Watchtower LAIBRI ENA INTERNET
Watchtower
LAIBRI ENA INTERNET
vakaViti
  • IVOLATABU
  • IVOLA
  • SOQONI
  • w06 1/1 t. 20-24
  • O Vakararavi Dina Tiko Vua na Kalou?

Sega na kena vidio.

Vosota, sega ni laurai rawa na vidio.

  • O Vakararavi Dina Tiko Vua na Kalou?
  • Na Vale ni Vakatawa Kacivaka na Matanitu i Jiova—2006
  • Ulutaga Lailai
  • iKuri ni Ulutaga
  • “Kakua ni Lomaocaoca”
  • Meda Yalomatua
  • Na iKuri ni iVakasala me Kua na Lomaocaoca
  • Me Donu Tiko ga na Noda Rai me Baleta na iYau
  • ‘Vakasaqara Taumada na Matanitu ni Kalou’
    Qarava na Kalou Dina
  • Vakasaqara ga na Matanitu ni Kalou
    Na Vale ni Vakatawa Kacivaka na Matanitu i Jiova (Vulici)—2016
  • Maciu 6:33—“Vakaliuca Tiko ga na Matanitu ni Kalou”
    iVakamacala ni Tikinivolatabu
  • Ena Gauna Dredre, Nuitaki Jiova Vakatabakidua
    Na Vale ni Vakatawa Kacivaka na Matanitu i Jiova—2003
Raica Tale Eso
Na Vale ni Vakatawa Kacivaka na Matanitu i Jiova—2006
w06 1/1 t. 20-24

O Vakararavi Dina Tiko Vua na Kalou?

“Vakasaqara taumada na matanitu ni Kalou.”​—MACIU 6:33.

1, 2. Na cava e cakava e dua na tacida tagane me baleta na nona cakacaka saumi, na cava na vuna?

E VIA vakaogai koya ena cakacaka ni ivavakoso e lewena e dua na tagane e se tudonu na nona bula. Ia, na kena leqa ni dau vakataotaka na nona tiko wasoma ena soqoni na nona cakacaka saumi. A walia vakacava? E saga me bula rawarawa ga, mani cegu kina mai na nona cakacaka. Yaco na gauna a qai kunea tale e dua na cakacaka saumi e sega ni vakataotaka na nona cakacaka vata kei na ivavakoso lotu Vakarisito. Nikua, e dina ni lailai sara na ilavo e rawata na tagane oqo ni vakatauvatani kei na kena isau e liu, ia e qarava vinaka tiko na nona vuvale, e galala sara tale ga me veivuke ena ivavakoso.

2 Eda raica rawa li na vuna e veiveisautaka kina na tagane oqo na nona bula? Da kaya mada ke o sotava na ituvaki oqo, o na veisautaka beka vaka oya na nomu bula? Era vakacaucautaki e lewe vuqa na lotu Vakarisito ena nodra cakava vaka kina, vakauasivi ni votu e kea na dei ni nodra vakanuinui ina vosa ni yalayala i Jisu: “Vakasaqara taumada na matanitu ni Kalou, kei na nona yalododonu: ia ena soli me kenai kuri vei kemudou na ka kecega oqo.” (Maciu 6:​33) Era vakararavi gona vei Jiova na lotu Vakarisito oqo ni na solia na veika era na bula kina, era sega ni vakararavi ena veika vakavuravura.​​—Vosa Vakaibalebale 3:​23, 26.

3. Na cava era na rairai nanuma kina e so edaidai ni sega ni veiganiti me vakasaqarai taumada na Matanitu ni Kalou?

3 Ni vakasamataki na dredre ni bula eda sotava tu, e macala ni so era na lomatarotarotaka na vakatulewa a cakava na tacida tagane e cavuti oqo. Edaidai, e dua na iwase kei vuravura era bula dravudravua, ia e so tale e torocake sara na ivakatagedegede ni nodra bula, na mataqali bula vutuniyau e se qai bau yacova vakadua na kawatamata. E levu ena veimatanitu dravudravua era na saga mera cakava na cava ga e rawa me bau vakamamadataka na ituvaki dredre era sotava tu. Ia, ena yasana kadua, e dua tale ga na sasaga era cakava e levu ena veimatanitu vutuniyau nira sega ni vinakata me lutusobu na ivakatagedegede ni nodra bula. Vakauasivi ni dau sotava tale ga na nodra matanitu na leqa vakailavo, sega ni dei na cakacaka saumi, ra qai tu na itaukei ni cakacaka era dau via vakayagataki ira vinaka na nodra tamata cakacaka. O koya gona, ke da dravudravua se vutuniyau, e matata ni dredre na bula. So gona era na veinanuyaka, ‘E veiganiti beka me vakasaqarai taumada na Matanitu ni Kalou?’ Me saumi na taro oqo, da raica mada na nodra ituvaki ni bula o ira era vakarogoci Jisu tiko oya.

