PRIMERA KÁRTA A LOS CORINTIOS

1 Che ningo Pablo, ha Ñandejára oipotágui ajeporavo vaʼekue aservi hag̃ua Cristo Jesús apóstolramo.+ Che aime ñane ermáno Sóstenes ndive. 2 Ore romondo ko kárta Ñandejára kongregasiónpe oĩva Coríntope.+ Peẽ ningo pemoirũ Cristo Jesúspe+ ha péicha pejeelehi Ñandejárape g̃uarã. Ñandejára pendeporavo penepotĩ hag̃ua henondépe,* avei oiporavo umi persóna oĩvape opárupi ha oikuaaukáva ñande Ruvicha Jesucristo réra.+ Haʼe ningo koʼãva Ruvicha ha ñande Ruvicha avei.

3 Aipotaite Ñandejára, haʼéva ñande Ru, ha aipota avei ñande Ruvicha Jesucristo, taimbaʼeporãite penendive* ha tomeʼẽ peẽme pyʼaguapy.

4 Che siémpre aagradese Ñandejárape haʼe imbaʼeporãiterei haguére penendive Cristo Jesús rupive. 5 Peẽ ningo pemoirũ Crístope, upévare perresivi entéro mbaʼe, ha pendekatupyry pemombeʼu porã hag̃ua Ñandejára mensáhe ha peikuaa porã Ñandejára heʼíva.+ 6 Ha pe mensáhe oñeʼẽva Crístore+ penemombarete porãma, 7 upéicha rupi perekopaitéma la peikotevẽva pehaʼarõ aja kyreʼỹme ñande Ruvicha Jesucristo ohechauka ipodér.+ 8 Ñandejára penepytyvõta penembarete hag̃ua ipahaite peve, ani hag̃ua avave pendeakusa pe día ñande Ruvicha Jesucristo ou vove.+ 9 Ñandejára siémpre okumpli la heʼíva,+ ha haʼe pendeporavo pemoirũ hag̃ua Itaʼýra Jesucrístope, haʼe hína ñande Ruvicha.

10 Che ermanokuéra, ñande Ruvicha Jesucristo rérape ajerure peẽme peñemoĩ hag̃ua peteĩ ñeʼẽme, ha ani oĩ división pende apytépe.+ Péicha pepensáta peteĩchapa ha ndaiporimoʼãi diferénte opinión.+ 11 Che ermanokuéra, Cloe rogaygua apytépe oĩ omombeʼúva chéve oĩha división pende apytépe. 12 Che haʼe upéva pórke oĩ heʼíva: “Che asegi Páblope”. Ótro heʼi: “Che katu asegi Apólospe”.+ Ótro katu heʼi: “Che asegi Céfaspe”.* Ha oĩ heʼíva: “Che asegi Crístope”. 13 Oimérõ péicha hína, Cristo kongregasión ojedividipa. Péro Pablo nomanói penderehehápe, ¿ajépa?* Ha peẽ ndapejevautisái Pablo rérape, ¿ajépa? 14 Aagradese Ñandejárape ndavautisái haguére ni peteĩvape pende apytépe, Crispo+ ha Gáyope+ añoite avautisa. 15 Péicha avave ndoikomoʼãi heʼi: “Che ajevautisa Pablo rérape”. 16 Avautisa avei Estéfanas rogayguakuérape.+ Ha nachemanduʼái avautisápa raʼe ótrope. 17 Cristo nachemondói avautisa hag̃ua, síno aikuaauka hag̃ua umi notísia porã.+ Haʼe nachemondói aipuru hag̃ua umi palávra oipurúva umi hénte ohechaukaséva iñaranduha, ani hag̃ua la haʼéva opyta iñimportanteverõguáicha Cristo ñemanógui.*

18 Pe mensáhe oñeʼẽva Cristo ñemanóre* vyrorei umi oñehundítavape g̃uarã,+ péro ñande jajesalva hína, ha ñandéve g̃uarã pe mensáhe ohechauka Ñandejára podér.+ 19 Ñandejára Ñeʼẽ heʼi voi: “Ahundíta umi mbaʼe oikuaáva umi iñarandúva, ha arrechasáta umi mbaʼe opensáva umi ijestúdio porãva”.+ 20 ¿Mbaʼe la ikatúva ojapo pe iñarandúva, ha pe mboʼehára leipegua,* ha pe filósofo* ko tiempopegua?* Ñandejára ningo ohechaukáma pe arandu oĩva ko múndope vyroreiha. 21 Umi hénte ko mundopegua ndoikuaái Ñandejárape,+ pórke haʼekuéra ojerovia la haʼekuéra oikuaávarente.+ Pe mensáhe ñande japredikáva vyrorei umi héntepe g̃uarã,+ péro upe mensáhe rupive Ñandejára odesidi osalva umi ojeroviávape. Péicha Ñandejára ohechauka iñaranduha.

22 Umi judío ojerure milágronte,+ umi griego katu oiko oñemoaranduseve. 23 Ñande katu japredika Crístope ojejuka hague peteĩ yvyráre, upéva ostorva* umi judíope, ha umi ótro tetãygua katu opensa vyroreiha.+ 24 Upéicharõ jepe, umi ojeporavo vaʼekue, tahaʼe judío térã griego, ohecha Ñandejára arandu ha ipodér Cristo rupive.+ 25 Umi héntepe g̃uarã la Ñandejára oipurúva ndovaléi mbaʼeverã ha ikangy, péro umíva iñaranduve ha imbareteve chuguikuéra.+

26 Che ermanokuéra, peẽ pehechakuaa umi ojeporavóva apytépe ndaiporiguasuiha umi iñarandúva umi héntepe g̃uarã,+ ndojeporavói heta ipoderósova, ni heta oúva umi rréi famíliagui.*+ 27 Ñandejára oiporavo umi mbaʼe umi hénte opensáva ndovaleiha mbaʼeverã, ha péicha omotĩ umi iñarandúvape. Avei oiporavo umi mbaʼe umi hénte opensáva ikangyha, ha péicha omotĩ umi imbaretévape.+ 28 Ñandejára oiporavo umi mbaʼe umi hénte opensáva vyroreiha ha odespresiáva. Oiporavo umi mbaʼe ndahaʼéiva mbaʼevete chupekuéra g̃uarã, ojapo upéva ohundi hag̃ua umi mbaʼe umi hénte opensáva iñimportanteha.+ 29 Ha péicha avave ndaikatúi oñembotuicha Ñandejára renondépe. 30 Ñandejára rupive peẽ pemoirũ Cristo Jesúspe. Haʼe ohechauka Ñandejára iñaranduha ha ihustoha.+ Jesús rupive entéro umi hénte ikatu ipotĩ+ ha ojei pekádo poguýgui, pórke haʼe opaga ñanderreskata hag̃ua.+ 31 Péicha oiko Ñandejára Ñeʼẽ heʼíva: “Oiméramo ndeorgullósota, ndeorgullóso vaʼerã Jehová* haʼe haguére nde Jára”.+

2 Che ermanokuéra, ahárõ guare pene rendápe amombeʼu hag̃ua pe sekréto sagrádo+ oúva Ñandejáragui, ndaikói vaʼekue añemoñeʼẽkuaa+ ni añemoarandu pende apytépe. 2 Pórke che adesidi kuri añeʼẽtaha peẽme Jesucristo rehe añoite, ha chupe ojeklava hague pe yvyráre.+ 3 Ha ahárõ guare pene rendápe chekangy, ha akyhyjégui aryryipa. 4 Che añeʼẽ ha apredikárõ guare peẽme, ndaikói vaʼekue añemoñeʼẽkuaa ni añemoarandu, síno umi mbaʼe haʼévare ojekuaa mbaʼéichapa ipoderóso pe espíritu sánto.+ 5 Péicha ajapo ani hag̃ua pejerovia umi hénte arandúre, síno pejerovia hag̃ua Ñandejára podér rehe.

6 Koʼág̃a ñande ñañeʼẽ arandúre umi ijerovia mbaretéva apytépe,+ péro nañañeʼẽi ko mundopegua* arandúre ni umi autorida arandúre, umíva ningo odesapareséta.+ 7 Upéva rangue ñande ñañeʼẽ Ñandejára arandúre, upéva oñemokañy pe sekréto sagrádo+ apytépe. Ñandejára odesidíma vaʼekue ojapotaha upéicha yma umi hénte oñepyrũ mboyve ogoverna.* Péicha ojapo jarresivi hag̃ua peteĩ puésto iñimportantetéva. 8 Ni peteĩ governánte ko mundopegua* ndoikuaái ko arandu,+ pórke oikuaárire haʼekuéra ndojukamoʼãi* kuri ñande Ruvicha Jesúspe. 9 Heʼiháicha Ñandejára Ñeʼẽme: “Haʼekuéra ndohechái ni nohendúi mbaʼeve, ni noñeimahinái umi mbaʼe Ñandejára oprepara vaʼekue omeʼẽ hag̃ua umi ohayhúvape chupe”.+ 10 Péro Ñandejára oikuaauka ñandéve+ upéva ijespíritu rupive,+ pórke pe espíritu sánto oikuaauka opa mbaʼe, Ñandejára pensamiénto avave ndoikuaáiva jepe.+

11 Ndaipóri ni peteĩ persóna oikuaáva mbaʼépa opensa hapicha, síno káda uno jaikuaa mbaʼépa oĩ ñane korasõme.* Upéicha avei, avave ndoikuaái Ñandejára opensáva, síno Ñandejára espíritu sánto añoite oikuaa. 12 Koʼág̃a ñandéve ñandegia pe espíritu oúva Ñandejáragui,+ ha ndajahejái ñandegia umi hénte ko mundopegua opensa ha oiko lája.* Péicha ñantende umi mbaʼe Ñandejára omeʼẽ vaʼekue ñandéve imbaʼeporã rupi. 13 Ñande jaikuaauka avei umi mbaʼe umi héntepe, péro ndajaipurúi umi palávra oúva umi hénte iñarandúvagui,+ síno jaipuru umi palávra ñaaprende vaʼekue pe espíritu sántogui.+ Upévare ñande jaipuru umi palávra oikuaaukáva pe espíritu sánto jaexplika hag̃ua umi mbaʼe oúva Ñandejáragui.

14 Péro pe persóna ohejáva odomina chupe umi mbaʼe vai ojaposéva, ndorresivíri umi mbaʼe oúva Ñandejára espíritugui, pórke umíva vyrorei chupe g̃uarã. Haʼe ndaikatúi ontende umi mbaʼe, pórke oikotevẽ Ñandejára espíritu oinvestiga porã hag̃ua umíva. 15 Pe persóna ohejáva Ñandejára espíritu ogia chupe, oinvestiga porã entéro mbaʼe,+ ha avave ndaikatúi ohusga chupe. 16 Ñandejára Ñeʼẽ heʼi voi: “¿Máva piko oikuaa Jehová* opensáva, térã máva piko ikatu omeʼẽ chupe konsého?”.+ Péro ñande ñapensa Cristo opensaháicha.+

3 Peẽ che ermanokuéra ndapehejái pe espíritu sánto pendegia,+ upévare añeʼẽ jave peẽme haʼete añeʼẽva umi persóna ohejávape odomina chupe umi mbaʼe vai ojaposéva. Peẽ pejogua umi mitã opoñy ramóvape+ Cristo rapére. 2 Haʼuka kuri peẽme kamby, pórke peẽ penekangy ha ndaikatúi peʼu tembiʼu iñalimentovéva. Añetehápe, koʼág̃a peve penekangy gueteri.+ 3 Peẽ peheja penedomina umi mbaʼe vai pejaposéva.+ Peẽ ningo peiko vaipa ha pende apytépe oĩ envídia.* Upéicharõ, ¿mbaʼéicha piko pejéta napenedominaiha umi mbaʼe vai pejaposéva?+ ¿Ndapeikói piko avei umi hénte ko mundopegua oikoháicha? 4 Peje jave: “Che asegi Páblope”, térã: “Che asegi Apólospe”,+ ¿ndapejoguái piko hína péicha umi hénte ko mundopeguápe?

