JONÁS

1 Jehová oñeʼẽ Jonáspe,*+ haʼéva Amitái raʼy ha heʼi chupe: 2 “Tereho Nínivepe,+ pe siuda tuichaitévape ha emombeʼu chupekuéra oñehunditaha isiuda, pórke ahendúma mbaʼeichaitépa iñaña hikuái”.

3 Péro Jonás opuʼã oho Társispe okañy hag̃ua Jehovágui. Haʼe og̃uahẽ Jópepe ha otopa peteĩ várko ohótava Társispe. Upémarõ opaga ipasáhe ha ojupi pe várkope oho hag̃uáicha umi héntendi Társispe okañy hag̃ua Jehovágui.

4 Upéi Jehová omondo peteĩ yvytu atã pe márpe, ha ipochyetereígui pe torménta pe várko haʼetévaicha la oñehundipátava. 5 Umi marinerokuéra okyhyjetereígui, káda uno oñemoĩ oñemboʼe idioskuérape oipytyvõ hag̃ua chupekuéra. Ha oñepyrũ omombo hikuái pe márpe ikargakuéra ombovevyive hag̃ua pe várko.+ Péro Jonás oguejy kuri pe várko ruguaitépe oñeno hag̃ua, ha opyta okemanoite. 6 Pe kapitán varkopegua oñemboja hendápe ha heʼi chupe: “¿Mbaʼéicha piko nde rekéta hína koʼápe nde mbaʼe kerana reikóva? ¡Epuʼã ejerure sokórro nde dióspe! Ikatu mbaʼe Ñandejára ohechauka ojepyʼapyha ñanderehe ha nañamanói”.+

7 Upémarõ heʼi hikuái ojupe: “Peju jajapo sortéo+ jahecha hag̃ua máva kúlparepa oiko ko mbaʼe vai”. Ha ojapo hikuái pe sortéo ha osẽ Jonás.+ 8 Haʼekuéra heʼi chupe: “Eréna oréve máva kúlparepa ou ñandéve ko mbaʼe vaiete. ¿Nde piko mbaʼépe rembaʼapo, ha moõgui piko reju? ¿Nde piko mbaʼe paisgua, ha mbaʼe vallegua piko nde?”.

9 Haʼe heʼi: “Che ningo hebreo ha aadora* Jehovápe, pe yvága Jára, haʼe hína Upe ojapo vaʼekue pe mar ha pe yvy isékova”.

10 Upépe umi kuimbaʼe okyhyjevéntema, pórke omombeʼúma kuri chupekuéra haʼe okañyha ohóvo Jehovágui. Upémarõ haʼekuéra oporandu chupe: “¿Mbaʼe piko la rejapóva?”. 11 Ha oporandu chupe hikuái: “¿Mbaʼe piko rojapo vaʼerã nderehe anive hag̃ua ipochy ko mar?”. Pórke pe mar ipochy pochyvéntema ohóvo. 12 Haʼe heʼi: “Pecherupi ha pechemombo pe márpe, ha pe mar oñekalmáta. Pórke che aikuaa che káusare ouha peẽme ko torménta vaiete”. 13 Upéicharõ jepe umi kuimbaʼe oñemoĩ orrema mbareteve* ogueraha jey hag̃ua pe várko y oríllape péro ndaikatúi, pórke pe mar ipochy pochyvéntema ijererekuéra.

14 Upéi ojerure asy hikuái Jehovápe ha heʼi: “¡Anínati Jehová orejuka ko kuimbaʼe* káusare! Ani orekulpa omano haguére peteĩ kuimbaʼe inosénte,* pórke kóva ningo oiko nde reipota rupínte Jehová”. 15 Upémarõ ohupi hikuái Jonáspe ha omombo chupe pe márpe, ha pe mar oñekalma. 16 Upépe umi kuimbaʼe opyta okyhyjeterei Jehovágui,+ ha oofrese peteĩ sakrifísio Jehovápe ha ojapo chupe hikuái promésa.

17 Ha Jehová omondo peteĩ pira tuichaitereíva omokõ hag̃ua Jonáspe. Ha Jonás opyta pe pira ryépe 3 día ha 3 nóche.+

2 Upémarõ Jonás oñemboʼe Ijára Jehovápe pe pira rye guive,+ 2 ha heʼi:

“Ivaietérõ guare che situasión ajerure asy ndéve Jehová, ha nde rekontesta chéve.+

 3 Nde chemombórõ guare pe y ipypukuvehápe, pe mar ruguaitépe,*

upépe pe ysyry chemokõ.+

Kompletoite umi nde oláda tuichaicháva ohasa che ári.+

 4 Ha haʼe: ‘¡Che ningo añemosẽ kuri ne renondégui!

¿Mbaʼéicha piko ahechami jeýta ne témplo sagrádo?’.

 5 Haimete amano pórke pe y cheahoʼipaite,*+

pe y ipypukuetéva ningo chemongora oparupiete.

Umi álga marpegua ojeliapa che akãre.

 6 Umi montáña simiénto jepe ahupyty ahárõ guare pe y ruguápe.

Pe yvy rokẽ ningo oñemboty kuri che ári pára siémpre.

Péro nde cheguenohẽ jey* pe sepultúragui* che Jára Jehová.+

 7 Chekangypárõ guare,* nderehe chemanduʼa vaʼekue Jehová.+

Upérõ che ñemboʼe og̃uahẽ ndéve ne témplo sagrádope.+

 8 Umi oadoráva umi taʼanga ndovaléivape mbaʼeverã, oheja upe ohayhuetereívape* chupekuéra.

 9 Péro che romombaʼeguasúta aagradese hag̃ua ndéve ha ajapóta sakrifísio ndéve g̃uarã.

Upe apromete vaʼekue akumplíta.+

Jehová, nde añoite ningo hína upe ikatúva oporosalva”.+

10 Tiémpo rire Jehová omanda pe pirápe ovomita hag̃ua Jonáspe yvy isekohápe, ha pe pira ojapo upéicha.

3 Upéi Jehová oñeʼẽ jey Jonáspe 2 veseha, ha heʼi chupe:+ 2 “Epuʼã tereho Nínivepe,+ pe siuda tuichaitévape ha emombeʼu chupekuéra ko mensáhe haʼéva ndéve”.

