“Marautaki Koya sa Watimu ni Ko sa Cauravou”

“Marautaki koya sa watimu ni ko sa cauravou . . . Na luvequ a cava ko via marautaka kina na yalewa tani?”​—VOSA VAKAIBALEBALE 5:​18, 20.

1, 2. Na cava e kainaki kina ni nodrau veidomoni na veiwatini e vakalougatataki?

E SEGA ni wereubiubi na iVolatabu ena nona vakamacalataka na veiyacovi. Eda wilika ena Vosa Vakaibalebale 5:​18, 19: “Me kalougata na nomui vurevure; ia mo marautaki koya sa watimu ni ko sa cauravou. Me vaka na teira dauloloma ko koya, kei na me yalewa kila sa matavinaka; mo marau ga e na sucuna e na veigauna kecega; mo marau tikoga e na nona loloma.”

² Na vosa “nomui vurevure” e vakaibalebaletaki ina marautaki ni veiyacovi. E vakalougatataki baleta na nodrau veidomoni kei na nodrau veimarautaki na veiwatini e isolisoli ni Kalou. Ia na veiyacovi oqo e dodonu me rau marautaka ga na veiwatini. Oqo e vakavuna me taroga kina o Tui Solomoni e Isireli makawa, o koya e vola na Vosa Vakaibalebale: “Na luvequ a cava ko via marautaka kina na yalewa tani, mo mokota kina na lomaserena na tani?”​​—Vosa Vakaibalebale 5:​20.

3. (a) E tini vakacava e levu na vakawati? (b) E raica vakacava na Kalou na veibutakoci?

³ Ena siga ni nodrau vakamau, rau veiyalayalatitaka kina na tagane kei na yalewa me rau na veilomani tiko ga rau qai yalodina tale ga vei kedrau isa. Ia e vakaleqa e levu na vakawati na veibutakoci. Ni dikevi e ruasagavulu vakacaca na vakadidike, e kaya kina e dua na dauvakadidike ni “25 na pasede ni yalewa vakawati kei na 44 na pasede ni tagane vakawati era sa veibutakoci.” E kaya na yapositolo o Paula: “Ni kakua ni vakacalai; era na sega ni rawata na matanitu ni Kalou na dau i valavala velavela, na dauqarava na matakau, na dauveibutakoci, na veimoceri vakatagane se vakayalewa.” (1 Korinica 6:​9, 10, VV) E sega ni vakatitiqataki tale. Na veibutakoci e ivalavala ca bibi ena mata ni Kalou, mera qarauna gona na dausokalou dina mera kua ni veibutakoci. Na cava ena vukei keda meda ‘doka na tiko vakawati kei na nodrau veidinadinati na tagane kei na yalewa vakawati’?​​—Iperiu 13:​4, VV.

Qarauna na Veivakaisini ni Lomada

4. Na cava e so na sala e rawa kina vei ira na lotu Vakarisito vakawati mera lai veidomoni e tuba?

⁴ Ena gauna torosobu eda bula tiko kina oqo e levu e “tu vei ira na mata sa sinai tu ga e na dauveibutakoci, ka sega ni mamau rawa e na ca.” (2 Pita 2:​14, VV) Era nakita na nodra lai veidomoni ena taudaku ni bula vakawati. Ena so na vanua, sa levu sara na yalewa era cakacaka saumi, na nodra lai veicurumaki kei ira na tagane oqo e buroro sara kina e levu na veidomoni tawadodonu e valenivolavola. Sa qai tiko na Internet chat room e rawa kina vei ira mada ga na mamadua mera corovudi kei na dua tale. E levu vei ira na sa vakawati era sega ni bau vakasamataka na nodra rawa ni tacori kina.

5, 6. E tacori vakacava ina dua na ituvaki rerevaki e dua na yalewa lotu Vakarisito? Na cava eda vulica kina?

