Veivakalougatataki na Tui e Dusimaki ena Yalo Tabu i Jiova!

“Ka na tiko ga vua na Yalo i Jiova.”​—AISEA 11:2.

1. Na cava era tukuna eso me baleta na leqa e tarai vuravura tu?

“E RAWA vakacava mera bula e vuravura na kawatamata ena 100 tale na yabaki ni veilecayaki tu na veika vakapolitiki, na bula vakaitikotiko kei na vakacacani ni noda vuravura?” Qori na ka e taroga ena 2006 o Stephen Hawking e dua e dau vakadikeva na kalokalo. A volai ena dua na ulutaga ni ivola New Statesman: “Eda sega ni vakaotia rawa na dravudravua se da kauta mai na sautu e vuravura, eda rawata ga na kena veibasai. Sega ni kena ibalebale oya nida sega ni bau saga me vinaka na bula, eda sa saga na ka kece eda rawata. E tauyavu na veiliutaki vakominisi, sagai me vinaka vakaoti na veika vakailavo, tauyavu na Matabose Makawa kei Vuravura, qai buli vakalevu na iyaragi vakaniukilia me tarova na ivalu. Ni levu tale ga na ‘ivalu eda veiraravui kina nida saga me muduki vakadua,’ eda sa nanuma kina nida kila na sala me muduki kina na ivalu.”

2. Ena vakarau vakaraitaka vakacava o Jiova ni dodonu ga me lewa na vuravura?

² Eda sega ni kurabuitaka na itukutuku va qori na dauveiqaravi i Jiova. E tukuna na iVolatabu nida sega ni buli meda lewai keda ga. (Jere. 10:23) O Jiova ga e dodonu me lewai keda. E tu vua na dodonu me lewa na ivakatagedegede meda muria, na inaki ni noda bula, me qai dusimaki keda meda rawata na inaki oya. Sa voleka sara qo me vakaraitaka ni dodonu ga me lewa na vuravura ena nona muduka na veiliutaki vakatamata e guce tiko ga. Ena vakarusai ira tale ga era saqata na nona veiliutaki cecere, o ira era na vakavuna meda caka ca tiko ga, meda ivalavala ca tiko ga, me vakamatabokotaki keda tiko ga na “kalou ni veika vakavuravura qo.”​—2 Kor. 4:4.

3. Na cava a parofisaitaka o Aisea me baleta na Mesaia?

³ Ena qai vakilai ena Parataisi na nona liutaka vakayalololoma na kawatamata o Jiova ena vuku ni Matanitu vakaMesaia. (Tani. 7:​13, 14) A parofisaitaka o Aisea me baleta na kena Tui: “Ena tubu mai e dua na coke mai na dulumi i Jese, ka na tubu cake mai na wakana e dua na tabana. Ka na tiko ga vua na Yalo i Jiova, na Yalo ni vuku kei na lewa dina, na Yalo ni vakavuvuli kei na kaukauwa, na Yalo ni daukila ka kei na rerevaki Jiova.” (Aisea 11:​1, 2) E vakayagataka vakacava na Kalou na yalona tabu me ganiti Jisu Karisito kina na “coke mai na dulumi i Jese” me lewa na kawatamata? Na veivakalougatataki cava eda na vakila? Na cava meda cakava meda vakalougatataki kina?

Solia na Lewa o Jiova Vei Jisu

4-6. Na ka bibi cava e kila o Jisu e ganiti koya kina me Tui, Bete Levu, Turaganilewa e vuku qai yalololoma?

⁴ E vinakata o Jiova meda rawata na bula uasivi ena veiliutaki ni dua na Tui, Bete Levu kei na Turaganilewa e vuku qai yalololoma. Qori na vuna a digitaki Jisu Karisito kina na Kalou, a qai dusimaki Jisu na yalo tabu me ganiti koya kina na itavi bibi qori. Meda raica mada eso na vuna ena vakayacora vinaka kina o Jisu na itavi e lesia vua na Kalou.

