Meda Dau Vakamalumalumu

“O koya e vakamalumalumutaki koya ena kemudou maliwa, o koya qo e uasivi.”​—LUKE 9:48.

O RAWA NI SAUMA?

Na cava e rawa ni vukei keda meda yalomalumalumu?

Na sala cava e “uasivi” kina o koya e yalomalumalumu?

E rawa vakacava ni vakaraitaki na yalomalumalumu ena bula vakawati, ena ivavakoso, nida veimaliwai tale ga kei ira eso tale?

1, 2. Na ivakasala cava a tauca o Jisu vei ratou na yapositolo, na cava e cakava kina qori?

ENA yabaki 32 S.K., a yaco e dua na leqa ena nona tiko voli ena yasayasa o Kalili o Jisu. Eratou veibataka eso na nona yapositolo se o cei e uasivi vei ratou. E tukuna na dauvola Kosipeli o Luke: “Eratou sa qai veibataka na tisaipeli se o cei e uasivi vei iratou. Ni kila o Jisu na ka e tiko e lomadratou, e mani kauta mai e dua na gone lailai me mai duri e yasana qai kaya vei iratou: ‘O koya e vakaceguya na gone lailai qo ena yacaqu, e vakacegui au; o koya e vakacegui au, e vakacegui koya tale ga e talai au mai. O koya e vakamalumalumutaki koya ena kemudou maliwa, o koya qo e uasivi.’” (Luke 9:46-48) E sega ni cudru o Jisu, ia e vukei ratou ga me ratou raica ni bibi na yalomalumalumu.

2 Na ivakasala i Jisu me baleta na vakamalumalumu a salavata beka kei na nodra ivakarau ni rai na Jiu ena imatai ni senitiuri? Se veibasai sara ga kei na ivakarau ni yalo era kilai kina? E vakamacalataka na Theological Dictionary of the New Testament me baleta na ivakarau ni bula ena gauna oya: “E dau via kilai ena ka kece e dau caka se o cei e dodonu me dokai vakalevu duadua, qai dau kauaitaka me vakaraitaki vua na veidokai e ganiti koya.” A vakasalataki ratou na nona yapositolo o Jisu me kua ni va ya na nodratou rai.

3. (a) Na cava na ibalebale ni vakamalumalumu, na cava ena rairai dredre kina meda cakava qori? (b) Na taro cava ena saumi ena ulutaga qo me baleta noda saga meda vakamalumalumutaki keda?

3 Na vosa vaKirisi e vakadewataki me ‘vakamalumalumu’ e vakaibalebaletaki vua e dua e sega ni dokadoka, e yalomalumalumu, yalomalua, sega ni kilai levu, sega soti ni dokai, qai sega soti ni dau kauaitaki na ka e tukuna se cakava. A kauta o Jisu vei ratou na nona yapositolo e dua na gonelailai me vakamatatataka kina vei ratou ni dodonu me ratou yalomalumalumu qai kua ni dokadoka. Na ivakasala qori e yaga vei keda na lotu vaKarisito dina nikua, me vaka ga ena imatai ni senitiuri. Ena rairai dredre ena so na ituvaki meda dau vakamalumalumutaki keda. Ni dau matau vei keda meda dokadoka, ena rawa gona ni uqeti keda meda saga meda vinaka cake vei ira tale eso. Na vuravura ni veisisivi eda bula tu kina qo kei na yalo ni vuravura e rawa ni vakavuna meda dokadoka, dauveiba, se viavia lewa. Na cava ena rawa ni vukei keda meda dau vakamalumalumu? E rawa vakacava ni ‘uasivi ena keda maliwa o koya e dau vakamalumalumu’? Na ituvaki cava e dodonu meda saga kina meda dau yalomalumalumu?

‘UASIVI DINA NA VEIVAKALOUGATATAKI NI KALOU NONA VUKU KEI NA KILAKA!’

4, 5. Na cava ena vukei keda meda yalomalumalumu? Tukuna e dua na ivakaraitaki.

4 Dua na sala eda rawa ni bucina kina na yalomalumalumu, oya meda vakasamataka vakabibi ni cecere sara vei keda o Jiova. “Sa sega ni dikevi rawa na nona vuku.” (Aisea 40:28) A vola na yapositolo o Paula me baleta eso na ka e cecere kina o Jiova: “Sa uasivi dina ga na veivakalougatataki ni Kalou, na nona vuku kei na nona kilaka! E sega ni katumi rawa na titobu ni ka e vakananuma, e dredre tale ga ni kilai na nona sala kece!” (Roma 11:33) Sa levu sara na ka eda kila ena gauna qo ni vakatauvatani kei na gauna a vola kina na vosa qori o Paula ena rauta na 2,000 na yabaki sa oti. Ia na ka e vola e se dina tiko ga. Se mani vakacava na levu ni ka eda sa kila, meda yalomalumalumu ni vakadinata ni sega ni vakaiyalayala na ka eda rawa ni vulica me baleti Jiova, na nona cakacaka, kei na nona ivalavala.