⁵ Dikeva mada na sala a voleka ni lai veibutakoci kina e dua na lotu Vakarisito eda na vakatoka mada me o Mere. E sega ni iVakadinadina i Jiova o watina qai sega ni dau lomani iratou vinaka na nona vuvale. E nanuma lesu o Mere na nodrau sota ena vica na yabaki sa oti kei na dua erau cakacaka vata kei watina. E tagane ivakarau vinaka, qai vakaraitaka tale ga ena dua na gauna e muri ni taleitaka na lotu i Mere. “E tagane vinaka dina qai duidui sara vei watiqu,” e kaya o Mere. Rau mani veidomoni sara kei na tagane oya o Mere. E kaya o Mere, “Au se sega ni veibutakoci. Na tagane oqo e taleitaka na iVolatabu, de dua au rawa ni vukei koya.”

⁶ Ni bera ni tini ina veibutakoci na veidomoni oya, sa liaci koya o Mere. (Kalatia 5:​19-​21; Efeso 4:​19) E culai koya na nona lewaeloma qai biuta na ka sa cakava tiko oya. Na ka e sotava oya o Mere e vakaraitaka ni ‘dauveivakaisini na loma ni tamata, sa dredre ni vinaka.’ (Jeremaia 17:9) E vakaroti keda na iVolatabu: “Mo vakatawa vinaka sara na yalomu [“lomamu,” NW].” (Vosa Vakaibalebale 4:​23) Eda na cakava vakacava oqori?

‘E Vunitaki Koya na Yalomatua’

7. Ni o via vosa vua e dua e leqa tiko nona vakawati, na ivakasala cava ena iVolatabu ena taqomaki iko?

⁷ E vola na yapositolo o Paula, “Me qai vakaraici koya ko koya sa nanuma sa tu dei, de bale ga mai.” (1 Korinica 10:12) E tukuni tale ga ena Vosa Vakaibalebale 22:3: “O koya sa yalomatua sa kunea na ca, ka sa vunitaki koya.” Mo kua ni nuitaki iko vakasivia ena nomu nanuma, ‘Ena sega ni yacovi au e dua na ka,’ ia mo yalomatua ga ena nomu namaka ni ka o cakava ena rawa ni tini ina leqa. Me kena ivakaraitaki, kua ni lako duadua mo lai veitalanoataka na leqa ni nona vakawati e dua na yalewa ke o tagane se na nona leqa e dua na tagane ke o yalewa. (Vosa Vakaibalebale 11:14) Tukuna vua ni leqa ni vakawati e dodonu me rau veitalanoataka ga vakaveiwatini, se dua na lotu Vakarisito matua erau yalewa vata se tagane vata e dau vinakata me qaqaco vinaka na vakawati, se me vosa vei ira na qase ni ivavakoso. (Taito 2:​3, 4) Era ivakaraitaki vinaka na qase ni ivavakoso ni iVakadinadina i Jiova ena tikina oqo. Ni vinakata e dua na qase me vosa taudua vua e dua na tacida yalewa lotu Vakarisito, rau na veivosaki ena vanua e laurai levu me vaka na Kingdom Hall.

8. Na cava me qarauni ena vanua ni cakacaka?

⁸ Qarauna na ituvaki ena rawa ni vakabulabulataka na veidomoni e vanua ni cakacaka kei na vanua tale e so. Me kena ivakaraitaki, e rawa ni veibacani na dau cakacaka tale tiko ni sa suka na cakacaka kei na tagane ke o yalewa se yalewa ke o tagane. Ke o tagane se yalewa vakawati, vakaraitaka ena nomu ivukivuki kei na nomu ivosavosa ni o sega ni galala. Ni o dauveiqaravi ni Kalou, mo kua ni uqeta mera vinakati iko e so ena nomu dau veisamei se na kena sega ni rakorako na nomu isulusulu kei na nomu sasauni. (1 Timoci 4:8; 6:​11; 1 Pita 3:​3, 4) Ni tiko na kena itaba na kemu isa kei iratou na luvemu ena nomu vanua ni cakacaka, oqo ena vukei iko kei ira na tani mera kila ni bibi vei iko na nomu vuvale. Vakadeitaka mo kua ni vakauqeta se vakadonuya na nona veisamei e dua.​​—Jope 31:1.

