“Tuburi Jisu na Loloma”

1-3. (a) Na cava e cakava o Jisu ni rau kerea e rua na mataboko me vukei rau? (b) Cava na ibalebale ni matavosa “levu ni nona lomani rau”? (Raica na ivakamacala e ra.)

ERAU dabe tiko ena batinisala volekati Jeriko e rua na mataboko. Erau lako e veisiga ina vanua era na tavali kina na lewenivanua me rau kere ilavo. Ia ena siga ya, erau na vakila e dua na ka ena veisautaka sara ga nodrau bula.

² Erau rogoca vakasauri na maue. Ni rau mataboko ruarua, e mani taroga e dua vei rau se cava e yaco tiko, qai tukuni vua: “Sa lako ya o Jisu na kai Nasareci!” Qo na iotioti ni gauna e lako kina i Jerusalemi o Jisu, ia e sega ni lako duadua, e tomani koya e dua na ilala levu. Ni rau rogoca ya erau kailavaka yani: “Turaga, Luvei Tevita, ni lomani keirau!’ Era karaci rau na ilala levu ya me rau tiko lo, ia era sega ni vagalui rau rawa ni rau via bula.

³ Ena levu ni maue, se rogoca ga o Jisu na domodrau. Na cava ena cakava? Sa curuoso tu mada nona vakasama. Sa vakarau tekivu na iotioti ni macawa ni nona bula e vuravura. E kila ni sa waraki koya tu mai Jerusalemi na veivakararawataki kei na mate. Ia e kauai ena nodrau cikecike na mataboko. E tu vakadua qai tukuna me rau kau yani vua. Erau kerea: “Turaga, me rai na matai keirau.” “Ena levu ni nona lomani rau,” e tara na matadrau o Jisu, erau mani rai ena gauna vata ya.a Erau sega tale ni wawa, rau sa muri Jisu.​—Luke 18:35-43; Maciu 20:29-34.

4. A vakayacora vakacava o Jisu na parofisai ni na “lomani ira na vakaloloma”?

⁴ A sega ni yalololoma wale ga o Jisu ena ka e yaco ya. E dau yalololoma ena levu na gauna kei na duidui ituvaki. E parofisaitaki ena iVolatabu ni “lomani ira na vakaloloma kei na dravudravua.” (Same 72:13) E dina na parofisai ya, a kauaitaka dina o Jisu na veika me baleti ira eso. A vakaliuliu me vukei ira. Na yalololoma e uqeti koya ena nona cakacaka vakavunau. Meda raica mada na ka e tukuna na Kosipeli me baleta nona dau vakaraitaka na yalololoma o Jisu, ena nona vosa kei na veika e cakava, da qai vuli kina.

Dauveikauaitaki

5, 6. Na ivakaraitaki cava e vakavotuya ni dauveinanumi o Jisu?

⁵ E dauveinanumi o Jisu. E kila, e duavata tale ga kei ira na rarawa, dina ni sega ni sotava na ituvaki qo, ia e tarai koya sara ga na nodra rarawa. (Iperiu 4:15) Ni vakabula e dua na marama sa 12 na yabaki na kena lako tu ga vua na dra, e tukuna ni tiko vua na “mate bibi,” e vu ni nona nuiqawaqawa kei na rarawa. (Marika 5:25-34) Ni raici Meri kei ira nona itokani nira tagi tiko ni sa mate o Lasarusa, e tarai koya nodra lolosi qai vusolo na lomana. E kila vinaka tu ni sa vakarau vakaturi Lasarusa, ia e se tagi ga ena vusolo ni lomana.​—Joni 11:33, 35.

⁶ Dua tale na gauna a torovi Jisu e dua na vukavuka qai vakamasuti koya: “Ke oni vinakata, ni vakasavasavataki au mada.” Na cava e qai cakava? E “tuburi Jisu na loloma.” (Marika 1:40-42) Sa qai cakava e dua na ka veivakurabuitaki. E kila ni tukuni ena Lawa nira tawasavasava na vukavuka, mera kua tale ga ni veimaliwai kei ira na lewenivanua. (Vunau ni Soro 13:45, 46) A rawa sara ga ni tu vakayawa me vakabula na vukavuka. (Maciu 8:5-13) Ia e dodoka na ligana, tara na vukavuka qai kaya: “Au vinakata! Mo savasava mai.” E yali vakasauri nona vukavuka. Dua dina na ivakaraitaki vinaka ni veinanumi!

