Na “Dauveiqaravi” e Vuku, e Yalodina Tale Ga

“O cei mada na dauveiqaravi yalo dina ka vuku, ko koya e na lesia na nona turaga me lewa na nona matavuvale?”​—MACIU 24:45, VV.

1, 2. Cava e bibi kina vei keda nikua meda vakani tiko ga ena kakana vakayalo?

ENA yakavi ni Tusiti, 11 ni Naisani, 33 S.K., ratou a tarogi Jisu na nona tisaipeli ena taro e vakaibalebale vakalevu vei keda nikua. Eratou taroga: “Cava na ivakatakilakila ni oni sa mai tiko, kei na ivakataotioti ni ivakarau ni veika?” E qai sauma o Jisu ena dua na parofisai vakatubuqoroqoro. E kaya ni na dua na itabagauna vakadomobula, ena yaco kina na veivaluvaluti, na lauqa, na uneune, kei na mate ca. Ia na veika oqo e ‘ivakatekivu ga ni ka rarawa.’ Ena tubu me ca sara, qai vakariseyate dina!​—Maciu 24:3, NW, 7, 8, 15-22; Luke 21:10, 11.

² Me tekivu mai na 1914 me yacova mai nikua, e sa vakayacori e levu sara na ka e wili ena parofisai oya i Jisu. E sa sotava kina na tamata e levu na “ka rarawa.” Ia mera kua ni rere na lotu Vakarisito dina. E parofisaitaka o Jisu ni na vakarautaka tiko mai na kakana vinaka vakayalo. Ni sa tiko mai lomalagi o Jisu, na sala cava ena vakarautaka tiko mai kina vei keda na kakana vakayalo?

3. Na ituvatuva cava e vakarautaka o Jisu meda vakayagataka tiko kina na “kakana e na kena gauna dodonu”?

³ E sauma sara ga vakataki koya o Jisu na taro oya. Ena gauna e tukuna tiko kina na nona parofisai levu, a taroga: “O cei mada na dauveiqaravi yalo dina ka vuku, ko koya e na lesia na nona turaga me lewa na nona matavuvale, me solia vei ira na kedra kakana e na kena gauna dodonu?” Sa qai kaya tale: “Sa kalougata na tamata e kunei koya na nona turaga e na gauna e yaco mai kina ni sa cakava tiko vaka kina. Au sa kaya vakaidina vei kemudou, e na lesi koya me lewa na veika kece e tu vua.” (Maciu 24:45-47, VV) Io, ena tiko e dua na “dauveiqaravi” e nona itavi me vakarautaka na kakana vakayalo, e “dauveiqaravi” yalodina, e vuku tale ga. O cei beka na dauveiqaravi oqo, e le dua ga vei ira na lumuti a bula ena dua na itabagauna, oti e mate yani, se tiko na kena isosomi ena duidui itabagauna, se dua tale na ka? E dodonu sara ga meda vaqaqa na isaunitaro oqo baleta ni sa vakarautaka tiko mai na dauveiqaravi yalodina na kakana vakayalo e yaga vakalevu vei keda.

E Le Dua ga Vei Ira na Lumuti se O Ira Vakailawalawa?

4. Eda kila vakacava ni o koya na “dauveiqaravi yalo dina ka vuku” e sega ni rawa ni vakaibalebaletaki vua e le dua ga na lumuti?

⁴ O koya na “dauveiqaravi yalo dina ka vuku” oqo e sega ni rawa ni vakaibalebaletaki vua e le dua ga na lumuti. Cava na vuna? Baleta ni tekivu sara mai na imatai ni senitiuri na nona sa veivakani vakayalo tiko kina na dauveiqaravi, qai kaya o Jisu ni na cakava tiko ga oqori me yacova na tadu mai ni nona Turaga ena 1914. Ke a cakacaka ni le dua ga oqori, sa na yabaki 1,900 na dede ni nona qarava voli ena yalodina na nona itavi. Ia o Mecusela mada ga e sega ni yacova na yabaki oqori!​—Vakatekivu 5:27.