5 ¿Mávapa upéicharõ Apolos? ¿Máva piko Pablo? Ore ningo sirvientemínte+ rojapóva pe tembiapo ñande Ruvicha omeʼẽ vaʼekue oréve. Ore poipytyvõnte oiko hag̃ua pendehegui Cristo segidór. 6 Che añotỹ pe semílla,+ Apolos orrega,+ péro Ñandejára hína upe omongakuaáva. 7 Upéicharõ pe iñimportánteva ndahaʼéi pe oñotỹva ni pe orregáva, síno Ñandejára, pórke haʼe hína upe omongakuaáva.+ 8 Pe oñotỹva ha pe orregáva ombaʼapo oñondive,* péro káda únope ojepagáta hembiapokuére.+ 9 Ore ningo Ñandejára ajudánte. Peẽ haʼe Ñandejára kokue haʼe oñemitỹva hína. Peẽ ningo peteĩ óga Ñandejára omopuʼãva hína.+

10 Ñandejára imbaʼeporãiterei rupi chendive* amoĩ pe simiénto+ ojapoháicha peteĩ maéstro de óvra* ikatupyrýva, ha ótro omopuʼã pe simiénto ári. Peñatendéke káda uno mbaʼéichapa pemopuʼã hiʼári. 11 Pe simiénto hína Jesucristo ha avave ndaikatúi omoĩ ótro simiénto upéva rangue.+ 12 Peteĩ persóna ikatu omopuʼã pe óga pe simiénto ári ha upearã oipuru óro, pláta ha ita vera iporãitereíva. Péro ótra persóna ikatu oipuru madéra, yvyra rogue pirukue térã kapiʼi. 13 Ou vove umi pruéva, ojekuaáta káda uno rembiapokue. Upe díape, pe tata+ ohechaukáta iporãpa térã ivaípa káda uno rembiapokue. 14 Pe tata ndohapýiramo pe óga omopuʼã vaʼekue pe persóna, oñevendesíta chupe. 15 Péro pe óga okaipáramo, pe persóna omopuʼã vaʼekue tuichaiterei operdéta, péro haʼe ojesalváta. Ojoguáta peteĩ persóna odipara vaʼekuépe peteĩ óga hendypávagui.

16 ¿Peẽ piko ndapeikuaái peẽ haʼeha Ñandejára témplo,+ ha Ñandejára espíritu oĩha penendive?+ 17 Oĩramo peteĩ persóna ohundíva Ñandejára témplo, Ñandejára ohundíta chupe, pórke pe témplo ningo sagrádo. Peẽ hína pe témplo.+

18 Ani peñembotavy pendejupe: pende apytépe oĩramo opensáva iñaranduha ko múndope* g̃uarã, oiko vaʼerã iñaranduʼỹvaicha, péicha ikatúta iñarandu Ñandejárape g̃uarã. 19 Ko mundopegua arandu ningo vyroreiete Ñandejárape g̃uarã, heʼiháicha Ñandejára Ñeʼẽme: “Ñandejára oity umi iñarandúvape umi ñuhã haʼekuéra voi omoĩvape”.+ 20 Ha heʼi avei: “Jehová* oikuaa ndovaleiha mbaʼeverã la opensáva ha heʼíva umi persóna arandu”.+ 21 Upévare, ani avave oñembotuicha umi hénte ojapóvare, pórke Ñandejára omeʼẽ entéro mbaʼe penembaʼerã. 22 Entéro mbaʼe penembaʼe hína, tahaʼe Pablo, Apolos, Cefas,*+ pe múndo, ñemano, jeikove, umi mbaʼe oĩva koʼápe térã umi mbaʼe oútava. 23 Ha peẽ Cristo mbaʼe,+ ha Cristo katu Ñandejára mbaʼe.

4 Ore ningo Cristo ajudánte ha esklávo* roguerekóva ore kárgope Ñandejára sekréto sagrádo,+ ha péichante roipota enterovéva orerecha. 2 Jaikuaaháicha pe patrón oipota pe esklávo okumpli porã itraváho. 3 Chéve g̃uarã ndahaʼeiete voi mbaʼeve peẽ chehusgárõ, térã peteĩ trivunál. Añetehápe ni che voi ndajehusgái chejupe. 4 Che konsiénsia ipotĩ, péro upéva ndeʼiséi chehustoha. Pórke Jehová* hína upe heʼíva oĩ porãpa térã oĩ vaípa la che ajapóva.+ 5 Upévare ani pehusga+ avavépe og̃uahẽ mboyve pe tiémpo oñemoĩ vaʼekue. Pehaʼarõ ou peve ñande Ruvicha, pórke haʼe oguenohẽta umi mbaʼe oñemokañýva pytũmbýpe ha omoĩta hesakãháme. Avei ohechaukáta mbaʼépa oĩ umi hénte korasõme. Upéi Ñandejára ombotuicháta káda únope la ojapo vaʼekuére.+

6 Che ermanokuéra, koʼã mbaʼe haʼe vaʼekuépe, Apolos+ ha che romoĩ peẽme ehémplo porã, ikatu hag̃uáicha peaprende ko mbaʼe: “Pejesegi vaʼerã Ñandejára Ñeʼẽ heʼívarente”. Péicha pejapórõ ndapeikomoʼãi peñemombaʼeguasu,+ ni ndapeikomoʼãi peladea peteĩmente ha pedespresia ótrope. 7 ¿Mbaʼe piko nde ereko mbaʼe ajeve repensa neimportanteveha ótrogui? ¿Ndahaʼéi piko Ñandejára la omeʼẽva ndéve entéro mbaʼe erekóva?+ Upéicharõ, ¿mbaʼére piko rejekreeterei rekonsegirõguáicha ndejehegui reínte umi mbaʼe?

8 Peẽ ningo pepensa ndofaltaiha peẽme mbaʼeve ha pendeplataha. Pepensa peñepyrũmaha pegoverna+ orereheʼỹ, ¿ajépa? Ha avyʼáta añete la oiméramo peñepyrũma pegoverna, pórke upéva heʼise ore rogovernatamaha avei penendive.+ 9 Chéverõ g̃uarã Ñandejára oremoĩ oréve, roservíva de apóstol, roike hag̃ua ultimoite pe esenáriope, oikeháicha umi persóna oñekondenáva omano hag̃ua.+ Pórke pe múndo kompletoite omaña orerehe,+ tahaʼe umi ánhel térã umi hénte. 10 Ojeʼe orerehe orevyroha+ rosegi haguére Crístope, péro peẽ peje pendejehe penearanduha pesegi haguére Crístope. Ojeʼe ore orekangyha péro peẽ peje pendejehe penembareteha, umi hénte penemombaʼe ha oréve katu oredespresia. 11 Koʼág̃a peve rosegi oreñembyahýi,+ oreuhéi,+ ndaoreaói,* roñembyepoti,+ ndaorerógai, 12 ha rombaʼapo pohýi.+ Umi hénte oñeʼẽ vai jave orerehe, rorresponde porãnte chupekuéra,+ oĩ jave orepersegíva, orepasiénsia ha roaguanta.+ 13 Ojeʼe jave heta japu orerehe, rorresponde pyʼaguapýpe porãnte.+ Koʼág̃a peve umi hénte oretrata haʼeramoguáicha yty ha mbaʼe kyʼa ko mundopegua.

14 Askrivi koʼã mbaʼe ndahaʼéi pomotĩ hag̃ua, síno ameʼẽ hag̃ua peẽme konsého che raʼykuéra ahayhuetéva. 15 Peguerekóramo jepe 10.000 mboʼehára penemboʼéva mbaʼéichapa pesegi vaʼerã Crístope, ndapeguerekói heta túa. Che hína pende túa, pórke che aikuaauka peẽme umi notísia porã oñeʼẽva Cristo Jesús rehe.+ 16 Upévare ajerure jey jey peẽme pesegi hag̃ua che ehémplo.+ 17 Upéicha rupi amondo pene rendápe Timotéope, haʼe ningo che raʼy ahayhuetéva ha oservi ñande Ruvichápe ipyʼaite guive. Haʼe penemomanduʼáta mbaʼéichapa che ajapo entéro mbaʼe aservívo Cristo Jesúspe,+ ha mbaʼéichapa amboʼe hína entéro kongregasiónpe.

18 Pende apytépe oĩ oñemombaʼeguasúva ha heʼíva che ndahamoʼãiha pene rendápe. 19 Jehová* oipotáramo koʼẽrõitéma aháta pene rendápe. Che ahechase umi oñemombaʼeguasúvape, péro ndahaʼéi ahendu hag̃ua la heʼíva hikuái, síno che aikuaase orekópa térã ndorekói Ñandejára podér. 20 La ohechaukáva jaikoha Ñandejára Rréino poguýpe ndahaʼéi umi mbaʼe jaʼéva, síno umi mbaʼe jajapóva, koʼãva ohechauka jarekoha Ñandejára podér. 21 ¿Mbaʼéichapa peipota aha pene rendápe? ¿Peteĩ garróte reheve,+ térã mborayhu ha pyʼaguapýpe porãnte?

5 Oñemombeʼu chéve oĩha pende apytépe peteĩ kuimbaʼe orekóva rrelasión sexuál itúa rembirekóndi.+ Ni umi hénte ndoadoráiva Ñandejárape* ndahekovaíri*+ péicha. 2 ¿Peẽ piko peñemombaʼeguasu oĩ haguére pekádo pende apytépe? Peẽ ningo peñembyasy vaʼerã kuri+ ha pemosẽ upe kuimbaʼépe pende apytégui,+ péro upéva rangue peiko peñemombaʼeguasu. 3 Che naiméiramo jepe pende apytépe, apensa penderehe,* ha añetehápe ahusgáma pe kuimbaʼe opeka vaʼekuépe, aimeramoguáicha penendive. 4 Peẽ peñembyaty vove che apensáta penderehe* ha ñande Ruvicha Jesús podér oĩta penendive. Upérõ ñande Ruvicha rérape 5 peẽ pentrega vaʼerã pe kuimbaʼe Satanáspe.+ Péicha pe pekádo pe kuimbaʼe oguerúva kongregasiónpe oñehundíta. Pe kongregasión ndoaseptamoʼãi umi pekádo ha osegíta oĩ porã Ñandejára renondépe* ñande Ruvicha árape.+

6 Naiporãi peiko peñemombaʼeguasu. ¿Ndapeikuaái piko michĩmi levadúra ombovupaiteha pe mása kompletoite?+ 7 Upévare peipeʼa vaʼerã pe levadúra pende apytégui, péicha oikóta pendehegui peteĩ mása pyahu, pórke peẽ ningo pejogua peteĩ mása ndorekóivape levadúra. Cristo omeʼẽ hekove sakrifísioramo,+ péicha oiko chugui ñande Ovecha Raʼy Páskuape* g̃uarã.+ 8 Upévare ndajaipurúi vaʼerã levadúra tuja jafesteha jave pe fiésta oúva Páskua rire,+ ndajaipurúi vaʼerã avei levadúra orrepresentáva pekádo ha mbaʼe vai. Upéva rangue, pan ndorekóiva levadúra añoite jaʼu vaʼerã, orrepresentáva umi mbaʼe iporãva ha siertoguáva.

9 Che kártape che askrivi kuri peẽme anive hag̃ua pejeheʼa umi hekovaívare.* 10 Upéva ndeʼiséi pemboyketetaha umi hekovaíva* oĩvape ko múndope,+ umi noñekontentáiva ha oipota potavévape,* umi imondávape, ha umi oadorávape taʼanga.* Pórke pejapótaramo upéva, tekotevẽta pesẽ ko múndogui.+ 11 Péro koʼág̃a askrivi peẽme ko mbaʼére: peteĩ ermáno oikóramo hekovai,* noñekontentái ha oipota potave,*+ oadora taʼanga,* heʼi japu hapicháre,* ikaʼu,+ térã imonda,+ anive pejeheʼa hese+ ha ani voi ni pekaru umichaguándi. 12 Ndotokái chéve ahusga umi ndahaʼéiva kongregasionpegua. Peẽ pehusga vaʼerã umi oĩvape kongregasiónpe. 13 Ha Ñandejára ohusga umi okapeguápe.+ Ñandejára Ñeʼẽme heʼi voi: “Penohẽ kongregasióngui pe persóna ojapóvape mbaʼe vai”.+

6 Pereko jave peteĩ káso oñesolusiona vaʼerã,+ ¿mbaʼére piko peho trivunál renondépe pendehusga hag̃ua umi persóna ndojapóiva Ñandejára léi heʼíva? ¿Mbaʼére piko ndapehói umi ermáno* rendápe? 2 ¿Peẽ piko ndapeikuaái ñande, Ñandejára ñandeporavo vaʼekue,* jahusgataha hína ko múndope?+ Ha jahusgátarõ ko múndo, ¿ndaikatumoʼãi piko jahusga avei umi vyrorei? 3 ¿Ndapeikuaái piko jahusgataha umi ánhelpe?+ Koʼýte upéicharõ jahusga vaʼerã umi provléma oĩva koʼág̃a. 4 Upévare, perekóramo koʼãichagua provléma tekotevẽva ojehusga,+ ¿mbaʼére piko peho umi kuimbaʼe ndahaʼéiva kongregasionpegua rendápe pendehusga hag̃ua? 5 Añeʼẽ peẽme péicha, jahecha napetĩripa. ¿Ndaiporiete voi piko pende apytépe peteĩ iñarandúva ikatúva ohusga umi provléma oĩva ermanokuéra apytépe? 6 Péro upéva rangue, peiko pepresenta pende káso umi trivunál renondépe, ha peheja pendehusga umi ojeroviaʼỹva.

