Gbò Ketõ̀ò E Bà Kólí Nyòòmà Dùm Nè Kpá Bõ̀ònaló Sìtóm Kọ̀ Kpẹ̀a
JULY 5-11
GBÒ GYỌ́ EA DI MM̀ MOǸ BEL BÀRÌ | DÌTOLÓNOMÌ 11-12
“Sĩ́deè E Jìhóvà Gbĩ́ Kọọ̀ Pá A Gbò Á Fãèe”
it-2 1007 ¶4
Ból Nyíe
Ge Tú Dénè O Ból Nyíe Siimá Tóm. “Ból nyíe” tõó dọ̀ zivè kà nen, dì belí bé ea dú gè tẹlẹ bàlà kẽ naa. Sõò, sìgà ketõ̀ò ea di mm̀ Kpá Káí síèi kpóó ló kọ é ‘tú dénè bẹẹ nyíe nè dénè bẹẹ ból nyíe,’ vùlmà, siimá tóm, vaá gbĩimá Bàrì (Dìt. 4:29; 11:13, 18), boo tṍó e kpá Dìtolónomì 6:5 kọ́ọ̀: “Ò íè ge tui dénè bọọ nyíe nè dénè bọọ ból nyíe nè dénè bọọ kói vulmai Jìhóvà ea dú bọọ Bàrì.” Jíízọ̀s beè kọ à bọ́ló kọọ̀ nen á tú dénè a ból nyíe nè a kói siimá tóm, gba nágé ló “dénè a bùlà.” (Máàk 12:30; Lúùk 10:27) Bíb ea bã kẽ à gbóó dú kọọ̀, éé ní ea náa kọ bàá kòl béè nyíe, kói, nè bùlà tṍó e bà kol béè ból nyíe, boo tṍó e áá ẹlẹ bãàa mm̀ dénè gbò nuí ẽ́. Ge baatẽ́ nú ea é láá naa kọ á dì naa vó: Nen é láá oo a lóó (ea dú a ból nyíe) naamá gyóòlo nè dõòna nèn, ea é náa kọ á dú ìènù nè gyóòloò nen ea tú a bá óóláá. Sõò náa gbóó tú dénè a bùlà nè dénè a kói nè dénè a kpóó nè tàn siimá tóm nè a tẹ̀ tọ mm̀ sĩ́deè ea é léémáe. (Doolé ló Ẹ́fẹ. 6:5; Kọ́l. 3:22.) Vóà naa, à dú gè kòl béè nagbò báà sĩ́ ea di ló nená kọbé náa táí nyíe kọọ̀ à bọ́ló kọ é tú siimá tóm nè Bàrì e dì nèa, nè a Sã́áná, ea beè tú a dùm zalmáiá. Ge tú “dénè o nyíe” siimá tóm nè Bàrì bãàa mm̀ zivèkà nená, e bè tọ́ọ̀ báà sĩ́ ea dìé ló náa sígá nvée.—Doolé ló Máát. 5:28-30; Lúùk 21:34-36; Ẹ́fẹ. 6:6-9; Fíl. 3:19; Kọ́l. 3:23, 24.
it-1 84 ¶3
Gbàni Vààla Gyọ́ọ
Ba beè kọọ̀ pá Ízràẹ̀l á kũuná kọ̀láá kà gbàni vààla gyọ́ọ̀ gbò kyáá fã̀ vaá kyọ̀ sĩ́ gbò bã̀ nè kpóó kyọ́ọ e ba beè tìbgi ló. (Ẹ́xọ. 34:13; Dìt. 7:5, 6; 12:1-3) Ba beè kọ bà á gá nó íb dùm pá Kénaàn àbèè ge tú ba gbò nvín tẹlẹ dáà sã́ boo béè ge vaamá gyọ́ọ belí va. (Dìt. 12:30, 31; 16:21) Tãa vó e bà bọọvẹ̀ tõ̀ò gbàni vààla gyọ́ọ, pá Ízràẹ̀l é íe áá tẽ̀ènè kà gbàni vààla gyọ́ọ ge nèèmà fã̀ áá tẽ̀ènè kà kà kà Bàrì, vaá aẹ̀ di kiẽ́e e Jìhóvà beè sà. (Dìt. 12:2-6, 13, 14, 27; tú doolé ló Bábilòn, e ba beè tìb 180 gbàni vààla gyọ́ọ nè áá ńbàlì ea kọlà Ishtar.) Ba beè zẹ́ẹ́ kọ́ nèva kọ bàá tú dem e bà gáà kẹlvi tìbmà gbàni vààla gyọ́ọ tṍó e bà ful Pène Jọ́dàn lọ̀l (Dìt. 27:4-8), vaá Jóshùà beè tú ńlẹ́ẹ̀ bá tìbmà gbẹá boo Gù Íbàl. (Jós. 8:30-32) Tṍó e bà dõonà kunukẽ̀ e ba beè lọl bá ba gbò ọ́b, pá gãà Rúbèn nè Gáàd nè sìgà pá gáà Mànásà beè tìb ene kà gbàni vààla gyọ́ọ kuló Jọ́dàn, ea beè naa kọọ̀ tã̀àgã̀ á bã gbàà nagbò tẽ́ gãá nè ọ̀và dọ̀ọ̀mà tṍó e bà nyímá kọọ̀ bà náa beè tìb gbàni vààla gyọ́ọá boo béè kyáá fã̀, sõò, boo béè ge kẽ̀èa boo ba bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè Jìhóvà ea dú kà kà Bàrì.—Jós. 22:10-34.
Gbò Lé Nu Ea Di Mm̀ Kpá Káí
it-1 925-926
Gẹ́rizìm, Gù
Dẹ̀ẹ̀a boo dùùlà bá deè tṍ e Mózìs beè nèva, pá Ízràẹ̀l beè bõoná kpàn Gù Gẹ́rizìm nè Gù Íbàl kèbá tùle Jóshùà, pọ́ì ńkem̀ tṍó aa ló tṍó e bà bé pá Ai èlbá. Gbẹá kĩá ní e gbòa beè tõo pãane tṍ ló gbò tã́áná dee bá e bàé íe, é be bà gban tṍ ló Jìhóvà, nè pọ́lọ́ nu ea é tulà va é be bà lọlíé togó kèbá ẹ́. Pá gãà Símiòn, Lívaì, Júdà, Ísakà, Jósẹ̀f, nè Bénjamìn beè elá kpàn Gù Gẹ́rizìm. Pá Lívaì nè kpó zilá beè di mm̀ kolo-kolo kẽ, vaá nakà ọ̀ọ̀lẹ̀ kà tẽ́ gãá beè di élá lèlà sĩ́ Gù Íbàl. (Dìt. 11:29, 30; 27:11-13; Jós. 8:28-35) Belí bé e nyímà naa, gbò tẽ́ gã e ba beè di lèlà sĩ́ Gù Gẹ́rizìma géè aalá bel tẹlẹ dẽè gbò tã́áná dee bá e bà kọ́ kilma deè kiẽ́e e baala dì, boo tṍó e nagbò tẽ́ gãá géè aalá bel tẹlẹ dẽè gbò pọ́lọ́ nu ea é tulà va tṍó e bà bugi vaá maaná gã́ nyòòmà Gù Íbàl. Náa kal ló béè kọọ̀ Kpá Káí náa kọ́ nu ea náa vaá à dì naa vó, gbò nen kọ́ọ̀ ba beè bugi tã́áná dee báá nyòòmà Gù Gẹ́rizìm boo béè a lee-léé nè bé e nu ólò dum kĩá naa, ea náa kọ á dú kele ló Gù Íbàl e dem ḿ-má vaá nu náa ólò dùma. Ba beè bugi Logá “gbẹá ke gbàà dénè pá Ízràẹ̀l, bií ló ba gbò bia, ba gbò nvín, nè gbò kyáà e ba beè dìvá zẹ̀ẹ̀.” (Jós. 8:35) Dénè bõ̀ònà bàlà boò gbò nená beè láá tõó kọ̀láá kiẽ́e e ba beè dì dã́ tṍó e bà gé bugi logá. A beè mèà naa vó boo béè kọọ̀ fọ́ọ́lọ́ é láá dàlà bel eo lóò gbẹá kĩá kyã̀àmà inmá kpã́á.—Ẹ̀b EBAL, MOUNT.
