O mai kila na ka dina ni o vulica na iVolatabu kei ira na iVakadinadina i Jiova. Na ka o vulica e vukei iko mo veiwekani voleka kina kei na Kalou, o na vakanamata tale ga ina veivakalougatataki ena parataisi ni sa veiliutaki na Matanitu ni Kalou. E qaqaco nomu vakabauta na Vosa ni Kalou, o vakadinadinataka tale ga e levu na veivakalougatataki ni o lewe ni ivavakoso vaKarisito. O sa mai kila na sala e dau dusimaki ira kina na nona tamata nikua na Kalou.—Saka. 8:23.

Ni o vakavakarau mo papitaiso, ena yaga nomu railesuva kei ratou na qase ni ivavakoso eso na yavu ni vakabauta vaKarisito. (Iper. 6:1-3) Me vakalougatataka mada ga o Jiova na nomu sasaga mo kilai koya, me solia tale ga vei iko na icovi e yalataka.—Joni 17:3.

1. Na cava o via papitaiso kina?

2. O cei o Jiova?

• “[E] Kalou dina o Jiova e lomalagi e cake kei na vuravura e ra. E sega tale ni dua.”—Vkru. 4:39.

• “O kemuni na yacamuni ga o Jiova, o kemuni ga oni Cecere Duadua e vuravura taucoko.”—Same 83:18.

3. Na cava e bibi kina mo vakayagataka na yaca ni Kalou?

• “Mo dou masu gona va qo: ‘Tamai keimami mai lomalagi, me vakarokorokotaki na yacamuni.’”—Maciu 6:9.

• “Nira na bula o ira kece era masuta na yaca i Jiova.”—Roma 10:13.

4. Na cava eso na ka e kilai kina o Jiova ena iVolatabu?

• “O Jiova, o koya e bulia na iyalayala kei vuravura e Kalou tawamudu.”—Aisea 40:28.

• “Tamai keimami mai lomalagi.”—Maciu 6:9.

• “Kalou ga na loloma.”—1 Joni 4:8.

5. Na cava o rawa ni solia vua na Kalou o Jiova?

• “Mo lomani Jiova na nomu Kalou ena lomamu taucoko, ena nomu vinaka taucoko, ena nomu vakasama taucoko, kei na nomu kaukaua taucoko.”—Mari. 12:30.

• “E dodonu mo sokalou vei Jiova na nomu Kalou, me vakatabakidua vua na nomu veiqaravi tabu.”—Luke 4:8.

6. Na cava o via yalodina kina vei Jiova?

• “Mo vuku na luvequ mo vakamarautaka na lomaqu, me dua na vosa meu tauca vua sa beitaki au.”—Vkai. 27:11.

7. O dau masu vei cei, ena yaca cava o masu kina?

• “Au [o Jisu] tukuna vakadodonu sara vei kemudou, na ka ga dou kerea vei Tamaqu, ena solia vei kemudou ena yacaqu.”—Joni 16:23.

8. Na cava o rawa ni masulaka?

• “Mo dou masu gona va qo: ‘Tamai keimami mai lomalagi, me vakarokorokotaki na yacamuni. Me yaco mai na nomuni Matanitu. Me caka na lomamuni e vuravura me vaka e caka tiko mai lomalagi. Ni solia vei keimami nikua na kakana e rauti keimami, ni vosota na neimami cala, ni keimami sa vosoti ira era cala vei keimami. Ni kua ni vakatara me keimami rawai ena veitemaki, ia moni vakabulai keimami mai vua na vunica.’”—Maciu 6:9-13.

• “Ena levu ni noda nuitaki koya, eda kila se cava ga eda kerea me salavata kei na lomana, ena rogoci keda o koya.”—1 Joni 5:14.

9. Na cava ena sega ni rogoca kina o Jiova na noda masu?

• “Era na kere veivuke vei Jiova, ia ena sega ni rogoci ira o koya . . . ena vuku ni nodra ivakarau ca.”—Maika 3:4.

• “E wanonovi ira tiko na yalododonu na mata i Jiova, e vakarorogo tu na daligana ina nodra vakamamasu, ia e cati ira na daucaka ca na mata i Jiova.”—1 Pita 3:12.

10. O cei o Jisu Karisito?

• “E sauma o Saimoni Pita: ‘O kemuni na Karisito, na Luve ni Kalou bula.’”—Maciu 16:16.

11. Na cava e lako mai kina e vuravura o Jisu?

• “A sega ni lako mai na Luve ni tamata me qaravi, ia me veiqaravi ga, me solia tale ga na nona bula me kedra ivoli e le levu.”—Maciu 20:28.

• “E dodonu meu tukuna tale ga na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou ena koro tale eso, ni qo na ka au talai mai kina.”—Luke 4:43.

12. O na vakavinavinakataka vakacava na isoro i Jisu?

• “E mate ena vukuda kece mera kua kina ni bula ena vukudra ga o ira era bula tiko, mera bula ga ena vuku i koya e mate ena vukudra, qai vakaturi cake.”—2 Kor. 5:15.

13. Na lewa cava e soli vei Jisu?

• “Sa soli vei au na lewa kece mai lomalagi kei vuravura.”—Maciu 28:18.

• “E vakacerecerei koya kina na Kalou ena dua na itutu cecere qai solia vakayalololoma vua na yaca e uasivia na vo tale ni yaca.”—Fpai. 2:9.