“Kakua ni Lomaocaoca”

4, 5. Na ivakatautauvata cava a kaya o Jisu me dusia vei ira na tamata ni Kalou ni veiganiti me kua nira lomaocaocataka vakasivia na ka ni bula ni veisiga?

4 A vosa tiko o Jisu mai Kalili ina dua na ilawalawa levu era gole mai na veiyasana. (Maciu 4:​25) De so era vakarorogo tu oya era a rawati ira, ia e kena irairai ni levu ga era dravudravua. E dina ni vaka oya na kedra ituvaki, se uqeti ira ga o Jisu mera kua ni vakaliuca na qarai ni iyau vakayago, mera kumuna ga na iyau vakayalo​​—na ka e uasivi sara. (Maciu 6:​19-​21, 24) E kaya: “Dou kakua ni lomaocaoca e na vuku ni nomudou bula, e na ka mo dou kania, se na ka mo dou gunuva: se e na vuku ni yagomudou, e na ka mo dou vakaisulu kina. Sa ka levu na bula, na kakana na ka lailai, se segai? a yago talega na ka levu, a ka lailai nai sulu, se segai?”​​—Maciu 6:​25.

5 De levu vei ira na rogoci Jisu tiko era nanuma ni sega ni ganiti ira na vakasama e vakatura oya. Vakauasivi nira kila ni dodonu mera cakacaka vakaukaua me rawa nira bula kina na nodra dui vuvale. Ia, a kaya vei ira o Jisu mera vakasamataka mada na manumanu vuka. Io, e dina ni vaqara na manumanu vuka na kena e veisiga kei na vanua me vakaruru kina, ia sa vakarautaka rawa tu o Jiova na ka me bula kina. A kaya tale ga o Jisu mera vakananuma na sala e vakatubura kina o Jiova na viavia ni veikau, na kena totoka e uasivita na iukuuku i Solomoni. Ke sa kauaitaka o Jiova na manumanu vuka kei na senikau, me qai sega vakacava ni kauaitaka na ka meda bula kina? (Maciu 6:​26-​30) E kaya o Jisu ni bibi cake na yagoda kei na noda bula ni vakatauvatani kei na kakana eda volia meda vakani keda kina se isulu eda vaqara meda sulumaka. Ke da solia gona na noda igu taucoko meda vaqara ga na keda kakana kei na noda isulu me qai sega ni dua na ka e vo me rawa nida qaravi Jiova kina, eda vakaraitaka nida lecava na inaki dina ni noda bula.​​—Dauvunau 12:13.

Meda Yalomatua

6. (a) Na cava e nodra itavi na lotu Vakarisito? (b) O cei era nuitaka vakatabakidua na lotu Vakarisito?

6 E macala ni sega ni tukuna tiko o Jisu vei ira era rogoci koya mera vakasavuliga, ra qai waraka na Kalou me vakarautaka na ka me bula kina na nodra vuvale. O ira mada ga na manumanu vuka, e se gadrevi ga mera vaqara na kedra kei na kedra na luvedra. Kena ibalebale ni vinakati vei ira na lotu Vakarisito taumada oya mera cakacaka mera rawata kina na kedra kakana. E nodra itavi tale ga mera qarava na nodra dui vuvale. Vei ira na bobula ena kedra maliwa, vaka kina o ira na cakacaka vakadauveiqaravi, e gadrevi mera gumatua na cakacaka vei ira na nodra turaga. (2 Cesalonaika 3:​10-​12; 1 Timoci 5:8; 1 Pita 2:​18) Na yapositolo o Paula a dau cula valelaca me qaravi koya kina. (Cakacaka 18:​1-4; 1  Cesalonaika 2:9) Ia, a sega nira vakanuinui na lotu Vakarisito oqori ina nodra cakacaka. A nodra inuinui ga o Jiova. Na nodra cakava oqo era rawata kina na lomavakacegu​​—na ka era sega ni vakila na tani. Me vaka ga na vosa ni daunisame: “O ira era sa vakararavi vei Jiova era na vaka na ulu-ni-vanua ko Saioni, o koya sa sega ni yavavala rawa, ka sa tu ga me sega ni mudu.”​​—Same 125:1.