7. Eda na veinanumi vakacava, ena vakaraitaki vakacava na itovo qo?

⁷ Meda vakatotomuria na lotu vaKarisito nona dau veinanumi o Jisu. E uqeti keda na iVolatabu meda dau “veikauaitaki.”b (1 Pita 3:8) Ena dredre toka meda kila na bibi ni nona tauvimate e dua se nona lomabibi. E sega ni tukuni me tautauvata sara na keda ituvaki meda qai veinanumi. A sega mada ga ni tauvimate o Jisu, ia e nanumi ira na tauvimate. Eda na veinanumi vakacava? Meda vakarorogo vinaka ni talaucaka tiko o tauvimate na lomana. Eda rawa ni taroga, ‘Cava au na cakava keu tauvimate tale ga va ya?’ (1 Korinica 12:26) Ke da kauaitaka vakalevu na lomadra eso tale, ena rawarawa meda “vosa vakayalovinaka vei ira na lomabibi.” (1 Cesalonaika 5:14) Eso na gauna ena kilai noda veinanumi ena ka eda tukuna kei na noda tagi. E tukuni ena Roma 12:15: “Tagi vata kei ira era tagi.”

8, 9. E dauveikauaitaki vakacava o Jisu?

⁸ E dauveikauaitaki o Jisu qai vakacegui ira eso tale. Vakasamataka mada na gauna a kau yani kina vua e dua na tagane didivara qai galu. E kila o Jisu ni maduataka tiko na tagane qo e dua na ka, mani cakava na ka e sega ni dau cakava ni veivakabulai: “E kauti koya vakatikitiki.” E qai vakabula na tagane ya ni rau sa tiko taurua ga.​—Marika 7:31-35.

⁹ A cakava tale ga qori ni kau yani vua e dua na mataboko qai kerea me vakabulai koya. “E tubera na liga i mataboko ina ibili” qai vakabulai koya vakamalua. Kena irairai ni cakava vakamalua qo me dei kina nona rai ni cilavi koya tu na siga. (Marika 8:22-26) Sa dau veikauaitaki dina o Jisu!

10. Eda na kauaitaka vakacava na lomadra eso tale?

¹⁰ Nida imuri i Jisu e bibi meda kauaitaka na lomadra eso tale. Meda qarauna noda vosa, ni rawa ni veivakararawataki. (Vosa Vakaibalebale 12:18; 18:21) Nida kauaitaka na lomadra eso tale, eda na sega ni vosa kaukaua, vosa veibeci se vosa gaga. (Efeso 4:31) Era na kauaitaka vakacava na qase ni ivavakoso na lomadra eso tale? Era dau veivakadodonutaki vakayalololoma, me kua ni beci kina o koya e vakadodonutaki. (Kalatia 6:1) Oni na kauaitaka vakacava na itubutubu na lomadra na luvemuni? Ni oni vakadodonutaki ira na luvemuni, kua ni vakamaduataki ira.​—Kolosa 3:21.

Vakaliuliu ni Vukei Ira Eso Tale

11, 12. Na itukutuku vakaivolatabu cava e vakavotuya nona dau vakaliuliu o Jisu me yalololoma vei ira eso tale?

¹¹ E sega ni qai yalololoma ga o Jisu ni tukuni vua. Na itovo qo e sega ni vakasamataki wale tu ga, ia e cakacakataki. E sega gona ni kurabuitaki ni uqeti Jisu na yalololoma me vakaliuliu ni vukei ira eso tale. Kena ivakaraitaki, sa tolu na siga nodra tiko vata kei Jisu e dua na ilala levu qai sega na ka mera kania. A sega ni yaga me tukuni vei Jisu nira viakana se vakatututaka vua e dua na kena iwali. E kaya na kena itukutuku: “E kacivi ratou nona tisaipeli o Jisu qai kaya: ‘Au lomani ira dina na ilala levu qo ni sa tolu mai na siga nodra tiko vata kei au, ia era sega ni kania e dua na ka. Au sega ni via vakasukai ira nira walokai de ra bale koso e gaunisala.’” E vakaliuliu sara ga me vakani ira vakacakamana na ilala levu ya.​—Maciu 15:32-38.