5. Ni tukuni o koya “na dauveiqaravi yalo dina ka vuku,” na cava e sega ni rawa ni vakaibalebaletaki kina oqori vei ira na lotu Vakarisito yadudua?

⁵ Ia e rawa beka ni tukuni ni o koya na “dauveiqaravi yalodina ka vuku” oqo e dusi ira na lotu Vakarisito yadudua? Sa macala ni dodonu mera yalodina ra qai vuku na lotu Vakarisito kece; ia, kena irairai ni dua tani tale na ka e tiko ena vakasama i Jisu ena gauna e cavuti koya kina “na dauveiqaravi yalo dina ka vuku.” Eda kila vakacava? Baleta ni a kaya ni gauna ena ‘yaco mai kina na nona turaga na dauveiqaravi,’ ena lesi koya me “lewa na veika kece e tu vua.” Macala tu ga ni sega ni rawa ni lesi na lotu Vakarisito yadudua mera lewa na “veika kece” e taukena na Turaga, se vakaevei?

6. A nakiti vakacava na matanitu o Isireli me “tamata” se dauveiqaravi ni Kalou?

⁶ Ena vakaibalebale cake me tukuni ni vosa i Jisu me baleti koya “na dauveiqaravi yalo dina ka vuku” e dusia tiko e dua na ilawalawa lotu Vakarisito. Ia e rawa beka nira cavuti vata e dua na ilawalawa mera vaka tiko ga e le dua? Io. Vo e vitunadrau na yabaki me sucu na Karisito, a umani ira vata na lewe i Isireli taucoko o Jiova qai kaya kina na vosa oqo, “o noqu tamata au sa digitaka.” (Aisea 43:10, NW) O ira kece na lewe i Isireli mai na gauna e soli kina na Lawa i Mosese ena 1513 B.S.K. me yacova na Penitiko 33 S.K., era wili kece tiko ena vosa oya, “noqu tamata.” Ia e so ga na Isireli era vakaitavi ena vakatulewataki ni matanitu, se na vakarautaki ni ituvatuva e vauca na veivakani vakayalo. O Jiova e vakayagataki ira na tui, turaganilewa, bete, kei na Livai mera vakayacora na itavi oqori. Ia, vakamatanitu, o ira na Isireli e dodonu mera matataka na veiliutaki cecere i Jiova ra qai vakacaucautaki koya vei ira na veimatanitu. Mera na vakadinadinataki Jiova o ira na Isireli yadudua.​—Vakarua 26:19; Aisea 43:21, NW; Malakai 2:7; Roma 3:1, 2.

Vakacegui e Dua na “Tamata”

7. Cava sa sega ni qai wili tale kina o Isireli me “tamata” ni Kalou?

⁷ Ni a “tamata” tu ni Kalou o Isireli me vica vata na senitiuri, kena ibalebale oqo ni o koya tale ga “na dauveiqaravi” vata ga e cavuta o Jisu? Sega, baleta ni a sega ni yalodina tiko ga se vuku. Na kena isoqoni e tukuna o Paula ni cavuta lesu na vosa i Jiova vei Isireli: “Sa dauvosavakacacataki na yaca ni Kalou vei ira na veimatanitu e na vukumudou.” (Roma 2:24) Era talaidredre yarayara tiko mai na Isireli me yacova sara nodra cati Jisu, na ka e sega tale ni qai vakadonui ira kina o Jiova.​—Maciu 21:42, 43.

