EKIRAJAAYA 5
Akaalinjüneeshii natuma wayuu miyoʼuyuu
¿JARALIICHE NA AKAALINJAINJANAKANA MAʼIN NA PÜCHONNIIKANA?
Choʼujaasü namüin na tepichikana nachiaanüin suulia kasa mojusü otta nakaalinjünüin sutuma wayuu miyoʼuyuu. Niainjachi akaalinjaka naya chi nashikai jee tü neikat. Eepejeʼe süpüla nakaalinjünüin natuma waneinnua wayuu miyoʼuyuu.
¿JAMÜSÜ CHOʼUJAAKA NAKAALINJÜNÜIN NA TEPICHIKANA NATUMA NA MIYOʼUYUUKANA?
Eesü mma eere nnojoluin nalatirüin maʼin kaʼi na tepichikana namaa na wayuu miyoʼuyuukana. Jülüja paaʼin tüü:
Waneepiashii na tepichikana koleejialuʼu otta wattaleesia saalii tepichi chayaa suulialeʼeya wayuu miyoʼuyuu.
Nantapa na tepichikana nepialuʼumüin, nnojotsü eein wayuu miyoʼuyuu napüla süka niʼyataain chi nashikai jee tü neikat.
Chaa Estados Unidos ekirajaana achiirua nakuwaʼipa na tepichikana, sütüjaanaka aaʼu nalatirüin maʼaka aipirua oora kaʼiwai sünain anajaa telewisoot, sünain aapajaa muusika jee sünain ashaitaa videojuegos. Naya aaʼinrakana maʼin tia na tepichi asaʼwatakana 8 juya sünainmüin 12.a
Anuu tü ashajünakat suluʼu tü karaloʼutakat Hold On to Your Kids (Aférrese a sus hijos): «Na tepichikana, nnojoluitpa nashatüin nakuwaʼipa nashi, nei, na ekirajüliikana jee waneinnua wayuu miyoʼuyuukana noulia otta nnojoishii achuntuin kaalinwaa namüin, [...] naya neʼe nachajaakana na tepichijiraakana wanaa namaa».
TÜ PAAʼINRAJATKAT SÜPÜLA PIKIRAJÜIN NAYA
Alatirüinjachi pia kaʼi namaa
TÜ SÜMAKAT TÜ WIWÜLIAKAT: «Pikiraja püchon wanaajiraa sümaa tü wopu kaluʼuinjachikat nia; laülaapa nia nnojoleechi ojunujaain suulia» (Proverbios 22:6).
Kamalainsü namüin na tepichikana nekirajünüin otta nakaalinjünüin nutuma nashi jee nei. Naashin na atüjakana süpüleerua nakuwaʼipa na tepichikana, shia kojutuleeka namüin na tepichikana tü nümakat chi nashikai jee tü neikat namüin suulialeʼeya tü namakat na naʼaleewainkana. Suluʼu tü karaloʼutakat You and Your Adolescent (Su hijo adolescente y usted), müshi Laurence Steinberg, wanee ekirajüi sünain Psicología: «Tü nakuwaʼipakat otta tü jülüjakat naaʼin na jimaʼaliikana otta na majayünnüükana, sünainpünaasü maʼin tü ekirajünakalü anain naya nutuma nashi jee nei». Anuu sooʼomüin nünüiki: «Jimaʼaipa chi püchonkai nütüjawee aaʼu jamüin pünüiki süchiki waneirua kasa otta jülüjasü naaʼin tü pümakat, naaʼinrüin tia jaʼitairü nnojoluin anashiin nümüin süpüshuaʼa tü pümakat».
Kojutushi pia namüin na püchonniikana, müsüjeseʼe anain pajayatüle maiwaʼaya naya. Pülatira kaʼi namaa, püküja namüin jamüin pünüiki süchiki wanee kasa, püküja namüin kasain kojutuin pümüin otta tü pütüjakat sünainjee tü alatüitkat pümüin.
Puchunta kaalinwaa nümüin wanee wayuu miyoʼu eekai lotuin nukuwaʼipa
TÜ SÜMAKAT TÜ WIWÜLIAKAT: «Kekiijeechi maʼin wanee wayuu naʼaleewajaale nümaa chi wayuu kekiikai maʼin» (Proverbios 13:20).
¿Eeshiche wanee wayuu miyoʼu piʼraajakai anakai süpüla nüshatüin akuwaʼipa chi püchonkai? ¿Eeshiche süpüla nülatirüin kaʼi chi püchonkai nümaa? Ayatüinjachipajaʼa piain laülaain naaʼu chi püchonkai, shiajaʼa neʼe aneerüin maʼin nikirajia chi püchonkai putuma müleka pükaalinjünüle nutuma wanee wayuu eekai lotuin nukuwaʼipa otta nnojoleechika aaʼinrüin wanee kasa mojusü nümüin chi püchonkai. Aküjünüsü suluʼu tü Wiwüliakat anain maʼin nukuwaʼipa wanee jimaʼai kanüliakai Timoteo sünainjee aleewain nia nümaa chi aluwataaushikai Pablo jee ayatsia anain nukuwaʼipa nütaralaaleepa. Akaʼaya Pablo, anasü nukuwaʼipa saaʼujee aleewain nia nümaa Timoteo (Filipos 2:20, 22).
Maaʼulu yaa, watta naalii wayuu nnojoliikana kottüin sümaa napüshi süka wattain nepia na natuushinuukana, nalaülayuu jee waneirua napüshi. Müle pukuwaʼipa, püchajaweein sukuwaʼipa süpüla nalatirüin kaʼi na püchonniikana namaa wayuu miyoʼuyuu anakana süpüla nashatüin akuwaʼipa.
a Wanee kasa atüjaanaka aaʼu shia nalatirawalin na jimaʼaleematakana maʼaka mekiisat oora kaʼiwai sünain tia kasakalüirua. Nnojotpejeʼe shiain aküjünüin süchiki tü oora nalatirakat suluʼu Internet koleejialuʼu jee nepialuʼu sünain aainjaa natareease.