¹² Dua tale na ivakaraitaki qo. Ena 31 G.V., a donuya o Jisu e dua na ka vakaciriloloma ni volekata yani na koro o Neini. E biubiu mai na koro e dua na ilakolako ni veibulu. Era rairai gole tiko ina dua na delana mera lai buluta kina na “luvena tagane duadua ga e dua . . . na yada.” Sa na wacava na kena mosi vei tinana! Sa vakarau buluta na luvena qori, qai sega na watina me rau lolosi vata. Era lai veibulu e levu, ia e “raica” rawa o Jisu na yada qo sa sega tu na luvena. E tarai koya na ka e raica ya​—io, “e lomani koya dina.” Sega ni yaga me vakamasuti koya e dua. E uqeti koya sara ga na yalololoma me vakaliuliu me cakava e dua na ka. Mani “toro volekata na tavata qai tara,” me vakabula na gonetagane qori. Na cava e qai yaco? A sega ni tukuna o Jisu vua na cauravou me tomani ira na ilala levu era muri koya tiko. Ia a ‘soli koya vei tinana’ me rau lai tiko tale vakaveitinani, me qaravi tale ga kina na yada.​—Luke 7:11-15.

13. Eda na vakatotomuria vakacava nona dau vakaliuliu o Jisu me vukei ira era gadreva dina tu na veivuke?

¹³ Eda na vakatotomuri Jisu vakacava? Eda sega ni vakarautaka rawa vakacakamana na kakana se vakabula tale e dua sa mate. Ia eda rawa ni vakatotomuri Jisu ena noda vakaliuliu ni vukei ira era leqa tu. De dua e leqa tiko vakailavo se sega ni cakacaka. (1 Joni 3:17) De vinakati me ripeataki nona vale e dua na yada ena kena gauna totolo duadua. (Jemesa 1:27) Eda rairai kila e dua na vuvale eratou lolosi tiko, eratou gadreva na veivakacegui se so tale na veivuke. (1 Cesalonaika 5:11) Meda kua ni waraka me tukuni sara vei keda meda qai veivuke. (Vosa Vakaibalebale 3:27) Ena uqeti keda na yalololoma meda vakaliuliu. Mo nanuma tiko ni ivakaraitaki ni yalololoma na noda cakavinaka se tauca na vosa ni veivakacegui mai vu ni lomada.​—Kolosa 3:12.

Uqeti Koya na Yalololoma me Vunau

14. Na cava e vakaliuca kina o Jisu na vunautaki ni itukutuku vinaka?

¹⁴ Eda sa raica ena iWasewase 2 na nona ivakaraitaki uasivi o Jisu ena vunautaki ni itukutuku vinaka. E kaya: “E dodonu meu tukuna tale ga na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou ena koro tale eso, ni qo na ka au talai mai kina.” (Luke 4:43) Na cava e vakaliuca kina qori? Ni lomana vakalevu na Kalou. Ia e dua tale na ka e uqeti koya. Na nona yalololoma vei ira eso tale. Ena nona ivakaraitaki kece ni yalololoma, koya e bibi sara na nona vukei ira na tamata mera kilai Tamana. Meda veivosakitaka mada e rua na ituvaki e vakavotui kina na rai i Jisu me baleti ira e vunau kina. Ena yaga qo meda vakasamataka kina na inaki ni noda cakacaka vakaitalatala.

15, 16. Vakamacalataka e rua na ituvaki e vakavotui kina na rai i Jisu me baleti ira e vunau kina.

¹⁵ Ni vakarau cava e rua na yabaki ni nona gumatua ena cakacaka vakaitalatala o Jisu ena 31 G.V., a “sikova . . . na koro lelevu kece kei na koro lailai kece” e Kalili. E tarai koya na ka e raica. A tukuna na yapositolo o Maciu: “Ni raici ira na ilala levu, e lomani ira nira suivotu qai biu wale tu me vaka na sipi e sega na kena ivakatawa.” (Maciu 9:35, 36) E kauaitaki ira dina na tauvanua o Jisu, e kila tale ga na vakaloloma ni kedra ituvaki vakayalo. E nodra itavi na iliuliu ni lotu mera kauaitaki ira, mera vakatawai ira tale ga. Ia e kila o Jisu nira cakava tiko na kena veibasai. Na levu gona ni nona lomani ira e gugumatua kina me vunautaka na inuinui. Macala ga nira via rogoca sara tu ga na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou.

