‘Sega ni Bau Dua e Vosa me Vakataki Koya’
“A ra sa vakadinadina vua ko ira kecega, a ra sa kurabui e na vuku ni vosa vinaka sa lako mai na gusuna.”—LUKE 4:22.
1, 2. (a) Na cava era lesu lala kina na ovisa era talai mera lai vesuki Jisu? (b) Eda kila vakacava ni sega ni o ira ga na ovisa era qoroya na veivakavulici i Jisu?
E VODI nodra sasaga na ovisa. Era talai mera lai vesuki Jisu Karisito, ia era lesu lala mai. Era via kila sara ga na bete levu kei ira na Farisi na vuna: “A cava ko ni sega ni kauti koya mai kina?” Io, na cava beka era sega ni vesuka rawa kina e dua e sega ni rawa ni vorati ira? Era kaya na ovisa: ‘E sega ni bau dua e vosa me vakataki koya.’ Ena levu ni nodratou qoroya na veivakavulici i Jisu e sega sara ga ni rawa me ratou vesuki koya mai.a—Joni 7:32, 45, 46, VV.
2 E sega ni o ira ga na ovisa era qoroya na veivakavulici i Jisu. E tukuna vei keda na iVolatabu nira tabili tale ga mai na lewenivanua mera rogoci Jisu. Era kurabuitaka na lewe ni nona koro na ‘vosa vinaka e lako mai na gusuna.’ (Luke 4:22) E vakavica nona lai vosa mai ena dua na waqa vei ira na tucake tu ena matasawa ni Wasawasa o Kalili. (Marika 3:9; 4:1; Luke 5:1-3) Ena dua na gauna era tu vata kei koya me vica na siga e “lewe vuqa sara,” era sega ni bau kana.—Marika 8:1, 2.
3. Na cava na vuna levu e uasivi kina na veivakavulici i Jisu?
3 Na cava e qasenivuli uasivi kina o Jisu? Ni dau loloma o koya.b E taleitaka na ka dina e tukuna qai lomani ira na tamata e vakavulici ira. E uasivi sara na iwalewale ni nona veivakavulici. Ena veiulutaga ena vulici ena itabataba oqo, eda na veivosakitaka kina e so na ivakarau ni veivakavulici e vakayagataka kei na sala eda rawa ni vakatotomuria kina.
Rawarawa Qai Matata
4, 5. (a) Na cava e vakayagataka kina o Jisu na vosa rawarawa ena nona veivakavulici, na cava e uasivi kina nona vakayagataka na vosa vaka oya? (b) E ivakaraitaki vakacava ni kena rawarawa na veivakavulici i Jisu na nona iVunau ena Ulunivanua?
4 Era dau vakayagataka na vuli vinaka na vosa e dredre mera kila na vakarorogo. Kevaka e sega ni matata vei ira na vakarorogo na veika eda tukuna, ena yaga vakacava vei ira na kila e tu vei keda? Ni dauveivakavulici o Jisu e vakayagataka ga na vosa era kila na rogoci koya. Vakasamataka mada na levu ni vosa dredre a rawa ni vakayagataka. Ia, dina ga ni levu sara na veika e kila, e nanumi ira ga na rogoci koya, e sega ni nanumi koya ga. E kila ni levu vei ira era “sega so ni vuku, se tamata vuli.” (Cakacaka 4:13) E vakayagataka kina na vosa e matata vei ira. E rairai rawarawa na vosa e vakayagataka, ia e titobu na ka dina e tukuna.