8. A lesi ni naica e dua “na tamata” me sosomitaki Isireli? A lesi vakacava?

⁸ Na nona sega ni yalodina tiko ga o koya na “tamata” oqo se o Isireli, e sega ni kena ibalebale ni sa na mai tini tale ga kina na kena vakarautaki tiko na kakana vakayalo vei ira era sokalou ena yalodina. Ena Penitiko 33 S.K., ni oti e 50 na siga nona vakaturi o Jisu, a sovaraki na yalo tabu vei ira na le120 na tisaipeli era soqo yani ena dua na tabavale e cake e Jerusalemi. E tauyavu ena tikinigauna sara ga oya e dua na matanitu vou. A kilai oqo ena nodra tukuna yani ena doudou na tisaipeli vei ira na lewe i Isireli “na nona cakacaka e veivakurabuitaki na Kalou.” (Cakacaka 2:11) O koya gona, sa mai “tamata” i Jiova na matanitu vou oya, na matanitu vakayalo, qai nona itavi me na vakatetea na lagilagi i Jiova ina veimatanitu, me vakarautaka tale ga na kakana ena kena gauna dodonu. (1 Pita 2:9) E muri, sa qai vakatokai na matanitu oya me “Isireli ni Kalou.”​—Kalatia 6:16.

9. (a) E dusi cei na vosa “dauveiqaravi yalo dina ka vuku”? (b) O cei era lewe ni “matavuvale”?

⁹ O ira kece era lewe ni “Isireli ni Kalou” era lotu Vakarisito yalayala papitaiso, era lumuti ena yalo tabu, ra qai nuitaka na bula i lomalagi. O koya gona, na vosa “dauveiqaravi yalo dina ka vuku” e dusi ira vakailawalawa na lumuti kece era lewe ni matanitu vou, donuya na itabagauna cava ga era bula tiko kina e vuravura me tekivu sara mai na 33 S.K. yacova nikua. Oqo e tautauvata kei ira na Isireli kece era bula tiko ena itabagauna cava ga mai na 1513 B.S.K. me yacova na Penitiko 33 S.K., nira okati mera “tamata” i Jiova ni se bera na itabagauna vakarisito. Ia o cei ga era lewe ni “matavuvale” e vakani ira tiko o koya na dauveiqaravi? Ena imatai ni senitiuri S.K., era nuitaka na bula i lomalagi na lotu Vakarisito kece. O koya gona, o ira na lewe ni matavuvale oqo era lotu vakarisito lumuti tale ga, ia mai na nodra raici yadudua, sega ni vakailawalawa. Era gadreva na kakana vakayalo mai vei koya na dauveiqaravi o ira kece na lewe ni ivavakoso, wili kina o ira na vakacolati ena ilesilesi bibi.​—1 Korinica 12:12, 19-27; Iperiu 5:11-13; 2 Pita 3:15, 16.

“Lesia Vei Ira Yadua na Nodra Cakacaka”

10, 11. Eda kila vakacava ni sega ni tautauvata na nodra itavi o ira e cavuti vei ira na vosa “dauveiqaravi yalodina ka vuku”?

¹⁰ Dina ni tu na nodra itavi na lotu vakarisito lumuti era okati vakailawalawa mera “Isireli ni Kalou” se dauveiqaravi yalodina ka vuku, ia e tu tale ga na nodra icolacola yadudua. E kilai oqo mai na ka e tukuna o Jisu ena Marika 13:34. E kaya: “Sa vaka e dua na tamata e lako ki na vanuatani, ko koya sa biuta na nona vale, a sa lesia vei ira na nona tamata me ra lewa, ka lesia vei ira yadua na nodra cakacaka, a sa kaya talega vua nai vakatawa me vakatawa tiko.” Eda raica e ke ni tu tale ga na nodra itavi na lumuti yadudua —⁠mera vakalevutaka na iyau i Karisito e vuravura. Na nodra cakava oqori ena vakatau tiko ena kedra dui ituvaki kei na ka era dui rawata.​—Maciu 25:14, 15, VV.

¹¹ A kaya tale ga na yapositolo o Pita vei ira na lotu Vakarisito ena nona gauna: “Me vaka ni sa solia vei kemuni na Kalou e yadua na i solisoli, ni vakayagataka mo ni veiqaraqaravi kina me vaka na dauniyau vinaka ni i solisoli ni Kalou.” (1 Pita 4:10, VV) E nodra itavi gona na lumuti oya mera veiqaraqaravi vakataki ira ena nodra vakayagataka na isolisoli ni Kalou vei ira. E vakaraitaka na vosa i Pita ni na sega ni tautauvata na ka era rawata na lotu Vakarisito yadua, qai duidui tale ga na nodra itavi. Ia, o ira kece era na veivuke ena so na sala me tubu kina na matanitu vakayalo. Ena sala cava?

