Wase Rua

Vakacaucautaki Jiova na Kalou Dina

1. O cei na Kalou dina?

E KAYA na iVolatabu ni levu era dau raici tu mera kalou, “ia vei keda sa dua bauga na Kalou, na Tamada.” (1 Korinica 8:5, 6) O Jiova na Kalou “dua bauga” e bulia na ka kece. (Vakarua 6:4; Vakatakila 4:11) A tukuni koya o Jisu me “noqu Kalou, ka nomudou Kalou.” (Joni 20:17) E duavata o koya kei na ka a se tukuna e liu o Mosese: “Sa Kalou ko Jiova; ka sega tale e dua, ko koya ga.” (Vakarua 4:35) O Jiova e uasivi ira na veika era dau sokaloutaki me vaka na matakau, o ira na vu, se o koya na kena meca o Setani na Tevoro, “na kalou ni vuravura oqo.” (2 Korinica 4:3, 4) Ni raici vata kei ira kece oqo, o Jiova e “Kalou dina duaduaga,” me vaka e tukuna o Jisu.​—Joni 17:3.

2. Ena tara vakacava na noda bula na noda mai kilai koya na Kalou?

² Era na galeleti Jiova o ira era vulica ra qai marautaka na nona itovo talei. Era na galeleti koya tale ga baleta na veika e sa cakava oti ena vukudra kei na veika e se bera ni cakava. Ni tubu na nodra lomani Jiova, sa ra na vinakata ga mera vakacaucautaki koya. Ena sala cava? Ena nodra vakatetea na itukutuku me baleti koya. “Ia na gusuna sa vakatusa kina me bula,” e kaya na Roma 10:10. Na noda vakatotomuri koya ena noda ivosavosa kei na noda ivalavala e dua tale na sala eda na vakacaucautaki koya kina. “Mo dou qai vakadamurimuria na Kalou, me vakataki ira na gone ni toko,” e kaya na Efeso 5:1. Eda na qai vakatotomuri Jiova ga vakavinaka kevaka eda kilai koya dina.

3. Na cava na va na ka e kilai tani kina na Kalou?

³ Levu sara na tikina ena iVolatabu era vakavotuya na itovo qoroi ni Kalou. Ia na va eratou bibi na vuku, lewadodonu, kaukaua, kei na loloma. “Sa tu vei Koya na vuku.” (Jope 12:13) “Sa dodonu na nonai valavala kecega.” (Vakarua 32:4) “Sa levu na nona kaukauwa.” (Aisea 40:26) “Sa loloma na Kalou.” (1 Joni 4:8) Ia mai na va na ka bibi oya e kilai tani kina, e vei vei iratou e tukuni koya vakalevu?

“Sa Loloma na Kalou”

4. Na itovo cava ni Kalou a uqeti koya me buli lomalagi kina kei vuravura kei na veika bula?

⁴ Tei vakasamataka mada na ka a uqeti Jiova me buli lomalagi kina kei vuravura kei ira na nona ibulibuli vakayalo kei na ibulibuli vakayago era vakasama. A uqeti koya beka na nona vuku se kaukaua? E sega, erau sega ni uqeti koya oqori dina ga ni vakayagataki rau. A sega tale ga ni uqeti koya na nona lewadodonu. Na loloma levu ga ni Kalou a uqeti koya me wasea na isolisoli talei ni bula vei ira nona ibulibuli era vakasama. A uqeti koya na loloma me nakita mera bula tawamudu ena Parataisi na kawatamata talairawarawa. (Vakatekivu 1:28; 2:15) Na loloma tale ga a uqeti koya me vakarautaka na yavu mera na kua ni totogitaki tawamudu kina na kawatamata ena vuku ni ivalavala ca i Atama.

5. Na cava na itovo uasivi duadua i Jiova, ia na cava e uasivi kina oya?

⁵ E dina ni tu vua na Kalou na vuku, lewadodonu, kei na kaukaua, ia na nona itovo uasivi duadua na loloma. Sa nona ivalavala ga me dau loloma. Ia e lewa vakavinaka o koya na nona loloma, e sega ni loloma vakaveitalia. Na nona loloma ena dau salavata tu ga kei na ka e dina qai dodonu. Sega tale ni dua e uasivia na Kalou o Jiova ena nona dau loloma. E uqeti koya oqori me dau veinanumi, qai vakadinadinataki ena veika e vakayacora.

