Nuitaka na Yalo ni Kalou ena Veika o Sotava ena Nomu Bula

“Gumatua sara mo vakaraitaki iko mo vinaka e na mata ni Kalou.”​​—2 TIMOCI 2:​15.

1. Na veisau cava e rawa ni bolei kina na noda bula vakayalo?

E DAU veiveisau tu ga na ka eda sotava ena vuravura. Eda raica oqo ena vakatubuqoroqoro ni ka vakasaenisi, na buli ni misini vovou, kei na torosobu ni itovo. Me vaka eda veivosakitaka ena ulutaga sa oti, e dodonu vei ira na lotu Vakarisito mera vorata na yalo ni vuravura e cakitaki kina na Kalou. Ni dau veisau gona na ituvaki kei vuravura, eda dau veisau na tamata ena levu na sala, me tekivu sara mai nida se gone me yacova nida sa qase. Ena loma ni gauna oqori, eda na rawata se vakayalia kina na noda iyau, na noda bula, se o ira na wekada lomani. Eda sega ni rawa ni tarova na veiveisau vaka oqo, eda na sotava tale ga kina e so na veika vou se na veika dredre ena bolei kina na noda bula vakayalo.

2. Na cava e so na veisau e yaco ena bula i Tevita?

² E so beka ga vei keda era sotava na veisau lelevu me vaka a sotava o Tevita na luve i Jese. E totolo ga na veisau ni bula i Tevita, mai na dua na dau vakatawa sipi tawakilai, me dua sara e rogo ena qaqa. Toso na gauna, a lai veivuniyaki tu ni a vakasasataki koya me vaka na manumanu e dua na tui vuvu. Oti oya, a buli me tui o Tevita qai tamata qaqa ena ivalu. E vosota na rarawa ena vuku ni nona ivalavala ca bibi. E sotava na rarawa kei na veisei ena loma ni nona vuvale. E kumuna e levu na iyau qai tautauvimate ena gauna sa qase kina. Dina ga ni levu na ka e sotava o Tevita ena nona bula, e nuitaki Jiova tiko ga kei na yalona tabu ena nona bula taucoko. E qacoya ena nona igu me ‘vinaka tiko ga ena mata ni Kalou,’ e vakalougatataki koya kina na Kalou. (2 Timoci 2:​15) Dina beka ni sega ni tautauvata kei Tevita na ka eda sotava, ia e rawa ga nida vulica na ka e cakava ena veika a sotava. Ena nona ivakaraitaki, eda na vulica na ka me caka me dau tokoni keda kina na yalo tabu ni veisau noda bula.

iVakaraitaki ni Yalomalumalumu o Tevita

3, 4. Sala cava e cadra mai kina o Tevita mai nona dau vakatawa sipi me tamata rogo?

³ E sega soti ni bibi ena nodratou vuvale o Tevita ni se cauravou lailai. Ena gauna a gole yani kina e Peceliema na parofita o Samuela, a vakaraitaki iratou ga na vitu na luvena tagane na tama i Tevita, ia eratou lewe walu kece na luvena tagane. E lai vakatawa sipi tu o koya e gone duadua, o Tevita. Ia o Jiova e digitaki Tevita me na qai tui kei Isireli. Sa qai kacivi mai o koya. E kuria na iVolatabu: “A sa taura na tavaya waiwai ko Samuela, ka lumuti koya e na kedra maliwa na tuakana: a sa daucurumi Tevita na Yalo i Jiova mai na siga ko ya.” (1 Samuela 16:​12, 13) A vakararavi tu ga ena yalo oya o Tevita ena nona bula taucoko.

