Kapítulo 5

Liverta ohupytýva umi oadoráva Jehovápe

1, 2. a) Mbaʼépa ndojopyivaʼekue pe kuña ha kuimbaʼe ypykuépe? b) Emombeʼumi umi léi oñemeʼẽvaʼekue Adán ha Évape ojapo hag̃ua.

OJAPÓRÕ guare Jehová pe kuimbaʼe ha kuña ypykue, ndaiporivaʼekue mbaʼevete ojopýva chupekuéra, ndahaʼéi koʼag̃aguáicha. Haʼekuéra oikovaʼekue Edénpe, pe hardín iporãitéva. Ndoipyʼapyivaʼekue chupekuéra mbaʼeveichagua mbaʼasy, hesãigui hete ha iñakãme. Avei nomanoivaʼerãmoʼã hikuái, omanoháicha koʼág̃a enterove yvypóra. Ndahaʼeivaʼekue avei peteĩ mákinaicha, ikatúgui odesidi hikuái pe ojapótava. Péro upearã, haʼekuéra omombaʼevaʼerã Ñandejára léi.

² Ñapensami umi léi Ñandejára omoĩvaʼekuére ha ñaikotevẽva jaikove hag̃ua. Oiméramo jepe Ñandejára noñeʼẽi umi mbaʼére Adán ha Évape, haʼekuéra ijehegui voi ojaposéta. Iñembyahýi vove, okaruvaʼerã; ijyʼuhéivo, hoyʼuvaʼerã, ha pytũ vove, okevaʼerã. Jehová omeʼẽ avei chupekuéra hembiaporã, haʼéva avei peteĩ léi, ohechaukágui chupekuéra mbaʼépa ojapovaʼerã. Ifamília reta vaʼerã hikuái, oguerekovaʼerã ipoguýpe mymbakuéra ha ombotuichavaʼerã pe hardín ko Yvy tuichakue (Génesis 1:28; 2:15). Ajépa iporãitevaʼekue ko léi! Omeʼẽ chupekuéra hembiaporã iporãva ikatu hag̃uáicha oiporupaite iñarandu. Avei haʼekuéra voi ikatuvaʼekue ohecha mbaʼeichaitépa ojapóta umi mbaʼe. Mbaʼépa ikatu ojerureve hikuái Ñandejárape?

3. Mbaʼépa oipytyvõta Adán ha Évape oiporavo porã hag̃ua ojapótava?

³ Ikatúramo jepe Adán ha Eva odesidi mbaʼépa ojapóta, upéva ndeʼiséi katuete pe oiporavóva hikuái osẽ porãtaha. Haʼekuéra odesidíva nosẽivaʼerã Ñandejára heʼívagui. Ha mbaʼéichapa oikuaáta hikuái upéva? Ohendúvo Ijapoharépe ha omañávo hembiapokuére. Jehová ombokatupyry Adán ha Évape ojapo hag̃ua umi mbaʼe oaprendéva hikuái. Iperfékto rupi, ojaposéta oimeraẽ mbaʼe Ñandejára oipotaháicha. Ha katuete oñehaʼãta ojapo upéicha, omombaʼéramo Ñandejára ojapovaʼekue hesekuéra ha ombovyʼaséramo chupe (Génesis 1:26, 27; Juan 8:29).

4. a) Oiko asýpa rakaʼe Adán ha Eva ojeʼégui chupekuéra ani hag̃ua hoʼu pe yva? b) Mbaʼérepa ko léi omeʼẽvaʼekue Ñandejára oĩ hendápe porã?

⁴ Upévare, Ñandejára, pe tekove Meʼẽha, ojapo porã ojerurévo chupekuéra ohechauka hag̃ua ohayhuha chupe ha omombaʼeha umi léi omoĩvaʼekue. Jehová heʼivaʼekue Adánpe: “Ikatu reʼu opaichagua yva koʼapegua; upe yva oikuaaukáva iporã ha ivaíva katu, nahániri. Cháke reʼuha ára upéva, remanóta” (Génesis 2:16, 17). Ha ojejapo rire Évape, oñemombeʼu avei chupe ko léi (Génesis 3:2, 3). Oiko asýpa hikuái upévare? Nahániri. Haʼekuéra noikotevẽivaʼekue hoʼu pe yva, orekógui opaichagua mbaʼe iporãitereíva hoʼu hag̃ua (Génesis 2:8, 9). Ohechakuaavaʼerã hikuái ko Yvy Ñandejára mbaʼeha, haʼe ojapohaguére. Upévare omoĩkuaa umi léi ojejapo hag̃ua haʼe oipotáva ha iporãtava yvyporakuérape (Salmo 24:1, 10).

5. a) Mbaʼérepa Adán ha Eva operde pe liverta oñemeʼẽvaʼekue chupekuéra? b) Mbaʼépa opyta chupekuéra pe liverta rekovia, ha mbaʼépa ogueru ñandéve upéva?