7 Ja ivaíma voi ningo la koʼã provlémare pejogueraha umi hués renondépe, ¿mbaʼére piko ndapehejáintema ojejapo inhustísia penderehe?+ ¿Mbaʼére piko napeaguantáinte oĩ jave penembotavýva? 8 Péro pejapo rangue upéva, peẽ peiko pejapo ivaíva ha peporombotavy, hiʼarive péicha pejapo pene ermanokuérare.

9 ¿Ndapeikuaái piko umi iñinhústova ndoikemoʼãiha Ñandejára Rréinope?+ Ani peñembotavy pendejupe. Umi hekovaíva,*+ oadoráva taʼanga,*+ oporomoakãratĩva,+ kuimbaʼe oikóva kuñáramo,*+ kuimbaʼe orekóva rrelasión sexuál kuimbaʼéndi,*+ 10 omondáva, noñekontentáiva ha oipota potavéva,*+ ikaʼúva,+ heʼíva japu hapicháre,* ha ombotavýva hapichápe, ni peteĩva koʼãichagua persóna ndoikemoʼãi Ñandejára Rréinope.+ 11 Upéicharõ jepe, pende apytépe oĩ umi yma oiko vaʼekue péicha. Péro koʼág̃a Ñandejára penemopotĩma,+ penesantifikáma+ ha heʼíma pendehustoha.+ Haʼe ojapo upéva ijespíritu rupive ha ñande Ruvicha Jesucristo rérape.

12 Entéro mbaʼe ningo ikatu ajapo, péro naentéroi ideprovécho.+ Entéro mbaʼe ikatu ajapo, péro ndahejamoʼãi mbaʼeve chedomina. 13 Umi tembiʼu ningo oĩ jakarga hag̃ua ñande pyʼa, ha upéicha avei ñande pyʼa oĩ ñamoinge hag̃ua pype umi tembiʼu, péro Ñandejára omoĩ peteĩ tiémpo opa hag̃ua umi mbaʼe.+ Péro ñande rete noĩri jaipuru hag̃ua ñanderekovai* hag̃ua, síno jaipuru hag̃ua ñande Ruvicha servísiope.+ Ha ñande Ruvicha omeʼẽ ñandéve la ñande rete oikotevẽva. 14 Ñandejára ipodér rupive+ omopuʼã vaʼekue ñande Ruvichápe+ ha ñandéve avei ñanemopuʼãta omanóva apytégui.+

15 ¿Ndapeikuaái piko pende rete ojoajuha Cristo retére ha oikoha pendehegui peteĩnte?+ Upéicharõ, ¿pepensa piko che poipeʼataha Cristo retégui ha pomoĩtaha peteĩ kuña rekovaíndi? ¡Ni mbaʼevéicharõ! 16 ¿Ndapeikuaái piko peteĩ kuimbaʼe orekóramo rrelasión sexuál peteĩ kuña rekovai ndive oikoha chuguikuéra peteĩntema? Ñandejára heʼi voi: “Mokõivégui oiko vaʼerã peteĩntema”.+ 17 Péro peteĩ persóna ojoajúramo ñande Ruvicha ndive, opensa Cristo opensaháicha.*+ 18 Pediparáke oimeraẽ mbaʼe ikatúvagui pendegueraha tekovaípe.*+ Peteĩ kuimbaʼe ojapóramo oimeraẽ ótro pekádo, ndojapói ivaíva hetére, péro pe hekovaíva,* hetére voi ojapo ivaíva.+ 19 Pende rete ningo pe témplo+ oĩháme pe espíritu sánto Ñandejára omeʼẽva,+ ¿peẽ piko ndapeikuaái upéva? Avei peẽ ndahaʼevéima pende rete jára, peẽ Ñandejára mbaʼéma,+ 20 pórke haʼe opaga hepy penderehe.+ Upévare, katuete peipuru vaʼerã pende rete+ pembotuicha hag̃ua Ñandejárape.+

7 Koʼág̃a akontestáta peẽme umi mbaʼe peporandu vaʼekue chéve pende kártape. Iporãve ningo peteĩ kuimbaʼe ndorekóiramo rrelasión sexuál. 2 Péro hekovaieterei* rupi umi hénte, káda kuimbaʼe oreko vaʼerã hembireko+ ha káda kuña oreko vaʼerã iména.+ 3 Pe ména okumpli vaʼerã hembireko ndive ha pe tembireko okumpli vaʼerã iména ndive. Káda uno omeʼẽ vaʼerã ojupe oikotevẽva.*+ 4 Pe tembireko nomandavéima ikuérpore, síno iména, upéicha avei pe ména nomandavéima ikuérpore, síno hembireko. 5 Ani penega ojuehegui káda uno oikotevẽva ha ndapekevéi oñondive. Péro oimérõ pe tembireko ha pe ména oñemoĩ peteĩ ñeʼẽme ha odesidi ndokemoʼãiha oñondive peteĩ tiémpore oñemboʼe hag̃ua, upéicharõ oĩ porã. Péro upéi oke jey vaʼerã oñondive hikuái, ani ág̃a ndojejokokuaái rupi Satanás oity chupekuéra iñuhãme. 6 La haʼeséva hína peẽme ikatuha pemenda,* péro ndahaʼéi amandáva peẽme pejapo hag̃ua upéva. 7 Che aipota entéro kuimbaʼe opytánte che aĩháicha. Upéicharõ jepe Ñandejára omeʼẽ káda persónape peteĩ rregálo,+ upévare oĩ omendáva ha oĩ opytáva soltéro.

8 Koʼág̃a haʼese umi soltérope ha umi viúdape iporãveha chupekuéra opytárõ chéicha.+ 9 Péro ndojejokokuaáirõ tomendánte hikuái, pórke iporãvéta omenda oiko rangue iñakãraku.+

10 Umi omendávape ameʼẽ koʼã instruksión, péro ndahaʼéi voi che la ameʼẽva, síno ñande Ruvicha. Pe tembireko ndohejái vaʼerã iménape.+ 11 Péro ohejáramo iménape, nomendái vaʼerã ótrore, térã oiko porã jey vaʼerã iménandi. Ha pe ména avei ndohejái vaʼerã hembirekópe.+

12 Koʼã mbaʼe haʼétava ndahaʼéi ñande Ruvicha la heʼíva,+ síno che la haʼéva umi ótro omendávape. Peteĩ ermáno orekóramo hembireko ndoadoráiva Ñandejárape, ha hembireko opytase hendive, pe ermáno ndohejái vaʼerã hembirekópe. 13 Ha peteĩ ermána orekóramo iména ndoadoráiva Ñandejárape, ha iména opytase hendive, pe ermána ndohejái vaʼerã iménape. 14 Pe ména ndoadoráiva Ñandejárape oreko peteĩ matrimónio ipotĩva hembireko rupive, ha pe tembireko ndoadoráiva Ñandejárape oreko peteĩ matrimónio ipotĩva iména rupive. Ndahaʼéirire upéicha ningo umi mitã ikyʼa vaʼerãmoʼã Ñandejára renondépe, péro koʼág̃a ipotĩma hikuái. 15 Péro pe ndoadoráiva Ñandejárape odesidíramo oho, tohónte. Oikóramo upéva, pe ermáno térã ermána ndorekovéima ovligasión hendive. Ñandejára ningo omeʼẽ peẽme pyʼaguapy.+ 16 Peẽ tembireko pepytárõ pene ménandi, ¿moõ piko peikuaa ndaikatumoʼãipa pesalva chupekuéra?+ Ha peẽ ména pepytárõ pene rembirekóndi, ¿moõ piko peikuaa ndaikatumoʼãipa pesalva chupekuéra?

17 Káda uno oasepta vaʼerã pe situasión Jehová* opermitíva ohasa. Ha osegi vaʼerã oĩ haguéicha voi Ñandejára oiporavórõ guare chupe.+ Che ameʼẽ avei ko mandáto entéro kongregasiónpe. 18 Oiméramo Ñandejára oiporavo peteĩ kuimbaʼe oñesirkunsida vaʼekuépe,*+ tosegínte upéicha pe kuimbaʼe. Ha oiméramo oiporavo peteĩ noñesirkunsidái vaʼekuépe, tosegínte avei upéicha.+ 19 La iñimportánteva hína ñakumpli Ñandejára mandamiénto,+ ndahaʼéi peteĩ kuimbaʼe oñesirkunsidápa térã noñesirkunsidái.+ 20 Pe ñaime haguéicha jajeporavórõ guare, upéichante jasegi.+ 21 ¿Nde piko esklávo raʼe rejeporavórõ guare? Anínte rejepyʼapy upévare.+ Péro ikatúramo ereko liverta, eaprovecha upéva. 22 Oimérõ peteĩ persóna haʼe raʼe esklávo ojeporavórõ guare oiko hag̃ua chugui ñande Ruvicha disípulo, koʼág̃a orekóma liverta ñande Ruvicha rupive.+ Ha oimérõ peteĩ persóna oreko raʼe liverta ojeporavórõ guare oiko hag̃ua chugui ñande Ruvicha disípulo, koʼág̃a oiko chugui Cristo esklávo. 23 Ñandejára opaga hepy penderehe,+ anive upéicharõ peiko umi hénte esklávoramo. 24 Che ermanokuéra, pe ñaime haguéicha jajeporavórõ guare, upéichante jasegi Ñandejára renondépe.

25 Umi soltérope* g̃uarã ndarekói mandamiénto ñande Ruvichágui, péro haʼéta la che apensáva.+ Ha ñande Ruvicha cheporiahuvereko rupi ikatu pejerovia la haʼévare. 26 Jaiko rupi peteĩ tiémpo ijetuʼúvape, che apensa iporãveha pe kuimbaʼe opytánte oĩháicha. 27 Oimérõ remendáma, ani repensa reheja ne rembirekópe.+ Oimérõ neremendái gueteri, anive reheka ne rembirekorã. 28 Péro oimérõ remendáma, upéva ndahaʼéi pekádo. Ha peteĩ soltéro* omendáramo, ndahaʼemoʼãi pekádo. Upéicharamo jepe, umi omendáva heta iprovlémata. Péro che posalvase upévagui.

29 Che ermanokuéra, aipota pepensa avei ko mbaʼére: saʼipaitéma pe tiémpo hembýva.+ Upéicha rupi, koʼág̃a guive umi omendáva ndoikói vaʼerã omotenonde imatrimónionte.* 30 Ha umi hasẽva toiko hasẽʼỹrõguáicha, umi ovyʼáva toiko ovyʼaʼỹrõguáicha, ha umi ojoguáva álgo toiko ndorekoirõguáicha pe ojogua vaʼekue. 31 Ha umi oipurúva umi mbaʼe oĩva ko múndope, ani oipurupaite umi mbaʼe oĩva ko múndope, pórke ko múndo ñande jahecháva koʼág̃a opa potaitéma.* 32 Añetehápe che ndaipotái peiko pejepyʼapy mbaʼevére. Por ehémplo pe kuimbaʼe soltéro ojepyʼapy ojapo hag̃ua ñande Ruvicha oipotáva, pórke ombovyʼase ñande Ruvichápe. 33 Péro pe kuimbaʼe omendáva ojepyʼapy umi mbaʼe oñekotevẽvare ko múndope,+ pórke ombovyʼase hembirekópe, 34 ha upévare ipyʼamokõi. Avei pe kuña soltéra térã pe vírhen ojepyʼapy ojapo hag̃ua ñande Ruvicha oipotáva,+ ikatu hag̃uáicha umi mbaʼe opensáva* ha ojapóva* ipotĩ Ñandejára renondépe. Péro pe kuña omendáva ojepyʼapy umi mbaʼe oĩvare ko múndope, pórke ombovyʼase iménape. 35 Che haʼe peẽme koʼã mbaʼe ideprovécho hag̃ua peẽme, ndahaʼéi pojokoségui. Síno pomokyreʼỹse pejapo hag̃ua iporãva ha pesegi hag̃ua peservi pende pyʼaite guive ñande Ruvichápe, mbaʼeve pendestorvaʼỹre.

