Wekirajaainjatka anain sünain tü outkajawaakat Wakuwaʼipa otta Waʼyataain nümüin Maleiwa
JUUNIOʼU 3-9
KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ WIWÜLIAKAT | GALACIA 4-6
«‹Tü nüchikikat Abraham, aküjasü süchiki wane kasa› wamüin»
it-1-S 65 püt. 1
Agar
Naashin chi aluwataashikai Pablo, tü nayaawasekat na israeliitakana shia Agar. Nupueulose naya Jeʼwaa sutuma naainjain tü sümakat tü Pütchi Nüpansaajakat Jeʼwaa nükajee Moisés, chaa saaʼu tü uuchi kanüliakat Sinaí. Sutuma tia, achepchieeshii naya. Isasü nachiki naainjain süpüshuaʼa tü sümakat tü Pütchi Nüpansaajakat Jeʼwaa nükajee Moisés süka joʼuuin naya sümaa kaainjalaa. Sünainjee tia pütchikat, nnojoishii taashin na israeliitakana, kettaashii neʼe süpüla outaa müshiijeseʼe achepchieein naya (Jn 8:34; Ro 8:1-3). Shia Agar nayaawaseka na israeliita eejanakana soʼu nükalia Pablo, achepchieeshii naya napüshuaʼa. Akaajasaʼa na anoujashii chainjanakana iipünaa aneekuushikana nutuma chi nütchinkai Maleiwa, süchonnii naya «tü Jerusalén chakat iipünaa», tü makalü aka saaʼin wanee jierü nutuma Maleiwa. «Tü Jerusalén chakat iipünaa», nnojotsü achepchieein, maʼakaapuʼu nnojoluin achepchieein Sara. Sümaiwa paala, müliapuʼushi Isaac nutuma Ismael, müsia neʼe nakuwaʼipa na süchonniikana «tü Jerusalén chakat iipünaa» (na taashikana nutuma Jesuu), müliashii naya natuma na süchonniikana tü Jerusalén eejatka nükalioʼu Pablo. Ajünajaanüsü Agar nümaa chi süchonkai, akaʼaya neʼe na israeliitakana nutuma Jeʼwaa, niyüülajüin naya süpüla nnojoliinjanain nupueulosein (Gal 4:21-31; paashajeʼera Jn 8:31-40).
(Galacia 4:26, 27, TNM) Tü Jerusalén chakat iipünaa taashisü shia jee shia tü weikat. 27 Müsü tü ashajuushikat: «Pia jierü machonkat süka maralüin pia, mayaapejeʼe machoin pia maaʼulu, anasü talatüle pia sümaa puʼwaatüin maʼin. Wainmeena na püchonniikana suulia tü jierü kaʼwayuusekat».
Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Wiwüliakat
(Galacia 4:6, TNM) Süka nüchoin jia chi Maleiwakai, nuluwataain nütchin chi Nüchonkai suluʼumüin waaʼin. Otta müshii waya nutuma: «¡Abba, Taatchee!».
w09-S 1/4 13
¿Pütüjaa aaʼu?
¿Jamüshi «¡Abba, Taatchee!» nümaka Jesuu nuʼuraajapa nümüin chi nüshikai?
Tü pütchi ʼabbáʼ makat süka arameo, eesü süpüla sülatinnüin mayaa: «tashi» jee shiale «Taata». Apünüintua süküjünüin tia pütchikat suluʼu tü Wiwüliakat wanaa sümaa niain aashajaanüin amüin Jeʼwaa, chi Washi iipünaajachikai. Naküjain waneinnua wayuu tia soʼunnaa noʼuraajüin maʼin. ¿Jamüsüche nuchuntaka Jesuu tia pütchikat?
Müsü sünüiki wanee karaloʼuta: «Soʼu nükalia Jesuu, tü pütchikat ʼabbāʼ, nia achuntaka maʼin shia wanee tepichi süpüla naashajaain nümüin chi nüshikai sümaa kojutuin nia nutuma» (The International Standard Bible Encyclopedia). Tia pütchikat shia tü nütüjamaatakat palajana wanee joʼuu. Jamüshijaʼa Jesuu nüküjain tia soʼu chajachin nia saaʼu tü wutaikat Getsemaní süpülapünaa nuʼutunuin aaʼin, müshi nia nümüin Jeʼwaa: «Abba, Taatchee» (Marcos 14:36, TNM).
