Vakatotomuri Jisu Nida Veivakavulici ena Loloma

“E sega e dua na tamata sa vosa me vaka na tamata oqo.”​—JONI 7:46.

1. Era raica vakacava na lewenivanua na veivakavulici i Jisu?

SA NA totoka mada ga na rogoci Jisu ni veivakavulici tiko! Eda wilika ena iVolatabu ni uqeti ira na vakarorogo na nona veivakavulici. Kena ivakaraitaki, e vola na dauvola Kosipeli o Luke me baleti ira na lewenivanua e Nasareci, na taoni a susugi kina o Jisu, nira “sa kurabui e na vuku ni vosa vinaka sa lako mai na gusuna.” E vola o Maciu nira a “kurabui sara . . . e na nonai vakavuvuli,” o ira na rogoca na nona iVunau ena Ulunivanua. A rogoca o Joni nira lesu lala na ovisa era talai mera lai vesuki Jisu, era kaya: “E sega e dua na tamata sa vosa me vaka na tamata oqo.”​—Luke 4:22; Maciu 7:28; Joni 7:46.

2. Na iwalewale cava ni veivakavulici a vakayagataka o Jisu?

² E donu vinaka na ka ratou tukuna na ovisa. E sega ni vakabekataki ni a Qasenivuli levu duadua a bau bula o Jisu. A matata nona veivakavulici, kilai rawarawa, qai sega ni dua e vakacala nona ivakamacala. A vakayagataka vakamaqosa na vosa vakatautauvata kei na taro. E veisautaka na iwalewale ni nona veivakavulici me ganiti ira na vakarorogo, so era vakaitutu so tale ra tauvanua ga. Na ka dina a vakatavulica e rawarawa na kena kilai qai titobu dina. Ia, na veika qo e sega wale ga ni vakavuna me Qasenivuli levu kina o Jisu.

Na iTovo Bibi—Loloma

3. E duatani vakacava na veivakavulici i Jisu ni vakatauvatani kei ira na iliuliu ni lotu ena nona gauna?

³ E sega ni vakataratutu ni so na vunivola kei na Farisi era tamata vuku, ra kila e levu na ka, ra qai rawa sara ga ni veivakavulici. Na cava ga e duatani kina na ivakarau ni veivakavulici i Jisu? Era sega ni dau loloma na iliuliu ni lotu ena gauna ya. Era veibeci, ra raica ni veiganiti mera ‘cudruvi’ o ira na lewenivanua. (Joni 7:49, VV) E kena veibasai o Jisu, a lomani ira na lewenivanua “ni ra sa malumalumu, ka biu wale tu, me vaka na sipi sa sega na nodrai vakatawa.” (Maciu 9:36) E dau veikauaitaki, yalololoma qai yalovinaka. Kena ikuri, era sega ni lomana dina na Kalou na iliuliu ni lotu. (Joni 5:42) Ia, o Jisu e lomana na Tamana qai taleitaka me cakava na loma ni Kalou. Era vakayagataka vakatani na iliuliu ni lotu na vosa ni Kalou me yaco ga kina na lomadra, ia o Jisu e lomana “na vosa ni Kalou”—a vakatavulica, a vakamacalataka, tutaka qai bulataka sara ga. (Luke 11:28) Io, na ka kece a cakava na Karisito e yavutaki ena loloma, e laurai ena nona veivakavulici, nona veimaliwai kei ira tale eso, kei nona dusimaki ira.

4, 5. (a) Na cava e bibi kina me yavutaki na veivakavulici ena loloma? (b) Na cava e bibi tale ga kina na kilaka kei na maqosa ena veivakavulici?

