E vu ni Bula kei na Vakacegu na iTovo Vakayalo

“Muria ga na itovo vakayalo, sega ni itovo vakayago.”—ROMA 8:4.

1, 2. (a) Na cava e rawa ni yaco ke da vakawelei nida draiva? (b) Na cava e rawa ni yaco ke da vakawelei vakayalo?

“E VEIYABAKI e tubu tiko ga na iwiliwili ni draiva era dau vakawelei ena gauna era draiva kina.” Qori na ka e tukuna e dua na vakailesilesi ni tabana ni veitosoyaki e gaunisala mai Merika. Kena ivakaraitaki, e levu na draiva era vakawelei nira vosa tiko ena talevoni. Nira vakatarogi e sivia e dua na ikatolu na lewenivanua, era tukuna nira coqa se voleka ni coqai ira na motoka baleta nira vakayagataka tiko na talevoni na draiva. De dua ena vakabula gauna nida cakava tale tiko eso na ka nida draiva, ia e rawa ni yaco kina na vakacalaka.

² E rawa ni yaco tale ga qori ena noda bula vakayalo. Me vaka ga na nona vakawelei na draiva me kua ni kauaitaka na vakacalaka e rawa ni yaco, ena rawa tale ga nida vakaleqai ke da vakawelei vakayalo. Ke da vakalaiva eso na ka meda vakawalena kina na noda itavi vakalou kei na noda muria na ivakarau ni bula vaKarisito, ena rawa ni voca na noda vakabauta. (1 Tim. 1:18, 19) Me baleta na leqa qori, e veivakasalataki kina na yapositolo o Paula vei ira na nona itokani lotu vaKarisito e Roma: “E vu ni mate na vakabibitaki ni ka vakayago, ia na vakabibitaki ni ka vakayalo e vu ni bula kei na vakacegu.” (Roma 8:6) Na cava a vakaibalebaletaka e keri o Paula? Eda na vakabibitaka vakacava ‘na ka vakayalo’ da qai kua ni ‘vakabibitaka na ka vakayago’?

Era “Sega ni Totogitaki”

3, 4. (a) Na ituvaki dredre cava a sotava tiko o Paula? (b) Na cava meda kauaitaka kina na ka e sotava?

³ Ena nona volavola o Paula vei ira e Roma, e tukuna kina na ituvaki dredre a sotava tiko—e veivala tiko na veitikiniyagona kei na nona vakasama. (Wilika Roma 7:21-23.) E sega ni tukuna tiko qori o Paula me qara ulubale ga kina se me vakalomalomani koya. E rawa vua me cakava na ka dodonu baleta ni dua na lotu vaKarisito lumuti matua, a dua tale ga na ‘yapositolo a talai ina veimatanitu.’ (Roma 1:1; 11:13) Ia na cava ga e vola kina o Paula na ituvaki dredre a sotava tiko?

⁴ Na ka ga e via tukuna tiko eke o Paula ni sega ni rawa ni vakayacora ga vakataki koya na loma ni Kalou ena ivakatagedegede e vinakata. Baleta na cava? E tukuna: “Nida ivalavala ca kece, eda sega ni yacova rawa tale ga na lagilagi ni Kalou.” (Roma 3:23) Me vaka ni kawa tale ga i Atama o Paula, e sega kina ni uasivi, e tiko tale ga na gagadre ca ni yagona. Eda vakila tale ga na ka a sotava o Paula baleta nida sega ni uasivi. Kuria qori, ni levu tu na ka eda rawa ni vakawelei kina meda gole tani mai ‘na sala rabalailai e basika ina bula.’ (Maciu 7:14) Ia e sega ni vakayalolailaitaki Paula na ituvaki a sotava tiko, meda kua tale ga ni yalolailai.

5. A vukei qai vakacegui vakacava o Paula?

⁵ E vola o Paula: “O cei ena vakabulai au . . . ? Me vakavinavinakataki na Kalou ena vuku i Jisu Karisito na noda Turaga!” (Roma 7:24, 25) Oti sa qai vosa o Paula vei ira na lotu vaKarisito lumuti, o ira qo era “duavata kei Karisito Jisu.” (Wilika Roma 8:1, 2) E vakayagataka o Jiova na yalona tabu me okati ira kina mera luvena, qai vakatokai ira mera ‘itaukei vata kei Karisito.’ (Roma 8:14-17) Ena veivuke ni yalo tabu i Jiova kei na nodra vakabauta na isoro ni veivoli, e rawa kina nira vorata na ituvaki dredre a sotava tale ga o Paula, era na “sega ni totogitaki.” Era galala “mai na lawa ni ivalavala ca kei na mate.”

