Na Dauveivakacacani e Raica e Dua na Rarama Levu
SE KATAKATA tiko ga nona cudruvi ira na imuri i Jisu o Saula. Se sega ni cegu na lomana ena nona vakararawataki ira mai Jerusalemi kei na nona vakaviriki o Sitiveni, e se vinakata tiko ga me vakatotogani ira. “E a sega ni cegu ko Saula e na nona tauca tiko ga na vosa ni via veivakararawataki kei na veivakamatei vei ira na tisaipeli ni Turaga. E a mani lako vua na Bete Levu, ka la’ki kerea kina e so na i vola ki na soqo vaka lotu mai na koro ko Tamasiko, me rawa ni kauti ira kina vakavesu ki Jerusalemi na tamata ka ra dau muria tiko na Sala ni Turaga, se ra tagane se ra yalewa. ‘O ya kevaka e mani kunea kina e so.’”—Cakacaka 9:1, 2, VV.
Ena nona ilakolako i Jerusalemi, rairai a vakasamataka tiko o Saula na sala me vakayacora vakavinaka kina na ka sa vakadonui oqo me cakava. Sa solia vua na kaukaua na bete levu, ena sega ni vakabekataki nira na tokoni koya na nodra iliuliu e dua na ilala Jiu levu era tiko ena koro oya. Ena vinakata sara ga o Saula mera vukei koya.
Rairai sa na vakanamata sara tu ga o Saula ena ka ena lai cakava ni sa volekata yani na vanua e lako tiko kina. Dua toka na ka na taubale mai Jerusalemi i Tamasiko, ni 220 na kilomita na kena yawa, e dau taubaletaki ena loma ni vitu se walu na siga. Vakasauri ena loma ni sigalevu tutu e qai cila yavoliti Saula e dua na rarama e ramase cake sara mai na rarama ni matanisiga, ni vakabalei koya sara ga ina qele. E rogoca e dua na domo e kaya vua ena vosa vakaiperiu: “I Saula, I Saula! A cava ko vakacacani au tiko kina? Me vaka ni na mavoa na manumanu e tekea na matanimoto, na kena i uso, e na vaka tale ga kina vei iko.” E taroga o Saula, “O cei o kemuni, Turaga?” Kena isau mai, “O i au ko Jisu, o koya ko sa vakacacana tiko. Ia duri cake ka tu e yavamu. Au sa rairai oqo vei iko me’u lesi iko mo noqu dauveiqaravi ka mo na dautukuna na veika ko sa raica e daidai kei na veika au na vakaraitaka vei iko e muri. Au na vakabulai iko mai vei ira na Isireli kei ira na kai veimatanitu tani, ko ira au sa na talai iko kina.” E taroga o Saula, “Kemuni na Turaga, a cava me’u cakava? . . . Tucake, lako ki Tamasiko, ka na tukuni vei iko na ka kece ga sa lesi tu vei iko mo cakava.”—Cakacaka 9:3-6; 22:6-10, VV; 26:13-17, VV.
Era rogoca ga na domo na lako vata tiko kei Saula, ia era sega ni raici koya e vosa, era sega tale ga ni kila na ka e tukuna. Ena kaukaua ni rarama, e sega sara ga ni rai rawa o Saula ena gauna e tucake mai kina, mani dua e tuya na ligana. “E a mani sega tu ni rai ko Saula ka tolu na siga; ka sega tale ga ni bau kana se gunu e na gauna ko ya.”—Cakacaka 9:7-9, VV; 22:11, VV.
Tolu na Siga ni Vakasama
A ciqomi Saula o Jutasa, e vakaitikotiko ena gaunisala o Dodonu.a (Cakacaka 9:11) Na yaca ni gaunisala oqo vakaarapea o Darb al-Mustaqim, e se dua tiko ga na gaunisala osooso e Tamasiko edaidai. Vakasamataka mada na ka e vakananuma tu o Saula ena nona tiko voli ena vale i Jutasa. Na ka e sotava o Saula e vakamatabokotaki koya sara ga qai tuburi koya na ririko. Sa vakasamataka tu o Saula se cava na ibalebale ni ka oqo.
Rau sa mai sota mamaca tale na dauveivakacacani kei koya e dau beca. Sa bula tale na Turaga era a vakamatea, o Jisu Karisito, o koya a totogitaka na nodra mataveilewai cecere duadua na Jiu, o koya “era a beca, era biuta na tamata.” Sa mai vakadonuya na Kalou me dabe ena ligana imatau ena ‘rarama sa sega ni torovi rawa’! O Jisu dina ga na Mesaia. E dina tiko o Sitiveni kei ira tale na so. (Aisea 53:3; Cakacaka 7:56; 1 Timoci 6:16) E cala sara vakalevu o Saula, ni vakaraitaka o Jisu nona duavata kei ira na vakacacani ira tiko o Saula! Ena vuku ni veika kece oqo, me qai rawa vakacava vei Saula me ‘tekea tiko ga na matanimoto?’ Na bulumakau cudrucudru mada ga e dau tini gole ena vanua e vinakata na kena itaukei me gole kina. Ena vakamavoataki koya tiko ga o Saula ke sega ni vakamuria na ka e vakarota o Jisu.
