JUECES
1 Josué omano rire,+ umi israelita oporandu Jehovápe:+ “¿Mávapa opunteáta ore apytégui oho hag̃ua oñorairõ umi cananéondi?”. 2 Ha Jehová heʼi chupekuéra: “Judá trívu raẽvete ohóta.+ Che ahejáma ipoguypekuéra upe yvy”. 3 Upémarõ Judá trivugua heʼi iñermanokuéra Simeón trivuguápe: “Jaha chendive pe território oñemeʼẽ vaʼekuépe chéve*+ ha ñañorairõ umi cananéondi. Upéi aháta nendive roipytyvõ hag̃ua nde território oñemeʼẽ vaʼekuépe ndéve”. Upémarõ Simeón trivugua oho hendivekuéra.
4 Judá trivugua ohórõ guare oñorairõ, Jehová ontrega chupekuéra ipópe umi cananeo ha umi perizítape,+ ha ohundi hikuái 10.000 kuimbaʼépe pe lugár héravape Bézec. 5 Ha haʼekuéra otopa Adoni-Bézec rehe Bézecpe, ha oñorairõ hendive upépe ha ogana hikuái umi cananeo+ ha umi perizítape.+ 6 Upéi Adoni-Bézec odipara, ha haʼekuéra omuña ha ojagarra chupe. Upéi haʼekuéra otrosa chugui umi ikuã guasu ha umi ipysã guasu. 7 Ha Adoni-Bézec heʼi: “Oĩ 70 rréi atrosaka vaʼekue chuguikuéra umi ikuã guasu ha umi ipysã guasu, ha upéi haʼekuéra ombyaty umi tembiʼu hoʼa vaʼekue che meságui. Ñandejára ningo ojapo cherehe che ajapo haguéicha hesekuéra”. Upe rire ogueraha chupe hikuái Jerusalénpe+ ha upépe omano.
8 Avei umi kuimbaʼe Judá trivugua oñorairõ Jerusalén kóntrape+ ha ojagarra pe siuda, ha ojuka espádape umi hénte oĩvape upépe, ha upéi ohapy pe siuda. 9 Upéi umi kuimbaʼe Judá trivugua oho oñorairõ umi cananeo kóntrape, umi oikóva montañaháre pe Néguebpe ha pe Sefelápe.+ 10 Péicha Judá trivugua oho oñorairõ umi cananéondi Hebrónpe (ymave Hebrón héra vaʼekue Quiryat-Arbá), ha ohundi hikuái Sesáipe, Ahimán ha Talmáipe.*+
11 Upégui haʼekuéra oho oñorairõ umi hénte oikóvandi Debírpe+ (ymave Debir héra vaʼekue Quiryat-Séfer).+ 12 Upéi Caleb+ heʼi: “Pe kuimbaʼe ohóvape oñorairõ Quiryat-Séfer kóntrape ha ojagarra upe siuda, upévape ameʼẽta hembirekorã che rajy Acsá”.+ 13 Ha ojagarra upe siuda Otniel,+ Quenaz raʼy,+ Quenaz haʼe hína Caleb ermáno menór. Upévare Caleb omeʼẽ chupe hembirekorã itajýra Acsá. 14 Upéi Acsá ohokuévo iména rógape heʼi jey jey iménape ojerure hag̃ua Calébpe peteĩ yvy. Upéi Acsá oguejy hymba vúrro árigui* ha upépe Caleb oporandu chupe: “¿Mbaʼe piko reipota?”. 15 Haʼe heʼi chupe: “Emeʼẽmína chéve peteĩ rregálo ohechaukáva nde chevendesiha. Nde ningo remeʼẽ kuri chéve che yvyrã sur gotyo, peteĩ lugár isékova, upévare emeʼẽna avei chéve Gulot-Maim”.* Upémarõ Caleb omeʼẽ chupe Gulot Alto ha Gulot Bajo.
16 Ha Moisés suégro,+ pe quenita familiare,+ osẽ oho pe siuda de las palmérasgui*+ umi Judaguándi pe desiérto de Judápe, sur gotyo Arádgui.+ Haʼekuéra oho upépe ha opyta oiko umi hénte upepeguándi.+ 17 Péro Judá trívu oho iñermáno Simeón trivuguándi ha oñorairõ umi cananeo kóntrape. Haʼekuéra oataka umi cananeo oikóvape Zefátpe ha ohundipaite chupekuéra.+ Upe rire ombohéra hikuái upe siuda Hormá.*+ 18 Upéi Judá trívu ojagarra Gaza+ ha iterritório, Asquelón+ ha iterritório, Ecrón+ ha iterritório. 19 Jehová oĩ vaʼekue Judá trivuguándi, upévare haʼekuéra ojagarra umi lugár oĩva umi montañaháre. Péro ndaikatúi omosẽmba umi hénte oikóvape pe ñúme, pórke koʼãva oreko umi kárro de gérra orekóva kyse puku de iérro irruédare.*+ 20 Upéi Judá trivugua omeʼẽ Hebrón Calébpe, Moisés oprometéma haguéicha,+ ha Caleb omosẽmba umi mbohapy Anac raʼykuérape.+
21 Péro umi benjaminita ndaikatúi vaʼekue omosẽ umi jebuseo oikóvape Jerusalénpe. Upévare umi jebuseo osegi oiko umi benjaminítandi Jerusalénpe koʼag̃aite peve.+
22 Upe aja katu, José familiare+ oho oñorairõ hag̃ua pe siuda de Betel kóntrape, ha Jehová oĩ hendivekuéra.+ 23 José familiare ovichea hína kuri Betel (ymave ningo ko siuda héra vaʼekue Luz),+ 24 ha umi kuimbaʼe oho vaʼekue ovichea pe siuda ohecha peteĩ kuimbaʼe osẽva upe siudágui, ha heʼi chupe hikuái: “Ehechaukána oréve mbaʼéichapa ikatu roike ko siudápe, upéicharõ orembaʼeporãta nendive ha ndorojukamoʼãi”. 25 Upémarõ pe kuimbaʼe ohechauka chupekuéra mbaʼéichapa ikatu oike pe siudápe, ha ojuka hikuái espádape umi oikóvape pe siudápe, péro oheja oho pe kuimbaʼépe ha ifamíliape.+ 26 Pe kuimbaʼe oho umi hitita territóriope, ha omopuʼã upépe peteĩ siuda ha ombohéra Luz, ha péicha héra pe siuda koʼag̃aite peve.
27 Manasés trívu ndojagarrái koʼã siuda ni umi puevloʼi oĩva ijerére: Bet-Seán, Taanac,+ Dor, Ibleam ha Meguidó.+ Umi cananeo tovaʼatãme osegi oiko koʼã lugárpe. 28 Upéi umi israelita imbareteve rire, omombaʼapo pohýi umi cananéope,+ péro nomosẽmbái chupekuéra.+
29 Efraín trívu nomosẽmbái avei umi cananeo oikóvape Guézerpe. Umi cananeo osegi oiko ijapytepekuéra Guézerpe.+
30 Zabulón trívu nomosẽmbái umi oikóvape Quitrónpe ni umi oikóvape Nahalólpe.+ Umi cananeo osegi oiko ijapytepekuéra, ha Zabulón trivugua omombaʼapo pohýi chupekuéra.+
31 Aser trívu nomosẽmbái umi oikóvape koʼã siudápe: Akkó, Sidón,+ Ahlab, Aczib,+ Helbá, Afic+ ha Rehob.+ 32 Péicha Aser trivugua opyta oiko umi cananeo apytépe upe yvýpe, pórke nomosẽmbái chupekuéra.
33 Neftalí nomosẽmbái umi oikóvape Bet-Sémespe, ni umi oikóvape Bet-Anátpe.+ Neftalí trivugua opyta oiko umi cananeo apytépe upe yvýpe.+ Umi oikóva Bet-Sémespe ha Bet-Anátpe ombaʼapo pohýi chupekuéra g̃uarã.
34 Umi amorreo ndohejái Dan trivuguápe oguejy pe ñúme, upéicha rupi Dan trivugua forsadoite opyta oiko umi montañaháre.+ 35 Péicha umi amorreo tovaʼatãme opyta oiko pe Sérro Hérespe, Ayalón+ ha Saalbímpe.+ Péro José familiare imbareteve rire, omombaʼapo pohýi chupekuéra. 36 Umi amorreo território oñepyrũ vaʼekue Acrabim arriváda+ guive, ha Sela guive oho hese yvate gotyo.
2 Upémarõ Jehová ánhel+ osẽ oho Guilgálgui+ Bokímpe, ha heʼi umi israelítape: “Che poguenohẽ vaʼekue Egíptogui, pogueru hag̃ua ko yvy ahura vaʼekuépe ameʼẽtaha pende tuakuéra ypykuépe.+ Che haʼe vaʼekue avei: ‘Che katuete akumplíta pe kompromíso ajapóva penendive.+ 2 Ha peẽ ndapejapói vaʼerã mbaʼeveichagua kompromíso umi hénte oikóvandi ko yvýpe,+ ha pehundipa vaʼerã ijaltarkuéra’.+ Péro peẽ napeneñeʼẽrendúi,+ ¿ha mbaʼére piko pejapo péicha? 3 Upévare che haʼe vaʼekue avei: ‘Namosẽmoʼãi pene renonderãgui umi hénte oikóvape ko yvýpe,+ haʼekuéra penemoñuhãta+ ha idioskuéra penemomombyrýta chehegui’”.+
4 Jehová ánhel heʼi rire koʼã mbaʼe umi israelítape, haʼekuéra oñepyrũ hasẽ soro. 5 Upévare ombohéra hikuái upe lugár Bokim,* ha ojapo upépe sakrifísio Jehovápe g̃uarã.
6 Josué omondórõ guare umi israelítape, káda uno oho ojagarra pe yvy oñemeʼẽ vaʼekue chupe iñerensiarã.+ 7 Umi israelita oservi Jehovápe Josué oikove aja entéro, ha avei oĩ aja umi kuimbaʼe omoakãva* pe puévlo, osegíva oikove Josué omano rire ha ohecha vaʼekue opa mbaʼe guasuete Jehová ojapo vaʼekue Israel rehehápe.+ 8 Upéi Jehová siérvo Josué omano orekópe 110 áño. Haʼe hína Nun raʼy.+ 9 Ha oñotỹ chupe hikuái pe yvy oñemeʼẽ vaʼekuépe chupe erénsiaramo, Timnat-Hérespe,+ oĩva umi montañaháre Efraínpe, nórte gotyo Sérro Gáasgui.+ 10 Upéi pe henerasión omanombaite umi ituakuéra ypykuéicha,* ha upe rire opuʼã peteĩ henerasión pyahu ndoikuaáiva Jehovápe ni umi mbaʼe ojapo vaʼekue Israel rehehápe.
11 Umi israelita ojapo ivaíva Jehová renondépe, ha oservi hikuái umi Baálpe.+ 12 Péicha haʼekuéra oheja Jehovápe, ituakuéra ypykue Járape, haʼe hína upe oguenohẽ vaʼekue chupekuéra Egíptogui.+ Ha oadora hikuái umi ótro dióspe, umívape oadora hína umi hénte oikóva ijererekuéra.+ Umi israelita oñesũ henondepekuéra, ha péicha ombopochy Jehovápe.+ 13 Haʼekuéra oheja Jehovápe, ha oadora Baálpe ha Astoret estatuakuérape.+ 14 Upéicha rupi Jehová ipochyeterei umi israelítandi, upévare ontrega chupekuéra umi mondahakuérape, ha koʼãva orahapaite chuguikuéra la orekomíva.+ Avei ontrega* chupekuéra umi iñenemígope, umi oikóvape ijererekuéra,+ ha ndaikatuvéima ojapo mbaʼeve oñedefende hag̃ua iñenemigokuéragui.+ 15 Oho ohohápe hikuái, Jehová oĩ ikontrapekuéra, upévare nosẽi chupekuéra mbaʼeve.+ Jehová heʼi voi chupekuéra upéicha oikotaha, ha Jehová ohura haguéicha, upeichaite oiko.+ Ha heta oiko asy hikuái.+ 16 Upémarõ Jehová omeʼẽ chupekuéra umi hués, ha umíva osalva chupekuéra umi mondahágui.+
17 Péro haʼekuéra nohenduséi ni umi huéspe, ha oadora umi ótro dióspe* ha oñesũ henondepekuéra. Pyaʼeterei oheja hikuái pe tape osegi vaʼekue ituakuéra ypykue. Umi ijypykuéra okumpli vaʼekue Jehová mandamiénto,+ péro haʼekuéra katu ndojapoiete upéicha. 18 Jehová omeʼẽ jave chupekuéra peteĩ hués,+ Jehová oĩ upe hués ndive, ha haʼe osalva chupekuéra umi iñenemígogui oikove aja entéro upe hués. Pórke Jehová ombyasyeterei chupekuéra+ ohendúgui mbaʼeichaitépa ipyahẽ hikuái,+ oĩ rupi ojopy ha otrata vaietereíva chupekuéra.
19 Péro omano rire pe hués, haʼekuéra hembiapo vaivéntema umi ituakuéragui, oñemoĩ oadora ha oservi umi ótro dióspe ha oñesũ henondepekuéra.+ Haʼekuéra ndohejái umi mbaʼe vai ojapóva ni nokambiái ilajakuéra ha ikaprichóso. 20 Ipahápe Jehová ipochyeterei ha orrenegaiterei Israel rehe,+ ha heʼi: “Ko nasión nokumplíri pe kompromíso+ ajapo vaʼekue ituakuéra ypykuéndi, ha nohendúi la che haʼéva.+ Upéicha rupi, 21 che namosẽmoʼãi henonderãgui ni peteĩ nasión Josué ndojagarrái vaʼekue omano mboyve.+ 22 Upéicha oikóta che Jehová aikuaa hag̃ua Israélpa oguatáta pe tape ahechaukávare chupekuéra,+ ojapo haguéicha ituakuéra”. 23 Upévare Jehová opermiti opyta koʼã nasión, ha nomosẽi chupekuéra pyaʼeterei, ha nopermitíri Josuépe ojagarra umíva omano mboyve.
3 Koʼãva hína umi nasión Jehová opermiti vaʼekue opyta, ikatu hag̃uáicha umíva rupive ohecha iñeʼẽrendútapa chupe umi israelita ndohóiva gueteri oñorairõ gerrahápe Canaánpe.+ 2 (Haʼe opermiti opyta koʼã nasión ikatu hag̃uáicha umi henerasión pyahu, noñorairõiva gueteri gerrahápe, oñembokatupyry ha oĩ hag̃ua preparádo oñorairõkuaa hag̃ua). Koʼãva hína umi opyta vaʼekue: 3 umi 5 governánte filisteo,+ ha enterovete umi cananeo, umi sidonio,+ ha umi heveo+ oikóva Líbanope,+ Sérro Baal-Hermón guive Lebó-Hamat*+ peve. 4 Koʼã nasión rupive ojeprova umi israelítape. Péicha Israel ohechaukáta iñeʼẽrendútapa ha okumplítapa umi mandamiénto Jehová omeʼẽ vaʼekue ituakuérape Moisés rupive.+ 5 Péicha umi israelita oiko vaʼekue umi cananeo apytépe,+ avei umi hitita, umi amorreo, umi perizita, umi heveo ha umi jebuseo apytépe. 6 Upéi umi israelita omenda umi kuña koʼã nasionguáre, ha omeʼẽ itajyrakuéra omenda hag̃ua umi kuimbaʼe koʼã nasionguáre, ha oñepyrũ oadora hikuái umi idioskuérape.+
7 Umi israelita ojapo ivaíva Jehová renondépe, ha hesarái hikuái Ijára Jehovágui ha oadora umi Baálpe+ ha umi póste sagrádo oadoráva umi nasión.+ 8 Upévare Jehová orrenega ha ipochyeterei umi israelítandi, ha ontrega* chupekuéra Cusán-Risatáimpe, pe rréi de Mesopotámiape.* Haʼekuéra oservi chupe 8 áño. 9 Umi israelita ojerure asýrõ guare Jehovápe oipytyvõ hag̃ua chupekuéra,+ Jehová omeʼẽ peteĩ osalva ha orreskata vaʼerã chupekuéra,+ upéva hína Otniel,+ Quenaz raʼy, Caleb ermáno menór. 10 Ha Jehová omeʼẽ chupe ijespíritu+ ha oiko chugui peteĩ hués Israélpe. Ha Otniel ohórõ guare oñorairõ hag̃ua, Jehová ontrega chupe ipópe Cusán-Risatáimpe, pe rréi de Mesopotamia,* ha haʼe ogana chupe. 11 Upe rire oiko hikuái pyʼaguapýpe upe yvýpe 40 áñore. Upéi omano Otniel, Quenaz raʼy.
12 Ha umi israelita oñepyrũ jey ojapo ivaíva Jehová renondépe.+ Upémarõ Jehová oheja Eglónpe, pe rréi de Moábpe,+ oataka ha ogana umi israelítape, pórke haʼekuéra ojapo ivaíva Jehová renondépe. 13 Upéi Eglón ogueru avei ikontrapekuéra umi ammonita+ ha amalequítape.+ Haʼekuéra oñorairõ Israel kóntrape ha ojagarra pe siuda de las palméras.*+ 14 Umi israelita oservi Eglónpe, pe rréi de Moábpe, 18 áñore.+ 15 Upémarõ umi israelita ojerure asy Jehovápe oipytyvõ hag̃ua chupekuéra,+ ha Jehová omeʼẽ chupekuéra peteĩ salvadór+ hérava Ehúd,+ Guerá raʼy, peteĩ benjaminita+ haʼéva súrdo.+ Upéi tiémpo rire, umi israelita omondo chupe ogueraha hag̃ua pe impuésto Eglónpe, pe rréi de Moábpe. 16 Ehúd katu ojapo kuri peteĩ puñál haimbe jováiva de 38 sentímetro,* ha omoĩ porã ikuʼakuápe a la derécha gotyo ijao guýpe. 17 Upéi Ehúd omeʼẽ pe impuésto ogueraháva Eglónpe, pe rréi de Moábpe. Eglón ningo haʼe vaʼekue peteĩ kuimbaʼe ikyraitereíva.
18 Ehúd omeʼẽ rire pe impuésto, osẽ oho umi hénte ogueraha vaʼekuéndi avei pe impuésto. 19 Péro ohupytývo hikuái umi dios raʼanga* oĩva Guilgálpe,+ Ehúd ojevy jey pe rréi rendápe ha heʼi chupe: “Rréi, haʼese ndéve peteĩ mbaʼe ñemiháme”. Upémarõ pe rréi heʼi: “¡Tapehopa koʼágui!”. Upépe kompletoite isiervokuéra ohopa upégui. 20 Upémarõ Ehúd oñemboja pe rréi rendápe oguapy jave haʼeño pe ikoty oñembopiroʼyhápe. Ha Ehúd heʼi chupe: “Ñandejára heʼika ndéve peteĩ mbaʼe”. Upémarõ pe rréi opuʼã itrónogui. 21 Upépe Ehúd oguenohẽ ipo iskiérdape ipuñál oĩva ikuʼakuápe a la derécha gotyo ha oikutu chupe hyépe. 22 Upe puñál oikepaite hese hiʼývare entéro, ha pe hye kyrakue oñemboty pe kyse reheve, pórke haʼe ndohekýiri pe puñál, ha upépe osẽmba pe hekaka. 23 Ha Ehúd osẽ okápe pe terrásarupi,* ha omboty ha otranka pe koty rokẽ. 24 Ehúd oho riréma, pe rréi siervokuéra ou jey ha otopa ojellaveaha pe okẽ. Upévare haʼekuéra heʼi: “Oiméne oĩ hína váñope pe koty ipiroʼyvehápe”. 25 Haʼekuéra are osegi ohaʼarõ ha upéi oñepyrũma ojepyʼapy hese, péro pe rréi ndoavríri pe terrasapegua koty rokẽ. Upémarõ ojagarra hikuái pe lláve ha oavri, ha ohecha pe rréipe heʼonguéma ojepyso pe yvýpe.
