Vosa Vakatautauvata/iVakaraitaki e Yaga

E DAU laulau sara ena veivakavulici na vosa vakatautauvata kei na ivakaraitaki. Erau rawa ni mana ke rau vakayagataki vinaka. Erau rawa ni veivakauqeti, me rau tara sara na noda lewaeloma kei na lomada. So na gauna e rawa ni vakayagataki na vosa vakatautauvata me vakadodonutaka na rai cala. Erau rawa ni vakavuna me kasa noda itukutuku. O dau vakayagataki rau ena nomu veivakavulici?

Na lekaleka ga ni vosa vakatautauvata na kena vinaka; ia na ka e tukuna e rawa ni raivakatayaloyalotaki sara ga. Ke veisotari vinaka na vosa vakatautauvata eda cavuta kei na noda ulutaga, sa na tukuni koya ga na kena ibalebale. Ia, e rawa ni vakaraitaka o koya e veivakavulici na kena bibi ena nona vakamacala tale vakalekaleka. E vutucoqa tu ena iVolatabu na ivakaraitaki e rawa mo vuli kina.

Vakatauvatani ni Rua na Ka. Ni o vulica tiko na ivakavakayagataki ni vosa vakatautauvata, e vinaka mo tekivu mada ga ena nomu vakayagataka na ivakarau ni vosa e vakatokai ena vosa vakavalagi na simile. Oqo na vakatauvatani ni veika rawarawa ena nomu vakayagataka “me vaka na . . . ,” se “tautauvata kei na . . . . ” Ena duidui sara beka na rua na ka o vakatauvatana ia o na vakabibitaka ga na ka erau tautauvata kina. E vutucoqa ena iVolatabu na vosa vakatautauvata me baleta na ka buli—na kau, manumanu, kei na veika vakalomalagi—vaka kina na veika e sotava na tamata. E tukuni vei keda ena Same 1:3, ni o koya e dau wilika vakawasoma na Vosa ni Kalou “ena tautauvata kei na kau sa tei e na bati ni uciwai,” ena vuavuaivinaka qai sega ni malai rawa. Na tamata ca e tukuni ni “vaka na laioni” e toka vakailawaki me toboka na kena. (Same 10:9) E yalataka vei Eparama o Jiova ni iwiliwili ni nona kawa ena “vaka na kalokalo ni lomalagi, kei na nuku mai matasawa.” (Vkte. 22:17) Ni vakamacalataka tiko nona veivolekati kei ira nona tamata, e bau kaya tale ga na Kalou ni nona kabita na matanitu o Isireli kei Juta e “vaka sa kabita na tolo ni tamata nai vau.”—Jere. 13:11.

Na vosa a volai taumada kina na iVolatabu e dau vakayagataka e dua tale na ivakarau ni vosa, na metaphor, me vakatauvatana e rua na ka, ia e sega ni vakayagataki tale kina na “me vaka na . . . ” se “tautauvata kei na . . . .” Me kena ivakaraitaki, a kaya o Jisu vei iratou nona tisaipeli: “Oi kemudou na rarama kei vuravura.” (Maciu 5:14) E kaya na tisaipeli o Jemesa ni vakamacalataka tiko na ca ni noda sega ni vakasamataka vinaka na ka eda tukuna: “Sa buka-waqa na yameda.” (Jeme. 3:6) A lagata vei Jiova o Tevita: “Kemuni sa noqu uluvatu kei na noqui drodro.” (Same 31:3) Ni digitaki vinaka na vosa vakatautauvata vaka oqo, ena vinakati beka me vakamacalataki ga vakalekaleka tale, so na gauna ena sega tale ni qai gadrevi na ivakamacala. Na vinaka ni vosa vakatautauvata vaka oqo e vakatau sara toka ga ena kena lekaleka. Ena guiguilecavi dredre vei ira na vakarorogo na ka o tukuna ni o vakayagataka na kena iwalewale oqo.

So tale na gauna e rawa nida vakayagataka na hyperbole, e dua tale na ivakarau ni vosa e vakalevutaki kina e dua na itukutuku me vakarawarawataka na tauri ni ka eda via vakabibitaka, me vaka a cakava o Jisu. Dua na vosa guiguilecavi dredre a cavuta o koya ena nona kaya: “Sa rawarawa me curuma na mata ni cula na kameli, ka dredre vua na tamata vutuniyau me curu ki na matanitu ni Kalou.” (Mari. 10:25) Ni bera ni o tovolea na kena iwalewale tale e so, tovolea mada na kena eda sa veivosakitaka mai cake.

Tukuna e So na iVakaraitaki. So na gauna o na sega ni vakayagataka na vosa vakatautauvata ena nomu veivakavulici, ia o na via tukuna e so na ivakaraitaki—ivakaraitaki beka ni ka a yaco dina, se italanoa buli. Qo e dodonu me qarauni me kua kina ni sivia tale se rui matailalai na ka o tukuna. Na ivakaraitaki vaka oqo mera tokona ga na tikina era bibi dina, me biu tale ga ena kena ibiubiu me nanumi ga kina na ka e vinakati tiko me vakavulici—me kua ni nanumi wale ga na italanoa.