Anuu sooʼomüin sünüiki tü karaloʼutakat: «Sünain tü karaloʼutairua nashajakat na judíokana soʼu suluwataain Grecia naaʼu otta Roma, nnojotsü achuntünüin tü pütchikat ʼabbāʼ süpüla saashajaanüin nümaa Maleiwa, nnojotsü naaʼinrüin tia suulia mojutuin Maleiwa namüin». ¿Kasa maa aküjünaka süchiki tia pütchikat? «Sutuma müin nünüiki Jesuu nümüin chi Nüshikai, wayaawata aaʼu aleewashaatain maʼin nia nümaa Maleiwa». Suluʼu tü karaloʼuta nüshajalakat Pablo, eere süküjünüin piantua tü pütchikat ʼabbáʼ, shiiʼiyatüin nachuntapuʼuin na anoujashiikana tia pütchikat naashajaapa nümaa Maleiwa (Roma 8:15, TNM; Galacia 4:6, TNM).
w10-S 1/11 15
¿Pütüjaa aaʼu?
«Tayaʼa nuchepchiaka Cristo je kamojulashi taya sünainjee aküjaa nüchiki», ¿jamüshi nümaka Pablo? (Gal 6:17).
▪ Namüin na anoujashii eejanakana soʼu nükalia Jesuu, eesü süpüla wainmain tü kasa nüküjeekalü achiki Pablo. Sümaiwa paala, asijünapuʼusü süka kachueera jaʼisü nata na ataʼünakana sünain atkawaa, na aʼluwajakana wanee aʼwaajülee otta na achepchiee aʼluwataakana. Sümojulasü nata süchikanain tü kachueerakat jee shia wanee kasa japüika atuma naya.
Nnojotpejeʼe müin süpüshuaʼa tia. Eepuʼushii na wayuu eʼitaakana jeerü sünain nata süpüla shiyaawatünüin aaʼu naatain neʼiruku jee tü nanoujakalü anain. Müsü sünüiki wanee karaloʼuta: «Na sirio aʼwaajakana Hadad otta Atargatis neeʼiyatüin naʼwaajüin naya maleiwayaashiikana sükajee wanee jeerü sünain najapükii jee shiale sünain nanut [...]. Na aʼwaajakana Dionisio neʼitaain sünain nata shiyaakua süpana wanee wunuʼu kanüliakat hiedra» (Theological Dictionary of the New Testament).
Eetaashii joo waneinnua wayuu atüjakana süpüleerua tü sümakat tü Wiwüliakat, aküjakana shiain nüküjeein achiki Pablo kamojulain nüta sutuma niʼyaajünüin sünainjee nüküjain pütchi (2 Corinto 11:23-27). Eesü nnojorüle shiain nüküjeein achiki Pablo sümojula tü nütakat sutuma wanee kasa. Wanaa sümaa nümüin Pablo «kamojulashi taya sünainjee aküjaa nüchiki», eesü süpüla shiain naashajaain achiki tü nukuwaʼipakat sünain anoujaa.
JUUNIOʼU 10-16
KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ WIWÜLIAKAT | ÉFESO 1-3
«Tü naaʼinrakat Jeʼwaa otta tü nuuntakat»
it-2-S 981 püt. 2
Tü nnojotkalü atüjaanüin aaʼu paala
Nuluwataaya chi Mesíaskai. Nüküjain Pablo sünain tü karaloʼuta nüshajakat, tü nnojotkalü atüjaanüin aaʼu paala nüchiki Kürisüto. Nüküjain suluʼu Éfeso 1:9-11, niʼraajirüin Maleiwa tü pütchi «nnojotkat [atüjaanüin] aaʼu paala», tü sünainpünaakat tü keeʼireekat naaʼin, müsü mayaa: «Talatüsü naaʼin chi Maleiwakai saaʼu niiʼiyatüinjatüin wamüin jooluʼu nünainjee Cristo tü nnojotkat [atüjaanüin] aaʼu paala. Ekettaajeerü nütüma Maleiwa soʼuweena wane kaʼi sünain nükotchajeerüin kasakat süpüshua tü chasükat iipünaa otta yaasükat saaʼu mmakat, süpüla niainjachin Cristo chi Nüneekajalakai aluwataain saaʼu, süka niʼitaatüjülüʼinya tü sükaliakat paala. Aneekünüshii wayakana judíokana nütüma chi Maleiwakai süpüla nüchooinjanain waya sümaa wakatannuin nütüma süpüla nümaainjanain Cristo, maa aka süpüshua naaʼinreekat paala». Tü pütchi «nnojotkat [atüjaanüin] aaʼu paala» süküjain eeinjachin wanee aluwataai, nia Aluwataainjachika Jesuu nutuma Maleiwa. Tü nüküjeekalü achiki Pablo wanaa sümaa nümüin «tü chasükat iipünaa», naya naashajaaka achiki na aluwataainjanakana nümaa Jesuu chaa iipünaa. Otta na yaakana «saaʼu mmakat», naya na wayuu nuluwataainjanakana aaʼu Jesuu. Niiʼiyatüin Jesuu namüin na nikirajüinkana sünainpünaain tü Nuluwataayakat tü pütchi nnojotkalü atüjaanüin aaʼu paala, müshi nia: «Nnojotsü atüjaanüin aaʼu paala süchiki nukuaippa Maleiwa sünain aluwatawaa. Otta müshia jooluʼu, oʼttüichipa nia sünain niiʼiyatüin shia jümüin jiakana tekirajüinkana» (Mr 4:11).