26 Ehúd katu okañýma haʼekuéra omakanea aja, ha ohasa pe oĩhárupi umi dios raʼanga+ ha og̃uahẽ porãnte pe lugár héravape Seirá. 27 Ha og̃uahẽvo Efraínpe, oĩháme umi montáña,+ haʼe ombopu pe turu+ ha umi israelita oguejy umi montáñagui, ha haʼe omoakã chupekuéra. 28 Upépe haʼe heʼi: “Pechesegi katu, pórke Jehová ontregáma peẽme pende pópe pene enemigokuérape, umi moabítape”. Upémarõ haʼekuéra osegi chupe ha ojagarra umi lugár ojekrusaha pe Jordán, ha ojoko umi moabítape ha nopermitíri chupekuéra okrusa. 29 Upérõ haʼekuéra ojuka 10.000 moabítape,+ enterovete umi kuimbaʼe imbarete ha oñorairõkuaávape, ha ni peteĩ ndojesalvái.+ 30 Péicha umi israelita ojagarra ipoguýpe Moab, ha upe rire oiko hikuái pyʼaguapýpe upe yvýpe 80 áñore.+
31 Ehúd rire oĩ vaʼekue ótro hués hérava Samgar,+ Anat raʼy, ha haʼe ojuka 600 filistéope+ peteĩ pikánape ojepurúva umi animál rehe.+ Haʼe osalva vaʼekue avei umi israelítape.
4 Péro Ehúd omano rire, umi israelita oñepyrũ jey ojapo ivaíva Jehová renondépe.+ 2 Upémarõ Jehová ontrega* chupekuéra Jabínpe, pe rréi de Canaán+ ogovernáva Hazórpe. Ha pe omoakãva ijehérsito héra vaʼekue Sísara, ha oiko Harósetpe.*+ 3 Umi israelita ojerure asy Jehovápe oipytyvõ hag̃ua chupekuéra,+ pórke Jabín oreko 900 kárro de gérra orekóva kyse puku de iérro irruédare,*+ haʼe ningo ombohasa asy vaʼekue umi israelítape+ 20 áño aja.
4 Upe tiémpope ohusga vaʼekue Israélpe Débora, pe profetísa,+ Lapidot rembireko. 5 Haʼe oguapými vaʼekue palméra guýpe ha upe lugár oñembohéra Débora palméra guy, ha oĩ éntre Ramá+ ha Betel,+ umi montañaháre Efraínpe. Umi israelita ohómi vaʼekue hendápe haʼe ohusga hag̃ua chupekuéra. 6 Upéi haʼe ohenoika Barácpe,+ Abinoam raʼýpe, ou hag̃ua Quedes-Neftalígui,+ ha heʼi chupe: “Jehová, Israel Jára, omandáma ndéve mbaʼépa rejapo vaʼerã: ‘Tereho Sérro Tabórpe, ha eraha nendive 10.000 kuimbaʼe Neftalí ha Zabulón trívugui. 7 Ha aguerúta ndéve Sísarape, haʼéva hína Jabín ehérsito héfe, avei umi kárro de gérra ha ijehersitokuéra pe arrójo* Cisónpe,+ ha ahejáta regana chupekuéra’”.+
8 Upépe Barac heʼi chupe: “Rehóramo chendive aháta, péro nderehóiramo ndahamoʼãi”. 9 Ha Débora heʼi chupe: “Aháta nendive. Péro Jehová ontregáta* Sísarape peteĩ kuñáme, upévare avave nanembotuichamoʼãi ko mbaʼe rejapóvare”.+ Upémarõ Débora opuʼã ha oho Barac ndive Quédespe.+ 10 Barac ohenoika Zabulón ha Neftalí trívupe+ oho hag̃ua Quédespe, ha 10.000 kuimbaʼe osegi chupe. Ha Débora oho avei hendive.
11 Héber pe quenita katu ojaparta vaʼekue umi ótro quenítagui,+ haʼekuéra hína Hobab familiare, Moisés suégro.+ Ha Héber róga* oĩ vaʼekue ag̃uiete pe yvyramáta guasu oĩvagui Zaananímpe, opytáva Quédespe.
12 Haʼekuéra omombeʼu Sísarape, Abinoam raʼy Barac ojupi hague Sérro Tabórpe.+ 13 Upémarõ Sísara pyaʼe porã ombyatypaite umi ikárro de gérra, 900 kárro orekóva kyse puku de iérro irruédare. Ha ombyaty avei kompletoite pe ehérsito oĩva hendive Harósetpe* oho hag̃ua arrójo* Cisónpe.+ 14 Upémarõ Débora heʼi Barácpe: “Epuʼã, tereho eñorairõ, pórke Jehová ontregáta ndéve Sísarape. Jehová ningo oho hína ne renonderã”. Ha Barac oguejy pe Sérro Tabórgui ha oho hendive 10.000 kuimbaʼe. 15 Ha Barac oatakávo chupekuéra, Jehová omondýi Sísara ha ijehérsitope ha umi oĩvape umi kárro de gérrape ha sarambi ojapo hesekuéra.+ Ipahápe Sísara oguejy ikárrogui ha odipara. 16 Barac omuña umi kárro de gérra ha pe ehérsitope Haróset* peve. Péicha kompletoite Sísara ehérsito oñehundi espádape, ha ni peteĩ ndojesalvái.+
17 Péro Sísara oho okañy hag̃ua Jael rógape,+ haʼe hína Héber+ pe quenita rembireko. Oho upépe pórke Jabín+ pe rréi de Hazor ha Héber família oiko porã oñondive. 18 Upévo Jael osẽ ohug̃uaitĩ Sísarape, ha heʼi chupe: “Eike katu koʼápe che karai, ani rekyhyje”. Upémarõ haʼe oike Jael rógape oñeno, ha haʼe omoñuã chupe peteĩ frasádape. 19 Upéi Sísara heʼi chupe: “Emeʼẽmína chéve michĩmi nde y, pórke cheuhéi”. Upémarõ Jael oavri peteĩ mbaʼyru* orekóva kamby ha hoʼuka chupe,+ upe rire omoñuã jey chupe. 20 Ha Sísara heʼi chupe: “Eñemboʼy pe óga entrádape, ha oĩramo oúva ha oporandu ndéve: ‘¿Koʼápe piko oĩ peteĩ kuimbaʼe?’, upéicharõ ere vaʼerã: ‘¡No, ndaipóri!’”.
21 Péro Jael, pe quenita Héber rembireko, ojagarra peteĩ estáka hogaregua ha peteĩ martíllo ipópe. Ha Sísara ikaneʼõitereígui okemanoite hína kuri, ha upévo Jael oñemboja ha oklava isiénere pe estáka, oinupã voi martíllope ovandea peve iñakã ha ojeklava pe yvýre, ha upépe Sísara omano.+
22 Barac oho upépe Sísara rekávo, ha Jael osẽ ohug̃uaitĩ chupe, ha heʼi: “Eju koʼápe ha ahechaukáta ndéve moõpa oĩ pe kuimbaʼe rehekáva hína”. Ha Barac oike hendive hógape ha ohecha Sísarape heʼonguéma ojepyso, ha pe estáka ovandea hague pe iñakã.
23 Péicha upe díape Ñandejára omoĩ pe rréi de Canaán Jabínpe umi israelita poguýpe, ha haʼekuéra ogana.+ 24 Umi israelita imbareteve ohóvo Jabíngui, pe rréi de Canaángui,+ ha amo ipahápe ohundi hikuái Jabínpe, pe rréi de Canaánpe.+
5 Upe díape Débora+ ha Barac,+ Abinoam raʼy, opurahéi kóicha:+
2 “Umi gerréro israelita opoi rupi iñakãranguégui,*
umi hénte ojeofrese rupi oho hag̃ua gerrahápe,+
upévare, pemombaʼeguasúkena Jehovápe.
3 ¡Pehendúkena peẽ rréi! ¡Pejapysaka peẽ governantekuéra!
Apurahéita Jehovápe.
Apurahéita* amombaʼeguasu hag̃ua Jehovápe,+ Israel Járape.+
4 Jehová, nde resẽrõ guare Seírgui,+
rehórõ guare Edom territóriogui,
pe yvy oryrýi ha pe yvágagui oñehẽ y,
umi araígui oky charara.
6 Samgar,+ Anat raʼy tiémpope,
Jael tiémpope,+ avave ndoguatái umi tape guasúre,
umi oviaháva ohónte umi tapeʼírupi.
Che aju peteĩ sýicha aipytyvõ hag̃ua Israélpe.+
Umi 40.000 gerréro israelita apytépe
ndaipóri vaʼekue ni peteĩ eskúdo ni lánsa.
9 Che aime Israel komandantekuéra ládope,+
umi ojeofrese vaʼekuéndi oho hag̃ua oñorairõ pe puévlondi.+
Pemombaʼeguasúkena Jehovápe.
10 Peẽ peikóva umi vúrro pytãngy ári.
Peẽ peguapýva umi alfómbra porã ári,
ha peẽ peguatáva pe tapére:
¡Pejepyʼamongeta umi mbaʼe Ñandejára ojapóvare!
11 Oñehendu umi oguerojáva y oñeʼẽha, umi animál oñemboyʼuhápe oñehendu chupekuéra.
Upépe omombeʼu hikuái umi mbaʼe porã Jehová ojapóva,
ha umi mbaʼe porã ojapóva umi kampesíno Israélpe.
Upéi Jehová puévlo oguejy pe siuda rokẽme.
12 ¡Epáyke, epáyke Débora!+
¡Epáyke, epáyke ha epurahéi!+
¡Epuʼãkena Barac, Abinoam raʼy!+ ¡Egueraha mombyry umi ne prisionerokuéra!
13 Upémarõ umi opyta vaʼekue oguejy umi autoridakuéra rendápe.
Jehová puévlo oguejy che rendápe oñorairõ hag̃ua Israel enemigokuéra ipoderósova kóntrape.
14 Umi ou vaʼekue Efraíngui, oĩva umi ñúre,
haʼekuéra oĩ hína nendive Benjamín, nde ehérsitondi.
Makírgui+ oguejy umi komandánte.
Ha Zabulóngui umi ombyatýva soldadorã.*
15 Umi prínsipe oĩva Isacar trívupe oho avei Déborandi.
Ha oho avei Isacar trívu, ha Barac.+
Pe ñu guasúpe oñemondo chupe yvýrupi.+
Umi grúpo oĩva Rubén trívupe ipyʼamokõi.
16 ¿Mbaʼére piko reguapy umi mokõi kárga mbytépe*
ha rehendu chupekuéra ombopúramo fláuta ijovechakuérape g̃uarã?+
Umi grúpo oĩva Rubén trívupe ipyʼamokõi.
17 Galaad opyta pe ótro ládo pe Jordángui.+
¿Ha mbaʼére piko Dan opyta umi várkope?+
Aser katu oguapy oĩ rei hína pe mar oríllape,
ha umi ipuérto ypýpente opyta.+
18 Zabulón katu peteĩ puévlo ojapeligráva ha haimete mete omano.
Neftalí avei+ oiko peteĩ lugár nandihápe umi serroʼiháre.+
Péro ndoguerahái hikuái pláta imbaʼerã.+
Upépe che apyrũmbaite pe ipoderósovare.
22 Upéi umi ikavajukuéra osapateapa ha ojoʼopa pe yvy.
Umi ikavajukuéra hatãiterei ogalopea.+
23 Jehová ánhel heʼi: ‘Pemaldesi Merózpe,
pemaldesi umi oikóvape upépe,
pórke haʼekuéra ndoúi oipytyvõ hag̃ua Jehovápe,
noipytyvõi hikuái Jehovápe oñorairõvo umi ipoderósovandi’.
Chupe oñevendesive entéro kuñanguéra oikóvagui óga kárpa guýpe.
25 Sísara ojerure y, ha haʼe omeʼẽ chupe kamby.
Peteĩ mbaʼyru tuichávape omeʼẽ chupe kambyrova.+
26 Haʼe ipópe ojagarra pe estáka oĩva hógare,
ipo deréchape ojagarra peteĩ máso.
Ha omartilla pe estáka Sísara akãre, ha ombochipe chugui iñakã,
ha ombokua ha ombohasa pe isiénerupi.+
27 Ipy renondetépe ojepyso, ha upepete hoʼa omano,
ipy renondépe hoʼa ojepyso,
upe hoʼa haguépe, upepete voi omano.
28 Ventánape oñemboja peteĩ kuñakarai omaña hag̃ua,
pe ventána guive Sísara sy oporandu:
‘¿Mbaʼére piko ndoúi gueteri ikárro?
¿Mbaʼére piko noñehendúi gueteri umi ikavajukuéra ryapu?’.+
29 Umi kuña iñaranduvéva oĩva pe palásiope heʼi chupe,
ha haʼe avei heʼi jey jey ijupe:
30 ‘Oiméne ojorreparti hína hikuái umi mbaʼe oipeʼa vaʼekue iñenemígogui,
omeʼẽ hína hikuái peteĩ mitãkuña, mokõi mitãkuña káda soldádope g̃uarã.
Omeʼẽ hína hikuái umi ao ikolór porã porãva Sísarape, umi ao ikolór porã porãva oipeʼa vaʼekue iñenemigokuéragui,
peteĩ ao ojevordapáva ha ikolór porãva, mokõi ao ojevordapáva,
omoĩ hína hikuái umi soldádo ajúrare’.
31 Péicha toñehundipa umi ne enemigokuéra Jehová.+
Péro umi nderayhúva tomimbi pe kuarahýicha”.
Ha upe yvýpe ojeiko pyʼaguapýpe 40 áñore.+
6 Ha umi israelita oñepyrũ jey ojapo ivaíva Jehová renondépe.+ Upémarõ Jehová oheja chupekuéra Madián poguýpe 7 áñore.+ 2 Madián oñepyrũ ombohasa asy umi israelítape,+ upévare umi Israelgua ojapo umi lugár okañy hag̃ua umi montañaháre, umi kuévape, ha umi lugár hasyhápe ojeike hag̃ua.+ 3 Umi israelita oñemitỹ jave, oúma oataka chupekuéra umi madianita, amalequita+ ha umi oikóva éste gotyo.+ 4 Haʼekuéra omoĩ ikampaménto oataka hag̃uáicha Israélpe, ha ohundipaite chuguikuéra umi mbaʼe oñotỹva Gaza peve. Ndohejái hikuái umi israelítape mbaʼevete hoʼu hag̃ua, ha ndohejái avei hikuái ni peteĩ ovecha, ni tóro, ni vúrro.+ 5 Haʼekuéra ningo ou hóga* ha hymbakuéra entéro reheve, tukúicha voi heta hikuái.+ Hetaitereígui ndojekuaái voi mboýpa oĩ haʼekuéra ni ikamellokuéra,+ ha ou hikuái ohundi hag̃uáicha pe yvy. 6 Péicha umi israelita opyta imboriahueterei umi madianita káusare, ha ojerure asy Jehovápe oipytyvõmi hag̃ua chupekuéra.+
7 Umi israelita ojerure asýrõ guare Jehovápe osalva hag̃ua chupekuéra umi madianítagui,+ 8 Jehová ombou peteĩ proféta umi israelítape ha heʼi: “Péicha heʼi Jehová Israel Jára: ‘Che poguenohẽ vaʼekue Egíptogui, upe lugár peiko haguépe esklávoramo.+ 9 Che posalva vaʼekue Egipto poguýgui ha enterove umi penembohasa asývagui, ha amosẽ pene enemigokuérape pene renonderãgui ha ameʼẽ peẽme ijyvykuéra.+ 10 Ha che haʼe peẽme: “Che hína Jehová pende Jára,+ ndapeadorái* vaʼerã umi amorreo dioskuérape, peẽ ningo peiko hína ijyvykuérape”.+ Péro peẽ napepenái cherehe’”.+
11 Tiémpo rire ou Jehová ánhel+ ha oguapy pe yvyramáta guasu guýpe. Upéva hína Joás pe abí-ezrita yvyramáta guasu, oĩva Ofrápe.+ Ha Joás raʼy Gedeón+ oinupã hína pe trígo ohaʼỹiʼo hag̃ua pe lugár ojejapohápe víno, ikatu hag̃uáicha oñomi pe trígo umi madianítagui. 12 Ha Jehová ánhel ojechauka chupe ha heʼi: “Jehová oĩ nendive,+ nde, gerréro imbarete ha ivaléva”. 13 Upépe Gedeón heʼi chupe: “Chediskulpána karai, péro oiméramo Jehová oĩ orendive, ¿mbaʼére piko oiko orerehe koʼã mbaʼe?+ ¿Mbaʼére piko ndojapovéi umi mbaʼe guasuete ojapo vaʼekue yma, ha omombeʼu vaʼekue oréve ore tuakuéra?+ Haʼekuéra heʼi vaʼekue oréve Jehová oguenohẽ hague chupekuéra Egíptogui.+ Péro koʼág̃a katu Jehová orereja rei+ ha orentrega umi madianita pópe”. 14 Upépe Jehová omaña hese ha heʼi: “Nde ningo nembarete, ha nde resalváta umi israelítape umi madianítagui.+ Che la romondóva hína”. 15 Gedeón heʼi chupe: “Chediskulpána Jehová, ¿mbaʼéicha piko che asalváta Israélpe? Che família* ningo pe michĩvéva Manasés trívupe, ha che katu ndahaʼeiete voi mbaʼeve che túa rogayguakuéra apytépe”. 16 Péro Jehová heʼi chupe: “Nde rehundíta Madiánpe peteĩ tesapirĩme, pórke che aiméta nendive”.+
17 Ha Gedeón heʼi chupe: “Oiméramo chepytyvõta, emeʼẽna chéve peteĩ pruéva ohechaukáva ndépa añetehápe hína upe oñeʼẽva chendive. 18 Aníkena reho koʼágui, ha che aháta agueru ndéve peteĩ rregálo amoĩ hag̃ua ne renondépe”.+ Pe ánhel heʼi chupe: “Apytáta koʼápe reju jey peve”. 19 Ha Gedeón oho oprepara ha ombojy peteĩ kavara raʼy máchova, ha ojapo avei pan ilevaduraʼỹva, ha upearã oipuru 1 efá* arína.+ Haʼe omoĩ pe soʼo peteĩ kanástope ha pe hykuere peteĩ óllape, upéi ogueru pe ánhelpe ha omoĩ henondépe pe yvyramáta guasu guýpe.
20 Ñandejára tee ánhel heʼi chupe: “Ejagarra pe soʼo ha pe pan ilevaduraʼỹva ha emoĩ amo ita guasu ári, ha eñohẽ hese pe soʼo rykuere”. Ha haʼe ojapo upéicha. 21 Upéi Jehová ánhel oipyso ivastón púnta ha omboja pe soʼo ha pe pan ilevaduraʼỹvare, ha osẽ tata pe itágui ha ohapypaite pe soʼo ha pe pan ilevaduraʼỹva.+ Ha upéi Jehová ánhel odesaparese upégui. 22 Upépe ae Gedeón ohechakuaa upe kuimbaʼe haʼe hague Jehová ánhel.+
Upepete Gedeón heʼi: “¡Anichéne Jehová! Nde hína Ñandejára ogovernáva opa mbaʼe, che ningo ahecha raʼe Jehová ánhel frénte a frénte”.+ 23 Péro Jehová heʼi chupe: “Eñetrankilisa,* ani rekyhyje,+ neremanomoʼãi”. 24 Upémarõ Gedeón omopuʼã upépe peteĩ altár Jehovápe, ha ombohéra Jehová-Salom,*+ ha upéicha héra koʼag̃aite peve. Ha upéva oĩ gueteri Ofrápe, umi abí-ezrita siudápe.
25 Upe pyharépe Jehová heʼi chupe: “Ejagarra egueraha nde túa rymba tóro, pe segundo tóro raʼyrusu orekóva 7 áño. Ha eitypaite pe Baal altár orekóva nde túa, ha eikytĩ pe póste sagrádo oĩva ijykére.+ 26 Upéi emopuʼã peteĩ altár Jehová nde Járape g̃uarã ko lugár isegúro porãvape, ha emoĩ en fíla umi ita. Upéi ejagarra pe segundo tóro raʼyrusu ha ejapo chugui peteĩ ofrénda ojehapýva, ha rehapy hag̃ua eipuru pe póste sagrádo reikytĩ vaʼekue”. 27 Upémarõ Gedeón ogueraha hendive 10 kuimbaʼe umi isiervokuéra apytégui, ha ojapo Jehová heʼi hagueichaite chupe. Péro haʼe okyhyjeterei itúa rogayguakuéragui ha umi kuimbaʼe oikóvagui pe siudápe ojapo hag̃ua upéva de diakue, upémarõ oho ojapo pyharekue.