⁵ O Jisu e kilai Jiova vinaka sara ga. E sega tale ni dua e kilai Jiova me vakataki Luvena duabau ga, kena irairai ni sa kilai koya tu mai me bilioni vakacaca na yabaki. Ena loma ni gauna qori, sa kilai Jiova vinaka sara ga kina o Jisu me rawa kina ni tukuni ni “iyaloyalo ni Kalou tawaraici.” (Kolo. 1:15) A kaya mada ga o Jisu: “O koya e raici au e raici Tamaqu.”​—Joni 14:9.

⁶ O Jisu e volekati Jiova ena nona kila na veika me baleta na ibulibuli kece, oka kina na kawatamata. Eda wilika ena Kolosa 1:​16, 17: “E vakaitavi o koya ena buli ni ka kece tale eso mai lomalagi vaka kina e vuravura, na ka e laurai kei na ka e sega ni laurai . . . A bula tale ga ni bera na ka kece tale eso, era qai basika na ka kece qori ena vukuna.” Vakasamataka mada oya! O Jisu na “matai daucakacaka” ni Kalou a vakaitavi ena buli ni veika bula tale eso. E kila gona na ka kece me baleta na lomalagi kei na vuravura, qori mai na ka somidi me yaco sara ina veivakurabuitaki ni noda mona. Io, o Karisito e vatuka ni vuku!​—Vkai. 8:​12, 22, 30, 31.

7, 8. A vukei Jisu vakacava na yalo tabu ena nona cakacaka vakaitalatala?

⁷ A lumuti ena yalo tabu o Jisu. A kaya: “Sa tu vei au na yalo i Jiova, e lumuti au meu vunautaka na itukutuku vinaka vei ira na dravudravua, e talai au meu tukuna yani na veisereki vei ira na vesu tu, mera rai na mataboko, mera sereki na vakaloloma, meu vunautaka tale ga na yabaki vinaka i Jiova.” (Luke 4:​18, 19) Ena gauna a papitaiso kina o Jisu, a vakalesuya tale mai na yalo tabu ina nona vakasama na veika a vulica ni se bula tu mai lomalagi, qori e okati kina na itavi vakaMesaia e vinakata na Kalou me cakava ena nona cakacaka vakaitalatala e vuravura.​—Wilika Aisea 42:1; Luke 3:​21, 22; Joni 12:50.

⁸ Ni vakaukauataki ena yalo tabu qai uasivi na nona vakasama kei na yagona, e kilai kina o Jisu me tamata rogo duadua a bau bula e vuravura, me Qasenivuli levu duadua tale ga. O ira mada ga na vakarogoci koya era ‘vakadrukai ena nona veivakavulici.’ (Maciu 7:​28) A kila rawa o Jisu na vu dina ni leqa ni kawatamata​—na itovo ca, ivalavala ca, kei na noda sega ni kila na Kalou. E kila tale ga na ka e tu e lomadra ena gauna oya qai yavutaka e keri na ka e cakava vei ira.​—Maciu 9:4; Joni 1:​47.

