Wase 18

Me Nomu Lewa Mo Qarava na Kalou me Tawamudu

1, 2. E dina nida sa kila na Kalou, ia na cava tale e gadrevi?

KAYA mada ni o duri tu ena katuba ni dua na rumu e sinai tu kina na iyau talei, ia e loka na katuba. Oti, e solia sara vei iko na ki ni rumu e dua e toka vua na kena lewa, qai tukuna vei iko mo taura mai kina na ka ga o vinakata. Ena sega ni yaga na ki oya vakavo ga ke o vakayagataka. Io, e vaka tale ga kina na ka eda kila. Kevaka me yaga vei iko, mo vakayagataka.

² E dina vakalevu oqo me baleta na noda kila na Kalou. Io, eda na rawata sara ga na bula tawamudu mai na noda kilai rau vinaka na Kalou o Jiova kei Jisu Karisito. (Joni 17:3) Ia, ena sega ni rawati oya mai na noda kila wale tu ga. Me vaka na nomu na vakayagataka na ki e tu vei iko, e gadrevi vaka kina mo vakaitovotaki iko ena veika o kila me baleta na Kalou. E kaya o Jisu ni o ira ga era cakava tiko na loma ni Kalou era na “curu ki na matanitu.” O ira vaka oqo sa rawa ni ra qarava na Kalou me tawamudu!​—Maciu 7:21; 1 Joni 2:17.

3. Na cava na loma ni Kalou me baleti keda?

³ Nida sa kila na loma ni Kalou, e bibi meda muria sara. Na cava o nanuma ni loma ni Kalou me baleti iko? De rawa ni umani vinaka ga ena vosa oqo: Vakatotomuri Jisu. E tukuni vei keda ena 1 Pita 2:21: “Ni dou sa kacivi me vakakina: ni sa vosota talega na Karisito na rarawa e na vukumudou, a sa laiva vei kemudou nai vakarau, mo dou muria na we ni yavana.” Na nomu muria gona na loma ni Kalou ena vinakati kina mo muria voleka sara na ivakaraitaki i Jisu. Ena sala oqori o na vakaraitaka kina ni o kila na Kalou.

NONA VAKAYAGATAKA O JISU NONA VEIKILAI KEI NA KALOU

4. Na cava e rui kilai Jiova vinaka kina o Jisu, e vakayagataka vakacava na kila oya?

⁴ Sega tale ni dua e tautauvata kei Jisu Karisito ena nona kila vinaka na Kalou. E bula qai cakacaka vata tu kei na Kalou o Jiova mai lomalagi ena loma ni gauna tawamacala ni se bera ni lako mai vuravura. (Kolosa 1:15, 16) Ia na cava e cakava o Jisu ena ka e kila? E sega ni lomavakacegu o koya me tu wale tu ga vua. E vakaitovotaki koya sara kina. Oya na vuna e dau yalovinaka, yalomalua, qai dau yalololoma kina vei ira na tani. E vakatotomuri Tamana vakalomalagi tiko gona o Jisu, e vakaraitaka ni kila na ivalavala i Jiova kei na nona itovo.​—Joni 8:23, 28, 29, 38; 1 Joni 4:8.

5. Na cava e papitaiso kina o Jisu, a dina vakacava o koya ena inaki ni nona papitaiso?

⁵ Na kila e tu vei Jisu e uqeti koya tale ga me vakayacora e dua na ka bibi. A lako mai Kalili ina uciwai na Joritani, qai papitaisotaki koya o Joni. (Maciu 3:13-15) Na cava na ibalebale ni nona papitaiso o Jisu? Ni a Jiu, a sucu ena matanitu sa yalataki oti vua na Kalou. Sa yalataki oti tu gona o Jisu ni a qai sucu. (Lako Yani 19:5, 6) O koya gona, ena nona papitaiso, a soli koya tiko vei Jiova me vakayacora na inaki vakalou e baleti koya ena gauna oya. (Iperiu 10:5, 7) E dina o Jisu ena ­inaki ni nona papitaiso. Dua na ka na nona gu ni qaravi Jiova, e tukuna yani vei ira na tani ena gauna kece ga e rawata na ka e kila me baleta na Kalou. E marautaka o Jisu ni cakava na loma ni Kalou, e kaya ni vaka na kena kakana.​—Joni 4:34.