28 Al ótro día, umi kuimbaʼe upe siudapegua opuʼã pyhareve voi porã ha ohecha ojeitypaite hague Baal altár, ha oñekytĩ hague pe póste sagrádo oĩva ijykére, ha pe segundo tóro raʼyrusu ojeofrese hague pe altár ojejapo ramoite vaʼekue ári. 29 Haʼekuéra oporandu joa ojupe: “¿Mávaiko la ojapo vaʼekue kóva?”. Oaverigua porã rire hikuái, heʼi: “Gedeón, Joás raʼy, la ojapo vaʼekue upéva”. 30 Upémarõ umi kuimbaʼe upe siudapegua heʼi Joáspe: “Enohẽ la nde raʼýpe rojuka hag̃ua, pórke haʼe oitypaite kuri Baal altár ha oikytĩ pe póste sagrádo oĩva ijykére”. 31 Upémarõ Joás+ heʼi chupekuéra: “¿Peẽ piko pedefendéta hína Baálpe? ¿Peẽ piko pesalváta hína chupe? Oimeraẽ odefendéva chupe pende apytégui, upévape ojejuka vaʼerã ko pyharevépe.+ Oimérõ haʼe peteĩ dios, toñedefende ijupe voi,+ pórke oĩ oitypa vaʼekue chugui ijaltár”. 32 Upéicha rupi upe díape itúa ombohéra Gedeónpe Jerubaal,* pórke heʼi: “Baal toñedefende ijupe voi, pórke oĩ oitypa vaʼekue chugui ijaltár”.
33 Upéi kompletoite umi madianita,+ amalequita+ ha umi oikóva éste gotyo oñomoirũ+ ha ohasa pe rrío, ha oike Jezreel Ñúme ha omoĩ upépe ikampamentokuéra. 34 Ha Jehová omeʼẽ ijespíritu Gedeónpe,+ upéi Gedeón ombopu pe turu+ ha umi abí-ezrita+ ou oipytyvõ hag̃ua chupe. 35 Gedeón omondo umi mensahéro Manasés território tuichakuére ha haʼekuéra ou avei oipytyvõ hag̃ua chupe. Omondo avei mensahéro Aser, Zabulón ha Neftalípe, ha haʼekuéra avei ou omoirũ chupe.
36 Upémarõ Gedeón heʼi Ñandejára teépe: “Oiméramo resalváta Israélpe che rupive repromete haguéicha,+ 37 upéicharõ emeʼẽ chéve ko pruéva: ahejáta ko ovecha lána* pe oñemopotĩháme semílla, ha pe lána añónte ijysapýramo, ha ijerére katu isekopaite pe yvy, upéicharõ aikuaáta nde rejevaletaha cherehe resalva hag̃ua Israélpe repromete haguéicha”. 38 Ha upeichaite oiko. Al día sigiénte haʼe opuʼãvo pyharevete, oipoka pe lána ha osẽ chugui hetaiterei y, omyenyhẽ hag̃uáicha peteĩ mbaʼyru guasu. 39 Péro Gedeón heʼi Ñandejára teépe: “Anína ndepochy chendive, ¿ikatu piko ajerure jey ndéve peteĩ mbaʼe? Epermitimína chéve taipuru jey pe lána ajapo hag̃ua ótra pruéva aikuaa hag̃ua reimépa chendive: ko vuéltape topyta iséko pe lána, ha pe ijerére katu tomboykuepa pe yvy pe ysapy”. 40 Ha upeichaite ojapo Ñandejára upe pyharépe. Pe lána añoite iséko ha ijerére katu oguapypaite pe ysapy.
7 Upéi Jerubaal térã Gedeón+ ha enterovete umi soldádo oĩva hendive osẽ oho de madrugáda, ha omoĩ ikampaménto Harod Ykua Yvu ypýpe. Upe aja Madián kampaménto oĩ nórte gotyo Gedeón kampaméntogui, pe sérro de Moré ypýpe, pe ñu guasúpe. 2 Upémarõ Jehová heʼi Gedeónpe: “Hetaiterei soldádoma oĩ nendive antrega hag̃ua ndéve Madián.+ Pórke Israel ikatu oñemombaʼeguasu ha heʼi chéve: ‘Che porupiete ajesalva’.+ 3 Upévare koʼág̃a aipota ere umi soldádo renondépe: ‘¿Mávapa pende apytépe ipyʼaju ha okyhyje? Toho jeýnte hógape’”.+ Péicha Gedeón otantea chupekuéra. Upépe 22.000 soldádo oho jey hógape, ha opyta 10.000.
4 Péro Jehová heʼi jey Gedeónpe: “Oĩ gueteri hetaiterei soldádo. Ere chupekuéra toguejy pe arrójope ikatu hag̃uáicha aiporavo ndéve g̃uarã umi opytátava. Ág̃a che haʼe vove ndéve: ‘Kóva ohóta nendive’, upéva ohóta nendive, péro haʼe vove: ‘Kóva ndohomoʼãi nendive’, upéva ndohomoʼãi nendive”. 5 Upémarõ Gedeón heʼi chupekuéra oguejy hag̃ua pe arrójope.
Upépe Jehová heʼi Gedeónpe: “Eiporavo enterove hoyʼúva ipógui,* ha emboyke umi oñesũva hoyʼu hag̃ua”. 6 Umi hoyʼu vaʼekue ipógui ohupyty en totál 300 soldádo. Enterove umi ótro soldádo katu oñesũ kuri hoyʼu hag̃ua.
7 Upéi Jehová heʼi Gedeónpe: “Posalváta umi 300 soldádo rupive, umi hoyʼu vaʼekue ipógui, ha antregáta ndéve Madián.+ Péro umi ótro soldádo toho jeýnte hógape”. 8 Upémarõ umi 300 soldádo ojagarra umi provísta ha umi turu oreko vaʼekue umi ótro soldádo. Upéi Gedeón omondo hógape enterove umi ótro soldádope, ha opyta hendive umi 300 soldádonte. Ha Madián kampaménto oĩ vaʼekue chuguikuéra yvy gotyove, pe ñu guasúpe.+
9 Upe pyharépe Jehová heʼi chupe: “Epuʼã ha eataka pe kampaménto, pórke reganáta chupekuéra.+ 10 Péro rekyhyjéramo, tereho raẽ pe kampaméntope ne ajudánte Purá ndive. 11 Ejapysaka raẽ la heʼívare hikuái, ha upe rire ndepyʼaguasútama reataka hag̃ua pe kampaménto”. Upémarõ Gedeón ha iñajudánte Purá oho umi madianita ehérsito kampaménto ypyetépe.
12 Ha umi madianita, umi amalequita ha enterove umi oikóva éste gotyo+ ojagarrapaite pe ñu guasu umi tukúicha, ha umi ikamellokuéra hetaiterei,+ hetaháicha pe yvykuʼi mar oríllape. 13 Upéi Gedeón og̃uahẽ ha ohendu peteĩ kuimbaʼe omombeʼúva hína isósiope la ohecha vaʼekue iképe, ha heʼi: “Asoña kuri peteĩ mbaʼe. Ahecha peteĩ pan* apuʼa ojeréva ohóvo Madián kampaméntope, ha ombeti peteĩ óga kárpare,+ ha oitypaite voi pórke hatãiterei ochoka hese. Péicha oipete yvýre pe óga kárpa”. 14 Upépe pe isósio heʼi chupe: “Upéva Gedeón espádamante vaʼerã,+ pe israelita, Joás raʼy. Ñandejára oipytyvõta chupe ogana hag̃ua Madiánpe ha ikampaménto kompletoitépe”.+
15 Gedeón ohendumírente upe suéño oñemombeʼúva ha mbaʼépa heʼise,+ oñesũ oadora Ñandejárape. Upéi oho jey Israel kampaméntope ha heʼi: “Pepuʼã, pórke Jehová ontregáma peẽme Madián kampaménto”. 16 Upéi omoĩ 3 grúpope umi 300 soldádope, ha omeʼẽ káda únope turu+ ha peteĩ kambuchi antórcha reheve. 17 Upéi heʼi chupekuéra: “Pejesareko cherehe ha pejapo che ajapohaichaite. Ág̃a ag̃uahẽ vove pe kampaménto oríllape, peẽ pejapo vaʼerã che ajapohaichaite. 18 Che ha umi oĩva chendive rombopu vove pe turu, peẽ avei pembopu vaʼerã umi turu pe kampaménto jerére, ha pesapukái: ‘¡Jehová ha Gedeón espáda!’”.
19 Upéi Gedeón ha umi 100 soldádo oĩva hendive oho pe kampaménto oríllape pyharepyte,* pe oñokambiaha órape umi guárdia. Haʼekuéra ombopu pe turu,+ ha ojokapaite umi kambuchi orekóva ipópe.+ 20 Upémarõ umi 3 grúpo ombopu umi turu ha ojokapaite umi kambuchi. Haʼekuéra ojagarra ipo iskiérdape pe antórcha, ha ojagarra ipo deréchape pe turu ombopu hag̃ua, ha osapukái hikuái: “¡Jehová ha Gedeón espáda!”. 21 Upe aja, káda soldádo opyta oñemboʼy ilugárpe pe kampaménto jerére, ha umi kuimbaʼe oĩva pe kampaméntope osẽ odipara ha osapukái ohóvo.+ 22 Umi 300 soldádo osegi ombopu pe turu, ha Jehová omoñorairõ oñondive umi kuimbaʼe oĩvape pe kampaméntope ha oñepyrũ ojojukapa hikuái,+ ha pe ijehersitokuéra odipara Bet-Sitá peve, ha Zererá gotyo, Abel-Meholá+ frontéra peve, oĩva Tabat ypýpe.
23 Ha umi israelita ou vaʼekue Neftalí, Aser ha Manasés território+ kompletoitégui omuña umi madianítape. 24 Gedeón omondo umi mensahéro umi montañaháre Efraín kompletoitépe, ha heʼi: “Peju peataka hag̃ua Madiánpe Bet-Bará ha Rrío Jordánpe, ha pemoĩ soldádo pe lugár ipererĩvehápe pe Rrío Jordán ha pemboty chuguikuéra ani hag̃ua ohasa”. Upémarõ oñembyaty kompletoite umi kuimbaʼe Efraingua, ha ojagarrapaite hikuái umi lugár ipererĩvehápe pe y oĩva Bet-Bará ha Rrío Jordánpe. 25 Ojagarra avei hikuái umi prínsipe de Madiánpe, umíva hína Oreb ha Zeeb. Haʼekuéra ojuka Orébpe oĩháme peteĩ ita guasu,+ ha upéi umi hénte ombohéra upéva Oreb ita, ha ojuka avei hikuái Zeébpe peteĩ lugár ojejapohápe víno, ha upéi oñembohéra upe lugár Zeeb víno ojejapoha. Upéi haʼekuéra osegi omuña Madiánpe,+ ha ogueraha hikuái Oreb ha Zeeb akãngue Gedeónpe, pe Jordán ypýpe.
8 Upéi umi kuimbaʼe Efraingua heʼi Gedeónpe: “¿Mbaʼére piko rejapo péicha orerehe? ¿Mbaʼére piko ndaoreavisái raʼe rehótarõ guare reñorairõ Madián kóntrape?”.+ Péicha haʼekuéra heta ijarhél chupe.+ 2 Péro Gedeón heʼi: “Añekomparátarõ penderehe, ¿mbaʼe piko che la ajapóva? ¿Naiporãvéi piko umi parrál hemby vaʼekue ha ombyatýva Efraín+ pe parrál ombyatývagui Abí-Ézer?+ 3 Ñandejára ningo ontrega peẽme pende pópe umi prínsipe de Madiánpe, umíva hína Oreb ha Zeeb.+ Ha añekomparátarõ penderehe, ¿mbaʼe piko che la ajapóva?”. Péicha heʼi rire chupekuéra, oñetrankilisa hikuái.
4 Upéi Gedeón og̃uahẽ pe Jordánpe ha ohasa pe rrío. Haʼe ha umi 300 soldádo oĩva hendive ikaneʼõitereíma, péro haʼekuéra osegi omuña umi iñenemigokuérape. 5 Upémarõ, haʼe og̃uahẽvo Sucótpe heʼi umi oikóvape upépe: “Ikatu piko pemeʼẽmi tembiʼu koʼã soldádo oúvape che rapykuéri, pórke ikaneʼõitereíma hikuái. Ore ningo romuña rojúvo Zébah ha Zalmunápe, haʼekuéra ningo rréi de Madián”. 6 Péro umi prínsipe de Sucot heʼi chupe: “¿Nde piko rejagarráma mbaʼe Zébah ha Zalmunápe roiko hag̃ua romongaru nde soldadokuérape?”. 7 Upépe Gedeón heʼi: “Péicha peje haguére, ág̃a Jehová ontrega vove chéve che pópe Zébah ha Zalmunápe, aipurúta umi ñuatĩ oĩva ko desiértope pohavira hag̃ua”.+ 8 Upe rire oho hikuái upégui Penuélpe, ha upépe ojerure avei tembiʼu isoldadokuérape g̃uarã. Péro umi kuimbaʼe oikóva Penuélpe heʼi avei chupe umi Sucotgua heʼi hagueichaite chupe. 9 Upémarõ heʼi avei umi kuimbaʼe Penuelguápe: “Ág̃a agana rire, ajúta aitypaite pendehegui ko pende tórre”.+
10 Zébah ha Zalmuná katu oĩ Carcórpe ijehérsito reheve, oĩ hendivekuéra amo 15.000 soldádorupi. Koʼãva hína umi hemby vaʼekue umi estegua ehérsitogui,+ pórke 120.000 kuimbaʼe oipurúva espáda omano kuri. 11 Gedeón katu osegi oho pe tape oĩháme umi hénte oikóva óga kárpape, éste gotyo Nóbah ha Jogbehágui,+ ha oataka pe kampaménto oĩháme iñenemigokuéra. Nohaʼarõiete jave hikuái ningo og̃uahẽ chupekuéra. 12 Zébah ha Zalmuná odipara, ha haʼe omuña ha ojagarra koʼã mokõi rréi madianítape, ha pe kampaménto kompletoite opyta okyhyjeterei.
13 Upéi Gedeón, Joás raʼy, ohokuévo gerrahágui oho pe tape poʼi ojupívare Hérespe. 14 Tapére ojagarra peteĩ mitãrusu Sucotguápe ha oporandu chupe mbaʼéichapa héra umi kuimbaʼe omoakãva Sucot. Ha pe mitãrusu oskrivi chupe umi governadór de Sucot rerakuéra ha umi kuimbaʼe omoakãva* pe puévlo réra, en totál 77 kuimbaʼe réra. 15 Upéi haʼe oho umi kuimbaʼe Sucotguápe, ha heʼi chupekuéra: “Koʼápe oĩ Zébah ha Zalmuná, koʼãva hína umi peñembohory hague cherehe pejévo: ‘¿Nde piko rejagarráma mbaʼe Zébah ha Zalmunápe roiko hag̃ua romongaru nde soldadokuéra ikaneʼõitévape?’”.+ 16 Upéi ojagarra umi kuimbaʼe omoakãva pe siuda, ha ohavira chupekuéra oipurúvo umi ñuatĩ oĩva pe desiértope. Péicha okorrehi umi kuimbaʼe omoakãvape Sucot.+ 17 Avei oitypaite pe tórre de Penuel,+ ha ojuka umi kuimbaʼe upe siudapeguápe.
18 Haʼe oporandu Zébah ha Zalmunápe: “¿Mbaʼe pínta piko oreko raʼe umi kuimbaʼe pejuka vaʼekue Sérro Tabórpe?”. Ha haʼekuéra heʼi chupe: “Ndejoguaiterei hikuái, káda uno haʼete voi peteĩ rréi raʼy”. 19 Upépe Gedeón heʼi: “Umíva ningo che ermáno teete kuri, che sy membykuéra. Ahura peẽme Ñandejára Jehová oikovévare, peẽ ndapejukáirire chupekuéra, che ndapojukamoʼãi avei kuri”. 20 Upéi heʼi itaʼýra ypykue Jéterpe: “Epuʼã ejuka chupekuéra”. Péro itaʼýra noguenohẽi ijespáda, pórke okyhyje imitãiterei rupi. 21 Upémarõ Zébah ha Zalmuná heʼi Gedeónpe: “Oiméramo la ndekariaʼy, ejúna ndete voi orejuka”. Upépe Gedeón ojuka Zébah ha Zalmunápe,+ ha ojagarra imbaʼerã umi adórno* oĩ vaʼekue umi ikamellokuéra ajúrare.
22 Upe rire umi kuimbaʼe israelita heʼi Gedeónpe: “Epytána nde ore governanterã, ha topyta avei nde raʼy ha ne niéto, pórke nde ningo oresalva umi madianítagui”.+ 23 Péro Gedeón heʼi chupekuéra: “Che ni che raʼy ndoropytamoʼãi pene governanterã. Jehová hína pe opytátava pene governanterã”.+ 24 Ha Gedeón heʼi avei chupekuéra: “Ajerurese peẽme peteĩ mbaʼe: káda uno pemeʼẽ chéve peteĩ narigéra, umi peipeʼa vaʼekue pene enemigokuéragui”. (Umi iñenemigokuéra ningo oreko kuri narigéra de óro, pórke haʼekuéra ismaelita).+ 25 Haʼekuéra heʼi: “Romeʼẽta ndéve”. Upémarõ haʼekuéra oipyso peteĩ mánto ha káda kuimbaʼe opoi upépe peteĩ narigéra, umi oipeʼa vaʼekue iñenemigokuéragui. 26 Umi narigéra de óro ojerure vaʼekue Gedeón ohupyty en totál 19 kílo 380 grámo.* Avei haʼekuéra omeʼẽ umi adórno,* namichãi, umi ao ojejapóva lána lílagui ha oipuru vaʼekue umi rréi de Madián, ha umi kollár oĩ vaʼekue umi kaméllo ajúrare.+
27 Ha Gedeón ojapo chugui peteĩ delantál*+ ha omoĩ upéva enterove ohecha hag̃uáme Ofrápe,+ upe isiudápe. Upéi Israel kompletoite oadora upe delantál,*+ ha upéva omoñuhã Gedeón ha hogayguakuérape.+
28 Péicha Israel ogana vaʼekue Madiánpe,+ ha upe guive haʼekuéra nopuʼãvéi umi israelítare. Ha péicha Gedeón tiémpope, upe yvýpe ojeiko pyʼaguapýpe 40 áñore.+
29 Upéi Jerubaal,+ Joás raʼy, oho jey hógape ha opyta upépe.
30 Gedeón ningo 70 ifamília vaʼekue, pórke haʼe heta hembireko. 31 Ha pe ótro hembireko* oikóva Siquémpe imemby avei chugui peteĩ mitãkuimbaʼe, ha Gedeón ombohéra chupe Abimélec.+ 32 Ha Gedeón, Joás raʼy, omano oikove rire heta áño, ha oñeñotỹ chupe itúa Joás sepultúrape oĩva Ofrápe, umi abí-ezrita siudápe.+
33 Gedeón omanomírente umi israelita oñepyrũ jeýma oadora* umi Baálpe,+ ha oiporavo hikuái Baal-Berítpe* idioskuerarã.+ 34 Umi israelita naimanduʼái Ijára Jehováre,+ haʼe ningo osalva vaʼekue chupekuéra umi iñenemígo oĩvagui ijererekuéra,+ 35 ni ndohechaukái hikuái ohayhu añeteha* Jerubaal rogayguápe, haʼe ningo ojapo vaʼekue heta mbaʼe porã Israel rehehápe.+ Jerubaal hína Gedeón.
9 Tiémpo rire Abimélec,+ Jerubaal raʼy, oho Siquémpe isy ermanokuéra rendápe, ha heʼi chupekuéra ha enterovete ijavuélo familiakuérape:* 2 “Peporandumína ikatúramo umi kuimbaʼe omoakãvape* Siquem: ‘¿Mbaʼépa okonvenive peẽme, penegoverna Jerubaal raʼykuéra, umi 70 itaʼýra,+ térãpa penegovernáramo peteĩ kuimbaʼénte? Ha penemanduʼákena che haʼeha pene hénte teete* hína’”.