5 E kena ivakaraitaki na nona iVunau ena Ulunivanua, e volai ena Maciu 5:3–7:27. E rairai 20 ga na miniti na vunau oya. Ia, e titobu dina na veika e tukuna, e tara sara ga na uto ni veika me vaka na veibutakoci, veisere, kei na domodomoiyau. (Maciu 5:27-32; 6:19-34) Ia e sega ni vakayagataki kina na vosa e dredre ni kilai na kena ibalebale. E sega ni bau dua na vosa e vakayagataka me sega ni kila mada ga e dua na gone! Sa rauta me gauna e tinia kina nona vosa, era ‘kurabuitaka sara ga nona ivakavuvuli’ na ilawalawa levu era rogoci koya era okati kina na dauteitei, ivakatawanisipi, kei ira na gonedau!—Maciu 7:28.
6. Tukuna e dua na ivakaraitaki ni vosa e cavuta o Jisu e kilai rawarawa qai titobu na kena ibalebale.
6 Ni vakayagataka wasoma na iyatuvosa leleka qai matata, e cauraka o Jisu na vosa e titobu na kena ibalebale ni vakayagataka na vosa rawarawa. E se bera na tabaivola ena gauna oya, ia e vola vakamatata o Jisu ina nodra vakasama kei na lomadra na rogoci koya na nona itukutuku. Oqo e vica na kena ivakaraitaki: “E sega ni dua na tamata me qarava rawa e le rua na turaga. . . . Dou sega ni qarava rawa na Kalou kei na i yau.” “Dou kakua ni dauveivakalewai, de dou lewai.” “Dou na kilai ira ga e na vuadra.” “E sega ni yaga na vuniwai vei ira na bula vinaka, vei ira ga na tauvimate.” “Ko ira kece ga era tauri i seleiwau era na mate e na i seleiwau.” “Solia vua na Sisa na veika sa nona na Sisa, vua tale ga na Kalou na veika sa nona na Kalou.” “Sa kalougata vakalevu cake me da solia na ka, ka sega soti na noda dau ciqoma na ka.”c (Maciu 6:24; 7:1, 20; 9:12; 26:52; Marika 12:17; Cakacaka 20:35, VV) Se nanumi vinaka tiko ga na veivosa oqori dina ga sa voleka ni 2,000 na yabaki mai na gauna a cavuta kina o Jisu.
Vakayagataka na Taro
7. Na cava e dau taro kina o Jisu?
7 O Jisu e vakayagataka vakalevu na taro. E vakayagataka vakalevu na taro o Jisu ena gauna mada ga e vaka e rawarawa cake me tukuna ga vakadodonu na ka e via tukuna. Na cava e dau taro kina? So na gauna e vakayagataka e so na taro e veilauti me vakavotui kina na nodra inaki ca na dauveitusaqati, me vagalui ira tale ga. (Maciu 12:24-30; 21:23-27; 22:41-46) Ia e levu ga na gauna e taro o Jisu me vukei ira na vakarorogo mera vakamacalataka mai na ka e tu e lomadra, me uqeti ira qai vakavulici ira tale ga kina na nona tisaipeli. Meda raica mada e rua na kena ivakaraitaki, e cavuti kina na yapositolo o Pita.
8, 9. E vakayagataka vakacava na taro o Jisu ni vukei Pita me baleta na kena soli na soli ni valenisoro?
8 Kena imatai, vakasamataka na gauna era tarogi Pita kina na daukumuni soli se ena solia se sega o Jisu na soli me baleta na vale ni Kalou.d Ni sega ni dau vakasamataka vinaka na ka e tukuna ena so na gauna, e sauma o Pita, “Io.” Oti oya e qai tarogi Pita o Jisu: “A cava ko nanuma, Saimoni? Era dau kumuna mai vei cei ko ira na tui e vuravura na i vakacavacava se na soli? Mai vei ira na nodra lewe ni vanua, se mai vei ira ga na kai tani?” Ni kaya o Pita: ‘Mai vei ira na kai tani,’ e tukuna o Jisu vua: ‘Era sa lalaga kina na luvena.’ (Maciu 17:24-27,VV) E dodonu me sa kila o Pita na ibalebale ni taro i Jisu. Baleta?
