Na Cava na iVakavakacegu ni Kalou?

“E se tiko ga na nodra siga ni vakacecegu na tamata ni Kalou.”​—IPER. 4:9.

1, 2. Na cava eda vulica ena Vakatekivu 2:3, na taro cava e basika?

ENA imatai ni wase ni Vakatekivu, eda vulica kina ni bulia na vuravura na Kalou ena loma ni ono na siga mera tawana na tamata. Ena icavacava ni dua na siga, e vakatakilakilataki ena iVolatabu me: “Yakavi kei na mataka.” (Vkte. 1:5, 8, 13, 19, 23, 31) Ia e tukuna na iVolatabu me baleta na ikavitu ni siga: “A sa vakalougatataka na kenai kavitu ni siga na Kalou ka vakatabuya; ni sa vakacegu kina mai na nona cakacaka kecega sa bulia.”—Vkte. 2:3.

² Raica mada na ibalebale ni vosa qo “ni sa vakacegu.” E dusia qo ni ikavitu ni siga—na “siga” ni nona vakacegu na Kalou—a tekivu ena 1513 B.S.K., qori ena gauna a vola kina o Mosese na ivola na Vakatekivu. Vakacava, e se vakacegu tiko ga na Kalou nikua? Ke vaka kina, e rawa vakacava nida curuma na nona ivakavakacegu? E bibi dina meda kila na isau ni taro qori.

E se “Vakacegu” Tiko ga o Jiova?

3. E vakaraitaka vakacava na vosa i Jisu ena Joni 5:16, 17 ni se ikavitu tiko ga ni siga na imatai ni senitiuri?

³ E tiko e rua na ivakadinadina eda kaya kina ni imatai ni senitiuri S.K e se ikavitu tiko ga ni siga. Eda kila na imatai ni vuna mai na ka e tukuna o Jisu vei ira na dauveitusaqati. Era cudruvi koya ni veivakabulai tiko ena Siga ni Vakacecegu, nira okata oya me cakacaka. E tukuna vei ira o Jisu: “E cakacaka tiko ga o Tamaqu me yacova mai qo, au cakacaka tale tiko ga o yau.” (Joni 5:16, 17) Na cava mada e vakaibalebaletaka o Jisu? Era beitaki koya na dauveitusaqati ni cakacaka tiko ena Siga ni Vakacecegu. Na nona tukuna: “E cakacaka tiko ga o Tamaqu,” e sauma kina vakadodonu na nodra veibeitaki. Vaka sara ga e tukuna tiko o Jisu: ‘E tautauvata na cakacaka keirau cakava tiko kei Tamaqu. A cakacaka tiko ga o Tamaqu ena loma ni Siga ni Vakacecegu ni dua na udolu na yabaki, e dodonu gona meu cakacaka ena Siga ni Vakacecegu.’ E macala mai na vosa i Jisu ni se ikavitu tiko ga ni siga na gauna a bula voli kina e vuravura.a

4. Na ivakadinadina cava tale e tukuna o Paula ni se ikavitu tiko ga ni siga na nona gauna?

⁴ E kilai na ikarua ni vuna mai na ka e tukuna o Paula. Ni vola tiko na ka e tukuni ena Vakatekivu 2:2 me baleta na siga ni vakacegu ni Kalou, a uqeti me tukuna: “O keda eda vakabauta nida curu ina ivakavakacegu.” (Iper. 4:3, 4, 6, 9) E macala eke ni se ikavitu tiko ga ni siga na gauna i Paula. Ia ena vakacava na dede ni ikavitu ni siga?

5. Na cava na inaki ni ikavitu ni siga, ena vakacavari ni naica na inaki ni Kalou?

⁵ Me saumi na taro qori, meda nanuma tiko na inaki ni ikavitu ni siga. E vakamacalataki qori ena Vakatekivu 2:3: “A sa vakalougatataka na kenai kavitu ni siga na Kalou ka vakatabuya.” O Jiova e ‘vakatabuya,’ e vakalougatataka se digia na siga qori me vakacavara kina na nona inaki e vuravura. E nona inaki mera bula na talairawarawa e vuravura, ra qai lewa na ka kece e tiko kina. (Vkte. 1:28) Erau vinakata o Jiova kei Jisu Karisito na “Turaga ni siga ni vakacecegu” me yaco na inaki qori, oya na vuna erau se ‘cakacaka tiko ga kina me yacova mai qo.’ (Maciu 12:8) Ena tomani tiko ga na siga ni vakacegu ni Kalou me yacova ni sa vakacavari kece na nona inaki ni oti na duanaudolu na yabaki ni veiliutaki i Karisito.