3 Upémarõ isy ermanokuéra heʼi upéva Abimélec rérape enterovete umi kuimbaʼe omoakãvape Siquem, ha okonvense chupekuéra* omoirũ hag̃ua Abimélecpe, pórke heʼi hikuái: “Haʼe ningo ñane ermáno teete hína”. 4 Upémarõ omeʼẽ chupe hikuái 70 monéda* de pláta Baal-Berit+ témplogui,* ha Abimélec oipuru upéva okontrata hag̃ua umi kuimbaʼe hekorei ha hovaʼatãvape omoirũ hag̃ua chupe. 5 Upe rire Abimélec oho itúa rogayguakuéra rendápe Ofrápe,+ ha ojuka iñermanokuérape, Jerubaal raʼykuérape, umi 70 kuimbaʼépe ojuka peteĩ ita ári.+ Jotán añoite ojesalva pórke haʼe okañy, haʼe ningo hína Jerubaal raʼy pahague.
6 Upéi oñembyatypaite umi kuimbaʼe omoakãva Siquem ha kompletoite Bet-Miló, ha omoĩ hikuái Abimélecpe rréiramo.+ Upérõ oĩ hikuái pe yvyramáta guasu ypýpe, ag̃uiete pe monuménto oĩvagui Siquémpe.
7 Oñemombeʼu rire koʼã mbaʼe Jotánpe, haʼe oho oñemboʼy pe Sérro Guerizim ári,+ ha hatã heʼi chupekuéra: “Pejapysakamína cherehe peẽ kuimbaʼe pemoakãva Siquem, ha upe rire Ñandejára penerendúta.
8 Peteĩ jey ndaje unos kuánto yvyramáta oñembyaty oiporavo* hag̃ua peteĩ rréi ogoverna hag̃ua chupekuéra. Ha heʼi hikuái pe olívo mátape: ‘Oregovernána nde’.+ 9 Péro pe olívo máta heʼi chupekuéra: ‘Oikóramo chehegui rréi,* ndaikatumoʼãvéima aprodusi aséite ojepurúva oñemombaʼeguasu hag̃ua Ñandejárape ha yvyporakuérape. Che ndaipotái oiko chehegui rréi’. 10 Upémarõ umi yvyramáta heʼi pe ígo mátape: ‘Ejúna nde oregoverna’. 11 Péro pe ígo máta heʼi chupekuéra: ‘¿Che piko ndaprodusivéima vaʼerã yva heʼẽ asy ha iporãitéva oiko hag̃ua chehegui rréi?’. 12 Upe rire umi yvyramáta heʼi pe parrál mátape: ‘Ejúna nde oregoverna’. 13 Péro pe parrál máta heʼi chupekuéra: ‘Oikóramo chehegui rréi ndaikatumoʼãvéima aprodusi víno pyahu ombovyʼáva Ñandejárape ha yvyporakuérape. Che ndaipotái oiko chehegui rréi’. 14 Ipahaitépe umi ótro yvyramáta heʼi pe jukeri mátape: ‘Ejúna nde oregoverna’.+ 15 Upévo pe jukeri máta heʼi umi yvyramátape: ‘Peẽ añetehápe cheporavótaramo pende rreirã, peju ha peñemoʼã che sómbra guýpe. Péro ndahaʼéiramo upéicha, osẽta chehegui tata ha ahapypaitéta umi sédro oĩva pe Líbanope’.
16 ¿Peẽ piko pemoĩ hína koʼág̃a Abimélecpe rréiramo+ pendepyʼaporã ha pendehústo rupi, ha penembaʼeporã piko hína Jerubaal ha hogayguándi ha petrata chupe haʼe omereseháicha? 17 Pórke che túa oñorairõ kuri penderehehápe+ ha oapeligra hekove pendesalva hag̃ua Madiángui.+ 18 Péro peẽ koestedía pepuʼã che túa rogayguakuérare ha pejuka itaʼyrakuérape, pejuka 70 kuimbaʼépe peteĩ ita ári.+ Upéi pemoĩ rréiramo Abimélecpe, peteĩ eskláva membýpe+ pemoĩ rréiramo ogoverna hag̃ua umi omoakãvape Siquem, pene ermáno rupínte peẽ pejapo upéicha. 19 Oiméramo peẽ pendepyʼaporã ha pendehústo raʼe Jerubaal ha hogaygua ndive koestedía, upéicharõ pevyʼa vaʼerã Abimélec reheve, ha haʼe tovyʼa avei pendereheve. 20 Péro ndahaʼéiramo upéicha, osẽta tata Abimélecgui ha ohundipaitéta umi omoakãvape Siquem ha Bet-Miló,+ ha tata osẽta avei umi omoakãvagui Siquem ha Bet-Miló ha ohundietéta Abimélecpe”.+
21 Upéi Jotán+ okañy ha oho Beérpe ha opyta oiko upépe, pórke okyhyje iñermáno Abimélecgui.
22 Abimélec ogoverna* Israélpe 3 áñore. 23 Upéi, Ñandejára oipota rupi ndojoguerahaporãvéi* Abimélec ha umi omoakãva Siquem, upéicha rupi umi kuimbaʼe omoakãva Siquem oñepyrũ otraisiona Abimélecpe. 24 Upéva oiko ikatu hag̃uáicha oñevenga upe mbaʼe vai ojejapo vaʼekue umi 70 Jerubaal raʼykuérare.+ Upéicha ojekovra Abimélecpe ha umi omoakãvape Siquémpe oporojuka haguére. Abimélec ojuka iñermanokuéra teetépe ha umi omoakãva Siquem katu oipytyvõ chupe. 25 Upéicha rupi umi omoakãva Siquem omoĩ montañaháre umi kuimbaʼe opeska vaʼerã Abimélec rehe, ha umi kuimbaʼe omonda enterove ohasávape upe tape haʼekuéra oĩhárupi. Tiémpo rire oñemombeʼu upéva Abimélecpe.
26 Upéi Gaal, Ébed raʼy, ha iñermanokuéra oike Siquémpe,+ ha umi omoakãva Siquem oñepyrũ okonfia hese. 27 Umi omoakãva Siquem osẽ iparraltýpe ha ombyaty iparrál, ha upéi opyrũ hikuái umi parrál rehe ojapo hag̃ua chugui víno. Upéi ojapo hikuái peteĩ fiésta, ha oike idioskuéra témplope,*+ haʼekuéra okaru, omokõ ha omaldesi Abimélecpe. 28 Upe rire Gaal, Ébed raʼy, heʼi: “¿Máva piko aipo Abimélec, Jerubaal+ raʼy, ha máva piko Zebul, pe oñenkargáva Siquem rehe? ¿Mbaʼére piko ñande jaservi vaʼerã chupekuéra? ¿Mbaʼére piko jaikóta jaservi Abimélecpe, jaservi rangue Siquem túa Hamor raʼykuérape? 29 Arekórire che kárgope ko puévlope, che amongúi vaʼerãmoʼã Abimélecpe”. Upéi odesafia Abimélecpe heʼívo: “Embohetavéna la nde ehérsito ha eju ñañorairõ”.
30 Upéi Zebul, pe oñenkargáva pe siudáre, orrenega ha ipochyeterei oikuaávo Gaal, Ébed raʼy, heʼi vaʼekue. 31 Upémarõ ñemihaitépe omondo mensahéro Abimélec rendápe, ha heʼika chupe: “Koʼág̃a oĩ hína Siquémpe Gaal, Ébed raʼy, ha iñermanokuéra, ha omoĩmba hína ne kóntrape umi hénte oĩva ko siudápe. 32 Eju ág̃a pyhare, nde ha umi kuimbaʼe nemoirũva ha pepeska hesekuéra pe ñúme. 33 Upéi pyhareve, kuarahy osẽmírente, reho vaʼerã reataka pe siuda, ha ág̃a Gaal ha umi kuimbaʼe omoirũva chupe osẽ vove oñorairõ ne kóntrape, ejapóntema la ikatúva guive regana hag̃ua chupekuéra”.
34 Upémarõ Abimélec ha kompletoite umi kuimbaʼe omoirũva chupe opuʼã oho upe pyharépe ha ojedividi 4 grúpope, opeska hag̃ua iñenemigokuérare Siquem ypýpe. 35 Al ótro día Gaal, Ébed raʼy, osẽ ha opyta oñemboʼy pe siuda rokẽme, pe entrádape. Ha Abimélec ha umi kuimbaʼe omoirũva chupe opuʼã pe opeskahágui hína iñenemigokuérare. 36 Gaal ohechávo umi kuimbaʼépe, heʼi Zebúlpe: “Emañami, amoite oĩ hénte oguejýva oúvo umi montáñagui”. Péro Zebul heʼi chupe: “Nde ningo rehecha umi montáña sómbrante ha reimoʼã voi rehechaha hénte”.
37 Upéi Gaal heʼi: “Emañami, oĩ hénte oguejýva oúvo pe lugár ijyvatevehágui, pe yvy mbytégui, ha peteĩ grúpo katu ou hína Meonenim yvyramáta guasu rapére”. 38 Ha Zebul heʼi chupe: “¿Nderesaráima piko la ere vaʼekuégui? Nde ningo ere kuri: ‘¿Máva piko Abimélec jaservi hag̃ua chupe?’.+ ¿Ndahaʼéi piko koʼã héntere la hetaite reñembohory kuri? Esẽ katu ha eñorairõ hendivekuéra”.
39 Upémarõ Gaal odirihi umi kuimbaʼe omoakãvape Siquem ha oho oñorairõ Abimélec kóntrape. 40 Abimélec omuña Gaálpe ha haʼe odipara chugui, ha hetaiterei héntepe ojejuka, umi omano vaʼekue ningo oĩ voi pe siuda entráda peve.
41 Ha Abimélec opyta oiko Arumápe, ha Zebul+ omosẽ Gaal ha iñermanokuérape Siquémgui. 42 Al ótro día umi hénte oĩva Siquémpe osẽ pe siudágui, ha upéva oñemombeʼu Abimélecpe. 43 Upémarõ haʼe odividi en 3 grúpo umi kuimbaʼe omoirũvape chupe, ha opyta opeska hikuái umi iñenemígore pe ñúme. Ha haʼe ohechárõ guare umi hénte osẽha pe siudágui, oataka ha ojuka chupekuéra. 44 Abimélec ha pe grúpo oĩ vaʼekue hendive oataka umi héntepe ha oho ojekoloka pe siuda entráda rokẽme, ha upe aja umi mokõi grúpo oataka ha ojukapaite umi hénte oĩvape pe ñúme. 45 Abimélec oñorairõ pe siuda kóntrape un día pukukue ha upéi ojagarra pe siuda. Haʼe ojukapaite umi héntepe ha oitypaite pe siuda,+ upéi omosarambipaite upépe juky.
46 Ohendúvo koʼã mbaʼe, umi kuimbaʼe omoakãva ha oikóva Siquem tórrepe pyaʼe porã oho oike pe koty oñekañyháme,* oĩva El-Berit*+ témplope.* 47 Oñemombeʼumírente Abimélecpe umi kuimbaʼe omoakãva ha oikóva Siquem tórrepe oñembyatypa hague, 48 Abimélec ha kompletoite umi kuimbaʼe omoirũva chupe ojupi Sérro Zalmónpe. Abimélec ojagarra peteĩ hácha ha oikytĩ peteĩ yvyra rakã ha ohupi ijatiʼy ári, ha heʼi umi kuimbaʼe omoirũvape chupe: “¡Pyaʼe porã pejapo che ajapo hagueichaite!”. 49 Upémarõ umi kuimbaʼe oikytĩ avei yvyra rakã ha osegi Abimélecpe. Upéi omoĩ hikuái umi yvyra rakã pe koty oñekañyha jerére ha ohapy hikuái upe koty. Ha omanombaite umi hénte oĩ vaʼekue Siquem tórrepe, omano amo 1.000 kuimbaʼe ha kuñárupi.
50 Upéi Abimélec oho Tebézpe, ha omoĩ ikampaménto oñorairõ hag̃ua Tebez kóntrape, ha ojagarra upe siuda. 51 Upe siuda mbytépe oĩ vaʼekue peteĩ tórre isegúrova, ha kompletoite umi kuimbaʼe, kuña ha umi omoakãva upe siuda oho okañy upépe. Haʼekuéra oñemboty hyepýpe ha ojupi pe tórre terrásape. 52 Upéi Abimélec og̃uahẽ pe tórre oĩháme ha oñepyrũ oñorairõ umi héntendi. Ha haʼe oñemoag̃ui pe tórre entrádare ohapy hag̃ua pe tórre. 53 Upe rire peteĩ kuña oity Abimélec akãre peteĩ ita ojepurúva oñemolina hag̃ua, ha ojokapaite chugui iñakã.+ 54 Upémarõ Abimélec pyaʼe porã ohenói iñajudántepe, pe oguerahávape hiʼarmakuéra, ha heʼi chupe: “Ehekýi nde espáda ha chejuka, ani ág̃a ojeʼe cherehe peteĩ kuña chejuka hague”. Upémarõ pe iñajudánte oikutu chupe ha omovandea hese ijespáda ha ojuka chupe.
55 Umi israelita ohechávo Abimélec omano hague, ohopa jey hikuái hógape. 56 Péicha Ñandejára ojapo Abimélec rehe pórke haʼe ojapo vaʼekue ivaíva itúa rogayguáre, haʼe ojuka kuri 70 iñermanokuérape.+ 57 Ñandejára okastiga avei umi kuimbaʼe omoakãvape Siquem, ha ipahápe ojere hesekuéra umi mbaʼe vai ojapo vaʼekue. Péicha ou hiʼarikuéra Jotán,+ Jerubaal+ raʼy maldisión.
10 Upéi Abimélec omano rire, oĩ peteĩ kuimbaʼe hérava Tolá osalva vaʼekue Israélpe.+ Haʼe hína Isacar trivugua, Pua raʼy ha Dodó niéto, ha oiko vaʼekue Samírpe umi montañaháre Efraínpe. 2 Tolá ohusga vaʼekue Israélpe 23 áñore. Upéi omano ha oñeñotỹ chupe Samírpe.
3 Upéi, oĩ vaʼekue peteĩ kuimbaʼe hérava Jaír, peteĩ galaadita, ha ohusga Israélpe 22 áñore. 4 Haʼe 30 itaʼýra vaʼekue ha oiko hikuái 30 vúrro ári, ha oreko vaʼekue avei 30 siuda. Umi siuda koʼág̃a peve héra Havot-Jaír+ ha oĩ Galaad territóriope. 5 Upéi Jaír omano ha oñeñotỹ Camónpe.
6 Ha umi israelita oñepyrũ jeýma ojapo ivaíva Jehová renondépe,+ ha oñepyrũ oservi hikuái umi Baálpe,+ Astoret estatuakuérape, umi arameo* dioskuérape, umi sidonio dioskuérape, umi moabita dioskuérape,+ umi ammonita dioskuérape,+ ha umi filisteo dioskuérape.+ Haʼekuéra oheja Jehovápe ha ndoservivéima chupe. 7 Upévare Jehová ipochyeterei umi israelítare, ha ontrega* chupekuéra umi filisteo ha ammonítape.+ 8 Upémarõ umíva ojopy hendivekuéra ha ombohasa asyeterei chupekuéra upe áñope. Haʼekuéra 18 áñore oreko asy umi israelita oikóvape éste gotyo pe Jordángui, upéva haʼe vaʼekue umi amorreo território Galaádpe. 9 Umi ammonita ohasa jepi avei pe Jordán oñorairõ hag̃ua Judá, Benjamín ha Efraín trívundi. Ha péicha umi israelita oiko asyeterei. 10 Umi israelita ojerure asy Jehovápe oipytyvõmi hag̃ua chupekuéra,+ ha heʼi: “Ñandejára, ore ningo ropeka ne renondépe, pórke ndéve roheja ha roho roadora umi Baálpe”.+
11 Péro Jehová heʼi umi israelítape: “¿Che piko ndaposalvái raʼe umi egípciogui,+ umi amorréogui,+ umi ammonítagui, umi filistéogui,+ 12 ha avei umi sidóniogui, umi amalequítagui ha umi madianítagui, penembohasa asyetérõ guare hikuái? Peẽ pejerure asy jave chéve poipytyvõ hag̃ua, che katuete posalva jepi. 13 Péro peẽ chereja rei ha peadora umi ótro dióspe.+ Upéicha rupi ndaposalvamoʼãvéima koʼág̃a.+ 14 Tapehóna pejerure sokórro umi dios peiporavo vaʼekuépe penepytyvõ hag̃ua.+ Haʼekuéra tapendesalva ojere vaipa jave peẽme”.+ 15 Péro umi israelita heʼi Jehovápe: “Ore ningo ropeka ne renondépe. Ejapo katu orerehe la rejaposéva, péro oresalvamíntena ikatúramo ko vuéltape”. 16 Ha haʼekuéra oipeʼa ijapyteguikuéra umi dios oadoráva umi extranhéro ha oadora jey Jehovápe.+ Upéicha rupi, haʼe noaguantavéima ha ndaikatuvéima ohecha mbaʼéichapa Israel ohasa asy.+
17 Tiémpo rire, umi ammonita+ oñembyaty oho hag̃ua oñorairõ, ha omoĩ hikuái ikampaménto Galaádpe. Upévare umi israelita oñembyaty avei ha omoĩ ikampaménto Mizpápe. 18 Umi hénte ha umi prínsipe de Galaad heʼi ojupe: “¿Máva piko ñanemoakãta jaha hag̃ua ñañorairõ umi ammonítandi?+ Enterove umi oikóva Galaádpe opytáta upe ñanemoakãva poguýpe”.
11 Jefté,+ pe galaadita, haʼe vaʼekue peteĩ gerréro ipoderósova. Itúa haʼe vaʼekue Galaad ha isy haʼe vaʼekue peteĩ prostitúta. 2 Péro Galaad rembireko* oreko vaʼekue avei chugui hetave mitã. Okakuaapa rire umi imembykuimbaʼe haʼekuéra omosẽ Jeftépe ha heʼi chupe: “Ndéve noñemeʼẽmoʼãi mbaʼevete ore túa erénsiagui, pórke nde ótro la nde sy”. 3 Upémarõ Jefté odipara iñermanokuéragui ha oho oiko peteĩ lugár héravape Tob. Ha heta kuimbaʼe oĩva travahoʼỹre oñembyaty ha oho omoirũ Jeftépe.
4 Tiémpo rire, umi ammonita ou oñorairõ Israel kóntrape.+ 5 Ha umi ammonita oúrõ guare oñorairõ Israel kóntrape, upepete umi kuimbaʼe omoakãva* Galaad oho ogueru jey Jeftépe, Tob yvýgui. 6 Heʼi hikuái Jeftépe: “Ejúna emoakã ore ehérsito jaha hag̃ua ñañorairõ umi ammonita kóntrape”. 7 Péro Jefté heʼi umi kuimbaʼe omoakãvape Galaad: “¿Ndahaʼéi piko peẽ la ndapechaʼeiete vaʼekue cherehe ha chemosẽ che túa rógagui?+ ¿Mbaʼére piko koʼág̃a pejejopy vai jave peju che rendápe?”. 8 Upépe umi kuimbaʼe omoakãva Galaad heʼi Jeftépe: “Siérto, péro koʼág̃a roju ne rendápe roʼe hag̃ua ndéve ko mbaʼe: rehóramo orendive ha reñorairõ umi ammonita kóntrape, nde remoakãta enterove oikóvape Galaádpe”.+ 9 Upépe Jefté heʼi umi kuimbaʼe omoakãvape Galaad: “Oiméramo peẽ chegueraha hína añorairõ hag̃ua umi ammonita kóntrape, ha Jehová chepytyvõ agana hag̃ua chupekuéra, upéicharõ che katuete pomoakãta”. 10 Umi kuimbaʼe omoakãva Galaad heʼi Jeftépe: “Jehová topyta ñande testígoramo ndorojapóiramo upe nde ere haguéicha”. 11 Upémarõ Jefté oho umi kuimbaʼe omoakãvandi Galaad, ha pe puévlo omoĩ chupe omoakã hag̃ua chupekuéra ha pe ehérsitope. Upéi Mizpápe,+ Jefté heʼipaite jey Jehová renondépe mbaʼe trátopa ojapo raʼe hikuái.
