Na Noda iLiuliu Gugumatua Nikua
“[E] qai lako yani me ravuravu, me vakaotia sara nona ravuravu.”—VKTA. 6:2.
1, 2. (a) E vakamacalataka vakacava na iVolatabu na ka e cakava o Karisito ena gauna e tui kina me tekivu mai na 1914? (b) Na cava e sa cakava oti na Karisito, tekivu mai na gauna e veiliutaki kina?
A DIGITAKI o Karisito me Tui ni Matanitu vakaMesaia i Jiova ena 1914. O raici koya vakacava ena gauna qo? O raici koya me dua na tui, e dabe tiko ga qai vakasamataka na ka me cakava, qai vakararai tiko ga mai vuravura me raica se sa vakacava tiko na nona ivavakoso? Ke va ya na noda rai, e dodonu meda veisautaka qori. E vakamacalataki ena Same kei na ivola na Vakatakila, ni tui gugumatua e vodo ose qai gutuwa tiko “me ravuravu, me vakaotia sara nona ravuravu,” me ‘vakayacora’ vinaka.—Vkta. 6:2; Same 2:6-9; 45:1-4.
2 Ena gauna sa tui kina o Karisito, na imatai ni ka a cakava, oya na nona qaqa vua na “gata kei ira na nona agilosi.” Me vaka ni o Karisito ga na agilosi turaga o Maikeli qai liutaki ira tiko na nona agilosi, a kolotaki Setani kei ira na nona timoni tani mai na lomalagi savasava ra qai biu mai vuravura. (Vkta. 12:7-9) Ena nona itavi ni “talatala ni veiyalayalati” a dikeva mai na valenisoro vakayalo kei Tamana. (Mala. 3:1) A lewai lotu ni veivanua vaKarisito, o koya na tikina ca duadua sara ga i “Papiloni na Ka Levu,” ena nona vakadavedra kei na nona veidauci vakayalo kei na veika vakapolitiki ni vuravura qo.—Vkta. 18:2, 3, 24.
Vakasavasavataki Ira na Nona Dauveiqaravi e Vuravura
3, 4. (a) Na cava e sa cakava rawa o Karisito na nona “talatala” o Jiova? (b) Na cava e laurai ena kena dikevi na valenisoro, na itavi cava e veilesi kina o Jisu me vaka ni Ulu ni ivavakoso?
3 E laurai tale ga ena nodrau vakadikeva o Jiova kei na nona “talatala” na lomanibai ni valenisoro vakayalo e vuravura, nira tiko na ilawalawa lotu vaKarisito dina era sega ni tiki ni lotu ni veivanua vaKarisito. Ia ena vinakati tale mada ga vei ira na lumuti lotu vaKarisito qo se o ira na luvei “Livai,” mera na vakasavasavataki. Qo e salavata sara ga na parofisai i Malakai: “Ena tiko ko koya [o Jiova] me vakawaicalataka ka vakasavasavataka na siliva: ia ena vakasavasavataki ira na Livai, ka savai ira me vaka na koula kei na siliva, me ra vakacabora vei Jiova nai madrali sa dodonu.” (Mala. 3:3) A vakayagataka na nona “talatala ni veiyalayalati,” o Jiova, oya o Karisito Jisu me vakasavasavataki ira na Isireli vakayalo qo.
4 A raica o Karisito ni o ira tiko ga na lumuti lotu vaKarisito qori, era solia tiko na nodra vinaka taucoko mera vakarautaka na kakana vakayalo ena kena gauna dodonu, vei ira na lewenivuvale vakabauta. Me tekivu mai na 1879, se mani ituvaki cava ga, era tabaka tiko kina na dina vakaivolatabu me baleta na Matanitu ni Kalou ena mekesini qo. A parofisaitaka o Jisu “ena gauna e yaco mai kina” me na dikevi ira na nona tamata ena gauna ni “ivakataotioti ni veika vakavuravura,” ena qai raica ni dua na dauveiqaravi e vakani ira tiko “ena kena gauna donu.” E vakaraitaka ni na marau na dauveiqaravi qai lesi koya “me lewa na ka kece e taukena” e vuravura. (Maciu 24:3, 45-47) Ni Ulu ni ivavakoso vaKarisito, e vakayagataka “na dauveiqaravi e yalodina e vuku” o Karisito me lewa na veika kece e vauca na Matanitu ni Kalou e vuravura. E vakarautaka na idusidusi vei ira na “nona tamata” lumuti kei na nodra itokani ‘eso tale na sipi’ ena nona vakayagataka na iLawalawa Dauvakatulewa.—Joni 10:16.