9. Na nomu kila na veika a sotava e vuravura o Jisu e vakavinakataka vakacava na nomu nuitaki koya me Tui?

⁹ A bula vakatamata o Jisu. Na ka e sotava e vuravura kei na nona veimaliwai voleka kei ira era ivalavala ca e dua tale na vuna e ganiti koya kina me Tui. A vola na yapositolo o Paula: “E dodonu me [o Jisu] vakataki ira ‘na tacina’ ena ka kece. E cakava qo me dua kina na bete levu e yalololoma qai yalodina ena ka kece e vauca na nona qaravi na Kalou, me cabora na isoro me bokoci kina na nodra ivalavala ca na tamata. Me vaka ni a rarawa sara ga o koya ena gauna e vakatovolei kina, e rawa ni vukei ira eso tale nira vakatovolei.” (Iper. 2:​17, 18) Io, a rawa ni vukei ira era “vakatovolei” o Jisu ni a vakatovolei tale ga o koya. A laurai votu na nona yalololoma ena nona cakacaka vakaitalatala e vuravura. Era doudou ni torovi koya o ira na tauvimate se o ira e vakaleqai na yagodra, o ira na rarawa tu, kei ira sara mada ga na gone. (Mari. 5:​22-​24, 38-​42; 10:​14-​16) Era taleitaki koya tale ga na yalomalua kei ira era via vulica dina na veika me baleta na Kalou. Ia era sega ni ciqomi koya, ra cati koya ra qai saqati koya o ira na dokadoka, o ira na viavialevu, kei ira era “sega ni lomana na Kalou.”​—Joni 5:​40-​42; 11:​47-​53.

10. Na cava e ivakadinadina levu ni nona lomani keda o Jisu?

¹⁰ A solia o Jisu na nona bula ena vukuda. Na nona yalorawarawa me mate ena vukuda e rairai ivakadinadina levu duadua ni dodonu ga me noda Tui. (Wilika Same 40:​6-​10.) A tukuna o Jisu: “E sega ni dua na loloma e sivia na loloma qo, me dua e solia nona bula ena vukudra na nona itokani.” (Joni 15:13) A solia sara ga o Jisu na nona bula ena vukuda, qori e duidui sara vei ira na iliuliu vakatamata ivalavala ca, era vakavutuniyautaki ena ka era solia na lewenivanua.​—Maciu 20:28.

Soli Vua na Lewa me Baleta na iVoli

11. Ni keda iVoli o Jisu, na cava eda rawa ni nuitaki koya kina vakaoti?

¹¹ Ni Bete Levu o Jisu, e veiganiti kina na nona digitaki me vakalougatataki keda ena nona isoro ni veivoli! A vakaraitaka o Jisu ena nona cakacaka vakaitalatala e vuravura, na ka ena cakava ena loma ni Duanaudolu na Yabaki ni nona Veiliutaki me vakavatukanataki kina na yaga ni nona ivoli, da qai rawa ni marautaka qori ke da yalodina. A vakabulai ira na tauvimate, o ira e vakaleqai na yagodra, a vakaturi ira na mate, a vakani ira na ilala levu, a lewa mada ga na draki. (Maciu 8:​26; 14:​14-​21; Luke 7:​14, 15) A sega ni cakava qori me sakitaka kina na kaukaua kei na lewa a tu vua, ia e ivakaraitaki ga ni nona yalololoma kei na loloma. A kaya vua na vukavuka a vakamasuti koya me vakabulai: “Au vinakata.” (Mari. 1:​40, 41) Ena vakaraitaka na yalololoma vata ga oya o Jisu ena loma ni Duanaudolu na Yabaki ni nona Veiliutaki​—ia qori ena robota na vuravura.

12. Ena vakayacori vakacava na Aisea 11:9?

¹² Ena tomana tale o Karisito kei ira na veiliutaki vata kei koya na porokaramu ni vuli vakayalo a tekivuna o Jisu ena rauta na 2,000 na yabaki sa oti. Sa na qai vakayacori kina na ka e tukuna na Aisea 11:9: “Ni na roboti ko vuravura e na veikilai kei Jiova, me vaka sa ubia na wasa titobu na wai.” Ena okati ena vuli vakalou na idusidusi me baleta na kena qaravi na vuravura kei na kabula e tawayalani na kedra iwiliwili, me vaka ga a lesi taumada kina o Atama. Ni cava na 1,000 na yabaki, sa na vakayacori oti na inaki taumada ni Kalou ena Vakatekivu 1:​28, sa na vakavatukanataki kece tale ga na yaga ni ivoli.

