Salasalavata Beka na Nomu Masu kei na Vosa i Jisu?
“Ni sa tinia na vosa oqo ko Jisu, era sa kurabui sara na lewe vuqa e na nonai vakavuvuli.”—MACIU 7:28.
1, 2. Na cava era kurabui kina na lewenivanua ena veivakavulici i Jisu?
E DODONU meda ciqoma na ka e tukuna na Luvena Duabau ga na Kalou, o Jisu Karisito da qai muria sara. E sega ni dua e tautauvata kei koya ena vosa. Oya na vuna era kurabuitaka kina na lewenivanua na iwalewale ni nona iVunau ena Ulunivanua!—Wilika Maciu 7:28, 29.
2 A sega ni veivakavulici na Luve i Jiova me vakataki ira na vunivola, nira yavutaka nodra ivakavuvuli ena vosa ra vakayagataka na tamata sega ni uasivi. Ia na Karisito e veivakavulici “me vaka e dua sa tu ga vua na lewa” baleta ni ka kece ga e tukuna e lako mai vua na Kalou. (Joni 12:50) Meda vulica mada qo e so tale na iVunau i Jisu ena Ulunivanua eda uqeti kina nida rawa ni masuta tale ga.
Kua ni Masu Vakataki Ira na Dauveivakaisini
3. Vakamacalataka vakalekaleka na ka e tukuna o Jisu ena Maciu 6:5.
3 Na masu e tiki bibi ni sokalou dina, e dodonu kina meda dau masu vei Jiova. Ia e dodonu me salasalavata na ivakarau ni noda masu kei na ka a tukuna o Jisu ena nona iVunau ena Ulunivanua. E kaya: “Ni ko sa masu, mo kakua ni vakataki ira na dauveivakaisini: ni ra sa vinakata me ra tu e na veivale ni lotu kei na veitutu-ni-sala ni ra masu, me raici ira kina ko ira na tamata. Au sa kaya vakaidina vei kemudou, Sa tu ga vei ira na kenai sau.”—Maciu 6:5.
4-6. (a) Na cava era taleitaka kina na Farisi mera masu “e na veivale ni lotu kei na veitutu-ni-sala”? (b) E “sa tu ga” vakacava “vei ira na kena isau”?
4 Nira masu na tisaipeli i Jisu mera kua ni vakatotomuri ira na “dauveivakaisini” me vakataki ira na Farisi era vakadonui ira ga, e vakarairai tu ga nodra sokalou. (Maciu 23:13-32) Era dau vinakata na dauveivakaisini mera masu “e na veivale ni lotu kei na veitutu-ni-sala.” Na vuna? “Me raici ira kina ko ira na tamata.” O ira na Jiu ena imatai ni senitiuri era dau masu vakaivavakoso ena gauna ni vakacaboisoro ena valenisoro (rauta na ciwa na kaloko ena mataka kei na tolu ena yakavi). E levu na lewenivanua e Jerusalemi era dau masu vata kei ira na dau sokalou ena valenisoro. Ena taudaku ni koro qo, era dau masu vakarua ena dua na siga o ira na Jiu nira “tu e na veivale ni lotu.”—Vakatauvatana Luke 18:11, 13.
5 Me vaka ni sega ni levu era toka volekata na valenisoro ena gauna ni masu, era na rairai masu ena vanua ga ra duri tu kina donuya na gauna qori. E so gona era na rairai vinakata mera duri tu ena “veitutu ni sala” ena gauna era masu kina. Era vinakata me “raici ira kina ko ira na tamata” era tasivi tiko ena basoga ni sala. Era na “masu balavu me veivakaisini” mera qoroi kina vei ira na sarasara tu. (Luke 20:47) Meda kua ni dau cakava qori.
6 E kaya o Jisu ni o ira na dauveivakaisini va qo e “sa tu ga vei ira na kena isau.” Era vinakata mera vakadonui ra qai vakacaucautaki—qori ga na ka era na rawata kina. Oya ga na kedra isau, ni na sega ni rogoca nodra masu o Jiova. Ena yasana adua, ena sauma na Kalou na nodra masu na imuri dina i Karisito, me vaka ena qai vakamacalataka tarava o Jisu ena ulutaga qo.