36 Péro peteĩ persóna iñakãrakúramo ha opensa ndaikatumoʼãiha ojejoko, upéicharõ iporãve omenda, ndahaʼéima guive la imitãitereíva. Upéva ndahaʼéi pekádo.+ 37 Péro peteĩ persóna odesidíramo ipyʼaite guive nomendamoʼãiha ha oĩ segúro la odesidívare pórke ohechakuaa ojejokokuaaha ha ndorekoiha pe nesesida omendávo, upéicharõ pe odesidíva oĩ porã.+ 38 Upéicharõ pe omendáva odesidi porã, péro pe nomendáiva odesidi porãvéntema.+

39 Peteĩ tembireko okumpli vaʼerã pe kompromíso ha opyta vaʼerã iménandi haʼe oikove aja.+ Péro iména omanóramo* haʼe ikatu omenda omendasévare, haʼéma guive ñande Ruvicha disípulo.+ 40 Péro chéverõ g̃uarã haʼe ovyʼavéta nomendavéiramo. Añetehápe, che aime segúro arekoha avei Ñandejára espíritu.

8 Koʼág̃a akontestáta umi mbaʼe peporandu vaʼekue umi tembiʼu* ojeofresévare umi dios raʼangápe.+ Añetehápe enterove jaikuaa voi ko mbaʼe.+ Péro peteĩ persóna oikuaáramo heta mbaʼe oñembotuichaséma, péro pe mborayhu omombarete ñande jerovia.+ 2 Peteĩ persóna opensáramo oikuaaha álgo, añetehápe neʼĩra oikuaapa hína upe mbaʼe. 3 Péro oĩramo ohayhúva Ñandejárape, haʼe oikuaa porã chupe.

4 Ñañeʼẽmína koʼág̃a ovalépa jaʼu umi tembiʼu ojeofrese vaʼekue umi dios raʼangápe. Ñande jaikuaa peteĩ dios raʼanga ndahaʼeiha mbaʼevete,+ ha jaikuaa peteĩnte oĩha Ñandejára.+ 5 Umi hénte heʼi oĩha heta dios yvágape ha ko yvy ape ári,+ ha hetápe ohenói hikuái “ore dios” ha “ore ruvicha”. 6 Péro ñande jaikuaa oĩha peteĩ Dios verdadéro añoite,+ haʼe hína ñande Ru yvagapegua.+ Haʼe ojapo vaʼekue entéro mbaʼe+ ha ñandeapo jajapo hag̃ua haʼe oipotáva. Ñande jaikuaa peteĩnteha ñande Ruvicha, haʼe hína Jesucristo. Ñandejára ojevale hese ojapo hag̃ua opaite mbaʼe,+ ha ñande jaikove haʼe rupive.

7 Péro naentéroi oikuaa ko mbaʼe.+ Oĩ umi yma oadora vaʼekue umi dios raʼangápe, ha haʼekuéra hoʼu jave tembiʼu ojeofrese vaʼekue umi dios raʼangápe, haʼete voi hoʼúva peteĩ ofrénda ojejapo vaʼekue umi dióspe,+ ha ikonsiénsia omolesta chupe pórke ikangy.+ 8 Pe tembiʼu ningo nañanepytyvõi ñañemoag̃uive hag̃ua Ñandejárare,+ ndajaʼúiramo ndajaperdéi mbaʼeve, ha jaʼúramo nañaganái mbaʼeve.+ 9 Péro perekóramo jepe derécho pedesidi hag̃ua, peñatendékena ani ág̃a umi mbaʼe pedesidíva káusare umi ikangýva ou oñeofende.*+ 10 Nde reikuaa porãva koʼã mbaʼe, reguapýramo rekaru peteĩ témplo ojeadorahápe umi dióspe ha nderecha pe ikonsiénsia kangýva, nde káusare haʼe ikatu nopenái ikonsiénsiare ha oñepyrũ hoʼúntema avei pe tembiʼu ojeofreséva umi dios raʼangápe. 11 Upéicha rejapóramo, umi mbaʼe reikuaáva ikatu ohundi hína pe ikangýva jerovia. Haʼe ningo ne ermáno, ha Cristo omano vaʼekue avei hese.+ 12 Ha peẽ pepeka jave pene ermanokuéra kóntrape ha pende káusare haʼekuéra ndorrespetavéi ikonsiénsia kangy heʼíva,+ péicha pepeka hína Cristo kóntrape. 13 Upévare, pe tembiʼu káusare che ermáno oúramo oñeofende,* upéicharõ che núnka ndaʼumoʼãvéima soʼo, ani hag̃ua che ermáno ou oñeofende.*+

9 ¿Che piko ndarekói mbaʼe liverta ajapo hag̃ua ajaposéva? ¿Che piko ndahaʼéi apóstol mbaʼe? ¿Chéve piko ndojapareséi raʼe ñande Ruvicha Jesús?+ ¿Ndahaʼéi piko che ajapóva rupive la peẽ pejeroviáva Jesús rehe? 2 Che nañemondóiramo jepe aservi hag̃ua de apóstol entérope g̃uarã, si añemondo aservi hag̃ua peẽme apóstolramo. Peẽ hína peteĩ pruéva ohechaukáva che añetehápe haʼeha peteĩ apóstol aservíva ñande Ruvichápe.

3 Koʼág̃a arrespondéta umi oikóvape oñeʼẽ vai cherehe: 4 ¿ore piko ndoroguerekói derécho rorresivívo ótrogui tembiʼu ha vevída? 5 ¿Ore piko ndoroguerekói avei derécho romendávo peteĩ ermánare ha rogueraha orendive umi viáhepe?+ Umi ótro apóstol, ñande Ruvicha ermanokuéra+ ha Cefas*+ ojapo péicha. 6 ¿Térã piko Bernabé+ ha chénte la rombaʼapo vaʼerã roñemantene hag̃ua? Ore roreko avei derécho norombaʼapóivo. 7 ¿Oĩ piko soldádo opagáva igástore oservi aja pe ehérsitope? ¿Oĩ piko oñotỹva parrál ha ndoʼúiva hiʼa?+ ¿Oĩ piko persóna oñatendéva hymbakuérare ha ndotokáiva chupe michĩmi jepe pe kamby omeʼẽva umi animál?

8 Che ndaʼéi koʼã mbaʼe pórke umi hénte opensa upéicha. Pe léipe ningo heʼi avei koʼã mbaʼe. 9 Moisés léipe heʼi voi: “Napemoĩri vaʼerã vosál pene rymba guéire* pemopotĩ jave pende trígo semílla”.*+ ¿Heʼise piko upéva Ñandejára ojepyʼapyha umi guéire? 10 ¿Térã piko ñanderehehápe heʼi hína ko mbaʼe? Añetehápe, ko mbaʼe ojeskrivi ñanderehehápe, pórke pe kuimbaʼe oaráva ha pe omopotĩva pe semílla oreko vaʼerã esperánsa otokataha chupekuéra michĩmi jepe pe ojekosecha vaʼekuégui.

11 Oréngo haʼete avei roñotỹva pende apytépe umi mbaʼe porã oúva Ñandejáragui, ¿upéicharõ piko oĩ vaíta koʼág̃a rorresivíramo pendehegui algúna kósa roikotevẽva?+ 12 Ha ótro kuimbaʼekuéra oguerekóramo derécho orresivívo pendehegui ajúda, upéicharõ koʼýte ore roguereko derécho. Upéicharamo jepe, ore ndorojeruréi peẽme mbaʼeve,+ síno roaguanta entéro mbaʼe ani hag̃ua mbaʼeve ostorva ojekuaauka hag̃ua umi notísia porã oñeʼẽva Crístore.+ 13 ¿Ndapeikuaái piko umi kuimbaʼe ombaʼapóva témplope, orresiviha hembiʼurã pe témplope? ¿Ndapeikuaái piko umi oñatendéva siémpre pe altárpe orresiviha avei peteĩ párte umi ofrénda ojejapóvagui pe altárpe?+ 14 Upéicha avei ñande Ruvicha omanda umi oikuaaukáva umi notísia porã orresivi vaʼerãha hembiʼurã umi notísia porã rupive.+

15 Upéicharõ jepe che núnka ndajeruréiva mbaʼeve peẽme.+ Añetehápe ndaskrivíri koʼã mbaʼe pemeʼẽ hag̃ua chéve álgo koʼág̃a. Ha upévare che aĩ orgullóso ha ikuentave amano aheja rangue ojepeʼa chehegui pe derécho añeñandu hag̃ua péicha.+ 16 Péro aikuaaukáramo umi notísia porã, ndahaʼéi upe haguére aikótava añembotuicha, upéva ningo che ovligasión. Añetehápe ivaíta chendive ndapredikáiramo umi notísia porã.+ 17 Apredikáramo vyʼápe, oñemeʼẽta chéve peteĩ prémio, ha ndajaposéiramo jepe, lomímonte ajapo vaʼerã pórke upéva hína pe traváho oñemeʼẽ vaʼekue chéve.+ 18 ¿Mbaʼépa upéicharõ la che prémio? La che prémio hína ikatuha asegi apredika akovraʼỹre. Ha péicha che ndajaprovechái pe derécho arekóvagui apredika haguére umi notísia porã.

19 Che ningo areko liverta, che ndahaʼéi peteĩ esklávo, péro adesidi aikotaha enterove esklávoramo, ikatu hag̃uáicha aipytyvõ ikatúvape guive oiko hag̃ua Cristo rapére. 20 Aimérõ guare umi judíondi aiko judíoicha, aipytyvõ hag̃ua umi judíope.+ Aimérõ guare umi okumplívandi pe léi, akumpli pe léi, jepe che naiméi léi poguýpe, ajapo péicha aipytyvõ hag̃ua umi oĩvape léi poguýpe.+ 21 Aimérõ guare umi orekoʼỹvandi pe léi, aiko ndarekoiramoguáicha léi, jepe che asegi Ñandejára léi ha aime Cristo léi poguýpe,+ ajapo péicha aipytyvõ hag̃ua umi ndorekóivape pe léi. 22 Aimérõ guare umi ikangýva ndive, aiko ikangývaramo, aipytyvõ hag̃ua umi ikangývape.+ Ajapo entéro mbaʼe aipytyvõ hag̃ua opaichagua persónape, ha añehaʼãmbaite asalva algúnope jepe ijapyteguikuéra. 23 Péro ajapo entéro mbaʼe umi notísia porã rehehápe, ikatu hag̃uáicha apredika che rapichakuérape.+

24 ¿Peẽ piko ndapeikuaái peteĩ karrérape enterove odiparaha, péro peteĩmente oñemeʼẽ pe prémio? Pediparáke pegana hag̃uáicha pe prémio.+ 25 Avei entéro umi opartisipáva peteĩ kompeténsiape ojejokokuaa opa mbaʼépe. Haʼekuéra ningo ojapo upéva ogana hag̃ua peteĩ koróna ikatúva oñehundi,+ ñande katu ñagana hag̃ua peteĩ koróna núnka noñehundimoʼãiva.+ 26 Che adipara pórke aikuaa porã moõpa aha vaʼerã,+ ha umi oñorairõvaicha añatende porã moõpa ainupã vaʼerã agana hag̃ua, pono ainupã yvytu reípe. 27 Che adomina* che rete+ ha areko che esklávoramo. Ndajapóiramo upéicha, aikóramo jepe apredika ótrope, upéi ikatu apyta vai Ñandejára renondépe.