6. E sega ni vakaliuci koya vakacava o Jisu?

⁶ E kila vinaka o Jisu ni nona cakava na loma i Jiova ena rawa ni yali sara ga kina na nona bula. Ia e sega vakadua ni via vakaliuci koya o Jisu, e biuta ga me ikarua ni ka na veika e baleti koya. E dau vakaliuca ga na loma ni Kalou. Eda na muria gona vakacava na ivakaraitaki uasivi i Jisu?

KA ME CAKA ME RAWA KINA NA BULA TAWAMUDU

7. Na cava e so na ka me caka meda na rawa ni papitaiso kina?

⁷ ida sega ni vakataki Jisu meda tamata uasivi, eda na rawa ga ni yacova na ivakatagedegede uasivi ni papitaiso ke da vakayacora e so tale na ka bibi. Eda tekivu ena noda va­kasa i lomada na veika meda kilai rau kina na Kalou o Jiova kei Jisu Karisito. Na noda vakayacora oqo e uqeti keda meda vakabauta na Kalou, da qai lomani koya tale ga vakalevu. (Maciu 22:37-40; Roma 10:17; Iperiu 11:6) Na noda muria na lawa ni Kalou, nona ivaka­vuvuli, kei na nona ivakatagedegede e dodonu me uqeti keda meda veivutuni, meda vakaraitaka nida rarawataka dina mai lomada na noda ivalavala ca eliu. Na ka oqo e dau tini ina noda saumaki mai na sala cala eda dau muria tu eliu nida se sega ni kila na Kalou. (Cakacaka 3:19) Kevaka gona eda se cakava lo tiko ga e dua na ka e cala, da qai sega ni cakava na ka e dodonu, eda se sega dina ga ni saumaki mai, eda sega tale ga ni vakaisina na Kalou. E kila vinaka tu o Jiova ke dua e veivakaisini.​—Luke 12:2, 3.

8. Na cava mo cakava ke sa lomamu mo vakaitavi ena kena vunautaki na Matanitu ni Kalou?

⁸ Ni o sa vuli tiko oqo mo kilai koya na Kalou, ena uasivi mo raica se sala cava ena yaga sara ga kina vei iko na veika vakayalo, se vakaevei? De o sa na vinakata mo tukuna na ka o vulica tiko vei ira na wekamu, nomu itokani, kei ira tale na so. De o sa cakava sara tiko oqo, me vakataki Jisu ga ena nona dau tukuna na itukutuku vinaka ena gauna cava ga vei ira na tani. (Luke 10:38, 39; Joni 4:6-15) O sa rairai vinakata oqo mo vakarabailevutaka na nomu cakacaka. Era na marau na qase ni ivavakoso vakarisito me ra veitalanoa kei iko me macala kina se o sa rawa ni vakaitavi kei ira na iVakadinadina i Jiova ena kena dau vunautaki na Matanitu ni Kalou. Ke sa rawa oqo, era na vakarautaka na qase mo lako­vata kei na dua na iVakadinadina ena cakacaka vakaitalatala. Era a muria na ivakaro i Jisu na nona tisaipeli me ra cakava rawa kina vakamatau na nodra cakacaka ­vakaitalatala. (Marika 6:7, 30; Luke 10:1) O na vukei tale ga vaka kina ni o kacivaka na itukutuku ni Matanitu ni Kalou ena veivale kei na sala tale e so.​—Cakacaka 20:20, 21.