12. Era cau vakacava na tagane se yalewa lumuti ena tubu ni kedra iwiliwili e vakaibalebaletaki vakailawalawa vei ira na vosa “dauveiqaravi yalo dina ka vuku”?

¹² Taumada, e nodra itavi yadua mera vakadinadinataki Jiova ena nodra vunautaka na Matanitu ni Kalou. (Aisea 43:10-12; Maciu 24:14) O Jisu a vakaroti ira kece na nona tisaipeli tagane kei na yalewa yalodina, ni bera ni lako cake i lomalagi, mera veivakavulici. E kaya: “Dou lako yani ka qisi ira me ra noqu tisaipeli na lewe ni veivanua kece ga, ka papitaisotaki ira e na yaca ni Tamamudou kei na Luvena kei na Yalo Tabu; vakavulici ira me ra muria na veika kece ga au sa vakarota tu vei kemudou, ka mo dou kila, au sa tiko vata kei kemudou e na veisiga kece ga me yacova na i vakataotioti kei vuravura.”​—Maciu 28:19, 20, VV.

13. Na itavi dokai cava era marautaka na lumuti kece?

¹³ Nira sa kunei na tisaipeli vou, e dodonu mera vakavulici sara vakavinaka, oya mera muria na ka kece e vakaroti ira kina na nona tisaipeli o Karisito. Toso na gauna, sa na rawa tale ga vei ira mera veivakavulici. E vakarautaki na kakana vakayalo oqo vei ira era rawa tale ga nira okati ena ilawalawa e cavuti vei ira na vosa “dauveiqaravi yalo dina ka vuku” ena levu na vanua. Era vakaitavi kece na lotu Vakarisito lumuti, tagane se yalewa ena ilesilesi mera vukei e so tale mera tisaipeli. (Cakacaka 2:17, 18) Na itavi oqo me na vakayacori ena gauna e tekivutaka kina nona cakacaka na dauveiqaravi yalodina me yacova sara na gauna ni ivakataotioti.

14. E yalani ga vei cei na itavi ni veivakavulici ena ivavakoso, ia na cava nodra rai na yalewa lotu Vakarisito yalodina era lumuti ena yalo tabu?

¹⁴ O ira na lumuti era papitaiso vou ena yalo tabu era wili tale ga kei ira e dusi ira na vosa “dauveiqaravi yalo dina ka vuku.” Dina ga ni a vakavulici ira tu mai e dua, ia era sa na mai vakavulici tale ga vei ira na lewe ni ivavakoso era sauva na ivakatagedegede vakaivolatabu mera qase ni ivavakoso. (1 Timoci 3:1-7; Taito 1:6-9) Ra bau vakaitavi gona ena sala lavotaki na tagane era lesi oqo ena tubu ni matanitu vakayalo. O ira na yalewa yalodina era lotu Vakarisito lumuti era sega ni lulevaka ni lesi ga vei ira na lotu Vakarisito tagane na itavi ni veivakavulici ena ivavakoso. (1 Korinica 14:34, 35) Era marautaka ga na yaga ni nodra veiqaravi vagumatua na tagane era lewe ni ivavakoso, ra vakavinavinakataka tale ga na itavi dokai e so e rawa nira colata na yalewa, wili kina na kacivaki ni itukutuku vinaka. O ira na tacida yalewa gugumatua nikua era lumuti ena yalo tabu, era vakamalumalumutaki ira tale ga vaka oya vei ira na qase ni ivavakoso, se ra lumuti se sega.

15. E dau vakarautaki vakacava na kakana vakayalo ena imatai ni senitiuri, ia o cei era liutaka sara tiko ga na kena vakarautaki?