⁴ Vakacava o keda? Nida imuri i Karisito, eda vinakata meda vakatotomuri koya ena noda cakacaka vakaitalatala, vaka kina ena noda bula. (1 Pita 2:21) O koya gona, e sega ni noda isausau wale ga meda wasea na kilaka vakaivolatabu, ia meda vakaraitaka tale ga na itovo i Jiova, vakabibi na nona loloma. Ke levu se lailai noda kilaka, eda maqosa beka na veivakavulici se sega, na loloma ga eda vakaraitaka ena uqeti ira dina na rogoci keda. Me laulau noda veivakatisaipelitaki, meda vakatotomuri Jisu ena noda yavutaka noda veivakavulici ena loloma.

⁵ Meda qasenivuli maqosa, e bibi meda kila vinaka na ka eda vakatavulica qai vinaka na iwalewale ni noda veivakavulici. A vukei ratou nona tisaipeli o Jisu me ratou cakava ruarua qori, eda cakava tale ga qori ena gauna qo ni dusimaki keda o Jiova ena nona isoqosoqo. (Wilika Aisea 54:13; Luke 12:42.) Koya gona, eda sega ni wasea ga na kilaka, e noda isausau meda veivakavulici mai vu ni lomada. Ni cakacaka vata na kilaka, maqosa, kei na loloma, ena vuavuaivinaka sara kina noda veivakavulici. Eda na vakaraitaka vakacava na loloma nida veivakavulici? Eratou cakava vakacava qo o Jisu kei na nona tisaipeli? Meda raica mada.

Meda Lomani Jiova

6. Na cava eda na tukuna me baleta e dua eda lomana?

⁶ Eda dau marau na veivosakitaka na veika eda taleitaka, e laurai votu noda marau. E dina sara ga qo nida talanoataka e dua eda lomana. Dau matau meda tukuna vei ira tale eso na ka eda kila me baleti koya. Eda na vakacaucautaki koya, dokai koya, totaki koya tale ga. Eda cakava qori baleta nida vinakata mera taleitaki koya kei na nona itovo, me vakataki keda ga.

7. Nona lomana na Kalou o Jisu a uqeti koya me cakava na cava?

⁷ Ni bera nida uqeti ira tale eso mera lomani Jiova, e bibi meda kilai koya qai lomani koya taumada. Sega li ni yavutaki na sokalou dina ena noda lomana na Kalou? (Maciu 22:36-38) E ivakaraitaki uasivi o Jisu ena tikina qo. E lomani Jiova mai vu ni lomana, nona vakasama, yalona, kei na nona kaukaua. E kilai Tamana vinaka o Jisu ni rau a bula vata tu me vica vata na bilioni na yabaki mai lomalagi. Na cava e yaco kina? E kaya o Jisu, ‘Au lomani Tamaqu.’ (Joni 14:31) E laurai na loloma qori ena ka kece a tukuna qai cakava. A uqeti koya qo me dau cakava kina na ka ena vakamarautaka na Kalou. (Joni 8:29) A vakavuna me vakacalai ira na iliuliu ni lotu era dau veivakaisini era kaya nira matataka na Kalou. A uqeti koya me tukuna na veika me baleti Jiova, vukei ira tale ga eso mera kila qai lomana na Kalou.

8. Na nodra lomana na Kalou na tisaipeli i Jisu e uqeti ira mera cakava na cava?

⁸ Me vakataki Jisu, era lomani Jiova na nona tisaipeli ena imatai ni senitiuri, e uqeti ira na loloma qo mera doudou qai gumatua na vunautaka na itukutuku vinaka. Era vakasinaiti Jerusalemi ena nodra ivakavuvuli, dina nira veitusaqati na iliuliu ni lotu era dau vosa yaco. A dredre vei ira na tisaipeli mera galuvaka na veika era raica kei na veika era rogoca. (Caka. 4:20; 5:28) Era kila ni tokoni ira tiko o Jiova, ena vakalougatataki ira tale ga—a qai cakava dina! Rauta ni 30 na yabaki nona mate oti o Jisu, a vola na yapositolo o Paula ni sa kacivaki na itukutuku vinaka “vei ira na tamata kecega sa tiko e ruku i lomalagi.”​—Kolo. 1:23.

