Vorata “na Yalo ni Vuravura”

“Eda sa sega ni rawata na yalo ni vuravura, na Yalo ga sa mai vua na Kalou.”​—1 KOR. 2:​12.

1, 2. (a) Na cava era a biu kina ena qaranikoala mai Peritania na manumanu vuka lalai? (b) Na ituvaki leqataki cava era vakila tiko na lotu vaKarisito?

A VAKADONUYA na matanitu o Peritania ena yabaki 1911 e dua na lawa e kena inaki me taqomaki kina na nodra bula na cakacaka ena qaranikoala. Ena qaranikoala kece me tiko kina e rua na manumanu vuka lailai na canary. Na vuna? Ke mani kacabote na qaranikoala qai kama, mera na kauta sobu tiko na rua na manumanu vuka qori o ira na dauveivueti. Era dau vakila totolo na canary na cagi gaga, me vaka na carbon monoxide. Ke ra ceguva na mataqali cagi qori era na logalogaca, so mada ga era na lutu mai na nodra sova. E bibi dina na ivakatakilakila qori. E sega ni laurai se me dua na iboi ni carbon monoxide, ia e dau tarova na drodro ni red blood cell e kauta yavoki tiko ina yago na cagi bulabula na oxygen. Kevaka era sega ni kila, era na rawa ni ciba o ira na lai veivueti, ra qai mate nira sega mada ga ni kila nira sa vagagai.

² E rawa tale ga ni yaco ena nona bula vakayalo e dua na lotu vaKarisito na ka e yacovi ira na dau keli koala. Ena sala cava? Na gauna e lesi ira kina nona tisaipeli o Jisu mera vunautaka na itukutuku vinaka e vuravura raraba, e kila vinaka ni sa talai iratou tiko ina dua na vanua rerevaki, e vosayaco kina o Setani, qai robota tu na yalo ni vuravura. (Maciu 10:16; 1 Joni 5:​19) E kauaitaki ira dina nona tisaipeli o Jisu ena bogi ni bera nona mate, qai masuti Tamana: “Au sa sega ni masu mo ni kauti ira tani e vuravura, mo ni maroroi ira ga mai na vu-ni-ca.”​—Joni 17:15.

3, 4. Na cava na ivakasala i Jisu vei ira nona tisaipeli? Na cava e uqeti keda kina qori?

³ A vakasalataki ira nona imuri o Jisu me baleta na rerevaki ni moce vakayalo. E vakaibalebale dina vei keda nikua na nona vosa, vakauasivi nida bula tu ena iotioti ni veisiga. E uqeti ira nona tisaipeli: “Mo dou qai yadra tiko ga kina . . . me soli vei kemudou na kaukauwa mo dou kakua ni rawai e na veika oqo, ka mo dou na tu sara e na mata ni Luve ni Tamata.” (Luke 21:​34-​36, VV) A yalataka tale ga o Jisu ni na vakarautaka o Tamana na yalo tabu me vakabulabulataka nodra vakasama me rawa nira yadra tiko kina ena gauna qo, qai vakaukauataki ira.​—Joni 14:26.

⁴ Ia, vakacava sara mada o keda nikua? Ena rawa ni dusimaki keda na yalo tabu vata ga ya? Ke vaka kina, na cava meda cakava? Na cava na yalo ni vuravura, e cakacaka ena sala cava? Eda na vorata vakacava na yalo ni vuravura?​—Wilika 1 Korinica 2:​12.

Na Yalo Tabu se Yalo ni Vuravura?

5, 6. Na cava ena rawa ni cakava vei keda na yalo tabu? Na cava ena gadrevi meda cakava meda vakalougatataki kina ena yalo tabu?

⁵ A sega ni yalani na kena vakarautaki na yalo tabu ena imatai ni senitiuri. E vaka tale ga kina nikua, na nona yalo tabu na Kalou ena vakaukauataki keda meda cakava na ka dodonu da qai gumatua ena noda veiqaravi. (Roma 12:11; Fpai. 4:​13) Ena vakavurea tale ga e so na itovo vinaka me vaka na loloma, yalololoma, kei na yalovinaka, qori “na vua ni Yalo Tabu.” (Kala. 5:​22, 23) Ia e sega ni dau vakasaurarataka o Jiova nona yalo tabu vei ira era sega ni vinakata.