JULY 12-18
GBÒ GYỌ́ EA DI MM̀ MOǸ BEL BÀRÌ | DÌTOLÓNOMÌ 13-15
“Bé E Logá Beè Zogè Kọọ̀ Jìhóvà Ẹb Nú Ea Kil Ló Gbò Tãa Naa”
it-2 1110 ¶3
Ené Boo Òb
À bélí kọọ̀ à íe dõòna kà ené boo òb e bà ólò kpẽ̀ e bè níì áá ní e bà ólò kpẽ́ nè pá Lívaìa nì, náa kal ló béè kọọ̀ pá Lívaì ólò kpẽ nágé. Gã́bug pá Ízràẹ̀l ólò palàge ié bélè ea aa ló nakà ené boo òbví tṍó e zivèkà dóá gé gbá bõoná ló sẹ̀lẹ̀nù. Beè tṍó e kpègè e bà íe ló ené boo òb náa é láá kpẽá vá boo inmá Jèrúsalèm, bà ólò gbóó oo nú e bà lọl ól vaá tú kpègè ea dú ló zalmá nu e bàé dé gbẹá tọ tṍó pọ̀b kà bõ̀ònaló ea di káíá. (Dìt. 12:4-7, 11, 17, 18; 14:22-27) Vaá kùbmà kọ̀láá kà taà gbáá nè ọ̀ọ̀lẹ̀ gbáá mm̀ àlàbà gbáá bõ̀séiá, bà ólò tú nakà ené boo òbví nvèèmà bá nè pá Lívaì, gbò kyáà, gbò vaà tãa, nè gbò nvín e tẹ̀ á gé ló mm̀ buù kà bon, tãa vó e bà tú kpègè ea dú lóá nyòòmà gbò sẹ̀lẹ̀nù ea é sẹẹ̀a dóá.—Dìt. 14:28, 29; 26:12.
it-2 833
Gbáá Bõ̀séi
Bà ólò kolí gbáá Bõ̀séiá kolíe “gbáá ààa [hash·shemit·tahʹ].” (Dìt. 15:9; 31:10) Mm̀ gbááá, bà náa ólò kìl ól àbèè ge fó nu, ea ólò naa kọọ̀ zivèkà boo kunukẽ̀a á di pọ́ì. (Ẹ́xọ. 23:11) Ba beè dì nàgé pọ́ì aa kèbá kom e bà síi bá nen. Aẹ̀ bèè “ààa ea dì nè Jìhóvà,” mm̀ ge nvèèmàe ka ló. Náa kal ló béè kọọ̀ bé e gbò nen ẹb naa dú kele-kele, sìgà gbò kọ́ọ̀ bà náa ólò aa deè kọọ̀ nen ea síi kom á gá kpẽ́ kom ea síi, tãa vó, nen ea beè nèe bọ́ọ̀lẹ̀a náa é bọọgẹ̀ zèl a vígà ea dú Híbrù kọ á kpẽ̀, tã́gíní bé e náa é kil ól gbááá, sõò nen ea beè nè bọ́ọ̀lẹ̀ neǹ kyáà, é láá zèl neǹ kyáàa kọ á kpẽ̀. (Dìt. 15:1-3) Sìgà gbò dòbá kọ́ọ̀ bà náa ólò kpená nu e nen beè bọọlẹ boo béè ge nvèèmà bá nè a vígà ea dọ tãa, sõò náa gé lóá bel nyòòmà kom e nen ùlà ki síi bá dõòna kà neǹ ùlà ki. Bà kọ́ nágé kọọ̀, mm̀ túá gbò gbááá, Hillel beè tenmà log ea é láá naa kọọ̀ nen ea ne bọ́ọ̀lẹ̀ kpègè á láá sí tọ bèèla vaá bii bá tẽ́ kpá naa ní e nen ea sííe kom bá náa é aa ló gè kpẽ́ kom ea síié bá nèe.—The Pentateuch and Haftorahs, edited by J. Hertz, London, 1972, 811 nè 812 náásĩ́.
it-2 978 ¶6
Gyóòlo
Gbò log ea kọ́ gbaa ló ea di zẹ̀ẹ̀ tẹ̀ tọ nè a gyóòlo. Bá e bà ólò sẹ̀ẹ̀mà nen ea dú Ízràẹ̀l ea dú gyóòlo ólò dú kele ló ní e bà sẹẹmà neǹ kyáà. Nen e bè náa dú Ízràẹ̀l é dú ìènù a tẹ̀ tọ lee (Lìv. 25:44-46), sõò beè gyóòloá dú Ízràẹ̀l, bàé sọ́ẹ bá mm̀ ní ea égè àlàbà gbáá ea ni síímá tómá àbèè gbáá Dì Pọ́ìa, dẹ̀ẹ̀a boo ní ea dọ́ boo. Bàé sẹlẹ nen ea dú Ízràẹ̀l ea dú gyóòloá belí nen e bà túe ló tóm kpègè mm̀ gã́bug gbáá ea é diima kèbá gyóòloá. (Ẹ́xọ. 21:2; Lìv. 25:10; Dìt. 15:12) Kọ̀láá tṍó, bàé láá aalá nen ea dú Ízràẹ̀l ea tú a lóó oolá neǹ kyáà naamá gyóòlo; àé láá aalá a bá àbèè kọọ̀ nen ea dṹùnàè ea lela ló é láá aaláẹ́. Nú e bàé kpẽ́ mm̀ ge aamáe é dẹẹ̀a boo gã́bug gbáá ea sígá besĩ́ à kálá dú gbáá Dì Pọ́ì àbèè àlàbà gbáá ea gáẹ̀ beè siimá tómá. (Lìv. 25:47-52; Dìt. 15:12) Tṍó e bàé sọbá nen ea dú Ízràẹ̀l kọ á àà, a tẹ̀ tọ é dõo nu nèe kọbé à láá dààmà togó a dùm dì belí nen ea di pọ́ì. (Dìt. 15:13-15) Be gyóòloá beè faalá va domá, a va nè ẹ̀ẹ̀ é gbá di pọ́ì. Sõò, be a tẹ̀ tọ beè ilí va nèe (be à sẹlẹ pábia e bè náa dú Ízràẹ̀l naa ní ea é dí pọ́ì mm̀ ní ea égè àlàbà gbáá ea dóm é síímá tómá), ẹlẹ nè pá a nvín é dú ìènù a tẹ̀ tọ. Beè tṍó ea meà naa vó, nen ea dú Ízràẹ̀la é láá beeláfùl ge gbẹá ló a tẹ̀ tọ, vaá bàé gbóó tú nu sòòmàe tṍ gè zogè kọọ̀ àé kilsĩ́ gè sí tóm nè a tẹ̀ tọ dọ̀ọ̀mà dè-dè.—Ẹ́xọ. 21:2-6; Dìt. 15:16, 17.