9. Ena yalataki koya vakacava vua na Kalou e dua, ena vakayacoka vakacava na yalayala ina nona bula?

⁹ E dua na sala me ra qarai kina na tamata era galeleta na ka dodonu, oya na kena vunautaki na itukutuku vinaka ena yalava ni ivavakoso. Oqo e dua vei ira na cakacaka vinaka e macala kina ni tu vei iko na vakabauta. (Cakacaka 10:34, 35; Jemesa 2:17, 18, 26) Nomu dau tiko e veigauna ena soqoni vakarisito kei na nomu vakaitavi ena kena vinaka duadua ena cakacaka vakavunau erau sala tale ga o vakaraitaka kina ni o sa veivutuni, o sa saumaki mai, kei na nomu sa vakadeitaka tale ga ni tekivu oqo lako yani, o na vakaraitaka ena nomu bula ni o kilai koya na Kalou. Na cava sara na ka me caka tarava? Na yalayala vua na Kalou o Jiova. Ena ka oqo, o na vakaraitaka vua na Kalou ena masu ni o sa solia vua, mai vu ni lomamu dina, na nomu bula mo cakava na lomana. Oqo na sala mo yalataka kina na nomu bula vei Jiova, mo qai ciqoma na ivua rawarawa i Jisu Karisito.​—Maciu 11:29, 30.

PAPITAISO​—NA KA MO CAKAVA KINA

10. Na cava mo papitaiso kina ni o sa yalataki iko oti vei Jiova?

¹⁰ E kaya o Jisu ni o ira kece era mai nona tisaipeli e dodonu me ra papitaiso. (Maciu 28:19, 20) Na cava mo cakava kina oqo ke o sa yalataki iko oti vua na Kalou? E kila o Jiova ni o lomani koya, ni o sa yalataki iko vua. Ia e sega ni vaka­tara­tutu ni o na vinakata mo cakava tale na ka me ra vakadinadinataka kina na tani ni o lomani koya na Kalou. Na papitaiso gona na gauna mo vakaraitaka kina e matanalevu ni o sa yalataki iko oti vua na Kalou o Jiova.​—Roma 10:9, 10.

11. Na cava na ibalebale ni papitaiso?

¹¹ E levu sara na ka e vakaibalebaletaki ena papitaiso. Ni o sa dromu se “bulu” i lomaniwai, e vaka ga ni o sa mate vata kei na ivakarau makawa ni nomu bula. Ni o sa lamata mai, e vaka ga ni o sa tucake tiko ina dua na bula vou, na kena e salavata kei na loma ni Kalou, sega ni lomamu. E sega ni kena ibalebale oqo ni o sa na sega ni cala, nida se tamata ivalavala ca tiko ga da qai dau cala e veisiga. Ia, e dua na veiwekani vou o sa mai tiko kina oqo kei Jiova ena vuku ni nomu yalayala kei na papitaiso. E tu vakarau o Jiova me vosota na nomu ivalavala ca ena yavu ni isoro ni veivoli i Jisu ni o sa veivutuni kei na nomu sa vakamalumalumutaki iko mo papitaiso. Na papitaiso gona e vinaka kina na noda lewaeloma ena mata ni Kalou.​—1 Pita 3:21.

12. Na cava na ibalebale ni nona papitaiso e dua (a) “e na yaca ni Tamamudou”? (b) ‘ena yaca i Luvena’? (c) ‘ena yaca ni yalo tabu’?