10 Che ermanokuéra, koʼág̃a aipota penemanduʼa ñande tuakuéra ypykue oguata hague pe arai guýpe+ ha enterove ohasa hague pe Mar Rojo.+ 2 Haʼekuéra omoirũ Moiséspe, ha oĩ aja pe arai guýpe ha ohasa aja pe mar rehe, haʼete ojevautisáva hikuái. 3 Enterove hoʼu pe tembiʼu Ñandejára omeʼẽ vaʼekue chupekuéra.+ 4 Enterove avei hoʼu pe y Ñandejára omeʼẽ vaʼekue.+ Heta vése hoyʼu hikuái pe ita guasúgui, upéva oĩ vaʼekue ijypypekuéra. Ñandejára omeʼẽ vaʼekue pe ita ha upéva orrepresenta Crístope.+ 5 Upéicharõ jepe hetaitereípe Ñandejára ndoguerohorýi, ha umíva omano pe desiértope.+

6 Koʼã mbaʼe ningo ehémplo ñandéve g̃uarã, ani hag̃ua jajapose ivaíva haʼekuéra ojapose haguéicha.+ 7 Ani avei jaadora umi taʼanga,* ojapo haguéicha algúno ijapytepekuéra. Heʼiháicha Ñandejára Ñeʼẽme: “Umi hénte oguapy okaru joa, ha okarupa rire, opuʼã ojediverti”.+ 8 Ha ani ñanderekovai,* ojapo haguéicha algúno ijapytepekuéra, ha omano hikuái 23.000 un díape.+ 9 Ani jadesafia Jehovápe,*+ ojapo haguéicha algúno ijapytepekuéra, ha oisuʼu chupekuéra mbói ha omano hikuái.+ 10 Ani avei jaiko jajeplagea, ojapo haguéicha algúno ijapytepekuéra,+ ha upévare peteĩ ánhel* ojuka chupekuéra.+ 11 Koʼã mbaʼe oikóva hesekuéra oservi ñandéve ehémploramo. Ñande jaiko hína ko múndo* ára pahápe, ha koʼã mbaʼe ojeskrivi ñandéve g̃uarã,+ ani hag̃ua jajapo umi mbaʼe haʼekuéra ojapo vaʼekue.

12 Upévare, pe opensáva ojerovia mbareteha, toñatendéke ani hoʼa.+ 13 Umi tentasión peẽ pehasáva, oñepresenta avei entéro umi ótro héntepe.+ Péro Ñandejára siémpre okumpli la heʼíva, ha haʼe ndohejamoʼãi pehasa mbaʼeve ndaikatumoʼãiva peaguanta.+ Upéva rangue, pehasa jave peteĩ mbaʼe ijetuʼúva, penepytyvõta pesẽ hag̃ua upe situasióngui ha peaguanta hag̃ua.+

14 Upéicharõ, che ermanokuéra ahayhuetéva, aníkena ni mbaʼevéicharõ peadora umi taʼanga.*+ 15 Peẽ ningo peneentendído, upéicharõ peẽ voi pehusga vaʼerã siértopa térã nahániri umi mbaʼe haʼéva. 16 Ñande jaagradese Ñandejárape pe kópa de vínore, upéva orrepresenta Cristo ruguy.+ Pe pan ñambojaʼóva orrepresenta Cristo rete, ¿ajépa?+ 17 Peteĩnte pe pan, ha ñande ñanderetáramo jepe, enterove jaʼu upe pan, upévare enterove ñande peteĩnte* hína.+

18 Pepensamína umi israelítare, haʼekuéra hoʼu jave pe ofrénda oñemoĩva pe altárpe, haʼete okarúva hína Ñandejára ndive, ¿ajépa?+ 19 Upéicharõ, ¿mbaʼépa la che haʼeséva? ¿Iñimportánte piko peteĩ taʼanga, térã umi mbaʼe ojesakrifikáva chupe? 20 Nahániri, la haʼeséva hína umi hénte ótro tetãygua ojapo jave sakrifísio, haʼekuéra oofrese umi sakrifísio umi demóniope, ndahaʼéi Ñandejárape.+ Ha che ndaipotái peẽ pemoirũ umi demóniope.+ 21 Peẽ ndaikatúi peʼu víno Jehová* kópagui ha umi demónio kópagui. Ndaikatúi pekaru “Jehová* meságui”+ ha demoniokuéra meságui. 22 Ñande ningo nañanembaretevéi Ñandejáragui, upéicharõ, ¿maʼerã piko “ñambopochy* Jehovápe”?*+

23 Entéro mbaʼe ningo ikatu jajapo péro naentéroi mbaʼe ideprovécho. Entéro mbaʼe ovale jajapo péro naentéroi mbaʼe ñanemokyreʼỹ.+ 24 Upévare káda uno jasegi vaʼerã jajapo pe ideprovéchotava ñande rapichápe, ha ani ñandévente ou porãtava.+

25 Peẽ ikatu pesegi peʼu entéro mbaʼe oñevendéva karniseríape, ha pene konsiénsia osegi hag̃ua ipotĩ, natekotevẽi peporandu mbaʼeve. 26 Pórke ñande jaikuaaháicha, “Jehová* mbaʼe hína ko yvy ha opa mbaʼe oĩva pype”.+ 27 Peteĩ persóna ndojeroviáiva Crístore peneinvitáramo pekaru hag̃ua, ha peẽ pehose, ikatu peho ha peʼu oimeraẽ mbaʼe oñemoĩva pene renondépe, ha pene konsiénsia osegi hag̃ua ipotĩ, natekotevẽi peporandu mbaʼeve. 28 Péro oĩramo heʼíva peẽme: “Ko soʼo ojeofrese umi taʼangápe”, ani peʼu, ani hag̃ua peofende upe omombeʼu vaʼekuépe peẽme, péicha avave nomongyʼamoʼãi ikonsiénsia.+ 29 Ha ndahaʼéi voi pene konsiénsia rehehápe, síno pende rapicha konsiénsia rehehápe. Arekóramo jepe liverta, che ndaipotái che rapicha konsiénsia chekondena.+ 30 Che aagradeséramo jepe Ñandejárape upe haʼúvare, ¿asegi vaʼerã piko ajapo upéva ótro oñeʼẽ vaítarõ cherehe?+

31 Upévare, pekaru jave, peʼu jave vevída térã pejapóramo oimeraẽ mbaʼe, siémpre pejapo vaʼerã entéro mbaʼe pembotuicha hag̃ua Ñandejárape.+ 32 Peñatendéke ani pende káusare oñeofende umi judío, umi ndahaʼéiva judío* ha Ñandejára kongregasión.+ 33 Che ndajapói umi mbaʼe chévente ideprovéchotava, síno ajapo entéro mbaʼe ou porãtava ótrope.+ Péicha ajapo entéro mbaʼe ameʼẽ hag̃ua gústo che rapichakuérape ikatu hag̃uáicha ojesalva hikuái.+

11 Pesegi che ehémplo, che asegiháicha Cristo ehémplo.+

2 Che ermanokuéra, peẽ ningo penemanduʼa cherehe entéro mbaʼépe, ha pejapo porã hína umi mbaʼe che pomboʼe vaʼekue, upévare poguerohory. 3 Péro aipota peikuaa Cristo omoakãha entéro kuimbaʼépe.+ Pe kuimbaʼe katu omoakã kuñáme,+ ha Ñandejára omoakã hína Crístope.+ 4 Entéro kuimbaʼe omoĩva álgo iñakãre oñemboʼe térã oprofetisa jave, omotĩ upe omoakãvape chupe. 5 Péro peteĩ kuña nomoĩriramo álgo iñakãre oñemboʼe térã oprofetisa jave,+ omotĩ upe omoakãvape chupe. Péicha ojapóramo haʼete voi oñemoakã perõva chupe.* 6 Pe kuña nomoĩriramo álgo iñakãre, oikytĩ vaʼerã mbyky asy iñakãrangue, péro haʼe otĩramo iñakãrangue mbyky térã iñakã perõ hag̃ua, omoĩ vaʼerã álgo iñakãre.

7 Ñandejára ojapo pe kuimbaʼépe ijoguaháramo,+ péicha pe kuimbaʼe ombotuicha chupe. Upévare pe kuimbaʼe nomoĩri vaʼerã mbaʼeve iñakãre. Pe kuña katu ombotuicha pe kuimbaʼépe. 8 Pórke Ñandejára ndojapói pe kuimbaʼépe kuña retégui, síno ojapo pe kuñáme kuimbaʼe retégui.+ 9 Hiʼarive pe kuimbaʼépe ndojejapói kuña rehehápe, síno pe kuñáme ojejapo kuimbaʼe rehehápe.+ 10 Upévare, pe kuña omoĩ vaʼerã álgo iñakãre ohechauka hag̃ua oñemoĩha pe kuimbaʼe poguýpe, ha ojapo vaʼerã avei upéva umi ánhel rehehápe.+

11 Ñande Ruvicha kongregasiónpe entéro ñaikotevẽ ojuehe. Kuimbaʼe oikotevẽ kuñáre ha kuña oikotevẽ kuimbaʼére. 12 Pe kuñáme ojejapo vaʼekue kuimbaʼe retégui,+ péicha avei pe kuimbaʼe onase kuñágui. Péro Ñandejára hína upe ojapóva entéro mbaʼe.+ 13 Pehusga peẽ voi ko mbaʼe: ¿oĩ porã piko peteĩ kuña oñemboʼe Ñandejárape ha nomoĩri mbaʼeve iñakãre? 14 Kuimbaʼépe ndojejapói kuri iñakãrangue puku hag̃ua, ha iñakãrangue pukúramo, upéva omotĩ chupe. 15 Péro pe kuña iñakãrangue pukúramo, upéva ombotuicha chupe. Pórke oñemeʼẽ rangue chupe peteĩ vélo okuvri hag̃ua iñakã, haʼe iñakãrangue puku. 16 Upéicharõ, oĩramo jepe opensáva ko mbaʼe oĩ vaiha ha osegise ótra kostúmbre, toikuaa porã ñande ndajarekoiha ótra kostúmbre ha Ñandejára kongregasionkuéra ndorekói avei.

17 Ameʼẽvo peẽme koʼã mbaʼe, che ndapoguerohorýi, pórke pene rreunión ojapo porã rangue penderehe, pendeperhudika hína. 18 Ñepyrũrã, ahendu oĩha división pende apytépe peñembyaty jave pe kongregasiónpe, ha agueroviaséma voi la upeichaha. 19 Añetehápe oĩtante voi división* pende apytépe+ ikatu hag̃uáicha ojekuaa mávapepa Ñandejára oguerohory pende apytépe.

20 Peñembyaty jave peʼu hag̃ua pe pan ha pe víno pegueromanduʼa hag̃ua ñande Ruvichápe,* ndapehechaukái perrespetaha upéva.+ 21 Pórke og̃uahẽ vove la óra pesena hag̃ua, algúno ja osenambáma upe mboyve, upévare oĩ ivareʼáva ha ótro katu okaʼu. 22 ¿Peẽ piko ndaperekói mbaʼe óga pekaru ha peʼu hag̃ua víno? ¿Mbaʼére piko ndaperrespetái Ñandejára kongregasión ha pemotĩ umi imboriahúvape? ¿Mbaʼépa haʼéta peẽme? ¿Poguerohorýta piko? Ni mbaʼevéicharõ.

23 Ñande Ruvicha chemboʼe haguéicha, upéicha avei che pomboʼe. Pe pyhare oñetraisionátarõ guare ñande Ruvicha Jesúspe,+ haʼe ojagarra peteĩ pan, 24 ha oagradese rire Ñandejárape, ombojaʼo ha omeʼẽ idisipulokuérape, ha heʼi: “Kóva orrepresenta che rete+ che ameʼẽtava penderehehápe. Pesegíkena pejapo ko mbaʼe penemanduʼa hag̃ua cherehe”.+ 25 Upéi osenamba rire hikuái Jesús ojagarra pe kópa ha ojapo avei la mísma kósa,+ ha heʼi: “Ko kópa orrepresenta pe kompromíso pyahu+ ojejapóva che ruguy rupive.+ Pesegíkena pejapo kóva penemanduʼa hag̃ua cherehe káda ves ke peʼu pe víno”.+ 26 Peẽ peʼu jave ko pan ha ko víno, pesegi hína peikuaauka ñande Ruvicha omano hague. Peẽ pejapo upéva og̃uahẽ meve pe tiémpo haʼe ou hag̃ua.