6. Na cava e vakarawarawataka vei keda meda vakatotomuria na Kalou, e dina ni uasivi keda ena ka kece ga?

⁶ Na itovo talei ga na loloma e vakarawarawataka vei keda meda vakatotomuria na Kalou. De dua eda nanuma nida na sega ni ucui koya sara nida tamata lolovira, da sega ni uasivi, da qai dau cala. Ia eda baci raica e ke na loloma levu i Jiova: E kila vinaka o koya nida tamata malumalumu, e sega kina ni namaka vakasivia vei keda na ka. E kila ni se tauvi keda tu na ivalavala ca. (Same 51:5) Oya na vuna e kaya kina na Same 130:3, 4: “Kevaka ko ni sa nanuma, Jiova, nai valavala ca o cei kemuni na Turaga, me na bula rawa? Ia sa tiko vei kemuni na loloma, mo ni vakarokorokotaki kina.” Io, “ko Jiova na Kalou, sa yalololoma ka daulomasoli, sa vosovoso vakadede, ka levu na nona yalovinaka kei na dina.” (Lako Yani 34:6) “Ni kemuni sa Turaga dauyalovinaka, ka daulomadonu [se, “tu vakarau me veivosoti,” NW].” (Same 86:5) E veivakacegui dina na vosa oqo! E veivakacegui meda qarava na Kalou uasivi oqo, meda raica na nona yalololoma kei na yalovosovoso!

7. E raici vakacava na loloma i Jiova ena veika e bulia?

⁷ Na loloma i Jiova e raici tale ga ena veika e bulia. Vakasamataka mada na veika vinaka e vakarautaka meda marautaka me vaka na veiulunivanua totoka, na veikauloa, na drano, kei na wasawasa levu. E vakarautaka vei keda na veimataqali kakana vakatitiweli meda kania meda bula rawa kina. Bau kina na veimataqali senikau totoka boi vinaka kei na manumanu e vakatubuqoroqoro na kedra ibulicaki. A bulia na veika meda marau kina dina ga ni a sega ni gadrevi oya. Macala tu ga ni na sega ni rawa meda marautaka vakaoti na veika e bulia baleta nida bula tu nikua ena vuravura ca, da qai tamata ivalavala ca tale ga. (Roma 8:22) Ia, sa na wacava na veika ena vakayacora e Parataisi o Jiova ena vukuda! E kaya kina na daunisame: “O ni sa dedeka na ligamuni, ka vakamamautaka na ka bula kecega e na ka [yaga] era gadreva.”​—Same 145:16.

8. Na cava na ivakaraitaki uasivi duadua ni loloma i Jiova vei keda?

⁸ Na cava na ivakaraitaki uasivi duadua ni loloma i Jiova vua na kawatamata? E vakamacalataka na iVolatabu: “Sa lomani ira na kai vuravura vakaoqo na Kalou, me solia kina na Luvena e dua bauga sa vakatubura, me kakua ni rusa ko ira yadua era sa vakabauti koya, me ra rawata ga na bula tawa mudu.” (Joni 3:16) A cakava beka oqo o Jiova baleta na vinaka ni tamata? E sauma na Roma 5:8: “Ia na Kalou sa vakatakila na nona loloma vei keda, ni sa mate na Karisito me nodai sosomi ni da sa tamata ca.” Io, a tala mai na Luvena uasivi na Kalou me mai cabora na nona bula e vuravura me isoro ni veivoli, meda vakabulai kina mai na ivalavala ca kei na mate. (Maciu 20:28) Vei keda eda lomana na Kalou, oqo e dolava na sala meda rawata na bula tawamudu. Ia na loloma ni Kalou e vauci ira tale ga na tamata kece era via vakayacora na lomana, ni tukuna vei keda na iVolatabu: “[E] sega ni dau vakaduiduitaka na tamata na Kalou. Ia sa dau vinakati ira kece ga era dau vakarokorokotaki koya ka dau cakava na ka e dodonu, veitalia ga se mataqali kawa tamata cava era lewena.”​—Cakacaka 10:34, 35, VV.