14. O vakabauta ni iLawalawa Dauvakatulewa ni iVakadinadina i Jiova o koya “na dauveiqaravi yalodina e vuku” e lesia o Jisu?

• “O cei mada na dauveiqaravi yalodina e vuku, e lesia na nona turaga me qaravi ira na nona lewenivuvale, me solia vei ira na kedra kakana ena kena gauna donu?”—Maciu 24:45.

15. Na cava na yalo tabu?

• “E sauma na agilosi: ‘Ena sobuti iko na yalo tabu, ena vakaruguti iko na kaukaua i koya e Cecere Duadua. Oya na vuna ena vakatokai kina o koya o na vakasucuma me yalosavasava, na Luve ni Kalou.’”—Luke 1:35.

• “O koya gona, ke sa rawa vei kemudou na tamata ivalavala ca mo dou solia na ka vinaka vei ira na luvemudou, sa na qai wacava na Tamada mai lomalagi ni na solia na yalo tabu vei ira era kerea vua!”—Luke 11:13.

16. Sa vakayagataka tiko vakacava o Jiova na yalona tabu?

• “E buli na lomalagi ena vosa i Jiova, kei na ka kece e tu kina ena icegu ni gusuna [oya na yalona tabu].”—Same 33:6.

• “Dou na rawata na kaukaua ni sobuti kemudou na yalo tabu, dou na qai tukuni au . . . [i]na veivanua yawa sara kei vuravura.”—Caka. 1:8.

• “Oni sa kila oti ni sega ni yavutaki ena vakasama ni tamata na parofisai ena iVolatabu. Ni sega ni bau dua na parofisai e vu ena lewa ni tamata, e tukuna ga na tamata na ka e vinakata na Kalou ena veiuqeti ni yalo tabu.”—2 Pita 1:20, 21.

17. Na cava na Matanitu ni Kalou?

• “Ena nodra gauna na tui oya ena vakarautaka na Kalou ni lomalagi e dua na matanitu ena sega sara ni vakarusai. Ena sega ni soli na matanitu qo vua e dua tale na tamata. Ena vurumemeataka, ena vakawabokotaki ira na veimatanitu kece qori, ena tu ga me tawamudu.”—Tani. 2:44.

18. Ena yaga vakacava vei iko na Matanitu ni Kalou?

• “Ena qusia tani tale ga na wainimata kece mai na matadra, sa na sega tale na mate, na lolosi, na tagiyaso, kei na mosi. Sa oti na veika e dau yaco e liu.”—Vkta. 21:4.

19. O kila vakacava ni sa voleka na veivakalougatataki ni Matanitu ni Kalou?

• “Eratou lako vuni vua na tisaipeli ratou qai tarogi koya: ‘Ni tukuna mada vei keitou se na yaco ninaica na veika qo, na cava tale ga na ivakatakilakila ni nomuni tiko, kei na ivakataotioti ni veika vakavuravura?’ E sauma vei ratou o Jisu: ‘. . . Era na veivaluvaluti na veivanua kei na veimatanitu, ena vakilai na leqa ni kakana qai yaco tale ga na uneune ena levu na vanua. Ena vunautaki mada na itukutuku vinaka qo ni Matanitu ni Kalou ena veiyasa i vuravura me ivakadinadina ina veimatanitu kece, sa na qai yaco na icavacava.’”—Maciu 24:3, 4, 7, 14.

• “[E]na iotioti ni veisiga, ena vakilai kina e levu na ka dredre. Nira na dau lomani ira ga na tamata, era na lomana na ilavo, era na dau tukutukuni ira, era na qaciqacia, era na dau veibeci, era na talaidredre vei ira nodra itubutubu, era na sega ni dau vakavinavinaka, era na sega ni yalodina, sa na yali vei ira na veilomani vakaveiwekani, era na sega ni via okati ena dua na veiyalayalati, era na dau vakauvosa, era na sega ni lewa vinaka na yalodra, era na voravora, era na sega ni vinakata na ka e dodonu, era na dau veiliumuritaki, era na domoqa, era na dokadoka, era na lomana ga na marau era sega ni lomana na Kalou, e vakarairai ga na nodra qarava na Kalou, e sega na kena dina.”—2 Tim. 3:1-5.

20. O na vakaraitaka vakacava ni bibi vei iko na Matanitu ni Kalou?

• “Vakaliuca tiko ga na Matanitu ni Kalou kei na nona yalododonu.”—Maciu 6:33.

• “E qai kaya o Jisu vei ratou na nona tisaipeli: ‘Ke dua e via muri au, me kua tale ni muria na lomana, me colata ga na nona kaunirarawa qai muri au tiko ga.’”—Maciu 16:24.

21. O cei o Setani kei ira na timoni?

• “E tamamuni na Tevoro . . . e daulaba o koya mai na ivakatekivu.”—Joni 8:44.

• “Sa qai kolotaki sobu na gata levu, na gata makawa, e vakatokai na Tevoro se o Setani, o koya e vakacala tiko na vuravura taucoko, e kolotaki sobu i vuravura, e kolotaki sobu vata kei ira na nona agilosi.”—Vkta. 12:9.