7. Na rai cava e rawa ni tiko vua e dua e sega ni dei na nona vakararavi vei Jiova?

7 E rawa ni duidui na nona rai e dua e sega ni dei na nona vakararavi vei Jiova. Dua na iwase levu ni kawatamata era raica na iyau vakayago me ivakadei ni nodra na tikovinaka mai muri. Oya na vuna era qacoya kina na itubutubu mera uqeti luvedra mera sasagataka na vuli torocake nira se gone, me rawa nira cakacaka vinaka kina nimataka. E ka ni rarawa nira bau coriti tale ga ena sasaga vaka oqo e so na vuvale lotu Vakarisito, ra qai veivutuni sa bera, ni lai vakavuna na nodra goletani na luvedra mai na vakaliuci ni veika vakayalo, ra sa guta na isausau vakayago.

8. Na cava era saga mera yalomatuataka na lotu Vakarisito?

8 Ia, o ira na lotu Vakarisito yalomatua, era vakabauta ni se yaga tiko ga nikua na ivakasala i Jisu me vaka ga ena imatai ni senitiuri. Ra saga gona mera dau yalomatuataka na ka era cakava. Ke kania mada ga vakalevu na nodra gauna na nodra cakacaka saumi mera qarava rawa kina na nodra itavi e vakacolata vei ira na iVolatabu, era na sega ga ni laiva na nodra cakacaka ilavo mera lecava kina na veika bibi vakayalo.​​—Dauvunau 7:​12.

Na iKuri ni iVakasala me Kua na Lomaocaoca

9. E veivakadeitaki vakacava o Jisu vei ira era vakararavi vakatabakidua vei Jiova?

9 A kuria vaka oqo o Jisu na nona uqeti ira na rogoci koya ena nona Vunau ena Ulunivanua: “O koya mo dou qai kakua ni lomaocaoca, ka kaya, A cava eda na kania? se, A cava eda na gunuva? se, A cava eda na vakaisulu kina? ni sa dauvakasaqara na ka kecega oqo ko ira na lewe ni veivanua: ni sa kila na Tamamudou vakalomalagi sa yaga vei kemudou na ka kecega oqo.” (Maciu 6:​31, 32) Sa veivakayaloqaqataki dina! Ke da vakararavi vakatabakidua vei Jiova ena dau tu vakarau e veigauna me tokoni keda. Ia, e vakavure vakasama tale ga na vosa i Jisu. E vukei keda meda nanuma, ke da “dauvakasaqara” ga na veika vakayago, e sega ni duidui na ka eda lomaocaocataka mai vei ira “na lewe ni veivanua” era sega ni lotu Vakarisito dina.

10. Ena nona taro ivakasala vei Jisu e dua na cauravou, a vakavotuya vakacava o Jisu na ka e lomana vakalevu na cauravou oya?

10 Ena dua na gauna, a tarogi Jisu e dua na cauravou vutuniyau se cava me cakava me rawata kina na bula tawamudu. A vakananuma lesu vua o Jisu na ivakaro ena Lawa i Mosese era se vakarurugi tu kina ena gauna oya. Ia, e vakadeitaka vei Jisu na cauravou oqori: “A ka kecega oqori ka’u a vakabauta ga ni ka’u sa gone ka yacova na siga oqo; a cava tale sa vo vei au?” De dua a malewa vei ira na vakarorogo na isaunitaro i Jisu ena nona kaya: “Kevaka ko sa vinakata mo vinaka sara, mo lako, mo volitaka na nomui yau, ka solia vei ira sa dravudravua, ko na qai vakaiyau mai lomalagi: ia mo lako mai, mo muri au.” (Maciu 19:​16-21) A gole ena lomararawa na cauravou, ni dredre sara vua me vakanadakuya na nona iyau. Se mani vakacava na levu ni nona lomani Jiova, e rawa ni tukuni ni lomana vakalevu cake na nona iyau.

11, 12. (a) Na vosa vakavure vakasama cava e cavuta o Jisu me baleta na vutuniyau? (b) E rawa ni vakasugusugu vakacava na iyau ena noda qaravi Jiova?