5 Na nona vakadinata o Leonea nida na sega ni rawa ni kila kece na nona ivalavala na Kalou a vukei koya me yalomalumalumu. A dau taleitaka na ka vakasaenisi o Leone ni se cauravou. A vinakata me kila vinaka sara na veika me baleta na maliwalala, mani vulica na lesoni vakasaenisi na astrophysics (tuvai ni kalokalo, vuravura, kei na veika tale eso e maliwalala), qai vulica kina e dua na ka bibi. E kaya: “Au raica ena ka au vulica ni sega ni rawa ni vukei keda ga na tamata na ivakavuvuli vakasaenisi meda kila kina na ka kece me baleta na maliwalala. Au mani lai vuli lawa.” A dua sara na loya ni matanitu o Leone, e muri sa qai turaganilewa ena mataveilewai. Ia erau vulica vakaveiwatini na iVolatabu kei ira na iVakadinadina i Jiova, erau ciqoma na ka dina rau qai yalataka na nodrau bula vua na Kalou. E vuli vinaka sara o Leone, ia na cava e vukei koya me yalomalumalumu? E tukuna: “Au kila se mani vakacava na levu ni ka eda vulica me baleti Jiova, na lomalagi kei na vuravura, e se levu tale tu na ka meda vulica.”

6, 7. (a) E totoka vakacava na ivakaraitaki ni yalomalumalumu i Jiova? (b) E rawa vakacava nida “uasivi” ena nona yalomalumalumu na Kalou?

6 Dua tale na ka e rawa ni vukei keda meda yalomalumalumu, oya na noda kila ni o Jiova mada ga e dau yalomalumalumu. Dikeva mada qo: ‘Eda cakacaka vata kei na Kalou.’ (1 Kor. 3:9) Vakasamataka mada ya! O Jiova na Kalou Cecere Duadua e dokai keda ena nona vakadonuya meda vakayacora na noda cakacaka vakaitalatala nida vakayagataka na nona Vosa na iVolatabu. O Jiova e vakatubura na sorenitei eda tea qai vakasuasuataka, ia e solia vei keda na itavi dokai meda cakacaka vata kei koya. (1 Kor. 3:6, 7) Qori e ivakaraitaki totoka dina ni nona yalomalumalumu na Kalou, se vakaevei? Na yalomalumalumu i Jiova e dodonu me uqeti keda meda dau yalomalumalumu tale ga.

7 Na nona yalomalumalumu na Kalou e uqeti koya vakalevu na daunisame o Tevita. A lagata vei Jiova: ‘Oni na solia vei au na nomuni isasabai ni bula, na nomuni yalomalumalumu ena vakalevulevui au.’ (2 Sam. 22:36) A kila o Tevita ni veika lelevu e cakava e Isireli e rawa ga ena nona yalomalumalumu o Jiova me rogoci koya, vukei koya tale ga. (Same 113:5-7) Vakacava o keda? Io, na veika eda rawa ni cakava, noda itovo, kei na itavi dokai eda marautaka e ‘isolisoli’ ga mai vei Jiova. (1 Kor. 4:7) Ena “uasivi” gona o koya e dau yalomalumalumu, ni na rawa ni yaga vakalevu ena cakacaka i Jiova. (Luke 9:48) Meda raica mada se dina vakacava qori.

‘O KOYA E VAKAMALUMALUMUTAKI KOYA ENA KEMUDOU MALIWA E UASIVI’

8. Na cava e bibi kina na yalomalumalumu nida lewena na isoqosoqo i Jiova?

8 E bibi na yalomalumalumu meda marautaka kina na noda lewena na isoqosoqo ni Kalou, meda tokona tale ga na ituvatuva ena ivavakoso. Kena ivakaraitaki, o Petra e dua na goneyalewa a susu ena dua na vuvale iVakadinadina. A dau via cakava ga na ka e vinakata o Petra, mani vakayawaki koya mai na ivavakoso. Oti e vica na yabaki, a lesu ina ivavakoso. Sa marautaka tu qo na nona lewena na isoqosoqo i Jiova qai gumatua ni tokona na ituvatuva ena ivavakoso. A veisau vakacava na nona rai? E tukuna: “Keu via marautaka na noqu tiko ena nona isoqosoqo na Kalou, e bibi meu vulica qai vakaraitaka na yalomalumalumu, meu kua tale ga ni dokadoka.”