Ni Mesaia, e kena ibalebale ni sega ni totogitaki Jisu na Kalou. Ia e vakalaiva o Jiova me mate vakaloloma, me tau tale ga vua na itotogi e vauci ena lawa: “Ni sa cudruvi maivua na Kalou ko koya sa vakalilici e na kau.” (Vakarua 21:23) E mate o Jisu ena gauna a lili tu kina ena kau. E sega ni cudruvi ena vuku ni nona ivalavala ca, me vaka ni sega nona ivalavala ca, ia ena vuku ga ni ivalavala ca ni kawatamata. E muri e qai vakamacalataka o Saula: “Ni sa lewai me cudruvi, o ira kecega era sa muria na cakacaka ni vunau; ni sa volai, Ena cudruvi ko ira yadua sa sega ni tu dei e na ka kecega sa volai e nai vola ni vunau me ra cakava. Ia sa macala sara sa sega ni vakadonui e na vunau e dua e na mata ni Kalou; . . . Sa voli keda na Karisito mai na veicudruvi ni vunau, ni sa cudruvi ga ko koya e na vukuda, ni sa volai, Sa cudruvi ko ira yadua sa rube e na kau.”—Kalatia 3:10-13.
E veisereki na isoro i Jisu. Ni ciqoma o Jiova na isoro, e vaka ga ni sa vakota ina kau na Lawa kei na veicudruvi e vu mai kina. Ni taura vinaka o Saula na tikina oqo, e raica sara ga na “vuku ni Kalou” e vakavotui ena kaunirarawa, dina nira “tarabe kina ko ira na Jiu.” (1 Korinica 1:18-25; Kolosa 2:14) Sa sega ni qai vakatau na bula ena kena vakamuri na lawa, ia e vakatau ga ena nona loloma soliwale na Kalou vei ira na tamata ivalavala ca me vakataki Saula, sa kena ibalebale ni sa rawa tale ga nira bula o ira na sega ni vauci ena lawa. E talai Saula gona o Jisu vei ira na kai Matanitu Tani.—Efeso 3:3-7.
Eda sega ni kila se cava sara mada na levu ni ka e sa kila tu o Saula ena gauna e mai veisau kina. De a vosa tale beka vakavica o Jisu vei Saula me baleta na nona ilesilesi vei ira na kai Matanitu Tani. Ni oti tale e vica na yabaki, sa qai biuta vakaivola o Saula na ka kece oqo ena veiuqeti ni Kalou. (Cakacaka 22:17-21; Kalatia 1:15-18; 2:1, 2) Ia ni oti ga e vica na siga, sa vakasalataki Saula tale na nona Turaga vou oqo.
Sikovi Koya o Ananaiasa
Ni rairai oti o Jisu vei Saula, sa qai rairai tale ga vei Ananaiasa, qai tukuna vua: “Mo cavu tu ka lako ki na salatu, na yacana ko Dodonu, ka taroga na kai Tarisu, ko Saula na yacana, ki na vale i Jutasa; ia raica, sa masu ko koya; ka sa kunea e na raivotu e dua na tamata, ko Ananaiasa na yacana, sa curu mai, ka tabaka e na ligana, me rai rawa ko koya.”—Cakacaka 9:11, 12.
E kilai Saula vinaka o Ananaiasa, sa rawa gona nida taura na vuna e kurabuitaka kina o Ananaiasa na vosa i Jisu. E kaya o Ananaiasa: “Turaga, era sa lewe vuqa ka’u sa rogoca kina nai tukutuku ni tamata oqo, na levu ni ca sa kitaka vei ira na nomuni tamata yalosavasava mai Jerusalemi: eke talega sa lesia ko ira na bete levu me vesuki ira kecega sa masuta na yacamuni.” E kaya ga o Jisu vei Ananaiasa: “Mo lako ga; ko koya oqo na tamata digitaki vei au, me kauta na yacaqu ki na matadra na veimatanitu tani, kei ira na tui eso, kei ira na luve i Isireli.”—Cakacaka 9:13-15.