11 Oti na nodrau veitalanoa o Jisu kei na cauravou vutuniyau, a cavuta kina o Jisu e dua na ka e vakavure vakasama: “Ena dredre vua na tamata vutuniyau me curu ki na matanitu vakalomalagi: . . . sa rawarawa me curuma na mata ni cula na kameli, ia ka dredre vua na tamata vutuniyau me curu ki na matanitu ni Kalou.” (Maciu 19:​23, 24) E kaya tiko beka o Jisu e ke ni dravusakulukulu me qai rawata na Matanitu ni Kalou e dua na tamata vutuniyau? Sega. Laurai oqo ena ka e tukuna tarava: “Sa rawarawa vua na Kalou na ka kecega.” (Maciu 19:​25, 26) Io, ena veivuke i Jiova era yaco e so na vutuniyau ena gauna oya mera lotu Vakarisito lumuti. (1 Timoci 6:​17) Ia, e tiko na vuna vinaka a cavuta kina o Jisu na veivosa vakavure vakasama oqori. A tauca na vosa oya mera qaqarauni kina na nona imuri.

12 Ke dua e sa rui lomana vakalevu na nona iyau me vakataki koya na cauravou vutuniyau oya, e rawa ni vakasugusugu ina nona qaravi Jiova mai na vu ni lomana taucoko. E dina oqo vua e dua sa vutuniyau rawa tu, se vua “sa gadreva me . . . vutuniyau.” (1 Timoci 6:​9, 10) Na nona vakararavi vakalevu e dua ina iyau vakayago e rawa ni lai vodea kina na nona ‘kauaitaka na nona gagadre vakayalo.’ (Maciu 5:​3, NW) E rawa ni nanuma ni sega soti ni gadreva na veivuke i Jiova. (Vakarua 6:​10-​12) De dua ena lai tini sara me namaka me dau vakaliuci ena ivavakoso. (Jemesa 2:​1-4) Se, ena vakayagataka kece na nona gauna me marautaka kina na vua ni nona buno, qai sega ni qaravi Jiova.

Me Donu Tiko ga na Noda Rai me Baleta na iYau

13. Na rai cala cava a tiko vei ira mai Leotisea?

13 E dua na ilawalawa lotu Vakarisito a cala na nodra rai me baleta na iyau, oya na ivavakoso mai Leotisea ena imatai ni senitiuri. A kaya vei ira o Jisu: “Ko sa kaya tiko, Au sa vutuniyau, ka levu tu na noqui yau, ka sega na ka ka’u sa dravudravua kina; ia ko sa sega ni kila ni sai iko ga na ka lomani, ka vakaloloma, ka dravudravua, ka mataboko, ka luvawale.” Ia, e sega ni iyau era taukena e vakavuna na nodra vakaloloma vakayalo na lewe ni ivavakoso oqo. E vu mai na nodra sa nuitaka ga vakatabakidua na nodra iyau, ra sa sega ni vakararavi vei Jiova. Yaco kina mera sega ni batabata se katakata ena nodra veiqaravi, a sa voleka gona ni “luaraki” ira tani o Jisu.​​—Vakatakila 3:​14-​17.

14. Na cava na vuna e vakacaucautaki ira kina na lotu Vakarisito Iperiu o Paula?

14 Ena dua tale na mua ni vakasama, o Paula a vakacaucautaka na nodra rai na lotu Vakarisito Iperiu era a vakacacani ena dua na gauna e liu. E kaya: “Ko ni a lomani ira na vesu tu, ka ko ni a laiva e na marau me vakacacani tale ga na veika ko ni taukena, me vaka ni ko ni sa kila ni sa nomuni vaka i kemuni na i yau e uasivi cake ka sega ni rusa rawa.” (Iperiu 10:​34, VV) Ni vakacacani na nodra iyau vakayago na lotu Vakarisito oqo, a sega ni bau vakamosia na yalodra. Kena veibasai ga, era vakila na marau ena vuku ni nodra mareqeta na iyau talei duadua, na kena e ‘uasivi cake qai sega ni rusa rawa.’ Me vakataki koya na tamata dauveivoli ena vosa vakatautauvata i Jisu ni a volitaka na ka kece e tu vua me volia e dua na mataniciva talei sara, era vakadeitaka na lotu Vakarisito Iperiu me kua ni luluqa na nodra mareqeta na nodra nuitaka na Matanitu ni Kalou, veitalia se cava era na sotava kina. (Maciu 13:​45, 46) Vakasakiti dina na mataqali rai vaka oqo!