12 Ha Jefté omondo mensahéro umi ammonita+ rréi rendápe, ha heʼika chupe: “¿Mbaʼe mbaʼéiko ereko che kóntrape ajeve reju reataka ore território?”. 13 Upépe, umi ammonita rréi heʼi Jefté mensaherokuérape: “Péicha ajapo pórke Israel oipeʼa vaʼekue chehegui che yvy osẽrõ guare Egíptogui,+ oipeʼa chehegui Arnón+ guive Jaboc peve ha pe Jordán peve voi.+ Ha koʼág̃a aipota pemeʼẽ jey chéve pe yvy pyʼaguapýpe porãnte”. 14 Péro Jefté omondo jey mensahéro umi ammonita rréi rendápe 15 heʼi hag̃ua chupe:
“Péicha heʼika ndéve Jefté: ‘Israel ningo ndojagarrái vaʼekue umi moabita+ ni umi ammonita yvy,+ 16 pórke Israel osẽrõ guare Egíptogui oho pe desiértore pe Mar Rojo+ peve ha og̃uahẽ Cadéspe.+ 17 Upéi Israel omondo mensahéro pe rréi de Edom+ rendápe, ha heʼika chupe: “Rojerurese ndéve ikatúramo rohasami hag̃ua nde territóriorupi”, péro pe rréi de Edom nopermitíri chupekuéra. Upéi omondo avei hikuái mensahéro rréi de Moábpe,+ péro haʼe nopermitíri avei chupekuéra ohasa. Upévare Israel okontinua vaʼekue oiko Cadéspe.+ 18 Oiko aja hikuái pe desiértore haʼekuéra ohasánte Edom ha Moab território oríllarupi.+ Oho hikuái éste gotyo Moab territóriogui,+ ha omoĩ ikampaménto Arnónpe, péro ndoikéi hikuái Moab territóriope,+ pórke pe Arnón hína Moab território frontéra.
19 Upe rire Israel omondo avei mensahéro Sehónpe, umi amorreokuéra rréi, ogovernáva Hesbónpe, ha heʼi chupe: “Rojerurese ndéve ikatúramo rohasami hag̃ua nde territóriorupi, rog̃uahẽ hag̃ua ore yvýpe”.+ 20 Péro Sehón nokonfiái Israel rehe, ha nopermitíri chupe ohasa iterritóriorupi, upévare Sehón ombyaty ipuévlo kompletoite ha oho omoĩ ikampaménto Jáhazpe ha oñorairõ Israel kóntrape.+ 21 Upévare Israel Jára Jehová ontrega Sehón ha kompletoite ipuévlo umi israelítape. Ha umi israelita ogana chupekuéra ha ojagarrapaite pe yvy oikoha umi amorreo.+ 22 Péicha ojagarrapaite hikuái umi amorreo yvy, pe Arnón guive Jaboc peve ha pe desiérto guive pe Jordán peve.+
23 Jehová Israel Jára ningo la omosẽ vaʼekue umi amorréope Israel renondégui,+ ¿ha piko nde koʼág̃a rejúta remosẽmba chupekuéra? 24 ¿Ndopytáima piko nembaʼerã opa mbaʼe omeʼẽva ndéve nde jára Kemós?+ Upéicha rupi ore rojagarráta orembaʼerã oimeraẽ yvy omeʼẽva oréve ore Jára Jehová, tahaʼe haʼéva upe ijarakue.+ 25 ¿Ha nde piko reguerekove mbaʼe derécho Zipor raʼy Balácgui,+ pe rréi de Moab? ¿Haʼe piko oñemoĩ rakaʼe Israel rehe, térã oñorairõ rakaʼe hendivekuéra? 26 Israel ningo oiko vaʼekue 300 áñore Hesbónpe ha umi puevloʼi oĩvape ijerére,+ avei Aroer ha umi puevloʼi oĩvape ijerére, ha kompletoite umi siuda oĩvape Arnón ypýpe, ¿ha mbaʼére piko nereñehaʼãi rakaʼe rejagarra jey umíva nembaʼerã upe tiémpope?+ 27 Péro che ndajapói mbaʼeve ivaíva nderehe, ha tuichaiterei rejavy rejúvo cheataka. Pe Hués Tuichavéva, Jehová,+ tohusga umi israelítape ha umi ammonítape’”.
28 Péro umi ammonita rréi nopenái Jefté heʼikávare chupe.
29 Ha Jehová omeʼẽ ijespíritu Jeftépe,+ ha haʼe ohasa Galaad ha Manasésrupi oho hag̃ua Mizpé de Galaádpe,+ ha Mizpé de Galaádgui oho umi ammonita oĩháme.
30 Upémarõ Jefté ojapo peteĩ promésa Jehovápe,+ ha heʼi: “Chepytyvõramo agana hag̃ua umi ammonítape, 31 upéicharõ oimeraẽ osẽva primeroite che rógagui cherug̃uaitĩ hag̃ua, ág̃a aju jey vove agana rire umi ammonítape, upévape che ameʼẽta ndéve Jehová,+ peteĩ ofrénda ojehapývaramo”.+
32 Ha Jefté oho oñorairõ umi ammonítandi ha Jehová oipytyvõ chupe ogana hag̃ua chupekuéra. 33 Haʼe ojuka hetaitereípe, Aroer guive pe tape pukukuére og̃uahẽ meve Minítpe, ojagarra 20 siuda ha oho hese Abel-Keramim peve. Péicha umi israelita ogana umi ammonítape.
34 Upéi Jefté ou jey hógape Mizpápe,+ ha itajýra osẽ ohug̃uaitĩ chupe, haʼe ombopu panderéta* ha ojeroky oúvo. Haʼe ningo pevamínte voi itajýra, ndorekói ótro itaʼýra ni itajýra. 35 Haʼe ohechávo chupe, omondoro ijao ombyasýgui ha heʼi: “¡Anína che rajymi! Peichaite peve piko chemokorasõ rasy vaʼerã, ndéve ningo romondo vaʼerã mombyry koʼágui. Che ningo ajapóma peteĩ promésa Jehovápe, ha ndaikatumoʼãi apyrũ che ñeʼẽre”.+
36 Ha itajýra heʼi chupe: “Che ru, oiméramo rejapóma peteĩ promésa Jehovápe, ejapo cherehe repromete haguéicha,+ pórke Jehová ningo nepytyvõma reñevenga hag̃ua ne enemigokuérare, umi ammonítare”. 37 Upéi haʼe heʼi itúape: “Ajerurese ndéve peteĩ mbaʼénte: ehejána taha umi montañaháre 2 mése, ha tacherasẽ upépe umi che amigakuérandi namendamoʼãi haguére”.
38 Upépe itúa heʼi chupe: “Tereho katu”. Ha upémarõ itúa omondo chupe 2 mésere, ha haʼe oho iñamigakuérandi umi montañaháre hasẽ hag̃ua, pórke haʼe nomendamoʼãi. 39 Dos mése haguépe haʼe ou jey itúa rendápe, ha itúa okumpli pe promésa ojapo vaʼekue.+ Jefté rajy núnka ndorekói vaʼekue rrelasión sexuál peteĩ kuimbaʼéndi. Upéi Israélpe ojepokuaa ojapo hikuái ko mbaʼe: 40 cuatro día al áño umi kuñataĩ israelita oho omokyreʼỹ pe galaadita Jefté rajýpe.
12 Upéi umi kuimbaʼe Efraingua oñembyatypa ha ohasa pe rrío ha oho Zafónpe, ha heʼi hikuái Jeftépe: “¿Mbaʼére piko ndaoreavisái raʼe roho hag̃ua roñorairõ nendive umi ammonita kóntrape?+ Upévare koʼág̃a rohapýta nde róga ndereheve entéro”. 2 Péro Jefté heʼi chupekuéra: “Che ha che puévlo heta tiémporema tuicha oreprovléma umi ammonítandi, ha che ajerure peẽme chepytyvõmi hag̃ua, péro peẽ ndapechesalvái. 3 Ahechakuaávo peẽ nachepytyvõmoʼãiha, adesidi ajapeligra ha aha añorairõ umi ammonita kóntrape,+ ha Jehová ontrega chupekuéra che pópe. ¿Mbaʼére piko upéicharõ koʼág̃a peju peñorairõse chendive?”.
4 Ha umi kuimbaʼe Efraingua heʼi: “Peẽ galaadita peikóramo jepe Efraín ha Manasés territóriope, peẽ añetehápe ndahaʼeiete voi mbaʼeve ore efraimítape g̃uarã”.* Upémarõ Jefté ombyaty enterovete umi kuimbaʼe Galaadguápe,+ ha oñorairõ umi efraimita kóntrape ha ogana chupekuéra. 5 Umi galaadita ojagarra pe lugár ojekrusahápe pe Rrío Jordán,+ oĩva Efraín território renondépe, ani hag̃ua okañy umi efraimita. Ha ou jave peteĩ efraimita ha ojerure chupekuéra ohasa hag̃ua, umi galaadita oporandu chupe: “¿Nde piko efraimita?”. Ha heʼi jave ndahaʼeiha, 6 umi galaadita heʼi chupe: “Eremi Shibolet”. Péro haʼe heʼi: “Sibolet”, pórke umi efraimita ndaikatúi heʼi porã “Shibolet”, ha upépe ojagarra ha ojuka chupe hikuái. Upévare ojejuka 42.000 efraimítape upérõ.
7 Jefté ohusga vaʼekue Israélpe 6 áñore, upéi Jefté pe galaadita omano ha oñeñotỹ chupe isiudápe, Galaádpe.
8 Upe rire oĩ vaʼekue peteĩ kuimbaʼe Belengua ohusgáva Israélpe hérava Ibzán.+ 9 Haʼe 30 itaʼýra ha avei 30 itajýra vaʼekue. Haʼe omondo itajyrakuérape ótro lugárpe omenda hag̃ua umi kuimbaʼe ótro familiapeguáre, ha ogueru avei 30 kuña omomenda hag̃ua itaʼyrakuérare. Ibzán ohusga vaʼekue Israélpe 7 áñore. 10 Upéi Ibzán omano ha oñeñotỹ chupe Belénpe.
11 Upe rire oĩ vaʼekue peteĩ kuimbaʼe hérava Elón, peteĩ zabulonita, ha ohusga Israélpe 10 áñore. 12 Upéi Elón pe zabulonita omano ha oñeñotỹ chupe Ayalónpe, Zabulón territóriope.
13 Upe rire oĩ vaʼekue peteĩ kuimbaʼe ohusgáva Israélpe hérava Abdón, Hilel pe piratonita raʼy. 14 Haʼe 40 itaʼýra vaʼekue ha 30 iniéto, ha haʼekuéra oiko vaʼekue 70 vúrro ári. Abdón ohusga vaʼekue Israélpe 8 áñore. 15 Upéi omano Abdón, Hilel pe piratonita raʼy, ha oñeñotỹ chupe Piratónpe, Efraín territóriope, umi amalequita montañakuérare.+
13 Upe rire umi israelita oñepyrũ jeýma ojapo ivaíva Jehová renondépe,+ ha Jehová ontrega chupekuéra umi filisteo poguýpe+ 40 áño aja.
2 Upe tiémpope oĩ vaʼekue peteĩ kuimbaʼe hérava Manóah,+ oikóva Zorápe,+ Dan+ trivugua. Ha hembireko ndaikatúi vaʼekue imemby, upévare haʼe naifamíliai.+ 3 Tiémpo rire, Jehová ánhel ojechauka pe kuñakaraípe ha heʼi chupe: “Aikuaa ningo nde ndaikatuiha nememby ha upévare ndereguerekoiha mitã. Péro nderyeguasúta ha erekóta peteĩ mitãkuimbaʼe.+ 4 Eñatendékena ha koʼág̃a guive ani reʼu víno ni mbaʼeveichagua vevída orekóva alkoól,+ ni ndereʼúi vaʼerã mbaʼeve ikyʼáva Ñandejára renondépe.+ 5 Nde ningo nderyeguasúta ha erekóta peteĩ mitãkuimbaʼe, ha iñakãrangue núnka noñekytĩri vaʼerã,+ pórke pe mitã onase guive haʼéta peteĩ nazareo* Ñandejárape g̃uarã. Ha haʼe osalváta Israélpe umi filisteokuéragui”.+
6 Upémarõ pe kuñakarai oho omombeʼu iménape: “Ñandejára siérvo ou che rendápe, ojogua voi Ñandejára tee ánhelpe, ha che tuichaiterei añemondýi. Che naporandúi chupe moõguápa haʼe, ni haʼe nomombeʼúi chéve héra.+ 7 Péro heʼi chéve: ‘Nderyeguasúta ha erekóta peteĩ mitãkuimbaʼe. Koʼág̃a guive ndereʼuvéima vaʼerã víno ni mbaʼeveichagua vevída orekóva alkoól, ni ndereʼúi vaʼerã mbaʼeve ikyʼáva Ñandejára renondépe, pórke onase guive omano meve pe mitã haʼéta peteĩ nazareo Ñandejárape g̃uarã’”.
8 Manóah ojerure asy Jehovápe: “Por favór Jehová, ikatúramona emboumi jey pe nde siérvo rembou vaʼekue angete, ikatu hag̃uáicha oremboʼe mbaʼéichapa romongakuaa vaʼerã pe mitã”. 9 Ha Ñandejára tee ohendu Manóahpe, ha Ñandejára ánhel ou jey Manóah rembireko rendápe oĩ jave pe ñúme. Péro upe jave iména noĩri kuri hendive. 10 Ha pe kuñakarai odipara oho omombeʼu iménape: “Pe kuimbaʼe ou vaʼekue che rendápe akokuehe ojaparese jey chéve”.+
11 Upémarõ Manóah opuʼã oho hembirekóndi pe kuimbaʼe rendápe ha heʼi: “¿Nde piko hína pe kuimbaʼe oñeʼẽ vaʼekue che rembirekóndi?”. Ha haʼe heʼi chupe: “Si, che hína”. 12 Upépe Manóah heʼi chupe: “¡Toñekumpli katu umi mbaʼe ere vaʼekue! ¿Mbaʼéicha piko romongakuaa vaʼerã ko mitã ha mbaʼépa oikóta chugui amo gotyove?”.+ 13 Upémarõ Jehová ánhel heʼi Manóahpe: “Ne rembireko ndoʼuiete vaʼerã umi mbaʼe haʼe vaʼekue chupe.+ 14 Haʼe ndoʼúi vaʼerã parrál ni mbaʼeve ojejapóva chugui, ha ndoʼúi vaʼerã víno ni mbaʼeveichagua vevída orekóva alkoól,+ ni ndoʼúi vaʼerã avei mbaʼeve ikyʼáva Ñandejára renondépe.+ Haʼe okumpli vaʼerã opa mbaʼe amanda vaʼekue chupe”.
15 Upémarõ Manóah heʼi Jehová ánhelpe: “Epytána ha toroprepara peteĩ kavaraʼi ndéve g̃uarã”.+ 16 Péro Jehová ánhel heʼi Manóahpe: “Ni apytáramo ndaʼumoʼãi pe tembiʼu repreparátava, péro rejaposéramo peteĩ ofrénda ojehapýva Jehovápe g̃uarã, ikatu rejapo”. Manóah ningo ndoikuaái kuri pe kuimbaʼe haʼeha Jehová ánhel. 17 Upéi Manóah heʼi Jehová ánhelpe: “¿Mbaʼéicha piko nderéra,+ rombotuicha hag̃ua ág̃a oñekumpli vove umi mbaʼe ere vaʼekue?”. 18 Péro Jehová ánhel heʼi chupe: “¿Maʼerã piko reporandu mbaʼéichapa cheréra? Che réra ningo tuichaiterei mbaʼe ha ndaijojahái”.
19 Upémarõ Manóah ojagarra pe kavaraʼi ha pe ofrénda de semílla, ha oofrese Jehovápe peteĩ ita ári. Ha Manóah ha hembireko omaña aja hína, Ñandejára ojapo peteĩ mbaʼe ndaijojaháiva. 20 Pe tata opuʼãvo pe altárgui, Jehová ánhel ojupi avei ohóvo yvága gotyo pe tatarendýpe, ha Manóah ha hembireko katu omaña hína kuri. Ha upepete haʼekuéra oñesũ ha oñakãity. 21 Ha upépe ae Manóah ohechakuaa upe kuimbaʼe haʼe hague Jehová ánhel.+ Upéi Jehová ánhel ndojechaukavéima Manóah ha hembirekópe. 22 Upémarõ Manóah heʼi hembirekópe: “Ñande jahecha raʼe Ñandejárape, ¡katuete ñamanóta!”.+ 23 Péro hembireko heʼi chupe: “Jehová ñandejukasérire, ndoaseptái vaʼerãmoʼã kuri ñandehegui pe ofrénda ojehapýva+ ha pe ofrénda de semílla. Ha ndohechaukái vaʼerãmoʼã ñandéve entéro koʼã mbaʼe ni nomombeʼúi vaʼerãmoʼã ñandéve mbaʼevete”.
24 Upéi pe kuñakarai oreko peteĩ mitãkuimbaʼe ha ombohéra Sansón,+ ha pe mitãkuimbaʼe okakuaávo ohóvo, Jehová osegi ovendesi chupe. 25 Tiémpo rire, haʼe oĩ jave Mahané-Dánpe,+ oĩva éntre Zorá ha Estaol,+ Jehová omeʼẽ chupe ijespíritu.+
14 Upéi Sansón oho Timnápe, ha upépe ohecha peteĩ kuñataĩ filistéape. 2 Upe rire haʼe oho ha heʼi itúa ha isýpe: “Timnápe oĩ peteĩ kuñataĩ chegustáva, ha aipota pekonsegi chéve che rembirekorã”. 3 Péro itúa ha isy heʼi chupe: “¿Nderetopái mbaʼe piko peteĩ kuñataĩ ñande puévlope ha ñane parientekuéra apytépe,+ ajeve rehose reheka ne rembirekorã umi filisteo oñesirkunsidaʼỹva* apytépe?”. Péro Sansón heʼi itúape: “Ekonsegína chéve upe kuñataĩ, pórke upéva la chegustáva”. 4 Itúa ha isy ndohechakuaái upéva ouha Jehovágui, pórke Haʼe oheka oikóvo kuri peteĩ oportunida oñorairõ hag̃ua umi filistéondi. Upérõ ningo Israel oĩ vaʼekue umi filisteo poguýpe.+
5 Upéi Sansón oho itúa ha isýndi Timnápe. Ha haʼe og̃uahẽvo ohóvo umi parralty oĩvape Timnápe, osẽ chupe peteĩ león pochy okororõva oúvo. 6 Upépe Jehová omeʼẽ chupe ijespíritu ha omombarete chupe,+ ha haʼe ojagarra pe león ha ombojaʼo mbytetépe haʼeramoguáicha peteĩ kavaraʼi. Péro Sansón nomombeʼúi isy ha itúape upe ojapo vaʼekue. 7 Upéi Sansón oho ha oñeʼẽ pe kuñataĩndi, ha ohechakuaa añetehápe ogustaha chupe upe kuñataĩ.+
8 Tiémpo rire, oho jey Timnápe pe kuñataĩ piári oraha hag̃ua chupe hógape,+ ha Sansón ojedesvia ohecha hag̃ua pe león ojuka vaʼekue. Ha ohecha pe león retekue kuápe ojaitypo hague káva ha orekomaha eíra. 9 Upémarõ Sansón ojagarra ipópe pe panál ha hoʼu pe eirete ohokuévo tapére, upéi ohupytývo isy ha itúape omeʼẽ avei chupekuéra hoʼu hag̃ua. Péro haʼe nomombeʼúi chupekuéra oguenohẽ hague pe eíra pe león retekuégui.