¹⁶ Ena vica na vula e muri ni voleka na Lakosivia ena 32 G.V., a yaco tale ga eso na ka va qori. A vodo ena dua na waqa o Jisu kei ratou na nona yapositolo, me ratou sokota na Wasa o Kalili ni ratou qara e dua na vanua lala me ratou vakacegu kina. Ena gauna vata qori era cici e baravi e dua na ilala levu ra qai liu yani ena vanua e kele kina na waqa. Cava e cakava o Jisu? “Ni sobu yani, e raica sara e dua na ilala levu, dua na ka nona lomani ira nira vaka na sipi e sega na kena ivakatawa. Mani vakavulici ira ena levu sara na ka.” (Marika 6:31-34) Sa “dua na ka nona lomani” ira nira walokai vakayalo. Era vaka “na sipi e sega na kena ivakatawa,” era walokai vakayalo ra qai biu wale tu. A vunau gona o Jisu ni uqeti koya na yalololoma, e sega ni cakava ga baleta ni nona itavi.

17, 18. (a) Na cava e uqeti keda meda vunau? (b) Eda na yalololoma vakacava vei ira eso tale?

¹⁷ Nida imuri i Karisito, cava e uqeti keda meda vunau? Eda raica ena Wase 9 ni noda ilesilesi, e noda itavi tale ga meda vunau qai vakavulica eso tale mera tisaipeli. (Maciu 28:19, 20; 1 Korinica 9:16) Ia eda sega ni cakava wale ga baleta ni noda itavi. E bibi duadua na noda lomani Jiova ni uqeti keda qori meda vunautaka na itukutuku vinaka. Me uqeti keda tale ga meda vunau na noda lomani ira e duidui nodra vakabauta. (Marika 12:28-31) Eda na bucina vakacava na yalololoma?

¹⁸ Meda vakatotomuria na rai i Jisu me baleti ira na lewenivanua​—oya ni “lomani ira nira suivotu qai biu wale tu me vaka na sipi e sega na kena ivakatawa.” Kaya mada ni o kunea e dua na luvenisipi e sega na kena ivakatawa me kauti koya ina veico drokadroka kei na wai, macala ga ni na walokai qai karamaca. Vakacava o na lomana na manumanu qori? O na vakania qai vagunuva? Levu nikua era vaka tu na luvenisipi ya, era se sega ni kila na ka dina. Nira sega ni kauaitaki vei ira na ivakatawa ni lotu lasu, era walokai ra qai viagunu vakayalo, qai sega nodra inuinui. Ia eda rawa ni vukei ira ena kakana bulabula vakayalo kei na wai bulabula ni Vosa ni Kalou. (Aisea 55:1, 2) Nida vakasamataka na kedra ituvaki vakayalo, dua na ka na noda loloma! Ke da lomani ira dina me vakataki Jisu, eda na gumatua meda tukuna vei ira na inuinui ni Matanitu ni Kalou.

19. Na cava eda rawa ni cakava meda uqeta kina e dua na vuli iVolatabu sa vakadonui me vunau?

¹⁹ Eda na vukei ira vakacava eso tale mera muria na ivakaraitaki i Jisu? Kaya mada ke da via vakayaloqaqataka e dua na vuli iVolatabu sa vakadonui me vunau. Se da via uqeta e dua sa sega tu ni vunau. Cava meda cakava? Meda uqeta na lomadra. Kua ni guilecava ni a liu nona “lomani ira” na lewenivanua o Jisu, qai muri nona vakavulici ira. (Marika 6:34) Ke da via vukei ira na vuli iVolatabu se o ira na sega ni toso tu mera bucina na yalololoma, era na qai uqeti mera vakatotomuri Jisu, mera tukuna tale ga na itukutuku vinaka. De vinaka meda tarogi ira: “E veisautaka vakacava nomu ivakarau ni bula na nomu mai kila na ka dina? Vakacava e bibi mera kila tale ga na itukutuku qo eso tale? O na vukei ira vakacava?” Ia me yavu bibi tiko ga ni noda cakacaka vakaitalatala na noda lomana na Kalou kei na noda via qaravi koya.

20. (a) Na cava e okati ena noda muri Jisu? (b) Cava eda na vulica ena wase tarava?

²⁰ Na noda muri Jisu e sega ni okati ga kina noda tukuna wasoma nona ivakavuvuli se noda vakatotomuria na ka e cakava. Ia meda vakatotomuria tale ga na nona “rai.” (Filipai 2:5) Eda marau gona ni volai ena iVolatabu na ka e nanuma se vakasamataka tiko o Jisu ena gauna e cakava se tukuna kina e dua na ka! Nida kila “na rai i Karisito,” ena rawarawa nida veikauaitaki qai yalololoma. (1 Korinica 2:16) Eda na vulica ena wase tarava eso na ivakaraitaki ni nona lomani ira nona imuri o Jisu.