Gbò Lé Nu Ea Di Mm̀ Kpá Káí
w06 4/1 31
Gbò Bíb E Gbò E Bà Bugi Bĩ́íná
Éé ní eé láá nó lọl ló log ea di mm̀ kpá Ẹ́xọdọ̀s 23:19 ea kọ́ọ̀: “Ó gá tú múú má nom bùlmà a nvín” ẽ́?
Nakà lèlè dee bá ea di mm̀ Log Mózìs vaá sila taà tóm mm̀ Kpá Káíí, é láá nvèè bá nèi kọ é nvèè ka ló bé e Jìhóvà ólò naa nú boo kúu, vaá ié tóe sàn, nè gbọ́ọ́-gbọọ̀ ló naa. À tẹ́lẹ̀ nàgé bàlà kẽ bé ea ọ́bví kyáá fã̀ naa.—Ẹ́xọdọ̀s 34:26; Dìtolónomì 14:21.
Ge bùl nvín ból àbèè dõòna kà gbò nom mm̀ múú má a kà palàge dú kele ló bé e Jìhóvà beè noo gbò nú ea beè dèm naa. Bàrì beè naa kọọ̀ múú má á dì nè ge nèèmà gyã́á nvín vaá nvèè bá kọ á bọọ. Ge tú múú má nom bùlmà a nvín dì belí bé enè neǹ nó kpá kọ́ naa, é dú gè “nvèè fàà ló gbaa ló e Bàrì beè nvee kẽ vaá naa kọ á di káí zẹ̀ẹ̀ kà nè a nvín.”
Ge kpáá tẹlẹ ló, sìgà gbò kọ́ọ̀ ge bùl nvín nom mm̀ múú má a kà é láá dú nàànù e gbò e bà náa ólò fã̀ Bàrì ólò naa kọbé boo dọọ. Be vó dú kà kà, ge kọọ̀ pá Ízràẹ̀l á gá naa vó beè dú boo béè ge kpèg va lọl ló gè labví láb ból vaá ié agẹ nyíe belí gbò dó ea bééá tení vá ló. Log Mózìs beè aa deè kpèg pá Ízràẹ̀l lọl ló gè labví láb ebelí gbò dó ea beè di tṍóá.—Lìvítikọ̀s 20:23.
Dee deè nvée, è monì bé e Jìhóvà íe tóe sàn naa mm̀ nakà logí. Mm̀ kà kà, Logá ne nàgé gbò ã̀àne ea kil ló gè kọọ̀ bàá gá tú pọ́lọ́ bá sẹ̀ẹ̀mà nom, nè ge kọọ̀ bàá láá naa buù kà nú boo kúu dì belí bé e Bàrì beè noo naa. Dì belí nu dòòmà bá, Logá beè faalá sìgà log ea kọ́ọ̀ nen á gá tú nvín nom nèèmà vààla gyọ́ọ áá bèè kọọ̀ a tú nú ea é tú àlàbà dee tõ̀òma ló a ka, ge gbá kà nè nvín kel tẽ̀ènè dee, nè ge sii ńnóm ea ké àbèè pá a nvín nè ẹ̀ẹ̀ di mm̀ ba tẹ̀ gbá ààmà.—Lìvítikọ̀s 22:27, 28; Dìtolónomì 22:6, 7.
Mm̀ kà kà, Logá náa beè dú log ea tavàlà vaá kpèga deè nen. Gbò nòòkúu ea di nvéè logá nveè bá nèi kọ é mòn bé e láb ea di õ̀òa tẹ́lẹ bàlà kẽè gbò lé kpãà Jìhóvà ea bọọá naa.—Psalm 19:7-11.
JULY 19-25
GBÒ GYỌ́ EA DI MM̀ MOǸ BEL BÀRÌ | DÌTOLÓNOMÌ 16-18
“Gbò Nòòkúù Ge Beemá Bel Mm̀ Sĩ́deè Ea Lelà”
it-1 343 ¶5
Gímá Dẽe
Pọ́lọ́ bèèla ea aa bá gbò dóm bèèla boo béè ge dé kpẽ́ nvée beè dòà bá gímá dẽe, vaá gã́bug nen nveè sãa kúm ge kọọ̀ gbò kpóò log á dé kpẽ́ nvée, tú dõ̀ònù, àbèè ge ẹ̀b sĩ́ fìnì dìbmà béle mm̀ bèèla bel, íb gbò nuá é láá gimè dẽè neǹ bèèla kọ á gá láá beelá bel ea lelà. “Ge dé kpẽ́ nvée ólò naa kọọ̀ nen á gá mòn nú ea lelà.” (Ẹ́xọ. 23:8) “Ge dé kpẽ́ nvée ólò naa kọọ̀ neǹ nyìmànù á gá mòn nu ea lelà.” (Dìt. 16:19) Kọ̀láá bé e neǹ bèèla tõó dùm ea lelà vaá nyimá nu naa, nú e gbò ea gé béélá ba bel dõo nèe é láá naa kọ á sẹlẹ beelá pọ́lọ́ bèèla àbèè kọ à náa vó tṍó e náa nyímá. Log Bàrì náa ló bel kilma ló áá bé e dõ̀ònù ólò naa kọọ̀ nen á gá beelá lé bèèla naa, sõò à kọ́ nágé nú ea kil ló bá gè sẹ̀ẹ̀mà dõòna gbò, tṍó ea kọ́ọ̀: “Nóó íè ge tui pọ́lọ́ bá sẹẹmai gbò e ba dìtõ̀ò kil kẽ, vaá nóó íè ge tui lé bá sẹẹmai gbò e bà bọọ.” (Lìv. 19:15) Vóà naa, kọ̀láá bé e nen ẹb nu naa àbèè bé e gbò nen nyímá ló nen naa, neǹ bèèla náa é béélá bel leè neǹ méné boo béè kọ à dú méné.—Ẹ́xọ. 23:2, 3.
it-2 511 ¶7
Gã́ Bugmà
Bàà. Gã́ bugmà ea dú bàà ólò bọọgẹ̀ sìlà tṍó e bà gé béélá bel. Ge kọọ̀ bàà nen sí neǹ ditõ̀ò ólò bọọgẹ̀ naa kọ bàá zìga ló bel. Bàà àbèè taà neǹ ditõ̀ò ólò dú bíi besĩ́ bà kálá faalá bel siimá kèsĩ́ gbò bèèla. Nakà nòòkúuí ólò siá nágé tóm mm̀ bõ̀ònatõ̀ò Kráìst. (Dìt. 17:6; 19:15; Máát. 18:16; 2 Kọ́r. 13:1; 1 Tím. 5:19; Híb. 10:28) Bàrì beè tõó boo nòòkúuí tṍó ea géè tú a Sã́áná nè naamá Nen ea é duulà gbò nen. Jíízọ̀s beè kọọ̀: “Bà émí m bọọ Log kọ kpẹa e a dú gã́ bàà nen lelà. M̀ élà nen di tõ̀ò nèà nà bá vaá Tẹ̀ e a beè lẹ̀ẹ̀làm̄ à elá nen di tõ̀ò nèm̄.”—Jọ́ọ̀n 8:17, 18.