⁴ Ni toso na gauna, na cauravou dau vakatawa sipi oqo a qai tamata rogo ena nona vanua. E kacivi me lai qarava na tui, me dau lai vakatagi tale ga vua. A vakamatea na qaqa o Koliaci, era dau rerevaki koya na tuwawa oqo na sotia dauvala mada ga ni Isireli. E digitaki o Tevita me liutaki ira ena ivalu, a vakadrukai ira kina na kai Filisitia. Era taleitaki koya dina na tamata. Era bulia na kena sere mera vakacaucautaki koya kina. Ni bera oya, a vakamacalataki Tevita e dua na daunivakasala i Tui Saula, ni sega wale ga ni matai ena ‘dau qiria’ na api, ia e “tamata kaukauwa ka qaqa, kei na tamatai valu, ka vuku e na vosa, a tamata vatukai vinaka.”​​—1 Samuela 16:18; 17:​23, 24, 45-​51; 18:​5-7.

5. Na cava e rawa ni vakavurea na dokadoka vei Tevita, ia eda kila vakacava ni a sega ni vaka kina?

⁵ E tamata rogo, e tamata rairai vinaka, e cauravou, e dau vakamacala, e daunivakatagi, e dau vala, qai tokoni koya na Kalou​​—kena irairai ni ka kece oqo e kilai kina o Tevita. E rawa sara ga ni vakavurea vua na dokadoka e dua vei ira na itovo oqori, ia e sega ni vaka kina. Dikeva mada na ka e tukuna o Tevita vei Tui Saula ena gauna sa solia kina na luvena yalewa me watina. Ena yalomalumalumu e kaya kina o Tevita: “O cei koi au? ka cava na noqu bula, se na mataqali i tamaqu e Isireli, me’u sa vugona na tui?” (1 Samuela 18:18) A vola kina e dua na vuku ena tikinivolatabu oqo: “E vakaibalebaletaka tiko e ke o Tevita ni nona rawaka, se na nona itutu vakavanua, se na nona iyatukawa, ena sega ga ni rauta me ganiti koya kina me lai vugona na tui.”

6. Na cava meda bucina kina na yalomalumalumu?

⁶ Na yalomalumalumu i Tevita e yavutaki ena nona kila ni o Jiova e uasivi keda na tamata ivalavala ca ena ka kece ga. E qoroya mada ga o Tevita ni bau nanumi keda tu na Kalou. (Same 144:3) E kila tale ga ni veika e rogo kina e rawa ga ena nona yalomalumalumu o Jiova, e vakamalumalumu me rawa ni dei tiko ga kina o Tevita, me taqomaki koya, qai karoni koya tale ga. (Same 18:35) Sa dua dina na ka ni vuli vinaka vei keda! Meda kua gona ni dokadokataka na taledi e tu vei keda, na ka eda sa rawata, se na itavi e dau soli vei keda. E vola kina na yapositolo o Paula: “Cava sa tu vei iko sa sega ni soli vei iko? ia kevaka sa soli vei iko, ko sa dokai iko kina e na vuku ni cava, me vaka sa sega ni soli vei iko?” (1 Korinica 4:7) Me rawa gona ni tiko vei keda na yalo tabu ni Kalou me qai vakadonui keda tale ga, e bibi meda bucina na yalomalumalumu da qai vakaitovotaka tiko ga.​​—Jemesa 4:6.

“Kakua ni Sauma na Ca”

7. Ena gauna cava e rawa sara ga kina vei Tevita me vakamatei Tui Saula?

⁷ A sega ni dokadokataka o Tevita na levu ni kena irogorogo, ia e vuvutaki koya kina o Tui Saula, mani lako tani vua na yalo tabu ni Kalou. Dina ga ni sega ni cala o Tevita, a dro ga yani qai lai vakaitikotiko ena vanualiwa. Ena dua na gauna ni baci vaqaqara yani o Tui Saula, a lai curuma sara tu e dua na qara, e sega ni kila ni vuni tale tu ga kina o Tevita kei ira na nona tamata. Ra qai uqeti Tevita na nona tamata me vakamatei Saula ni rairai sa solia mai na Kalou na gauna oya me vakamatei kina. E rawa nida raitayaloyalotaka nira sa tu ena loma ni qara butobuto, ra qai vakasolokakana tiko vei Tevita: “Raica, oqo na siga ka vosa kina vei iko ko Jiova, Raica, ka’u na solia na nomu meca ki na ligamu, ia ko na kitaka vua na ka e vinaka vei iko.”​​—1 Samuela 24:​2-6.