Tamusuki na Vuravura
5. Ena raivotu ni yapositolo o Joni, na cava a cakava na Tui vakaMesaia?
5 A raivotutaka na yapositolo o Joni e dua tale na ka ena cakava na Tui vakaMesaia ena “siga ni Turaga,” ni vakatikori oti vakatui ena 1914. A vola o Joni: “Niu rai yani, au raica sara e dua na o vulavula, e dabe tiko kina e dua e vaka na luve ni tamata, e toka e uluna e dua na isalanitui koula, e taura tu e dua na isele takelo gata.” (Vkta. 1:10; 14:14) A rogoca o Joni ni tukuna e dua na agilosi i Jiova vua na Dautatamusuki qo me dodoka yani na nona isele takelo “ni sa matua vinaka na ka kece e dodonu me tamusuki e vuravura.”—Vkta. 14:15, 16.
6. Na cava e kaya o Jisu ena yaco?
6 Ena kena ‘tamusuki o vuravura,’ eda nanuma sara na vosa vakatautauvata i Jisu me baleta na witi kei na co ca. E vakatauvatani koya o Jisu ina dua na tamata e kaburaka na soreniwiti me tamusuka kina e levu na witi vinaka, qo e dusi “ira na luve ni matanitu,” na lotu vaKarisito dina era lumuti mera veiliutaki kei koya ena nona Matanitu. Ia ena bogi a qai lako mai e dua na meca, “na Tevoro,” qai kaburaka na itei ni co ca ena loganiwiti, qo “o ira na luve ni Vunica.” E vakaroti ira na nona tamata cakacaka o koya e kakaburaki me laiva me rau tubu vata na witi kei na co ca me yacova na gauna ni tatamusuki, oya “na ivakataotioti ni veika vakavuravura.” Ena gauna oya ena talai ira na nona agilosi mera wasea tani na witi mai na co ca.—Maciu 13:24-30, 36-41.
7. E vakayacora tiko vakacava o Karisito na kena ‘tamusuki o vuravura’?
7 Me vakayacori na raivotu a soli vei Joni, e sa tatamusuki tiko o Jisu e vuravura raraba. E tekivu ‘na kena tamusuki o vuravura’ ena nodra kumuni na ivovo ni 144,000 era “luve ni matanitu,” o ira qo “na witi” ena vosa vakatautauvata i Jisu. Ni oti na iMatai ni iValu Levu e qai kilai votu na duidui ni lotu vaKarisito dina kei ira era lasu. Na kena matata tiko ga na duidui qori, lai vakavuna kina na ikarua ni iwasewase ni kena ‘tamusuki o vuravura’—na nodra kumuni na so tale na sipi. O ira qo era sega ni “luve ni matanitu,” ia era “dua na isoqosoqo levu” era vakamalumalumu nira vakarurugi ena Matanitu. Era tamusuki mai ‘na tamata kece, na veivanua, kei na dui vosavosa.’ Era vakamalumalumu ina Matanitu vakaMesaia, e lewena o Karisito Jisu kei na 144,000 na “yalosavasava” era na veiliutaki vata kei koya ena matanitu vakalomalagi.—Vkta. 7:9, 10; Tani. 7:13, 14, 18.