it-2 685 ¶6
Neǹ Vààla Gyọ́ọ
Gbò vààla gyọ́ọ ní ea dú gbò ea beè lela ló gè baatẽ́ log Bàrì e, vaá ba beè ié gã́bug nú e bà ólò naa ea kil ló gè beelá bel zẹ̀ẹ̀ pá Ízràẹ̀l. Gbò vààla gyọ́ọ beè di mm̀ gbò bon e ba beè tú va sẹlẹá kọbé bà ólòó nvèè bá nè gbò bèèla, vaá ba beè olòó beelá nágé gbò bel ea elbá gbò e bà di tọ bèèla gè beelá. (Dìt. 17:8, 9) A beè dú bíi kọ baala nè gbò kànen ea dú boná á olòó di kẽ kọ̀láá tṍó kọbé be à íe nen e ba beè fẹ̀ vaá bà mòn, bà láá tú láb tọ nyòòmà nvée kọbé bẽgẽ bel mii náa di boo boná. (Dìt. 21:1, 2, 5) Be à íe dóm ea bẹ́ nyíe ló a va vaá kọ à gṹá kuná gã̀, bàé fáálá pábiaá siimá àn káí, kọbé neǹ vààla gyọ́ọá kol béè íb nú e bàé náa ea é náa kọọ̀ Jìhóvà á kọ́ kà kà bel ea kil ló pábiaá tẹlẹ bàlà kẽ, be a beè sí pọ́lọ́ àbèè kọ náa beè sì. (Nóm. 5:11-31) Ba beè olòó nvèè sãa kúm kọ̀láá kà bel e gbò vààla gyọ́ọ àbèè gbò bèèlá e ba beè íbá ló béélá; ge sẹlẹ lọ̀l togó kèbá àbèè kọ bà náa nveè sãa kúm beè olòó màn ú tẹlẹ boo nen.—Nóm. 15:30; Dìt. 17:10-13.
Gbò Lé Nu Ea Di Mm̀ Kpá Káí
it-1 787
Ge Kpó Nen
Kèbá Logá, kọbé bà kálá beelá kọ bàá fẹ́ nen, kọ̀láá bé ea kil kẽ naa bàà nen íè ge sí neǹ ditõ̀ò kilma ló. (Dìt. 19:15) Nagbò e bà sí neǹ ditõ̀òí ní ea é dú gbò e bàé gyá sĩ́ ló gè tobmà dem̀ nen e bel bẽ́èeá fẹ̀ẹ. (Dìt. 17:7) Níí é zógè bé e bà íe bẹ̀à sã́ bùlà nyòòmà ge sẹlẹ log Bàrì vaá naa kọọ̀ bõ̀ònaló pá Ízràẹ̀l á di õ̀òa naa. Àé nveè nàgé kùbmà ló kyáá síì neǹ ditõ̀ò, àbèè bel e ba beè dõogẽ gbalá lò e bà gáà beè dã ból ló.
JULY 26–AUGUST 1
GBÒ GYỌ́ EA DI MM̀ MOǸ BEL BÀRÌ | DÌTOLÓNOMÌ 19-21
“Jìhóvà Nveè Ka Ló Dùm Gbò Nen”
w17.11 14 ¶4
Nó Bé E Jìhóvà Ólò Beelá Bel Lele Vaá Ié Sàn Nyíe Naa
4 Kiẽ́e e ọ̀ọ̀lẹ̀ kà boǹ kpènà beè dì beè dú kiẽ́e ea válí ló gbò nen gè teelá kìl. Jìhóvà beè nè log pá Ízràẹ̀l kọ bàá tú gbò boná dõó boo pálàa bá ea di ló Pène Jọ́dàn. Ló éé? Kọbé à válí ló nen ea di ól tee gè láá vàlẹ̀ bá teelá kìl. (Nóm. 35:11-14) Ba beè olòó sí tóm ló gbò èèlè ea téní bã boná kọ á dú lé. (Dìt. 19:3) Nyòòmà nàànù kunukẽ̀ pá Júù, ba beè olòó tìb sã́ínbọọ̀d ea do bá kiẽ́e e gbò boná dì nè nen ea é teelá kil boná. Tã́gíní bé e gbò boǹ kpènàa beè di kọ̀láá ketõ̀òa, bà náa beè olòó tú ba kpóó siimá nen e náa sẹlẹ fẹ́ nen kọ á kil dõòna ketõ̀ò, ea é láá naa kọ á dọ kèbá ẹ̀bmà ge fã̀ kyáá ńbàlì.
w17.11 15 ¶9
Nó Bé E Jìhóvà Ólò Beelá Bel Lele Vaá Ié Sàn Nyíe Naa
9 Pọ̀b kà bug ea beè di nvéè ge ié gbò boǹ kpènàa beè dú gè kpènà pá Ízràẹ̀l lọl bá ge èèlà mii. (Dìt. 19:10) Jìhóvà vulè dùm, vaá à ólò ọbví “bá ea eelà miì neǹ sàn.” (Pró. 6:16, 17) À dú Bàrì lé bèèla vaá à di káí, e náa é láá gbẹmà nvéè bã̀àna mii ea búló èèà. À dú kà kà kọọ̀ bà ólò ié sàn nyíe ló nen ea fẹ́ nen tṍó e náa beè nyimá. Sõò kọbèè vó, àé tú a bel siimá kèsĩ́ gbò kànen vaá be à gá náa bà mòn kọọ̀ a beè naaá mm̀ bùló, àé gbẹ́á boǹ kpènàa dọ̀ọ̀mà tṍó e pọ̀b neǹ vààla gyọ́ọá é ú. Níí é láá tõó dọ̀ kọ àé gbẹ́á kĩá dénè deé mm̀ a dùm. Nakà agẹbá nú ea ólò naaá ló neǹ Ízràẹ̀l ea sí pọ́lọ́í zógè bé e Bàrì nveè ka ló dùm naa. Ge nvèè ka ló Nen ea beè nè dùm, a beè dú bíi kọ bàá òòà aa ló kọ̀láá kà nú ea é tú dùm nvee kèbá gẹẹ-gẹẹ ló.
it-1 344
Mii
Bàrì beè dèm nen kọ á dé kpéè ló dùm, vaá kọ̀láà nen ea éláe díí deè, é áálá bel kèsĩ́ Bàrì. Níí beè dọa bàlà kẽ tṍó e Bàrì beè kọ́ nè Kéìn ea beè fẹ́ a vígàa kọọ̀: “Míì o vígà gé tó aa boo kunukẽ̀í íná ḿ ló.” (Jén. 4:10) Kọbèè nen ea ọ́bví a vígà àbèè ge tú a dùm nvee kèbá gẹẹ-gẹẹ ló vaá gbĩ́ gè fẹ́ẹ, àbèè ge tenmàe dém ló àbèè ge síe kyáá neǹ ditõ̀ò ló, tú bẽgẽ bel ea dú ló miì a vígà tẹẹá boo a bá.—Lìv. 19:16; Dìt. 19:18-21; 1 Jọ́ọ̀n 3:15.