9. Ena raica vakacava o koya e yalomalumalumu na kakana vakayalo e vakarautaki vei keda? Na cava ena yaga vakalevu kina na nona cakava qori?

9 O koya e yalomalumalumu e vakavinavinakataka dina na isolisoli i Jiova, okati kina na kakana vakayalo. Qori ena nona vulica vagumatua na iVolatabu, ena qacoya tale ga na nona wilika Na Vale ni Vakatawa kei na Yadra! Me vakataki ira ga e levu tale na tamata yalodina i Jiova, ena wilika tale ga na ivola vou kece e dau tabaki ni bera ni maroroya ena nona vata ni ivola se laibri. Ke da vakaraitaka nida yalomalumalumu qai vakavinavinakataka na noda ivola vakaivolatabu ena noda wilika qai vulica, eda na toso vakayalo qai rawa ni vakayagataki keda vakalevu o Jiova ena nona cakacaka.​—Iper. 5:13, 14.

10. Eda rawa ni vakaraitaka vakacava ena ivavakoso na yalomalumalumu?

10 Qo e dua tale na sala ena “uasivi” kina o koya e yalomalumalumu. Era tiko ena ivavakoso kece na tagane era rawata na kena ivakatagedegede, era lesi ena veidusimaki ni yalo tabu i Jiova mera qase ni ivavakoso. Era vakarautaka na ituvatuva vakayalo ena ivavakoso me vaka na soqoni, cakacaka vakavunau, kei na veivakatawani. Ke da yalomalumalumu ena noda tokona mai vu ni lomada na ituvatuva qori, eda sa veivuke tiko ena kena vakilai na marau, vakacegu, kei na duavata ena ivavakoso. (Wilika Iperiu 13:​7, 17.) Kemuni na qase kei na dauveiqaravi ni ivavakoso, vakacava oni yalomalumalumu moni vakavinavinakataki Jiova ena itavi dokai e lesia vei kemuni?

11, 12. Na itovo cava me tiko vei keda meda yaga vakalevu kina ena isoqosoqo i Jiova, na cava na vuna?

11 Ena “uasivi” se yaga vakalevu ena isoqosoqo i Jiova o koya e vakamalumalumutaki koya, ena dua na dauveiqaravi vinaka ni Kalou qai levu na ka ena vakayagataki kina baleta ni dau yalomalumalumu. A gadrevi me vakasalataki ratou na nona tisaipeli o Jisu me ratou dau vakamalumalumu baleta eso na nona tisaipeli era sa muria na ivakarau ni rai a takalevu tu ena gauna ya. E tukuni ena Luke 9:46: “Eratou sa qai veibataka na tisaipeli se o cei e uasivi vei iratou.” Vakacava eda dau nanuma tale ga ena so na gauna nida vinaka cake vei ira na tacida vakayalo se so tale? E levu nikua era dau dokadoka qai nanumi ira ga. Meda yawaki ira gona era dau dokadoka ena noda dau yalomalumalumu. Nida cakava qori da qai vakaliuca na loma i Jiova, eda na vu ni veivakayaloqaqataki vei ira na tacida nida dau veimaliwai.

12 E veiuqeti dina na ivakasala i Jisu meda dau vakamalumalumutaki keda. Vakacava o nanuma ni dodonu meda saga sara ga meda yalomalumalumu ena basoga kece ni noda bula? Meda veivosakitaka mada qo e tolu na ituvaki meda cakava kina qori.

SAGA MO YALOMALUMALUMU

13, 14. Erau na vakaraitaka vakacava na veiwatini na yalomalumalumu? Ena yaga vakacava qori ena bula vakawati?

13 Ena bula vakawati. E levu nikua era kauaitaka ga na nodra dodonu ra qai usuraka me yaco ga na lomadra, veitalia ke sega ni kauaitaki kina na nodra dodonu eso tale. Ia o koya e yalomalumalumu e vakatotomuria na rai a uqeti ira kina na lotu vaKarisito e Roma o Paula. A vola: “Meda guta mada ga na bula veiyaloni kei na ka ena vakauqeti keda yadua.” (Roma 14:19) O koya e dau vakamalumalumutaki koya ena saga me veiyaloni kei na tamata kece, vakabibi me veiyaloni kei watina.