9. Eda na vakaraitaka vakacava nida doka na ka e cakava o Jiova vei keda, oya na nona solia na Luvena me keda ivoli?

⁹ Eda na vakaraitaka vakacava ena noda bula nida doka na ka e cakava o Jiova, oya na nona solia na Luvena me keda ivoli meda rawata kina na bula tawamudu? Meda vakaraitaka nida lomani koya vakalevu na Kalou dina o Jiova. Ena gauna vata oqori, me raici vei keda nida via vakarorogo vei Jisu, o koya e matataka na Kalou. “Sa mate ko koya [o Jisu] e na vuku ni tamata kece, me ra kua kina ni bula e na vukudra ga ko ira era bula, ia me ra bula ga e na vuku i koya e a mate . . . e na vukudra.” (2 Korinica 5:15, VV) Sa dua dina na ka marautaki meda muria na weniyava i Jisu ni a vakatotomuria vinaka sara na loloma kei na yalo veinanumi i Jiova! E vakadinadinataki oqo ena ka a kaya o Jisu vei ira na yalomalumalumu: “Dou lako mai vei au, koi kemudou vakaaduaga sa oca ka colata nai colacola bibi, ia ka’u na vakacegui kemudou. Vakataqara vei kemudou na noqui vua, ka vuli vei au, ni’u sa yalomalua ka yalomalumalumu: dou na kunea kina na vakacegu ni yalomudou. Ni sa rawarawa na noqui vua, ka mamada na noqui colacola.”​—Maciu 11:28-30.

Vakaraitaka na Nomu Loloma

10. Na cava e so na sala meda vakaraitaka kina nida lomani ira na tacida lotu Vakarisito?

¹⁰ Eda na vakaraitaka vakacava nida lomani ira na tacida lotu Vakarisito ena ivalavala vata ga erau lomani keda kina o Jiova kei Jisu? Raica mada na vica na sala e rawa nida vakayacora kina oqori: “Sa dauvosota vakadede na loloma, sa yalovinaka; sa sega ni vuvu na loloma; sa sega ni vosa doudou na loloma, sa sega ni viavialevu, sa sega ni cakava na ka sa sega ni kilikili kaya, sa sega ni qara na ka me nona ga, sa sega ni cudrucudru, sa sega ni daulomaca; sa sega ni rekitaka na ca, ia sa rekitaka na dina; sa ubia na ka kecega, sa vakabauta na ka kecega, sa vakanuinuitaka na ka kecega, sa vosota na ka kecega. Sa sega ni mudu na loloma.”​—1 Korinica 13:4-8; 1 Joni 3:14-18; 4:7-12.

11. O cei tale meda lomana, ia meda vakaraitaka vakacava oqori?

¹¹ O cei tale meda lomani ira, ia meda vakaraitaka vakacava oqori? A kaya o Jisu: “Dou lako yani ka qisi ira me ra noqu tisaipeli na lewe ni veivanua kece ga, ka papitaisotaki ira e na yaca ni Tamamudou kei na Luvena kei na Yalo Tabu; vakavulici ira me ra muria na veika kece ga au sa vakarota tu vei kemudou.” (Maciu 28:19, 20, VV) Kena ibalebale oqo nida na lai kacivaka na itukutuku vinaka ni Kalou me baleta na vuravura vou parataisi sa roro mai, vei ira era se sega ni mai tacida lotu Vakarisito. A vakaraitaka vakamatata o Jisu ni sega ni dodonu me yalani na noda loloma vei ira ga eda vakabauta vata ni a kaya: “Kevaka dou lomani ira [ga] sa lomani kemudou, a cava ena kemudoui sau? era sega li ni cakava vakaoqo ko ira sa kumuna nai vakacavacava? Ia kevaka dou veikidavaki duaduaga kei ira na wekamudou, a cava dou sa uasivi cake kina? era sega li ni cakava vakaoqo ko ira na lewe ni veimatanitu tani?”​—Maciu 5:46, 47; 24:14; Kalatia 6:10.

“Muria ga na Yaca i Jiova”

12. Na cava e ganiti koya ga kina na Kalou na yacana?

¹² Bibi tale ga ena noda vakacaucautaka na Kalou dina oya meda kila na yacana lagilagi, o Jiova, meda vakayagataka, da qai tubera e so tale mera kila. Na tikina oqo a vinakata vakalevu mai vu ni lomana na daunisame: “Me ra kila ko ira na tamata ni sai kemuni na yacamuni ga ko JIOVA, sa Cecere sara duaduaga e vuravura taucoko.” (Same 83:18) Na yaca, Jiova, e kena ibalebale “O Koya sa Vakavuna me Yaco.” Na Daunakinaki Levu o koya, na ka kece e nakita e dau vakavuna me yaco ga. O koya ga na Kalou dina e dodonu me kacivi ena yaca oya, baleta ni sega na kaukaua vua na tamata me tukuna ni na yaco dina na ka e nakita. (Jemesa 4:13, 14) O Jiova ga e rawa ni tukuna ni na “daucaka yaco” na nona vosa ena ka e tala kina. (Aisea 55:11) Era kurabui e levu nira se qai raica vakadua ena nodra iVolatabu na yaca ni Kalou, mera kila tale ga na kena ibalebale. (Lako Yani 6:3) Ia ena yaga ga vei ira na ka era sa mai kila oya kevaka era “muria ga na yaca i Jiova . . . ka sega ni mudu.”​—Maika 4:5.