Soli Vua na Lewa me Turaganilewa

13. A vakaraitaka vakacava o Jisu ni taleitaka na ivalavala dodonu?

¹³ ‘E lesi Karisito na Kalou me nodra turaganilewa na bula kei na mate.’ (Caka. 10:42) E veivakacegui gona na noda kila ni o Jisu e daudina, na nona yalododonu tale ga kei na yalodina e vaka na ivau kaukaua e tolona! (Aisea 11:5) A cata na kocokoco, veivakaisini kei na itovo ca kece, qai cudruvi ira era sega ni kauaitaki ira era sotava tu na rarawa. (Maciu 23:​1-8, 25-​28; Mari. 3:5) A sega tale ga ni vakacalai o Jisu ena irairai e taudaku “ni kila vinaka na ka e tu e loma ni tamata.”​—Joni 2:​25.

14. E se vakaraitaka tiko ga vakacava nikua o Jisu ni taleitaka na ivalavala dodonu kei na lewadodonu, na taro cava meda taroga?

¹⁴ E se vakaraitaka tiko ga o Jisu na nona taleitaka na ivalavala dodonu kei na lewadodonu ena nona liutaka tiko na cakacaka vakavunau kei na veivakavulici ena kena ivakatagedegede levu duadua e se sega ni bau rawati e liu. Ena vakayacori tiko ga na cakacaka qori me yacova ni sa lomavakacegu o Jiova, ena sega ni tarova rawa na cakacaka qori na tamata, matanitu vakatamata, se timoni. Ni oti gona na Amaketoni, meda nuidei ni sa na tauca na Kalou na nona lewadodonu. (Wilika Aisea 11:4; Maciu 16:27.) E vinaka mo taroga: ‘Au dau vakatotomuri Jisu ena noqu rai me baleti ira au sotava ena cakacaka vakaitalatala? Au dau solia vei Jiova na noqu vinaka kece, ke yalani mada ga na ka au rawata ena vuku ni tauvimate se so tale na ituvaki au sotava?’

15. Na cava ena uqeti keda meda solia vei Jiova na noda vinaka kece?

¹⁵ Na noda nanuma tiko ni ilesilesi vakalou na cakacaka vakavunau ena uqeti keda meda solia vei Jiova na noda vinaka kece. Qori e dua sara ga na nona ivakaro; e veidusimaki tiko kina ena vuku i Luvena; e vakaukauataki ira tale ga era vakaitavi kina ena vuku ni yalona tabu. O vakamareqeta na nomu itavi dokai mo cakacaka vata kei na Kalou kei na Luvena e dusimaki ena yalo tabu? O Jiova ga e rawa ni uqeti ira na sivia e vitu na milioni mera vunautaka na itukutuku ni Matanitu ni Kalou ena 236 na vanua, e levu vei ira qori era raici mera ‘sega ni vuli vinaka sara ra qai tauvanua ga.’​—Caka. 4:​13.

Vakalougatataki ena Vuku i Karisito!

16. Na cava e vakaraitaka na Vakatekivu 22:18 me baleta na veivakalougatataki ni Kalou?

¹⁶ A tukuna o Jiova vei Eparama: “Ena kalougata talega na veimatanitu kecega e vuravura e na nomu kawa; ni ko a vakarorogo ki domoqu.” (Vkte. 22:18) Qori e vakaraitaka nira rawa ni vakanamata ina veivakalougatataki ni Mesaia se Kawa Yalataki o ira era vakamareqeta na nodra veiqaravi. Nira vakasamataka tiko na veivakalougatataki qori, era ogaoga kina ena nodra qarava na Kalou.

17, 18. Na yalayala cava i Jiova eda wilika ena Vakarua 28:​2, na cava e kena ibalebale qori vei keda?

¹⁷ A tukuna na Kalou ena dua na gauna ina kawa i Eparama, o Isireli vakayago: “Ena yacovi kemuni na ka ni veivakalougatataki kecega oqo [e volai ena Lawa ni veiyalayalati], ka vauci kemuni, kevaka ko ni na vakarorogo [“tiko ga,” NW] ki na vosa i Jiova na nomuni Kalou.” (Vkru. 28:2) Qori e baleti keda tale ga na dauveiqaravi ni Kalou nikua. Ke da vinakata me vakalougatataki keda o Jiova, meda “vakarorogo tiko ga” ena nona vosa. Ena qai ‘yacovi keda qai vauci keda’ na nona veivakalougatataki. Ia na cava e okati ena noda “vakarorogo”?