(Éfeso 1:10, TNM) Tü naaʼinreetkat Maleiwa kettaapa sükalia, shia nükotchojeenain napüshuaʼa na chakana iipünaa otta na yaakana saaʼu mmakat süpüla nuluwataainjachin Kürisüto naaʼu. Nükajee niakai,
w12-S 15/7 27, 28 püt. 3, 4
Nükotchojüin Jeʼwaa na nüpüshinjanakana
3 Tü kasa naaʼinrakat Jeʼwaa pansaasü shia waneepia sümaa tü keeʼireekat naaʼin. Müsüjeseʼe «kettaapa sükalia» nutuma Maleiwa, nukumajüin sukuwaʼipa süpüla kottüinjanain napüshuaʼa na chakana iipünaa otta na yaakana saaʼu tü Mmakat (paashajeʼera Éfeso 1:8, 9; Éfeso 1:10, TNM). Piama sukuwaʼipa süpüla shikeraajüin tü naaʼinreekat Jeʼwaa. Tü naaʼinrakat palajana shia yapain nutuma na anoujashii aneekünakana süpüla aluwatawaa chaa iipünaa nümaa Jesuu. Oʼttüsü tia soʼu tü juyakat 33 soʼu wakalia, wanaa sümaa nükotchojüin Jeʼwaa na wayuu aluwataainjanakana nümaa Jesuu chaa iipünaa (Aluw. 2:1-4). Sükajee outuin Kürisüto saaʼu wayuu süpüshuaʼa, lotuitpa nakuwaʼipa nuʼupala Maleiwa na anoujashii chainjanakana iipünaa otta eeinapa süpüla katüin noʼu waneepia. Müshiijeseʼe «nüchonnii waya Maleiwa» namüin (Roma 3:23, 24; 5:1; 8:15-17).
4 Tü piamakat sukuwaʼipa shia yapain nutuma na kepiainjanakana yaa saaʼu tü Mmakat paʼaraiisüpa shia. Niainjachi Jesuu aluwataaka naaʼu. Napüshi naya wayuukana, naya na «wane wayuuirua watta maʼi saalii» sümaka tü Wiwüliakat (Alat. Map. 7:9, 13-17; 21:1-5). Soʼunnaa tü Miitkat juya Nuluwataainjachika oʼu Jesuu, eejeena wainma wayuu asoʼiraakana aaʼin jee naainjeerü tü keeʼireekat naaʼin Maleiwa (Alat. Map. 20:12, 13). Weeʼiyateerü paaʼinwaain waya namaa na asoʼiraainjanakana aaʼin. Soʼu sajaʼttüin tü Miitkat juya, tü kasa yaakat saaʼu tü mmakat ooʼulaküneerü naaʼin sünain anoujaa, neeʼiyatüle shiimain naainjeein tü keeʼireekat naaʼin Maleiwa, aneeküneena naya süpüla nüchonniin naya Maleiwa jee kepieena naya saaʼu tü mmakat (Roma 8:21; Alat. Map. 20:7, 8).
Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Wiwüliakat
(Éfeso 3:13, TNM) Nnojo juuʼulaain suulia anoujaa saaʼu jiʼrüin müliain taya jünainjee, süka kojuteenain jia atumawaa sünainjee tü tamülialakat.