Rawa ni o bulia e so na ivakaraitaki o na tukuna, ia me kua ni veicalati kei na ituvaki se ka dina e dau yaco. E kenadau sara ena kena iwalewale oqo o Jisu. Ni vakabibitaka o koya na ka meda cakava vei ira na sa veivutuni mai, sa qai talanoataka e dua na tagane e marau ni sa kunea na nona sipi a yali. (Luke 15:1-7) Ni via vakaraitaka vua e dua na tagane na ka e vakaibalebaletaka na Lawa ni tukuna meda lomani ira na wekada, e qai talanoataka o Jisu na italanoa ni kai Samaria e qai vakaceguya e dua e mavoa ni rau sa lako vakatikitiki oti e dua na bete kei na dua na Livai. (Luke 10:30-37) E rawa mo kenadau ena iwalewale ni veivakavulici oqo ke o dau kauaitaka na ka eda dau cakava ena noda bula e veisiga kei na ituvaki eda dau sotava.

A bulia ga o Necani e dua na italanoa e kila ni ganita me vakadodonutaki Tui Tevita kina. E mana sara ga na nona ivakasala baleta ni sega ni tonotonomata me lai vakavuna kina me qara iulubale o Tevita. Na italanoa oqo e baleta e dua e vutuniyau qai levu nona sipi, kei na dua e dravudravua e dua bulu nona sipi yalewa e dau vakamareqeta. E sega ni vulagi ena vakatawa sipi o Tevita, ena kila vinaka gona nodrau veivolekati na dravudravua kei na qavu ni nona sipi. Dua na ka na cudru i Tevita ni lako mai na vutuniyau qai mai kovea na sipi e dau vakamareqeta o koya na dravudravua. Sa qai kaya vakadodonu vei Tevita o Necani: “Sai kemuni ga na tamata ko ya”! E tara na loma i Tevita na veivakadodonutaki oqo, e tini veivutuni sara ga. (2 Sam. 12:1-14) Ena sega ni ikuri ni rarawa nomu ivakasala ke o saga tiko ga mo muria na veika e vakaturi e ke.

E volai tu ena iVolatabu e levu na itukutuku e rawa nida vakayagataka ena noda veivakavulici. A vakayacora oqo o Jisu ena vica ga na vosa ena nona kaya: “Dou nanuma na wati i Loti.” (Luke 17:32) Ni vakamacalataka tiko o Jisu na veika e baleta na nona tiko tawarairai, a qai cavuta lesu na “siga i Noa.” (Maciu 24:37-39) Ena Iperiu wase 11, e cavuta kina na yapositolo o Paula na yacadra e 16 na tagane kei na yalewa era ivakaraitaki ni vakabauta. Ni torocake nomu kila na iVolatabu, sa na qai rawa ni o vakayagataka e so na ivakaraitaki mai na ka e kaya me baleta na dui vanua, kei na veimatatamata era volatukutukutaki ena kena veitaqana.—Roma 15:4; 1 Kor. 10:11.

So na gauna o na raica ni yaga mo vakayagataka e dua na italanoa dina mo vakabibitaka kina e dua na ivakavuvuli. Ia, nanuma mo vakayagataka ga na itukutuku e vakadeitaki, kua ni vakayagataka na itukutuku ena madua kina e dua na vakarorogo, se itukutuku e rawa ni lai vakavurea mai e so na ka e sega ni tiki ni veivosaki. Nanuma tale tiko ga me na vakainaki na italanoa o tukuna. Kua ni matailalai tale vakasivia na ka o talanoataka de vakaseva na inaki o a via vakayagataka kina na italanoa oqori.

Me Kilai na Kena iNaki. E dodonu me tiko na inaki ni vosa vakatautauvata, se ivakaraitaki cava ga o vakayagataka. Ia, ena qai kilai ga na inaki oqo ke o sema vata kei na ulutaga o vakamacalataka tiko.

Ni kaya oti vei iratou nona tisaipeli o Jisu ni ratou “rarama kei vuravura,” sa qai tomana ena nona vakamacalataka na ivakavakayagataki dodonu ni cina, kei na kena ibalebale vei iratou. (Maciu 5:15, 16) Ena nona vosa vakatautauvata me baleta na sipi a yali, e qai tomana ena nona vakamacalataka na nodra marau mai lomalagi ni veivutuni e dua na ivalavala ca. (Luke 15:7) Ni oti tale ga nona italanoa me baleti koya na kai Samaria dau loloma, e qai tarogi koya vakadodonu na daunilawa o Jisu, muria yani e dua na ivakasala momona sara. (Luke 10:36, 37, VV) Ena yasana adua, a vakamacalataka o Jisu e rua na nona vosa vakatautauvata me baleta na veimataqali qele kei na co ca ena were vei ira ga era a yalomalumalumu mera taro, e sega ni vakamacalataka vei ira na lewe vuqa. (Maciu 13:1-30, 36-43) Ni vo e tolu na siga me mate, a cavuta o Jisu e dua na vosa vakatautauvata me baleti ira na ivakatawa ni werenivaini era dau veivakamatei. A sega tale ni qai vakamacalataka na ibalebale ni nona vosa vakatautauvata, ni sega ni gadrevi. O ira na “bete levu kei ira na Farisi . . . era sa kila e vosataki ira kina ko koya.” (Maciu 21:33-45, VV) O koya gona, na vakamacalataki tale ni nomu vosa vakatautauvata se sega ena vakatau ena nomu vosa vakatautauvata, nodra rai na vakarorogo, kei na nomu inaki.

Ena taura na gauna nomu vakarautaka na vosa vakatautauvata kei na ivakaraitaki e so, ia o na tauca na kena yaga. Na vosa vakatautauvata e vakasamataki vinaka ena sega ni vakavure vakasama wale ga, ena tara tale ga na lomadra na vakarorogo. Ena lutu bi kina na itukutuku, era na guiguilecava dredre na vakarorogo, sega soti ke o a vakamacala tiko ga yani o iko.