22. Na cava e beitaki Jiova kina kei ira na nona dauveiqaravi o Setani?

• “E qai kaya na yalewa vua na gata: ‘E rawa ni keirau kania na vuata mai na vunikau ena were. Ia e kaya na Kalou me baleta na vuata mai na vunikau e tu ena lomadonu ni were: “Drau kua ni kana mai kina, kua, drau kua ni tara, de drau mate.”’ E qai kaya na gata vua na yalewa: ‘Drau na sega dina ni mate. E kila na Kalou ni siga ga drau kana kina, ena rai na matamudrau, drau na vaka na Kalou, drau na kila na ka vinaka kei na ka ca.’”—Vkte. 3:2-5.

• “E kaya vei Jiova o Setani: ‘Me isau ni kulina na kulina, ena solia na tamata na ka kece e tu vua me bula kina.’”—Jope 2:4.

23. O na vakalasuya vakacava na veibeitaki i Setani?

• “Mo qaravi koya [na Kalou] ena lomamu taucoko.”—1 Vei. 28:9.

• “Me yacova niu mate, au na sega ni soro ena noqu yalodina!”—Jope 27:5.

24. Na cava eda mate kina?

• “Ena vuku ni dua ga na tamata e curu kina i vuravura na ivalavala ca, kei na mate ena vuku ni ivalavala ca, mani dewa na mate vei ira na tamata kece ga ni sa valavala ca na tamata kece ga.”—Roma 5:12.

25. Na cava na kedra ituvaki na mate?

• “Era kila na bula tiko nira na mate, ia o ira na mate era sega sara ga ni kila e dua na ka.”—Dauv. 9:5.

26. Na cava na nodra inuinui na mate?

• “Nira na vakaturi mai na yalododonu kei ira na sega ni yalododonu.”—Caka. 24:15.

27. E le vica era na lai veiliutaki kei Jisu e lomalagi?

• “Au raica sara na Lami ni tucake tu e Ulu i Saioni, era tucake vata tu kei koya e 144,000, e volai e yadredra na yacana kei na yaca i Tamana.”—Vkta. 14:1.

Ni o vulica na iVolatabu, o sa mai kila na ka e vinakata vei iko o Jiova, kei na ka mo cakava mo muria kina na nona ivakatagedegede savasava. Ni o muria na ka o vulica, o sa cakava eso na veiveisau ena nomu bula me vaka nomu rai kei na nomu itovo. Ia o sa nakita qo mo muria na ivakatagedegede savasava i Jiova, sa rawa kina ni vakadonuya o Jiova na nomu veiqaravi ni o dua na italatala ni itukutuku vinaka.

Ni railesuvi na vica na taro qo, ena vakadeitaka tale vei iko na ivakatagedegede savasava e vinakata o Jiova, kei na ka mo cakava me vakadonui iko kina. Ena vakadeitaka tale vei iko na bibi ni nomu cakava na veika kece me vinaka kina nomu lewaeloma, me dokai tale ga kina o Jiova.—2 Kor. 1:12; 1 Tim. 1:19; 1 Pita 3:16, 21.

O sa yacova mai qo e dua na ivakatagedegede ena nomu vuli iVolatabu, macala ga ni o vinakata mo vakamalumalumu ena veiliutaki i Jiova, mo lewe tale ga ni nona isoqosoqo. Na taro kei na veitikinivolatabu ena vukei iko mo kila na ibalebale ni nomu vakamalumalumu ina ituvatuva i Jiova ena ivavakoso, vuvale se na veika vakapolitiki ni vuravura qo. O na raica kina vakabibi na ituvatuva e vakarautaka o Jiova me vakavulici keda kina, me vakaukauataki keda tale ga vakayalo. Qo e okati kina nomu tiko wasoma ena soqoni vakaivavakoso kei na nomu vakaitavi ena kena levu o rawata.

Kena ikuri, na wase qo ena vakabibitaki kina na nomu vakaitavi wasoma ena vunautaki ni Matanitu ni Kalou, kei na nomu vukea eso tale mera kilai Jiova kei na veika e vakayacora tiko ena vukuda. (Maciu 24:14; 28:19, 20) Kena ilutua, ena vakadeitaka tale vei iko na bibi ni nomu yalayala vei Jiova kei na nomu papitaiso. Nanuma tiko ni marautaka dina o Jiova na nomu saga mo dolea na nona loloma soli wale.

1. Na cava na ivakatagedegede vaKarisito me baleta na vakawati? Na cava na yavu duadua ga vakaivolatabu ni veisere?

• “Vakacava, oni sega ni wilika ni o koya e bulia na tamata mai na ivakatekivu e bulia na tagane kei na yalewa qai kaya, ‘Ena biuti tamana kei tinana o tagane me kabiti watina me rau sa na lewe dua ga’? Erau na sega ni lewe rua tiko, erau sa na dua ga na yago. O koya gona, na ka sa vauca vata na Kalou me kua ni tawasea na tamata. . . . Na tagane e sereka na watina qai vakawati tale e sa wili me veibutakoci ke sega ni veiyacovi tawadodonu o watina.”—Maciu 19:4-6, 9.

2. Na cava e dodonu kina mera vakamautaki o ira era sa tiko vata me vaka na veiwatini? Ke o sa vakamau, vakacava sa vakalawataki ena kena tabana vakamatanitu?

• “Tukuna tiko ga vei ira mera dau vakamalumalumu, mera talairawarawa ina matanitu kei ira na veiliutaki.”—Taito 3:1.

• “Meda rokova kece na vakawati, me kua tale ga ni vakadukadukalitaki na imocemoce ni vakawati, ni na lewai ira na dau veiyacovi tawadodonu kei ira na veibutakoci na Kalou.”—Iper. 13:4.

