Nó Gbò Nyómá Tóm E Bà Bọ́ló Dẹ̀lẹ̀ Nyíé Boo

1-2. (a) Mósĩ́ deè ní e beele dúù kele ló gbò nyómá tóm ẽ́? (b) Mókà bèla ní ea di zẹ̀ẹ̀ gbò nyómá tóm nè bẹ̀ì e?

BOO béè kọ è gé fã Jìhóvà, è dṹùnà pá a tọ e bà gé fã́e beeá ló bàlà booí bií nágé ló gã́bug gãà gbò nyómá tóm e bà di káála. (Dán. 7:​9, 10) Tṍó e gé bugi togó boo gbò nyómá tóm, èé láá mòn bé e bà dú kele ló beele naa. Dì belí nu dòòmà bá, gã́bug gbáá beè tení aa ló tṍó e Bàrì beè dèm gbò nyómá tóm besĩ́ à kalá dèm beele. (Jóòb 38:​4, 7) Bà palàge ié kpóó èl beele. Bà palàge di káí vaá dú lé lab dògò èl beéle e bè née gbõomà.​—Lúùk 9:26.

² Náa kal ló béè kọọ̀ gbò nyómá tóm dú kele ló beele, à íe sìgà bèla ea dìí zẹ̀ẹ̀. Dì belì nu dòòmà bá, èé láá toní gbò lé kpãa e Jìhóvà íe belí bé e gbò nyómá tóm ólò naa. È íè dì pọ́ì belí gbò nyómá tóm. Buù bẹ̀ì dúù kele ló dõona nèn, íe bée e bà kólíi, vaá è ólò sí kele-kele tóm nè Jìhóvà belí gbò nyómá tóm. Nagé, è íè tàn ge fã̀ Nen Ea Beè Dèmii belí bé e gbò nyómá tóm ólò naa.​—1 Pít. 1:12.

3. Éé ní eé láá nó lọl ló gbò nyómá tóm e bà bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo é?

³ Tã́gíní bé ea íe bèla ea di zẹ̀ẹ̀ gbò nyómá tóm nè bẹ̀ì a, ba lé nu dòòmà bá é láá nvèè bá nèi vaá sièi kpóó ló. Kàsĩ́, èé láá nó gã́bug lé nu lọ̀l vá ló. Mm̀ nakà togó belí, èé nó bé eé láá kìlmà kpá ló kẽ, vùlè gbò nen, ié ĩ̀ìmà, vaá naa kọọ̀ bõ̀ònatõ̀ò Bàrì á di õ̀òa belí gbò nyómá tóm e bà bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo naa.

GBÒ NYÓMÁ TÓM ÓLÒ KÌLMÀ KPÁ LÓ KẼ

4. (a) Mósĩ́ deè ní e gbò nyómá tóm ólò zogè kọ bà kilmàè kpá ló kẽ ẽ́? (b) Éé ní ea náa vaá gbò nyómá tóm ólò kìlmà kpá ló kẽ ẽ́? (Psalm 89:7)

⁴ Gbò nyómá tóm e bà bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo ólò kìlmà kpá ló kẽ. Náa kal ló béè kọọ̀ baa téní bá gã́bug nu, ié kpóó, vaá nyimá nu, bà ólò gbàntṍ ló Jìhóvà. (Ps. 103:20) Tṍó e bà gé sí ba tóm, bà náa ólò dàlà kpá ló boo àbèè ge zogè bé e bà íe kpóó naa. Bà ólò tú ẹ́ẹ́-ẹẹ̀ nyíe siimá kọ̀láá kà tóm e Jìhóvà né va, kọbèè tṍó e bà náa kólí va bée.a (Jén. 32:​24, 29; 2 Kíǹ. 19:35) Bà náa ólò tú ka ea kuu Jìhóvà. Éé ní ea náa vaá gbò nyómá tóm ólò kìlmà kpá ló kẽ ẽ́? Níí dú boo béè kọọ̀ bà palàge vùlè vaá fã̀ dẽè Jìhóvà.​—Bugi Psalm 89:7.

5. Mósĩ́ deè ní e ene kà nyómá tóm beè zogè kọ à kilmàè kpá ló kẽ tṍó ea géè le-le dee bá neǹ tóm Jọ́ọ̀n ẽ? (Ẹ̀b nàgé fòtó.)