Meda “Kua ni Ucui Ira ena Nodra Talaidredre”

6. Na cava eso na ivakaraitaki ni talaidredre, na cava eda vulica kina?

⁶ E tukuna vakamatata na Kalou vei Atama kei Ivi na nona inaki me baleta na vuravura, ia erau sega ni tokona. E macala ga nirau imatai ni tamata me rau talaidredre. Oti qori era talaidredre tale ga e vica vata na milioni. Era talaidredre mada ga na nona tamata digitaki na Isireli, ra qai cakava qori e veigauna. E levu na gauna e dau vakaroti ira na lotu vaKarisito o Paula, ni so vei ira ena rawa nira talaidredre me vakataki ira na Isireli makawa. E vola: “Meda saga gona ena noda vinaka taucoko meda curu ina ivakavakacegu ya, meda kua ni ucui ira ena nodra talaidredre.” (Iper. 4:11) Dikeva ni semata o Paula na talaidredre kei na noda sega ni curu ina ivakavakacegu ni Kalou. Na cava e kena ibalebale qo vei keda? Kaya mada ke da cakava eso na ka e beci kina na inaki ni Kalou, ena vakadredretaka qori na noda curu ina ivakavakacegu ni Kalou? E bibi dina meda kila na isaunitaro qori, ni na veivosakitaki tiko ena ulutaga qo. Ia meda dikeva mada qo, eso tale na ka eda rawa ni vulica me baleta na noda curu ina ivakavakacegu ni Kalou, nida veivosakitaka na nodra ivakaraitaki ca na Isireli.

“Era na Sega ni Curu ina Noqu iVakavakacegu”

7. Na cava na inaki i Jiova vei ira na Isireli ena gauna e sereki ira kina mai Ijipita, na cava a vinakati mera cakava?

⁷ Ena 1513 B.S.K., a tukuna o Jiova vua na nona dauveiqaravi o Mosese na nona inaki me baleti ira na Isireli. A tukuna: “Ia ka’u sa lako sobu mai me’u vakabulai ira mai vei ira na kai Ijipita, ka me’u kauti ira cake mai na vanua ko ya ki na vanua vinaka ka levu sara, ki na vanua sa dave kina na wai-ni-sucu kei na oni.” (Lako 3:8) Me vaka ga na yalayala i Jiova vei Eparama na tukadra, e nona inaki na Kalou me vakabulai ira na Isireli “mai vei ira na kai Ijipita” me karoni ira me nona tamata. (Vkte. 22:17) A solia na Kalou vei ira na Isireli na lawa ena vukei ira mera veiwekani vinaka kei koya. (Aisea 48:17, 18) A tukuna vei ira na Isireli: “Kevaka dou na vakarorogo vakaidina ki na domoqu, ka vakabauta na noqu vosa ni yalayala, dou na qai noqui yau talei, kai yau lailai na matanitu kecega; ni sa noqu ko vuravura taucoko.” (Lako 19:5, 6) Koya gona, era na marautaka na Isireli na nodra veiwekani voleka kei na Kalou ke ra talairawarawa vua.

8. Na ka vinaka cava a rawa nira vakila na Isireli ke ra talairawarawa vua na Kalou?

⁸ Vakasamataka mada na ka era rawa ni vakila na Isireli ke ra talairawarawa vua na Kalou! A rawa sara ga ni vakalougatataka o Jiova na nodra were, na nodra loganivaini, kei na nodra manumanu. Ena sega ni vakaleqai ira tale ga na meca. (Wilika 1 Tui 10:23-27.) Ena gauna ena basika kina na Mesaia, ena rairai vakadinata ni vinaka sara tu ga na bula e Isireli baleta ni tu vakataki koya ga, sega tale ga ni vakarurugi ina matanitu o Roma. Era rawa ni ivakaraitaki vinaka tale ga na Isireli vei ira na matanitu voleka. Me vakadinadinataka ni talairawarawa vua na Kalou dina, ena rawati kina na veivakalougatataki vakayalo, vakayago tale ga.

9, 10. (a) Na cava e cala kina na nodra via lesu i Ijipita na Isireli? (b) Ke ra lesu i Ijipita, ena vakaleqa vakacava na nodra qaravi Jiova ena sala e vinakata?

