Jülüja waaʼin waneepia waʼyataain nümüin Jeʼwaa

1, 2. (1) ¿Jamüsü aika Marta nüpüla Jesuu? (2) ¿Kasa mojuka sutuma Marta?

¿KASA jülüjajaaka paaʼin paapüle süchiki Marta, tü nuwalakat Lázaro? Saashin tü Wiwüliakat, naʼaleewain maʼin shia Jesuu jee aisü shia nüpüla. Nnojotpajaʼa shiain neʼe alin nüpüla Jesuu Marta, aisiaʼaya nüpüla waneeirua jieyuu jee kojutüshii naya nümüin, maʼaka saaʼin María, tü nuwalakat Lázaro otta María tü niikat Jesuu (Juan 11:5; 19:25-27). ¿Jamüsüche aika Marta nüpüla Jesuu?

² Aikaʼa Marta nüpüla Jesuu shia süka wayuuin kamaneesü shia, tütüsü shia jee müsia kanoulasü shia. Sunouja anainrü Marta niain Jesuu chi Mesíaskai otta sunouja anainrü süpüshuaʼa tü nikirajakalü anain (Juan 11:21-27). Mayaapejeʼe müin shia, eesü nnojorüle lotuin sukuwaʼipa tü saaʼinrapuʼukat. Jamüsüjaʼa wanaa sümaa chajachinkain Jesuu sünain awaraijawaa saaʼu María sümaa Marta, jashichijaasü Marta sümüin tü shimiiruakat, sümaka nümüin Jesuu: «Senyotkalee, ¿nnojot cheje piʼrüin taya sünain aʼyatawaa tamüiwa, nnojotkalaka püjütayaain tü temiiruakat sünain akaaliijaa taya?» (paashajeʼera Lucas 10:38-42). ¿Jamüsü jashichika Marta? ¿Kasa shikirajaka anain waya tü alatakat soʼu tia?

NNOJOTSÜ EEJÜIN SAAʼIN MARTA

3, 4. (1) ¿Jamüsü nipelisitaajaka Jesuu María? (2) ¿Kasa saaʼinraka Marta sutuma tü nümakat Jesuu sümüin? (Piirakaa sümüin tü ayaakua suluʼukat süpana 22.)

³ Wainma kasa nikirajaka anain Jesuu Marta sümaa María wanaa sümaa chajachin nuwaraijaain saaʼu. Sütüjawee aaʼu María tü nikirajakalü anain Jesuu, ojoyoloosüjeseʼe shia sünain aapajaa nünüiki. Aluʼujasaʼa Marta, naata sümüin tü jülüjakat saaʼin. Anasüjeʼe nünüiki Jesuu sümüin müleka shiale jülüjain saaʼin aapajaa nünüiki.

⁴ Shia jülüjaka saaʼin Marta aʼlakajawaa wainma kasa nüpüla Jesuu, shiasaʼa shiʼrapa tü shimiiruakat sünain nnojoluin sükaaliinjain shia, jashichisü otta sümaka nümüin Jesuu: «¿[Jamüsü nnojotka] püjütayaain tü temiiruakat sünain akaaliijaa taya?». Wainma neʼe tü kasa saaʼinrakat Marta, müshijeseʼe nümüin Jesuu sümüin: «Tawala Marta, nnojo püshapataain aaʼin saaʼu tü piʼyataainkat». Nüküjüin Jesuu sümüin Marta sünain nnojoluin choʼujaain saaʼinrüinjatüin wainma kasa. Nipelisitaajüin Jesuu María saaʼu saapajüin nünüiki süka shiain anain maʼin süpüla saaʼinrüin wayuu tia. Eesüjaʼa süpüla motuin saaʼin María tü shikakat soʼu tia, nnojotpejeʼe motuin saaʼin tü nümakat Jesuu. Kakalia maʼin süchikijee tia, nüküjüin chi aluwataaushikai Juan sünain «alin maʼi nüpüla [Jesuu] Marta je tü shimiiruakat je müshijaʼa Lázaro» (Juan 11:5). Wayaawata aaʼu sutuma tia sünain soonooin Marta sümaa nünüiki Jesuu. Ayatüsüjeseʼe shia aʼyataain waneepia nümüin Jeʼwaa.

5. (1) ¿Jamüsü kapüleeka wamüin eejüin waaʼin maaʼulu yaa sünain aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa? (2) ¿Kasa wekirajaainjatka anain jooluʼu?