14 Kena ivakaraitaki, na ka ni veivakamarautaki. Na ka e taleitaka o tagane vakawati ena rairai duidui mai na ka e taleitaka o yalewa. De dua ena via tu ga e vale o tagane vakawati me wilivola ena gauna e galala kina. Ia o watina ena rairai via lai kana ena dua na vanua se gadivi ira na nona itokani. Ena rawarawa na nona dokai watina o yalewa vakawati ke dau yalomalumalumu o tagane. Qori ena nona sega ni kauaitaka ga na ka e taleitaka, ia e kauaitaka dina na ka e taleitaka o yalewa kei na ka e cata. O tagane tale ga ena lomani watina qai vakamareqeti koya ke raica ni sega ni dau nanumi koya ga o yalewa, ia e dau kauaitaka tale ga na veika e taleitaka o watina! Ena dei na kedrau ivau vakaveiwatini ke rau dau yalomalumalumu ruarua.​—Wilika Filipai 2:1-4.

15, 16. Na itovo cava a uqeti ira kina na Isireli o Tevita ena Same 131? Eda na vakatotomuria vakacava qori ena ivavakoso?

15 Ena ivavakoso. E levu nikua era via vakaceguya totolo ga na lomadra. Era dau yalototolo ra qai dau vakacauoca na wawa. Na yalomalumalumu ena vukei keda meda dau waraki Jiova. (Wilika Same 131:1-3.) Nida dau yalomalumalumu da qai waraki Jiova, eda na taqomaki, vakalougatataki, vakacegui, eda na marau tale ga. Sa rauta me uqeti ira na Isireli o Tevita mera dau vosovoso ena nodra waraka na Kalou!

16 O na lomavakacegu tale ga ni o dau yalomalumalumu mo waraki Jiova. (Same 42:5) De dua o “vinakata tiko na cakacaka vinaka,” mo rawa ni “qarava na itavi vakaivakatawa.” (1 Tim. 3:1-7) Mo cakava sara na ka kece o rawata me dusimaki iko kina na yalo tabu mo bucina na itovo e vinakati vua e dua na ivakatawa. Ia vakacava ke balavu na gauna e gadrevi mo wawa kina ni vakatauvatani kei ira eso tale? O koya e yalomalumalumu ena waraka me lesi vua e dua na itavi dokai, ena marau me qaravi Jiova tiko ga ena yalodina qai ciqoma na ilesilesi cava ga e soli vua.

17, 18. (a) Ena yaga vakacava na noda dau kere veivosoti kei na noda yalorawarawa ni vosoti ira eso tale? (b) Na cava eda uqeti meda cakava ena Vosa Vakaibalebale 6:1-5?

17 Nida veimaliwai kei ira eso tale. E sega ni dau rawarawa vei ira e levu mera kere veivosoti. Ia era bucina na yalomalumalumu na tamata ni Kalou ena nodra dau vakatusa na nodra cala ra qai kere veivosoti. Era dau tu vakarau tale ga mera vosoti ira eso tale nira cala. Na dokadoka e vakavuna na veisei kei na duiyaloyalo, ia na veivosoti e uqeta na veiyaloni ena ivavakoso.

18 Ena rairai vinakati tale ga meda ‘vakamalumalumutaki keda’ nida kere veivosoti mai vu ni lomada vua e dua tale, ke da sega ni dina ena ka eda yalataka vua ena vuku ni ituvaki eda sega ni lewa rawa. Ena ituvaki qori, meda vakasamataka ga na cala eda cakava da qai vakatusa, ke sega mada ga ni bale duadua vei iko na leqa ya.​—Wilika Vosa Vakaibalebale 6:1-5.

19. Na cava meda vakavinavinakataka kina na noda uqeti ena iVolatabu meda vakamalumalumutaki keda?

19 Eda vakavinavinakataka dina ni uqeti keda na iVolatabu meda dau vakamalumalumutaki keda! Ena rairai dredre ena so na gauna meda yalomalumalumu, ia ke donu tiko noda rai me baleti keda kei na Dauveibuli da qai raica vakabibi na nona dau yalomalumalumu, ena uqeti keda meda vakaraitaka tale ga na itovo totoka qori. Nida cakava qo, eda na yaga vakalevu sara ena cakacaka i Jiova. Koya gona, meda saga yadudua mada ga meda dau vakamalumalumutaki keda.

[iVakamacala e ra]

[iYaloyalo ena tabana e 15]

[iYaloyalo ena tabana e 16]

E dokai keda o Jiova ena nona lesi keda ena itavi dokai meda vunautaka na itukutuku vinaka

[iYaloyalo ena tabana e 19]

Na gauna cava o rawa ni vakamalumalumutaki iko kina?