“Ni Tukuna Mada Vei Keitou se na Yaco Ninaica na Veika Qo?”

1. Me vakataki ratou ga na yapositolo, na cava eda via kila?

SA VOLEKA ni cava na cakacaka vakaitalatala i Jisu e vuravura, ratou qai via kila na tisaipeli se cava ena yaco ena veigauna se bera mai. Ni vo ga e vica na siga me mate o Jisu, ratou tarogi koya na va nona yapositolo: “Ni tukuna mada vei keitou se na yaco ninaica na veika qo, na cava tale ga na ivakatakilakila e dusia ni oni sa tiko, kei na ivakataotioti ni veika vakavuravura?” (Maciu 24:3; Mari. 13:3) A sauma ena nona vakamacalataka e dua na parofisai e rabailevu na kena ibalebale, e volatukutukutaki ena Maciu wase 24 kei na 25. A parofisaitaka e keri o Jisu na veika lelevu ena yaco. E yaga vakalevu ena noda gauna na ka e cavuta o Jisu nida via kila tale tu ga na ka ena yaco ena veigauna se bera mai.

2. (a) Na cava eda vinakata meda kila ni toso na gauna? (b) Na cava na tolu na taro eda na dikeva?

² Ena veiyabaki sa sivi, era masulaka ra qai vulica voli mai na dauveiqaravi i Jiova na parofisai i Jisu me baleta na iotioti ni veisiga. Era via kila vinaka na gauna ena vakayacori kina na parofisai i Jisu. Me kilai se sa vakamatatataki vakacava na ka eda dau kila, meda dikeva mada e tolu na taro me baleta na gauna qori. Ena tekivu ninaica na “veivakararawataki levu”? Ena lewai ira ninaica “na sipi” kei “na me” o Jisu? Ena “yaco” se lako mai ninaica o Jisu?​—Maciu 24:21; 25:​31-33.

ENA TEKIVU NINAICA NA VEIVAKARARAWATAKI LEVU?

3. Na cava eda vakabauta tu me baleta na gauna ni veivakararawataki levu?

³ Sa vica vata na yabaki na noda vakabauta tu ni a tekivu na veivakararawataki levu ena 1914 donuya na iMatai ni iValu Levu. Eda vakabauta tale tu ga ni a ‘vakalekalekataka na gauna ya’ o Jiova ena 1918, qori na gauna a mai cava kina na ivalu, me rawa nira vunautaka na itukutuku vinaka na ivovo ni lumuti ena veivanua kece. (Maciu 24:​21, 22) Ni sa vakacavari na vunau, sa na qai vakarusai na veika kece e lewa tu o Setani. A nanumi gona ni tolu na iwasewase ni veivakararawataki levu: Na itekitekivu ni veivakararawataki levu (1914-1918), ena cegu tu mada na veivakararawataki levu (ena 1918 me lako mai), ena qai vakacavari ena Amaketoni.

4. Ni dikevi vinaka tale na parofisai i Jisu, na cava eda sa qai mai kila?

⁴ Ia ni vakadikevi vinaka tale na parofisai i Jisu, eda kila kina ni dua na iwase ni parofisai me baleta na iotioti ni veisiga ena vakayacori ena rua na itabagauna. (Maciu 24:​4-22) A vakayacori taumada e Jutia ena imatai ni senitiuri S.K., ena qai vakayacori tale e vuravura taucoko ena noda gauna. Na noda kila qori e vakamatatataki kina e vica tale na tikina.a

5. (a) Na cava a tekivu ena 1914? (b) Gauna cava tale ena imatai ni senitiuri a yaco kina na veika rarawa?

⁵ Eda mai kila tale ga ni sega ni tekivu ena 1914 na imatai ni iwasewase ni veivakararawataki levu. Cava na vuna? E parofisaitaki ena iVolatabu ni na tekivu na veivakararawataki levu ena nona ravuti o lotu lasu, sega ni nodra veivaluvaluti na veimatanitu. Na veika gona e yaco ena 1914 e sega ni itekitekivu ni veivakararawataki levu, e “itekitekivu ga ni veika rarawa.” (Maciu 24:8) Na “veika rarawa” qori a yaco tale ga e Jerusalemi kei Jutia ena 33 S.K. ina 66 S.K.