⁵ Nee ene kà nòòtẽ́ ea zógè kọọ̀ gbò nyómá tóm ólò kìlmà kpá ló kẽí. Mm̀ nú ea é láá dú 96 C.E., ene kà nyómá tóm e bà náa kólíe bée beè zogè neǹ tóm Jọ́ọ̀n ene kà mòànù dẽe ea dú dũ̀ùnè. (Kùùà 1:1) Neǹ tóm Jọ́ọ̀n beè labví láb naa vàẹ? A beè gbĩ́ gè kumí sĩ́ kẽ nè nyómá tómá. Sõò, boo béè kọ nyómá tómá beè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè Jìhóvà, a beè gbẹá boo kọọ̀: “Ó gá naa vó! Ndaà neǹ tóm belí nágé olo nè pá o vígà . . . Bàrì ní eo é kúmí sĩ́ kẽ nè ẽ!” (Kùùà 19:10) Nyómá tómá beè palàge kìlmà kpá ló kẽ, vaá náa beè gbĩ́ kọ bàá fãèe. Tẽ̀ènè tṍóá, a beè kọ́ nè Jọ́ọ̀n kọ á fã̀ Jìhóvà Bàrì, vaá náa beè ẹ̀b Jọ́ọ̀n tẹlẹ kẽ. Náa kal ló béè kọọ̀ nyómá tómá palàge ié kpóó èl Jọ́ọ̀n vaá a tú gã́bug gbáá fã̀àmà Jìhóvà, a beè kìlmà kpá ló kẽ vaá kọọ̀ ẹlẹẹ̀ nen ea gé sí nàè gé tóm neè Bàrì belí Jọ́ọ̀n. Náa kal ló béè kọọ̀ nyómá tómá beè le-le dee bá Jọ́ọ̀n, náa beè dõogẽ pomíé ló. Tãa vó, a beè tú gbọ́ọ́-gbọọ̀ ló loomá bel nèe. A beè naa vó boo béè kọ a beè nyimá kọọ̀ nú e Jọ́ọ̀n mon palàge bọọẹ́ ló.

6. Mósĩ́ deè ní eé láá nó bé e gbò nyómá tóm ólò kìlmà kpá ló kẽ naa ẽ́?

⁶ Mósĩ́ deè ní eé láá nó gè kìlmà kpá ló kẽ belí gbò nyómá tóm ẽ́? Èé láá naa vó tṍó e síì tóm e bà néi mm̀ bõ̀ònatõ̀ò vaá née daamà kpá ló boo àbèè ge tú gbò nú e láà naa kààmà ka. (1 Kọ́r. 4:7) Gbá ló vó, náa bọ́ló kọ é ẹ̀b dõona gbò tẹlẹ kẽ boo béè kọ e tú gã́bug gbáá fã̀àmà Jìhóvà àbèè kọ è íè dọ̀ tóm mm̀ bõ̀ònatõ̀ò. Kasĩ́ bé e íè gã́bug dọ̀ tóm mm̀ bõ̀ònatõ̀ò naa, níà bé ea bọ́ló kọ é tú bẹẹ lóó kilma kẽ naa ẽ́. (Lúùk 9:48) È gbĩ́ì gè sí tóm nè dõona gbò belí gbò nyómá tóm. Née gbĩ́ gè dàlà kpá ló boo.

7. Mósĩ́ deè ní eé láá zogè kọ è kìlmà kpá ló kẽ tṍó e gé duulà bá deè tṍ nen ẽ́?

⁷ Èé láá zogè nàgé kọ è kilmà kpá ló kẽ tṍó e gé duulà bá deè tṍ neǹ vígà àbèè bẹẹ nvín. Tṍó e gé duulà bá deè tṍ nen, à bọ́ló kọ é tú agẹló kọọmá pọ́lọ́ e nená sí nèe. Sõò dì belí bé e nyómá tómá beè tú gbọ́ọ́-gbọọ̀ ló dùùmà bá deè tṍ Jọ́ọ̀n naaá, èé láá tú agẹló nèèmà dùùlà bá deè tṍ nen mm̀ sĩ́deè e nyíè nená náa é biilà. Be née ẹbvì kọ è bọọ̀ èl dõona gbò tṍó e gé tú Kpá Káí nèèmà va dùùlà bá deè tṍ, èé náa vó mm̀ bá fã̀ dẽe nè vulè.​—Kọ́l. 4:6.

GBÒ NYÓMÁ TÓM ÓLÒ VÙLÈ GBÒ NEN

8. (a) Dẹ̀ẹ̀a boo nú ea di mm̀ kpá Lúùk 15:​10, mósĩ́ deè ní e gbò nyómá tóm ólò zogè kọ bà vulèè gbò nen ẽ́? (b) Mósĩ́ deè ní e gbò nyómá tóm ólò nvèè bá nèi tṍó e gé kọ́ kpẹ̀a ẹ́? (Ẹ̀b nàgé fòtó ea di boo kóó kpáí.)