7. Na cava na ibalebale ni ivakasala mo masu ena nomu “loqi tabu”?
7 “Ko iko, ni ko sa masu, curu ki na nomu loqi, ia ni ko sa sogota na kena katuba, masu vua na Tamamu sa tabogo; ia na Tamamu sa raica na ka e vuni ena sauma votu vei iko.” (Maciu 6:6) E vakasalataka e keri o Jisu me caka na masu ena loqi tabu ni sa sogo na katuba, ia sega ni kena ibalebale me sa tarovi kina na masu e cabora e dua ena gauna ni soqoni. E vakaibalebaletaki ga me kua ni caka na masu e matanalevu, ena inaki me vakacerecerei kina o koya e masu tiko. Meda nanuma tiko na tikina qo ke da mani lesi ena itavi dokai meda matataki ira na tamata ni Kalou ena masu e matanalevu. Meda duavata mada ga kei na veika e tukuna tarava o Jisu me baleta na masu.
8. Me vaka e tukuni ena Maciu 6:7, na masu vakacava meda kua ni cabora?
8 “Ni dou sa masu, kakua ni vosa balabalavu [“cavuta tiko ga e dua na qaqanimasu,” NW] walega, me vakataki ira na tawa lotu; ni ra sa nanuma era na rogoci ni ra sa vosa balabalavu.” (Maciu 6:7) A cavuta tale ga o Jisu ni na sega ni vakadonui na masu e cavuti tiko ga kina e dua na qaqanimasu. A sega ni vakaibalebaletaka tiko ina kena kerei wasoma e dua na ka e vu mai lomada kei na noda masu ni vakavinavinaka. Ena were mada ga o Kecisemani ni bera na mate i Jisu, a cavuta wasoma o koya “e dua tiko ga na qaqanimasu.”—Marika 14:32-39.
9, 10. Na cava meda kua kina ni cavuta tiko ga e dua na qaqanimasu?
9 Ena cala ga ke da vakatotomuria na ivakarau ni nodra masu balabalavu na “kai veimatanitu.” Era dau “cavuta tiko ga e dua na qaqanimasu,” okati kina na kena wiligusutaki qai vereverea na kena vosa. A sega ni yaga vei ira na sokaloutaki Peali mera kaciva tiko na nodra Kalou lasu “e na mataka, ka sigalevutaka, a ra sa kaya, I Peali, mo rogoci keimami mai!” (1 Tui 18:26) E milioni nikua era cavuta na masu balabalavu ena nodra nanuma nira “na rogoci.” Ia e dusimaki keda o Jisu me tiko vei keda na rai i Jiova, ni sega ni yaga vua na “masu balabalavu” qai dua tiko ga na qaqana.
10 “O koya mo dou qai kakua ni vakataki ira; ni sa kila eliu na Tamamudou na ka sa yaga vei kemudou, a sa muri na nomudou kerekere vua.” (Maciu 6:8) E levu na iliuliu ni lotu Jiu era dau vosa balabalavu nira masu, ra vakataki ira kina na kai Matanitu Tani. Na masu ni vakacaucau, vakavinavinaka, kei na kerekere mai vu ni lomada e tiki bibi ni sokalou dina. (Fpai. 4:6) Ia, ena cala ke da cavuta tiko ga e dua na qaqanimasu ena noda nanuma me tukuni wasoma vua na Kalou me kua kina ni guilecava. O koya gona nida masu, meda nanuma tiko nida masu tiko vua e ‘kila vinaka tu na veika eda gadreva ni bera mada ga nida kerea yani.’