6. Ena kilai vakacava ni sa tekivu na veivakararawataki levu?

⁶ Ena kilai vakacava ni sa tekivu na veivakararawataki levu? E parofisaitaka o Jisu: “Ni dou raica ni sa tiko ena vanua tabu na ka vakasisila e dauveivakarusai a tukuna na parofita o Taniela, (me yalomatua o koya e wilika qo me rawa ni kila na kena ibalebale,) mera dro sara ina veiulunivanua o ira na tiko e Jutia.” (Maciu 24:​15, 16) A vakayacori taumada na parofisai qori ena 66 S.K. nira “tiko ena vanua tabu” na mataivalu ni Roma (“na ka vakasisila”) mera ravuti Jerusalemi kei na kena valenisoro (e vanua tabu vei ira na Jiu). Ena qai vakayacori ena kena ivakatagedegede e levu sara ni sa na “tiko” na Matabose kei Vuravura (“na ka vakasisila” ena gauna qo) me ravuti Lotu ni Veivanua Vakarisito (e ka tabu vei ira era kaya nira lotu vaKarisito) kei na vo ni lotu kei Papiloni na Ka Levu. E vakamacalataki tale ga ena Vakatakila 17:​16-18 na ravuravu qori. Qori sara ga na itekitekivu ni veivakararawataki levu.

7. (a) Era ‘vakabulai’ vakacava eso ena imatai ni senitiuri? (b) Na cava eda namaka me yaco ena veigauna se bera mai?

⁷ E parofisaitaka tale ga o Jisu: ‘Ena vakalekalekataki na gauna ya.’ A vakayacori taumada na parofisai qori ena 66 S.K. ena gauna a ‘vakalekalekataka’ kina na mataivalu ni Roma na nona ravuravu. Era dro “bula” rawa kina na lotu vaKarisito lumuti mai Jerusalemi kei Jutia. (Wilika Maciu 24: 22; Mala. 3:17) Na cava gona eda namaka me yaco ena veivakararawataki levu e se bera mai? O Jiova tale ga ena ‘vakalekalekataka’ na nona ravuti lotu lasu o Matabose kei Vuravura, me kua kina ni rusa vata kei lotu lasu o lotu dina. Ni yaco qori, era na vakabulai kina na tamata ni Kalou.

8. (a) Na cava ena yaco ni oti na imatai ni iwasewase ni veivakararawataki levu? (b) Na gauna cava era na taura kina na nodra icovi vakalomalagi na ivovo ni 144,000? (Raica na ikuri ni ivakamacala.)

⁸ Na cava ena yaco ni sa oti na imatai ni iwasewase ni veivakararawataki levu? E laurai mai na vosa i Jisu ni na tiko e dua na itabagauna, ena lai cava qori ni sa tekivu na Amaketoni. Na cava ena yaco ena itabagauna qori? E tiko na kena isau ena Isikeli 38:​14-16 kei na Maciu 24:​29-31. (Wilika.)b Ni oti qori sa na yaco na Amaketoni, na icavacava ni veivakararawataki levu, e tautauvata vinaka kei na nona vakarusai o Jerusalemi ena 70 S.K. (Mala. 4:1) Na veivakararawataki levu sa voleka mai ena mai cava ena ivalu na Amaketoni, ena duatani duadua na ka ena yaco kina, e “sega ni bau vakilai me tekivu mai na buli ni vuravura.” (Maciu 24:21) Ni oti na Amaketoni, sa na tekivu veiliutaki o Karisito me Duanaudolu na Yabaki.

9. E yaga vakacava vei keda na parofisai i Jisu me baleta na veivakararawataki levu?

⁹ E veivakayaloqaqataki dina na parofisai me baleta na veivakararawataki levu. Ena sala cava? E vakadeitaka vei keda se mani ituvaki dredre cava eda sotava, eda na vakabulai vakailawalawa na tamata i Jiova ena veivakararawataki levu. (Vkta. 7:​9, 14) Eda na marautaka dina na gauna qori baleta o Jiova ena vakacerecerea ena Amaketoni na nona veiliutaki, ena vakalagilagia tale ga na yacana tabu.​—Same 83:18; Isik. 38:23.

ENA LEWAI IRA NINAICA NA SIPI KEI NA ME O JISU?

10. Na cava eda vakabauta tu e liu me baleta na gauna era lewai kina na sipi kei na me?

¹⁰ Meda raica mada qo na gauna ena vakayacori kina e dua tale na parofisai i Jisu​—na vosa vakatautauvata ni nodra lewai na sipi kei na me. (Maciu 25:​31-46) Eda nanuma tu e liu nira na lewai na sipi kei na me ena iotioti ni veisiga, qori ena 1914 me lako mai. Eda vakabauta tale tu ga ni o ira era cata na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou ra qai takali ni bera ni tekivu na veivakararawataki levu era na wili mera me, era na sega ni vakaturi.