⁵ Péro, mbaʼépa oikorakaʼe? Opensa memégui ijehénte, peteĩ ánhel oiporavo vai ha oiko chugui Satanás, heʼiséva “peteĩ opuʼãva hapicháre”. Haʼe ombotavy Évape heʼívo osẽ porãtaha chupekuéra omboykéramo Ñandejára heʼivaʼekue (Génesis 3:4, 5). Eva omboyke Ñandejára léi ha Adán ojapo avei upéicha. Opokógui pe imbaʼeʼỹvare, operde pe liverta oñemeʼẽvaʼekue chupekuéra. Oñemoĩ hikuái pekádo poguýpe ha oiko chuguikuéra hembiguái, ha ipahápe omano Ñandejára heʼihaguéicha. Ha ombohasa pekádo itaʼyrakuérape, jahechakuaáva ñandejehe voi jajaposégui ivaíva. Avei pekádo omokangy ñande rete ha upéicha ñanderasy, ñandetuja ha ñamano. Jajaposégui ivaíva, ha Satanás voi ñandejopýgui, ymaiterei guive ko múndo henyhẽ pyʼaro, jejuka ha ñorairõgui, ojukámava hetaiterei tapichápe. Tuichaite ojoavy Ñandejára oipotavaʼekuégui! (Deuteronomio 32:4, 5; Job 14:1, 2; Romanos 5:12; Apocalipsis [Revelación] 12:9).

Mbaʼéichapa ojehupyty pe liverta

6. a) Mbaʼéichapa ikatu jahupyty pe liverta añetetéva? b) Mbaʼéguipa Jesús heʼivaʼekue ikatuha jajei?

⁶ Oikógui hetaiterei mbaʼe vai ko múndope, jahechakuaa mbaʼérepa heta ñande rapicha ojeise koʼã mbaʼégui. Péro, mbaʼéichapa ikatu jajei umívagui ha jahupyty pe liverta añetetéva? Jesús heʼivaʼekue: “Peẽ pepyta hatãramo pe haʼéva peẽmepe, peikóta añetehápe che remimboʼéramo; ha peikuaáta pe añetegua, ha pe añetegua pendepeʼáta tembiguái rekovekuégui” (Juan 8:31, 32, BNP). Koichagua liverta ndahaʼéi pe ojehupytýva oñepuʼãvo peteĩ mburuvicháre térã ojehekávo peteĩ goviérno iporãvéva, haʼe uvei pe liverta opaichagua provléma ñandejopývagui. Jesús heʼivaʼekue ikatuha jajei pekádo poguýgui (Juan 8:24, 34-36). Upéicharõ, peteĩ tapichágui oikóramo Jesús remimboʼe isãsóma pekádogui.

7. a) Mbaʼéichapa ikatu jajei pekádo poguýgui? b) Mbaʼépa tekotevẽ jajapo upearã?

⁷ Upéva ndeʼiséi umi kristiáno añetegua ndojapoveimaha ivaíva. Ogueronaségui pekádo ijehe, oñehaʼãvaʼerã ani oñemeʼẽ chupe (Romanos 7:21-25). Upéicharamo jepe, pe tapicha oikóva Jesús heʼihaguéicha ojeíma pekádo poguýgui ha ndoikovéima hembiguáiramo. Avei ndoiporúi hekove oimeháicha rei, omoĩ vaítagui chupe Ñandejára ndive. Upéva rangue oĩ porã Ñandejára renondépe, oñeperdona chupe hembiapo vaikue ojeroviágui Jesucristo sakrifísiore. Ikatu ojapose gueteri ivaíva, péro noñemeʼẽi chupe imanduʼágui umi mbaʼe porã Jesús omboʼevaʼekuére, ha upéicha ohechauka noĩveimaha pekádo poguýpe (Romanos 6:12-17).

8. a) Jaikuaa rupi pe añetegua, mbaʼéguipa jajeíma koʼág̃a? b) Mbaʼéichapa jahechavaʼerã umi mburuvichakuérape?

⁸ Ñapensami mbaʼeichagua livertápa jahupytýma ñande kristianokuéra. Jajeíma umi japúgui oñemboʼéva ko múndope, ha ñasẽma aguería ha pekádo poguýgui. Jaikuaa rupi mbaʼépa oiko umi omanovaʼekuégui ha oñemoingove jeytaha chupekuéra, ndajakyhyjevéima ñemanógui. Jaikuaágui avei Ñandejára goviérno koʼẽrõite oipeʼapataha yvyporakuéra goviérno, omeʼẽ jey ñandéve esperánsa (Daniel 2:44; Mateo 6:10). Upéicharamo jepe, naiporãi ñañemoĩ umi mburuvicháre térã umi léi haʼekuéra omoĩvare (Tito 3:1, 2; 1 Pedro 2:16, 17).

9. a) Mbaʼéichapa ñanderayhúgui Jehová ñanepytyvõ jaiko porãve hag̃ua? b) Mbaʼéichapa ikatu jaiporavo porã?