Veiliutaki ena iVavakoso
8, 9. (a) Na cava e vakaraitaka ni o Karisito e sega ni dikeva ga vakailawalawa na veivavakoso, e dikeva tale ga na nodra itovo yadua na lewena? (b) Me vaka ga e tabaki toka ena iyaloyalo ena tabana e 26, na cava na “veika titobu i Setani” meda na cata?
8 Eda raica ena ulutaga sa oti ni vakamuria vakavoleka sara o Karisito na ituvaki vakayalo ni ivavakoso yadua ena imatai ni senitiuri S.K. Ena noda gauna, ni veiliutaki tiko vakatui qai soli vua “na lewa kece mai lomalagi kei vuravura,” e yaco kina o Karisito me noda iLiuliu me lewa na ivavakoso e vuravura qai kedra ivakatawa. (Maciu 28:18; Kolo. 1:18) O Jiova e “vakacerecerei koya me ulu ni ka kece ena vuku ni ivavakoso” era lewena na lumuti. (Efeso 1:22) Me vaka ni ulu ni ivavakoso, ena kila vinaka na veika e yaco tiko ena sivia na 100,000 na ivavakoso yadua ni iVakadinadina i Jiova.
9 Ena ivavakoso makawa e Ceatira, e vakauta kina o Jisu na itukutuku qo: “Qo na ka e tukuna na Luve ni Kalou, o koya e vaka na yameyame ni bukawaqa na yaloka ni matana, . . . ‘Au kila na nomu cakacaka.’ ” (Vkta. 2:18, 19) A vunauca na ivavakoso oya ena nodra ivalavala vakasisila, kei na nodra nanumi ira ga, ni kaya vei ira: “Niu dau dikeva na ivi kei na uto, au na saumi kemuni yadua tale ga me vaka na nomuni ivalavala.” (Vkta. 2:23) Na vosa oya e dusia ni o Karisito e sega ni dikeva ga vakailawalawa na itovo yadudua ni ivavakoso, e dikeva tale ga na nodra itovo yadua o ira na lewena. Eso na lotu vaKarisito mai Ceatira era “sega ni via kila na ‘veika titobu i Setani’ ” a vakacaucautaki ira o Jisu. (Vkta. 2:24) Nikua, e vakavinavinakataki ira tale ga na gone se qase era sega ni vakilakila na “veika titobu i Setani” ena vakayagataki ni Internet, qito voravora ena vidio se vakasama vakatamata e sega na betena. E marautaka ni raica na nodra sasaga kei na nodra vakuai ira e levu na lotu vaKarisito nikua, mera muria ena nodra vinaka kece na nona veiliutaki ena basoga ni nodra bula kece!
10. E vakatakilai vakacava na veidusimaki i Karisito vei ira na qase ni ivavakoso, ia na ituvatuva cava ga e vinakati me kilai?
10 E liutaka vakayalololoma o Karisito na nona ivavakoso e vuravura ni vakayagataki ira era lesi mera qase ni ivavakoso. (Efeso 4:8, 11, 12) Ena imatai ni senitiuri, era lumuti kece ena yalo tabu na ivakatawa. Era vakatayaloyalotaki ena Vakatakila nira kalokalo ena liga imatau i Karisito. (Vkta. 1:16, 20) E levu na qase ni ivavakoso nikua era lewe ni so tale na sipi. Na nona lesi e dua me qase, e yaco ni sa oti e vicavata na masu kei na veidusimaki ni yalo tabu. Koya gona, ena rawa ni tukuni tale ga ni o ira qo e dusimaki ira tale tiko ga o Karisito. (Caka. 20:28) Era kila ni vakayagataka tiko o Karisito e dua na ilawalawa lailai lotu vaKarisito lumuti tagane, era iLawalawa Dauvakatulewa. O ira qo era liutaka ra qai dusimaka na nona tisaipeli e vuravura.—Wilika Cakacaka 15:6, 28-30.