⁵ Eesü nnojorüle eejüin naaʼin na anoujashii namaiwajanakana sutuma jülüjain naaʼin waneeirua kasa. Maaʼulu yaa, wainma kasa eeka süpüla nnojoluin eejüin atuma waaʼin sünain waʼyataain nümüin Maleiwa. Aküjünüsü suluʼu Aapiria Wayuu ojuʼitaka aaʼuriiroʼu 1 soʼu juyaka 1959 sünain eejüinjatüin naaʼin na anoujashiikana suulia shiain jülüjain naaʼin waneepia tü kasairua jeketkat ojuʼitüin maʼaka saaʼin tü rewiisütairua eejatkat soʼu tia, tü raawiakat, cine jee tü telewisootkat. Saashin tia rewiisütakat Aapiria Wayuu, sülüʼütpa sükalia süpüla najaʼlajeʼerüin Maleiwa süpüshuaʼa tü kasakalüirua, eesü süpüla sujuʼiteerüin waneeirua kasa jeket nnojoleetkat eejüin atuma waaʼin sünain aʼyatawaa nümüin Maleiwa. Ekeraajüsia tia maaʼulu yaa. ¿Kasaka waaʼinrüinjatüin süpüla washatüin sukuwaʼipa María sünain eein waaʼin sünain waʼyataain nümüin Maleiwa? Wekirajaa sünain tia.

NNOJOTSÜ WAAʼINMAAINJATÜIN TÜ KASAIRUA EEKAT MMAPAʼA MAAʼULU YAA

6. ¿Kasa waainjaka wayakana aʼyataashiikana nümüin Jeʼwaa süka tü tecnología münakat?

⁶ Wayakana aʼyataashiikana nümüin Jeʼwaa, kakaliainna waya aküjüin pütchi süka tü tecnología münakat. Jamüsüjaʼa süpülapünaa tü kanüliakat Primera Guerra Mundial otta müsia suʼunnaa tia, aküjapuʼushii pütchi na wawalayuukana süka tü kanüliakat «Foto-Drama de la Creación», müsü aka saaʼin wanee peliikula otta wainma sünoʼu. Watta maʼin naalii wayuu sainküinjee mmakat süpüshuaʼa eʼrajakana tia peliikulakat otta nekirajaa anainrü sülüʼülüin süpüla eeinjatüin wanee anaa nutuma Jesuu saaʼu Mmakat süpüshuaʼa. Mapa süchikijee tia, shia waʼwalakajaka aka Nünüiki Jeʼwaa tü raawiakat. Maaʼulu yaa, shiaitpa Internet waʼwalakajaka aka Nünüiki Jeʼwaa, jaʼitairiaʼaya neʼe wattain maʼin shipia wayuu wünaʼapü, antüsia Nünüiki Jeʼwaa sünainmüin.

7. (1) ¿Jamüsü nnojoluinjatka shiain waaʼinmaain tü kasairua eekat Mmapaʼa maaʼulu yaa? (2) ¿Kasa tü waaʼinmajiraainjatkalü oulia wakuwaʼipa? (Paashajeʼera tü nootakat.)

⁷ Naashin chi aluwataaushikai Pablo, nnojotsü shiainjatüin waaʼinmaain tü kasairua eekat Mmapaʼa maaʼulu yaa (paashajeʼera 1 Corinto 7:29-31, TNM). Mayaapejeʼe nnojoluin mojuin süpüshuaʼa tü kasairua eekat Mmapaʼa, eejüinjatü waaʼin suulia waneepiain waya sünain tia, süka jamüin, moteerü waaʼin waʼyataain nümüin Jeʼwaa sutuma. Oonoweeshii waya sümaa tü nümakat Pablo (paashajeʼera Éfeso 5:15-17, TNM). Nnojorüle jülüjain waaʼin wakuwaʼipa, siraajeerü kaʼi waaʼu sünain aashajeʼeraa karaloukta eekai eein neʼe, sünain eʼrajaa telewisoot, sünain apasiajawaa, ayaʼlajawaa, aluwanaajaa mensaaje, eʼrajaa süchiki jaralin akanajüin sünain ashaittaa, ayaʼlajaa tü serulaat jeketkat ojuʼitüin, taapüla jee computador jee waneeirua kasa. Eeshii eekai kiʼrashaanain sünain aaʼinraa tia (Ecl. 3:1, 6).a

8. ¿Jamüsü choʼujaaka niainjachin waaʼinmaain Jeʼwaa suulialeʼeya tü kasairua eekat yaa mmapaʼa?