3. Na cava na nomu itavi ena vuvale?

• “Na luvequ, mo rogoca na ivakavuvuli nei tamamu, mo kua ni biuta na ivakasala nei tinamu.”—Vkai. 1:8.

• “Ni ulu i watina o tagane, me vaka ni ulu ni ivavakoso na Karisito . . . Kemuni na tagane vakawati, ni lomani ira tiko ga na watimuni me vaka ga nona lomana na ivavakoso na Karisito.”—Efeso 5:23, 25.

• “Kemuni na tama, ni kua ni dau vakacudrui ira na luvemuni, ni tuberi ira tiko ga ena ivakavuvuli kei na ivakasala i Jiova.”—Efeso 6:4.

• “Kemuni na gone, ni talairawarawa vei ira na nomuni itubutubu ena ka kece, ni marautaka qori na Turaga.”—Kolo. 3:20.

• “O kemuni . . . na yalewa vakawati, ni vakamalumalumu vei ira na dui watimuni.”—1 Pita 3:1.

4. Na cava meda doka kina na bula?

• “[Na Kalou] e solia vei keda kece na bula, na icegu, kei na ka kece ga. . . . E vakavuna tale ga noda bula tiko kei na noda yavala.”—Caka. 17:25, 28.

5. Na cava meda kua ni vakamatea kina e dua, okati kina na gone e buketetaki tiko?

• “Ke ra veimulomulo na tagane, ra qai vakamavoataka e dua na yalewa bukete . . . ke vakavumate na mavoa e yaco, me qai isau ni bula na bula.”—Lako 21:22, 23.

• “Na matamuni mada ga e raici au niu se kunekunetaki tiko, sa volai tu ena nomuni ivola na veisiga era buli tiko kina na veitikiqu kece, ni se bera ni basika e dua vei ira.”—Same 139:16.

• “E cata o Jiova . . . na liga e vakadavea na nodra dra na sega ni cala.”—Vkai. 6:16, 17.

6. Na cava na ivakaro ni Kalou me baleta na dra?

• “Ni vakatabui kemuni mai . . . na dra [kei na] ka e kuna.”—Caka. 15:29.

7. Na cava meda lomani ira kina na tacida vaKarisito?

• “Au solia vei kemudou e dua na ivunau vou, mo dou veilomani, mo dou veilomani me vaka ga na noqu lomani kemudou. Na ka qo era na kila kece kina ni dou noqu tisaipeli, ke dou veilomani.”—Joni 13:34, 35.

8. Me kua ni dewa na mate, e veivakaleqai tale ga vei ira eso tale: (a) Na cava me kua kina ni vakaliuliu ni mokoti ira se reguci ira eso tale? (b) Na cava me kua kina ni yalolailai ke sega ni sureti ena nodra vale na mataveitacini? (c) Na cava me vakaliuliu kina e dua e nanuma ni tiko vua e dua na matedewa me lai dikeva na nona dra e valenibula ni bera ni veibuku? (d) Ni bera ni papitaiso e dua e tauvi koya tiko na matedewa rerevaki, na cava me tukuna kina na kena ituvaki vua na kodineita ni ilawalawa qase?

• “Mo kua ni dinautaka e dua na ka vua e dua, moni veilomani ga. . . . ‘Mo lomana na kainomu, me vaka nomu lomani iko.’ O koya e dau loloma ena sega ni caka ca vua na kainona.”—Roma 13:8-10.

• “Ni . . . [kua] ni kauaitaka ga na ka e baleti kemuni, ni kauaitaka tale ga na ka e baleti ira tale eso.”—Fpai. 2:4.

9. Na cava e vinakata kina o Jiova meda vosoti ira eso tale?

• “Moni dau yalorawarawa, ni dau veivosoti tale ga vakarawarawa ke dua e didivaka e dua na ka vua e dua tale. Moni dau veivosoti me vaka ga na nona vosoti kemuni vakarawarawa o Jiova.”—Kolo. 3:13.

10. Na cava mo cakava ke dua e vakaucaca se dabui iko?

• “Ke valavala ca e dua na tacimu, lai vakaraitaka vua nona cala ni drau tiko taurua. Ke rogoci iko, o sa vakabula na tacimu. Ia ke sega ni rogoci iko, kauta e dua se rua tale, me rawa ni vakadeitaki na ka kece ena itukutuku ni le rua se tolu na ivakadinadina. Ke sega ni rogoci ratou, tukuna ina ivavakoso. Ke sega tale ga ni rogoca na ivavakoso, me okati o koya me vaka e dua mai na veimatanitu, se daukumuni ivakacavacava.”—Maciu 18:15-17.

11. Na cava na rai i Jiova ena valavala ca qo?

▪ Veiyacovi tawadodonu

▪ Vakayagataki ni matakau ena sokalou

▪ Veimoceri vakatagane se vakayalewa

▪ Butako

▪ Veimauilavo

▪ Mateni

• “Ni kua ni vakacalai. O ira na dauveiyacovi tawadodonu, qaravi matakau, veibutakoci, na tagane era soli ira mera veiyacovi kei ira na tagane, o ira na tagane era daumocera na tagane, o ira na daubutako, daukocokoco, daumateni, dauveivakasewasewani, kei ira na dau kovea na ka, era na sega ni rawata na Matanitu ni Kalou.”—1 Kor. 6:9, 10.

12. Na veiyacovi tawadodonu e okati kina eso tale na iwalewale ni veiyacovi ena taudaku ni vakawati, na cava o vakadeitaka mo cakava?