9 Ena gauna i Jisu, era sega ni dau soli na vuvale ni tui. Ni a luvena duabau ga e vakatubura na Tui mai lomalagi e dau qaravi ena valenisoro, a sega ni dodonu me soli o Jisu. Eda raica ni sega ni tukuna ga vei Pita na isaunitaro dodonu, ia e vakayagataka o Jisu na taro me vukei Pita me kila na ka e dodonu me caka, me raica tale ga ni vinakati me vakasamataka vinaka na ka ni bera ni vosa.
10, 11. Na cava e cakava o Jisu ni taya laivi o Pita na daliga ni dua na tamata ena bogi ni Lakosivia ena 33 S.K.? E vakaraitaka vakacava oqo ni kila vinaka tu na yaga ni taro?
10 Na ikarua ni ivakaraitaki e baleta e dua na ka e yaco ena bogi ni kanavata ni Lakosivia ena 33 S.K., nira mai vesuki Jisu e dua na ilala. Eratou kerea vei Jisu na tisaipeli me ratou vakayagataka na nodratou iseleiwau me ratou taqomaki koya kina. (Luke 22:49, VV) E sega ni waraka na isaunitaro i Jisu o Pita mani taya laivi kina na daligana e dua vei ira na ilala oya (de dua a vinakata o Pita me vakamavoataki vakaca sara). Na ka e cakava o Pita oya e veicalati kei na ka e vinakata na nona turaga, baleta ni sa tu vakarau o Jisu me soli koya. Na cava e qai cakava o Jisu? Ni dauvosovoso, e tarogi Pita ena tolu na taro: “Me’u sa na kakua li ni gunuva na bilo ka solia vei au ko Tamaqu?” “Ko nanuma beka ni sega ni rawa me’u kerei Tamaqu, ka na solia sara mai vei au ko koya e sivia e tinikarua na mataivalu agilosi? E na qai vakayacori vakacava na i Vola Tabu, ka tukuna na kena yaco ga me vaka oqo?”—Joni 18:11; Maciu 26:52-54, VV.
11 Vakasamataka mada na ka e yaco oya. Era yavoliti Jisu tiko e dua na ilala era sa cudru tu, e kila o koya ni sa voleka ni mate qai vakatau sara tu ga vua na tabei cake ni yaca i Tamana kei na nodra vakabulai na kawatamata. Ia, ena gauna mada ga vaka oya e se saga tiko ga o Jisu me kila o Pita e so na veika dina ena nona vakatarogi koya. E macala ni kila vinaka tu o Jisu na yaga ni taro.
Vakalevutaka na Ka
12, 13. (a) Na cava na vakalevutaka na ka? (b) E vakalevutaka vakacava na ka o Jisu me vakaraitaka kina na cala ni noda vakalewa na nodra cala lalai na tacida?
12 E vakayagataka tale ga o Jisu e dua na iwalewale ni veivakavulici, oya ni dau nakita me vakalevutaka na ka me rawa ni vakabibitaka na ka e vakamacalataka. E boroya na iyaloyalo ena noda vakasama ena dredre ni guilecavi. Meda raica mada e so na kena ivakaraitaki.
13 E vakabibitaka o Jisu ena nona iVunau ena Ulunivanua, meda kua ni veivakalewai. E kaya: “Na cava o raica ga kina na co ena mata i tacimu, ia o sega ni bau kauaitaka na isa e tiko e matamu?” (Maciu 7:1-3, NW) Vakasamataka mada oya. O koya e veivakalewai e vinakata me leuta e dua na tiki ni co lailai mai na “mata” i tacina. E kaya o dau veivakalewai ni sega ni raica vinaka na ka o tacina me rawa kina ni vinaka nona vakatulewa. Ia e vakaleqa cake sara na vakatulewa i dau veivakalewai na “isa” e matana, oqo na kau e isa ni vale e dau tabea na delavuvu. Ena dredre me guilecavi na ivakatautauvata oya ni vakabibitaka na kena veicalati na noda vakalewa na nodra cala lalai na tacida nida vakayacora tiko e so na cala lelevu!