27 Upéicharõ, oimeraẽ hoʼúva pe pan térã pe víno orrepresentáva ñande Ruvichápe, ha ndorrespetái upéva, upe persóna opeka hína. Haʼe opeka ñande Ruvicha rete ha huguy kóntrape. 28 Primero, pe persóna ojasegura raẽ vaʼerã+ ohecha hag̃ua omeresépa hína hoʼu pe pan ha pe víno, ha upéi ae hoʼu vaʼerã. 29 Peteĩ persóna hoʼúramo pe pan ha pe víno péro ndohechakuaái upéva orrepresentaha ñande Ruvicha rete, oñekondena hína ijupe voi. 30 Upévare pende apytépe oĩ heta ikangýva, hasýva ha avei heta omanóva.*+ 31 Péro ñañehaʼãramo jahechakuaa mbaʼeichagua persónapa ñande, natekotevẽmoʼãi jajehusga. 32 Péro ndajajapói jave upéva, jajehusga ha Jehová* ñandekorrehi.+ Haʼe ojapo upéva ani hag̃ua ñañekondena ko múndo ndive.+ 33 Upévare che ermanokuéra, peñembyaty jave peʼu hag̃ua upe séna, pehaʼarõ vaʼerã enterovéva toĩmba upépe. 34 Oĩramo ivareʼáva, tokaru hógape. Péicha peñembyaty jave noñekondenamoʼãi chupe.+ Umi mbaʼe ofaltáva katu asolusionáta aha vove upépe.

12 Che ermanokuéra aipota peikuaa porã mbaʼe mbaʼépepa Ñandejára ñanembokatupyry, umíva hína rregálo oúva chugui.+ 2 Peẽ peikuaa yma pejerovia mboyve,* peadora hague umi dios raʼanga* iñeʼẽngúvape,+ ha pejapo oimeraẽ mbaʼe haʼekuéra oipotáva. 3 Upévare aipota peikuaa porã ko mbaʼe, ni peteĩ oñeʼẽva Ñandejára espíritu rupive ndoumoʼãi heʼi: “¡Jesús ningo peteĩ kuimbaʼe aña!”. Ha pe espíritu sánto rupivémante peteĩ persóna ikatu heʼi: “¡Jesús hína ñande Ruvicha!”.+

4 Añetehápe pe espíritu sánto peteĩnte, péro diferénte rregálo ou chugui.+ 5 Oĩ heta traváho+ ikatúva jajapo ñaipytyvõ hag̃ua ótrope, péro peteĩnte ñande Ruvicha. 6 Pe espíritu sánto rupive ikatu ojejapo heta mbaʼe, pórke pe espíritu omomýi umi héntepe ojapo hag̃ua diferénte kósa. Péro Ñandejára peteĩnte ha haʼe ojevale umi héntere ojapoka hag̃ua chupekuéra entéro umi mbaʼe.+ 7 Ha káda únore ojekuaa porãiterei mbaʼéichapa pe espíritu sánto oipytyvõ chupe. Ha pe ajúda Ñandejára omeʼẽva ideprovécho enterovépe.+ 8 Por ehémplo pe espíritu sánto ikatu oipytyvõ peteĩ persónape oñeʼẽvo ojekuaa hag̃ua hese iñaranduha, ha ótrope pe espíritu sánto oipytyvõ omombeʼu hag̃ua umi mbaʼe ótro nontendéiva. 9 Ótrope pe espíritu oipytyvõ ojerovia hag̃ua,+ ha ótrope pe espíritu avei oipytyvõ omonguera hag̃ua umi hasývape.+ 10 Ótrope oipytyvõ ojapo hag̃ua milágro,+ ótrope oprofetisa hag̃ua, ótrope katu oipytyvõ opilla hag̃ua oúpa Ñandejáragui umi mbaʼe oñemboʼéva,+ ótrope oipytyvõ oñeʼẽ hag̃ua diferénte idióma,+ ha ótrope otradusi* hag̃ua umi idióma.+ 11 Entéro koʼã traváho ojejapo peteĩ espíritu rupivénte, ha pe espíritu ombokatupyry káda únope Ñandejára* oipotaháicha.

12 Ñande rete ningo oreko heta párte. Péro orekóramo jepe heta párte peteĩnte ñande rete,+ péicha avei Cristo rete. 13 Enterove jajevautisa peteĩ espíritu rupive oiko hag̃ua ñandehegui peteĩ kuérponte. Tahaʼe judío, ndahaʼéiva judío,* esklávo ha ndahaʼéiva esklávo, enterove jarresivi upe espíritu.

14 Ñande rete ningo ndoguerekói peteĩ pártente, síno oguereko heta párte.+ 15 Nde py heʼíramo: “Che ndahaʼéi po, upévare che ndahaʼéi peteĩ párte oĩva nde retépe”, ndahaʼéi upe haguére noĩmoʼãvéimava nde retépe. 16 Ne nambi heʼíramo: “Che ndahaʼéi tesa, upévare che ndahaʼéi peteĩ párte oĩva nde retépe”, ndahaʼéi upe haguére noĩmoʼãvéimava nde retépe. 17 Ñande rete kompletoite haʼéramo peteĩ tesánte, ¿mbaʼéicha piko ñahendúta? Térã haʼéramo peteĩ apysánte, ¿mbaʼéicha piko ñahetũta? 18 Péro Ñandejára omoĩ káda párte oĩva ñande retépe ilugárpe, haʼe oipota haguéicha.

19 Enterove umi párte haʼéramo la mísma kósa, ¿moõ piko upéicharamo oĩta ñande rete? 20 Péro jarekóramo jepe heta párte, peteĩnte ñande rete. 21 Ñande resa ndaikatúi heʼi ñande pópe: “Naikotevẽi nderehe”, ¿ajépa? Térã ñane akã ndaikatúi heʼi ñande pýpe: “Naikotevẽi nderehe”, ¿ajépa? 22 Ñande retépe jareko umi párte ñande ñapensáva naiñimportanteiha, péro añetehápe ñaikotevẽterei umi pártere. 23 Umi párte ñande ñapensáva naiporãiha, umíva ñamoʼã porã.+ Péicha umi párte ñaguerotĩva, opyta iporãve. 24 Umi párte iporãvéva katu noikotevẽi mbaʼeve. Upéicharõ, Ñandejára ojapórõ guare ñande rete, omombaʼeve umi párte naiporãguasúiva umi ótro párteicha. 25 Ojapo upéicha ani hag̃ua oĩ división ñande retépe, síno káda párte ojepyʼapy hag̃ua umi ótrore.+ 26 Peteĩva ohasa asýramo enterove umi ótro ohasa asy hendive,+ ha peteĩvape oñemombaʼéramo, enterove umi ótro ovyʼapa hendive.+

27 Upéicharõ peẽ hína Cristo rete,+ ha káda uno haʼe peteĩ párte oĩva hetépe.+ 28 Ha Ñandejára omeʼẽ káda únope peteĩ lugár kongregasiónpe. Primero umi apóstol,+ segundo umi proféta,+ tercero umi mboʼehára.+ Upéi umi ojapóva milágro,+ umi orekóva podér* omonguera hag̃ua umi hasývape,+ umi oipytyvõva ótrope, umi ikatupyrýva omoakã hag̃ua,+ ha umi oñeʼẽva diferénte idióma.+ 29 Naentéroi ningo apóstol, ¿ajépa? Naentéroi proféta, ¿ajépa? Naentéroi mboʼehára, ¿ajépa? Naentéroi ojapo milágro, ¿ajépa? 30 Naentéroi oreko podér omonguera hag̃ua umi hasývape, ¿ajépa? Naentéroi oñeʼẽ diferénte idióma, ¿ajépa?+ Naentéroi otradusi,* ¿ajépa?+ 31 Pesegíkena peñehaʼã perresivi hag̃ua umi vendisión* iporãvéva.+ Péro che ahechaukáta peẽme peteĩ mbaʼe iporãitevéva entéro umi ótra kósagui.+

13 Añeʼẽramo umi idióma la hénte oñeʼẽvape, térã umi anhelkuéra idiómape, péro ndaporohayhúi, che hína láta pararã rei. 2 Ñandejára chembokatupyrýramo aprofetisa hag̃ua ha aikuaáramo entéro umi sekréto sagrádo, ha aikuaáramo entéro mbaʼe,+ ha che jerovia imbaretéramo amomýi hag̃ua umi montáña, péro ndaporohayhúi, la che ajapóva ndovaléi mbaʼeverã.+ 3 Ha ameʼẽramo entéro mbaʼe arekóva umi imboriahúva oreko hag̃ua hoʼu vaʼerã,+ ha ameʼẽramo che rekove aĩ hag̃ua orgullóso la ajapóvare, péro ndaporohayhúi,+ vyroreiete la ajapóva.

4 Pe oporohayhúva+ ipasiénsia+ ha imbaʼeporã,+ naiñenvidiósoi,*+ ndaijejapói ha noñembotuichái.+ 5 Pe oporohayhúva ningo oñekomporta porã,*+ nopensái ijehénte,+ ndaipochyreíri+ ha ndaipyʼarói.*+ 6 Ndovyʼái umi mbaʼe vai ojejapóvare,+ síno ovyʼa ojekuaaukávo la verda. 7 Pe oporohayhúva oaguanta entéro mbaʼe,+ osegi oguerovia entéro mbaʼe,+ siémpre oreko esperánsa+ ha ni mbaʼevéicharõ noñentregái.+

8 Pe mborayhu núnka ndofallái.* Péro pe podér Ñandejára omeʼẽva umi héntepe oprofetisa hag̃ua, oñeʼẽ hag̃ua heta idiómape ha oikuaa hag̃ua heta mbaʼe, umíva opáta. 9 Ñande ningo ndajaikuaái entéro mbaʼe,+ ha japrofetisa jave, ndajaprofetisái entéro mbaʼe. 10 Péro ág̃a jaikuaa ha japrofetisa vove entéro mbaʼe, umi mbaʼe en pártente jaikuaa ha japrofetisa vaʼekue, opáta. 11 Chemitãʼírõ guare añeʼẽ, apensa ha ajepyʼamongeta vaʼekue mitãicha, péro koʼág̃a akakuaapáma ha ndajapovéima umi mbaʼe mitãnguéra ojapóva. 12 Koʼág̃a jahecha vai vaínte, ku ñamañarõguáicha peteĩ espého de metálpe, péro upéi jahecha porãta, haʼetéta voi ñamañáva peteĩ persóna oĩvare ñane renondetépe. Koʼág̃a ndaikuaái entéro mbaʼe Ñandejáragui, péro upéi aikuaa porãta chupe haʼe chekuaa porãháicha. 13 Péro koʼã mbohapy mbaʼe opytáta: jerovia, esperánsa ha mborayhu. Ha pe iñimportantevéva koʼãvagui haʼe hína pe mborayhu.+

14 Pesegíkena pehechauka pejoayhuha, péro avei peñehaʼã vaʼerã perresivi umi vendisión* iporãvéva oúva Ñandejáragui, koʼýte pe vendisión orekóva algúno oprofetisa hag̃ua.+ 2 Péro avave nontendéi la heʼíva pe persóna orresivíva pe podér oñeʼẽ hag̃ua heta idiómape, Ñandejára añoite ontende chupe.+ Upe persóna omombeʼúramo jepe umi sekréto sagrádo+ pe espíritu rupive, avave nontendéi la heʼíva. 3 Pe oprofetisáva katu omombarete, omokyreʼỹ ha okonsola umi héntepe heʼíva rupive. 4 Pe oñeʼẽva heta idiómape oñemombarete ijupe, péro pe oprofetisáva omombarete kongregasiónpe. 5 Che ningo aipota enterove peẽ peñeʼẽ heta idióma,+ péro aipotave peprofetisa.+ Añetehápe pe oñeʼẽva ótro idióma otradusi* vaʼerã omombarete hag̃ua pe kongregasiónpe, péro ndojapóiramo upéva, pe oprofetisáva ojapóva ideprovechove chugui. 6 Che ermanokuéra, aháramo pene rendápe ha añeʼẽ peẽme heta idiómape, ¿mbaʼéicha piko upéva penepytyvõta? Poipytyvõséramo, amombeʼu vaʼerã peẽme peteĩ mbaʼe Ñandejára oikuaaukáva chéve,+ peteĩ mbaʼe aikuaáva milágro rupive,+ peteĩ profesía térã peteĩ enseñánsa Ñandejára chemboʼe vaʼekue.