Gbò Lé Nu Ea Di Mm̀ Kpá Káí
it-1 518 ¶1
Tọ Bèèla, Bèèla Bel
Ba beè tú tọ bèèlaá sẹlẹ́ gã́ gbàn sĩ́ boná. (Dìt. 16:18; 21:19; 22:15, 24; 25:7; Rúùt 4:1) Kpàn “gbàn sĩ́” gé lóá bel kilma ló kiẽ́e ea taalà ea di mm̀ boná ea di kuló gbàn sĩ́á. Ba beè olòó tú gbàn sĩ́ sẹlẹ́ kiẽ́e e bàé tõo bugi Log nè bõ̀ònaló gbòa nè kiẽ́e e gbò bèèla e bà di boná ólò tõo nè log. (Nìh. 8:1-3) A beè olòó valí gè tõó gbàn sĩ́ ea di ló boná sí neǹ ditõ̀ò ló gbò bel ea gé nááá boná, dì belí gè oo ba ìènù, nè gbò nú ea bélí vóá, boo béè kọọ̀ níà kiẽ́e e gã́bug nen ólò tení bã m vaá aa mm̀ boná ẽ́. Nagé, bé e gbò nen é ḿ-má tõ̀ò gbò bel e bà gé béélá gbẹá ló gbàn sĩ́á naa é náa kọọ̀ gbò bèèlaá á dã́ kà kà bel lọl gã́ gbò nen vaá palàge tú ọ̀ẹ̀ dẽe ẹ̀bmà mm̀ bel naa ní e bàé láá nè lé bèèla. À dọa bàlà kẽ kọọ̀ à íe kiẽ́e ea beè di kuló gbàn sĩ́á e áá gbò bèèla ní e ba beè olòó lẹ̀ẹ̀là bel ló é. (Jóòb 29:7) Sámuẹ̀l beè kyã̀à kil Bẹ́tẹẹ̀l, Gílgàl, nè Mízpà vaá “beelá bel ló pá Ízràẹ̀l gbẹá dénè gbò kĩí,” biiná gé ló Rémà ea dú kiẽ́e e ńlẹ́ẹ̀ tọ beè dìa.—1 Sám. 7:16, 17.
AUGUST 2-8
GBÒ GYỌ́ EA DI MM̀ MOǸ BEL BÀRÌ | DÌTOLÓNOMÌ 22-23
“Bé E Logá Beè Zogè Kọọ̀ Jìhóvà Ẹb Nú Ea Kil Ló Gbò Nom Naa”
it-1 375-376
Nyèè Tò
Ba beè olòó tú nom dààmà tò deè kéléá, vaá ba beè kọ́ nè pá Ízràẹ̀l kọọ̀ tṍó e bà mon nom̀ tóòmà tò ba neǹ ọ́b e tò kṍóá dọ̀ẹ́ boo, tãa vó e bà sọ́ẹ bá gbẹẹ́ kẽ, “bàá mòn kọ bà tááláẹ.” (Ẹ́xọ. 23:5) Ba beè kolí nu e nom é láá toolá kolíe tò, “ní ea dì belí tò e bà lub gbà gbá nom̀ tee.”—2 Kíǹg 5:17.
it-1 621 ¶1
Dìtolónomì
Kpá Dìtolónomì kọ́ nágé bé e ba beè olòó tú kà lé bá sẹ̀ẹ̀mà gbò nom naa. Log náa beè sọ̀tọ́ deè kọ pá Ízràẹ̀l á sii kà ńnóm lọl mm̀ a tẹ̀, boo béè kọọ̀ kĩá ní ea ólò kpènà pá nvín nè ẹ̀ẹ̀ ẹ́. Bàé láá sọ̀bá ba kà kọ á pee àà, sõò pá Ízràẹ̀l ólò gbóó ẹ̀b nú ea kil ló pá a nvín. Bà ólò sọ̀bá ba kà kọbé à aà gé naa dõòna kà gbò nvín. (Dìt. 22:6, 7) Bà náa beè olòó sọ̀bá neǹ kìl ól kọ á gbá nom̀ tee nè láo lub ló tẽ̀ènè kà nu kọbé ní ea íe kpóó náa ọọvẹ ló ní e bè náa íe kpóó. (22:10) Bà náa beè sọ̀tọ́ deè kọ bàá tú nu lub gã́ láo tṍó ea gé zag kpá kyàlà, kọbé tá kói náa táẹ́ ló boo tṍó ea gé tú dénè a kói siimá tóm.—25:4.
w03 10/15 32 ¶1-2
“Ó Gá Zọi Gbò E Bà Náa Dẹlẹ Nyíe Boo Kráìst Gbaaí Ló Mm̀ Nàà Nu”
DÌ BELÍ bé eo é láá mòn naá kĩí, ge gbá kámẹ̀l nè láo lub ló tẽ̀ènè kà nu ólò naa kọ bàá bọọgẹ̀ mòn tã̀àgã̀. Nú e bà gbá lùb vá ló—ea dú nú e bà ólò lub ló bàà kà nom e bà kuna kẽ́é—ólò naa kọ gbò nomí á mòn tã̀àgã̀. Tọa ló e Bàrì íe kilma ló íb gbò nom ea dì naa vóá beè naa kọ á kọ́ nè pá Ízràẹ̀l kọọ̀: “Nóó íè ge tui láo nè nom̀ tee lubvíí ló tẽ̀ènè kà nu siimai tóm.” (Dìtolónomì 22:10) Áá kà nòòkúuá síá nágé tóm kilma ló láo nè kámẹ̀l.
Náa ólò bọọgẹ̀ naaá kọọ̀ neǹ kìl ól é tú íb gbò agẹ tóm ea náa vó nè gbò a nom. Sõò be náa íe bàà kà láo, àé láá gbá lùb bàà kà nom ea dìé bá. Mm̀ kà kà, níà nú e gbò kìl ól e ba beè di mm̀ 19 gbò gbááá, e bà nvee mm̀ bel dòòle lóí beè olòó naa ẽ́. Boo béè kọọ̀ gbò nómá náa kuna kẽ́é, nom e náa bọọgẹ̀ ié kpóóá ólò palàge mòn tã̀àgã̀ kọbé à láá tùlà dẽè ní ea íe kpóóá, vaá ní ea íe kpóóá ólò palàge mòn tã̀àgã̀ kọbé bà láá sí tóm e ba beè nè va.
Gbò Lé Nu Ea Di Mm̀ Kpá Káí
it-1 600
Ge Sii Kom, Ge Dé Kom
Ge sii kom dú nú e nen síí bá nen, ea é íè ge kpẽ̀ àbèè ge tú nu nvee dẽe. Mm̀ dó Ízràẹ̀l deè kéléá, gbò nen beè olòó sii kom boo béè kọ bà dọ tãa. Ba beè olòó ẹ̀b ge kọọ̀ neǹ Ízràẹ̀l síi kom naamá pọ́lọ́ zọ̀ nyòònà; nen ea bọọlẹ nu ólò dú gyóòloò nen ea beè bọọlẹ nu báá. (Pró. 22:7) Vó beè naa kọ bàá nè log gbò níí Bàrì kọ bàá dõo nu taalẹ bá, vaá bàá gá dú pĩ́ tṍó e bà gé bọọlẹ nuù neǹ Ízràẹ̀l e bíi di ló, bàá gá dé bélè boo ba tàvàlà dìtõ̀ò tení dú ló gè tú nvín boo nú e bà bọọlẹ́ va. (Ẹ́xọ. 22:25; Dìt. 15:7, 8; Ps. 37:26; 112:5) Sõò bàé láá tú nvín boo ní e bà bọọlẹ neǹ kyáà. (Dìt. 23:20) Pá Júù e bà ólò ló bel boo nú ea nááá dã́ ból ló kọọ̀ níí lóá nágé bel kilma ló kpègè e bà bọọlẹ ùlmà ki, e níì boo béè ge naamá bíi tṍó e nu tavàla ló nen nì. Dì belí bé ea dì naa, gbò kyáà e bà di Ízràẹ̀l náa é di lee, biiná gé ló gbò ùlà ki, vóà naa bàé láá kọ bàá kpẽ́ nvín boo, èlmà tõ̀ò boo béè kọ baala ólò láá tú nágé gbò kpègèá bọọlẹ dõòna gbò.