⁶ Ena veiganiti kina meda taroga, ‘Na cava meu cakava meu vakalougatataki kina ena yalo tabu?’ E vakaraitaka na iVolatabu e levu na sala meda rawata kina. E dua na sala rawarawa qai bibi oya na nomu kerea vakadodonu vua na Kalou. (Wilika Luke 11:13.) Dua tale meda vulica wasoma na Vosa ni Kalou da qai vakaitovotaka. (2 Tim. 3:​16) E sega ni kena ibalebale qo ni o ira kece na wilika na Vosa ni Kalou era na vakalougatataki ena yalo tabu. Ia ni vulica vagumatua na Vosa ni Kalou e dua na lotu vaKarisito yalodina, ena kila na vakasama e tiko kina. E bibi tale ga meda vakadinata ni sa lesi Jisu o Jiova me matataki Koya, qai vakarautaka tale ga na yalona tabu ena vuku i Jisu. (Kolo. 2:6) O koya gona, meda muria na ivakaraitaki i Jisu da qai saga meda bulataka na nona ivakavuvuli. (1 Pita 2:​21) Na levu ga ni noda saga meda vakadamurimuri Karisito, na levu tale ga ni noda vakalougatataki ena yalo tabu.

7. E dau veiuqeti vakacava na yalo ni vuravura qo?

⁷ Ia, na yalo ni vuravura e uqeti ira na tamata mera vakaraitaka na itovo i Setani. (Wilika Efeso 2:​1-3.) Na yalo qori e veiuqeti ena levu na sala. Me vaka eda sa raica tu nikua, e uqeta na talaidredre me kua ni muri na ivakatagedegede ni Kalou. E uqeta tale ga “na gagadre ca ni yago, na gagadre ca ni mata, kei na dokadokai keda ena ka ni bula oqo.” (1 Joni 2:​16) E uqeta na itovo vakayago me vaka na veidauci, na dausoro ina veimatakau, na daucakaisausau, na vuvu, na daucudrucudru kei na daumateni. (Kala. 5:​19-​21) E uqeta na nodra vosa na vukitani e dau vakacaraka na ka savasava. (2 Tim. 2:​14-​18) Na levu ga ni nona vakatara e dua me uqeti ena yalo ni vuravura, sa vakadamurimuria sara tiko ga na itovo i Setani.

8. Na cava eda rawa ni vakatulewataka?

⁸ Eda na sega ni drotaka rawa na idre mai taudaku. Ena vakatulewataka ga na tamata yadua na ka me na lewa na nona bula​—na yalo tabu se na yalo ni vuravura. O ira e curumi ira tu na yalo ni vuravura qo, era na rawa ni vorata, ra qai dusimaki ena yalo tabu. Ia ena rawa ni yaco tale ga na kena veibasai. Na yalo ni vuravura qo ena rawa tale ga ni rawai ira na dusimaki tu ena yalo tabu. (Fpai. 3:​18, 19) Meda raica mada se da rawa ni vorata vakacava na yalo ni vuravura.

Kidava Totolo na iVakatakilakila

9-11. Na cava e so na ivakatakilakila ni sa rawai keda tiko na yalo ni vuravura?

⁹ Me vaka sa cavuti oti mai, era vakayagataka na dau keli koala ni Peritania na canaries mera kidava kina na cagi gaga. Ke raica na dau keli koala ni lutu mai nona sova na manumanu vuka, ena kila ni dodonu me vuki totolo me bula kina. Ke da vakatauvatana kei na noda bula vakayalo, na cava e so na ivakatakilakila eda na rawa ni kidava kina nida sa rawai tiko ena yalo ni vuravura?

¹⁰ Eda a rairai wilika vagumatua na Vosa ni Kalou ena gauna eda se qai vulica kina na ka dina, da qai yalataka noda bula vei Jiova. Sega ni vakabekataki nida a dau masu vagumatua. Eda qai marautaka noda tiko ena soqoni kece vaKarisito, nira vu ni veivakayaloqaqataki qai veivakabulabulataki, era vaka sara ga na tobu wai vua e dua e karamaca. Na sala qori eda dusimaki kina meda dro tani mai na yalo ni vuravura.

¹¹ Eda se dau saga tiko ga meda wilika na iVolatabu e veisiga? (Same 1:2) E dau vu dina mai lomada na masu da qai gumatuataka? Eda dau taleitaka na tiko ena soqoni kece vakaivavakoso ena veimacawa? (Same 84:10) Se ra sa yali tiko yani e so na itovo vinaka qori? Macala ga, ni na rairai levu na noda itavi e gadrevi kina na kaukaua, qai ka ni bolebole kina noda saga meda dei tiko ena ivakarau ni noda sokalou. Ia ke sa luluqa mai e so na itovo vinaka qori, e kena ibalebale beka ya ni sa rawai keda tiko na yalo ni vuravura? Eda na saga beka meda vakabulabulataka tale na itovo vinaka a tu vei keda e liu?