⁹ E dua dina na itavi dokai a lesi vei ira na Isireli—me vakayagataki ira o Jiova me vakayacori kina na nona inaki, qo era na vakalougatataki kina kei ira na vuvale kece e vuravura. (Vkte. 22:18) Ia era raica vakamamada na Isireli talaidredre na nodra rawa ni dua na matanitu ivakaraitaki vinaka ena ruku ni veiliutaki vaKalou. Era vinakata mada ga mera lesu i Ijipita! (Wilika Tiko Voli Mai na Lekutu 14:2-4.) Ke ra lesu i Ijipita, e macala ga nira na sega ni vakayacora na inaki i Jiova—oya mera ivakaraitaki vei ira na matanitu tale eso. Ke ra lai bobula tale vei ira na lotu butobuto, ena sega ni rawa nira muria na Lawa a soli vei Mosese, ena sega tale ga ni yaga vei ira na ituvatuva i Jiova me baleta na vosoti ni nodra ivalavala ca. Era nanumi ira ga qai lekaleka na nodra rai! Qori na vuna e tukuna kina o Jiova me baleti ira: “Au cudruva kina na itabatamata qo au qai kaya, ‘Sa dau gole tani tu ga na lomadra, era sega ni kila na noqu sala.’ Au mani bubuluitaka ena noqu cudru, ‘Era na sega ni curu ina noqu ivakavakacegu.’”—Iper. 3:10, 11; Same 95:10, 11.

¹⁰ Na nodra via lesu i Ijipita na Isireli, e vakaraitaka nira raica vakamamada na veivakalougatataki i Jiova ra qai garova ga na varasa, qaliki, kei na so tale na kakana vinaka mai Ijipita. (Tiko 11:5) Era vakataki Iso na Isireli talaidredre, nira tu vakarau mera vakayalia na nodra itavi dokai vakayalo me isosomi ni dua na veleti kakana vakatitiweli.—Vkte. 25:30-32; Iper. 12:16.

11. E vakacava na inaki i Jiova nira talaidredre na Isireli ena gauna i Mosese?

¹¹ Era sega ni vakabauti Jiova o ira na Isireli era biuti Ijipita, ia e “cakacaka tiko ga” o Jiova me vakayacora na nona inaki, qo me baleti ira e dua tale na itabatamata. Era qai talairawarawa na itabatamata vou qo ni vakatauvatani kei na nodra qase. Era muria na ivakaro i Jiova mera curuma na Vanua Yalataki ra qai taukena. E tukuni ena Josua 24:31: “A ra sa qaravi Jiova ko ira na Isireli e na gauna kecega i Josua, kei na nodra gauna kecega na qase era bula tiko ni sa mate ko Josua, era a kila talega na cakacaka kecega i Jiova, ka kitaka e na vukudra na Isireli.”

12. Eda kila vakacava ni rawa nida curuma na ivakavakacegu ni Kalou nikua?

¹² A yaco na gauna mera qase ra mate sara o ira na tabatamata talairawarawa qori, qai sosomitaki ira na itabatamata “era sa sega ni kilai Jiova, se na cakacaka ka kitaka ko koya e na vukudra na Isireli.” Era tekivu cakava “na ka ca e na mata i Jiova ko ira na Isireli, ka ra qaravi ira na Peali.” (Dvei. 2:10, 11) Sa sega kina ni “dua na ivakavakacegu” vei ira na Vanua Yalataki. Nira talaidredre, sa sega ni dei nodra veiyaloni kei na Kalou. A vola ena dua na gauna e muri o Paula: “Ke sa kauti ira o Josua ina dua na ivakavakacegu, ke a sega ni tukuna e muri na Kalou e dua tale na siga. O koya gona, e se tiko ga na nodra siga ni vakacecegu na tamata ni Kalou.” (Iper. 4:8, 9) Na “tamata ni Kalou” a cavuta eke o Paula qori o ira na lotu vaKarisito. Vakacava, e kena ibalebale qori ni rawa mera curuma na lotu vaKarisito na ivakavakacegu ni Kalou? Io—o ira na Jiu kei ira na lotu vaKarisito sega ni Jiu!

Eso Era Sega ni Curuma na iVakavakacegu ni Kalou

13, 14. Na cava mera cakava na dauveiqaravi ni Kalou mera curuma kina na ivakavakacegu ni Kalou (a) ena gauna i Mosese? (b) ena imatai ni senitiuri?