• “Dro tani mai na veiyacovi tawadodonu!”—1 Kor. 6:18.

13. Na cava meda kua kina ni vakayagataka na wainimategaga e sega ni vakadonui vakavuniwai?

• “Moni solia na yagomuni me isoro bula, e savasava, e vakadonuya na Kalou, oya me vakayagataki ena veiqaravi tabu na nomuni vakasama kei na yalomatua. Ni kua ni muria na ivakarau ni veika vakavuravura qo, me veisautaki na nomuni itovo ni vakavoui na nomuni vakasama, moni vakadinata kina ni vinaka, e yaga, qai uasivi na loma ni Kalou.”—Roma 12:1, 2.

14. Na cava eso na ka e okati me vakatevoro e vakatabuya na Kalou?

• “Me kua ni kune vei kemuni . . . e dua e daurairai, e dua e daucakaiba, e dua e dau qara na ivakatakilakila vuni, e dua e daucakaisausau, e dua e dauvakatevoro, e dua e dauvakacuru se dau tukuna na ka se bera ni yaco se dau vakatarogi ira na mate.”—Vkru. 18:10, 11.

15. Na cava me cakava totolo e dua ke cala bibi qai vinakata me vakadonui koya tale o Jiova?

• “Au sa qai vakatusa vei kemuni na noqu valavala ca, au sega ni ubia na noqu cala. Au kaya: ‘Au na vakatusa na noqu valavala ca vei Jiova.’”—Same 32:5.

• “E dua vei kemuni e tauvimate tiko? Me kacivi ira na qase ni ivavakoso, mera masulaki koya, ra qai lumuti koya ena waiwai ena yaca i Jiova. Na masu ni vakabauta ena vakabulai koya e tauvimate, ena vakaukauataki koya o Jiova. Ke valavala ca ena vosoti.”—Jeme. 5:14, 15.

16. Ke o kila ni cala bibi e dua na tacida lotu vaKarisito, na cava e dodonu mo cakava?

• “Ke dua e valavala ca ni rogoca ni kacivaki e matanalevu me vakadinadina, qai ivakadinadina o koya ni raica se kila e dua na ka qai sega ni tukutuku, ena saumitaro o koya ena nona cala.”—Vunau 5:1.

17. Ke kacivaki ni dua sa sega tale ni iVakadinadina i Jiova, na cava e dodonu meda cakava?

• “Moni kua ni vakailala tiko kei na dua e vakatokai me tacida e dauveiyacovi tawadodonu, se daukocokoco, se dauqaravi matakau, se dauveivakasewasewani, se daumateni, se dau kovea na ka, ni kua mada ga ni kana vata kei koya.”—1 Kor. 5:11.

• “Ke dua e lako yani vei kemuni qai sega ni kauta yani na ivakavuvuli qo, ni kua ni vakacurumi koya ina nomuni vale se vakabula vua.”—2 Joni 10.

18. Na cava mera nomu itokani voleka kina o ira na lomani Jiova?

• “O koya e vakailala kei ira na vuku ena vuku, ia o koya e veitokani kei ira na lialia ena tini ca.”—Vkai. 13:20.

• “Ni kua ni vakaisini kemuni. Na ilala ca e vakacacana na itovo vinaka.”—1 Kor. 15:33.

19. Na cava era sega kina ni veitovaki ena ka vakapolitiki na iVakadinadina i Jiova?

• “Eratou sega ni vakavuravura me vaka ga na noqu sega ni vakavuravura.”—Joni 17:16.

20. Na cava mo talairawarawa kina ena matanitu?

• “Mera talairawarawa na tamata kece vei ira na iliuliu cecere, ni sega ni dua e veiliutaki rawa ke sega ni vakatara na Kalou. O ira kece na veiliutaki qo era veiliutaki tiko ga ena iyalayala e dui vakatara vei ira na Kalou.”—Roma 13:1.

21. Ke veisaqasaqa na lawa vakatamata kei na lawa ni Kalou, na cava o na cakava?

• “E dodonu me keitou talairawarawa ga vua na Kalou ni iliuliu, sega vua na tamata.”—Caka. 5:29.

22. Ni o digia nomu cakacaka, na tikinivolatabu cava ena vukei iko mo tawasei iko vei vuravura?

• “Ena sega ni lave iseleiwau e dua na matanitu ina dua tale na matanitu, era na sega ni vulica tale na ivalu.”—Maika 4:3.

• “Kemuni na noqu tamata ni lako tani vua [o Papiloni na Ka Levu], ke oni sega ni via vakaivotavota kei koya ena nona ivalavala ca, ke oni sega tale ga ni vinakata me yacovi kemuni na nona rarawa.”—Vkta. 18:4.

23. Na ka ni veivakamarautaki cava o na digia kei na kena o na cata?

• “O Jiova . . . e cati ira kece era taleitaka na itovo kaukaua.”—Same 11:5.

• “Moni cata sara na ka ca, ni kabita na ka vinaka.”—Roma 12:9.

• “Ni dau vakananuma na ka kece ga e dina, na ka kece ga e bibi, na ka kece ga e dodonu, na ka kece ga e savasava, na ka kece ga e uqeta na veilomani, na ka kece ga e rogo vinaka, na ka kece ga e kilikili, kei na ka kece ga e ganita me vakacaucautaki.”—Fpai. 4:8.