(Éfeso 3:19, TNM) Süpüla jiyaawatüin saaʼu tü jaalinkat nüpüla Kürisüto, tü alanaʼaleekat suulia tü kasa jütüjaakalü aaʼu, tia süpülajatü jiʼrüin süpüshuaʼa tü kasa naapeetkat Maleiwa jümüin.
cl-S 299 püt. 21
«Jiyaawatüin saaʼu tü jaalinkat nüpüla Kürisüto»
21 Tü pütchi «jiyaawatüin saaʼu» makat, sünainjeejatü wanee pütchi griego, «watüjain wanee kasa sünainjee tü waaʼinrakat» maluʼulu shia. Aire wapüla na waneinnua maʼaka naaʼinrüin shia Jesuu, kapüleerü waaʼin tü nakuwaʼipakat, waapamaateerü tü kasa choʼujaakat namüin otta moteerü waaʼin naainjala, waaʼinrüle tia wayaawateerü aaʼu tü suluʼukat naaʼin. Sükajee waaʼinrüin tia, wayaawateerü saaʼu tü waalinkat nüpüla Kürisüto, tü alanaʼaleekat suulia tü kasa watüjaakalü aaʼu. Nnojo motuin waaʼin warütkaajeenain nünainmüin Jeʼwaa sükajee waaʼinrüin tü naaʼinrapuʼukat Jesuu.
JUUNIOʼU 17-23
KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ WIWÜLIAKAT | ÉFESO 4-6
«Waʼata wanain süpüshuaʼa tü korolo watkaayakat»
Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Wiwüliakat
it-2-S 938 püt. 5
Tü akuwaʼipaa wulekat
Chi naaʼinkai Maleiwa. Tü nütchinkat Jeʼwaa jüüjüüsü waneepia nümüin otta naaʼinrüin waneepia tü eʼitaanakat nüpüleerua. Wuleshi nia jee naaʼinrüin Maleiwa wainma kasa anasü nükajee. Müsüjeseʼe süküjünüin wulein tü nütchinkat Maleiwa (Sl 51:11; Lu 11:13; Ro 1:4; Éf 1:13). Chi wayuu eekai naaʼu chi naaʼinkai Maleiwa wulesü tü nukuwaʼipakat. Mojeerü naaʼin chi naaʼinkai Maleiwa watuma müleka waaʼinrüle kasa yarüttüsü (Éf 4:30). Eesü süpüla mojuin naaʼin chi naaʼinkai Maleiwa süka shiain tia wanee akuwaʼipaa jaʼyakat nünain Maleiwa. Nnojoleechi chi naaʼinkai Maleiwa waaʼu waaʼinrüle tü kasa yarüttüsükat (1Te 5:19), otta ayatüle waaʼinrüin tia, mojeerü naaʼin chi naaʼinkai Maleiwa watuma jee nüʼünüüjeena waya (Isa 63:10). Mojule naaʼin chi naaʼinkai maleiwa nutuma wanee wayuu mojutsai nia nümüin. Kaainjalaa tia jee müsü nünüiki Jesuu süchiki tia: «Müiria nnojolüin alatinnüin juulia, maa aka maaʼulu otta mapeena» (Mt 12:31, 32; Mr 3:28-30; paashajeʼera ESPÍRITU).
(Éfeso 5:5, TNM) Süka jütüjaain saaʼu tüü jee jiyaawatüin saaʼu: chi wayuu aʼluwajiraakai nukuwaʼipa, chi yarüttakai akuwaʼipa, chi kachiiruakai aaʼin wainmain kasa nümaʼana süka müin tia nümüin maʼaka wanee nümaleiwase, nnojoleechi eein nuluwataapa Kürisüto nümaa Maleiwa.
it-1-S 255 püt. 5
Kachiiruaa aaʼin wainma kasa
Jayasü saaʼu tü waaʼinrakat. Jayasü naaʼu wanee wayuu kachiiruain naaʼin wainmain kasa nümaʼana sükajee tü naaʼinrakat. Niiʼiyatüin tia sükajee tü kasa mojusü jülüjakat naaʼin jee tü keeʼireekat naaʼin. Nüküjain Santiago sünain kaainjalain wanee wayuu süka noonooin sümaa tü kasa mojusü keeʼireekat naaʼin (Snt 1:14, 15). Wayaawata aaʼu kachiiruain naaʼin wanee wayuu wainmain kasa nümaʼana sükajee tü naaʼinrakat. Naashin chi aluwataaushikai Pablo, kachiiruale naaʼin wanee wayuu wainmain kasa nümaʼana müshi kamaleiwasekai nia (Éf 5:5, TNM). Chi wayuu kachiiruakai aaʼin wainmain kasa nümaʼana, müsü tia maʼaka saaʼin wanee nümaleiwase nümüin otta alanaʼaleesia nümüin tia suulia tü niʼyataainkat nümüin Maleiwa otta suulia nuʼwaajüin chi Kakumalakai nia (Ro 1:24, 25).