⁸ Nüchajaain maʼin sukuwaʼipa Satanaa süpüla waaʼinmaainjatüin tü kasairua eekat yaa Mmapaʼa otta wooʼulaain suulia aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa. Nuuʼulaküin tia namüin na anoujashii namaiwajannuukana otta ayatüsia nuuʼulaküin tia wamüin maaʼulu yaa (2 Tim. 4:10). Saashin tü Wiwüliakat, nnojotsü waaʼinmaainjatüin tü keejiakat namüin na manoujainsaliikana, niainjachi waaʼinmaaka Jeʼwaa süpüla woonooinjanain nümaa jee aleewainjanain waya nümaa (1 Juan 2:15-17). Jülüjeesü waaʼin wakuwaʼipa suulia kachiiruajüin waaʼin tü kasairua eekat yaa mmapaʼa.

¿KASA TÜ WAAʼINMAAINJATKAT?

9. (1) ¿Kasa naaʼinmaainjatka na nikirajüinkana Jesuu? (2) ¿Kasa shikirajaka anain waya nukuwaʼipa Jesuu?

⁹ Nikirajüin Jesuu Marta süpüla shiainjatüin jülüjain saaʼin tü shiʼyataainkat nümüin Jeʼwaa suulialeʼeya wanee kasa. Tia meematüsü aka saaʼin tü nikirajakalü anain Jesuu na nikirajüinkana wanaa sümaa nüküjüin namüin shiainjatüin naaʼinmaain tü Nuluwataayakat Maleiwa (paashajeʼera Mateo 6:22; Mateo 6:33, TNM). Nikirajüinya Jesuu na nikirajüinkana sükajee tü nukuwaʼipakat, süka jamüin, nnojoluin wainmain kasa nümaʼana. Akaʼaya nia, mepiasai jee moumainsai (Luc. 9:58; 19:33-35).

10. ¿Kasa washatüinjatka sünainjee nukuwaʼipa Jesuu?

¹⁰ Shia jülüjaka naaʼin Jesuu waneepia tü aküjaakat pütchi. Jamüshijaʼa nia, chajachi aküjüin pütchi suluʼu tü pueulokot Capernaum. Nayasaʼa na wayuukana chayaa, «nemeʼejüin naaʼin shiiʼiree makateein nia namaa. Asouktüshi Jesús: ‹Acheküshi taküjüinjachin tü pütchi anasükat suluʼupünaa tü pueulokat süpüshua, süchiki nukuaippa Maleiwa sünain aluwatawaa›» (Luc. 4:42-44). Shiaʼaya maʼin naainjaka Jesuu tia. Wattakuwaishi nia sünain aküjaa pütchi sümüin wayuu süpüshuaʼa. Mayaainjeʼe maainjalain Jesuu sümaa lotuin nukuwaʼipa, choʼujaʼawaisü nümüin eemerawaa (Luc. 8:23; Juan 4:6).

11. (1) ¿Jamüshi nnojoika nükaaliinjain Jesuu chi wayuu achuntüshikai kaaliinwaa nümüin? (2) ¿Kasa nikirajaka anain Jesuu na nikirajüinkana?

¹¹ Soʼu wanee kaʼi ekirajüshi Jesuu na nikirajüinkana, nüntaka wanee wayuu nünainmüin sünain nümüin nümüin: «Ekirajüikalee, anashi müleka puluwataale nümüin chi tepayakai süpüla naapüinjatüin tamüin süpüshi tü niʼipünaakat chi washikai wapüla ouktaiwaʼaya nia». Nnojoishi nükaaliinjain Jesuu chi wayuukai, süka jamüin, naaʼinmaain ekirajaa na nikirajüinkana soʼu tia. «Jalia jia suulia kachiiruaa aaʼin tü washirüükat», müshi Jesuu namüin na nikirajüinkana. Naashin Jesuu, nnojoleerü jülüjain naaʼin na nikirajüinkana tü naʼyataainkat nümüin Maleiwa shiale jülüjain naaʼin tia (Luc. 12:13-15).