11. Na cava meda nanuma dei ke da lesi meda masu e matanalevu?
11 Ni tukuna o Jisu na masu e sega ni vakadonui, e kena inaki meda nanuma tiko ni sega ni taleitaka na Kalou na masu e vakayagataki kina na vosa vereverea qai dredre. Meda kila tale ga ni sega ni inaki ni masu e matanalevu meda vakadrukai ira kina na vakarorogo ena balavu ni ka eda cavuta se mera liaca na gauna cava era na qai tukuna kina “Emeni.” Na vakayagataki ni masu me kacivaki kina e so na ka se mera vakasalataki kina na vakarorogo, e sega ni salasalavata kei na ka e kaya o Jisu ena nona iVunau ena Ulunivanua.
Vakavulici Keda o Jisu ena Masu
12. O na vakamacalataka vakacava na bibi ni kena kerei tiko “me vakarokorokotaki na yacamuni”?
12 E dina ni veivakasalataki o Jisu ena kena vakayagataki vakaveitalia na isolisoli dokai na masu, ia a vakavulici ratou kina nona tisaipeli. (Wilika Maciu 6:9-13.) Na masu a vakavulica o Jisu e sega ni kainaki me wiligusutaki se me duadua tiko ga na ka e cavuti. Ia e vakaraitaka ga vei keda e dua na ivakarau ni masu. Kena ivakaraitaki ena itekitekivu ni nona masu, e cavuta e liu na Kalou: “Tama i keimami mai lomalagi, Me vakarokorokotaki na yacamuni.” (Maciu 6:9) Eda na cavuti Jiova me “Tama i keimami” baleta ni Dauveibuli, e vakaitikotiko mai “lomalagi,” e yawa sara mai vuravura. (Vkru. 32:6; 2 Vei. 6:21; Caka. 17:24, 28) Na vakayagataki ni vosa “keimami” e vakaraitaka ni tiko tale ga e so eda vakabauta vata ra veiwekani voleka tale ga kei na Kalou. “Me vakarokorokotaki na yacamuni” e dusia tiko na noda kerea me na cakava o Jiova e dua na ka, me vakarokorokotaki kina na yacana qai sega tale ni rogo ca me vaka na kena tekivu mai Iteni. Ena qai sauma na masu qori o Jiova ena nona vakarusai ira na tamata ca, sa na qai vakarokorokotaki kina na yacana.—Isik. 36:23.
13. (a) Ena vakayacori vakacava na kerekere “me yaco mai na nomuni matanitu”? (b) Na cava e okati ena kena vakayacori na loma ni Kalou e vuravura?
13 “Me yaco na nomuni lewa. Me caka na lomamuni e vuravura me vaka sa caka mai lomalagi.” (Maciu 6:10) Me salasalavata kei na masu a vakavulica o Jisu, meda nanuma tiko ni qo na “matanitu” vakaMesaia mai lomalagi, e kena tui na Luvena o Jisu, kei ira na nona itokani “yalosavasava” era sa vakaturi oti. (Tan. 7:13, 14, 18; Aisea 9:6, 7) Na noda masuta “me yaco mai” e vakaibalebaletaki ina noda vinakata me yaco mai na Matanitu ni Kalou me vakarusai ira na dau saqata na nona veiliutaki. E sa vakarau yaco qori, me vakarautaki kina na parataisi e vuravura era na taukena na yalododonu, era veiyaloni qai bula sautu. (Same 72:1-15; Tani. 2:44; 2 Pita 3:13) Sa vakayacori tiko na loma ni Kalou mai lomalagi, noda vinakata me vakayacori tale ga e vuravura, e ivakaraitaki ni noda kerea tiko me yaco na nona inaki ena vuravura qo, okati kina na nodra vakarusai vakadua na dauveitusaqati nikua me vaka ga a cakava ena gauna makawa.—Wilika Same 83:1, 2, 13-18.