15. Na cava e cakava e dua na goneyalewa lotu Vakarisito mai Liberia e vakaraitaka na nona vakasaqara taumada na Matanitu ni Kalou?

15 E levu sara tale ga nikua era bucina na rai dodonu me baleta na iyau. Da taura mada e dua na goneyalewa lotu Vakarisito mai Liberia, a soli vua na galala me lai vuli ena univesiti. Ena matanitu oya, na vuli vaka oqo e ivakadei sara ga ni tikovinaka mai muri. E painia se cakacaka vakaitalatala vakatabakidua na goneyalewa oqo, a sa sureti oti tale tu ga me painia lavotaki vakalekaleka. Digitaka o koya me vakasaqara taumada na Matanitu ni Kalou, mani tomana tiko ga na nona cakacaka vakaitalatala vakatabakidua. A gole ina nona ilesilesi vou, e lai tekivutaka sara e 21 na vuli iVolatabu ena loma ga ni tolu na vula. Me vakataki koya na goneyalewa oqo, e lewe vica vata tale na udolu era vakasaqara taumada tiko ga na Matanitu ni Kalou, e dina ni kena ibalebale oya nira na vakuai ira mai na kena taukeni e levu na veika vakayago. E rawa vakacava me dodonu na nodra rai ena vuravura domodomoiyau oqo? Ena nodra bucina e so na itovo totoka. Eda na vakadeuca mada e so na itovo oqo.

16, 17. (a) Na cava e bibi kina meda kua ni sakitaki keda ga kevaka eda via vakararavi vei Jiova? (b) Na cava meda bucina kina meda nuitaka na nona yalayala na Kalou?

16 Era sega ni sakitaki ira ga: E kaya na iVolatabu: “Mo vakararavi vei Jiova e na vu ni yalomu: ka mo kakua ni vakararavi ki na nomu yalomatua: mo vakarogotaka vua na nomu sala kecega, ia ena vakadodonutaka na nomui lakolako ko koya. Mo kakua ni nanuma ni ko sa vuku.” (Vosa Vakaibalebale 3:​5-7) De dua ena rairai dodonu beka e dua na sala meda muria mai na rai ni vuravura. (Jeremaia 17:9) Ia, vua na lotu Vakarisito dina ena qara na nona veidusimaki o Jiova me tuberi koya. (Same 48:14) ‘Ena nona sala kece ga’​​—ena veika e vauca na ivavakoso, ena vuli se cakacaka saumi, ena veika ni lasa se cava tale e cakava​​—ena sega ni sakitaki koya ga na lotu Vakarisito, ia ena qara na veidusimaki i Jiova.​​—Same 73:24.

17 Nuitaka na yalayala i Jiova: E kaya o Paula: “O koya sa torova na Kalou e dodonu me vakabauta ni sa bula ko koya, ni sa saumi ira talega era sa dauvakasaqarai koya.” (Iperiu 11:6) Ke da lomalomaruataka na nona na vakayacora o Jiova na veika e yalataka, e rawa nida nanuma kina ni yaga cake meda “vakayagataka” vinaka sara “na veika ni vuravura.” (1 Korinica 7:​31) Ia, ke kaukaua na noda vakabauta, eda na vakadeitaka e lomada meda vakasaqara taumada tiko ga na Matanitu ni Kalou. E rawati vakacava na vakabauta kaukaua? Ena noda toro voleka vei Jiova nida masu wasoma mai vu ni lomada, kei na noda vulica vakataki keda na iVolatabu. (Same 1:​1-3; Filipai 4:​6, 7; Jemesa 4:8) Rawa gona nida vakatotomuria na masu i Tui Tevita: “Ka’u a vakararavi vei kemuni, Jiova; ka’u a kaya, Oi kemuni ga na noqu Kalou. A ka vakaidina na nomuni loloma.”​​—Same 31:​14, 19.

18, 19. (a) E vaqaqacotaka vakacava na noda nuitaki Jiova na gugumatua? (b) Na cava me tu vakarau kina e dua na lotu Vakarisito me bolea na veika dredre?