12, 13. (1) ¿Kasa naainjaka Jesuu wanaa sümaa chajachin nia suluʼu tü aʼwaajüleekat Maleiwa? (2) ¿Jamüshi nnojoika naashajaweein Jesuu namaa na griego aashajaweekana nümaa?

¹² Wainma maʼin tü alatakat nümüin Jesuu süpülapünaa ouktüin nia (Mat. 26:38; Juan 12:27). Nütüjaa aaʼu Jesuu müliainjachin maʼin nia sümaa nuʼutünüinjachin aaʼin. Akaʼaya nia, nütüjaa aaʼu naaʼinrüinjatüin wainma kasa süpülapünaa nuʼutünüin aaʼin. Jaʼrai kaʼi süpülapünaa tia, püliikoʼushi Jesuu wanaa sümaa nüntüin Jerusalénmüin otta apanapajünüshi nia sutuma wayuu maʼaka chi aluwataaikai naaʼu (Luc. 19:38). Waneemüin kaʼi süchikijee tia, nüjünajaain Jesuu suluʼujee tü aʼwaajüleekat Maleiwa na oikkaaliikana süka nemeejüin wayuu shiiʼiree nakanajüinjanain wainma nneerü (Luc. 19:45, 46).

¹³ Wanaa sümaa tia, chajana Jerusalén waneeinnua wayuu griego süpüla nekaainjanain namaa na judíokana soʼu tü Pascuakat. Natüjaapa saaʼu tü naainjakat Jesuu, ponoshootosü naaʼin. Shiasaʼa nasakitka chi aluwataaushikai Felipe müleka eere süpüla naashajaain nümaa Jesuu. Nnojoipejeʼe aashajaain Jesuu namaa süka nnojoluin nüchajaain nükaaliinjünüin suulia oʼutüna aaʼin. Tü naaʼinmaakat Jesuu shia aaʼinraa tü nuluwataakalü apüla nia Jeʼwaa, naapüinjachin nikii süpüla ouktaa waaʼu. Nüküjüin Jesuu namüin na nikirajüinkana sünain nülüʼülüin süpüla oʼutüna aaʼin otta yapainjana naya süpüla ouktaʼaya. Ouktüle naya sümaa waneepiain nümaa Jeʼwaa, kateena oʼu süpüla kaʼikat süpüshuaʼa nutuma Jeʼwaa. Nüküjüinya Felipe nünüiki Jesuu namüin na griegokana (Juan 12:20-26).

14. Mayaapejeʼe shiain naaʼinmaain Jesuu tü aküjaakat pütchi, ¿kasa maa naaʼinrapuʼukaʼaya?

¹⁴ Mayaapejeʼe shiain naaʼinmaain Jesuu tü aküjaakat pütchi soʼu yaajachin nia yaa Mmapaʼa, eesü waneeirua kasa naaʼinrakat. Chajachinka nia sünain wanee miʼiraa shikiira kaʼwayuusee eere wiinojaain wüin nutuma (Juan 2:1, 2, 6-10). Akaʼaya nia, oʼunapuʼushi sünain ekawaa nepialuʼu na naʼaleewainkana otta nepialuʼu na wayuu aapajeekana tü nikirajakalü anain (Luc. 5:29; Juan 12:2). Otta müsia, akatatpuʼushi kaʼi süpüla oʼuraajaa, süpüla naashajaain suluʼu naaʼin jee süpüla eemerawaa (Mat. 14:23; Mar. 1:35; 6:31, 32).

NNOJO WAAʼINMAAIN WANEE KASA NAATA

15. (1) ¿Kasa waaʼinrajatka naashin Pablo? (2) ¿Jamüsü anaka washatüle nukuwaʼipa Pablo?