10 Sansón túa oho pe kuñataĩ oĩháme, ha Sansón ojapo peteĩ fiésta, pórke upéicha ojepokuaa jepi ojapo umi nóvio. 11 Ohechávo chupe umi hénte, ogueru hendápe 30 kuimbaʼe ipadríno de kasamientorã omoirũ hag̃ua chupe. 12 Upémarõ Sansón heʼi chupekuéra: “Tajapomína peẽme peteĩ adivinánsa, ha koʼã 7 día ojejapo aja ko fiésta peẽ pepilláramo mbaʼépa heʼise, che ameʼẽta peẽme 30 ao de líno ha 30 par ao iporãva. 13 Péro napeadivináiramo, peẽ pemeʼẽta chéve 30 ao de líno ha 30 par ao iporãva”. Haʼekuéra heʼi chupe: “Si, rohenduse la ne adivinánsa, emombeʼu katu oréve”. 14 Upémarõ Sansón heʼi chupekuéra:
“Peteĩ okarúvagui osẽ peteĩ mbaʼe jaʼu vaʼerã,
ha pe imbaretévagui osẽ peteĩ mbaʼe heʼẽ asýva”.+
Tres día ohasa, ha haʼekuéra ndaikatúi opilla mbaʼépa heʼise. 15 Pe 4 diahápe, heʼi hikuái Sansón rembirekópe:* “Embotavy ne ménape*+ heʼi hag̃ua oréve mbaʼépa heʼise pe adivinánsa. Nderejapóiramo upéicha, rohapýta ndéve ha entéro nde túa rogayguápe. ¿Térã piko peẽ oreinvita raʼe peipeʼapa hag̃ua orehegui la rorekomíva?”. 16 Upémarõ Sansón rembireko hasẽ soro chupe, ha heʼi: “Nde ndacherayhúi ha nderechaʼéi cherehe,+ upévare neremombeʼúi chéve mbaʼépa heʼise pe adivinánsa ere vaʼekue umi kuimbaʼe che puevlopeguápe”. Upépe haʼe heʼi chupe: “Ni che túa ni che sýpe namombeʼúi, ¿ha piko ndéve amombeʼúta?”. 17 Péro hembireko osegi hasẽ chupe oñekumpli peve umi 7 día opa hag̃ua pe fiésta. Ha pe 7 diahápe Sansón omombeʼúmante chupe, pórke ikueráima chugui. Upéi hembireko omombeʼu umi kuimbaʼe ipuevlopeguápe mbaʼépa heʼise pe adivinánsa.+ 18 Ha pe 7 diahápe, kuarahy oike mboyve umi kuimbaʼe upe siudapegua heʼi Sansónpe:
“Ndaipóri ningo heʼẽ asyvéva eiretégui,
ha ndaipóri imbaretevéva peteĩ leóngui”.+
Haʼe heʼi chupekuéra:
“Che rembireko napenepytyvõirire,*+
ndapepillái vaʼerãmoʼã mbaʼépa heʼise che adivinánsa”.
19 Upémarõ Jehová omeʼẽ chupe ijespíritu ha omombarete chupe,+ ha oho Asquelónpe+ ha ojuka 30 kuimbaʼe upepegua, ha oipeʼa chuguikuéra ijao ha omeʼẽ umi kuimbaʼe ombohovái vaʼekuépe pe adivinánsa.+ Upéi Sansón oho jey itúa rógape, ha ipochy ha orrenega ohóvo.
20 Upéi Sansón rembireko+ oñemeʼẽ peteĩva umi kuimbaʼe oĩ vaʼekuépe de padríno.+
15 Tiémpo rire, pe trígo kosécha tiémpope, Sansón oho ovisita hag̃ua hembirekópe ha ogueraha peteĩ kavaraʼi. Ha heʼi ipyʼapýpe: “Aikesete ningo che rembireko rendápe pe ikotýpe”. Péro isuégro nopermitíri Sansónpe oike, 2 ha heʼi chupe: “Che ningo haʼe kuri nderehe: ‘Oiméne Sansón ndaijaʼevéima hese’.+ Upémarõ ameʼẽ peteĩva umi ne padríno de kasamiéntope.+ Péro koʼápe oĩ iñermána imitãvéva ha iporãitevéva chugui, eguerahána chupe hekovia”. 3 Péro Sansón heʼi: “Ko vuéltape ndarekomoʼãi la kúlpa ajahéiramo umi filistéore”.
4 Upémarõ Sansón oho ha ojagarra 300 aguara, upéi oñapytĩ ojuehe huguáigui mokõi mokõi ha omoĩ peteĩ antórcha pe oñeñapytĩháme, pe mbytépe. 5 Upéi omboja tata umi antórchare ha opoi umi aguarágui umi filisteo kokuére. Haʼe ohapypaite oĩmíva guive umi kokuépe, umi oñemonoʼõma vaʼekue ha umi neʼĩrava gueteri avei. Ohapy avei umi parralty ha olivoty.
6 Ha umi filisteo oñeporandu joa: “¿Máva piko ojapo ko mbaʼe?”. Ojeʼe chupekuéra: “Sansón la ojapo vaʼekue upéva, pe timnita jérno, pórke isuégro omeʼẽ kuri chugui hembireko ipadríno de kasamiéntope”.+ Upémarõ umi filisteo oho ohapy pe kuñáme ha itúape.+ 7 Upéi Sansón heʼi chupekuéra: “La péicha pesegítarõ pejapo, che ndapytuʼumoʼãi añevenga peve penderehe”.+ 8 Upe rire haʼe oho ha ojuka uno a únope, hetaitereípe voi ojuka, upéi oho ha opyta peteĩ kuévape,* oĩva peteĩ varránka ijyvatéva héravape Etam.
9 Upéi umi filisteo oho ha omoĩ ikampaménto Judápe, ha oñepyrũ hikuái ojagarra umi lugár oĩva Lehípe.+ 10 Ha umi kuimbaʼe Judagua heʼi chupekuéra: “¿Mbaʼére piko peju oreataka hag̃ua?”. Upépe haʼekuéra heʼi: “Ore roju rojagarra hag̃ua Sansónpe, rojapo hag̃ua hese haʼe ojapo hagueichaite orerehe”. 11 Upémarõ 3.000 kuimbaʼe Judagua oho pe kuéva* oĩvape Etámpe, ha heʼi Sansónpe: “¿Nde piko ndereikuaái mbaʼe umi filisteo ñanegovernaha?+ ¿Ha mbaʼére piko rejapo orerehe péicha?”. Sansón heʼi chupekuéra: “Ojapo hagueichaite cherehe hikuái, upeichaite avei ajapo kuri hesekuéra”. 12 Péro haʼekuéra heʼi chupe: “Ore roju hína rojagarra hag̃ua ndéve ha rogueraha hag̃ua umi filistéope”. Upépe Sansón heʼi chupekuéra: “Pehura chéve peẽ voi napeñehaʼãmoʼãiha chejuka”. 13 Haʼekuéra heʼi chupe: “No, ore ndorojukamoʼãi, ore roñapytĩtante ha rogueraháta rontrega chupekuéra”.
Upémarõ haʼekuéra oñapytĩ chupe mokõi pióla pyahúpe ha oguenohẽ chupe pe kuévagui. 14 Haʼe og̃uahẽvo Lehípe, umi filisteo ovyʼaiterei ha osapukaipa ohechávo chupe. Upépe Jehová espíritu omombarete Sansónpe,+ ha umi pióla oñeñapytĩ hague ipyapy haʼete voi umi ílo de líno ojehovere pyréva tatápe, ha upépe hoʼa ipyapýgui.+ 15 Ha upéi ojuhu peteĩ vúrro omano ramoitéva rañykãngue, ha ojagarra ha ojuka upévape 1.000 kuimbaʼépe.+ 16 Upéi Sansón heʼi:
“¡Peteĩ vúrro rañykãnguépe ajuka hetaitereípe ha amoĩmba ojoʼári umi heʼonguekuéra!
Peteĩ vúrro rañykãnguépe ajuka 1.000 kuimbaʼépe”.+
17 Heʼipa rire upéva, omombo pe vúrro rañykãngue ha ombohéra upe lugár Ramat-Lehí.*+ 18 Upéi Sansón ijuheieterei ha ojedesahusia, ha heʼi Jehovápe: “Nde ningo chepytyvõ agana hag̃ua chupekuéra, ¿cherejáta piko koʼág̃a amano uhéigui ha chentrega umi oñesirkunsidaʼỹva* pópe?”. 19 Lehípe oĩ vaʼekue peteĩ yvykua ha Ñandejára oavri ha osẽ y upe yvykuágui.+ Ha Sansón hoyʼúvo imbarete jey* ha oñepyrũ oñeñandu porã. Upéicha rupi haʼe ombohéra upe ykua En-Hacore,* ha koʼag̃aite peve oĩ Lehípe.
20 Sansón ohusga Israélpe 20 áñore umi filisteo ogovernaha tiémpope.+
16 Ótra vuéltape Sansón oho Gázape ha ohecha peteĩ prostitútape ha oho hógape. 2 Ha ojeʼe umi Gazaguápe: “¡Sansón oime ou kuri koʼápe!”. Upémarõ omongora hikuái upe lugár, ha opeska hese pe siuda rokẽme tóda la nóche. Haʼekuéra opyta upe lugárpe upe pyhare pukukue ha heʼi: “Ág̃a koʼẽ vove, jajukáta chupe”.
3 Péro Sansón opyta oke pyharepyte peve. Upéi opuʼã oipeʼa ha ogueraha pe siuda rokẽ itránka entéro reheve, ha oipeʼa avei umi póste guasu ojokóva pe okẽ. Ha ohupi ilómore ha ogueraha pe montáña ári oĩva Hebrón rovái.
4 Tiémpo rire, Sansón iñakãvaiete peteĩ kuñataĩre, oikóva Sorec Ñúme,* upe kuñataĩ ningo héra vaʼekue Dalila.+ 5 Upéi umi filisteo governantekuéra oho upe kuñataĩ rendápe ha heʼi chupe: “Embotavy chupe+ reikuaa hag̃ua mbaʼépa la omombaretetéva chupe, ha mbaʼépepa ikatu roñapytĩ rojagarra hag̃ua chupe ha orepuʼaka hag̃ua hese. Rejapóramo péva, káda uno romeʼẽta ndéve 1.100 monéda* de pláta”.
6 Upéi Dalila heʼi Sansónpe: “Eréna chéve mbaʼépa la nemombaretetéva ha mbaʼépepa peteĩ persóna neñapytĩ vaʼerã ipuʼaka hag̃ua nderehe”. 7 Sansón heʼi chupe: “Cheñapytĩramo 7 piolín pyahúpe,* umi ojepurúvape umi árkore ojepoi hag̃ua flécha, upéicharõ chekangýta oimeraẽ ótro kuimbaʼéicha”. 8 Upémarõ umi filisteo governantekuéra oho ogueraha Dalílape 7 piolín pyahu, umi ojepurúva umi árkore ojepoi hag̃ua flécha, ha Dalila oñapytĩ pype Sansónpe. 9 Upéi haʼekuéra omoĩ unos kuánto kuimbaʼe ótro kotýpe opeska hag̃ua hese, ha Dalila osapukái Sansónpe: “¡Cháke umi filisteo oĩ koʼápe Sansón!”. Upépe haʼe omondoho umi piolín oñembojarõguáicha tata peteĩ ílo de línore.+ Ha péicha ndojepillái jey mbaʼérepa haʼe imbaretete.
10 Upe rire Dalila heʼi Sansónpe: “Nde ningo chembotavypa ha ndejapu chéve. Eréna chéve koʼág̃a mbaʼépepa peteĩ persóna ikatu neñapytĩ”. 11 Upémarõ haʼe heʼi chupe: “Cheñapytĩramo pióla pyahu ndojepurúivape gueteri, chekangýta oimeraẽ ótro kuimbaʼéicha”. 12 Upéi Dalila ojagarra pióla pyahu ha oñapytĩ pype Sansónpe, ha osapukái chupe: “¡Cháke umi filisteo oĩ koʼápe Sansón!”. (Upe aja entéro umi kuimbaʼe opeskáva hese oĩ hína pe ótro kotýpe). Upepete Sansón omondoho umi pióla haʼerõguáicha ílo.+
13 Upe rire Dalila heʼi Sansónpe: “Koʼag̃aite peve nde chembotavypa ha ndejapu chéve.+ Eréna chéve mbaʼépepa peteĩ persóna ikatu neñapytĩ”. Upémarõ haʼe heʼi chupe: “Umi 7 trénsa arekóva retrensa vaʼerã umi ílo ojepurúvandi ojejapo hag̃ua téla”. 14 Upémarõ Dalila oasegura Sansón trensakuéra estákape, ha osapukái chupe: “¡Cháke umi filisteo oĩ koʼápe Sansón!”. Upépe haʼe opáy ha ohekyiete itrénsagui pe estáka ha umi ílo ojepurúva ojejapo hag̃ua téla.
15 Ha Dalila heʼi chupe: “¿Mbaʼéicha piko nde ere chéve cherayhuha+ ha nerekonfiái cherehe? Koʼã 3 vése ningo chembotavy ha neremombeʼúi chéve mbaʼéicha rupípa nembareteterei”.+ 16 Tódo el día ningo haʼe oporandu chupe ha oiko hapykuéri, ha ipahápe ombyajuro Sansónpe ha haʼe omanoséntema voi.+ 17 Upémarõ Sansón omombeʼupaite chupe la oĩva ikorasõme, ha heʼi: “Che akãrangue ningo núnka noñekytĩriva, pórke che nazareo Ñandejárape g̃uarã anase guive.+ Ha che akãrangue oñekytĩramo, nachembaretemoʼãvéima ha chekangýta oimeraẽ ótro kuimbaʼéicha”.
18 Dalila ohechakuaávo Sansón oñeʼẽ hague chupe ikorasõite guive, pyaʼe porã ohenoika umi filisteo governantekuérape,+ ha heʼi: “Peju katu koʼág̃a, pórke omombeʼupaitéma chéve la oĩva ikorasõme”. Upémarõ umi filisteo governantekuéra oho Dalila rendápe ha ogueraha avei chupe la pláta. 19 Upe rire Dalila omonge Sansónpe hapypaʼũme, upéi ohenói peteĩ kuimbaʼépe ha oikytĩka chugui umi 7 trénsa. Upépe Dalila oñepyrũma ipuʼaka hese, pórke Sansón ikangýma ohóvo. 20 Upémarõ Dalila osapukái: “¡Cháke umi filisteo oĩ koʼápe Sansón!”. Ha Sansón opáy ha heʼi ipyʼapýpe: “Asẽ jeýta anteve guaréicha+ ha ajesalváta chuguikuéra”. Péro haʼe ndoikuaái kuri Jehová ohejáma hague chupe. 21 Upémarõ umi filisteo ojagarra ha ohesaʼo chupe. Upéi ogueraha chupe hikuái Gázape ha oñapytĩ mokõi kadéna de kóvrepe. Ha omoĩ hikuái Sansónpe omolina hag̃ua semílla pe kárselpe. 22 Péro oñekytĩ rire chugui iñakãrangue oñepyrũ jeýma okakuaa ohóvo.+
23 Umi filisteo governantekuéra oñembyaty ojapo hag̃ua heta sakrifísio idioskuéra Dagónpe+ ha ofesteha hag̃ua, pórke heʼi hikuái: “¡Ñande dios ontrega ñandéve ñane enemígo Sansónpe!”. 24 Ohechávo pe dios raʼanga, umi hénte omombaʼeguasu idióspe, ha heʼi: “Ñande dios ontrega ñandéve ñane enemígo, upe ohundi vaʼekue ñane retã+ ha ojuka hetaiterei filistéope”.+
25 Ha ovyʼaitereígui hikuái, heʼi: “Pegueru ñandéve Sansón ñañembohory hag̃ua hese”. Upémarõ haʼekuéra ogueru Sansónpe kárselgui ojediverti hag̃ua hese, ha omoñemboʼy chupe hikuái mokõi kolúmna mbytépe. 26 Upéi Sansón heʼi pe mitãrusu oguerahávape chupe ipógui: “Eheja chéve tapoko umi kolúmna ojokóvare ko óga ikatu hag̃uáicha ajeko hese”. 27 (Ha upérõ upe óga henyhẽte, oĩ voi hetaiterei kuimbaʼe ha kuña. Kompletoite umi filisteo governantekuéra oĩ upépe, ha pe terrásape oĩ avei amo 3.000 rupi kuimbaʼe ha kuña omañáva hína Sansón rehe ojediverti hag̃ua hese).
28 Upépe Sansón+ ojerure asy Jehovápe: “Ñandejára Jehová regovernáva opa mbaʼe, nemanduʼamína cherehe ha chemombarete jey,+ ko última ves ikatúramo. Ñandejára, epermitimína chéve tañevenga umi filistéore peteĩ che resáre jepe”.+
29 Upémarõ Sansón ojekoloka porã umi mokõi kolúmna mbytépe, umi ojokóva hína pe óga, ha haʼe ojejoko peteĩ kolúmna rehe ipo deréchape ha pe ótro kolúmna rehe ipo iskiérdape. 30 Ha Sansón osapukái: “¡Eheja tamano umi filistéondi!”. Upépe ifuersakue entéro reheve omyaña umi kolúmna, ha pe óga hoʼa umi governánte ha kompletoite umi hénte ári.+ Péicha haʼe ojuka hetaitereivépe omanonguévo, umi ojuka vaʼekuégui oikove aja entéro.+
31 Upéi iñermanokuéra ha kompletoite itúa rogayguakuéra ou ha ogueraha hetekue. Haʼekuéra ogueraha oñotỹ chupe éntre Zorá+ ha Estaol, itúa Manóah+ sepultúrape. Sansón ohusga vaʼekue Israélpe 20 áñore.+
17 Oĩ vaʼekue peteĩ kuimbaʼe hérava Miqueas oikóva umi montañaháre Efraínpe.+ 2 Haʼe heʼi isýpe: “¿Nde piko nemanduʼa umi 1.100 monéda* de pláta oñemonda vaʼekuére ndehegui, ha nde remaldesi hague upe mondahápe? Che ahendu kuri upéva, ha che areko hína upe pláta, pórke che agueraha kuri ndehegui”. Upépe isy heʼi chupe: “Jehová tanevendesi che memby”. 3 Upémarõ haʼe omeʼẽ jey isýpe umi 1.100 monéda* de pláta, péro isy heʼi chupe: “Ameʼẽta* che pláta Jehovápe g̃uarã. Ha aipota reipuru rejapo hag̃ua mokõi dios raʼanga.*+ Péicha ko pláta opytáta nembaʼerã”.
4 Omeʼẽ rire isýpe upe pláta, isy ojagarra 200 monéda* de pláta ha omeʼẽ peteĩ kuimbaʼe ombaʼapóvape umi kósa de plátare, ha haʼe ojapo chugui peteĩ dios raʼanga ha peteĩ estátua de metál. Upe rire ojegueraha umíva ha oñemoĩ Miqueas rógape. 5 Ko kuimbaʼe Miqueas ningo oreko vaʼekue peteĩ dios róga, avei ojapo peteĩ delantál,*+ unos kuánto dios raʼanga,*+ ha omoĩ peteĩ itaʼýrape oservi hag̃ua de saserdóte.+ 6 Upe tiémpope ndaipóri vaʼekue rréi Israélpe,+ ha káda uno ojapo ojaposévante.*+
7 Oĩ vaʼekue peteĩ mitãkariaʼy levita+ oiko vaʼekue peteĩ tiémpore Belén+ de Judápe, Judá familiare apytépe. 8 Upéi ko mitãkariaʼy oho Belén de Judágui oheka hag̃ua peteĩ lugár oiko hag̃ua. Oviaha aja hína og̃uahẽ Miqueas rógape, umi montañaháre Efraínpe.+ 9 Upémarõ Miqueas heʼi chupe: “¿Moõgui piko reju?”. Pe mitãkariaʼy heʼi chupe: “Che ningo peteĩ levita Belén de Judagua, ha aha hína aheka peteĩ lugár aiko hag̃ua”. 10 Upépe Miqueas heʼi chupe: “Epytána chendive ha eiko chéve de konsehéro* ha saserdóte. Ha che ameʼẽta ndéve káda áño 10 monéda* de pláta, un par nde aorã ha ne rembiʼurã”. Upémarõ pe levita oike. 11 Péicha pe levita odesidi oiko Miqueas rógape, ha haʼe otrata pe mitãkariaʼýpe itaʼýra teéicha. 12 Miqueas onombra pe levítape oservi hag̃ua chupe de saserdóte,+ ha pe mitãkariaʼy opyta oiko Miqueas rógape. 13 Upépe Miqueas heʼi: “Koʼág̃a aikuaa porã Jehová chevendesitaha, pórke ko levítagui oikóta che saserdóte”.