‘Reki Vata kei na Watimu O Lomana’

9. Na cava e yaco veitaravi e rawa ni bukana na veidomoni e tuba?

⁹ E sega ni taqomaki ga na lomada ena noda levea e so na ka e veivakaleqai. Na veidomoni e tuba e rawa ni vakaraitaka na nodrau sega ni kauaitaka na veiwatini na nona gagadre na kena isa. De dua e sega ni daukauaitaki o yalewa se dau vakalewai vakalevu o tagane. Ena gauna vata oqori e sotava sara kina e dua mai valenicakacaka se ena loma ni ivavakoso e laurai vua na ka e lekata na kena isa. Sega ni dede erau sa veivolekati sara qai rawa ni rau veivinakati. Na veika e yaco veitaravi oqo e vakadeitaka ga na ka e kaya na iVolatabu: “Sa dauveretaki na tamata yadua, ni sa vecei koya na nona garogaro ca ka bacani koya.”​​—Jemesa 1:​14.

10. Rau na vaqaqacotaka vakacava na veiwatini na nodrau veilomani?

¹⁰ Me rau kua ni gole ina taudaku ni vakawati na veiwatini me rau lai vakaceguya kina na nodrau gadreva na veitokani kei na veitokoni, ia me rau vaqaqacotaka ga na nodrau veilomani vakaveiwatini. Me rau dau veitalanoa rau qai veivolekati tale ga. Me rau raica lesu na ka e vakavuna me rau veidomoni. Raica lesu na nomu marautaki koya na tagane se yalewa e qai watimu. Vakasamataka na veigauna marautaki drau sotava. Drau masulaka na veika drau sotava. E masuti Jiova na daunisame o Tevita: “Kemuni na Kalou, mo ni bulia e lomaqu na yalo e savasava; ka vakavouya e lomaqu na yalo sa dei tiko.” (Same 51:10) Saga mo ‘reki vata tiko kei watimu o lomana ena veisiga kece ni nomu bula e lesia vei iko o koya [na Kalou] e ruku ni matanisiga.’​​—Dauvunau 9:9.

11. E rawa ni vaqaqacotaka vakacava na ivau ni vakawati na vuku, yalomatua, kei na kilaka?

¹¹ Me kua ni guilecavi ena kena vaqaqacotaki na vakawati na yaga ni vuku, yalomatua kei na kilaka. E tukuni ena Vosa Vakaibalebale 24:​3, 4: “Na vuku ga sa tara rawa kina na vale, kei na yalomatua sa vakataudeitaki kina: kei na kila ka ena oso kina na kena veiloqi e nai yaya kecega sa talei ka vinaka.” E okati ena veika totoka me na laurai ena dua na vuvale na itovo e so me vaka na loloma, yalodina, na rerevaka na Kalou, kei na vakabauta. Eda na vakaraitaka na itovo oqori kevaka eda kila vinaka na Kalou. E dodonu gona vei rau na veiwatini me rau dau vulica vagumatua na iVolatabu. E bibi vakacava na vuku kei na yalomatua? Me rawa nida walia na leqa eda sotava e veisiga ena vinakati me tiko vei keda na vuku da qai vakayagataka ena noda bula na veika eda vulica ena iVolatabu. Na tagane se yalewa vakawati e vuku se yalomatua e rawa ni kila na ka e tu e loma i kena isa. (Vosa Vakaibalebale 20:5) E kaya o Jiova ena gusu i Solomoni: “Na luvequ, mo vakarorogo ki na noqu vuku, vakalakala daligamu ki na noqu yalomatua.”​​—Vosa Vakaibalebale 5:1.

Ni Yaco na ‘Leqa’

12. Na cava e sega ni kurabuitaki kina na nodrau sotava na leqaleqa ni bula na veiwatini?

¹² E sega ni dua na vakawati e vinaka vakaoti. E vakaraitaka na iVolatabu ni rau na sotava na veiwatini na “leqaleqa ni bula vakavuravura.” (1 Korinica 7:​28, VV) E rawa ni vakavuna me tarabi na bula vakawati na nuiqawaqawa, tauvimate, veivakararawataki, kei na veika tale e so. Ni vakilai na leqaleqa ni bula, drau tovolea ni walia vakaveiwatini drau qai saga tiko ga mo drau vakamarautaki Jiova.