9. Eda na vaqaqacotaka vakacava noda lomana na Kalou?

⁹ Ke da vinakata me laulau noda veivakavulici, e bibi meda vaqaqacotaka tiko ga noda lomana na Kalou. Eda na cakava vakacava qori? Ena noda masu vakawasoma vua na Kalou. Eda vaqaqacotaka tale ga noda lomana na Kalou nida vulica na nona Vosa, noda wilika na ivola vakaivolatabu kei na noda tiko ena soqoni vaKarisito. Ni levu na ka eda kila me baleta na Kalou, eda na qai lomani koya ga vakalevu. Nida vakaraitaka noda lomana na Kalou ena ka eda tukuna kei na ka eda cakava, era na raica eso qai rairai uqeti ira mera toro voleka vei Jiova.​—Wilika Same 104:33, 34.

Meda Taleitaka na Ka Eda Vakatavulica

10. Na cava na ivakatakilakila ni qasenivuli vinaka?

¹⁰ E dua na ivakatakilakila ni qasenivuli vinaka oya ni taleitaka na ka e vakatavulica. E vakabauta ni ka dina, e yaga qai bibi. Ke taleitaka o qasenivuli na ka e vakatavulica, ena bulabula nona veivakavulici, ena uqeti ira kina na vakarorogo. Ia, ke sega ni kauaitaka na ka e vakavulica, ena namaka vakacava mera kauai nona gonevuli? E bibi dina nomu ivakaraitaki ni qasenivuli ni Vosa ni Kalou. E kaya o Jisu: “O koya e vakavulici vinaka sara ena tautauvata kei na nona qasenivuli.”​—Luke 6:40, NW.

11. Na cava e taleitaka kina o Jisu na ka a vakatavulica?

¹¹ E bibi vei Jisu na ka e vakatavulica. E kila ni bibi na itukutuku me wasea—na ka dina me baleta na Tamana vakalomalagi, na “vosa ni Kalou” kei na “vosa ni bula tawa mudu.” (Joni 3:34; 6:68) Me vaka ga na ramase ni cina, na ka dina a vakatavulica o Jisu e vakavotuya na veika ca kei na veika vinaka. Na ka dina qori e solia na inuinui kei na vakacegu vei ira na yalomalumalumu, a vakacalai ira tu na iliuliu ni lotu lasu qai vakasaurarataki ira na Tevoro. (Caka. 10:38) E sega ni laurai ga ena veika a vakatavulica o Jisu nona taleitaka na ka dina, e laurai tale ga ena ka kece e cakava.

12. E raica vakacava na yapositolo o Paula na itukutuku vinaka?

¹² Me vakataki Jisu, e ka talei qai bibi vei ratou nona tisaipeli na ka dina me baleti Jiova kei Karisito, a sega nira tarova rawa na dauveitusaqati nodra tukuna yani na itukutuku qori. A vola o Paula vei ira na lotu vaKarisito e Roma: “Sa i koya oqo au sa gadreva vakalevu kina me’u vunautaka tale ga na i Tukutuku Vinaka . . . Ni’u sa sega ni maduataka na i Tukutuku Vinaka, ni sa i koya oqo na kaukauwa ni Kalou me vakabulai ira kece kina era sa vakabauta.” (Roma 1:15, 16, VV) E ka dokai vei Paula me vakarogoya yani na ka dina. E vola: “Vei au, . . . sa soli kina na loloma oqo, me’u vunautaka vei ira na veimatanitu nai yau nei Karisito, sa sega ni kilai rawa.” (Efeso 3:8) Eda rawa ni raitayaloyalotaka nona gumatua tiko o Paula na vakavulici ira eso tale me baleti Jiova kei na nona inaki.