14. Na cava e veiganiti kina meda kerea “na kakana ni siga qo”?
14 “Solia mai vei keimami e na siga oqo na kakana e yaga vei keimami.” (Maciu 6:11; Luke 11:3) Nida kerea qo ena masu, eda sa kerea tiko vua na Kalou me vakarautaka na kakana eda gadreva “ena siga qo.” E vakaraitaka qo nida nuitaka na kaukaua i Jiova me na vakarautaka na veika eda gadreva e veisiga. E sega ni masu ni noda kerea vakasivia na ka. Na noda kerea na veika eda gadreva e veisiga eda na rairai nanuma kina na ivakaro ni Kalou vei ira na Isireli ena nodra kumuna vata na mana “e na veisiga nai votavota sa rauta na siga yadua.”—Lako 16:4.
15. Na cava e dodonu meda cakava me na qai vosoti keda tale ga o Jiova?
15 Na kerekere tarava ena masu a vakavulica o Jisu, e uqeti keda ena ka e dodonu meda cakava. E kaya o Jisu: “Ni vosota na neimami cala, ni keimami sa vosoti ira era cala vei keimami.” (Maciu 6:12, NW) Kevaka wale ga eda sa “vosoti ira era cala” vei keda, eda na qai rawa ni namaka me vosoti keda tale ga o Jiova. (Wilika Maciu 6:14, 15.) O koya gona, e dodonu meda dau veivosoti.—Efeso 4:32; Kolo. 3:13.
16. Eda na kila vakacava na veika e vauca na veitemaki kei na noda vakabulai me kua ni vakatarabetaki keda na vunica?
16 “Kakua ni kauti keimami ki na vere, ka mo ni vakabulai keimami mai na ca [“koya na vunica,” NW].” (Maciu 6:13) Eda na kila vakacava ni rau veisemati na rua na kerekere ena masu a vakavulica qo o Jisu? Dua na ka meda kila deivaki: Ni na sega vakadua ni vakatovolei keda o Jiova meda cakava na valavala ca. (Wilika Jemesa 1:13.) Na “Dauveivakatovolei” dina o Setani na “vunica.” (Maciu 4:3) E kaya na iVolatabu ni na cakava ga na Kalou na ka e vakatara o koya me na yaco. (Ruci 1:20, 21; Dauv. 11:5) O koya gona, ni tukuni “kakua ni kauti keimami ki na vere” eda kerea tiko vei Jiova me kua ni vakatara meda temaki rawarawa. Kena ilutua, na noda kerea “mo ni vakabulai keimami mai na vunica” eda vinakata na veitaqomaki i Jiova me kua ni vakatarabetaki keda o Setani. Eda nuidei ni ‘na sega ni vakatara na Kalou meda sotava na ka ni veivakatovolei eda na sega ni taqea rawa.’—Wilika 1 Korinica 10:13.
Mo ‘Kerekere, Vaqaqara, Tukituki’ Tiko Ga
17, 18. Na cava na ibalebale ni noda ‘kerekere, vaqaqara, qai tukituki tiko ga’?
17 A uqeti ira na lotu vaKarisito vakabauta o Paula mera: “Gumatua ena masu.” (Roma 12:12, NW) A vakadeitaka tale ga na ivakaro qori o Jisu: “Kerekere tiko ga, ena qai soli vei kemuni; vaqaqara tiko ga, oni na qai kunea; tukituki tiko ga, ena qai dolavi vei kemuni. O koya yadua e kerekere ena soli vua, o koya e vaqaqara ena kunea, o koya tale ga e tukituki ena dolavi vua.” (Maciu 7:7, 8, NW) E veiganiti gona meda ‘kerea tiko ga’ na veika e salasalavata kei na loma ni Kalou. Ni muria na vosa i Jisu, e vola na yapositolo o Joni: “Na ka oqo eda sa vakararavi kina vua [na Kalou], kevaka eda sa kerea e dua na ka me vaka na lomana, sa rogoci keda ko koya.”—1 Joni 5:14.