“Ni Lako Mai, Turaga Jisu”
11. Na cava eda via raica kina na nona lako mai vakatotolo na noda iLiuliu?
11 Na raivotu a vakaraitaki vua na yapositolo o Joni, e tukuna kina vakavica o Jisu ni lako tiko mai vakatotolo. (Vkta. 2:16; 3:11; 22:7, 20) Sega ni vakatitiqataki, ni qo e dusia tiko na nona lako mai me mai lewai Papiloni na ka Levu kei na vo ni ituvaki ca i Setani. (2 Ces. 1:7, 8) Na nona sega ni via wawa me raica na kena yaco na veika totoka kece e sa tukuni tu mai, e kaya kina na yapositolo o Joni sa kena turaga sara: “Emeni! Ni lako mai, Turaga Jisu.” O keda tale ga na bula volekata tu qo na icavacava ni ituvaki ca kei vuravura, eda gadreva tale ga meda raica na noda iLiuliu kei na Tui ni na lako mai ena kaukaua ni Matanitu ni Kalou, me vakalagilagia na yaca i Tamana kei na vakadinadinataki ni nona veiliutaki cecere.
12. Na cakacaka cava ena vakacavara na Karisito ni bera ni liwa na cagi ni veivakarusai?
12 Ni bera ni mai vakarusa o Jisu na isoqosoqo laurai i Setani, ena dregati mada o ira na iotioti ni 144,000 era Isireli vakayalo. E vakamatatataka na iVolatabu ni na tarovi tu mada na cagi ni veivakarusai ena ituvaki i Setani me yacova nira sa dregati kece na 144,000.—Vkta. 7:1-4.
13. Ena vakatakila vakacava o Karisito na nona sa tiko ena imatai ni iwasewase ni “veivakararawataki levu”?
13 Era sega ni kila e levu na nona “sa tiko” na Karisito ena 1914. (2 Pita 3:3, 4) Sa voleka sara na gauna me na vakatakila kina na nona sa tiko ena nona vakatauca na lewa i Jiova ina ka kece e lewa tu o Setani e vuravura. Na nona vakarusai “na tamata ivalavala ca,” na iliuliu ni lotu ni veivanua vaKarisito, ena “vakatakilai kina ni sa tiko.” (Wilika 2 Cesalonaika 2:3, 8.) Qo na ivakadinadina dei ni o Karisito e nona Turaganilewa digitaki o Jiova. (Wilika 2 Timoci 4:1.) Na kena vakarusai o Papiloni na Ka Levu, e itekitekivu ga ni nona na vakarusai vakadua na vuravura ca i lotu lasu kece. O Jiova ena uqeta na lomadra na iliuliu vakapolitiki mera basuraka na yalewa saqamua vakayalo qo. (Vkta. 17:15-18) Oya na imatai ni iwasewase ni “veivakararawataki levu.”—Maciu 24:21.
14. (a) Na cava ena vakalekalekataki kina na imatai ni iwasewase ni veivakararawataki levu? (b) Na cava na ibalebale ni “ivakatakilakila ni Luve ni tamata” vei ira na tamata i Jiova?
14 Na siga ni veivakararawataki oya, e tukuna o Jisu ni na vakalekalekataki “ena vukudra na digitaki,” na ivovo ni lumuti lotu vaKarisito era bula tiko e vuravura. (Maciu 24:22) Ena sega ni laiva o Jiova na vakarusai ni lotu lasu me vakawabokotaki kina o ira na lotu vaKarisito lumuti kei na nodra itokani so tale na sipi. E tomana o Jisu “ni oti ga na gauna ni veivakararawataki ya,” ena so na ivakatakilakila ena matanisiga, na vula kei na kalokalo, “ena qai basika mai lomalagi na ivakatakilakila ni Luve ni tamata.” Qo ena vakavuna mera “tavimabu ena vakaisaisa” na kawatamata e vuravura. Ena sega ni yaco qori vei ira na lumuti era nuitaka na bula i lomalagi, kei na nodra itokani era nuitaka na bula e vuravura. Era na ‘tu vakadodonu, ra tacake, nira sa vakarau vakabulai.’—Maciu 24:29, 30; Luke 21:25-28.