11. Na cava e sega ni rawa ni tekivu kina ena 1914 na nodra lewai na tamata mera sipi se me?

¹¹ Ena loma ni veiyabaki ni 1990, a dikeva tale Na Vale ni Vakatawa na Maciu 25:​31, e tukuni kina: “Ni yaco mai na Luve ni tamata ena nona iukuuku kei ira kece na agilosi, ena qai dabe ena nona idabedabe vakatui lagilagi.” Io, a yaco o Jisu me Tui ni Matanitu ni Kalou ena 1914, ia a sega ni “dabe ena nona idabedabe vakatui lagilagi” me Turaganilewa vei ira na “veimatanitu.” (Maciu 25:32; vakatauvatana Taniela 7:13.) Ia e vakamacalataki ena vosa vakatautauvata ni sipi kei na me ni o Jisu e Turaganilewa. (Wilika Maciu 25:​31-34, 41, 46.) Ena 1914 a se bera kina ni Turaganilewa o Jisu ena veimatanitu, a sega gona ni rawa me tekivu ena yabaki qori nona lewai ira na tamata mera sipi se me.c Ena tekivu ninaica na veilewai i Jisu?

12. (a) Ena tekivu lewai ira ninaica na veimatanitu o Jisu? (b) Na cava e tukuni ena Maciu 24:​30, 31 kei na Maciu 25:​31-33, 46 ni na yaco?

¹² Na parofisai i Jisu me baleta na iotioti ni veisiga e vakatakila ni na tekivu lewai ira na veimatanitu o koya ni vakarusai oti o lotu lasu. Me vaka ga e vakamacalataki ena parakaravu 8, eso na ka ena yaco ena gauna qori e volai ena Maciu 24:​30, 31. Ni o dikeva na tikinivolatabu qori, o na raica ni so na ka e parofisaitaka o Jisu e tautauvata kei na ka e cavuta ena vosa vakatautauvata ni sipi kei na me. Kena ivakaraitaki, ni yaco mai na Luve ni tamata ena nona iukuuku kei ira na agilosi, era na soqoni vata na veiyavusa kei na veimatanitu; o ira na lewai mera sipi era na “tacake” nira na “bula tawamudu.”d O ira na lewai mera me era na “tavimabu ena vakaisaisa” nira kila nira na “muduki tawamudu.”​—Maciu 25:​31-33, 46.

13. (a) Ena lewai ira ninaica na tamata o Jisu mera sipi se me? (b) Ena yaga vakacava ena cakacaka vakaitalatala na noda kila qori?

¹³ Na cava eda sa vulica rawa? O Jisu ena lewai ira na tamata mai na veivanua mera sipi se me ena gauna e lako mai kina ena veivakararawataki levu. Ena Amaketoni, qori na icavacava ni veivakararawataki levu, era na “muduki tawamudu” o ira na vaka na me. Ena yaga vakacava ena noda cakacaka vakaitalatala na noda kila qori? Eda raica kina ni bibi sara ga na noda cakacaka vakavunau. Ni bera ni tekivu na veivakararawataki levu, e se rawa nira veisautaka na tamata na nodra rai, mera muria sara na gaunisala rabalailai “e basika ina bula.” (Maciu 7:​13, 14) Ena gauna mada ga qo, era na rairai vakaraitaka na tamata na itovo e vaka na sipi se vaka na me. Ia meda nanuma tiko ena qai lewai ga e dua me sipi se me ena veivakararawataki levu. E tiko gona na vuna vinaka meda vukei ira tiko ga e levu na tamata, mera rogoca qai ciqoma na itukutuku ni Matanitu ni Kalou.

ENA YACO SE LAKO MAI NINAICA O JISU?

14, 15. Na va na tikinivolatabu cava e dusia nona lako mai o Jisu me Turaganilewa ena gauna se bera mai?

¹⁴ Ni dikevi tale na parofisai i Jisu, vakacava e laurai kina ni dodonu me veisau na ka eda kila me baleta na gauna e vakayacori kina eso tale na ka lelevu a parofisaitaki ena yaco? Ena sauma ga vei keda na parofisai qori. Meda raica mada.

¹⁵ Ena dua na iwase ni parofisai i Jisu ena Maciu 24:29–25:​46, e vakamacalataki kina na ka ena yaco ena iotioti ni veisiga qo kei na veivakararawataki levu se bera mai. E vakamacalataka vakawalu e keri o Jisu na nona “lako mai,” se nona yaco mai.e E tukuna me baleta na veivakararawataki levu: “Era na raica . . . na Luve ni tamata ni lako mai ena o.” “Dou sega ni kila na siga ena lako mai kina nomudou Turaga.” “Dou sega ni kila na aua ena lako mai kina na Luve ni tamata.” Ena vosa vakatautauvata ni sipi kei na me, e tukuna o Jisu: “Ni yaco mai na Luve ni tamata ena nona iukuuku.” (Maciu 24:​30, 42, 44; 25:31) Na va na tikinivolatabu qori e dusia na nona lako mai o Jisu me Turaganilewa ena gauna se bera mai. Na va tale na tikinivolatabu cava e parofisaitaka kina qori o Jisu?