18 Na ivakasala i Jisu me baleta na noda ‘kerekere kei na noda vaqaqara tiko ga’ e kena ibalebale meda masu vagumatua da qai kua ni soro koso. E vinakati meda na “tukituki tiko ga” meda rawa ni lewe ni Matanitu ni Kalou, ni na yaga, eda na qai vakalougatataki kina. Vakacava eda nuidei ni na sauma noda masu o Jiova? Io, ena rawa ke da yalodina tiko ga vei Jiova, e kaya na Karisito: “Sa rawata ko koya yadua sa kerekere; ka sa kunea ko koya sa vakasaqara ka na dolavi vua sa tukituki.” E levu na ka era marautaka na dauveiqaravi i Jiova, e vakadinadinataka ni “daurogoca na masu” na Kalou.—Same 65:2.
19, 20. E vakatauvatani vakacava o Jiova ina tama dauloloma ena veika e tukuna o Jisu ena Maciu 7:9-11?
19 O Jisu e vakatauvatana na Kalou ina dua na tama dauloloma, e vakarautaka na veika vinaka vei ira na luvena. Raitayaloyalotaka mada ke o donuya na iVunau ena Ulunivanua o qai rogoci Jisu ni kaya: “Ko cei mada vei kemudou, kevaka e kere madrai na luvena, ena solia vua e dua na vatu? se kere ika, ena solia vua e dua na gata? Ia kevaka dou sa kila koi kemudou na tamata ca, mo dou solia na ka vinaka vei ira na luvemudou; sa na gu vakalevu cake, me solia na veika vinaka na Tamamudou mai lomalagi vei ira sa kerekere vua.”—Maciu 7:9-11.
20 E dina ni tukuni tiko e keri na nona “ca” e dua na tama ena vuku ni ivalavala ca, ia ena lomani ira tiko ga na luvena. Ena sega ni lawakitaki luvena ia ena saga me vakarautaka vua na “veika vinaka.” E dau vaka na tama vei keda na Tamada vakalomalagi, e vakarautaka gona na “veika vinaka,” me vaka na nona yalo tabu. (Luke 11:13) Ena vaqaqacotaki keda, me na vakadonuya kina o Jiova na noda veiqaravi, ni o koya ga e Vakarautaka “na i loloma vinaka kei na i solisoli uasivi kece ga.”—Jeme. 1:17.
Me Yaga Tiko ga Vei Iko na Vosa i Jisu
21, 22. Na cava e vakasakiti kina na iVunau ena Ulunivanua? Na cava o nanuma me baleta na ka e vakatavulica o Jisu?
21 Na iVunau ena Ulunivanua e dua na vunau levu duadua e vuravura. E vakasakiti na ka eda vulica kina me baleta na Kalou qai matata vinaka. Me vaka e vakamacalataki ena ulutaga qo kei na kena sa oti, ena yaga sara vakalevu ke da muria na ivakasala ena ivunau qori. Na ivunau i Jisu ena rawa ni vinaka kina noda ivakarau ni bula nikua da qai rawata tale ga kina na marau ena veigauna se bera mai.
22 Eda sa dikeva gona ena rua na ulutaga sa oti kei na kena qo e vica wale ga na vosa talei i Jisu ena nona iVunau ena Ulunivanua. Sa rauta ga mera “kurabui . . . e na nona ivakavuvuli” o ira na rogoca nona ivunau. (Maciu 7:28) Eda na vaka tale ga ya nida vakatawa na noda vakasama kei na lomada ena nona vosa talei qori na Qasenivuli Levu, o Jisu Karisito, kei na veika vakasakiti e vakatavulici keda kina.
O na Sauma Vakacava?
• Na cava e tukuna o Jisu me baleta na masu e veivakaisini?
• Na cava meda kua ni cavuta tiko ga kina e dua na qaqanimasu nida masu?
• Na cava eda kerea tiko ena masu a vakatavuvulitaka o Jisu?
• Eda na ‘kerekere, vaqaqara, qai tukituki tiko ga’ vakacava?
[iYaloyalo ena tabana e 15]
E vakacalai ira na dauveivakaisini o Jisu ena nodra masu mera raici ga kina qai rogoci
[iYaloyalo ena tabana e 17]
O kila na vuna e veiganiti kina meda masuta na kakana ni veisiga?