14. E ivakaraitaki vinaka vakacava ni vakalevutaki ni ka na nona kaya o Jisu ni tauvuloni na nana qai tilomi na kameli?
14 Ena dua tale na gauna e vakacalai ira na Farisi o Jisu baleta nira ‘ivakavuvuli mataboko era tauvulona me biu na nana, ia era qai tiloma ga na kameli.’ (Maciu 23:24) Oqo e dua na ivakaraitaki uasivi ni vakalevutaki na ka. Baleta? Rau sa bau duidui dina na nana somidi kei na kameli, e dua vei ira na manumanu levu era kila vinaka na rogoci Jisu tiko. E kainaki ni vinakati e 70 na milioni na nana me qai tautauvata kei na bibi ni dua na kameli! E kila tale ga o Jisu nira dau vakayagataka na Farisi na vulo isulu mera tauvulona kina na medra waini. Era dau cakava oya na dau muria vakavoleka na lawa mera kua ni dukadukali kina. Ia, era tiloma vakatakarakara ga na kameli, na manumanu e tawasavasava. (Vunau ni Soro 11:4, 21-24) E matata na ivakamacala i Jisu. Era muria vinaka sara na Farisi na veika lalai e vakaroti ena Lawa, ia era sega ni bau kauaitaka na veika bibi me vaka na “lewa dodonu, kei na lewa loloma kei na yalodina.” (Maciu 23:23, VV) E misilaki ira vinaka sara ga o Jisu!
15. Na cava so e vakavuvulitaka o Jisu ni vakalevutaka na ka?
15 E wasoma nona dau vakalevutaka na ka o Jisu ena nona cakacaka vakavunau. Raica e so na kena ivakaraitaki oqo. “Na vakabauta e vaka na sore [lailai] ni musita” e rawa ni tosoya na ulunivanua. E totoka dina nona vakaraitaka e keri o Jisu ni vakabauta lailai e rawa ni vakayacora na veika vakaitamera. (Maciu 17:20,VV) Nona saga e dua na kameli vakaitamera me curuma na mata ni icula, oqo e vakatakarakarataka vinaka na kena dredre vua e dua e vutuniyau me qarava na Kalou ke domodomoiyau tu ga. (Maciu 19:24) Eda sega li ni drukataka na totoka ni vosa e vakayagataka o Jisu kei na levu ni ka e vakamacalataka ena vica ga na vosa?
Matata Qai Sega ni Vakacalai Rawa
16. E vakayagataka vakacava o Jisu na uasivi ni nona vakasama?
16 Ni uasivi nona vakasama, e dau matata sara na ka e tukuna o Jisu ni veivosaki kei ira tale e so. Ia, e sega ni vakayagataka cala na taledi oqori. E vakayagataka ga me vakatetea kina na ka dina. So na gauna e vakacalai ira na iliuliu ni lotu ena nona ivakamacala momona. Ia e vakalevu ga ni dau vakamacala vakamatata vei ira na nona tisaipeli ni vakaraitaka e so na ivakavuvuli bibi. Meda raica mada na maqosa ni nona dau vakamatatataka na ka o Jisu.
17, 18. E matata vinaka vakacava na ivakamacala i Jisu ni vakalasuya na nodra veibeitaki na Farisi?