¹² E vakaroti ira nona imuri o Jisu me ra papitaisotaki ira na tisaipeli vou “e na yaca ni Tamamudou, kei na Luvena, kei na Yalo Tabu.” (Maciu 28:19) Na cava na ibalebale ni vosa i Jisu? Na papitaiso “e na yaca ni Tamamudou” e vakaraitaka ni o koya e papitaiso e vakadinata ni Kalou o Jiova e Daubulibuli, e Turaga Sau tale ga ni lomalagi kei vuravura. (Same 36:9; 83:18; Dauvunau 12:1) Na papitaiso ena ‘yaca i Luvena’ e kena ibalebale ni o koya e vakabauti Jisu Karisito​—vakabibi na nona isoro ni veivoli​—me sala duadua ga ni nona veivakabulai na Kalou. (Cakacaka 4:12) Na papitaiso ena ‘yaca ni yalo tabu’ e kena ibalebale ni o koya e papitaiso e vakadinata ni yalo tabu i Jiova, se nona igu yavala, e kaukaua ni Kalou e cakava rawa kina o koya na nona inaki, qai dau vakaukauataki ira tale ga kina na nona tamata me ra cakava na lomana uasivi ena nodra cakacaka vata tiko kei na nona isoqosoqo e liutaka na yalona.—Vakatekivu 1:2; Same 104:30; Joni 14:26; 2 Pita 1:21.

O SA RAWA NI PAPITAISO?

13, 14. Na cava meda kua ni rivarivabitaka kina na noda lewa meda qarava na Kalou o Jiova?

¹³ Ni levu na ka e vauci ena papitaiso qai ikalawa bibi duadua ena nona bula e dua, e dodonu beka mo rivarivabitaka? Sega! E dina ni sega ni ka me vakatulewataki vakamamada na papitaiso, ia e macala ni oqo na vakatulewa vinaka duadua o rawa ni cakava.

¹⁴ Na papitaiso e vakadinadinataka ni o sa lewa mo qarava na Kalou o Jiova. Vakasamataka mada na tamata kece o dau sota kei ira. Se mani vakacava tu na nodra bula, era sega li ni qarava tiko e dua na turaga? E so era qarava na iyau. (Maciu 6:24) E so era ogataka ga na nodra cakacaka se ra biuta me ka bibi duadua ena nodra bula na kena vakavatukanataki na ka e lomadra. E so tale era qaravi kalou lasu. Ia o sa lewa o iko mo qarava na Kalou dina, o Jiova. E sega tale ni dua e vakataki koya ena nona yalovinaka kei na nona dau loloma. Na Kalou e vakacakacakataki keda na tamata ena itavi dokai e tiko na kena inaki, e vakamuai keda ina sala meda vakabulai kina. E saumi ira nona tamata na Kalou ena bula tawamudu. Io, e sega sara ga ni ka me rivarivabitaki na nomu muria na ivakaraitaki i Jisu kei na nomu solia na nomu bula vei Jiova. Ni oqo ga na ikalawa e vakamarautaka na Kalou, e ka vakayalomatua tale ga me caka.​—1 Tui 18:21.

15. Na cava soti na ka e dau tarova na nona papitaiso e dua?

¹⁵ Ia na papitaiso e sega ni ka mo cakava ni o vakasaurarataki kina. E baleti iko ga kei Jiova. (Kalatia 6:4) Ena nomu sa toso tiko vakayalo, de a votu mai na vakasama oqo: “A cava sa tarovi au me’u kua ni papitaisotaki?” (Cakacaka 8:35, 36) Tarogi iko mada: ‘De tarovi au tiko na nodratou saqati au na wekaqu? Deu se vauci tiko ga ena so na ka e sega ni vakaivolatabu, se so na ivalavala ca? Deu leqataka ni ra na matalevutaki au o ira na tu yavoliti au?’ Oqo e so na ka me vakasamataki, ia dikevi ira vakayalomatua.