‘Kua ni Lomaocaoca’

12. Na cava e kaya o Jisu mera ‘yadrava tiko’ na nona imuri? Na vuna?

¹² Na cava tale eda rawa ni cakava meda vorata kina na yalo ni vuravura? Ni vakadreti ira nona tisaipeli o Jisu mera “yadra tiko ga,” e sa qai vakasalataki ira ga ena so na ituvaki rerevaki. “Dou qarauni kemudou,” e kaya, “mo dou kakua ni vakasinaita na nomudou bula e na kana kei na marau vakalialia, kei na mateni, kei na lomaocaocataka na ka ni bula oqo, de na qai yaco vakidacala vei kemudou na siga ko ya.”​—Luke 21:​34, 35, VV.

13, 14. Na taro veiganiti cava me baleta na kana kei na gunu meda dui taroga?

¹³ Vakasamataka mada na ivakasala qori. A vakacala beka o Jisu na marautaki ni kakana kei na gunu? Sega! E kila vinaka na vosa i Solomoni: “Au sa kila ni sa sega tale na ka vinaka cake kina, [vua na luve ni tamata] ka me reki ga na tamata, ka caka vinaka ni sa bula tiko: ia me kana talega ka gunu na tamata yadua, ka kunea na kena vinaka ni nona cakacaka kecega, sai koya oqo nai solisoli ga ni Kalou.” (Dauv. 3:​12, 13) Ia e kila vinaka tu o Jisu ni veiuqeti na yalo ni vuravura me kua kina ni lewai vinaka na veika me baleta na kakana kei na gunu alakaolo.

¹⁴ Eda na vakadeitaka vakacava ni se sega ni vagagai keda na yalo ni vuravura, ena veika me baleta na rerevaki ni kana se gunu vakasivia? Eda rawa ni taroga: ‘Na cava au dau cakava niu wilika na ivakasala ena iVolatabu se na ivola vakaivolatabu me baleta na dau kanavoro kei na gunu vakasivia? E dodonu beka meu kua ni muria na ivakasala qori baleta ni sega ni yaga se sa rui sivia tale, de dua me noqu iulubale wale ga se me vakadonui kina na noqu ivalavala?a Meu na raica vakacava na ivakasala me baleta na vakayagataki ni alakaolo, oya me vakarauta ga keu digia meu gunu, qai kua kina na ‘mateni’? Au dau raica beka vakamamada na ivakasala qori, meu nanuma ni sega ni yaga? Au dau cudru beka nira kauai e so ena noqu dau gunu? Au dau uqeta beka e so tale mera taura vakamamada na ivakasala va qori ena iVolatabu?’ Io, ena laurai ena noda itovo ke sa rawai keda tiko na yalo ni vuravura.​—Vakatauvatana Roma 13:​11-​14.

Kua ni Vakaleqai Iko na Lomaocaoca

15. Na leqa cava e veivakasalataki kina o Jisu?

¹⁵ Dua tale na sala meda vorata kina na yalo ni vuravura oya na noda saga meda lewai keda vinaka. E kila vinaka o Jisu nida tamata ivalavala ca, da qai dau leqataka na veika me baleta na noda bula e veisiga. E kaya vei ratou nona tisaipeli: “Mo dou kakua ni lomaocaoca.” (Maciu 6:​25) E macala nida dau leqataka na veika bibi me vaka na noda vakamarautaka na Kalou, qaravi ni itavi vaKarisito, kei na qaravi ni veika me baleta na bula ni noda vuvale e veisiga. (1 Kor. 7:​32-​34) Na cava gona eda rawa ni vulica ena ivakasala i Jisu?

16. E uqeti ira vakacava na tamata na yalo ni vuravura qo?

¹⁶ Na yalo ni vuravura e vakabibitaka na noda dokadokai keda ena ka ni bula qo, qai vakavuna mera lomaocaoca vakasivia na tamata. Ena uqeti keda meda nanuma cala nida na rawata na tiko vinaka ena ilavo, kei na nona tamata yaco e dua e vakatau ena ka e rawata kei na kena levu, sega ni nona rawaka vakayalo. O ira na rawai ena mataqali rai qori era na bobula mera rawa ni vutuniyau kina, era qai lomaocaocataka tu ga na nodra bula ni veisiga me rawa nira taukena na iyaya sau levu, vou duadua, qai takalevu ena nodra vanua. (Vkai. 18:11) Na rai cala va qo me baleta na iyau ni vuravura ena vakavuna na lomaocaoca, ena sega kina ni toso vakayalo e dua.​—Wilika Maciu 13:​18, 22.