13. Na cava e talei kina na itukutuku vinaka?

¹³ Eda rawa ni kila na Dauveibuli ena itukutuku vinaka e koto ena Vosa ni Kalou, da qai veiwekani voleka kina kei koya. Na itukutuku vinaka qori e sauma na taro bibi me baleta na bula, e uqeti keda meda veisautaka noda bula, e solia vei keda na inuinui, e vakaukauataki keda tale ga ena gauna ni rarawa. Kena ikuri, e dusimaki keda ina ivakarau ni bula e vakainaki qai sega ni mudu. E sega tale ni dua na itukutuku e ka talei se bibi cake mai na itukutuku vinaka. E isolisoli talei vei keda, da qai marau kina vakalevu. Nida wasea na isolisoli qori vei ira eso tale eda na vakila kina na marau dina.​—Caka. 20:35.

14. Eda na taleitaka tiko ga vakacava na ka eda vakatavulica?

¹⁴ Na cava eda rawa ni cakava meda taleitaka na itukutuku vinaka? Nida wilika tiko na Vosa ni Kalou, meda cegu ena so na gauna meda vakasamataka na ka eda wilika. Kena ivakaraitaki, raitayaloyalotaka nomu tomani Jisu tiko ena gauna a cakacaka vakavunau voli kina e vuravura, se nomu salavata tiko kei na yapositolo o Paula. Vakasamataka mada ni o bula tiko ena vuravura vou, raitayaloyalotaka na veisau ni bula ena gauna oya. Vakasamataka na veivakalougatataki o sotava ni o sa mai kila na itukutuku vinaka. Ke o raica vakabibi na itukutuku vinaka, era na raica qori nomu gonevuli. O koya gona, meda vakasamataka vakatitobu na veika eda sa vulica, da qai qarauna na veika eda vakatavulica.​—Wilika 1 Timoci 4:15, 16.

Meda Dau Loloma

15. Na cava me lomani nona gonevuli kina o qasenivuli?

¹⁵ Na qasenivuli vinaka ena vinaka na ivakarau ni nona veivakavulici. Era na marautaka na gonevuli na ka ra vulica, ra qai sega ni madua na vakamacala. Na qasenivuli dau loloma ena veivakavulici baleta ni lomani ira nona gonevuli. E veisautaka na iwalewale ni nona veivakavulici me ganiti ira kei na ivakatagedegede ni nodra kilaka. E vakasamataka na ka e rawa ni cakava kei na kedra ituvaki na nona gonevuli. Ni tiko na loloma va qo vei ira na qasenivuli, era na vakila na gonevuli qai marautaki kina na veivakavulici kei na vuli.

16. E vakaraitaka vakacava o Jisu nona dauloloma?

¹⁶ A vakaraitaka o Jisu na loloma va qori. Na ivakaraitaki levu duadua ni nona loloma oya ni solia nona bula uasivi vakatamata mera vakabulai kina e levu. (Joni 15:13) Ena nona cakacaka vakaitalatala, a sega ni cegu o Jisu na vukei ira eso tale, vakauasivi ena veika vakayalo. E sega ni waraka mera gole mai vua na tamata, a taubaletaka e vica na drau na maile me tukuna vei ira na itukutuku vinaka. (Maciu 4:23-25; Luke 8:1) E dau yalovosovoso qai veinanumi. Ni vinakati me vakadodonutaki ratou nona tisaipeli, a cakava ena yalololoma. (Mari. 9:33-37) E uqeti ira ena nona vakaraitaka ni na laulau tale ga nodratou vunautaka na itukutuku vinaka. E sega ni dua e tautauvata kei Jisu ni qasenivuli dauloloma. Na nona lomani ratou nona tisaipeli e uqeti ratou kina me ratou lomani koya qai talairawarawa ina nona ivakaro.​—Wilika Joni 14:15.