24. Na cava era sega ni dau sokalou vata kina kei ira na veimatalotu na iVakadinadina i Jiova?

• “Oni sega ni kana rawa ena ‘teveli nei Jiova’ kei na nodra teveli na timoni.”—1 Kor. 10:21.

• “‘Ni tawasei kemuni,’ e kaya o Jiova, ‘ni kua ni tara tiko na ka e sega ni savasava,’ ‘au na qai ciqomi kemuni.’”—2 Kor. 6:17.

25. Na ivakavuvuli cava ena vukei iko mo vakatulewataka na soqo mo vakaitavi kina?

• “Era veimaliwai kei ira na veimatanitu qai muria na nodra ivalavala. Era qarava tiko ga na nodra matakau, ra qai tacori tale kina.”—Same 106:35, 36.

• “O ira na mate era sega sara ga ni kila e dua na ka.”—Dauv. 9:5.

• “Eratou sega ni vakavuravura me vaka ga na noqu sega ni vakavuravura.”—Joni 17:16.

• “Sa rauta na gauna sa oti, oni a vakaogai kemuni voli ena veika era dau vakayacora na tamata ni vuravura, ena ivalavala vakasisila, ena nomuni garosa, gunu waini vakasivia, soqo ni marau vakalialia, veisisivi gunu, kei na ivakarau vakasisila ni qaravi matakau.”—1 Pita 4:3.

26. E vukei iko vakacava na ivakaraitaki vakaivolatabu mo kila kina ke dodonu mo vakananuma na siganisucu se sega?

• “Ena ikatolu ni siga sa siganisucu i Fero, e qai vakarautaka o koya e dua na magiti vei ira kece na nona dauveiqaravi, e sereki rau tale ga na nodra iliuliu na dau kauta na mena kei na nodra iliuliu na dauvavavi. E cakava qo e matadra na nona dauveiqaravi. E mani vakasuka na nodra iliuliu na dau kauta na mena ina nona ilesilesi . . . Ia e vakaliliga na nodra iliuliu na dauvavavi.”—Vkte. 40:20-22.

• “Ena gauna e marautaki tiko kina na siganisucu i Eroti, e qai meke na luvei Erotiasa. Dua na ka na marau nei Eroti mani yalataka ni na solia vua na ka ga e kerea. E kaya o goneyalewa ena veiuqeti i tinana: ‘Solia mai vei au ena dua na veleti na ulu i Joni na Dauveipapitaisotaki.’ E mani talatala me lai tamusuki na ulu i Joni e valeniveivesu.”—Maciu 14:6-8, 10.

27. Na cava mo muria kina na nodra veidusimaki na qase ni ivavakoso?

• “Moni talairawarawa vei ira era liutaki kemuni tiko moni vakamalumalumu tale ga, nira yadravi kemuni tiko ra qai saumitaro kina, me rawa nira veiqaravi ena marau sega ena rarawa, ni na sega ni yaga qo vei kemuni.”—Iper. 13:17.

28. Na cava e bibi kina mo dou lokuca na gauna vakavuvale mo dou wilika, dou vulica vata tale ga na iVolatabu?

• “E marautaka na lawa i Jiova, qai wilika e ra na nona lawa ena siga kei na bogi. Ena vaka na vunikau e tei ena bati ni uciwai, na vunikau e vuataka na vuana ena kena gauna, na drauna e sega ni malai. Kei na ka kece e cakava ena vuavuaivinaka.”—Same 1:2, 3.

29. Na cava o taleitaka kina na tiko ena soqoni, mo vakaitavi tale ga?

• “Au na tukuna na yacamuni vei ira na taciqu, au na vakacaucautaki kemuni ena loma ni ivavakoso.”—Same 22:22.

• “Meda dau veinanumi nida veivakauqeti ena loloma kei na caka vinaka, meda kua ni biuta na noda soqoni vata me vaka e nodra ivalavala eso, ia meda veivakayaloqaqataki, io me vakalevu nida raica ni sa voleka mai na siga.”—Iper. 10:24, 25.

30. Na cava na cakacaka bibi e lesia vei keda o Jisu?

• “O koya gona, ni lako moni vakavulici ira na lewe ni veivanua kece ga mera tisaipeli, ni papitaisotaki ira . . . [ni] vakavulici ira mera muria na ka kece au vakarota vei kemuni.”—Maciu 28:19, 20.

31. Nida cau me baleta na cakacaka ni Matanitu ni Kalou se vukei ira na mataveitacini, na rai cava e marautaka o Jiova?

• “Mo rokovi Jiova ena nomu iyau.”—Vkai. 3:9.

• “Me cakava na tamata yadua na ka e vakadeitaka e lomana, me kua ni cakava ena voraki se vuturi, baleta na Kalou e taleitaki koya e soli ka ena marau.”—2 Kor. 9:7.

32. Na ituvaki dredre cava mera namaka na lotu vaKarisito?

• “Era marau o ira era vakacacani ena vuku ni ka e dodonu, nira na wili mera lewe ni Matanitu vakalomalagi. Moni marau ni oni vakasewasewani, vakacacani, se vosavakacacataki ena vukuqu. Ni marau, io moni marau vakalevu, ni na levu na kemuni isau mai lomalagi, nira vakacacani tale ga va qori na parofita era liu vei kemuni.”—Maciu 5:10-12.