17 Vakasamataka mada na gauna e vakabula kina o Jisu na tamata mataboko qai galu e curumi tevoro. Nira rogoca na Farisi, era kaya: “E sega ni vakasevi ira na tevoro e na ka tani, e na kaukauwa ga i Pielisepupi [Setani] na nodra turaga na tevoro.” Era vakadeitaka na Farisi ni vinakati na kaukaua e uasivia na tamata me vakasavi ira na timoni i Setani. Ia, nira sega ni vinakata mera vakabauti Jisu na lewenivanua, era mani kaya kina ni oya e kaukaua i Setani. Me vakaraitaka nira sega ni bau vakasamataka vinaka na nodra ile, e sauma vei ira o Jisu: “A matanitu yadua sa veisei vakai koya, ena vakarusai; kei na koro yadua se na vale sa veisei vakai koya, ena sega ni tu dei. Ia kevaka sa vakasevi Setani ko Setani, sa qai veisei vakai koya; ena qai tu dei vakaevei na nona matanitu?” (Maciu 12:22-26) Oqo na ka e kaya tiko o Jisu: ‘Kevaka au mata nei Setani, me vaka oni kaya, meu vakaleqa tale na ka sa cakava o Setani, sa na saqata tale tiko na nona inaki o Setani, sa na qai bale dina ga.’ E matata dina na ivakamacala oya, se sega beka?
18 E tomana o Jisu na ivakamacala oya. E kila o koya ni so vei ira na nodra tisaipeli na Farisi era dau vakasevi tevoro tale ga. Mani taroga kina na taro rawarawa oqo: “Kevaka ka’u vakasevi ira na tevoro e na kaukauwa i Pielisipupi, sa vakasevi ira e na kaukauwa i cei ko ira na kai nomudou [se tisaipeli]?” (Maciu 12:27) Oqo na ka e tukuna o Jisu: ‘Kevaka au vakasevi tevoro ena kaukaua i Setani, de kaukaua vata ga oya era vakayagataka tiko na nomudou tisaipeli.’ Na cava mera qai kaya tale na Farisi? Era na sega ni kaya nira vakayagataka tiko na kaukaua i Setani na nodra tisaipeli. Ni rui matata na ivakamacala i Jisu, e rairai vakalialia sara ga na nodra veibeitaki.
19, 20. (a) E veirawai vinaka vakacava na vosa i Jisu? (b) E vakayagataka vakacava o Jisu na vosa ‘sa na qai wacava sara’ ni sauma na nodratou kerea na tisaipeli me vakavulici iratou ena masu?
19 Me ikuri ni nona ivakamacala matata e vagalui ira na dau tusaqati koya, e vakayagataka tale ga o Jisu na vosa e veirawai ni dau vakamacalataka na veika totoka me baleti Jiova. Levu na gauna e vakayagataka na vosa ‘sa na qai wacava sara’ mera kila kina na rogoci koya na kena uasivi cake e dua na ka. Meda raica mada e rua na kena ivakaraitaki.
20 Ni sauma na nodratou kerea na tisaipeli me vakavulici iratou ena masu, e tukuna o Jisu e dua na vosavakatautauvata me baleta e dua na tamata “cikecike” e cikeva na nona itokani me solia vua na ka e vinakata ena voraki. E vakamacalataka tale ga o Jisu na nodra dau “solia na ka vinaka” na itubutubu vei ira na luvedra. E qai tinia: “O koya gona kevaka dou sa kila, ko i kemudou na tamata ca, mo dou solia na ka vinaka vei ira na luvemudou, sa na qai wacava sara na levu ni nona via solia na Yalo Tabu na Tamamudou vakalomalagi vei ira era kerea vua!” (Luke 11:1-13, VV, neitou na matanivola kala.) E sega ni vakaraitaka e keri o Jisu na tautauvata ni ka e yaco, ia na kena veibasai ga. Ke rawa ni cikevi e dua e voraki me solia na ka e gadreva nona itokani, qai solia rawa e dua na tama ivalavala ca na ka era gadreva na luvena, sa na qai wacava sara nona solia na Tamada vakalomalagi na yalona tabu vei ira nona dauveiqaravi yalodina era masuti koya!
21, 22. (a) Na ivakamacala cava e vakayagataka o Jisu ni veivakasalataki me baleta na lomaleqataki ni veika vakayago? (b) Na cava eda rawa ni kaya nida raica lesu e so na iwalewale ni veivakavulici i Jisu?