17. Ratou vakaraitaka vakacava na tisaipeli i Jisu ni ratou lomani ira tale eso?

¹⁷ Eratou vakatotomuri Jisu, na nona tisaipeli, ratou lomani ira na vakarorogo ra qai kauaitaki ira dina. Ratou vosota na veivakacacani qai voleka ni ratou mate, me rawa ga ni ratou uqeti ira tale eso qai tomani tiko ga nodratou vunautaka na itukutuku vinaka. Io, ratou lomani ira dina na taleitaka na itukutuku vinaka! E veiuqeti dina na vosa i Paula, e vola: “Keitou a yalovinaka e na kemudou maliwa, me vaka na dau meimei ni sa susugi ira na luvena; ia sa vakakina, ni keitou sa yalololoma sara vei kemudou, keitou sa vinakata me solia vei kemudou nai tukutuku-vinaka ni Kalou, ia ka sega ni koya walega, a neitou bula talega, ni keitou sa lomani kemudou vakalevu.”​—1 Ces. 2:7, 8.

18, 19. (a) Na cava eda yalorawarawa kina ni vakuai keda meda cakacaka vakavunau? (b) Tukuna e dua na ivakaraitaki nira raica eso noda dau loloma.

¹⁸ Ena gauna tale ga qo, eda vunau e vuravura raraba na iVakadinadina i Jiova meda vakasaqarai ira na taleitaka mera kila na Kalou ra qai qaravi koya. Ena 17 na yabaki sa sivi, eda vakayagataka kina e sivia na dua na bilioni na aua e veiyabaki ena noda cakacaka vakavunau kei na veivakatisaipelitaki—eda qai tomana tiko ga na cakacaka qori. Eda yalorawarawa na cakava qori, dina ni vinakati na gauna, kaukaua kei na iyau vakayago ena cakacaka vakavunau. Me vakataki Jisu, eda kila ni vinakata na Tamada vakalomalagi mera kila na tamata na kilaka ena tini ina bula tawamudu. (Joni 17:3; 1 Tim. 2:3, 4) E uqeti keda na loloma meda vukei ira na yalomalumalumu mera kila na Kalou qai lomani koya, me vakataki keda ga.

¹⁹ Era raica eso noda dau loloma. Kena ivakaraitaki, e dua na tacida yalewa e painia tiko mai Mereke e dau volavola me vakacegui ira e takali na wekadra lomani. E vola lesu e dua na turaga: “Au kidroataka nona ogaoga e dua me vola na ivola vua e dua rau sega ni veikilai, me vakayaloqaqataki koya me vosota na ituvaki mosimosi. Au rawa ga ni kaya ni oni lomani ira na kainomu, oni lomana tale ga na Kalou e tuberi kemuni ena sala ni bula.”

20. Na cava e bibi kina me yavutaki ena loloma noda veivakavulici?

²⁰ E dau tukuni ni rau cakacaka vata na loloma kei na maqosa, ena yaco kina na ka vakasakiti. Na inaki ni noda veivakavulici, oya meda vukei ira noda gonevuli mera kilai Jiova ra qai lomani koya tale ga. Io, me laulau noda veivakavulici, e bibi meda lomana na Kalou, lomana na ka dina, da qai lomani ira na tamata. Nida vakaitovotaka na loloma qori qai vakaraitaka ena cakacaka vakavunau, eda na marau kina ena vuku ni solika, eda na lomavakacegu tale ga nida kila nida sa vakatotomuri Jisu tiko da qai vakamarautaki Jiova.

O na Sauma Vakacava?

• Nida vakavulici ira eso tale ena itukutuku vinaka, na cava e bibi kina meda . . .

lomana na Kalou?

taleitaka na ka eda vakatavulica?

lomani ira eda vakatavulica?

[iYaloyalo ena tabana e 15]

Na cava e duatani kina na veivakavulici i Jisu ni vakatauvatani kei ira na vunivola kei na Farisi?

[iYaloyalo ena tabana e 18]

Na veivakavulici e laulau e okati kina na kilaka, maqosa, qai vakauasivi na loloma