8. Na cava e tarovi koya ga kina vakataki koya o Tevita me kua ni sauma na ca?

⁸ A sega ni via tarai Saula o Tevita. Ena nona vakabauta kei na yalovosota, e laiva ga kina na leqa oqo ena liga i Jiova. Ena gauna sa lesu tale kina na tui, sa qai kaci yani o Tevita, a kaya: “Me lewa mada vei kedaru ko Jiova, ka cudruvaki au ko Jiova e na vukumuni: ia ena sega ni tarai kemuni na ligaqu.” (1 Samuela 24:12) Dina ga ni kila vinaka tu o Tevita ni cala o Saula, ia a sega ni sauma lesu, a sega ni vosa vakacaca vei Saula, se me vosa vakacacataki koya vei ira tale e so. Vakavica na nona tarovi koya ga vakataki koya o Tevita me kua ni sauma na ca. E nuitaki Jiova ga me na qai veivakadodonutaki.​​—1 Samuela 25:​32-​34; 26:​10, 11.

9. Ke da tusaqati se vakacacani, cava meda kua kina ni sauma lesu?

⁹ E rawa tale ga ni o sotava e so na ituvaki dredre me vakataki Tevita ga. Rairai o dau tusaqati se vakacacani mai vei ira nomu icaba e koronivuli se na vanua ni cakacaka, o ira na wekamu, se o ira era sega ni duavata kei na nomu vakabauta. Mo kua ni sauma lesu. Waraki Jiova ga, qai kerea na yalona tabu me vukei iko. Na nomu itovo vinaka e rawa tale ga kina nira mai vakabauta o ira na dau vakacacani iko. (1 Pita 3:1) Se ituvaki cava ga o sotava, mo kila tiko ni o Jiova e raica tu oqori, ena cakava kina e dua na ka ena nona gauna lokuci. E vola kina na yapositolo o Paula: “Oi kemudou sa lomani dou kakua ni sauma na ca sa caka vei kemudou, ia mo dou laiva vua na Kalou me sauma; ni sa volai; A noqui tavi me’u cudruvaka; au na sauma koi au, sa kaya na Turaga.”​​—Roma 12:19.

“Rogoca nai Vakavuvuli”

10. Ena sala cava e sikalutu kina ena ivalavala ca o Tevita? Ena sala cava e via ubia kina?

¹⁰ Ni toso na gauna, era taleitaki Tui Tevita na lewenivanua, qai dei tale ga na nona veiliutaki. Na vakasakiti ni nona ivakaraitaki ni yalodina, kei na same totoka a vola me vakacaucautaki Jiova kina, e rawa sara ga nida lai nanuma kina ni na sega ni sikalutu ena dua na ivalavala ca bibi. Ia, a qai sikalutu dina ena dua na ivalavala ca bibi. Ena dua na siga, a vakaraica tiko mai ena nona delanivale e dua na goneyalewa totoka ni sisili tiko. A vakataroga se o cei na goneyalewa oya. Ni sa kila ni yacana o Pacisepa qai tu ena buca ni ivalu na watina o Uraia, a talatala sara me lai kau mai, qai dauci koya. Toso na gauna, sa kila o Tevita ni sa bukete o Pacisepa. Ke kilai na ka oqo, e sa na vakarogorogocataka dina na tui! Ena Lawa a soli vei Mosese, ena totogi mate o koya e veibutakoci. E rairai nanuma o Tevita ni rawa ni vunitaka na ivalavala ca oqo. A vakarota me lesu tale mai e Jerusalemi o Uraia. A nanuma o Tevita ni nona lako mai ena moce vata kei na watina o Pacisepa, ia a mani sega ni yaco me vaka na ka a nanuma. Ena levu ni nona lomaleqa, a talai koya lesu ena ivalu kei na dua na nona ivola vei Joapi na turaganivalu. A volai kina me biu o Uraia ena vanua e katakata sara tu ga kina na ivalu, me mate kina. A muria o Joapi na ivakaro oya, a vakamatei kina o Uraia. Ni sa oti na nona vakaloloku o Pacisepa, a qai vakawatitaki koya o Tevita.​​—2 Samuela 11:​1-​27.