33. Na cava e ka dokai kina mo papitaiso mo iVakadinadina i Jiova?

• “Na nomuni vosa e ka ni marau, e ka ni reki e lomaqu, niu vakatokai ena yacamuni, kemuni Jiova na Kalou.”—Jere. 15:16.

Dau vakayacori na papitaiso ena soqo ni tabacakacaka kei na soqo ni veiwasewase. Ni cava na ivunau ni papitaiso, ena kerei ira na via papitaiso o koya e vunau mera tucake mera sauma ena domolevu e rua na taro qo:

1. O sa veivutunitaka nomu ivalavala ca, o yalataki iko vei Jiova qai ciqoma nona veivakabulai ena vuku i Jisu Karisito?

2. O kila ni nomu papitaiso o sa dua kina na iVakadinadina i Jiova, mo lewe tale ga ni isoqosoqo i Jiova?

Nira vakaiotaka na rua na taro qo na via papitaiso, era “tusanaka” kina e matanalevu na nodra vakabauta na ivoli kei na nodra sa yalataka sara ga na nodra bula vei Jiova. (Roma 10:9, 10) O ira gona na via papitaiso e dodonu mera vakasamataka vakabibi na rua na taro qo, ra masulaka tale ga me rawa nira sauma na taro me salavata kei na ka era vakabauta dina.

O sa yalataki iko vei Jiova ena masu, o yalataka mo sokaloutaki koya duadua ga, mo vakaliuca tale ga na lomana ena nomu bula?

O sa vakadeitaka mo papitaiso ena kena gauna totolo duadua?

Na isulu cava e veiganiti me tokari ena gauna ni papitaiso? (1 Tim. 2:9, 10; Joni 15:19; Fpai. 1:10)

Na noda isulu me “rakorako, me laurai kina na yalomatua” me kilai kina nida “qarava na Kalou.” O koya gona o ira na papitaiso era na sega ni dara na isulu ni sili e sega ni rakorako. Me kua tale ga ni dara na isulu e vakaraitaki kina na yago kei na isulu e volai tu kina eso na ivosavosa. Mera dara na isulu savasava, rakorako, me ganita tale ga na soqo.

Me vakacava na nona ivalavala e dua ena gauna e papitaiso kina? (Luke 3:21, 22)

E ivakaraitaki vei ira na lotu vaKarisito era papitaiso ena gauna qo na papitaiso i Jisu. E kila o koya ni papitaiso e dua na ka bibi, eda vakadinata qo ena ka e cakava kei na nona rai. Koya gona, na vanua ni papitaiso e sega ni vanua ni veiwali lialia, qito, sisili, se vakayacori na ka ena sega ni dokai kina na soqo. Me kua ni cakava na lotu vaKarisito vou na ivukivuki mawi me vaka era dau vakaraitaka na qaqa ena qito. E marautaki na gauna ni papitaiso, ia me vakaraitaki na marau qori ena sala e rakorako.

Ena vukei iko vakacava mo dina tiko ga ena nomu yalayala vei Jiova nomu tiko wasoma ena soqoni kei na veimaliwai vakamataveitacini?

Ni oti na papitaiso, na cava e bibi kina me dua nomu ituvatuva vinaka ni vuli vakataki iko, mo vakaitavi tale ga vakawasoma ena cakacaka vakaitalatala?

IDUSIDUSI VEI IRA NA QASE NI IVAVAKOSO

Ni dua na dautukutuku e via papitaiso, me uqeti me dikeva vinaka na “Taro Vei Ira na Via Papitaiso” ena tabana e 185-207. Me raica tale ga na ulutaga “Vei Kemuni na Dautukutuku Bera ni Papitaiso” ena tabana e 182, e vakamacalataki kina na ka e vauca nona vakavakarau ena veivosaki kei ratou na qase. Me vaka e vakamacalataki ena iwasewase ya, e rawa ni vakavola o koya e via papitaiso eso na tikina bibi me nanuma, e rawa tale ga ni dolava na ivola qo ni vakacagau tiko na veitarogi. Ia e sega ni vinakati me raica vata kei na dua tale na taro qo ni bera ni raici ratou na qase.

Ni dua e vinakata me papitaiso, me vakaraitaki vua na kodineita ni ilawalawa qase. Ni raica oti o koya e via papitaiso na “Taro Vei Ira na Via Papitaiso,” ena taroga na kodineita ni ilawalawa qase ke sa yalataki koya oti vei Jiova ena masu me cakava na lomana. Ke sa cakava qori, ena qai tuvanaka na kodineita e rua na qase me ratou raica vata na “Taro Vei Ira na Via Papitaiso.” Me dua ga na qase e raica vata kei koya e dua na wase, dua tale na qase na ikarua ni wase. E sega ni tukuni me waraki sara na kacivaki ni soqo siga dua se soqo ni veiwasewase me qai caka na veivosaki qo.

Na rua na iwasewase e dikevi, e dau raici yadua ena duidui gauna. Me dikevi e dua na iwasewase ena loma ni dua na aua, ia e rawa ni toso tale vakalailai ke vinakati. Me tekivu ena masu, me tini tale ga ena masu. Me kua ni vakatotolotaka na dikevi ni taro na qase se o koya e vakatarogi. Me raica tale ga na qase me bibi duadua ena nona ituvatuva.

Ena vinaka mera vakatarogi yadua na via papitaiso, mera kua ni tarogi vakailawalawa. Ni vakamacala ena taro kece na dautukutuku, eratou na kila na qase na ivakatagedegede ni nona kilaka, ratou na kila tale ga ke sa ganita me papitaiso. Ena rawarawa tale ga me vakamacala o koya e via papitaiso ke vakatarogi taudua. E rawa ni rau vakatarogi vata na veiwatini.