18 Upe tiémpope ndaipóri vaʼekue rréi Israélpe.+ Ha upérõ guare Dan trivugua+ oheka oikóvo peteĩ lugár* oiko hag̃ua, pórke haʼekuéra ndorresivipái gueteri iñerensiarã umi ótro trívu de Israel orresivi haguéicha.+
2 Umi danita omondo 5 kuimbaʼe itrivupegua ovichea ha orrevisa hag̃ua pe yvy, koʼã kuimbaʼe ningo Zoragua ha Estaolgua,+ ha ikatupyry hikuái. Umi danita heʼi chupekuéra: “Tapeho pevichea pe yvy”. Og̃uahẽvo hikuái umi montañaháre Efraínpe, og̃uahẽ Miqueas rógape,+ ha upe pyhare opyta oke hikuái upépe. 3 Oĩrõ guare hikuái ag̃uiete Miqueas rógagui, orrekonose hikuái pe mitãkariaʼy levita ñeʼẽ, upémarõ haʼekuéra oñemboja hendápe ha oporandu chupe: “¿Mávaiko ndegueru koʼápe? ¿Mbaʼéiko rejapo ko lugárpe, ha mbaʼeichakue piko repyta koʼápe?”. 4 Pe mitãkariaʼy omombeʼu chupekuéra mbaʼe mbaʼépa ojapo hesehápe Miqueas ha okontrata hague chupe oservi hag̃ua de saserdóte.+ 5 Upémarõ haʼekuéra heʼi chupe: “Eporandumína Ñandejárape osẽ porãtapa oréve la ore viáhe”. 6 Pe saserdóte heʼi chupekuéra: “Tapeho katu pyʼaguapýpe, Jehová penepytyvõta osẽ porãmba hag̃ua peẽme pende viáhe”.
7 Upémarõ umi 5 kuimbaʼe okontinua iviáhe ha og̃uahẽ pe lugár héravape Lais.+ Haʼekuéra ohechakuaa umi hénte oĩva upépe nodependeiha avavére, ojepokuaaháicha avei oiko umi sidonio. Haʼekuéra oiko trankílo ha ndokyhyjéi,+ ha ndaipóri ni peteĩ governánte oataka vaʼerã chupekuéra. Koʼã hénte ningo oiko mombyry umi sidóniogui ha ndojeheʼái voi avavére.
8 Upéi umi kuimbaʼe oho jey Zorá ha Estaólpe+ iñermanokuéra rendápe. Ha haʼekuéra oporandu: “¿Mbaʼeteko piko oho raʼe peẽme?”. 9 Umi kuimbaʼe heʼi: “Jaha katu jajagarra upe lugár, pórke rohecha iporãitereiha. Ani voi peduda ni pendekaigue, síno jaha katu ha jajagarra ñanembaʼerã upe yvy. 10 Ág̃a peg̃uahẽ vove upépe, pehecháta umi hénte oikoha kyhyjeʼỹme+ ha pe yvy tuichaitereiha. Ñandejára omeʼẽma peẽme pe yvy, ha upe lugárpe ndofaltái mbaʼevete”.+
11 Upémarõ 600 kuimbaʼe danita osẽ Zorá ha Estaólgui+ hiʼarmakuéra reheve oho hag̃ua oñorairõ. 12 Ha oho omoĩ hikuái ikampaménto Quiryat-Jearim+ ypýpe, oĩva Judá territóriope. Upévare upe lugár oĩva oéste gotyo Quiryat-Jearímgui héra Mahané-Dan*+ koʼag̃aite peve. 13 Upégui oho hikuái Efraínpe umi montañaháre ha og̃uahẽ Miqueas rógape.+
14 Upéi umi 5 kuimbaʼe oho vaʼekue ovichea Lais yvy+ heʼi iñermanokuérape: “¿Peẽ piko peikuaa koʼã ógape oĩha peteĩ delantál,* unos kuánto dios raʼanga* ha avei una partída estátua de metál?*+ Upévare pepensa porãke mbaʼépa pejapose”. 15 Upémarõ haʼekuéra opyta upépe, ha umi 5 kuimbaʼe og̃uahẽ pe mitãkariaʼy levita rógape,+ oĩva Miqueas róga ypýpe, ha oporandu hikuái pe mitãkariaʼýpe mbaʼéichapa oiko. 16 Upe aja umi 600 kuimbaʼe Dan trivugua+ hiʼarmakuéra reheve opyta oñemboʼy pe portónpe. 17 Umi 5 kuimbaʼe oho vaʼekue ovichea pe yvy+ oike pe ógape ojagarra hag̃ua pe dios raʼanga, pe delantál,+ umi dios raʼanga+ ha pe estátua de metál.+ (Pe saserdóte+ oĩ hína kuri pe portónpe umi 600 kuimbaʼéndi oĩva hiʼarmakuéra reheve). 18 Ha haʼekuéra oike ha ojagarra pe delantál, umi dios raʼanga ha umi estátua de metál. Pe saserdóte heʼi chupekuéra: “¿Mbaʼéiko la pejapóva?”. 19 Péro haʼekuéra heʼi chupe: “Ekirirĩnte, ani remombeʼu mbaʼeve ha jaha orendive, ha oikóta ndehegui konsehéro* ha saserdóte oréve g̃uarã. ¿Mbaʼe piko okonvenive ndéve, epyta eservi koʼápe saserdóteramo peteĩ kuimbaʼépe añónte,+ térã reservi de saserdóte peteĩ trívu ha peteĩ família kompletoitépe Israélpe?”.+ 20 Ha pe saserdótepe ogusta upéva ha ojagarra pe delantál, umi dios raʼanga ha umi estátua de metál,+ ha oho hendivekuéra.
21 Upémarõ haʼekuéra okontinua jey iviáhe ha omoĩ púntape umi mitã, hymbakuéra ha umi kósa hepy ha iporãva orekóva hikuái. 22 Umi danita oho rire mombyrymi Miqueas rógagui, Miqueas vesinokuéra oñembyaty ha ohupyty chupekuéra. 23 Koʼã kuimbaʼe osapukái umi danítape, ha upépe umi danita ojere ha ou chupekuéra. Upéi haʼekuéra heʼi Miquéaspe: “¿Mbaʼéiko la oikóva? ¿Mbaʼére piko regueru nendive hetaiterei hénte?”. 24 Miqueas heʼi chupekuéra: “Peẽ ningo peipeʼa chehegui umi che dios ajapoka vaʼekue ha pegueru avei penendive pe saserdótepe, ha mbaʼevete ndapehejái chéve. Mbaʼéicha piko peporandúta chéve: ‘¿Mbaʼéiko la oikóva?’”. 25 Umi danita heʼi chupe: “Ani neñeʼẽ arhél oréve, cháke umi ipochýva ore apytépe ndeatakáne ha ikatu remano nde ha umi nde rogaygua kompletoite”. 26 Miqueas ohechakuaa umi danita imbareteveha chuguikuéra, upémarõ ojere oho jey hógape. Ha umi danita katu okontinua iviáhe.
27 Ha umi danita ogueraha rire umi dios Miqueas ojapo vaʼekue ha pe saserdótepe, oho hikuái Láispe.+ Upéva ningo peteĩ puévlo ojeikoha trankílo ha kyhyjeʼỹme.+ Umi danita ojuka chupekuéra espádape ha ohapy pe siuda. 28 Avave ndaikatúi osalva ko puévlope, pórke haʼekuéra oĩ mombyry Sidóngui ha ndojeheʼái voi avavére, ha avei oiko hikuái pe ñu guasu oĩvape Bet-Rehóbpe.+ Upéi umi danita omopuʼã jey pe siuda ha opyta oiko upépe. 29 Haʼekuéra ombohéra upe siudápe Dan,+ ombohéra hikuái upéicha ituakuéra rérape, péro ymave ko siuda héra vaʼekue Lais.+ Dan hína Israel raʼyre.+ 30 Upe rire umi danita omoĩ upépe pe dios raʼanga,+ ha Jonatán+ ha itaʼyrakuéragui oiko saserdóte Dan trívupe g̃uarã, ojeguerahapa peve chupekuéra prisionéroramo ótro paíspe. Jonatán hína Guersom+ raʼy, Moisés familiare. 31 Ha upe estátua de metál Miqueas ojapo vaʼekue opyta upépe oĩ aja entéro Silópe Ñandejára róga.*+
19 Upe tiémpope, ndaipórirõ guare rréi Israélpe,+ oĩ vaʼekue peteĩ levita oikóva umi lugár mombyryvehápe Efraínpe umi montañaháre.+ Haʼe ogueraha Belén+ de Judágui peteĩ kuña* hembirekorã. 2 Péro hembireko* omoakãratĩ chupe, upe rire oheja chupe ha osẽ oho itúa rógape Belén de Judápe. Haʼe opyta upépe 4 mése. 3 Upémarõ iména oho hapykuéri okonvense hag̃ua chupe ou jey hag̃ua hendive. Haʼe ogueraha hendive peteĩ iñajudánte ha mokõi vúrro. Og̃uahẽvo, pe kuñakarai omoinge chupe itúa rógape. Pe karai ohechávo ijérnope ovyʼaiterei ha orresivi porã chupe. 4 Upéi isuégro, pe kuña túa, okonvense chupe opyta hag̃ua hendive 3 día. Haʼekuéra okaru ha hoʼu víno, ha haʼe opyta oke isuégro rógape.
5 Pe 4 diahápe opuʼã hikuái pyharevete oho hag̃uáicha, upépe pe kuña túa heʼi ijérnope: “Epytána heʼuʼimi raẽ álgo rehupi hag̃ua mbarete ha upéi tapeho”. 6 Upémarõ oguapy okaru ha hoʼu hikuái víno, upéi pe kuña túa heʼi chupe: “Epytántemana ko pyharépe koʼápe ha jahasa porã”. 7 Upéi pe kuimbaʼe opuʼã oho hag̃uáicha, ha isuégro ojerure jey jey chupe opyta hag̃ua, upémarõ opyta jey upe pyharépe.
8 Pe 5 diahápe opuʼãvo pyharevete oho hag̃ua, pe kuña túa heʼi jey chupe: “Epytána heʼuʼimi raẽ álgo rehupi hag̃ua mbarete ha upéi tapeho”. Upémarõ okontinua okaru oñondive, ha tárde peve opyta jey hikuái. 9 Upéi pe levita opuʼã oho hag̃uáicha hembireko* ha iñajudántendi, upépe isuégro, pe kuña túa, heʼi chupe: “Kaʼaruetéma ningo koʼág̃a, pepytántemana ko pyhare koʼápe. Pytũ mbotáma ningo koʼág̃a, pepytántemana peke koʼápe ko pyharépe ha jahasa porã. Koʼẽrõ pyharevete ikatu pepuʼã peviaha, peho jey hag̃ua pende rógape”.* 10 Péro pe kuimbaʼe ndopytasevéima upe pyharépe upépe, upémarõ opuʼã oho Jebús peve, upéva hína Jerusalén.+ Haʼe ogueraha hendive mokõi hymba vúrro, avei hembireko* ha iñajudánte.
11 Kaʼaruetéma kuri oĩrõ guare hikuái ag̃uiete Jebúsgui, upévare pe iñajudánte heʼi ipatrónpe: “Ñag̃uahẽ vaʼerãmoʼã umi jebuseo siudápe, ha japyta jake upépe ko pyhare”. 12 Péro ipatrón heʼi chupe: “Ndovaléi japyta umi extranherokuéra siudápe, haʼekuéra ningo ndahaʼéi israelita. Jahasánte jaha Guibeápe”.+ 13 Upéi heʼi iñajudántepe: “Eju katu ha ñañehaʼã jahupyty Guibeá térã Ramá,+ japyta hag̃ua jake ko pyharépe peteĩva koʼã lugárpe”. 14 Upémarõ okontinua hikuái iviáhe ha kuarahy oikéma hína kuri ohóvo og̃uahẽ mbotávo hikuái Guibeápe, oĩva Benjamín territóriope.
15 Upéi og̃uahẽ hikuái Guibeápe opyta hag̃ua upépe pe pyharépe. Haʼekuéra og̃uahẽ rire oho oguapy pe siuda plásape, péro avave ndoguerahái chupekuéra opyta hag̃ua hógape upe pyharépe.+ 16 Upe rire, upe pyharépe, peteĩ karai ijedámava ou kokuégui opoi rire itraváhogui. Upe karai válle ningo oĩ Efraín montañaháre,+ ha ou kuri oiko Guibeápe peteĩ tiémpore, péro umi oikóva pe siudápe benjaminita vaʼekue.+ 17 Ha pe karai ijedámava omañávo ohecha pe kuimbaʼe oviahávape oĩha pe siuda plásape, ha heʼi chupe: “¿Moõgui piko reju ha moõiko reho?”. 18 Haʼe ombohovái: “Roviaha hína Belén de Judágui ha rog̃uahẽse mombyryvehápe umi montañaháre Efraínpe, upepegua voi ningo che. Aha kuri Belén de Judápe+ ha koʼág̃a aha hína Jehová rógape,* péro avave nachekonvidái aha hag̃ua hógape. 19 Che ningo aguereko heta pásto ha forráhe che rymba vurrokuérape g̃uarã,+ areko avei hiʼupy*+ ha víno chéve g̃uarã, che rembireko ha che ajudántepe g̃uarã. Mbaʼeve ningo ndofaltái oréve”. 20 Péro pe karai ijedámava heʼi chupe: “Ejúna epyta che rógape,* che ameʼẽta ndéve oimeraẽ mbaʼe reikotevẽva. Anínte repyta ko pyharépe ko plásape”. 21 Péicha pe karai ijedámava ogueraha chupekuéra hógape, ha oho omongaru umi hymba vúrrope. Upéi haʼekuéra ojepyhéi ha okaru ha hoʼu víno.
22 Ha ovyʼa jave hikuái, unos kuánto kuimbaʼe ndovaléiva mbaʼeverã upe siudapegua, ou omongora pe óga ha ombota vaipa hikuái pe okẽ. Haʼekuéra heʼi pe ogajárape, pe karai ijedámavape: “Enohẽ pe kuimbaʼe og̃uahẽ vaʼekuépe nde rógape roreko hag̃ua hendive rrelasión sexuál”.+ 23 Upépe pe ogajára osẽ ha heʼi chupekuéra: “Che ermanokuéra, anína pejapo ko mbaʼe vaiete. Che ningo ainvita ko kuimbaʼépe opyta hag̃ua che rógape. Anína pejapo hese ko mbaʼe vaiete oporombojeguarúva. 24 Ápe ningo oĩ che rajy vírhenva ha pe karai rembireko.* Taguenohẽna peẽme chupekuéra ha pejapo hesekuéra la pejaposéva, oiméramo upéva la pende idéa.*+ Péro ani pejapo ko mbaʼe vaiete ko kuimbaʼére”.
25 Péro umi kuimbaʼe nopenái hese, upémarõ pe levita ojagarra oguenohẽ chupekuéra okápe hembireko.*+ Ha umi kuimbaʼe pe siudapegua oviola ha ohugapa hese pe pyhare pukukue koʼẽmba peve. Upéi koʼẽ rire omondo chupe hikuái. 26 Pyhareve voi porã pe kuñakarai ou ha hoʼa pe karai róga entrádape oĩháme iména, ha opyta upépe kuarahy osẽ meve. 27 Iména opuʼãrõ guare pyharevete, oavri umi okẽ okontinua hag̃ua iviáhe, upépe haʼe ohecha pe kuñáme, pe hembirekópe,* ojepysoha hína pe yvýpe pe óga okárape, ha oipysoha ipo pe óga entráda gotyo. 28 Upépe haʼe heʼi chupe: “Epuʼã ha jaha”. Péro hembireko nombohováiri chupe mbaʼeve, pórke omanóma. Upémarõ pe levita ohupi chupe hymba vúrro ári ha oho hógape.
29 Og̃uahẽ rire hógape pe levita ojagarra peteĩ kyse* ha ombojaʼo hembireko* retekue 12 pedásope, párte por párte. Upéi omondo peteĩ pedáso káda trívupe Israel tuichakuére. 30 Ha enterove umi ohecháva upéva heʼi: “Koʼãichagua mbaʼe núnka ndoikóiva ni ndojehecháiva umi israelita osẽ guive Egíptogui koʼag̃aite peve. Pejepyʼamongeta ko mbaʼe oiko vaʼekuére, pekalkula ha upéi peje mbaʼépa jajapo vaʼerã”.+
20 Upéi kompletoite umi kuimbaʼe israelita osẽ oho Dan+ guive Beer-Seba peve ha avei Galaad+ guive, ha oñembyatypaite hikuái oñondivepa Jehová renondépe Mizpápe.+ 2 Ha umi omoakãva pe puévlo ha umi trívu oĩva Israélpe oĩ avei Ñandejára puévlo rreuniónpe,* en totál oĩ hikuái 400.000 soldádo orekóva espáda ha oikóva yvýrupi.+
3 Umi benjaminita ohendu umi kuimbaʼe Israelgua oho hague Mizpápe.
Upéi umi kuimbaʼe Israelgua heʼi: “Pejemína oréve, ¿mbaʼéicha piko oiko raʼe ko mbaʼe vaiete?”.+ 4 Upépe pe levita,+ pe kuñakarai ojejuka vaʼekue ména, heʼi: “Aha kuri che rembirekóndi* Guibeápe+ oĩva Benjamínpe ropyta hag̃ua upépe upe pyharépe. 5 Umi oikóva Guibeápe katu ou ojapo hag̃ua cherehe ivaíva ha omongora hikuái pe óga apyta hague upe pyharépe. Haʼekuéra chejukase kuri, péro upéva rangue oviola hikuái che rembirekópe* ha haʼe omano.+ 6 Upémarõ ajagarra che rembireko* retekue, ambojaʼo ha upéi amondo umi pedáso Israel território tuichakuére,+ pórke haʼekuéra ojapo kuri Israélpe peteĩ mbaʼe ivaietereíva ha oporombojeguarúva. 7 Koʼág̃a peẽ Israelgua kompletoite, peje mbaʼépa ojejapo vaʼerã”.+
8 Upépe kompletoite pe puévlo opuʼã ha heʼi peteĩ ñeʼẽme: “Ni peteĩva ndajahamoʼãi ñande róga kárpape ni ñande rógape. 9 Koʼág̃a jajapóta péicha Guibeá rehe: jasorteáta jahecha hag̃ua mávapa ohóta oñorairõ hendivekuéra.+ 10 Jaiporavóta Israel trívugui 10 kuimbaʼe 100 apytégui, ha 100 kuimbaʼe 1.000 apytégui, ha 1.000 kuimbaʼe 10.000 apytégui, ombyaty hag̃ua hikuái provísta pe ehérsitope g̃uarã. Péicha pe ehérsito ohóta oñorairõ Guibeá kóntrape oĩva Benjamínpe, pórke ojapo kuri hikuái peteĩ mbaʼe oporombojeguarúva Israélpe”. 11 Péicha enterovete umi kuimbaʼe israelita oñembyatypa ha oñomoirũ oho hag̃ua oñorairõ pe siuda kóntrape.
12 Upéi Israel trivukuéra omondo unos kuánto kuimbaʼe Benjamín trívu kompletoitépe, ha heʼika chupekuéra: “¿Mbaʼéicha rupi piko oiko raʼe ko mbaʼe vaiete pende apytépe? 13 Koʼág̃a roipota pentrega oréve umi kuimbaʼe ndovaléiva mbaʼeverã oĩva Guibeápe+ rojuka hag̃ua chupekuéra, ha péicha jaipeʼaitéta Israélgui pe mbaʼe vai”.+ Péro umi benjaminita nopenái umi iñermanokuéra israelítare.
14 Upémarõ umi benjaminita ou isiudakuéragui ha oñembyaty Guibeápe, oñorairõ hag̃ua umi israelita kóntrape. 15 Upe díape umi benjaminita ou isiudakuéragui ha oñembyaty 26.000 kuimbaʼe orekóva espáda, ha oĩ avei kuri 700 soldádo Guibeagua ivaléva. 16 Ko ehérsitope oĩ vaʼekue 700 soldádo súrdo ivaléva. Káda uno koʼã kuimbaʼe ipulsoiterei vaʼekue óndape* ha ndojavýi voi ni michĩmi.*
17 Umi ótra trívu Israelgua oñembyaty en totál 400.000 soldádo orekóva espáda,+ ha káda uno haʼe vaʼekue gerréro ivaléva. 18 Ha opuʼã oho hikuái Betélpe oporandu hag̃ua Ñandejárape mbaʼépa ojapóta.+ Upéi pe Israel puévlo heʼi: “¿Mávapa ore apytégui oho raẽta oñorairõ hag̃ua umi benjaminítandi?”. Ha Jehová heʼi chupekuéra: “Judá raẽ ohóta oñorairõ”.