AUGUST 9-15
GBÒ GYỌ́ EA DI MM̀ MOǸ BEL BÀRÌ | DÌTOLÓNOMÌ 24-26
“Bé E Logá Beè Zogè Kọọ̀ Jìhóvà Ẹb Nú Ea Kil Ló Gbò Bia Naa”
it-2 1196 ¶4
Pábia
Kọbèè log ea dì nè gbò bé beè lee ló pábia nè a dóm mm̀ ge tenmá kọọ̀ gbò e bà ã́àa ilá á gá sí ól bé mm̀ enè gbáá. Níí beè naa kọọ̀ dóm nè va á ié nèà deè ge ié nvín, ea é dú agẹ nyíè a va tṍó ea dóm á gé be, vaá kpáá palàge nèe agẹ ló be à gá náa vaá a dóm à ú gbẹá dẽè bé.—Dìt. 20:7; 24:5.
it-1 963 ¶2
Ge Kọlí Nu
À dọa bàlà kẽ kọọ̀ nakà lé nòònù ge nvèèmà bá nè gbò tãa, vaá siè kpóó ló nen kọ á ié dùm ge dõo nu, ge kọ náa é dú kùlù kúlù, vaá àgala boo tã́áná dee bá Jìhóvàí, náa nveè sãa kúm ge kọọ̀ nen á dú kpọ̀lọ̀. À kpáá palàge baatẽ́ moǹ bel Dévìd ea kọ́ọ̀: “Nda gáà mòn kọọ̀ Bàrì sãànà bá ló gbò lé lab dògò gbẹẹ́ kẽ, àbèè kọọ̀ ba gbò nvín ban gyã́á dè.” (Ps. 37:25) Tení dú ló gè tú nèà deè e Logá néva siimá tóm leevè, kọbèè gbò tãa àbèè ba gbò nvín náa é ban gyã́á dè, é be à gá náa vaá bà sí tóm agẹlẹ bá.
w11 3/1 23
O Beè Nyimá Gé?
Mm̀ dó Ízràẹ̀l deè kéléá, beè nen ílí va vaá à ú aa ló a va e bè à gáà ie nvín, a beè dú bíi kọ á vígà págbálà á ilí a vaá naa ní ea é bon nvín nèe. (Jénesìs 38:8) Tṍó e tṍó téní, ba beè tú nakà nòònùí nvee mm̀ Log Mózìs vaá bà gbóó kolíe ílà dóm nè va, e vígà dóm ílí vaà a vígà ea beè ú gbẹẹ. (Dìtolónomì 25:5, 6) Nòòtẽ́ ea kil ló Bóàz ea di mm̀ kpá Rúùt zógè kọọ̀ nakà nòònùí íná ló vígà págbálà dúà ló nen ea úá, é be à gá náa vaá tọ́ọ̀ kà a vígà págbálà dúà gbàà á gé dùm.—Rúùt 1:3, 4; 2:19, 20; 4:1-6.
Ge kọọ̀ pá Sádùsíì ló bel nyòòmà nàànù ge kọọ̀ vígà dóm ílí vaà a vígà ea beè ú gbẹẹ mm̀ kpá Máàk 12:20-22, zógè kọọ̀ nakà nuí géè na-nááá mm̀ deè Jíízọ̀sa. Flavius Josephus ea dú nen ea ólò nootẽ́ nómá mm̀ túá gbò gbáá beè kọọ̀ níì áá gè naa kọọ̀ nakà nàànùá beè naa kọọ̀ ke dẹ̀í be á dì nì, sõò à ólò kpènà nàgé gyọ́ pá tọ vaá naa kọọ̀ vaà tãaá á ié nu ea dúe bíi ló. Deè kéléá, náa ólò lela ló va gè láá tú gyọ́ a dóm. Sõò, nvín e vígà a dóm boníe gbàà é láá tú gyọ́ a tẹ̀ ea beè ùa.
Gbò Lé Nu Ea Di Mm̀ Kpá Káí
it-1 640 ¶5
Zààlà Dóm Nè Va
Kpá Zààlà Dóm Nè Va. Náa é bọ́ló gè tú pọ́lọ́ bá ẹ̀bmà kọọ̀ Log Mózìs ea kil ló zààlà dóm nè va náa kọọ̀ á valí ló dóm ea dú Ízràẹ̀l gè kpó a va lọa ló. Kọbé à láá naa vó, à íe gbò láb tọ ea é tú. A beè dú bíi kọ á emí kpá ló, ge “emí kpá zààlà dóm nè va nvee bá a va.” Dóm ea é kpó a vaá é íè ge “tú kpáá nvee bá a va vaá gbóó kpóe lọl a tọ.” (Dìt. 24:1) Náa kal ló béè kọọ̀ Kpá Káí náa kọ́ dénè bé ea é téní naa, nakà láb tọ e log tenmáí ólò bãàa mm̀ gè zẹ́ẹ́ zọ̀ gbò gbálà e bà íe lẹ̀ẹ̀là bel bilá ló, vaá bàé zẹ́ẹ́ gbĩ́ gè dùùlà ni bá deè tṍ mm̀ ge nvèè fẹ́ẹ́-fẹẹ̀ ló. Tṍó ea beè bãàa mm̀ ge kyãa ló kpá zààlà dóm nè va nè ge naa kọ gbò nen á nyimá naa vó mm̀ sĩ́deè e log tenmá ólò nè deè dóm ea gbĩ́ gè kpó a va lọa lóá, ge kpáá bugi togó boo a béèlafùl. A beè ié nu e nen é élá boo besĩ́ à kálá láá zaali ba ílà dóm nè va, vaá tṍó e bà palàge tú nòòkúuá siimá tóm, à ólò naa kọọ̀ nen á gá dõogẽ gbalá ló gè zaali ba ílà dóm nè va. Vó ólò naa nagé kọọ̀ a va á ié kpènà. Kpá Káí náa kọ́ gbò nu e bà ólò emí mm̀ “kpá zààlà dóm nè va.”
AUGUST 16-22
GBÒ GYỌ́ EA DI MM̀ MOǸ BEL BÀRÌ | DÌTOLÓNOMÌ 27-28
“Dénè Tã́áná Dee Báí . . . É Díí Ló”
w10 12/15 19 ¶18
Ié Tã́áná Dee Bá Tení Dú Ló Méné E Nyómá Jìhóvà Dìé Boo!
18 Ge pãane tṍ bãàa mm̀ ge bii tṍ ló nú e Moǹ Bel Bàrì kọ́ nè ge tú gbò búma ea gé néi siimá tóm. (Máát. 24:45) À bãà nàgé mm̀ ge gbàn tṍ ló Bàrì nè a Sã́áná. Jíízọ̀s beè kọọ̀: “Níì dénè nen e a kólím̄ ʽNà Dõò, nà Dõò!’ ní e a é dí zẹ̀ẹ̀ gbò e Bàrì é lẹẹlà bel ló é nì, sõò áá gbò e bà náa bùlà nà Tẹ̀ e a di káála.” (Máát. 7:21) Vaá ge pãane tṍ ló Bàrì tõó dọ̀ ge di kpènà ló gè tú lóó nvee kè kẽè gbò nòònù e ẹlẹ beè nvee kẽ, naamá gbò kànen e bà di mm̀ bõ̀ònatõ̀ò ea dú, “dõ̀ò nu e a ne gbò nen.”—Ẹ́fẹ. 4:8.
w01 9/15 10 ¶2
É Kọọ̀ Tã́áná Dee Bá Ea Aa Bá Jìhóvà É Dí Ní Ló?