JUUNIOʼU 24-30
KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ WIWÜLIAKAT | FILIPOS 1-4
«Nnojo shapaain jaaʼin sooʼopünaa wanee kasa»
(Filipos 4:6, TNM) Nnojo shapaain jaaʼin sooʼopünaa wanee kasa, juʼuraaja sooʼopünaa kasa süpüshuaʼa otta juchunta maʼin nümüin Maleiwa sümaa jaapüin analuʼut nümüin.
(Filipos 4:7, TNM) Tü anaa naapakat Maleiwa jümüin, tü isakat süchiki wayuu shiyaawatüin saaʼu, shieerü aaʼinmajaka tü jaaʼinkat.
Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Wiwüliakat
(Filipos 2:17, TNM) Müshi toʼyotunakai aaʼin maʼaka shiʼyotunüin tü wiinokot saaʼu tü mürüt oʼutunakalü aaʼin nümüin Maleiwa otta süpüleerua tü jiʼyataainkat nümüin niakai sutuma kanoulain jia. Mayaapejeʼe müin takuwaʼipa, ayatüsia talatüin taaʼin wanaa jümaa.
it-2-S 525 püt. 9
Tü aapünakat nümüin Maleiwa
Tü oʼyotunakat saaʼu tü aʼajüleekat. Sümaa tü kasairua aapünakat nümüin Maleiwa eesü tü kasa oʼyotunakat saaʼu tü aʼajüleekat. Oʼttüshii sünain naainjain tia na israeliitakana nantapa suluʼumüin tü Mma Aapünakat namüin (Nú 15:2, 5, 8-10). Wiino tia kasa oʼyotunakat saaʼu tü mürüt oʼutunakalü aaʼin nümüin Maleiwa (Nú 28:7, 14; paashajeʼera Éx 30:9; Nú 15:10). Müsü nünüiki Pablo namüin na anoujashii chejeʼewaliikana Filipos: «Müshi toʼyotunakai aaʼin maʼaka shiʼyotunüin tü wiinokot saaʼu tü mürüt oʼutunakalü aaʼin nümüin Maleiwa otta süpüleerua tü jiʼyataainkat nümüin niakai sutuma kanoulain jia. Mayaapejeʼe müin takuwaʼipa, ayatsia talatüin taaʼin wanaa jümaa». Nüküjain Pablo müin niʼyotunakai aaʼin maʼaka shiʼyotunüin tü wiinokot süpüla niiʼiyatüin anain maʼin nümüin niʼyataain napüleerua na nuwalayuukana sünain anoujaa (Flp 2:17, TNM). Süpülapünaa outuin nia, müsü nünüiki nümüin Timoteo: «Müichipa toʼyotunakai aaʼin maʼaka shiʼyotunüin tü wiinokot otta alüʼütsü maʼin takalia süpüla taashin taya» (2Ti 4:6, TNM).
(Filipos 3:11, TNM) müleka eere süpüla tasaʼwatüin tü palajatkat asoʼirawaa aaʼin.
w07-S 1/1 26 püt. 5
Oʼttüitpa «tü palajatkat asoʼirawaa aaʼin»
5 Na anoujashii chainjanakana iipünaa, «tü Israel nüneekakat Maleiwa» münüshii naya, kotteena naya waneepia nümaa Jesuu chaa iipünaa (Galacia 6:16, TNM; 1 Tesalónica 4:17). «Tü palajatkat asoʼirawaa aaʼin» münüsü tia (Filipos 3:10, 11, TNM; Alateetkat Mapeena 20:6, TNM). Shiasaʼa sajaʼttapa tü palajatkat asoʼirawaa aaʼin, anteerü tü kaʼi nasoʼiraweenakalü oʼu na wayuu kepiainjanakana waneepia yaa saaʼu tü mmakat, paʼaraiisüpa shia. Watüjaainjatü aaʼu tü aküjünakat süchiki tü palajatkat asoʼirawaa aaʼin jaʼitaina kepiainjanain waya chaa iipünaa jee yaa saaʼu tü mmakat. ¿Jamüsüche sukuwaʼipa tia? ¿Oʼttüitpache tia?