19 Upe rire umi israelita opuʼã pyharevete ha oho omoĩ ikampaménto Guibeá ypýpe oñorairõ hag̃ua hendivekuéra.
20 Upéi umi israelita osẽ oñorairõ hag̃ua umi benjaminita kóntrape, ha ojekoloka oñorairõ hag̃uáicha hendivekuéra Guibeápe. 21 Upémarõ umi benjaminita osẽ Guibeágui ha ojuka 22.000 israelítape upe díape. 22 Péro umi israelita ohechauka ipyʼaguasuha ha oho jey ojekoloka oñorairõ hag̃uáicha pe oñemoĩ haguépe voi hikuái pe primer día. 23 Upéi umi israelita oho Betélpe ha hasẽ hikuái Jehová renondépe kaʼaru peve, ha oporandu Jehovápe: “¿Roho jeýta piko roñorairõ ore ermanokuéra benjaminítandi?”.+ Upépe Jehová heʼi: “Tapeho katu peñorairõ hendivekuéra”.
24 Upémarõ umi israelita oñemoag̃ui umi benjaminítare pe segundo día. 25 Ha umi benjaminita osẽ avei chupekuéra Guibeágui pe segundo día ha ojuka 18.000 israelítape,+ enterovete koʼãva oreko kuri espáda. 26 Upémarõ, kompletoite umi israelita oho Betélpe. Ha haʼekuéra oguapy hasẽ Jehová renondépe,+ ha oajuna+ upe díape kaʼaruete peve, avei ojapo hikuái ofrénda ojehapýva+ ha ofrénda de paz+ Jehová renondépe. 27 Upe rire umi israelita oporandu Jehovápe mbaʼépa ikatu ojapo hikuái,+ pórke upérõ oĩ kuri upépe Ñandejára Árka del Pákto. 28 Upérõ Finehás,+ haʼéva Eleazar raʼy ha Aarón niéto, ombaʼapo hína kuri pe árka oĩháme. Ha umi israelita oporandu chupe: “¿Ore piko roho jey vaʼerã roñorairõ ore ermanokuéra benjaminita kóntrape, térãpa ndorohomoʼãvéima?”.+ Ha Jehová okontesta: “Tapeho katu, pórke koʼẽrõ antregáta chupekuéra pende pópe”. 29 Upémarõ Israel omoĩ kuimbaʼekuéra opeska hag̃ua hesekuéra+ Guibeá jerére.
30 Umi israelita oho oñorairõ umi benjaminita kóntrape pe tercer día, ha ojekoloka hikuái oñorairõ hag̃uáicha hendivekuéra Guibeápe ojapóma haguéicha voi anteve.+ 31 Umi benjaminita osẽrõ guare oñorairõ hag̃uáicha umi israelita ehérsitondi, omomombyry chupekuéra pe siudágui.+ Upéi, ojapo haguéichama voi anteve, umi benjaminita oñepyrũ oataka ha ojuka unos kuánto kuimbaʼépe umi tapére, peteĩva umi tape oho Betel gotyo ha pe ótro katu Guibeá gotyo. Péicha haʼekuéra ojuka 30 israelítarupi ha oheja umi heʼongue pe ñúre.+ 32 Upépe umi benjaminita heʼi: “Operde jeýma hína hikuái anteve guaréicha”.+ Péro umi israelita heʼi: “Ñambotavýta chupekuéra ha jaguevíta, péicha ñamomombyrýta pe siudágui ha jagueraháta chupekuéra umi tapére”. 33 Upémarõ enterovete umi israelita osẽ oho umi lugár oĩhágui hikuái ha ojekoloka oñorairõ hag̃uáicha Baal-Tamárpe. Upe aja umi kuimbaʼe israelita opeskáva hína Guibeá ypýpe ou oataka hag̃uáicha. 34 Péicha 10.000 soldádo israelita ivaléva ou Guibeá renondépe ha oñorairõ mbarete hikuái. Péro umi benjaminita ndoikuaái kuri oñehundi potaitemaha hikuái.
35 Jehová ohundi umi benjaminítape+ Israel renondépe, upérõ umi israelita ojuka 25.100 benjaminítape, enterovete koʼãva oreko vaʼekue espáda.+
36 Péro umi benjaminita ohechárõ guare umi israelita ogueviha chuguikuéra, oimoʼã hikuái oganataha chupekuéra.+ Péro umi israelita oguevi kuri ojerovia rupi umi kuimbaʼe opeskávare hína Guibeáre.+ 37 Upépe umi kuimbaʼe opeskáva pyaʼe porã oho oataka Guibeá, ha ojuka espádape kompletoite umi oĩvape upe siudápe.
38 Umi kuimbaʼe israelita oho vaʼekue opeska pe siuda jerére ojapo vaʼerã kuri tatatĩ ojagarra vove pe siuda, ha péva haʼéta peteĩ señál umi ótro israelítape g̃uarã.
39 Umi israelita oguevívo oñorairõ aja, umi benjaminita oñepyrũ oataka ha ojuka 30 kuimbaʼépe,+ ha heʼi hikuái: “Ñagana jeýma chupekuéra anteve guaréicha”.+ 40 Péro pe tatatĩ oñepyrũ opuʼã upe siudágui ha upéva peteĩ señál kuri, ha umi benjaminita katu ojere ha ohecha pe siuda kompletoite okaiha ha pe tatatĩ tuichaitéva opuʼãha upe siudágui. 41 Upépe umi israelita ojere ha oñemoĩ oataka chupekuéra, umi benjaminita katu ikangypaite opytávo, pórke ohechakuaa hikuái oñehundipatamaha. 42 Upémarõ oñemoĩ odipara hikuái umi israelítagui pe desiérto gotyo, péro umi soldádo ipytáre opyrũ ohóvo ha oataka chupekuéra, upépe umi kuimbaʼe oĩva umi siudápe osẽ oipytyvõ umi israelítape ha ojuka avei umi benjaminítape. 43 Haʼekuéra omongora ha opersegi umi benjaminítape ha noponderái hesekuéra. Umi israelita sarambi ojapo umi benjaminítare éste gotyo Guibeá rovái. 44 Amo ipahápe omano 18.000 kuimbaʼe benjaminita, enterovete koʼãva gerréro ivaléva.+
45 Ha umi benjaminita hembýva katu ojere ha odipara oho pe desiérto gotyo, oĩháme pe serroʼi hérava Rimón.+ Ha umi israelita ojuka tapére 5.000 benjaminítape, ha osegi omuña chupekuéra Guidom peve, péicha ojuka jey hikuái 2.000 kuimbaʼépe. 46 Umi kuimbaʼe benjaminita omano vaʼekue upe díape ohupyty en totál 25.000, enterovete koʼãva gerréro ivaléva orekóva espáda.+ 47 Péro 600 kuimbaʼe oho pe desiértope, oĩháme pe serroʼi hérava Rimón ha opyta hikuái upépe 4 mése.
48 Ha umi israelita ojevolea ha oho oataka umi benjaminita oĩvape umi siudápe ha ojuka chupekuéra espádape. Ojukapaite hikuái umi hénte ha umi animalkuéra entéro, upéi ohapy kompletoite koʼã siuda.
21 Umi kuimbaʼe israelita oĩrõ guare Mizpápe+ oñekompromete kuri okumplitaha ko huraménto heʼívo: “Ni peteĩva ñande apytégui nomeʼẽmoʼãi itajýra peteĩ benjaminítape hembirekorã”.+ 2 Upéi umi israelita ou Betélpe+ ha oguapy hasẽ Ñandejára tee renondépe kaʼaruete peve. Haʼekuéra ningo ojaheʼo ha hasẽ soro 3 ha heʼi: “¿Mbaʼére piko Jehová Israel Jára oiko ko mbaʼe Israélpe? ¿Mbaʼéreiko opa vaʼerã koestedía peteĩ trívu Israélgui?”. 4 Al ótro día opuʼã voi porã umi israelita ha omopuʼã peteĩ altár ojapo hag̃ua umi ofrénda ojehapýva ha ofrénda de paz.+
5 Upémarõ umi israelita heʼi: “¿Mbaʼe trívu de Israel piko ndohói raʼe pe rreunión jajapo vaʼekuépe Jehová renondépe Mizpápe?”. Pórke umi israelita ohura kuri katuete ojukataha oimeraẽ ndohóivape Jehová renondépe Mizpápe. 6 Umi israelita ningo ombyasyeterei la oiko vaʼekue umi iñermanokuéra benjaminítare. Haʼekuéra heʼi: “Koestedía haimete opa peteĩ trívu Israélpe. 7 ¿Mbaʼe piko jajapóta ñakonsegi hag̃ua hembirekorã umi benjaminita hembývape? Pórke ñande jahura kuri Jehová renondépe+ ni peteĩva nañameʼẽmoʼãiha chupekuéra ñande rajy hembirekorã”.+
8 Haʼekuéra oporandu: “¿Mbaʼe trívu de Israel piko ndohói raʼe Jehová renondépe Mizpápe?”.+ Ha avavete ndohói kuri Jabés-Galaádgui pe kampaménto oñembyaty haguépe umi hénte. 9 Oñekonta rire umi héntepe ohechakuaa hikuái ndaipóri hague upépe ni peteĩ Jabés-Galaadgua. 10 Upémarõ umi israelita omondo upépe 12.000 kuimbaʼe ipoderosovéva, ha heʼi chupekuéra: “Tapeho pejuka espádape umi hénte oikóvape Jabés-Galaádpe, umi kuña ha mitãnguérape jepe.+ 11 Péicha pejapo vaʼerã: pejukapaite umi kuimbaʼépe ha avei kompletoite umi kuña oreko vaʼekuépe rrelasión sexuál peteĩ kuimbaʼéndi, péro ndapejukái vaʼerã umi kuña ndorekói vaʼekuépe gueteri rrelasión sexuál”. 12 Jabés-Galaádpe otopa hikuái 400 kuñataĩ vírhen, ndorekóiva gueteri rrelasión sexuál peteĩ kuimbaʼéndi. Upémarõ ogueru chupekuéra pe kampaménto oĩvape Silópe,+ opytáva Canaánpe.
13 Upéi umi israelita heʼika umi benjaminítape oiko porãseha hendivekuéra. Upérõ umi benjaminita oĩ vaʼekue pe serroʼi héravape Rimón.+ 14 Upémarõ umi benjaminita oho jey ijyvykuérape, ha oñemeʼẽ chupekuéra umi kuñataĩ Jabés-Galaadgua+ ndojukái vaʼekue hikuái, péro ndohupytypái chupekuéra. 15 Péro umi hénte ombyasy la oiko vaʼekue umi benjaminítare,+ pórke Jehová osepara kuri chupekuéra umi ótro trívu de Israélgui. 16 Ha umi kuimbaʼe omoakãva* upe rreunión heʼi: “¿Mbaʼéiko jajapóta ñakonsegi hag̃ua umi kuimbaʼe hembývape hembirekorã? Pórke ojejukapaite kuri umi kuña oĩva Benjamínpe”. 17 Haʼekuéra heʼi: “Umi benjaminita nomanói vaʼekue osegi vaʼerã oreko iñerénsia, ani hag̃ua opa peteĩ trívu Israélpe. 18 Péro ñande ndaikatúi ñameʼẽ chupekuéra ñande rajykuéra hembirekorã, pórke enterove israelita jahura kuri: ‘Toñemaldesi upe omeʼẽvape itajýra peteĩ benjaminítape’”.+
19 Upéi heʼi hikuái: “Káda áño ningo ojejapo peteĩ fiésta Jehovápe g̃uarã Silópe,+ oĩva nórte gotyo Betélgui, ha éste gotyo pe tape ohóvagui Betélgui Siquémpe, ha sur gotyo Lebonágui”. 20 Upémarõ omanda hikuái umi kuimbaʼe benjaminítape: “Tapeho ha pepeska umi kuñataĩre umi parraltýpe. 21 Ha pehecha vove umi kuñataĩ Silogua osẽha ojeroky, pesẽ vaʼerã pe parraltýgui ha pejagarra peteĩ kuñataĩ pene rembirekorã ha peho jey Benjamín territóriope. 22 Ha peichahágui oúramo itúa térã iñermanokuéra ojekeha oréve, ore roʼéta chupekuéra: ‘Penembaʼeporãna orendive hesehapekuéra, ore ningo norokonsegipái kuri chupekuéra hembirekorã rohórõ guare roñorairõ.+ Ha peẽ ndaikatúi kuri pemeʼẽ chupekuéra hembirekorã, pórke peẽ pekumpli vaʼerã pene huraménto’”.+
23 Upémarõ umi benjaminita ojapo upeichaite, káda uno ogueraha hembirekorã peteĩ kuñataĩ umi ojeroky vaʼekue apytégui. Upe rire oho jey pe yvy oñemeʼẽ vaʼekuépe chupekuéra, ha omopuʼã jey umi siuda+ ha opyta oiko hikuái umívape.
24 Upérõ umi israelita ohopa jey upégui, káda uno oho jey itrívupe ha ifamiliakuéra oĩháme, péicha káda uno oho jey pe yvy oñemeʼẽ vaʼekuépe chupekuéra erénsiaramo.
25 Upe tiémpope ndaipóri vaʼekue rréi Israélpe,+ ha káda uno ojapo ojaposévante.*
Hebréope: “otoka vaʼekuépe chéve por sortéo”.
Ehecha segunda nóta oĩva Nú 13:22-pe.
Ikatu avei: “ojepopete oĩ aja pe vúrro ári”.
Heʼiséva: “Palangána y”.
Upéva hína Jericó.
Heʼiséva: “Oñemboykéva oñehundiete hag̃ua”.
Hebréope: “kárro de iérro”.
Heʼiséva: “Hasẽ soróva”.
Hebréope: “ansianokuéra”.
Hebréope: “omoirũ umi ihentekuéra yma guarépe”. Péicha ojeʼe umi poesíape pe ñemanóre.
Hebréope: “ovende”.
Térã: “ojeprostitui umi dios ndive”.
Térã: “Hamat entráda”.
Hebréope: “ovende”.
Hebréope: “Aram-Naharáimpe”.
Hebréope: “Aram”.
Upéva hína Jericó.
Hebréope: “1 codo”. Amalisia hína kóva peteĩ codo corto. Ehecha Info. B14.
Ikatu avei: “kantéra”.
Ikatu avei: “ventánarupi”.
Hebréope: “ovende”.
Térã: “Haróset de las nasiónespe”.
Hebréope: “kárro de iérro”.
Térã: “yrape”.
Hebréope: “ovendéta”.
Hebréope: “róga kárpa”.
Térã: “Haróset de las nasiónes”.
Térã: “yrape”.
Térã: “Haróset de las nasiónes”.
Térã: “ódre”. Ehecha Dik.
Amalisia péicha ojapo hikuái ohechauka hag̃ua ojapo hague peteĩ promésa térã huraménto Ñandejárape.
Térã: “Ajapóta músika”.
Ikatu avei: “oryryipaite”.
Ikatu avei: “umi oipurúva umi eskriváno rembiporu”.
Upéva hína umi maléta ogueraháva umi animál.
Térã: “hiʼórvita guive”.
Hebréope: “hóga kárpa”.
Hebréope: “ndapekyhyjéi”.
Hebréope: “miles”. Péva haʼe vaʼekue peteĩ grúpo de 1.000 persóna. Péicha ha hetave hendáicha ojedividi vaʼekue umi trívu de Israel.
Upéva oreko en totál 12 kílorupi. Ehecha Info. B14.
Hebréope: “Tandepyʼaguapýkena”.
Heʼiséva: “Jehová hína pyʼaguapy”.
Heʼiséva: “Baal toñedefende ijupe voi”.
Upéva hína ovecha oñeñapĩ ramóva lána.
Térã: “hoyʼúva ipógui oheréivo pe y jaguáicha”.
Upéva hína pan de seváda.
Hebréope: “oñepyrũvo pe guárdia pyharepytegua”. Péva oñepyrũ las 10 de la nócherupi ha opa las 2 de la madrugádarupi.
Hebréope: “ansianokuéra”.
Térã: “adórno ojoguáva jasy raʼýpe”.
Hebréope: “1.700 siclo de óro”. Ehecha Info. B14.
Térã: “adórno ojoguáva jasy raʼýpe”.
Hebréope: “efod”. Peteĩ delantál joguaha ojováiva. Ehecha Dik.
Térã: “ojeprostitui espirituálmente upe delantál ndive”.
Térã: “ikonkuvína”. Ehecha Dik.
Térã: “ojeprostitui espirituálmente”.
Heʼiséva: “Peteĩ pákto jára”, térã “Baal pákto”.
Térã: “mborayhu ifiélva”. Ehecha Dik.
Hebréope: “isy túa familiakuérape”.
Ikatu avei: “umi yvy járape”.
Hebréope: “pende ruguy ha pene kangue”.
Hebréope: “ikorasõnguéra oñemboyke”.
Hebréope: “pedáso”.
Hebréope: “rógagui”.
Térã: “ounhi”. Ehecha Dik.
Térã: “ambokacháramo che rakãnguéra umi ótro yvyramáta ári”.
Térã: “oiko guaʼu de prínsipe”.
Hebréope: “Ñandejára ombou peteĩ espíritu vai”.
Hebréope: “rógape”.
Térã: “peteĩ koty isegúrovape”.
Oñehenói avei chupe Baal-Berit. Koʼápe oñeñeʼẽ hína pe Baal oĩvare Siquémpe.
Hebréope: “rógape”.
Térã: “umi sirio”.
Hebréope: “ovende”.
Kóva haʼéne raʼe ótro tembireko orekóva Galaad.
Hebréope: “ansianokuéra”.
Peteĩ instruménto musikál ojoguáva tamborʼípe.
Hebréope: “peẽ hína kuimbaʼe okañy vaʼekue oho Efraíngui”.
Heʼiséva: “Oñemboyke térã oñemeʼẽva Ñandejárape”. Ehecha Dik.
Térã: “noñekytĩri vaʼekue chugui hiʼórgano sexuál pire”. Ehecha Dik.
Yma umi hebreo ohecha umi oñekomprometévape ku omendamarõguáicha.
Yma umi hebreo ohecha umi oñekomprometévape ku omendamarõguáicha.
Hebréope: “Peẽ ndapearáirire che vakílla reheve”.
Térã: “itakua”.
Térã: “itakua”.
Heʼiséva: “Vúrro rañykãngue Sérro”.
Térã: “umi noñekytĩri vaʼekue chugui hiʼórgano sexuál pire”.
Hebréope: “ijespíritu ou jey”.
Heʼiséva: “Upe ojerure asýva Ykua”.
Térã: “Yrapépe”.
Hebréope: “pedáso”.
Térã: “7 animál rajygue pyahúpe”.
Hebréope: “pedáso”.
Hebréope: “pedáso”.
Hebréope: “Asantifikáta”.
Térã: “estátua”.
Hebréope: “pedáso”.
Hebréope: “efod”. Peteĩ delantál joguaha ojováiva. Ehecha Dik.
Hebréope: “terafim”. Ehecha Dik.
Térã: “káda uno ojapo la oĩ porãva chupe g̃uarã”.
Hebréope: “túa”.
Hebréope: “pedáso”.
Hebréope: “erénsia”.
Heʼiséva: “Dan kampaménto”.
Hebréope: “efod”. Peteĩ delantál joguaha ojováiva. Ehecha Dik.
Hebréope: “terafim”. Ehecha Dik.
Ehecha Jue 17:4, 5.
Hebréope: “túa”.
Térã: “tavernákulo”.
Térã: “konkuvína”. Ehecha Dik.
Térã: “ikonkuvína”.
Térã: “ikonkuvína”.
Hebréope: “róga kárpape”.
Térã: “ikonkuvína”.
Ikatu avei: “che aservi Jehová rógape”.
Hebréope: “pan”.
Hebréope: “Tandepyʼaguapýkena”.
Térã: “konkuvína”.
Térã: “peviola chupekuéra ha pejapo hesekuéra la oĩ porãva pende resa renondépe”.
Térã: “ikonkuvína”.
Térã: “ikonkuvínape”.
Kóva hína peteĩ kyse ojepurúva ojerregolla hag̃ua umi animál.
Térã: “ikonkuvína”.
Hebréope: “kongregasiónpe”.
Térã: “konkuvínandi”. Ehecha Dik.
Térã: “konkuvínape”.
Térã: “konkuvína”.
Ehecha Dik.
Hebréope: “ikatu opoi ita peteĩ óndape ha ojaserta peteĩ akãrangue jepe”.
Hebréope: “ansianokuéra”.
Térã: “káda uno ojapo la oĩ porãva chupe g̃uarã”.