11. Na italanoa cava a tukuna vei Tevita o Necani, ia na cava na rai i Tevita ena italanoa oya?

¹¹ E rairai nanuma o Tevita ni na sega ni kilai na vere oya, ia e dodonu sara ga me kila ni ka kece e luvaiwale tu ena mata i Jiova. (Iperiu 4:​13) A qai sucu na gone ni sa oti e vica na vula. Ena veidusimaki gona ni Kalou a qai gole vei Tevita na parofita o Necani. A tukuna vua na tui e dua na italanoa me baleta e dua na tamata vutuniyau e levu tu na nona sipi, a taura qai vakamatea e duabulu na sipi e nona e dua na turaga dravudravua. Na italanoa oqo e uqeta sara ga vei Tevita na yalo ni via tutaka na ka e dodonu, ia a sega tiko ni kila na ibalebale dina ni italanoa oya. E totolo ga na nona vakatauca o Tevita na kena itotogi na turaga vutuniyau oya. Ena nona katakata, e kaya kina vei Necani: “Sa dodonu me mate na tamata sa cakava na ka oqo”!​​—2 Samuela 12:​1-6.

12. Na itotogi cava a tauca o Jiova vei Tevita?

¹² A sauma vua na parofita, “Sai kemuni ga na tamata ko ya.” E sa tauca sara tiko ga o Tevita na kena itotogi. Sega ni vakabekataki ni veisau ga vakasauri na nona katakata me madua qai lomabibi. A mani rogoca tu kina ena kurabui na itotogi i Jiova e tukuna vua o Necani. E sega ni tau vua e dua na vosa ni veivakacegui. E beca o Tevita na vosa i Jiova ena nona cakava na cala bibi. A sega li ni vakamatei Uraia ena iseleiwau ni nodra meca? Ena sega ni yali mai na vale i Tevita na iseleiwau. A sega li ni butakoca lo na wati Uraia? Ena yaco tale ga vua na ka vata ga oya, ia ena sega ni caka lo, ena caka sara ga e matana levu.​​—2 Samuela 12:​7-​12.

13. E ciqoma vakacava o Tevita na itotogi i Jiova?

¹³ Ia, na ka vinaka eda raica vei Tevita oya ni sega ni cakitaka na ka e cakava. E sega ni cudruva na parofita o Necani. E sega ni beitaka tale e dua, se me vakaiulubaletaka na cala a cakava. Ni sa tukuni vua na nona cala, a ciqoma o Tevita na ka kece ena qai sotava kina, e kaya: “Au sa cala vei Jiova.” (2 Samuela 12:13) E vakaraitaka na Same 51 na ora ni lomana, kei na titobu ni nona veivutuni. A vakamasuti Jiova: “Ni kakua ni vakasevi au mai na matamuni; ko mo ni kakua ni kauta tani vei au na nomuni Yalo Tabu.” E vakabauta o koya ni yalololoma i Jiova ena sega kina ni beci ira era ‘ramusu qai bibivorotaka’ na nodra ivalavala ca. (Same 51:​11, 17) E vakararavi tiko ga o Tevita ena yalo tabu ni Kalou. Dina ga ni sega ni taqomaki Tevita o Jiova mai na ca ena sotava ena vuku ni nona ivalavala ca, ia e vosoti koya ga.