¹⁸ E okati kina na noda raica vakabibi na ka e tukuni ena Vosa ni Kalou kei na kakana vakayalo e vakarautaka o Jiova. (Maciu 24:45) Meda talairawarawa tale ga vua na Kalou kei na Luvena. A kaya o Jisu: “Era na sega ni curu kece ina matanitu vakalomalagi o ira era tukuna vei au, ‘Turaga, Turaga,’ o koya ga e cakava na loma i Tamaqu mai lomalagi.” (Maciu 7:​21) E okati tale ga ena noda vakarorogo na noda talairawarawa mai vu ni lomada ina nona ituvatuva, oya na ivavakoso vaKarisito kei ira na qase ni ivavakoso era “isolisoli tamata.”​—Efeso 4:8.

19. Na cava meda cakava me bau dua mada ga kina na veivakalougatataki eda marautaka?

¹⁹ Eratou wili ena “isolisoli tamata” na lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa, eratou matataka tiko na ivavakoso vaKarisito taucoko. (Caka. 15:​2, 6) Meda nanuma tiko, na noda ivalavala kei na noda rai me baleti ira na tacina vakayalo o Karisito, e dua na ka bibi ena vakatau kina na noda lewai ena veivakararawataki levu sa voleka sara qo. (Maciu 25:​34-​40) E bibi gona meda yalodina ni tokoni ira na lumuti ni Kalou me bau dua mada ga kina na veivakalougatataki i Jiova eda marautaka.

20. (a) Na cava e dua na nodra itavi bibi na “isolisoli tamata”? (b) Eda rawa ni vakaraitaka vakacava nida marautaka na nodra veiqaravi?

²⁰ Era wili tale ga ena “isolisoli tamata” na lewe ni Komiti ni Tabana, ivakatawa dauveilakoyaki, kei ira na qase ni ivavakoso​—o ira qori era lesi kece ena yalo tabu. (Caka. 20:28) E dua na nodra itavi bibi mera vakaukauataki keda vakayalo ra qai vakayaloqaqataki keda “me rawa nida duavata kece ena vakabauta kei na noda kila dina na Luve ni Kalou, meda tamatabula, meda yacova taucoko sara na ivakarau ni bula i Karisito.” (Efeso 4:​13) E macala nira ivalavala ca me vakataki keda ga. Ia eda na vakalougatataki ke da vakavinavinakataki ira da qai talairawarawa ena nodra veivakatawani ena loloma.​—Iper. 13:​7, 17.

21. Na cava e bibi kina meda talairawarawa vua na Luve ni Kalou?

²¹ Sa vakarau vakarusa o Karisito na ituvaki ca i Setani. Ni yaco qori, sa na vakatau sara ga vei Jisu na noda bula kei na mate ni sa solia vua na Kalou na lewa me tuberi ira na “isoqosoqo levu” ina “ivurevure ni wai ni bula.” (Vkta. 7:​9, 16, 17) Meda saga gona nikua na noda vinaka kece me vu mai lomada na noda talairawarawa kei na noda vakavinavinaka vua na Tui e dusimaki ena yalo tabu i Jiova.

Na Cava o Vulica ena . . .

• Aisea 11:​1-5?

• Marika 1:​40, 41?

• Cakacaka 10:42?

• Vakatekivu 22:18?

[iYaloyalo ena tabana e 17]

A laurai na yalololoma i Jisu ena nona vakaturi luvei Jairo goneyalewa

[iYaloyalo ena tabana e 18]

E liutaka tiko o Jisu Karisito na cakacaka vakavunau levu duadua e se sega ni bau vakayacori e liu