16. Ena yaga vakacava vei iko na nomu qaravi Jiova?

¹⁶ E sega ni ka vakayalomatua me vakabi ga na nomu vakasama ina ca ena sotavi, mo qai guilecava ni tiko tale ga na vinaka ni nomu qaravi Jiova. Me kena ivakaraitaki, vakasamataka mada ni ra dau veitusaqati na wekamu. E yalataka o Jisu ni na levu cake na nodra vuvale vakayalo na nona tisaipeli ke sa cati ira na nodra vuvale vakayago baleta ni ra muri koya. (Marika 10:29, 30) Era na lomani iko dina o ira oqo e duavata kei iko na nodra vakabauta, era na vukei iko mo vosota na veivakacacani, era na tokoni iko tale ga mo toka dei ga ena gaunisala ni bula. (1 Pita 5:9) Vakauasivi ga o ira na qase ni ivavakoso, ni ra na rawa ni vukei iko mo valuta na nomu leqa, mo gumatua tale ga ena veika dredre o na sotava. (Jemesa 5:14-16) De o leqataka ni o sa na cati ena vuravura oqo, ia tarogi iko mada, ‘E dua tale beka na ka e uasivia na nona vakadonui au na Daubulibuli levu, kei na noqu vakamarautaki koya ena ivakarau ni bula au sa lewa oqo meu muria?’​—Vosa Vakaibalebale 27:11.

MO DINA INA NOMU YALAYALA KEI NA PAPITAISO

17. Na cava mo raica kina na papitaiso me se qai itekitekivu wale ga, sega ni itinitini?

¹⁷ E bibi me nanumi ni papitaiso e sega ni sa mai tini kina na nomu toso vakayalo. Sa itekitekivu ga ni nomu na qarava na Kalou ena gauna kece ga ena nomu sa lesi mo italatala, mo dua tale ga na iVakadinadina i Jiova. E dina ni rui bibi na papitaiso, ia e sega ni kena ibalebale ni o sa na rawata na bula. A sega ni kaya o Jisu: ‘O ira kece ga na papitaiso era na vakabulai.’ E kaya ga: “Ko koya ena vosota me yacova nai vakataotioti, ena vakabulai.” (Maciu 24:13) O koya gona, e rui bibi mo qara taumada na Matanitu ni Kalou ena nomu biuta me imatai duadua ni ka ena nomu bula.​—Maciu 6:25-34.

18. Ni sa oti na papitaiso, na cava e so na isausau me sasagataki?

¹⁸ Ke o via dei tiko ga ena nomu veiqaravi vei Jiova, me so na nomu isausau vakayalo. E dua na isausau uasivi na nomu vakalevutaka na nomu kilai koya na Kalou ena nomu vulica wasoma vakataki iko na nona Vosa. Lalawataka mo wilika e veisiga na iVolatabu. (Same 1:1, 2) Dau lakova wasoma na soqoni vakarisito, ni o ira o na sota kaya mai kea era na vukei iko mo kaukaua cake vakayalo. Ia o iko, vakacava me nomu isausau mo dau vakamacala ena soqoni ni ivavakoso mo vakacaucautaki Jiova kina, mo saga tale ga mo vakayaloqaqataki ira kina na tani? (Roma 1:11, 12) E dua tale na isausau na nomu saga mo vakavinakataka na nomu masu.​—Luke 11:2-4.

19. Na itovo cava soti ena vukei iko kina na yalo tabu mo vakaitovotaka?

¹⁹ Ke o vinakata mo dina ina inaki ni nomu papitaiso, e dodonu mo qarauna e veigauna na ka o cakava, mo laiva vua na Kalou me bucina vei iko na vua ni yalona tabu, na loloma, reki, vakacegu, vosota vakadede, yalomalua, yalololoma, vakabauta, yalomalumalumu, kei na ivalavala malua. (Kalatia 5:22, 23; 2 Pita 3:11) Nanuma tiko ni o Jiova e solia na yalona tabu vei ira kece ga era masuta vua, ra qai dau yalodina ena nodra talairawarawa vua. (Luke 11:13; Cakacaka 5:32) O koya gona, mo masuta na Kalou me solia vei iko na yalona, qai kerea vua me vukei iko mo vakaitovotaki iko ena itovo ena vakamarautaki koya. Ni o sa laiva me moici iko na yalo ni Kalou, ena votu sara na itovo vaka oya ena nomu ivosavosa kei na nomu itovo. Io, ena nodra sasaga na lewe kece ni ivavakoso vakarisito me ra bucina na itovo ni “tamata vou” me rawa kina ni ra bau ucuya na Karisito. (Kolosa 3:9-14, VV) Ena duidui na noda saga oqo o keda yadua baleta ni sega ni tautauvata na vanua eda sa yacova mai ena noda toso vakayalo. Ni o tamata ivalavala ca, e dodonu mo na cakacaka vakaukaua mo vakaitovotaki iko ena ivalavala vakarisito. Ia kua ni yalolailai de o na sega ni rawata, ni o na rawata ena veivuke ni Kalou.