17. Eda na sega ni vakaleqai vakacava ena lomaocaoca?

¹⁷ Eda na sega ni lomaocaoca ke da talairawarawa ina ivakaro i Jisu: “Dou vakasaqara taumada na matanitu ni Kalou, kei na nona yalododonu.” Ke da cakava qo, e vakadeitaka o Jisu ni na vakaikuritaki na veika eda gadreva. (Maciu 6:​33) Eda na vakavotuya vakacava nida vakabauta na yalayala qori? Dua na sala eda vakaliuca kina na yalododonu ni Kalou​—oya na noda muria na nona ivakatagedegede dodonu ena veika vakailavo. Kena ivakaraitaki, eda na sega ni lawaki ena saumi ni vakacavacava, se tukuna e dua na lasu “lailai” ena veidinadinati vakabisinisi. Eda dau saga ena noda kaukaua kece meda dau dina ena veika vakailavo, “me io, na io” ena kena saumi na dinau. (Maciu 5:​37; Same 37:21) Na noda dau dina va qo ena sega ni vakavuna na vutuniyau, ia ena vakadonui keda kina na Kalou, ena vinaka noda lewaeloma qai sega ni lomaocaoca vakalevu.

18. Na ivakaraitaki vakasakiti cava e kotora o Jisu? Ena yaga vakacava vei keda noda vakadamurimuri koya?

¹⁸ E okati ena noda vakaliuca na Matanitu na veika eda raica ni bibi ena noda bula. Vakasamataka mada na ivakaraitaki i Jisu. Ena so na gauna, e dau dara na isulu vinaka. (Joni 19:23) E dau taleitaka na kana qai gunu waini kei ira na nona itokani. (Maciu 11:​18, 19) Dina ni taukena e so na ka qai taleitaka na ka ni veivakamarautaki, ia e sega ga ni vakaliuca na veika qori. Na kakana i Jisu oya me cakava na loma i Jiova. (Joni 4:​34-​36) Ke da muria na ivakaraitaki i Jisu ena yaga na noda bula! Eda marau nida vakayagataka na iVolatabu meda vakacegui ira kina na yalolailai. Era na lomani keda kina na lewe ni ivavakoso qai tokoni keda. Ena marau tale ga kina o Jiova. Ni donu na veika eda vakaliuca, ena sega ni lewai keda na iyau kei na ka ni veivakamarautaki. Ia, era vakacegui keda ga se isaluaki ni bula ena noda sokaloutaki Jiova. Na levu ga ni noda vakaogai keda ena cakacaka e tokona na Matanitu ni Kalou, ena dredre na kena rawai keda na yalo ni vuravura.

Kauaitaka na “Veika Vakayalo”

19-21. Eda na kauaitaka vakacava na “veika vakayalo”? Na cava meda cakava kina qori?

¹⁹ Eda dau vakasamataka e liu na ka ni bera nida cakava. E levu era nanuma ni ivalavala tawaveinanumi e dau vakavuna na noda vakasama vakayago. O koya gona, e vakasalataki keda o Paula meda qarauna na ivakarau ni noda vakanananu. E vola: “Ra sa gadreva na veika vakayago ko ira era sai tovo vakayago; ia na veika vakayalo ko ira era sai tovo vakayalo.”​—Roma 8:5.

²⁰ Eda na qarauna vakacava na ivakarau ni noda vakasama kei na ivalavala me kua ni rawai keda kina na yalo ni vuravura? Meda qarauna na ivakarau ni noda vakanananu, meda kua ni vakacalai ena vakasama ni vuravura. Kena ivakaraitaki, nida digitaka na ka ni veivakamarautaki, eda na sega ni digitaka na porokaramu e levu kina na ivalavala kaukaua se dukadukali. Eda kila ni sega ni tiko na yalo tabu savasava ni Kalou vei ira e dukadukali nodra vakanananu. (Same 11:5; 2 Kor. 6:​15-​18) Kena ikuri, ke da dau wili iVolatabu, masu vagumatua, vakasama vakatitobu, kei na noda dau tiko ena soqoni eda sa sureta tiko na yalo ni Kalou me uqeta noda vakasama. Eda cakacaka vata kei na yalo tabu nida vakaitavi vakawasoma ena cakacaka vakavunau.

²¹ O koya gona, e dodonu meda vorata na yalo ni vuravura kei na kena itovo vakayago. Ia ena gadrevi kina na sasaga me vaka ga e tukuna o Paula, ‘sa vu ni mate na gadreva na itovo vakayago; ia sa vu ni bula kei na vakacegu na gadreva na itovo vakayalo.’​—Roma 8:6.

[iVakamacala e ra]

O se Nanuma Tiko?

• Na cava meda cakava meda vakalougatataki ena yalo tabu?

• Na cava e so na sala ena rawa ni uqeti keda kina na yalo ni vuravura?

• Eda na vorata vakacava na yalo ni vuravura?

[iYaloyalo ena tabana e 21]

Masuta na yalo tabu ni bera ni o gole i cakacaka se i koronivuli

[iYaloyalo ena tabana e 23]

Me savasava na noda vakanananu, vinaka noda veidinadinati vakabisinisi, qai vinaka tale ga na noda itovo