¹⁵ Na kakana vakayalo e vakarautaki ena imatai ni senitiuri e lako vakadodonu sara ga mai vei iratou na yapositolo ena veika eratou vola vaka kina vei ira eso tale na tisaipeli era veiliutaki tiko. Na veika era vola—⁠vakauasivi na kena e kune ena 27 na ivola ena iVolatabu Vakirisi Vakarisito e dau veisoliyaki ena veivavakoso—⁠e kena irairai ni dau vakayagataki sara ga me yavu ni nodra veivakavulici na qase ni ivavakoso. Ena sala oqo era sa veisoliyaka tiko kina na kakana vakayalo vei ira na lotu Vakarisito yalodina o ira na matataki koya tiko na dauveiqaravi. E yalodina gona na dauveiqaravi ena imatai ni senitiuri ena itavi e lesi vua.

O Koya na “Dauveiqaravi” ni Oti na ika 19 ni Senitiuri

16, 17. Sala cava a yalodina tiko kina na dauveiqaravi ena itavi e vakacolati vua me yacova na yabaki 1914?

¹⁶ Ia vakacava nikua? Ni sa tiko tawarairai o Jisu ena 1914, e kunei ira beka na ilawalawa lotu Vakarisito lumuti nira vakarautaka tiko na kakana vakayalo ena kena gauna dodonu? Io. E kilai vakamatata na ilawalawa oqo ena vua vinaka era vuataka tiko. (Maciu 7:20) Na veika oqo e vakadinadinataki vinaka ena itukutuku ni veigauna.

¹⁷ Ena gauna a yaco mai kina o Jisu, rauta ni 5,000 na lewe ni matavuvale era ogaoga tiko ena kena vakatetei na ka dina mai na iVolatabu. Dina ga nira lewe lailai sara na cakacaka tiko, e vakayagataka na dauveiqaravi e so na iwalewale maqosa ni vunau me vakatetei kina na itukutuku vinaka. (Maciu 9:38) Kena ivakaraitaki, e vakarautaki na ivunau vakaivolatabu me tabaki ena rauta ni 2,000 na niusiveva. Ena sala oqo era wilika kina e vica vata na udolu na ka dina mai na Vosa ni Kalou. E vakarautaki tale ga na droini ena iyaloyalo veicavuyaki, rauta ni walu na aua na kena balavu. Na laulau gona ni iwalewale oqo, e vakasavui kina na itukutuku mai na iVolatabu vei ira e sivia na ciwanamilioni ena tolu na iwase lelevu kei vuravura, me tekivu mai na iVakatekivu ni bulibuli me yacova na icavacava ni veiliutaki i Karisito ena duanaudolu na yabaki. E tabaki tale ga na ivola. Kena ivakaraitaki ena 1914, e tabaki e rauta ni 50,000 na ilavelave ni Vale ni Vakatawa ena vosa vakavalagi.

18. Gauna cava a lesi koya kina nona dauveiqaravi o Jisu me lewa na veika kece e tu vua? Ena vuku ni cava?

¹⁸ Ena gauna e yaco mai kina na Turaga, e kunei koya dina nona dauveiqaravi ni vakani ira tiko na lewe ni nona vuvale qai vunautaka tale ga na itukutuku vinaka. Ia, ena vakacolati tale vua na dauveiqaravi e so na itavi levu. E kaya kina o Jisu: “Au sa kaya vakaidina vei kemudou, e na lesi koya me lewa na veika kece e tu vua.” (Maciu 24:47, VV) A cakava oqo o Jisu ena 1919 ni sa vakayacora vinaka o koya na dauveiqaravi na ka e vakaroti kina. Cava na vuna e soli kina vua na “dauveiqaravi yalo dina ka vuku” e levu tale na itavi? Baleta ni sa vakalevutaki na iyau ni Turaga. A vakataqari vei Jisu na itutu vakatui ena 1914.