16. Na tikinivolatabu cava tale e vakamacalataki kina nona lako mai o Jisu?

¹⁶ E tukuna o Jisu me baleta na dauveiqaravi yalodina e vuku: “Ena marau na dauveiqaravi ya ke cakava tiko na nona itavi ena gauna e yaco mai [“lako mai,” VM] kina nona turaga.” Ena vosa vakatautauvata me baleti ratou na goneyalewa, a tukuna o Jisu: “Ni ratou se lako tu i volivoli, sa yaco mai [“lako mai,” Kingdom Interlinear] na taganevou.” Ena vosa vakatautauvata ni taledi, e tukuna o Jisu: ‘Sa dede sara sa qai lako mai na nodratou turaga.’ Ena vosa vakatautauvata tiko ga qori, e tukuna kina na turaga: ‘Niu yaco mai [“lako mai,” VM] meu qai taura na noqu taledi kei na kena tubu.’ (Maciu 24:46; 25:​10, 19, 27) Na gauna cava ena nona lako mai kina o Jisu me vaka e vakamacalataki ena tikinivolatabu qori?

17. Na cava eda kila tu me baleta na matavosa yaco mai ena Maciu 24:46?

¹⁷ Ena veigauna sa oti, e dau tabaki ena noda ivola ni va na tikinivolatabu qori e dusia na nona yaco se lako mai o Jisu ena 1918. Kena ivakaraitaki, vakasamataka mada na ka e cavuta o Jisu me baleta na “dauveiqaravi yalodina e vuku.” (Wilika Maciu 24:​45-47.) Eda kila tu ni matavosa “yaco mai” ena tikina e 46 e dusia na gauna a lako mai kina o Jisu me dikeva na kedra ituvaki vakayalo na lumuti ena 1918, e lesi tale ga na dauveiqaravi me lewa na ka kece e taukena na Turaga ena 1919. (Mala. 3:1) Ia ni dikevi vinaka tale na parofisai i Jisu, e macala kina ni dodonu me veisautaki na ka eda kila tu me baleta na gauna e vakayacori kina eso na ka e parofisaitaka. Na vuna?

18. Nida dikeva kece na parofisai i Jisu, na cava eda sa qai kila me baleta na nona lako mai?

¹⁸ Ena veitikina e yavolita na Maciu 24:​46, na vosa “lako mai” e dau dusia na gauna ena lako mai kina o Jisu me vakarogoya qai vakataulewa ena veivakararawataki levu. (Maciu 24:​30, 42, 44) Eda dikeva tale ga ena parakaravu 12 ena Maciu 25:​31, ni nona “yaco mai” o Jisu e dusia tale ga na gauna ni veilewai se bera mai. E veiganiti kina me tukuni ni nona yaco mai o Jisu me lesia na dauveiqaravi yalodina e vuku ena Maciu 24:​46, 47 me lewa na ka kece e taukena, e dusia tale ga na nona lako mai ena gauna se bera mai, qori ena veivakararawataki levu.f Io, noda dikeva kece na parofisai i Jisu e macala kina ni walu na tikinivolatabu me baleta na nona lako mai e dusia na gauna ni veilewai ena veivakararawataki levu se bera mai.

19. Na cava eso na veiveisau eda veivosakitaka mai, na taro cava ena veivosakitaki ena vica na ulutaga tarava?

¹⁹ Na cava eda sa vulica? E tolu na taro eda taroga ena itekitekivu ni ulutaga qo me baleta na gauna. Eda dikeva e liu ni sega ni tekivu ena 1914 na veivakararawataki levu, ena qai tekivu ni sa ravuti Papiloni na Ka Levu o Matabose kei Vuravura. Eda dikeva tarava na vuna a sega ni tekivu kina ena 1914 na nodra lewai na sipi kei na me, ia ena qai yaco ena veivakararawataki levu. Eda raica tale ga ni nona yaco mai o Jisu me lesia na dauveiqaravi yalodina e vuku me lewa na veika kece e taukena, a sega ni vakayacori ena 1919, ia ena qai yaco ena veivakararawataki levu. Koya gona, na isau ni tolu na taro qori e baleta tiko ga e dua na gauna se bera mai​—na veivakararawataki levu. Ni sa veisautaki na ka eda kila qori, vakacava ena veisau tale ga na noda kila na vosa vakatautauvata ni dauveiqaravi yalodina? Ena veisautaka tale ga na noda kilaka me baleta eso tale na vosa vakatautauvata i Jisu era na vakayacori ena iotioti ni veisiga qo? Ena veivosakitaki na taro bibi qori ena vica na ulutaga tarava.