7 Upeichaite avei oiko oñembopu jave umi instruménto musikál, por ehémplo pe fláuta térã pe árpa. Noñembopuporãirõ umi nóta, tahaʼe pe fláuta térã pe árpape, ndaikatumoʼãi ojekuaa mbaʼe músikapa oñembopu. 8 Oĩ jave gérra, pe persóna ombopúva pe trompéta nombopuporãirõ, avave ndojepreparamoʼãi osẽ hag̃ua oñorairõ, ¿ajépa? 9 Upéicha avei, peẽ peipurúramo umi palávra ijetuʼúva oñentende hag̃ua, ¿mbaʼéicha piko oñentendéta la pejéva? Añetehápe pejapóramo upéva ndaideprovechomoʼãi avavépe la pejéva. 10 Ko múndope oñeñeʼẽ heta idióma, ha enterove umi idióma ikatu oñentende. 11 Peteĩ persóna oñeʼẽramo peteĩ idióma che nantendéiva, che hína peteĩ extranhéro chupe g̃uarã ha haʼe avei peteĩ extranhéro chéve g̃uarã. 12 Upéicha avei pende kásope. Peẽ ningo perresivise umi vendisión oúva espíritu sántogui, upévare peñehaʼã vaʼerã perresivi heta vendisión* omombaretétava kongregasiónpe.+

13 Upéicharõ, pe oñeʼẽva ótro idiómape toñemboʼe ikatu hag̃uáicha otradusi* upe heʼíva.+ 14 Añemboʼéramo ótro idiómape, ndahaʼéi che la añeʼẽva, síno añemboʼe pe vendisión* arresivíva espíritu sánto rupive. Upévare che nantendéi la haʼéva. 15 ¿Mbaʼépa ojejapóta upéicharõ? Añemboʼe hag̃ua aipurúta pe vendisión* arresivíva pe espíritu rupive, péro avei añemboʼéta pe idióma oñentendévape. Apurahéi hag̃ua aipurúta pe vendisión* arresivíva espíritu rupive, péro avei apurahéita pe idióma oñentendévape. 16 Péro reipurúramo pe vendisión* rerresivíva espíritu rupive remombaʼeguasu hag̃ua Ñandejárape, ha pende apytépe oĩ umi nontendéiva la eréva, ¿mbaʼéicha piko haʼekuéra heʼíta “Amén”* nde reñemboʼepa rire reagradese hag̃ua Ñandejárape? 17 Añetehápe iporãiterei la reñemboʼe reagradese hag̃ua Ñandejárape, péro upéva nomombaretéi umi ótrope. 18 Aagradese Ñandejárape añeʼẽ haguére hetave idióma pendehegui. 19 Upéicharõ jepe, pe kongregasiónpe ikuentave aipuru 5 palávra oñentendétava ha ideprovéchotava ótrope, aipuru rangue 10.000 palávra avave nontendéiva.+

20 Che ermanokuéra ani peiko pepensa umi mitãicha, síno pepensa vaʼerã peteĩ persóna okakuaapámava ojapoháicha,+ péro umi mbaʼe vairã si pejogua vaʼerã umi mitãraʼýpe,+ pórke haʼekuéra ndoikuaái mbaʼeve umi mbaʼe vaígui.+ 21 Moisés léipe heʼi voi: “Jehová* heʼi: ‘Añeʼẽ hag̃ua ko puévlope, ajevaléta umi hénte oñeʼẽvare diferénte idióma ha umi extranhérore. Péro ni upeichavérõ nacherendumoʼãi hikuái’”.+ 22 Upéicharõ, umi idióma haʼe hína peteĩ señál umi ndojeroviáivape g̃uarã, ndahaʼéi umi ojeroviávape g̃uarã.+ Umi profesía katu umi ojeroviávape g̃uarã, ndahaʼéi umi ndojeroviáivape g̃uarã. 23 Upévare pe kongregasión kompletoite oñembyatýramo peteĩ lugárpe ha enterove oñeʼẽ diferénte idióma, ha upéi oike umi ndojeroviáiva térã umi hénte nontendéiva umi idióma, ¿ndeʼimoʼãi piko penderehe pendetavyraipamaha? 24 Péro enterove peẽ peprofetisáramo ha oike pene rendápe peteĩ ndojeroviáiva térã nontendéiva umi ótro idióma, ohendúvo enterove heʼíva ohechakuaáta ojapoha ivaíva ha ojepyʼamongetáta la ojapóvare. 25 Péicha pe persóna oikuaáta mbaʼépa oreko ikorasõme, umi mbaʼe oĩva kañyháme. Ha oñesũta ha oadoráta Ñandejárape, ha heʼíta: “Añetehápe Ñandejára oĩ penendive”.+

26 ¿Mbaʼépa ojejapóta upéicharõ che ermanokuéra? Peẽ peñembyaty jave, peteĩva opurahéi Ñandejárape, ótro oporomboʼe, ótro omombeʼu peteĩ mbaʼe Ñandejára oikuaaukáva chupe, ótro oñeʼẽ diferénte idiómape, ha ótro otradusi* ha oexplika.+ Péro entéro koʼã mbaʼe ojejapo vaʼerã oñemombarete hag̃ua pe kongregasiónpe. 27 Upévare, oĩramo oñeʼẽva ótro idióma, mokõi térã mbohapy persónante toñeʼẽ, péro ani hetave. Ha káda uno ohaʼarõ vaʼerã itúrno, ha oĩ vaʼerã avei peteĩ otradusíva.*+ 28 Péro ndaipóriramo otradusíva,* tokirirĩnte umi rreunionhápe* ha toñeʼẽ ipyʼapýpe Ñandejárape. 29 Avei oñeʼẽ vaʼerã mokõi térã mbohapy proféta+ ha umi ótro ohendu vaʼerã ohechakuaa hag̃ua mbaʼépa la heʼiséva. 30 Péro oĩramo peteĩ persóna oguapýva hína upépe ha upéi Ñandejára oikuaauka chupe peteĩ mensáhe, pe oñeʼẽva hína upe moméntope okirirĩ vaʼerã ha oheja vaʼerã chupe oñeʼẽ. 31 Peẽ enterove ikatu peprofetisa por túrno, péicha enterove oaprendéta ha ikyreʼỹta.+ 32 Umi proféta oñatende vaʼerã mbaʼéichapa oipuru hikuái pe vendisión* orresivíva pe espíritu rupive. 33 Ñandejára ningo peteĩ Dios ndojapóiva mbaʼevete sarambikuépe,+ síno oipota oĩ pyʼaguapy.

Oikoháicha enterove umi ermanokuéra* kongregasiónpe, 34 umi kuña okirirĩ vaʼerã umi rreunionhápe,* ndorekói hikuái permíso oñeʼẽ hag̃ua,+ síno oñemoĩ vaʼerã umi kuimbaʼe poguýpe,+ pe léi heʼiháicha avei. 35 Haʼekuéra nontendéiramo peteĩ mbaʼe, oporandu vaʼerã iménape hógape. Peteĩ kuña ningo oñemotĩ hína oñeʼẽramo kongregasiónpe.

36 ¿Ñandejára Ñeʼẽ piko ou pendehegui raʼe? Térã, ¿peẽmente piko oñemeʼẽ rakaʼe?

37 Oĩramo opensáva haʼeha peteĩ proféta térã orresiviha peteĩ vendisión* oúva pe espíritugui, haʼe orrekonose vaʼerã umi mbaʼe che askrivíva peẽme haʼeha ñande Ruvicha mandamiénto. 38 Péro norrekonoséiramo upéva, upéi Ñandejára orrechasáta upe persónape. 39 Upéicharõ che ermanokuéra, pesegíkena peñehaʼã peprofetisa,+ péro ani avei peproivi oñeñeʼẽ diferénte idióma.+ 40 Entéro mbaʼe ojejapo porã vaʼerã ha ani sarambikuépe.+

15 Koʼág̃a pomomanduʼase che ermanokuéra umi notísia porãre. Umíva ningo che aikuaauka vaʼekue peẽme+ ha peẽ peasepta vaʼekue ha pesegi pejerovia pende pyʼaite guive hese. 2 Peñakarama hatãramo umi notísia porã amombeʼu vaʼekuére peẽme pejesalva hína, ndapejapóiramo upéicha katu, pejerovia reiete pe mensáhere.

3 Pe enseñánsa iñimportantevéva che aaprende vaʼekue, che pomboʼe kuri. Upéva hína Cristo omano hague ñandepeʼa hag̃ua pekádo poguýgui, heʼiháicha Ñandejára Ñeʼẽme,+ 4 avei Crístope oñeñotỹ+ ha upéi oñemopuʼã jey chupe+ 3 día haguépe,+ heʼiháicha Ñandejára Ñeʼẽme.+ 5 Haʼe ojechauka Céfaspe*+ ha upéi umi 12 apóstolpe.+ 6 Upe rire, peteĩ díape Cristo ojechauka mas de 500 ermánope oñembyatýva hína peteĩ lugárpe.+ Koʼã ermáno apytégui heta oĩ gueteri ñanendive, péro oĩ avei umi omanómava.* 7 Upéi ojechauka Santiágope+ ha upe rire enterove umi apóstolpe.+ 8 Ha ipahaitépe ojechauka avei chéve,+ upévare che ajogua peteĩ mitã onase vaʼekuépe og̃uahẽ mboyve itiémpo.

9 Che ningo pe michĩvéva umi apóstol apytépe ha namereséi voi ojeʼe cherehe haʼeha apóstol, pórke yma apersegi vaʼekue Ñandejára kongregasiónpe.+ 10 Péro Ñandejára imbaʼeporãiterei rupi,* koʼág̃a che peteĩ apóstol. Haʼe imbaʼeporãiterei chendive ha upéva chemomýi ambaʼapove hag̃ua umi ótro apóstolgui. Péro umi mbaʼe ndajapói chejehegui rei, síno Ñandejára imbaʼeporã rupi chendive namereséiramo jepe. 11 Upéicharõ koʼã notísia hína la ore ropredikáva, tahaʼe che térã umi ótro apóstol, ha péicha peẽ peguerovia pe mensáhe.

12 Ñande ningo japredika Crístope oñemopuʼã hague omanóva apytégui,+ upéicharõ, ¿mbaʼéicha piko pende apytépe oĩ heʼíva umi omanóva ndaikatuiha orresusita? 13 Péro oimérõ siérto la umi omanóva ndaikatuiha oikove jey, upéicharõ Crístope noñemopuʼãi kuri omanóva apytégui. 14 Péro oimérõ Cristo ndorresusitái raʼe, upéicharõ ore ropredika rei ha peẽ pejerovia rei avei. 15 Ha umi omanóva ndaikatumoʼãirõ orresusita, upéicharõ Ñandejára nomopuʼãi kuri Crístope omanóva apytégui. Ha upéva heʼise ñandejapuha+ jaʼe jave Ñandejára omopuʼã hague Crístope.+ 16 Umi omanóva ndaikatumoʼãirõ oikove jey, upéicharõ Crístope noñemopuʼãi avei omanóva apytégui. 17 Ha oimérõ Crístope noñemopuʼãi raʼe, pende jerovia ndovaléi mbaʼeverã ha pende pekádo noñeperdonái gueteri.+ 18 Ha umi Cristo disípulo omanóma* vaʼekue, omanóma pára siémpre.+ 19 Oimérõ pe esperánsa jarekóva Crístore oservi ñandéve koʼág̃a jaikove ajánte, upéicharõ ñane situasión ivaive enterove umi ótrogui.