⁸ Gbò nyómá tóm náa ólò tõó kpã́á aa ló gbò nen. Bà vulè gbò nen, vaá nyíé va ólò palàge ẹẹ tṍó e neǹ pọ́lọ́ ọ́gá vaá fã̀ Jìhóvà àbèè tṍó e nen nyááná bé ea ólò tõó dùm naa vaá bã mm̀ kà-kàí. (Bugi Lúùk 15:10.) Gbò nyómá tóm ólò nvèè nàgé bá nèi tṍó e gé kọ́ kpẹ̀a. (Kùùà 14:6) Náa kal ló béè kọ bà náa ólò kyã̀àmà tọ gé kọ́ kpẹ̀a nè gbò nen, bà ólò naa kọ é sí ló gbò e bà íe tàn ge nó nú ea kil ló Jìhóvà. À dú kà-kà kọ née é láá agala boo kọọ̀ kọ̀láá nen e kọ́ọ̀ kpẹ̀a nè ní e gbò nyómá tóm beè tulèi siimá ló é, boo béè kọọ̀ Jìhóvà é láá tú a nyómá káí nvèèmà bá nè gbò e bà íe tàn ge fã̀e, àbèè ge naa kọ pá a gyóòlo á sí vá ló. (Tóm 16:​6, 7) Sõò, gbò nyómá tóm ólò palàge nvèè bá nèi tṍó e gé kọ́ kpẹ̀a. Vóà naa, tṍó e gé kọ́ kpẹ̀a, èé láá agala boo kọọ̀ gbò nyómá tóm gé nveè bá nèi.​—Ẹ̀b ńkpó ea kọ́ọ̀ “Jìhóvà Beè Aalá Ba Tã̀àgã Ló.”b

9. Mósĩ́ deè ní eé láá nó gè vùlè gbò nen belí gbò nyómá tóm ẽ́?

⁹ Mósĩ́ deè ní eé láá nó gè vùlè gbò nen belí gbò nyómá tóm ẽ́? Tṍó e dã́à kọ baa tú nen e ba beè kpòòlà lọl mm̀ bõ̀ònatõ̀ò, à bọ́ló kọ nyíéi á ẹẹ belí bé e nyíè gbò nyómá tóm ólò ẹẹ naa. Èé láá kọ́ nè neǹ vígàa kọ è vulèe vaá nyíéi ẹ́ẹ kọ à kpáá dù gé fã̀ Jìhóvà. (Lúùk 15:​4-7; 2 Kọ́r. 2:​6-8) Èé láá no nagé gbò nyómá tóm, tení dú ló gè pììgà bé e bẹẹ kpóó sim tùlà naa gè kọ́ kpẹ̀a. (Ẹ̀klì. 11:6) Dì belí bé e gbò nyómá tóm ólò nvèè bá nèi tṍó e gé kọ́ kpẹ̀a naaá, níà bé eé láá gbĩ nagé gbò sĩ́deè eé nveemà bá nè pá vígà naa ẽ́. Dì belí nu dòòmà bá, é kọ èé láá noo gè zọ̀ nen ea ã́àa kọ́ kpẹ̀a gbá tọ tṍó e gé kọ́ kpẹ̀a? É kọ èé láá zọ̀ nen ea ni dú kànen mm̀ dee àbèè nen e bo di ló kọ́ kpẹ̀a?

10. Éé ní eé láá nó lọl ló nú ea beè naaá ló Sara ẹ?

¹⁰ Vaá èé kọ́ vàẹ be bẹẹ dìtõ̀ò náa sọ́i tọ́ deè kọ é láá naa sìgà nú e gbĩ́ì gè naa ẽ́? Èé láá gbĩ́ dõona sĩ́deè eé zọọmà gbò nyómá tóm siá tóm. Bugi togó boo nú ea beè naaá ló ene kà vígà pábia e a bée kọlà Sara,c ea ólò tõó India. Tṍó e Sara ni tú 20 gbáá siimá tóm gyà deèsĩ́ tóm kọ̀ kpẹ̀a, kpá lóe beè gbóó zọ̀ naa ní e áá boo vái ní ea beè gbẹáẹ́. Nyíée beè palàge bììlà. Sõò ge olòó bugi Kpá Káí nè nvèè bá ea aa bá pá vígà beè nvèè bá nèe kọ á láá ẹ̀b a dìtõ̀ò boo bá ea bọ́ló. Mm̀ kà-kà, a beè dú bíi kọ á nyaaná bá ló bé ea ólò kọ́ kpẹ̀a naa. A beè olòó kọ́ kpẹ̀a tenmá boo fóòn boo béè kọ náa beè láá ĩ̀ìtẽ́ kẽ emí kpá lẹ̀ẹ̀la tóm. A beè kolí gbò ea beè kọ́ kpẹ̀a nè vaá tṍó e ba ni lóá bel lọ̀l, ba beè dòbá dõona gbò ea é léémá va gè nó Kpá Káí nèe. Éé beè sìlà aa m ẽ́? Sìgà ẽ́ aa ló tṍóá, Sara beè zọ̀ 70 nen noá Kpá Káí, vaáboo béè kọ bà bọọ́ tõ̀ò, a beè gbóó tú sìgà ọ̀và nè gbò e bà di ba bõ̀ònatõ̀ò. Gã́bug gbò ea ólò noomà Kpá Káíá a sí nònù kátogóí. Nyíè gbò nyómá tóm ólò palàge ẹẹ gè nvèè bá nè pá vígà e bà bélí Sara e bà gé piigà bé e ba kpóó sim tùlà naa kọbé bà láá kọ́ kpẹ̀a!