6. Na cava e bibi kina meda muria na dauveiqaravi i Jiova na ivakasala i Paula?

⁶ A vosa tiko o Paula vei ira na lotu vaKarisito lumuti, ia na ka e tukuna me baleta na yalo tabu ni Kalou kei na isoro ni veivoli i Karisito, e yaga tale ga vei keda na dauveiqaravi i Jiova se da mani nuitaka na bula e lomalagi se vuravura. Me vaka ni uqeti vakalou o Paula me tukuna na ivakasala qori vei ira na lotu vaKarisito lumuti, e bibi gona meda kila na ka e tukuna da qai muria sara.

‘Vakataulewataka na Kalou na iValavala ca ena Yago ni Tamata’

7, 8. (a) Ena sala cava e tukuni kina ni “malumalumu vakatamata” na Lawa? (b) Na cava e rawati ena nona vakayagataka na Kalou na yalona tabu kei na ivoli?

⁷ Ena wase vitu ni Roma, a vakamacalataka kina o Paula na kaukaua ni ivalavala ca ena yagoda. Ena wase walu, e vakamacalataka kina na kaukaua ni yalo tabu. E vakamacalataka na yapositolo na sala e rawa ni vukei keda kina na yalo tabu meda valuta na kaukaua ni ivalavala ca meda cakava kina na inaki i Jiova, me vakadonui keda tale ga. E tukuna na yapositolo o Paula ni vakayagataka na Kalou na yalona tabu kei na isoro ni veivoli i Luvena me cakava kina na ka e sega ni cakava rawa na Lawa a soli vei Mosese.

⁸ E levu na ka e vakaroti ena lawa e rawa ni vakadodonutaki ira era ivalavala ca. O ira na bete levu e Isireli era muria tiko na Lawa era sega ni uasivi ra qai sega ni vakarautaka rawa e dua na isoro me kauta tani na ivalavala. Qori na vuna e tukuni kina ni “malumalumu vakatamata” na lawa. Ia ena nona “talai Luvena mai ena yago vakatamata” na Kalou me keda ivoli, a rawa kina ni ‘vakataulewataka na ivalavala ca ena yago ni tamata.’ Ena sala qori e sa cakava kina na ka e “sega ni rawata na Lawa.” Qo e rawa kina vei ira na lumuti mera okati mera yalododonu ena nodra vakabauta na isoro ni veivoli i Jisu. Era uqeti mera “muria ga na itovo vakayalo, sega ni itovo vakayago.” (Wilika Roma 8:3, 4.) Io, e bibi mera yalodina tiko ni cakava qori me yacova nira sa vakacavara na nodra veiqaravi e vuravura mera rawata kina na “isala ni bula.”—Vkta. 2:10.

9. Na cava na ibalebale ni “lawa” e cavuti ena Roma 8:2?

⁹ Me ikuri ni ka e tukuni ena “lawa,” a cavuta o Paula na “lawa ni yalo tabu” kei “na lawa ni ivalavala ca kei na mate.” (Roma 8:2) Na cava na rua na lawa qori? Na “lawa” e cavuti e keri e sega ni vakaibalebaletaka na ivakaro se na Lawa a soli vei Mosese. E tukuni ena dua na ivola: “Na vosa vaKirisi e vakayagataki eke me baleta na lawa, e vakaibalebaletaka na ka vinaka se na ka ca ena cakava e dua, qai lewai koya tu me vaka e dua na lawa. E rawa tale ga ni vakaibalebaletaka na ivakarau ni bula e muria e dua.”