14. Meda raica vakacava na veivakadodonutaki i Jiova?

¹⁴ E sega ni dua vei keda e uasivi, eda dau sikalutu tale ga ena ivalavala ca. (Roma 3:​23) Me vakataki Tevita, e so na gauna eda rawa ni cakava tale ga na ivalavala ca bibi. Me vaka ga nona cudruvi luvena na tama dau loloma, e vaka tale ga kina o Jiova ni na cudruvi ira tale ga na luvena era vinakata tiko ga mera qaravi koya. Dina ga ni vinaka meda dau vakadodonutaki, ia e sega ni ka rawarawa meda ciqoma. Ena ‘rarawataki’ ena so gauna. (Iperiu 12:​6, 11) Ia, kevaka eda dau “rogoca nai vakavuvuli,” ena rawa kina nida veiyaloni tale kei Jiova. (Vosa Vakaibalebale 8:​33) Ke da via marautaka tiko ga na veivakalougatataki ni yalo tabu i Jiova, e dodonu meda ciqoma na veivakadodonutaki da qai cakacakataka me rawa ni vakadonui keda kina na Kalou.

Kua ni Nuitaka na iYau e Sega ni Tudei

15. (a) Na cava e so na sala era dau vakayagataka kina na nodra iyau e so? (b) E loma i Tevita me vakayagataki vakacava na nona iyau?

¹⁵ E sega ni tu e dua na ivakadinadina ni lako mai o Tevita ena dua na vuvale rogo se vuvale vutuniyau. Ia e kumuna e levu na iyau ena gauna e veiliutaki tiko kina vakatui. Me vaka eda kila, e levu era dau maroroya na nodra iyau, e so era kocova ena nodra vakalevutaka tiko ga, se ra vakayagataka ga o ira. E so tale era vakayagataka nodra ilavo mera dokai kina. (Maciu 6:2) Ia e duatani na sala e vakayagataka kina o Tevita na nona iyau. E gu me vakarokorokotaki Jiova kina. E tukuna vei Necani ni via tara e dua na valenisoro i Jiova me biu kina na kato ni veiyalayalati e tiko ena “loma ni vale laca” e Jerusalemi. E marautaka o Jiova na ka e via cakava o Tevita, ia a tukuna ena gusu i Necani ni na tara na valenisoro na luvena o Solomoni.​​—2 Samuela 7:​1, 2, 12, 13.

16. Na cava e so na ka e vakarautaka o Tevita me na tara kina na valenisoro?

¹⁶ A vakasoqona e levu na iyaya o Tevita me na tara kina na valenisoro. E kaya kina o Tevita vei Solomoni: “Au sa vakarautaka ni’u sa rarawa tiko, me yaga ki na nona vale ko Jiova, na koula e dua na drau na udolu na taledi, kei na siliva sa udolu vakaudolu na taledi; kei na parasa kei na kaukamea sa sega ni kilai na kena bibi; ni sa ka levu sara: na kau talega, kei na vatu, au sa vakarautaka; ia mo kuria ga oqori.” Mai na iyau e tu vua e kumuna kina e 3,000 na taledi koula, kei na 7,000 na taledi siliva.a (1 Veigauna 22:14; 29:​3, 4) E sega ni dau soli ka vakarairai o Tevita, e dau soli ka me vakaraitaka kina na nona vakabauta kei na nona yalodina vua na Kalou o Jiova. Ni kila o cei na iVurevure ni nona iyau, e kaya kina vei Jiova: “Sa taka maivei kemuni na ka kecega, ka sa nomuni ga na ka keimami sa solia vei kemuni.” (1 Veigauna 29:14) Na yalo ni lomasoli e tu vei Tevita e cakava kina na ka e rawa ni cakava me vakacerecerei tiko ga kina na sokalou savasava.