20 Péro añetehápe Crístope oñemopuʼã kuri omanóva apytégui, chupe raẽve* oñemoingove jey vaʼekue.+ 21 Pe ñemano ningo oñepyrũ peteĩ kuimbaʼe rupive,+ upéicha avei umi omanóvape oñemoingove jey peteĩ kuimbaʼe rupive.+ 22 Adán káusare enterove omano,+ upéicha avei Cristo rupive enterovépe oñemoingove jeýta.+ 23 Péro káda uno oikove jeýta otoka vove chupe: Cristo raẽve* orresusita,+ upéi umi omoirũva Crístope oñemoingove jeýta haʼe oĩ* aja.+ 24 Upe rire ipahaitépe Cristo ontregáta pe Rréino Ñandejárape, haʼéva hína Itúa ha Ijára. Ojapóta upéva ohundipaite rire entéro goviérno, autorida ha podér.+ 25 Haʼe ogoverna vaʼerã Ñandejára omoĩ meve ipy guýpe entéro umi iñenemígope.+ 26 Ha ñane enemígo ultimoite oñehundítava haʼe hína pe ñemano.+ 27 Ñandejára “omoĩ Cristo py guýpe entéro mbaʼe”.+ Péro ojeʼévo “oñemoĩ hague entéro mbaʼe ipy guýpe”,+ ndeʼiséi Ñandejára oñemoĩha ipy guýpe. Pórke Ñandejára hína upe omoĩ vaʼekue Cristo py guýpe entéro mbaʼe.+ 28 Péro Ñandejára omoĩ rire entéro mbaʼe Itaʼýra poguýpe, upéi pe Taʼýra oñemoĩta avei Ñandejára poguýpe. Ñandejára hína upe omoĩ vaʼekue entéro mbaʼe pe Taʼýra poguýpe.+ Upéicha Ñandejára añoite haʼéta upe ogovernáva entéro mbaʼe ári.+

29 Upéicharõ, ¿mbaʼépa ojapóta umi ojevautisáva omano hag̃ua?+ Umi omanóvape ni mbaʼevéicharõ noñemopuʼãmoʼãirõ, ¿maʼerã piko upéicharõ ojevautisa hikuái omano hag̃uánte? 30 Ha ñande, ¿maʼerã piko upéicharõ siémpre jaiko jajapeligra?+ 31 Che ningo káda día ajapeligra. Ahura peẽme upéva siertoha, ahuraháicha avei peẽme che ermanokuéra aimeha orgullóso pendereheve, peẽ haʼégui ñande Ruvicha Cristo Jesús disípulo. 32 Oimérõ añorairõ umi animál salváhe ndive Éfesope, umi ótro ojapo haguéicha,+ ¿mbaʼépe piko ideprovécho chéve upéva? La oimérõ umi omanóva ndaikatumoʼãi orresusita, “jakaru ha ñamokõ katu, pórke koʼẽrõ ñamanóta”.+ 33 Aníke peheja ótro penembotavy. Penejúnta vaírõ ndapejapomoʼãvéima umi mbaʼe porã pejepokuaáva pejapo.+ 34 Pendehuísio porã jeýna ha pejapo iporãva, anive pepeka. Pende apytépe oĩ ndoikuaáiva Ñandejárape. Haʼe peẽme koʼã mbaʼe jahecha napetĩripa.

35 Upéicharõ jepe oĩta heʼíva: “¿Mbaʼéichapa oñemopuʼãta umi omanóvape? ¿Mbaʼeichaguáta piko hete oñemopuʼã vove?”.+ 36 ¡Ajépa ndevyroite! Reñotỹ vove peteĩ semílla, pe semílla oñehundi raẽ vaʼerã ikatu hag̃uáicha okakuaa pe plánta. 37 Nde nereñotỹmoʼãi peteĩ plánta okakuaapámava, síno peteĩ semílla, tahaʼe trígo térã ótra semílla. 38 Péro Ñandejára omongakuaa haʼe oipotaháicha, ha káda semílla okakuaáva idiferénte ojuehegui. 39 Umi hénte ha umi animál rete idiferentepa ojuehegui. Umi persóna rete idiferénte, umi vaka rete idiferénte, umi guyra rete idiferénte, ha péichante avei umi pira rete. 40 Umi oikóva yvágape hete diferénte+ umi oikóvagui ko yvy ape ári.+ Upéicha avei umi yvagapegua iporã peteĩ hendáicha ha umi yvy arigua iporã ótro hendáicha. 41 Pe kuarahy, pe jasy ha umi estrélla iporã, péro idiferénte ojuehegui.+ Ha umi estrélla apytépe jey, káda estrélla iporã peteĩ hendáicha.

42 Upéicha avei oiko oñemoingove jey vove umi omanóvape. Oñeñotỹ peteĩ kuérpo ikatúva oñembyai ha oñemopuʼã peteĩ kuérpo ndaikatúiva oñembyai.+ 43 Oñeñotỹ peteĩ kuérpo umi hénte odespresiáva, péro orresusita peteĩ kuérpo oñemombaʼémava.+ Oñeñotỹvo ikangy ha oñemopuʼãvo imbarete.+ 44 Oñeñotỹ peteĩ kuérpo umáno, ha oñemopuʼã peteĩ espíritu. Umi umáno orekoháicha hete, umi espíritu oreko avei. 45 Heʼiháicha Ñandejára Ñeʼẽme: “Pe primer kuimbaʼe Adángui oiko peteĩ persóna* oikovéva”.+ Pe último Adán katu haʼe peteĩ espíritu oporomoingovéva.+ 46 Upéicharõ jepe, ndojejapói primero pe espíritu, síno peteĩ kuérpo umáno raẽ ha upéi peteĩ espíritu. 47 Pe primer kuimbaʼe ou yvýgui ha ojejapo yvýgui,+ péro pe segundo kuimbaʼe ou yvágagui.+ 48 Umi hénte oikóva ko yvy ape ári ojogua upe kuimbaʼe Ñandejára ojapo vaʼekuépe yvýgui. Ha umi oĩva yvágape ojogua upe ou vaʼekuépe yvágagui.+ 49 Ha jajoguaháicha pe kuimbaʼe Ñandejára ojapo vaʼekuépe yvýgui,+ upéicha avei jajoguáta upe kuimbaʼe ou vaʼekuépe yvágagui.+

50 La haʼeséva peẽme che ermanokuéra, peteĩ kuérpo umáno* ndaikatúi oĩ Ñandejára Rréinope. Upéicha avei peteĩ kuérpo oñembyaívagui ndaikatúi oiko peteĩ kuérpo oñembyaiʼỹva. 51 Haʼéta peẽme peteĩ sekréto sagrádo: naentéroi japytáta jake ñemanóme, péro enterove ñañekambiáta.+ 52 Upéva oikóta sapyʼaitépe, peteĩ tesapirĩme, ipu vove pe última trompéta. Pe trompéta ipúvo+ umi omanóvape oñemopuʼãta, orekóta hikuái peteĩ kuérpo oñembyaiʼỹva ha enterove ñande ñañekambiáta. 53 Pe kuérpo oñembyaívagui oiko vaʼerã peteĩ kuérpo oñembyaiʼỹva,+ ha pe ikatúvagui omano oiko vaʼerã peteĩ ikatuʼỹva omano.+ 54 Pe kuérpo oñembyaívagui oiko vove peteĩ kuérpo oñembyaiʼỹva, ha pe ikatúvagui omano oiko vove peteĩ ikatuʼỹva omano, upépe oñekumplíta pe ojeskrivi vaʼekue: “Pe ñemano oñehundíta* opa ára g̃uarã”.+ 55 “Ñemano, koʼág̃a nde ja reperdéma, ¿moõ piko oime nde podér? Ñemano, ¿moõ piko oime ne venéno?”+ 56 Pe venéno oporojukáva haʼe hína pe pekádo,+ ha pe léi omeʼẽ podér pe pekádope.+ 57 Péro jaagradese Ñandejárape pórke haʼe ñanepytyvõ rupi ñagana ñemanóme ñande Ruvicha Jesucristo rupive.+

58 Upévare che ermanokuéra ahayhuetéva, pejepytaso mbaretékena,+ ha ani peheja mbaʼeve penemomýi pende jeroviágui. Siémpre penerembiapo heta vaʼerã+ ñande Ruvicha servísiope, peikuaágui umi mbaʼe pejapóva chupe g̃uarã ndopytareimoʼãiha.+

16 Koʼág̃a haʼéta peẽme mbaʼéichapa pejapo vaʼerã pembyatýta vove pláta umi ermánope* g̃uarã.+ Pesegi vaʼerã umi mbaʼe amanda vaʼekue umi kongregasión oĩvape Galáciape. 2 Káda semána pe primer díape, káda uno ikatumiháicha pemboyke vaʼerã álgo la perekóvagui. Péicha pejapo vaʼerã ani hag̃ua peiko pembyaty pláta che ag̃uahẽ vove. 3 Péro ag̃uahẽ vove upépe amondóta umi kuimbaʼe peẽ perrekomendáva pende kártape.+ Haʼekuéra ogueraháta Jerusalénpe pe kontrivusión pemeʼẽ vaʼekue pendepyʼaporãgui. 4 Péro tekotevẽramo che aha avei, upéicharõ che aháta hendivekuéra.

5 Aháta hína Macedóniarupi ha upe rire aháta pene rendápe. Péro aha raẽta Macedóniarupi.+ 6 Ikatu apyta penendive peteĩ tiémpore, apytáramo ikatu voi ahasa penendive pe inviérno. Péicha che aha vove ótro lugárpe, peẽ pehóta chendive tapekuʼa peve. 7 Che ningo apytase aremi penendive Jehová* oipotáramo, ndapohechaséi ahasakuévonte.+ 8 Péro apytáta hína koʼápe Éfesope+ og̃uahẽ meve pe Fiésta del Pentekostés.* 9 Peteĩ oportunida tuichaitereíva oñepresenta chéve* ajapo hag̃ua hetave mbaʼe ñande Ruvicha servísiope,+ péro oĩ heta oñemoĩva cherehe.

10 Ha Timoteo+ og̃uahẽramo, peipytyvõkena chupe la ojapóvape, péicha haʼe ndoikomoʼãi oñekevranta oĩ aja upépe. Haʼe ningo chéicha avei ombaʼapo hína Jehovápe* g̃uarã.+ 11 Upéicharõ, aníkena avave oapoʼi Timotéope. Peipytyvõkena chupe og̃uahẽ porã hag̃ua che rendápe, pórke che ahaʼarõ chupe umi ermánondi.

12 Ñane ermáno Apólospe+ che haʼe heta vése oho hag̃ua pene rendápe umi ermánondi, péro haʼe ndohoséi koʼag̃aite, haʼe ohóta amo gotyove ija vove chupe.

13 Siémpreke peñatende porã,+ pesegi pejerovia mbarete,+ pendepyʼaguasu*+ ha peñehaʼã penembareteve hag̃ua.+ 14 Pejapókena entéro mbaʼe mborayhúpe.+

15 Peẽ ningo peikuaa Estéfanas rogayguakuéra raẽvete* ojerovia hague Crístore Acáyape. Haʼekuéra oñemeʼẽmbaite oipytyvõ hag̃ua umi ermánope.* Upévare che ermanokuéra, koʼág̃a ajerurese peẽme peteĩ mbaʼe. 16 Siémprekena peñemoĩ koʼãichagua ermáno poguýpe, ha avei peneñeʼẽrendu entéro umi ermáno oporopytyvõva ha ombaʼapo jejopývape.+ 17 Avyʼa ou haguére che rendápe Estéfanas,+ Fortunato ha Acaico, haʼekuéra tuicha chepytyvõ peẽ napeiméi aja. 18 Haʼekuéra ningo heta chemokyreʼỹ chéve ha peẽme avei.* Upévare peguerohorýkena koʼãichagua kuimbaʼépe.

19 Umi kongregasión oĩva Ásiape* orahaka peẽme salúdo. Áquila, Prisca ha pe kongregasión oñembyatýva hogapekuéra+ orahaka avei peẽme hetaiterei salúdo ikorasõite guive, pórke enterove hína ñande Ruvicha disípulo. 20 Enterove umi ermáno orahaka peẽme salúdo. Pejosaludákena ha peñoañuã.*

21 Che Pablo arahaka avei peẽme salúdo ha chete askrivi upéva.

22 Oĩramo ndohayhúiva ñande Ruvichápe toñehundi. ¡Ejúna ore Ruvicha! 23 Ñande Ruvicha Jesús taimbaʼeporãite penendive.* 24 Che ningo pohayhueterei enterovépe, pórke peẽ hína Cristo Jesús disípulo.