2 Moǹ bel Híbrù ea kọlà ge “kilsĩ́ gè pãane tṍ” ea di mm̀ kpá Dìtolónomì 28:2 gé lóá bel nyòòmà ge olòó naa. Gbò níí Jìhóvà íè ge olòó pãanée tṍ ló níì sìgà tṍó nì; bàé íè ge olòó pãanée tṍ ló kọ̀láá deé mm̀ ba dùm. Áá tṍó e bà náa vó ní e tã́áná dee bá ea aa bá Bàrì é dí vá ló é. À dú gè nyimá ló moǹ bel Híbrù e bà tabmà “é díí ló” kọ à lóá bel kilma ló gè teelá nyoone nvéè nu, ea tõó dọ̀ ge “tùlà nu” àbèè “ge iná ló nu.”
w10 9/15 8 ¶4
Tú Àgẹbá Gbĩimá Tã́áná Dee Bá Ea Aa Bá Jìhóvà
4 Mósĩ́ deè ní e pá Ízràẹ̀l é gbanmà tṍ ló Bàrì e? Log Bàrì kọ́ọ̀ àé bẽ́émá Bàrì be pá a gbò náa “tú ẹ́ẹ́-ẹẹ̀ fã̀àmàe.” (Bugi Dìtolónomì 28:45-47.) À bọ́ló kọ é gbàn tṍ ló Jìhóvà èlmà áá gè tõó boo gbò log e ẹlẹ beè nèi, boo béè kọọ̀ kọbèè nom àbèè gbò zọ̀ é láá naa vó. (Máàk 1:27; Jém̀z 3:3) È zógè kọ è vulè Bàrì tṍó e gbanìè tṍ ló lọa mm̀ nyíe. À ólò dọ̀a bàlà kẽ mm̀ zààvà tení dú ló gè dẹlẹ nyíé boo kọọ̀ gbò log Jìhóvà náa dú nyèè tò, nè ge kọọ̀ “à ólò kpẽ kpẽ́ nè gbò e bà gbĩ́e.”—Híb. 11:6; 1 Jọ́ọ̀n 5:3.
Gbò Lé Nu Ea Di Mm̀ Kpá Káí
it-1 360
Nu Ge Nvèèmà Kpíi Ló Tã́á Deè Ól
Log Jìhóvà náa sọtọ́ deè kọ bàá kpõ̀ònà tã́á deè ól. (Dìt. 19:14; ẹ̀b nàgé Pró. 22:28.) Kàsĩ́, bẽgẽ bel beè olòó di ló nen ea kpõonà “tã́á deè ól dõòna nèn.” (Dìt. 27:17) Tã́gíní bé e gbò e ba íe gi kunukẽ̀ beè olòó dẹ̀ẹ̀a boo nú ea aa boo ba kunukẽ̀a, ge kpõ̀ònà tã́á deè ól beè olòó tõó dọ̀ ge tú nú e dõòna nèn gáẹ̀ beè tõ̀òma dùm lọ̀líé bá. Gbò e ba beè di deè kéléá beè olòó ẹ̀b nen ea náa vó naamá neǹ zib. (Jóòb 24:2) Sõò a beè ié gbò e bà náa tõó dùm ea lelà vaá olòó kpõ̀ònà tã́á deè ól dõòna nèn, vó beè naa kọ bàá tú gbò nvín méné e bà dú Júdà e ba beè di mm̀ deè Hòsíàa doolé ló íb gbò e bà ólò kpõ̀ònà tã́á deè ól není.—Hòs. 5:10.
AUGUST 23-29
GBÒ GYỌ́ EA DI MM̀ MOǸ BEL BÀRÌ | DÌTOLÓNOMÌ 29-30
“Ge Fã̀ Jìhóvà Náa Bọọgẹ̀ Tàvàlà”
w09 11/1 31 ¶2
Jìhóvà Ólò Nèi Deè Ge Sààmà Nú Eé Náa
É kọọ̀ à tavàlà ge nyimá ló nú e Bàrì gbĩ́ kọ é naa vaá è gbóó naa? Mózìs beè kọọ̀: “Nakà log e nda gé ne boólo deè nieí náa é bọọgẹ̀ tàvàlàí ló gè sẹlẹ, àbèè kọọ̀ àé dí kpã́á.” (Dìt. 30:11) Jìhóvà náa ólò kọ é naa nú e bè née é láá naa. Gbò nú ea gbĩ́ kọ é naa dú lé vaá èé láá naa. À dú nágé gbò nu e nyímà. Née é má sĩ́ “gbàn deè káála” àbèè ge kyã̀à “kil na sábá pèneá” besĩ́ è kálá nyimá ló gbò nú e Jìhóvà gbĩ́ kọ é naa. (Dìt. 30:12, 13) Kpá Káí aa deè kọ́ bé ea bọ́ló kọ é tõó dùm naa.—Máíkà 6:8.
w09 11/1 31 ¶1
Jìhóvà Ólò Nèi Deè Ge Sààmà Nú Eé Náa
ENE kà vígà pábia ea beè tõoé ló kọọ̀ gbò nú ea beè tenìè bá gbẹá pá nvín é náanìè kọ á olòó naa nú e bè náa lelà beè kọọ̀: “Pọ̀ ólò dõogẽ siím kọ ním é láá bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè Jìhóvà.” É kọọ̀ vóà kà kà? É kọọ̀ è dúù gbò èé dõogẽ dọ bá tã̀àgã̀ vaá née é íe tọ́ọ̀ kà nvèè bá? Ẽ́èe. Jìhóvà Bàrì beè nèi íè lóó gè láá sààmà nu, kọbé è láá nè béèlàfùl ea kil ló bé eé tõó dùm naa. Jìhóvà gbĩ́ kọọ̀ é nè lé béèlafùl vaá a Moǹ Bel ea dú Kpá Káí kọ́ nèi bé eé láá naa naa. Bugi togó boo gbò moǹ bel Mózìs ea ẽ́á mm̀ kpá Dìtolónomì 30 togó.
w09 11/1 31 ¶4
Jìhóvà Ólò Nèi Deè Ge Sààmà Nú Eé Náa
É kọọ̀ nú e saà ólò tọá ló Jìhóvà? Kà lèlà vó! Bàrì beè naa kọọ̀ Mózìs á kọọ̀: “Sai dùm.” (Dìt. 30:19) Mósĩ́ deè ní eé láá sààmà dùm ẽ? Mózìs baatẽ́ kọọ̀: “Tení dú ló gè vùlè Jìhóvà ea dú o Bàrì, ge gbàn tṍ ló a mon, vaá davá gbẹáẹ́ ló.” (Dìt. 30:20) Be à gá náa vaá è vùlè Jìhóvà, àé taníi gè gbànie tṍ ló vaá davá gbẹáẹ́ ló kọ̀láá bé e dìtõ̀ò meà naa. Tení dú ló gè naa vó, è saà dùm—ea dú kà lé sĩ́deè ge tõ̀òma dùm kátogóí vaá naa kọ é ié ẹ̀b dẽe sĩ́ gè tõó dùm dọ̀ dè-dè mm̀ ãa bàlà boò Bàrì ea é dúá.—2 Pítà 3:11-13; 1 Jọ́ọ̀n 5:3.