Ni vakatarogi na tacida yalewa, me vakayacori qo ena dua na vanua laurai levu, ia me kua ni rogoci na veivosaki. Rawa ni veitomani e dua na qase se dauveiqaravi ni ivavakoso, ena vakatau qo ena iwasewase e dikevi me vaka e vakamacalataki ena parakaravu tarava.

Ena ivavakoso e vica ga na kena qase, e rawa ni vakaitavi na dauveiqaravi ni ivavakoso matua, e dau vakatulewa vinaka tale ga me dikeva kei koya e via papitaiso na taro e vauca na ivakavuvuli vakaivolatabu. Qo na “Wase 1: Vakabauta vaKarisito.” Ia na “Wase 2: Bula vaKarisito” mera dikeva ga na qase ni ivavakoso. Ke sega na tacida tagane matua, e rawa ni qiriti na ivakatawa ni tabacakacaka me vakadeitaka ke rawa ni veivuke na ivavakoso voleka.

Ke gone, me tiko tale ga na nona itubutubu vakabauta. Ke sega me tiko e rua na qase ena veivosakitaki ni wase yadua (se dua na qase kei na dua na dauveiqaravi, me vakatau ena wase ena veivosakitaki).

Me rau vakadeitaka na qase ni o koya ena papitaiso sa veirauti na ivakavuvuli vakaivolatabu e kila. Me rau na saga tale ga me rau kila ke vakamareqeta na ka dina, e doka dina na isoqosoqo i Jiova. Ke sega ni kila o koya e via papitaiso na yavu ni ivakavuvuli ena iVolatabu, me rau vakarautaka na qase e dua na sala me vukei kina, de dua sa na rawa ni papitaiso ena dua tale na gauna. Eso ena vinakati me soli tale vei ira na gauna me rawa nira vakaraitaka ni ka bibi ena nodra bula na cakacaka vakavunau, se mera vakaraitaka nira doka na ituvatuva ni isoqosoqo. Ena vakatau sara ga ena nodra vakatulewa maqosa na qase na balavu ni gauna mera solia ena dua na iwasewase ni veitarotarogi me rawa ni qai matata vei ira ke sa kena gauna me papitaiso kina. Eso na taro ena totolo nodra veivosakitaka, eso ena taura toka na gauna, ia me tarogi kece na taro.

Ni oti na ikarua ni iwasewase, erau na bose na qase erau vakaitavi me rau vakadeitaka ke sa ganita me papitaiso o koya e vakatarogi. Rau na kauaitaka na qase nona ivakatagedegede ni vuli, na ka e rawa ni cakava, kei na ituvaki tale eso me baleti koya. Eda vakasaqarai ira era lomani Jiova dina, era kila tale ga na yavu ni ivakavuvuli dina ena iVolatabu. Ena noda veivuke vakayalololoma, era na vakarautaki vinaka kina o ira na papitaiso mera vakaitavi ena cakacaka vakaitalatala.

Oti ya, ena qai raici koya e dua se rua na qase erau vakaitavi ena veitarogi me rau vakaraitaka vua ke sa vakadonui me papitaiso. Ke sa vakadonui me papitaiso, me rau qai raica vata tale kei koya na ulutaga “iKuri ni Taro Vei Ira na Via Papitaiso,” ena tabana e 206-207. Ke se bera ni vakaotia o koya e via papitaiso na ivola Marau me Tawamudu!, kei na Tiko ga ena Loloma ni Kalou, me rau uqeti koya na qase me vakaotia ni papitaiso oti. Tukuna vua ni na volai ena nona Kad ni Dautukutuku ni iVavakoso na nona tikinisiga ni papitaiso. Me kila ni ratou na taura na qase na kena itukutuku me qaravi kina na cakacaka e okati me baleta na iVakadinadina i Jiova e veiyasa i vuravura, me vakaitavi tale ga ena noda cakacaka, me uqeti tale ga vakayalo. Kena ikuri, me ratou tukuna vua na qase ni itukutuku kece me baleti ira ena dau dikevi me salavata kei na iDusidusi ni iVakadinadina i Jiova me Baleta na Maroroi ni iTukutuku e tiko ena jw.org. Me kua ni sivia na tini na miniti na veivosaki qo.

Oti e dua na yabaki nona papitaiso na dautukutuku, me rau raici koya e rua na qase me rau vakayaloqaqataki koya qai uqeti koya ena so na tikina me cakacaka kina. Dua vei rau na qase me nona ivakatawa ni iwasewase lailai. Ke gone, me rau tiko tale ga na nona itubutubu vakabauta. Me bulabula qai veivakayaloqaqataki na veivosaki qo. Rau na veivosakitaka na qase na nona toso, rau uqeti koya ena sala me tomana kina nona ituvatuva ni vuli vakataki koya kei na wili iVolatabu, sokalou vakavuvale, tiko ena soqoni me vakaitavi tale ga, kei na cakacaka vakavunau e veimacawa. (Efeso 5:15, 16) Ke se bera ni vakaotia na ivola Marau me Tawamudu!, rau na tuvanaka na qase me dua e vukei koya. Me rau vakavinavinakataki koya tale ga ena yalovinaka. E vinaka me dua ga se rua na tikina me vakasalataki kina.