kalou e sa guilecava na Mesaia. (Wilika Same 22:1.) Me salavata kei na parofisai qori, “ena ikaciwa ni aua [rauta na tolu ena yakavi] sa qai kaci ena domoilevu o Jisu: ‘Ili Ili lama sabaktani?’ e kena ibalebale, ‘Noqu Kalou, noqu Kalou, na cava oni sa biuti au kina?’” (Mari. 15:34) E sega vakadua ni seavu na nona vakabauti Tamana vakalomalagi o Jisu. E vakalaiva na Kalou mera vesuki Jisu na nona meca, e sega tale ga ni taqomaki koya mai na veivakatovolei, me laurai kina se na yalodina tiko ga vua na Kalou se sega. Na nona kaci tale ga vakadomoilevu o Jisu, e vakayacora kina na parofisai ena Same 22:1.

17. A vakayacori vakacava na Sakaraia 12:10 kei na Same 34:20?

¹⁷ Ena laucoka na Mesaia, ia ena sega ni ramusu na suina. O ira na lewe i Jerusalemi era na ‘vakaraici koya era sa coka.’ (Saka. 12:10) E tukuna tale ga na Same 34:20: “Sa maroroya kecega [na Kalou] na suina; sa sega e dua sa musulaki.” E vakadeitaka qori na yapositolo o Joni ena nona vola: “E dua vei ira na sotia e qai suaka na sarisarina [Jisu] ena moto, mani drodro mai kina na dra kei na wai. E mai tukutuku o [Joni] e raica na ka qo, e dina na nona itukutuku . . . E yaco na ka kece qo me dina kina na ka e kaya na iVolatabu: ‘Ena sega ni ramusu e dua na suina.’ E dua tale na tiki ni iVolatabu e kaya: ‘Era na rai vei koya era suaka.’”—Joni 19:33-37.

18. E lai bulu vakacava o Jisu kei ira na vutuniyau?

¹⁸ Ena bulu na Mesaia kei ira na vutuniyau. (Wilika Aisea 53:5, 8, 9.) Ena yakavi ni ika14 ni Naisani, a kerea na yagoi Jisu vei Pailato “o Josefa, e dua na turaga vutuniyau mai Arimacea,” qai vakadonui na nona kerekere. E kuria o Maciu na tikina qo: “E kauta o Josefa na yagoi Jisu qai solega ena dua na lineni vinaka sara qai savasava, e lai vakotora sara ena ibulubulu vou a taya ena babanivatu. Oti mani vaqiqica e dua na vatu levu me kena isogo, qai gole yani.”—Maciu 27:57-60.

Vakalagilagi na Tui vakaMesaia!

19. A vakayacori vakacava na Same 16:10?

¹⁹ Ena vakaturi na Mesaia. E vola o Tevita: “Ni kemuni [Jiova] ena sega ni laiva na yaloqu mai na yasana vuni [se “Seoli,” NW].” (Same 16:10) Vakasamataka mada na nodratou kurabui na yalewa eratou lai raica na yagoi Jisu ena ibulubulu. Eratou sotava e dua na agilosi, qai kaya vei iratou: “Dou kua ni kidroa, au kila ni dou vaqarai Jisu na kai Nasareci, o koya a lauvako. Sa vakaturi o koya, sa yali e ke. Dou mai raica na vanua era vakotori koya kina.” (Mari. 16:6) Ena Penitiko 33 S.K., e tukuna o Pita vei ira na tiko e Jerusalemi: “E sa raica rawa tu yani o [Tevita] na nona vakaturi na Karisito, e dau tukuna tale ga ni na sega ni biu tu mai Etesi, se me vuca mai na yagona.” (Caka. 2:29-31) E sega ni vakalaiva na Kalou me vuca na yagona na Luvena lomani. E vakabulai Jisu ga vakacakamana ena yago vakayalo!—1 Pita 3:18.

20. A vakayacori vakacava na parofisai me baleta na nona veiliutaki na Mesaia?

²⁰ Me vaka ga e parofisaitaki, na Kalou e tukuna ni o Jisu na luvena. (Wilika Same 2:7; Maciu 3:17.) Era vakacerecerei Jisu na lewenivanua kei na Matanitu ni Kalou sa voleka. Eda marautaka tale ga na noda tukuni koya kei na veivakalougatataki ni nona veiliutaki. (Mari. 11:7-10) Sa voleka ni vakarusai ira na nona meca o Karisito ena nona ravuravu ‘ena vuku ni ka dina, yalomalumalumu, kei na ivalavala dodonu.’ (Same 2:8, 9; 45:1-6) Na nona veiliutaki ena kauta mai na bula vakacegu kei na bula sautu ena vuravura. (Same 72:1, 3, 12, 16; Aisea 9:6, 7) Nida dua na iVakadinadina i Jiova, e ka dokai dina na noda kacivaka na ka dina kece qori, ni sa veiliutaki tiko mai lomalagi na Luvena lomani na Tui vakaMesaia!

O na Sauma Vakacava?

• A vakayacori vakacava na parofisai ni nona bukiveretaki o Jisu, kei na nodratou dro na tisaipeli?

• Na cava eso na parofisai me baleta na nona vakoti o Jisu Karisito?

• Na cava o vakadeitaka kina ni o Jisu e Mesaia yalataki?

[iYaloyalo ena tabana e 13]

Na parofisai cava e vakayacori ena nona curu vakaturaga i Jerusalemi o Jisu?

[iYaloyalo ena tabana e 15]

A mate o Jisu ena vuku ni noda ivalavala ca, ia sa veiliutaki tiko qo vakaMesaia