15. Na cakacaka cava ena cakava na Karisito ena nona lako mai?
15 Ni bera ni vakacavara na nona ravuravu, ena lako mai ena dua tale na sala na Luve ni tamata. E parofisaitaka o koya: “Ni yaco mai na Luve ni tamata ena nona iukuuku kei ira kece na agilosi, ena qai dabe ena nona idabedabe vakatui lagilagi. Era na qai soqoni e matana na veimatanitu, ena qai tawasei ira na lewenivanua me vaka ga na nona dau tawasei ira na sipi mai na me na ivakatawa. Ena biuti ira na sipi ena ligana imatau kei na me ena ligana imawi.” (Maciu 25:31-33) Qo e dusia na nona mai Turaganilewa o Karisito me tawasea na tamata mai “na veimatanitu” ina rua na iwasewase: “na sipi,” o ira na tokoni ira na tacina vakayalo (lotu vaKarisito lumuti e vuravura) kei “na me,” o ira “na beca na itukutuku vinaka ni noda Turaga o Jisu.” (2 Ces. 1:7, 8) Era vakamacalataki na sipi me “o ira na yalododonu,” era na “bula tawamudu” e vuravura, ia o ira na me “era na muduki tawamudu,” se vakarusai.—Maciu 25:34, 40, 41, 45, 46.
Vakaotia Sara o Jisu na Nona Ravuravu
16. Ena qai vakacavara vakacava o Karisito na noda iLiuliu na nona ravuravu?
16 Ni sa na dregati oti na kedra iwiliwili na nona itokani tui era bete tale ga, kei na nodra kilai na sipi ra qai vakatikori ena yasana imatau mera bula, sa na qai rawa kina vei Karisito “me vakaotia sara nona ravuravu.” (Vkta. 5:9, 10; 6:2) Ni liutaka na mataivalu agilosi kaukaua, kei ira na tacina vakaturi oti, ena vakarusa na veika vakapolitiki kece i Setani, na kena mataivalu, kei na veika kece vakabisinisi e vuravura. (Vkta. 2:26, 27; 19:11-21) Ena qai vakacavara na nona ravuravu o Karisito ni sa vakarusa na ituvaki ca i Setani. Ni oti oya ena qai kolotaki Setani kei ira na timoni ina qara e sega ni vakabotona me duanaudolu na yabaki.—Vkta. 20:1-3.
17. Ena liutaki ira ina cava na nona so tale na sipi o Karisito ena Duanaudolu na Yabaki ni nona veiliutaki, na cava meda na vakadeitaka?
17 Ni vakamacalataki tiko na “isoqosoqo levu,” qo o ira na so tale na sipi era na bula yani ena veivakararawataki levu, e parofisaitaka na yapositolo o Joni ni na “vakatawai ira na Lami e tiko ena yasa ni idabedabe vakaturaga, ena tuberi ira tale ga ina ivurevure ni wai ni bula.” (Vkta. 7:9, 17) Io, o Karisito ena liutaki ira tiko ga na so tale na sipi era vakarorogo dina vua ena Duanaudolu na Yabaki ni nona veiliutaki, qai dusimaki ira ina bula tawamudu. (Wilika Joni 10:16, 26-28.) Meda vakadeitaka mada ga meda yalodina na muri koya na noda iLiuliu turaga—ena gauna qo me yacova sara na vuravura vou e yalataka o Jiova!
Railesuvi
• Na cava e cakava na Karisito ni sa veiliutaki?
• O cei e vakayagataka tiko o Karisito e vuravura me liutaka na ivavakoso?
• Na sala cava soti ena qai lako mai kina o Karisito na noda iLiuliu?
• Ena liutaki keda tiko ga vakacava o Karisito ina vuravura vou?
[iYaloyalo ena tabana e 29]
Ena kilai na nona tiko na Karisito ni sa vakarusai na ituvaki ca i Setani