10. Ena sala cava eda lewai kina ena lawa ni ivalavala ca kei na mate?

¹⁰ E vola na yapositolo o Paula: “Ena vuku ni dua ga na tamata e curu kina i vuravura na ivalavala ca kei na mate ena vuku ni ivalavala ca, mani dewa na mate vei ira na tamata kece ga ni sa valavala ca na tamata kece ga.” (Roma 5:12) Nida kawa i Atama, e lewai keda tu na lawa ni ivalavala ca kei na mate. Nida sucu ivalavala ca ena rawarawa meda cakava eso na ka e vakararawataki Jiova, ia qori ena vakavuna ga na mate. Ena nona ivola vei ira e Kalatia, e tukuna kina o Paula ni itovo kece qori e “vua ni tovo vakayago.” E qai tomana: “O ira na cakava na ka kece qo era na sega ni rawata na matanitu ni Kalou.” (Kala. 5:19-21) O ira qori era tautauvata ga kei ira era muria na itovo vakayago. (Roma 8:4) Era na muria ga na gagadre ca ni yagodra kei na ivakarau ni bula era digia. Vakacava, e kena ibalebale qori ni o ira ga era veidauci, qaravi matakau, vakatevoro, se ra cakava na ivalavala torosobu era muria tiko na itovo vakayago? Sega, e okati tale ga kina eso na noda itovo eda nanuma ni sega soti ni cala bibi sara me vaka na vuvu, cudrucudru, veiba kei na kocokoco. Meda kua gona ni nanuma ni na sega ni gadrevi meda valuta na gagadre ca ni yagoda.

11, 12. E vukei keda vakacava o Jiova meda galala mai na lawa ni ivalavala ca kei na mate? Na cava meda cakava me vakadonui keda kina o Jiova?

¹¹ Eda kalougata dina ni vakarautaka o Jiova na sala meda sereki mai na lawa ni ivalavala ca kei na mate! E tukuna o Jisu: “Na levu ni nona lomani vuravura na Kalou e solia kina na Luvena e duabau ga e bulia, mera kua ni rusa o ira era vakabauti koya, mera rawata ga na bula tawamudu.” Eda na sereki mai na itotogi e vakavuna na ivalavala ca ke da vakaraitaka nida lomana na Kalou da qai vakabauta na isoro ni veivoli i Jisu Karisito. (Joni 3:16-18) Eda na duavata kei Paula ena nona tukuna: “Me vakavinavinakataki na Kalou ena vuku i Jisu Karisito na noda Turaga!”

¹² Na keda ituvaki e vaka ga nida vakabulai mai na dua na mate levu. Me rawa nida bula vinaka, ena vinakati meda muria na ka e tukuna o vuniwai. E macala ga nida na sereki mai na lawa ni ivalavala ca kei na mate nida vakabauta na ivoli, ia eda se valavala ca tiko ga da qai sega ni uasivi. Me rawa nida veiwekani voleka kei Jiova da qai rawata na nona veivakadonui kei na nona veivakalougatataki, ena vinakati meda cakava e dua tale na ka. Me salavata kei na noda cakava “na veika dodonu e lavaki ena Lawa,” e tukuna tale ga o Paula ni bibi meda lako tiko ga kei na yalo tabu.

Meda Lako Tiko ga kei na Yalo Tabu

13. Na cava na ibalebale ni noda lako tiko ga kei na yalo tabu?

¹³ Nida lako tiko ena dua na vanua, eda na toso tiko ga meda yacova na vanua eda lako tiko kina. Koya gona, nida lako tiko ga kei na yalo tabu ena vinakati meda toso tiko ga vakayalo—sega ni kena ibalebale qori nida na caka dodonu tu ga. (1 Tim. 4:15) E bibi e veisiga meda saga ena noda vinaka kece meda lako tiko ga kei na yalo tabu, se da vakaraitaka ena noda ivakarau ni bula nida muria tiko na veidusimaki ni yalo tabu. Ke da “lako tiko ga ena yalo tabu” ena vakadonui keda na Kalou.—Kala. 5:16.

14. Ena vakacava na nodra ivakarau “o ira era vakayago”?

¹⁴ Ena nona volavola tiko vei ira e Roma, e cavuta tarava o Paula eso na tamata e duidui na ivakarau ni nodra rai. (Wilika Roma 8:5.) Ni cavuti eke na vosa vakayago, e sega ni vakaibalebaletaka na yagoda. Ni cavuti ena iVolatabu na vosa “vakayago,” e dau vakaibalebaletaka ena so na gauna na noda malumalumu kei na noda sega ni uasivi. Qori e vakavuna kina me veivala na veitikiniyago kei na vakasama me vaka a vakamacalataka taumada o Paula. A valuta rawa qori o koya, ia “o ira era vakayago” era na sega mada ga ni via valuta na nodra gagadre ca vakayago. Era sega ni cakava na ka e vinakata na Kalou, era sega tale ga ni vinakata me vukei ira o Jiova, “era na vakabibitaka ga na ka vakayago.” Era vinakata mera vakaceguya ga na gagadre ni yagodra. Ia “o ira era vakayalo,” era vakarautaka na nodra vakasama mera “vakabibitaka ga na ka vakayalo”—na ka kece e vakarautaka o Jiova meda veiwekani vinaka kina kei koya, kei na noda cakacaka vaKarisito.