GBÒ NYÓMÁ TÓM ÓLÒ IÉ Ĩ̀ÌMÀ

11. Mósĩ́ deè ní e gbò nyómá tóm e bà bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo ni zógè kọ bà palàge ièè ĩ̀ìmà ẽ?

¹¹ Gbò nyómá tóm e bà bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo ólò palàge ié ĩ̀ìmà. Baa ĩimà pọ́lọ́ bèèla nè pọ́lọ́ láb mm̀ gã́bug gbáá. Ba beè mòn tṍó e Sétàn nè dõona kà gbò nyómá tóm e bà ólò gbá di káála beè lọ̀l togó kèbá Jìhóvà. (Jén. 3:1; 6:​1, 2; Júùd 6) Kpá Káí kọ́ nú ea kil ló ene kà nyómá tóm ea beè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo e zọ beè bé e. (Dán. 10:13) Bọọ èlmà vó, lọ̀l gé tṍó e Bàrì beè dèm gbò nen, gbò nyómá tómí a mon kọọ̀ áá pọ́ì ńkem̀ gbò ní e bà sa gè fã̀ Jìhóvà ẹ. Náa kal ló béè vó, gbò nyómá tóm e bà bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé booí kilsĩ́ gè tú bẹ̀à sã́ bùlà nè ẹ́ẹ́-ẹẹ̀ nyíe fã̀àmà Jìhóvà. Bà nyímá kọọ̀ Bàrì é beè lọ̀l kọ̀láá kà pọ́lọ́ bèèla kà lèlà tṍó ea bọ́ló.

12. Éé ní ea é láá nvèè bá nèi kọ é ié ĩ̀ìmà ẽ?

¹² Mósĩ́ deè ní eé láá nó gè ié ĩ̀ìmà belí gbò nyómá tóm ẽ́? Sìgà tṍó eé láá kpeesĩ́ ló pọ́lọ́ bèèla àbèè nàà uú boo belí gbò nyómá tóm. Sõò, è agàlà boo kọọ̀ Bàrì é beè lọ̀l kọ̀láá kà pọ́lọ́ nú ea gé náaaí ló kà lèlà tṍó ea bọ́ló. Vóà naa, “naanii mè lóói náa é ọọ ló gè naa lé nu” dì belí bé e gbò nyómá tóm e bà bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo gé náaá. (Gàl. 6:9) Bàrì zigà kọ àé nveenìè bá neèi kọ é láá ĩ̀ìmà. (1 Kọ́r. 10:13) Èé láá bàn Jìhóvà kọ á nèi a nyómá káí kọbé è láá ié ĩ̀ìmà nè ẹ́ẹ́-ẹẹ̀ nyíe. (Gàl. 5:22; Kọ́l. 1:11) Vaá èé kọ́ vàẹ beè bà gé náa uú ní boo é? Palàge dẹlẹ nyíé boo Jìhóvà vaá ó gá siiá pọ̀. Jìhóvà é kilsĩ́ gè nvèè bá nè ni vaá siè ni kpóó ló.​—Híb. 13:6.