3 Upémarõ Jonás opuʼã ha oho Nínivepe+ iñeʼẽrendu rupi Jehovápe.+ Ko siuda Nínive ningo tuichaiterei vaʼekue,* ha 3 día ojeguata vaʼerã ojejere hag̃ua hese kompletoite.* 4 Upémarõ Jonás oike pe siudápe ha oguata un día pukukue, ha heʼi ohóvo: “Koʼágui 40 díape Nínive oñehundíta”.

5 Ohendúvo ko mbaʼe umi hénte Ninivegua ojerovia Ñandejárare,+ heʼi oajuna vaʼerãha hikuái ha enterovete omonde ao ohechaukáva oñembyasyha, tahaʼe irríkova térã imboriahúva, ijedáva térã imitãva. 6 Pe rréi de Nínive oikuaárõ guare pe mensáhe, opuʼã itrónogui, oipeʼa pe ijao oipurúva rréiramo ha omonde ao ohechaukáva oñembyasyha ha oguapy tanimbúpe. 7 Avei oguenohẽ peteĩ dekréto Nínive tuichakuére:

“Pe rréi ha umi kuimbaʼe orekóva autorida oguenohẽ ko dekréto: ni peteĩ kuimbaʼe, ni umi vaka, ni umi ovecha ha kavara, ni umi ótro animál ndoʼúi vaʼerã mbaʼevete. Avave ndokarúi ni ndoyʼúi vaʼerã. 8 Enterove tomonde ao ohechaukáva oñembyasyha, tahaʼe umi hénte térã animál. Ha enterove tojerure asy Ñandejárape ipyʼaite guive oiporiahuvereko hag̃ua chupekuéra, ha tojevy umi hembiapo vaikuégui ha anive ojapo ivaíva ótrore. 9 ¡Ikatu mbaʼe Ñandejára tee ndojapói* upe odesidi vaʼekue ha ndaipochyvéi ñanendive, ha péicha nañamanói!”.

10 Ha Ñandejára tee ohechárõ guare upe ojapóva hikuái, ha mbaʼéichapa ojevy umi hembiapo vaikuégui,+ ndojapói* upe odesidi vaʼekue ha ndoguerúi hiʼarikuéra umi mbaʼe vai heʼi vaʼekue oguerutaha.+

4 Péro upéva ndogustaiete Jonáspe, ha orrenegaiterei voi. 2 Upémarõ oñemboʼe Jehovápe ha heʼi: “Jehová, che ningo upéva voi la haʼe vaʼekue oikotaha aimérõ guare che vállepe. Upévare che ahase kuri akañy Társispe+ pe primera ves, pórke che aikuaa nde haʼeha peteĩ Dios oporoporiahuverekóva ha oporombyasýva,* ndaipochyreíriva, oporohayhuetereíva,*+ ha oĩva okambia hag̃uáicha opensáva ha ndoporokastigáiva. 3 Ha koʼág̃a Jehová ajerure ndéve chejukántema hag̃ua,* pórke ikuentave chéve amano mbaʼe aikove rangue”.+

4 Ha Jehová oporandu chupe: “¿Oĩ porã piko ndéve g̃uarã la rerrenegaiterei voi?”.

5 Upémarõ Jonás osẽ pe siudágui ha oho oguapy éste gotyo pe siudágui. Upépe haʼe ojapo peteĩ techoʼi ha oguapy pe isómbra guýpe ohecha hag̃ua mbaʼépa oikóta pe siudáre.+ 6 Upémarõ Ñandejára Jehová omoheñói peteĩ enrramáda* máta ha okakuaa Jonás oĩháme oreko hag̃ua sombrami iñakã ári, ha oñeñandu porãve hag̃ua upe isituasión vaietégui. Ha Jonás ovyʼaiterei pe enrramáda máta reheve.

7 Péro Ñandejára tee omondo peteĩ yso al ótro día pe koʼẽju jave, ha pe yso oñepyrũ hoʼu pe enrramáda ha ombopirupaite. 8 Ha pe kuarahy oñepyrũ jave ojope, Ñandejára omondo avei peteĩ yvytu aku ésteguio, ha pe kuarahy aku ojope mbarete Jonás akãre, ha haʼe ikangypáma ohóvo. Ha Jonás osegínte ojerure omano hag̃ua,* ha osegi heʼi: “Ikuentave chéve amano aikove rangue”.+

9 Ñandejára oporandu Jonáspe: “¿Oĩ porã piko ndéve g̃uarã la rerrenegaiterei voi pe enrramáda rehe?”.+

Upépe haʼe heʼi chupe: “Chéngo areko derécho arrenegávo, ha arrenegaitereígui amanose voi”. 10 Péro Jehová heʼi chupe: “Nde ningo rembyasy pe enrramáda, ha nde nerembaʼapói kuri hese ni neremongakuaái, haʼe okakuaa peteĩ pyharépente ha peteĩ pyharépente avei ipirupa. 11 ¿Ha upéicharõ piko che nambyasýi vaʼerã Nínivepe, pe siuda tuichaitéva,+ oĩháme mas de 120.000 persóna nodiferensiakuaáiva iporãva ivaívagui,* ha nambyasýi vaʼerã piko avei umi hetaite animál oĩva upépe?”.+