19. Vakamacalataka na sala e vakarautaki tiko mai kina na veika era gadreva vakayalo “nai soqosoqo levu.”

¹⁹ Na iyau cava e lesia vua na dauveiqaravi yalodina o koya na Turaga e se qai buli oti ga me tui? Oqori na nona veika kece vakayalo e tu e vuravura. Kena ivakaraitaki, ni oti e 20 na yabaki nona dabe ena idabedabe vakatui o Karisito ena 1914, sa qai vakatakilakilataki “nai soqosoqo levu” ni ‘so tani tale na sipi.’ (Vakatakila 7:9; Joni 10:16) Oqo o ira na yalewa kei na tagane yalodina era sega ni lewe ni “Isireli ni Kalou,” ia era nuitaka na bula e vuravura, era lomani Jiova ra qai via qaravi koya tale ga me vakataki ira na lumuti. Era kaya vei koya na “dauveiqaravi yalo dina ka vuku”: “Keitou na lako vata kei kemudou: ni keitou sa rogoca sa tiko vata kei kemudou na Kalou.” (Sakaraia 8:23) Na kakana uro vakayalo vata ga era vakayagataka tiko na lewe ni vuvale lumuti era sa mai vakayagataka tale ga na lotu Vakarisito papitaiso vou oqo, ia me yacova mai nikua, sa ra wasea vata tiko na kakana vakayalo oqori na rua na ilawalawa oqo. Sa dua dina na ka ni veivakalougatataki vei ira “nai soqosoqo levu”!

20. Na itavi cava era vakayacora tiko na isoqosoqo levu mera vakalevutaka kina na nona iyau na Turaga?

²⁰ Era marau “nai soqosoqo levu” mera tomani ira na lumuti ena kena kacivaki na itukutuku vinaka. Na nodra cakacaka vakavunau e lai tubu kina na nona iyau e vuravura na Turaga, mani vakalevutaki tale ga kina na nona itavi na “dauveiqaravi yalo dina ka vuku.” Ni sa tubu tiko ga na kedra iwiliwili na via vulica na ka dina, sa gadrevi tale ga me vakalevutaki na vanua ni tabaivola. Era duri na valenivolavola ni tabana ni iVakadinadina i Jiova mai na dua na vanua ina dua tale na vanua. Era talai yani na daukaulotu me “yacova nai yalayala kei vuravura.” (Cakacaka 1:8) Ena 1914, era le limanaudolu vakacaca ga na lumuti, ia nikua sa sivia na ononamilioni era sa vakacaucautaka tiko na Kalou, e levu ga vei ira oqo era lewe ni “[i]soqosoqo levu.” Io, sa tubu me levu sara nikua na nona iyau na Tui ke raici vata kei na gauna a se buli kina ena 1914!

21. Na vosa vakatautauvata cava eda na veivosakitaka ena ulutaga e tarava?

²¹ Na ka kece oqo e vakaraitaka ni o koya na dauveiqaravi e “yalo dina ka vuku.” Ni tukuna oti ga o Jisu na veika me baleti koya na “dauveiqaravi yalo dina ka vuku,” e tukuna sara e rua na vosa vakatautauvata e vakavotuya na itovo ruarua oya: oqo na vosa vakatautauvata me baleti iratou na goneyalewa vuku kei na goneyalewa lialia, kei na ivakatautauvata ni taledi. (Maciu 25:1-30) Eda na via kila sara ga, se vakaevei? Cava na ibalebale ni vosa vakatautauvata oya vei keda nikua? Na kena isau eda na veivosakitaka ena ulutaga e tarava.

O se Nanuma Tiko?

• O cei na “dauveiqaravi yalo dina ka vuku”?

• O cei era lewe ni “matavuvale”?

• Gauna cava a lesi koya kina nona dauveiqaravi na Turaga me lewa na nona ka kece ga, ia na cava e cakava kina ena gauna oya?

• O cei era veivuke tale ga ena kena vakalevutaki na iyau ni Turaga ena gauna oqo? Era cakava vakacava?

[iYaloyalo ena tabana e 10]

E yalodina ina nona ilesilesi o koya na dauveiqaravi ena imatai ni senitiuri