Gbò Lé Nu Ea Di Mm̀ Kpá Káí
it-1 665 ¶3
Tṍ
Jìhóvà ló bel ea kil ló agẹ togó pá Ízràẹ̀l tenmá gã́ pá a gyóòlo kọ bà bélí ‘tṍ ea gáà dã nu.’ (Jèr. 6:10; Tóm 7:51) À bélí kọọ̀ bà ká va tṍ naa ní e bà náa é dã́ nu. Jìhóvà ólò nvèè bá nè gbò e bà gbĩ́e kọbé bà dã́tẽ́ ló a kà kà bel vaá gbànie tṍ ló, sõò à ólò sọ̀ bá gbò e bà náa gbĩ́ gè gbànie tṍ ló kọ bàá kilsĩ́ gè kìn a kà kà bel. (Dìt. 29:4; Róm̀ 11:8) Neǹ tóm Pọ́ọ̀l beè kọ́ nu ea kil ló tṍó e sìgà gbò níí Kráìst é dọ aa mm̀ bõ̀ònatõ̀ò, vaá bà náa é gbĩ́ gè dã́ kà kà bel ea di mm̀ Moǹ Bel Bàrì. Tãa vó, tṍ va é “lá” nyoone nú ea zọ ló nu e bà gbĩ́ gè dã̀ tuá, ea é náa kọọ̀ bàá pãane tṍ ló dò bá nuù gbò kyáá nòòmànù. (2 Tím. 4:3, 4; 1 Tím. 4:1) Nagé, tṍ nen é láá ‘là’ boo béè ge dã́ kpẹ̀a e bè náa dú lé, èlmà tõ̀ò kpẹ̀a ea kil ló kyọ̀à sĩ́ nu ea nááá.—1 Sám. 3:11; 2 Kíǹg 21:12; Jèr. 19:3.
AUGUST 30–SEPTEMBER 5
GBÒ GYỌ́ EA DI MM̀ MOǸ BEL BÀRÌ | DÌTOLÓNOMÌ 31-32
“Nó Nu Lọl Ló Gbò Bel Dòòle Ló Ea Di Mm̀ Sọ́l Ge Lèèmà Bàrì”
“Nèm Tẽ̀ènè Ból Nyíe, Naa Ní Em É Láá Siiá Pọ̀ Ló O Bée”
8 Pọ́ì ńkem̀ tṍó besĩ́ì pá nvín Ízràẹ̀l à kalá bã boo Kunukẽ̀ Zìgàa, Jìhóvà beè noòmà ene kà sọ́l Mózìs. (Dìt. 31:19) Mózìs, beè gbóó láá tú sọ́lá noòmà gbòa. (Bugi Dìtolónomì 32:2, 3.) Boo tṍó e bugì togó boo a 2 nè 3 gã́bel, à dọa bàlà kẽ kọọ̀ Jìhóvà náa gbĩ́ kọọ̀ ńlẹ́ẹ̀ bée á gũá, àbèè ge kọọ̀ á bọọgẹ̀ di káí naa ní e bà náa é láá kolí. Ẹlẹ gbĩ́ kọọ̀ kọ̀láá kà nú e ẹlẹ beè dèm ea nyímá nu á nyimàè a bée! A beè palàge zaavẹ ló pá Ízràẹ̀l ge dã́ tṍó e Mózìs gé nóòmà va nú ea kuu Jìhóvà nè a bée ea dú dũ̀ùnèa! Nú e Mózìs beè noòmà va beè dĩiné va ló, belí boo ea dọọ ló nú e nen fó. Mósĩ́ deè ní e beele é láá naa kọọ̀ nú e beele nóòmà á mèà naa vó é?
9 Tṍó e gé kọ́ kpẹ̀a aa tọ dọ tọ àbèè gbẹá kiẽ́e gbò nen bọọ, èé láá zogè gbò nen lọl mm̀ Kpá Káí béè Bàrì, ea kọlà Jìhóvà. Èé láá nè va bẹẹ gbò kpá nè vídiò, vaá zogè va gbò nú ea di boo bẹẹ website ea nveè ka ló béè Jìhóvà. Gbẹá kè tóm, tọọ̀ kpá, àbèè tṍó e gé bã́ faà, èé láá ié nèà deè ge kọ́ nu ea kil ló bẹẹ Bàrì ea vulèi nè íb nen e ẹlẹ dú. Tṍó e kọ́ọ̀ nú ea kil ló lé tóm̀ bùlà e Jìhóvà íe kilma ló gbò nen nè boo kunukẽ̀í, è gé náa kọọ̀ bàá nyimá bé e Jìhóvà vulè va naa, ea é láá dú va ãa ló. Boo tṍó e kọ́ọ̀ nè dõòna gbò kà kà bel ea kil ló bẹẹ Tẹ̀ ea vulèií, è gé náa kọọ̀ béè Bàrì á di káí. È gé õonà gbò kyáá bel e dõòna gbò beè noòmà ea kil ló Jìhóvà. È nóòmà gbò nen nú ea é náa kọ bàá ié dĩ̀ìnè ló bùlà.—Àìz. 65:13, 14.
w09 5/1 14 ¶4
Gbò Bel Dòòle Ló Ea Doà Bá Nu Ea Di Mm̀ Kpá Káí—É Kọ È Dã́à Gé Ból Ló?
Kpá Káí tú nágé Jìhóvà doolé ló gbò nú e bè á gé dùm. À baáẹ tẽ́ naamá “dem̀ pá Ízràẹ̀l,” dì belí “báà dem,” nè “ketõ̀ò gũ̀a.” (2 Sámuẹ̀l 23:3; Psalm 18:2; Dìtolónomì 32:4) Éé ní ea bélá ea di ló é? Dì belí bé e pọ̀b báà dem ólò láá tõó tẽ̀ènè ketõ̀ò vaá náa é kpõoà naaá, níà bé e Jìhòvà Bàrì é láá dú kà agẹbá ketõ̀ò kpènà nèà olo naa ẽ́.
w01 10/1 9 ¶7
Nó Jìhóvà Tṍó Eo Gé Búmá Pá O Nvín
7 Bugi togó boo bé e Jìhóvà beè zogè kọ à vulèè pá Ízràẹ̀l naa tṍó ea géè zọ̀ va naaá nu. Mózìs beè tú kà lé nu doolé ló ene mm̀ ge bààmà tẽ́ bé e Jìhòvà beè vùlè dó Ízràẹ̀l naa. È bugì kọọ̀: “Dì belí bé e gò ólò zìgè a tẹ̀, nììnà a pó zaalí boo pá a nvín, vaá dàlà vá nvéee naaá, níà bé e Jìhòvà kilsĩ́ gè tulè [Jékọ̀b] naa ẽ́.” (Dìtolónomì 32:9, 11, 12) Kọbé à láá noòmà pẹ̀ẹ̀ pá a nvín, kà ńnóm ea kọlà gò ólò ‘zìgè a tẹ̀,’ nììnà a pó zaali vaá viige naamá gè siè kpóó ló pá a nvín kọ bàá pẹẹ. Tṍó e nvín ńnóm láá gbóó pẹ́ẹ aa mm̀ ba tẹ̀, e bà ólò lo kà gbàn deè, kà ńnómá ólò ‘zaalí pó boo’ a nvín. Be à gá náa vaá à belí kọọ̀ àé sáá kẽ, a kà ólò pẹẹ bã̀é kè kẽ vaá dàlàẹ́ “nvéee” pẹẹmá. Níà bé e Jìhóvà beè ẹ̀b nú ea kil ló pá Ízràẹ̀l mm̀ vulè naa ẽ́. A beè nèva Log tenmá bá Mózìs. (Psalm 78:5-7) Bàrì beè olòó palàge ẹ̀b nú ea kuu dóí, vaá di kpènà ló ge dùùlà va tṍó e tã̀àgã̀ bã́ vá ló.
Gbò Lé Nu Ea Di Mm̀ Kpá Káí
w04 9/15 27 ¶12
Ge Kọ́ Kà Ea Di Mm̀ Kpá Dìtolónomì
31:12. À bọ́ló kọ gbò nvín ãa á ĩìtẽ́ ku kpàn gbò kànen gbẹá nònù vaá pììgà ge pãane tṍ ló bel vaá nó nu.