17. Sala cava e ganiti ira kina na vutuniyau kei na dravudravua na ivakasala ena 1 Timoci 6:​17-​19?

¹⁷ Meda vakayagataka tale ga na noda iyau meda caka vinaka kina. Meda kua ni vakaliuca na iyau vakayago, meda qara ga na veivakadonui ni Kalou​​—oya ga na sala ni vuku dina kei na marau. E vola kina o Paula: “Vakarota vei ira era sa vutuniyau e na gauna oqo, me ra kakua ni dokadokai ira se vakararavi e nai yau sa sega ni tu dei, vua ga na Kalou bula, o koya sa solia vakalevu vei keda na ka kecega eda marau kina; me ra caka vinaka, me ra vutu ni cakacaka e yaga, me ra lomasoli, me ra via veivuke; me ra binia tu me nodra na yavu ena yaga e na gauna e muri mai, me ra taura kina na bula sai koya na bula dina.” (1 Timoci 6:​17-​19) Se mani vakacava tu na bula vakailavo eda tu kina, meda vakararavi ga ena yalo tabu ni Kalou da qai muria na sala eda na “vutuniyau [kina] e na ka ni Kalou.” (Luke 12:21) E sega ni dua na ka e uasivia na noda tu ena itutu vakadonui i koya na Tamada vakalomalagi yalololoma.

Mo Vakaraitaki Iko Mo Vinaka ena Mata ni Kalou

18. Sala cava e ivakaraitaki vakasakiti kina vei ira na lotu Vakarisito o Tevita?

¹⁸ Ena nona bula taucoko, e dau qara tu ga o Tevita na veivakadonui i Jiova. E tagica ena sere: “Mo ni yalololoma mai vei au, na Kalou, mo ni yalololoma vei au: ni sa vakararavi vei kemuni na yaloqu.” (Same 57:1) E sega gona ni maumau na nona dau nuitaki Jiova. Ni sa qase o Tevita, e “vuqa na nona yabaki.” (1 Veigauna 23:1) Dina ga ni a cakava e dua na cala bibi, ia o koya e dua vei ira e kilai ni dau vakadinadinataka na Kalou ena vakasakiti ni nona ivakaraitaki ni vakabauta.​​—Iperiu 11:32.

19. Meda vakaraitaka vakacava nida vinaka ena mata ni Kalou?

¹⁹ Nida sotava na veisau ni bula, meda nanuma tiko na nona vukei Tevita o Jiova, e vakaukauataki koya qai vakadodonutaki koya tale ga, ena rawa ni cakava tale ga vei keda. Me vakataki Tevita ga, na yapositolo o Paula e sotava tale ga e levu na ka ena nona bula. Ia e yalodina tale ga o koya ena nona dau vakararavi ena yalo tabu ni Kalou. E vola ni ‘sa rawata na ka kece ga e na vuku i koya sa dau vakaukauataki koya.’ (Filipai 4:​12, 13) Ke da vakararavi gona vei Jiova, ena vukei keda meda rawaka. E vinakata tale ga o koya meda rawaka. Ke da rogoci koya da qai toro volekati koya, ena solia vei keda na kaukaua meda cakava kina na lomana. Kevaka tale ga eda nuitaka tiko ga na yalo tabu ni Kalou, eda na ‘gumatua meda ivakaraitaki vinaka ena mata ni Kalou’ ena gauna oqo me tawamudu.​​—2 Timoci 2:​15.

[iVakamacala e ra]

O na Sauma Vakacava?

• Eda na taqomaki keda vakacava mai na dokadoka?

• Na cava meda kua kina ni sauma na ca e caka vei keda?

• Meda raica vakacava na veivakadodonutaki?

• Na cava meda nuitaka kina na Kalou, sega ni iyau?

[iYaloyalo ena tabana e 16]

E nuitaka o Tevita na yalo tabu ni Kalou me vakadonui koya. O dau cakava tale ga vaka kina?

[iYaloyalo ena tabana e 18]

“Sa taka maivei kemuni na ka kecega, ka sa nomuni ga na ka keimami sa solia vei kemuni”