Ni sa dei na yalo i Ananaiasa, sa qai lako ina vanua e tukuna vua o Jisu me lai rai kina. Ni oti nona kidavaki Saula, sa qai tabaki koya ena ligana o Ananaiasa. E tukuni ni, “lutu vakasauri mai na matana na ka e vaka na vari ni ika: a sa rai rawa sara ko koya.” Sa na qai tu vakarau o Saula me vakarorogo. Na vosa i Ananaiasa, e rairai vakadeitaka ga vei Saula na ka sa tukuna oti vua o Jisu: “Sa digitaki iko na nodra Kalou na noda qase, mo kila na lomana, ka raici Koya na Yalododonu, ka rogoca na vosa ni gusuna: ni ko na dautukuni koya vei ira na tamata kecega e na ka ko sa raica ka rogoca. Ko sa qai vakaberabera tale e na vuku ni cava? tu cake, mo papitaisotaki, ka vuya laivi na nomui valavala ca, ni ko sa masuta na yaca ni Turaga.” Na cava e qai yaco? “A sa tu cake,” o Saula “ka sa papitaisotaki. Ia ni sa kana oti, sa kaukauwa mai.”—Cakacaka 9:17-19; 22:12-16.
Ni vakayacora oti na nona itavi, e mai totolo tale na nona yali o Ananaiasa, me vaka ga na totolo ni nona basika mai, sa sega tale ni dua na kena itukutuku eda rogoca. Ia o Saula e vakurabuitaki ira kece ga na rogoca na kena itukutuku! Sa tekivu me vunau ena veivalenilotu me vakadinadinataka ni o Jisu na Karisito o koya na dau veivakacacani e liu, na tagane a lako mai Tamasiko me vesuki ira na tisaipeli i Jisu.—Cakacaka 9:20-22.
“Nodrai Apositolo na Veimatanitu Tani”
E tarovi Saula sara ga na dauveivakacacani na ka e sotava e gaunisala ena nona ilakolako i Tamasiko. Ni sa mai kila na Mesaia, sa na rawa vei Saula me taurivaka vei Jisu e levu na ivakavuvuli kei na parofisai era tu ena iVolatabu Vakaiperiu. Ni vakasamataka na nona rairai vua o Jisu kei na nona ‘tauri koya,’ e lesi koya tale ga me “nodrai apositolo na veimatanitu tani,” e veisautaka sara ga vakalevu na bula i Saula. (Filipai 3:12; Roma 11:13) Ia oqo ni sa veisau me o Paula na yapositolo, sa na ka dokai dina ena lewa sa soli vua me veisautaka na ilakolako ni nona bula sa vo e vuravura, kei na itukutuku ni lotu Vakarisito.
Ni veiletitaki na nona itutu vakayapositolo ena vica na yabaki e muri, e taqomaka na lewa e soli vua ena nona kauta cake mai na ka a yaco ena gaunisala i Tamasiko. E taroga: “Au sa sega li ni apositolo koi au? au a sega li ni raici Jisu Karisito na noda Turaga?” Ni oti nona kauta cake mai na nona rairai o Jisu sa vakaturi oti vei ira e so, e qai kaya o Saula (Paula): “Sa rairai emuri sara vei au talega, me vaka vua e dua sa lutu dole.” (1 Korinica 9:1; 15:8) Nona raivotutaki Jisu ena nona iukuuku vakalomalagi, e vaka ga ni sa vakalevulevui o Saula ni se bera na kena gauna ni nona sucu, se vakaturi ena bula vakayalo.
E doka o Saula na nona ilesilesi, e solia tale ga nona igu taucoko me vakayacora vinaka. E vola: “Ni’u sa uasivi sobu vei ira kecega nai apositolo, ka’u sa sega ni yaga me’u vakatokai mei apositolo, ni’u a vakacacana nai soqosoqo lewe ni lotu ni Kalou . . . Ia na nona lomani au [na Kalou] sa sega ni tawa yaga; ia ka’u sa uasivi cake vei ira kecega [na yapositolo] e na cakacaka.”—1 Korinica 15:9, 10.
De o vakataki Saula tale ga, ni o na rawata ga na veivakadonui ni Kalou ke o veisautaka na vakabauta vakalotu makawa o tu kina. E sega ni vakabekataki ni o vakamuduo vei Jiova ena nona vukei iko mo kila na ka dina. Ni raica na rarama o Saula qai kila na ka e vinakati me cakava, e sega tale ni lomalomarua ni vakayacora sara. E qai yalogu ni vakayacora tale ga ena nona gauna ni bula taucoko e vuravura. E ivakaraitaki vinaka dina edaidai vei ira era vinakata me vakadonui ira na Kalou!
[iVakmacala e ra]
a E kaya e dua na vuku, ni o Jutasa e rairai nodra iliuliu na Jiu era vakaitikotiko ena koro oya, se cicivaka tiko beka e dua na nodra bure ni vulagi.
[iYaloyalo ena tabana e 27]
Gaunisala o Dodonu, ena koro o Tamasiko edaidai
[Credit Line]
Photo by ROLOC Color Slides