18 Gugumatua ena cakacaka i Jiova: O Paula e semata na noda nuitaka na yalayala i Jiova kei na gugumatua. Laurai oqo ena nona vola: “Keitou sa vinakata mo dou dui gugumatua vakakina, mo dou vakanuinui matua sara kina ka me yacova nai vakataotioti.” (Iperiu 6:​11) Ke da ogaoga tiko ena cakacaka i Jiova, e macala ni na tokoni keda. Ena veigauna gona eda vakila kina na nona veitokoni, sa na qai vaqaqacotaka ga na noda nuitaki koya, meda ‘tu dei sara, da qai kua ni yavala.’ (1 Korinica 15:58) Ena vakabulabulataki tiko ga na noda vakabauta qai dei na noda vakanuinui.​​—Efeso 3:​16-​19.

19 Bolea na veika dredre: O Paula a vakanadakuya na cakacaka vinaka me rawa ga kina ni imuri i Jisu. E matata ni a donu vinaka na nona digidigi, e dina ga ni so na gauna a dredre sara na veika e sotava kina me vaka na leqa ni ka me kania se gunuva. (1 Korinica 4:​11-​13) Ia, o Jiova e sega ni yalataka vei ira na nona tamata na bula vutuniyau, ena so na gauna era na sotava ga na bula dredre. Na noda tu vakarau meda bula rawarawa ga da qai bolea na veika dredre, eda vakaraitaka kina ni vu dina mai lomada na noda qaravi Jiova.​—1 Timoci 6:​6-8.

20. Na cava e bibi kina na vosota vua e vakasaqara taumada na Matanitu ni Kalou?

20 Vosota: Na tisaipeli o Jemesa a uqeti ira vaka oqo na nona itokani lotu Vakarisito: “Dou qai vosota, me yaco mada na nona lako mai na Turaga.” (Jemesa 5:7) Ni sa rui osooso vakalevu na noda bula ena gauna oqo, e sa ivakarau ga ni bula na vakariri. Eda sega ni dau via wawa. Ia, e uqeti keda o Paula meda vakatotomuri ira era “sa qai taukei ni veika ka yalataki ni ra a vakabauta ka vosota vakadede.” (Iperiu 6:​12) Tu vakarau mo waraki Jiova. Vakauasivi nida waraka tiko na bula tawamudu ena vuravura parataisi​​—na cava meda qai sega ni via wawa kina!

21. (a) Na cava eda vakaraitaka ke da vakasaqara taumada na Matanitu ni Kalou? (b) Na cava ena veivosakitaki ena ulutaga e tarava?

21 Io, e yaga dina na ivakaro i Jisu me vakasaqarai taumada na Matanitu ni Kalou. Ke da muria, e vakaraitaka na noda vakararavi vei Jiova, sa da digia sara tale tiko ga na sala vinaka duadua me taqomaki kina na bula ni dua na lotu Vakarisito. Ia, a tomana o Jisu na nona ivakaro ena nona tukuna meda “vakasaqara taumada . . . na nona yalododonu [na Kalou].” Eda na raica ena ulutaga e tarava na vuna e veiganiti kina nikua na vosa ni veivakadreti oya.

Rawa Mo Vakamacalataka?

• Na rai vakayalomatua cava me baleta na iyau vakayago e uqeti keda kina o Jisu?

• Na ka ni vuli cava eda taura mai na ivakatautauvata i Jisu me baleta na kameli kei na matanicula?

• Na cava soti e so na itovo totoka vakarisito e rawa ni vukei keda meda vakasaqara taumada tiko ga kina na Matanitu ni Kalou?

[iYaloyalo ena tabana e 21]

E levu na dravudravua era a rogoci Jisu

[iYaloyalo ena tabana e 23]

A lailai na nona lomana na Kalou na cauravou vutuniyau, ni a lomana ga vakalevu na nona iyau

[iYaloyalo ena tabana e 23]

Na tamata dauveivoli ena vosa vakatautauvata i Jisu a volitaka na ka kece e tu vua me volia rawa ga kina e dua na mataniciva talei sara

[iYaloyalo ena tabana e 24]

Ke da ogaoga tiko ena cakacaka i Jiova, e macala ga ni na tokoni keda

    iVola vakaViti (1982-2026)
    Sogota
    Dolava
    • vakaViti
    • Vakauta
    • Digia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • iVakavakayagataki
    • Kemu iTukutuku
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Dolava
    Vakauta