¹⁵ Tü wakuwaʼipakat sünain anoujaa müsü aka saaʼin nukuwaʼipa wanee wayuu ayoujiraai naashin Pablo. Müsüjeseʼe nnojoluinjatüin jülüjain waaʼin tü kasairua eekai sütaʼülüin wakuwaʼipa suulia anoujaa (paashajeʼera Hebreokana 12:1, TNM). Niʼitaain Pablo wapüleerua akuwaʼipaakat tia. Jamüshijaʼa nia, eeshijaʼa süpüla washirüin nia sümaa niʼnnaajünüin maʼin saaʼu nekiipüʼüin nia na fariseokana, nnojotpejeʼe kasajatüin nümüin asaʼwataa tia süka shiain jülüjain naaʼin tü kasa nümaʼanajeejatkat Maleiwa. Naaʼinmaasü maʼin Pablo tü aküjaakat pütchi jee wattakuwaishi nia suluʼupünaa mma maʼaka saaʼin Siria, Asia Menor, Macedonia otta müsia Judea. Akaʼaya nia, keeʼireeshaatasü naaʼin oʼunaa chaa iipünaamüin eere Maleiwa. «Nnojolüitpa jülüjüin taaʼin tü kasa mojusü taʼwaataapüʼükat aluʼu paalainka. Shiaitpa jülüjaka taaʼin tü kasa anasü tasaʼwajeekat amüin. Shiaitpa kachiiruaka taaʼin jooluʼu tü kasa anasu nünaajakat tapüla chi Maleiwakai», müshi Pablo (Filip. 1:10, TNM; 3:8, 13, 14). Sutuma maʼwayuusein Pablo, jülüjasü naaʼin waneepia tü niʼyataainkat nümüin Maleiwa (1 Cor. 7:32-35).

16, 17. (1) ¿Kasa jülüjainjatka waaʼin süpüla washatüin nukuwaʼipa Pablo? (2) ¿Kasa naaʼinraka Mark sümaa Claire sutuma nashatüin nukuwaʼipa Pablo?

¹⁶ Maaʼulu yaa, eeshii wawalayuu eekai maʼwayuusein süpüla shiainjatüin naaʼinmaain naʼyataain nümüin Jeʼwaa (Mat. 19:11, 12). Eekajasaʼa chi wayuu eekai kaʼwayuusein, wainmaleʼe niʼyataain süpüleerua nüpüshi nuulialeʼeya chi eekai maʼwayuusein. Shiapejeʼe jülüjainjatüin waaʼin tü waʼyataainkat nümüin Jeʼwaa, jaʼitainna kaʼwayuusein jee maʼwayuusein waya. Wanoukteʼerüinjatü wakuwaʼipa suulia shiain waaʼinmaain wanee kasa naata suulia aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa.

¹⁷ Wekirajaa sünain nukuwaʼipa Mark sümaa Claire, tü nuʼwayuusekat, chejeʼewalii naya suluʼujee mmakat Gales (Reino Unido). Pürekutsootshii naya nnojoliiwaʼaya kasaalüin, oʼttüshii naya kettaapa natuma tü koleejiaakat. Ayatüshiʼiya naya pürekutsooliin kasaatpa naya. Shiasaʼa sutuma kooʼomüinweein natuma naʼyataain nümüin Maleiwa, nnojotsü wainmain maʼin kasa namaʼana, müsüjeseʼe napütüin wanee nepia müleʼu otta müsia tü naʼyataainkat. Sutuma naainjain tia, oʼunüshii naya wattapünaa sünain akaaliinjaa sünain akumajaa Piichi Outkajaalee jee Piichi süpülajatka outkajawaa miyoʼu. Soʼu tü 20 juya alatüitpakat, akaaliinjashii sünain akumajaa watta saalii Piichi Outkajaalee chayaa África. Neʼrüin naya wawalayuukana sünain kaaliin naya nüpüla Jeʼwaa wanaa sümaa sajaʼtteein nanneetse. Saashin Claire, talatüshii maʼin naya süka naʼyataain waneepia nümüin Jeʼwaa, wainma naʼaleewainyuu otta nnojotsü kasain choʼujaain namüin. Saashin tia wawalakat, anaʼleesia aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa waneepia suulialeʼeya tü kasa nooʼulaakat süpüleerua. Müsia neʼe nanüiki wainma wawalayuu aʼyataakana waneepia nümüin Jeʼwaa.b

18. ¿Kasa wasakireʼerüinjatka waaʼin wayakana wapüshuaʼa?

¹⁸ Anashii wasakireʼerüle waaʼin wayakana wapüshuaʼa sünain tüü: «¿Kapülasüche taaʼin aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa? ¿Shiache neʼe taaʼinmaaka waneeirua kasa suulialeʼeya aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa? ¿Kasaka tanoukteʼerüinjatüin sünain takuwaʼipa?». Eesüjaʼa shiale choʼujaain wamüin waashajeʼerüin tü Wiwüliakat waneepia sümaa wekirajaain sünain. Wekirajaweerü anain tia suluʼu tü wanee ekirajaayakat.