20. Ena sala cava soti o na vakatotomuri Jisu kina ena cakacaka vaka­itala­tala?

²⁰ Me dua vei ira na nomu isausau vakayalo na nomu vakatotomuri Jisu ena nona dau veiqaravi ena yalomarau. (Iperiu 12:1-3) E dua na ka na nona taleitaka na cakacaka vakaitalatala. Ke o sa vakaitavi tiko ena kena vunautaki na Matanitu ni Kalou, qarauna me kua ni madra vei iko na cakacaka oqo. Saga mo marautaka dina na nomu dau vakavulici ira na tani ena veika e baleta na Matanitu ni Kalou me vaka ga a vakayacora o Jisu. Muria na idusidusi e so e vakarautaka na ivavakoso me rawa kina ni o qasenivuli vinaka cake. Mo kila tiko ni na vakaukauataki iko o Jiova mo vakayacora rawa na nomu cakacaka vakaitalatala.​—1 Korinica 9:19-23.

21. (a) Eda kila vakacava ni o Jiova e mareqeti ira yadua na tamata yalodina era papitaiso? (b) Na cava e vakaraitaka ni bibi na papitaiso meda bulata rawa kina na lewa ni Kalou ena tau ina ivakarau ni veika ca oqo?

²¹ E rui bibi vua na Kalou na tamata e yalayala papitaiso, qai yalodina tiko ni vakatotomuri Jisu. E kila o Jiova ni o ira vaka oya era kunekunei dredre ena nona dikeva na lomadra kece na vicavata na bilioni era bula tu. E raici ira me ra ka mareqeti vaka na iyau, me ra “ka sa domoni.” (Akeai 2:7) E vakamacalataki ena parofisai vakaivolatabu ni okati ira na tamata vaka oya na Kalou me ra sa vakatakilakilataki oti me ra bula ena gauna e tau kina na nona lewa ina ivakarau ni veika ca oqo. (Isikeli 9:1-6; Malakai 3:16, 18) Vakacava o iko, e ‘galeleta na lomamu na bula tawamudu’? (Cakacaka 13:48, NW) O gadreva dina li mo vakatakilakilataki ni o dua o qarava na Kalou? Na yalayala kei na papitaiso erau tiki ni ivakatakilakila oya, erau bibi ina nona vakabulai e dua.

22. Na cava soti era na rawa ni vakanamata kina “nai soqosoqo levu”?

²² Ni oti na Waluvu levu, sa savasava tu na vuravura eratou butuka yani o Noa kei na nona vuvale ni ratou sobu mai waqa. Ena vaka tale ga kina edaidai vei ira era vakaitovotaka na ka era vulica mai na nodra veikilai kei na Kalou. Era na rawa ni wili e “nai soqosoqo levu” ena bula yani ina vuravura savasava ni sa rusa na ivakarau ni veika ca oqo. (Vakatakila 7:9, 14) Ena vakacava tu kina na bula?

O SE NANUMA TIKO?

E vinakata o Jiova meda vakayagataka vakacava na noda kilai koya?

Na cava e so na ka me caka me qai rawa kina na papitaiso?

Na cava e se qai itekitekivu ga kina na papitaiso, sega ni itinitini?

Eda na rawa ni dina tiko ga vakacava ina inaki ni noda yalayala kei na papitaiso?

[iYaloyalo ena tabana e 172]

O sa yalataki iko oti beka vua na Kalou ena masu?

[iYaloyalo ena tabana e 174]

Na cava e tarovi iko tiko mo sega kina ni papitaiso?