21 A vakayagataka o Jisu na ivakamacala vata oqori ni veivakasalataki me baleta na lomaleqataki ni veika vakayago. E kaya: “Dou vakasamataki ira mada na reveni: era sega ni dau kabukaburaki se tatamusuki, ka sega na nodra vale ni yau se lololo, ia sa vakani ira tiko na Kalou. Ia ko i kemudou, dou sa bibi cake sara vei ira na manumanu! Dou vakasamataka mada na veisenikau, na i tovo ni nodra tubu; era sega ni dau cakacaka se dau tali i sulu . . . Ia kevaka sa vakaisulutaka vaka oqo na Kalou na co era bula tu e veivanua e daidai, ka ra biu ki na lovo ni mataka, sa na qai wacava sara na ka e vakasulumi kemudou kina, o i kemudou sa lailai na nomudou vakabauta!” (Luke 12:24, 27, 28, VV, neitou na matanivola kala.) Io, ke kauaitaka o Jiova na manumanu vuka kei na senikau, sa na qai wacava nona kauaitaki ira na nona tamata! E sega ni vakabekataki ni ivakamacala matata oya i Jisu e tara sara ga na lomadra na rogoci koya.
22 Nida raica lesu na vica na iwalewale ni veivakavulici i Jisu, sa rauta me ratou kaya na ovisa eratou sega ni vesuki Jisu: ‘E sega ni bau dua e vosa me vakataki koya.’ Ia na iwalewale ni veivakavulici e kilai tani kina o Jisu oya nona dau vakayagataka na vosa vakatautauvata. Na cava e vakayagataka kina na iwalewale ni veivakavulici oya? Na cava e laulau kina nona vosa vakatautauvata? Ena veivosakitaki na taro oqori ena ulutaga e tarava.
[iVakamacala e ra]
a Ratou rairai ovisa ni Sanadrini na ovisa oya, eratou vakarorogo vei ira na bete levu.
b Raica na ulutaga ‘Au Solia e Dua na iVakarau Vei Kemudou’ kei na ‘Muri Au Tiko Ga,’ ena ilavelave ni Vale ni Vakatawa ni 15 Okosita, 2002.
c E cavuta na yapositolo o Paula na iotioti ni ivakaraitaki ena Cakacaka 20:35, dina ga ni ibalebale ni vosa oya e laurai ena Kosipeli. E rawa ni rogoca o Paula na vosa oya (vua e dua na tisaipeli e rogoci Jisu ni cavuta na vosa oya se rogoca vei Jisu ni sa vakaturi oti) se vakatakila vua na Kalou.—Cakacaka 22:6-15; 1 Korinica 15:6, 8.
d A gadrevi vei ira na Jiu mera solia e rua na tiki ni siliva me nodra soli me baleta na vale ni Kalou (rauta na isau ni cakacaka ni rua na siga). Dau vakayagataki na ilavo oya me vakavinakataki kina na valenisoro, na veiqaravi e dau caka kina, kei na isoro e dau vakacabori kina e veisiga ena vukuna na matanitu.
O se Nanuma Tiko?
• Na ivakaraitaki cava e dusia ni rawarawa qai matata na veivakavulici i Jisu?
• Na cava e vakayagataka kina na taro o Jisu ni veivakavulici?
• Na cava na vakalevutaka na ka, e vakayagataka vakacava o Jisu na iwalewale ni veivakavulici oqo?
• E vakayagataka vakacava na vosa e veirawai o Jisu ni vakavulici iratou na tisaipeli ena veika totoka me baleti Jiova?
[iYaloyalo ena tabana e 9]
Vakayagataka o Jisu na vosa rawarawa era kila na tamata
[iYaloyalo ena tabana e 10]
O ira na Farisi era ‘tauvulona na nana, ia era qai tiloma na kameli’