GBÒ NYÓMÁ TÓM ÓLÒ NAA KỌỌ̀ BÕ̀ÒNATÕ̀Ò BÀRÌ Á DI Õ̀ÒA

13. Mókà kele íb tóm ní e gbò nyómá tóm ólò sí mm̀ gbò dee e tṍó é gé tàí é? (Máátìù 13:​47-49)

¹³ Mm̀ gbò dee e tṍó é gé tàí, Jìhóvà a tú kele íb tóm nè gbò nyómá tóm. (Bugi Máátìù 13:​47-49.) Beeá ló bàlà booí, gã́bug nen a íe lèèma mm̀ lé kpẹ̀aí. Sìgà gbò a nyááná bé e bà ólò tõó dùm naa vaá dú gbò e bà gé nyoone nvéè Kráìst, boo tṍó e sìgà gbò náa zigà ge naa vó. Bàrì beè nè tóm gbò nyómá tóm kọ bàá “kpòòlà gbò pọ́lọ́ lọl gbàà gbò lé.” Níí tõó dọ̀ kọọ̀ Bàrì né va tóm kọ bàá naa kọ a bõ̀ònatõ̀ò á di õ̀òa. Níí náa tõó dọ̀ kọọ̀ kọ̀láá nen ea aa ló gè fã̀ Jìhóvà náa é láá fã̀ nàe; vaá náa tõo nagé dọ̀ kọọ̀ tã̀àgã̀ náa é láá bã mm̀ bõ̀ònatõ̀ò. Sõò, è agàlà boo kọọ̀ gbò nyómá tóm dì e bà gé piigà bé e ba kpóó sim tùlà naa ge naa kọọ̀ bõ̀ònatõ̀ò Bàrì á di õ̀òa.

14-15. Mósĩ́ deè ní eé láá nó gbò nyómá tóm vaá zogè kọ à taníi kọọ̀ bõ̀ònatõ̀ò Bàrì á di õ̀òa ẽ́? (Ẹ̀b nàgé fòtó.)

¹⁴ Mósĩ́ deè ní eé láá nó gbò nyómá tóm vaá zogè kọ à taníi kọọ̀ bõ̀ònatõ̀ò Bàrì á di õ̀òa ẽ́? Èé láá naa vó tení dú ló bé e lábvì láb naa nè bé e túù ge fã̀ Bàrì kolmá nu naa. Kọbé è láá naa vó, èé piiga boo gè kpènà bẹẹ nyíe tení dú ló gè bã̀àà lé kóò vaá kìn gbò nú ea é láá kyọ̀ bẹẹ gbaa ló kilma ló Jìhóvà. (Ps. 101:3) Èé láá nvèè nàgé bá nè pá vígà kọ bàá kilsĩ́ gè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè Jìhóvà. Dì belí nu dòòmà bá, éé ní eé náa be è nyímá kọọ̀ neǹ vígà sí kà agẹbá pọ́lọ́ ẹ́? Boo béè kọ è vulèe, èé kọ́ nèe kọ á kọ́ nè gbò kànen. Be náa zigà ge naa vó, beele é aà gé kọ̀. È gbĩ́ì gè vàlẹ̀bá nvèè bá nè pá vígà e ba gbaa ló kilma ló Jìhóvà náa aga na ló!​—Jém̀z 5:​14, 15.

¹⁵ Baa kpoolà sìgà pá vígà lọl mm̀ bõ̀ònatõ̀ò boo béè kọ bà sí agẹbá pọ́lọ́. Tṍó ea meà naa vó, née é ‘gbááá ló tọ́ọ̀ nen’ ea dì belí vó.d (1 Kọ́r. 5:​9-13) Nakà nòònùí é náa kọ bõ̀ònatõ̀ò á di õ̀òa. Bọọ èlmà vó, è náà nàgé lé gbò e bà kpoolà lọl mm̀ bõ̀ònatõ̀ò tṍó e béèlàfùl kọ née é zọ́ va naaá nu, boo béè kọ ge naa vó é láá naa kọ bàá mòn kọ à dú bíi ge òòa kẽ dù gé fã̀ Jìhóvà. Vaá be bà náa vó, nyíè Jìhóvà, gbò nyómá tóm, nè beele é palàge ẹẹ.​—Lúùk 15:7.

16. Mósĩ́ deè ní eo é láá pììgà bé eo kpóó sim tùlà naa gè nó gbò nyómá tóm ẽ́?

¹⁶ Nyíéi palàge ẹẹ kọọ̀ Jìhóvà néi nèà deè ge nó nú ea kil ló gbò nyómá tóm vaá naa kọ é láá zọ̀ va siá tóm! Naanii èé nó gbò lé kpãa ea di mm̀ gbò nyómá tómí: ea dú bé e bà ólò kìlmà kpá ló kẽ, vùlè gbò nen, ié ĩ̀ìmà, nè bé e bà ólò pììgà ge naa kọọ̀ bõ̀ònatõ̀ò Bàrì á di õ̀òa naa. Be è nó gbò nyómá tóm e bà bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé booí, beele é láá dũunà pá tọọ̀ Jìhóvà dọ̀ọ̀mà dè-dè.