15, 16. (a) Na cava e rawa ni yaco ke da vakasamataka tiko ga e dua na ka meda cakava? (b) Na cava era dau kauai kina e levu nikua?

¹⁵ Wilika Roma 8:6. Nida via cakava e dua na ka—se mani vinaka se ca—eda na vakasamataka vinaka mada na ka meda cakava. O ira era dau vakasamataka tiko ga na ka vakayago era na vinakata ga mera cakava na ka vakayago. Ena vakayago tu ga na nodra rai, ena vakayago tale ga na ka era kauai kina kei na ka era taleitaka.

¹⁶ Na cava era dau kauaitaka e levu nikua? E vola na yapositolo o Joni: “Na ka kece e tu e vuravura—na gagadre ni yago, na gagadre ni mata kei na nona dokadokataka e dua na ka e taukena—e sega ni vu mai vua na Tamada, e vu ga e vuravura.” (1 Joni 2:16) Era okati ena gagadre qori na ivalavala vakasisila, na rogo kei na noda vinakata me levu na ka eda taukena. E levu na ivola, mekesini, niusiveva, iyaloyalo, porokaramu ni tivi kei na Internet e uqeta na gagadre qori, baleta qori na ka era vakasamataka tu e levu, era dau taleitaka tale ga. ‘Na vakabibitaki gona ni ka vakayago e vu ni mate,’ ena vakaleqa na noda veiwekani kei Jiova ena gauna qo, eda na vakarusai tale ga ena gauna e se bera mai. Na cava na vuna? “Baleta na vakabibitaki ni ka vakayago e veimecaki kei na Kalou, e sega ni muria na lawa ni Kalou, ni sega ga ni rawa ni muria. O ira gona era vakayago e sega ni rawa nira vakamarautaka na Kalou.”—Roma 8:7, 8.

17, 18. Eda na vakabibitaka vakacava na ka vakayalo? Na cava ena rawati ke da cakava qori?

¹⁷ Ena yasana adua, “na vakabibitaki ni ka vakayalo e vu ni bula kei na vakacegu.” Qori na bula tawamudu ena gauna e se bera mai, na noda vakila na lomavakacegu qai vinaka na noda veiwekani kei na Kalou ena gauna qo. Ena rawa vakacava meda “vakabibitaka na ka vakayalo”? Qori na noda vakasamataka tiko ga na veika vakayalo da qai saga meda bucina na rai vakayalo. Nida cakava qori, eda sa saga tiko meda “muria na lawa ni Kalou,” eda na ‘vakatotomuria’ tale ga na nona rai. Nida sotava na veivakatovolei, eda na kila na ka meda cakava. Ena uqeti keda tale ga meda cakava na ka e dodonu qai salavata kei na veidusimaki ni yalo tabu.

¹⁸ E bibi gona meda vakasamataka tiko ga na ka vakayalo. Eda na cakava qori ke ‘yadra tiko noda vakasama’ meda cakava na cakacaka vakalou wili kina na noda masu wasoma, wili iVolatabu kei na vuli vakataki keda, tiko ena soqoni, kei na cakacaka vakaitalatala. (1 Pita 1:13) Meda kua ni vakalaiva na ka vakayago me vakawelei keda, ia meda vakabibitaka ga na ka vakayalo. Qori eda na lako tiko ga kina kei na yalo tabu. Ke da cakava qori eda na vakalougatataki kina, baleta ni vu ni bula kei na vakacegu na vakabibitaki ni ka vakayalo.—Kala. 6:7, 8.

O Rawa ni Vakamacalataka?

• Na cava e “sega ni rawata na Lawa”? Na cava e qai cakava na Kalou?

• Na cava “na lawa ni ivalavala ca kei na mate,” na sala cava eda sereki mai kina?

• Ena rawa vakacava meda “vakabibitaka na ka vakayalo”?

[iYaloyalo ena tabana e 12, 13]

O dau vakabibitaka na ka vakayago se o lako tiko kei na yalo tabu?