13. Na cava me rau dui tarogi rau kina na veiwatini?

¹³ Vakacava ke vakaleqa na vakawati na ivakarau ni nodrau veitaratara na veiwatini? Me rau qara na kena iwali. Me kena ivakaraitaki, de rau sa vakacuruma mai me ivakarau ni nodrau veivosaki na veiwatini na mataqali veivosaki e sega ni veinanumi. (Vosa Vakaibalebale 12:18) Me vaka e vakamacalataki ena ulutaga sa oti, ena rawa ni vakacaca na mataqali veivosaki vaka oya. E kaya e dua na vosa vakaibalebale ena iVolatabu: “Sa vinaka ni tiko mai lekutu, ka ca ni tiko kaya na yalewa dauveileti ka daucudru.” (Vosa Vakaibalebale 21:19) Ke o yalewa vakawati, tarogi iko mada, ‘E vakadredretaka beka na nona veimaliwai kei au o watiqu na noqu itovo?’ E tukuna vei ira na tagane vakawati na iVolatabu: “Oi kemudou na tagane vakawati, mo dou lomani ira na watimudou, ka kakua ni yaloca vei ira.” (Kolosa 3:​19) Ke o tagane vakawati, tarogi iko mada, ‘Au sega beka ni dauloloma me lai vakavuna me qara vakacegu kina o watiqu e tuba?’ E sega ni dua bulu na iulubale ni veibutakoci. Ia me vaka ni rawa ni yaco na leqa oqori, e dodonu me dau veivosakitaki vakasavasava na leqa e dau tubu.

14, 15. Na cava e sega kina ni iwali ni leqa e sotavi ena vakawati na veidomoni e tuba?

¹⁴ Na qara vakacegu ena veidomoni e tuba e sega ni iwali ni leqa erau sotava tiko na veiwatini. E rawa ni tini e vei na veidomoni vaka oqori? Ina dua beka na vakawati vou e vinaka cake? So era nanuma ni vaka kina. Era kaya, ‘E tu vua na tagane se yalewa oqo na itovo sara ga au gadreva vua me kequ isa.’ Ia e cala na rai oqori baleta o koya e biuti watina se via uqeti iko mo biuti watimu, na tagane se yalewa oya e sega ni doka na bula vakawati. E sega ni rawa me namaki ni veidomoni kei koya oqori ena tini ina dua na vakawati e vinaka cake.

¹⁵ O Mere, e cavuti mai cake, e vakasamataka sara vakatitobu na leqa e rawa ni yaco ena ka e via cakava, okati kina na kena rawa vua se dua tale me sega ni vakadonui koya na Kalou. (Kalatia 6:7) “Niu vakadikeva na noqu taleitaki koya na tagane erau cakacaka vata kei watiqu oya,” e kaya o koya, “au raica rawa niu na vakalatilati ina nona mai kila na ka dina kevaka e saga me lako mai ina dina. Era na colata na itotogi ni cakacala o ira kece na cala ra qai veivakatarabetaki tale ga!”​​—2 Korinica 6:3.

Vuna Vinaka Meda Savasava Kina

16. Na cava e so na ka e rawa ni yaco ni dua e sikalutu ina ivalavala dukadukali?

¹⁶ E vakaroti keda na iVolatabu: “Ni sa titiri na oni mai na tebenigusu ni yalewa dua tani, a sa kamikamica sara na gusuna ka segai na waiwai: ia sa gaga na kenai otioti me vaka na duva gaga, ka sa gata me vaka nai seleiwai batirua.” (Vosa Vakaibalebale 5:​3, 4) E mosi qai rawa ni veivakaleqai na sikalutu ina ivalavala dukadukali. E rawa ni vakavuna na ca ni lewaeloma, veitauvi ni mate e vu mai na veiyacovi tawadodonu, kei na nona rarawa na kena isa o koya e tawayalodina. Oqo e vica na vuna vinaka meda kua ni tekivuna kina na ka e rawa ni tini ina veibutakoci.