¹³ Ena nona volavola tiko o Paula vei ira na lotu vaKarisito Iperiu, a kauai vakalevu ni so era sega ni tokona tiko na inaki ni Kalou. (Wilika Iperiu 4:1.) Ena sala cava? Qo e baleta na kena muri na Lawa a soli vei Mosese. Rauta ni 1,500 na yabaki, a vinakati vei ira na Isireli mera muria tiko na Lawa qori mera vakamarautaki Jiova kina. A bokoci na Lawa qori ena gauna a mate kina o Jisu. Eso na lotu vaKarisito e sega ni matata tiko ga qori vei ira, era se surevaka tiko ga me muri eso na Lawa.b

¹⁴ A tukuna o Paula vei ira na lotu vaKarisito Iperiu era se muria tiko ga na Lawa, ni uasivi na veiqaravi vakabete i Jisu, uasivi na veiyalayalati vou kei na valenisoro vakayalo ni vakatauvatani kei na gauna makawa. (Iper. 7:26-28; 8:7-10; 9:11, 12) A vakayagataka o Paula na ivakaraitaki ni Siga ni Vakacecegu ena Lawa a soli vei Mosese, me vakamacalataka na sala era rawa ni curu kina na lotu vaKarisito ina siga ni vakacegu i Jiova: “E se tiko ga na nodra siga ni vakacecegu na tamata ni Kalou. Ni o koya e curu ina ivakavakacegu ni Kalou, e sa vakacegu tale ga mai na nona cakacaka, me vaka ni vakacegu na Kalou mai na nona.” (Iper. 4:8-10) A vinakati vei ira na lotu vaKarisito Iperiu mera kua ni nanuma ni rawa ni vakadonui ira o Jiova ke ra cakava tiko na ka e yavutaki ena Lawa a soli vei Mosese. Me tekivu ena Penitiko 33 S.K., e vakaraitaka na nona veivakadonui na Kalou vei ira na vakabauti Jisu Karisito.

15. Ke da via curuma na nona ivakavakacegu na Kalou, na cava e bibi kina na talairawarawa?

¹⁵ Na cava era sega kina ni curuma na Vanua Yalataki na Isireli ena gauna i Mosese? Nira talaidredre. Na cava era sega kina ni curuma na ivakavakacegu ni Kalou eso na lotu vaKarisito ena gauna i Paula? Nira talaidredre tale ga. Era lecava ni sa cava na inaki a buli kina na Lawa, o Jiova tale ga sa liutaki ira tiko na nona dauveiqaravi ena dua tale na sala.

Curu ena iVakavakacegu ni Kalou Nikua

16, 17. (a) Na cava e kena ibalebale meda curu ena ivakavakacegu ni Kalou nikua? (b) Na cava ena veivosakitaki ena ulutaga e tarava?

¹⁶ Eso na lotu vaKarisito nikua era nanuma me muri eso na Lawa a soli vei Mosese me rawa nira vakabulai. Ia e matata na vosa i Paula vei ira e Efeso: “Na loloma soli wale qo oni vakabulai kina ena nomuni vakabauta; sega ena nomuni sasaga, e iloloma ga ni Kalou. Sega, oni sega ni rawata ena nomuni cakacaka.” (Efeso 2:8, 9) Na cava gona mera cakava na lotu vaKarisito mera curu ena ivakavakacegu ni Kalou? Nanuma ni digia o Jiova na ikavitu ni siga—nona siga ni vakacegu—me vakayacori kina na nona inaki me baleta na vuravura. Eda rawa ga ni curu ena nona ivakavakacegu—se tomani koya ena nona vakacegu—nida talairawarawa vua, tokona na nona inaki e dau vakatakilai ena nona isoqosoqo.

¹⁷ Ena dua tale na yasana, ke da raica vakamamada na ivakasala vakaivolatabu e vakarautaka na dauveiqaravi yalodina e vuku, ena noda cakava ga na ka eda nanuma, eda sa beca sara tiko ga na inaki i Jiova. Qo ena vakaleqa na noda veiwekani vinaka kei Jiova. Ena veivosakitaki ena ulutaga e tarava eso na ituvaki eda na rawa ni vakaraitaka kina na noda talairawarawa. Na vakatulewa eda cakava ena ituvaki qori, ena vakatau kina na noda curu se sega ina ivakavakacegu ni Kalou.

[iVakamacala e ra]

Taro me Vakananumi

• Na cava na inaki ni Kalou me baleta na ikavitu ni siga?

• Eda kila vakacava ni se ikavitu tiko ga ni siga na gauna qo?

• Na cava era sega kina ni curuma na ivakavakacegu ni Kalou na Isireli ena gauna i Mosese kei ira eso na lotu vaKarisito ena imatai ni senitiuri?

• Na cava e kena ibalebale meda curu ena ivakavakacegu ni Kalou nikua?

[Tikina bibi ena tabana e 27]

Eda rawa ga ni curu ena ivakavakacegu i Jiova nikua nida talairawarawa vua, tokona na nona inaki e dau vakatakilai ena nona isoqosoqo

[iYaloyalo ena tabana e 26, 27]

Na cava meda cakava tiko ga meda curu kina ena ivakavakacegu ni Kalou?