13. Na cava na ibalebale ni noda kila na yaca i Jiova kei na noda muria na yacana?

¹³ E kaya na Same 9:10 me baleta na yaca ni Kalou: “Era na vakararavi [se, “vakanuinui,” NW] talega vei kemuni ko ira era sa kila na yacamuni.” E sega ni tukuni tiko i ke ni o ira ga era sa mai kila na yaca i Jiova era sa na nuitaki koya sara. Na noda kila na yaca ni Kalou e kena ibalebale na noda tauri Jiova rawa se Kalou vakacava, na noda doka na nona lewa, noda talairawarawa ina nona ivakaro, kei na noda nuitaki koya e veigauna kece. (Vosa Vakaibalebale 3:5, 6) E vaka tale ga kina na noda muria na yaca i Jiova, e dusia nida sa yalataki keda vua, eda matataki koya nida okati keda meda nona tamata, da qai via bulataka sara ga na lomana. (Luke 10:27) O sa cakava tiko oqo?

14. Kevaka eda vinakata me tawamudu na noda qaravi Jiova, meda raica vakacava na noda lotu se sokalou?

¹⁴ Kevaka eda via qaravi Jiova tiko ga me tawamudu, meda kua ni raica oqori me itavi wale ga. Na vosa ni veivakauqeti oqo a tauca na yapositolo o Paula vei Timoci, e dua sa dede na nona qaravi Jiova: “Vakarautaki iko mo rawata na lotu dina.” (1 Timoci 4:7, VV) Na cava beka na ibalebale ni “lotu dina” e cavuti tiko e ke? Oqo na ivalavala ni lotu se sokalou e vu mai lomada baleta nida lomani Jiova dina, ena sega kina ni raici oqori me itavi wale tu ga. Eda na rokovi koya dina na Kalou kei na nona ivalavala. Eda na vinakata mera doka na yacana na tamata kece ga. Eda na taleitaka dina meda qaravi koya. Meda “rawata [gona] na lotu dina,” ena vinakati na sasaga, ia kevaka eda gadreva meda muria na yaca i Jiova na Kalou dina me tawamudu, e dodonu meda saga me vaka oqori na ivakarau ni noda lotu se sokalou.​—Same 37:4; 2 Pita 3:11.

15. Eda na qarava vakatabakidua vakacava na Kalou?

¹⁵ Ena vakadonuya wale ga na Kalou na noda sokalou kevaka eda qaravi koya vakatabakidua, ni o koya e “Kalou e vinakata me caka vakatabakidua vua na sokalou.” (Lako Yani 20:5, NW) Ena sega ni rawa meda lomana na Kalou ia ena gauna vata oqori meda lomana na vuravura ca e kena kalou o Setani. (Jemesa 4:4; 1 Joni 2:15-17) E kila vinaka o Jiova na noda ivalavala kei na ka e dau malele kina na lomada. (Jeremaia 17:10) Ke da vinakata dina na ivalavala dodonu, ena raica oqori o koya qai vukei keda meda vosota rawa na veika dredre eda sotava e veisiga. Ena tokoni keda ena yalona tabu kaukaua meda valuta rawa na ca sa curusese tu ena vuravura oqo. (2 Korinica 4:7) Ena vukei keda tale ga meda nuitaka dei na bula tawamudu ena vuravura parataisi. Sa inuinui lagilagi dina oqori! Meda vakamareqeta mada ga na noda inuinui da qai qarava na Kalou dina o Jiova ena yalo e vinakata, ni o koya ga e vu ni inuinui oya.

16. Na cava mo via vakayacora vata kei ira na le milioni tale e so?

¹⁶ Le vica toka na milioni mai na veiyasa i vuravura era sa ciqoma ena yalomarau na veisureti i koya na daunisame e vaka: “Tou mai vakacaucautaka na yaca i Jiova, ia meda doka vata na yacana.” (Same 34:3) E sureti iko o Jiova mo mai maliwai ira na sa vakayacora tiko oqo, era cavutu mai na veimatanitu kece qai tubu tiko ga na kedra iwiliwili.

Railesuvi

• O na vakamacalataki Jiova vakacava? Kevaka eda kila vakamatata na nona itovo, ena yaga vakacava vei keda oya?

• Eda na vukea vakacava e so tale mera vulica na ka dina me baleta na Kalou?

• Na cava e vauci ena noda kilai Jiova kei na noda muria na yacana?

[iYaloyalo ena tabana e 14]

Ena nona loloma levu, ena ‘dolava na ligana’ o Jiova qai ‘vakamamautaka na ka bula kece ga ena ka era gadreva’