17. Na cava na vuna levu duadua meda kua kina ni veibutakoci?

¹⁷ E cala na veiyacovi kei na dua drau sega ni vakamau baleta ni sega ni taleitaka o Jiova, o koya e vakavuna na vakawati, o koya e buli keda tale ga meda marautaka na veiyacovi. E kaya o Jiova ena gusu i Malakai na parofita: “Ka’u na toro voleka vei kemudou me ia na veilewai, ia ka’u na kusarawa ni tukuna na nodra ca na . . . dauveibutakoci.” (Malakai 3:5) E kaya na Vosa Vakaibalebale 5:​21 me baleta na veika e raica o Jiova: “Sa tu e na mata i Jiova nai valavala ni tamata, ka sa daunanuma kecega na nonai lakolako.” Io, “sa sega ni dua na ka e vunitaki rawa vua na Kalou. Sa rairai ka luvawale na veika buli kece e na mata i koya eda na la’ki vakatusa i keda vua.” (Iperiu 4:​13, VV) Na vuna levu duadua meda kua kina ni veibutakoci oya na noda kila tiko ke vakacava sara mada na noda cakava lo tiko se kena lailai wale na leqa e vakavuna, ena vakacaraka na noda veiwekani kei Jiova na noda cakava e dua ga na itovo vakasisila.

18, 19. Na cava eda vulica ena ka e cakava o Josefa vei wati Potifa?

¹⁸ Na ivakaraitaki i Josefa, na luve i Jekope na peteriaki, e vakaraitaka ni sega ni cakava na ka e tawadodonu baleta ni vinakata me vinaka tiko ga na nona veiwekani kei na Kalou. Ni nuitaki koya o Potifa, na matanivanua i Fero, e mani solia kina e dua na itavi levu ena nona vuvale vei Josefa. E “yagovinaka ka matavinaka ko Josefa,” oqo e vakavuna me mateci koya kina na wati Potifa. E dau saga e veisiga me rau moce vata kei Josefa, ia e vodi na nona sasaga. Na cava e vakavuna nona sega ni rawai Josefa? E tukuna vei keda na iVolatabu: “A sa bese ko koya, ka kaya vua na wati ni nona turaga . . . sa sega e dua na ka sa bureitaka vei au, ko iko duaduaga, ni ko sa watina: au na qai cakava rawa vakaevei na ka ca vakaidina oqo, kai valavala ca vua na Kalou?”​​—Vakatekivu 39:​1-​12.

¹⁹ E savasava tiko ga na cauravou o Josefa baleta ni sega ni vinakata na yalewa e vakawati. E kaya na Vosa Vakaibalebale 5:​15 vei ira na tagane vakawati, “Mo gunu wai mai na nomui keliwai, kei na wai drodro mai na nomu mata-ni-wai.” Qarauna mo kua ni veidomoni e tuba. Saga mo vakaukauataka na ivau ni veilomani ena nomu vakawati, qai saga vakaukaua mo walia na veileqa kece drau sotava vakaveiwatini. “Mo marautaki koya sa watimu ni ko sa cauravou.”​—Vosa Vakaibalebale 5:​18.

Na Cava o Vulica?

• E rawa vakacava ni tacori me lai veidomoni e tuba na lotu Vakarisito?

• Na cava soti e rawa ni tarova e dua me lai veidomoni e tuba?

• Ke via leqa na nodrau vakawati, na cava me rau cakava na veiwatini?

• Na cava na vuna levu duadua meda kua kina ni veibutakoci?

[iYaloyalo ena tabana e 26]

E rarawataki ni dau buroro e vanua ni cakacaka na veidomoni tawadodonu

[iYaloyalo ena tabana e 28]

‘Na kilaka e oso kina na veiloqi ena veika talei’