⁹ Jehová ndoipotái jajavy raẽ jaikuaa hag̃ua mbaʼéichapa iporãve jaiko. Haʼe oikuaa mbaʼépa ñaikotevẽ, mbaʼépa ñanembovyʼave ha mbaʼépa ñanepytyvõta jaiko porãve hag̃ua opa árare. Oikuaa avei mbaʼépa naiporãi ñapensa térã jajapo ikatúgui ñanemoĩ vai hendive ha ñande rapichándi, ha ivaiveha, ndajaikéi Ñandejára múndo pyahúpe. Ñanderayhúgui Jehová omombeʼupaite ñandéve koʼã mbaʼe Iñeʼẽ ha iñorganisasión rupive (Marcos 13:10; Gálatas 5:19-23; 1 Timoteo 1:12, 13). Upéicharõ, ñande voi jadesidivaʼerã mbaʼépa jajapóta. Jajapóramo la Biblia heʼíva, jaiporavokuaáta, ha ndajajapomoʼãi Adán ojapohaguéicha. Upéicha jahechaukáta Jehová iñimportanteveha ñandéve oimeraẽ mbaʼégui.

Ojeheka peteĩ liverta naiporãiva

10. Mbaʼeichagua livertápa oheka sapyʼánte umi oservíva Jehovápe?

¹⁰ Oĩ sapyʼánte testigo de Jehová imitãva, ha okakuaapámava avei, ohekáva peteĩ liverta naiporãiva. Ikatu ohecharamo umi mbaʼe enterove ojapóva péro ndahaʼéiva kristianokuérape g̃uarã, ha opensavévo umívare ojapose avei. Ikatu heʼi ndoiporuseiha dróga, ndaikaʼuseiha térã ndoikoseiha hapicha kuña térã kuimbaʼe ndive omendaʼỹre. Péro ojeheʼágui umi ndahaʼéivare kristianoite, ha oiko porãsegui hendivekuéra, oñepyrũ oñeʼẽ ha oiko haʼekuéraicha (3 Juan 11).

11. Mávapa sapyʼánte ikatu oporomoakãraku ojejapo hag̃ua ivaíva?

¹¹ Ikatu pe oporomoakãrakúva ojejapo hag̃ua ivaíva heʼi oserviha Jehovápe. Upéicha oikovaʼekue yma umi kristiánore ha ikatu oiko avei koʼág̃a. Umichagua tapicha pyʼỹinte ojapose umi mbaʼe oimoʼãgui ombovyʼataha chupekuéra, ivaíramo jepe Ñandejára renondépe. Omokyreʼỹ hapichakuérape ‘ovyʼami’ hag̃ua, “oikuaveʼẽ[vo] ichupekuéra liverta ha haʼekuéra voi teko kyʼa rembiguái” (2 Pedro 2:19, BNP).

12. Mbaʼépa ogueru ndojejapóiramo Ñandejára léi heʼíva?

¹² Peichagua liverta guaʼu, osẽ vai katuete, ndojejapóigui Ñandejára léi heʼíva. Pór ehémplo, umi tapicha oikóva oñondive omendaʼỹre pyʼỹi oiko jepyʼapýpe, ikatu hasy, omano, oguereko mitã oipotaʼỹre, ha oiméramo omendáva, ikatu ojopoi (1 Corintios 6:18; 1 Tesalonicenses 4:3-8). Umi tapicha oiporúva dróga ikatu ipochy rei, iñeʼẽ tavy, ndohechaporãi, iñakãngaʼu, orrespira asy, ohecha mbaʼe rei rei, ha ikatu avei omano. Umi oñenvisia mbaretéva hese, ikatu omonda térã oporojuka pe vísio rehehápe. Umi okaʼúva ikatu avei ohasa koʼã mbaʼére (Proverbios 23:29-35). Péicha oikóva ikatu oimoʼã oguerekoha liverta, péro heta ohasa asy rire, ohechakuaa oikoha pekádo rembiguáiramo. Ha mbaʼeichaitépa ojeiko asy ipoguýpe! Jajepyʼamongetáramo koʼág̃a koʼã mbaʼére ñanepytyvõta ani hag̃ua jaʼa koʼã mbaʼépe (Gálatas 6:7, 8).

Moõpa oñepyrũ umi provléma

13. a) Mbaʼéichapa oñepyrũ jepi umi mbaʼe vai jajaposéva? b) Jaikuaa hag̃ua mávapa umi ‘irũnguéra vai’, máva heʼívapa jahechavaʼerã? c) Embohováivo umi mbaʼe oñeporandúva pe párrafo 13 rire, ehechaukami mbaʼépa heʼi Jehová.

¹³ Ñapensami moõpa oñepyrũ jepi umi provléma. La Biblia heʼi enterove ojeprovaha umi mbaʼe vai ojaposévape. Koʼã mbaʼégui heñói pekádo, ha pekádogui ou ñemano (Santiago 1:14, 15). Mbaʼéichapa oñepyrũ umi mbaʼe vai jajaposéva? Ñamoingévo ñane akãme umi mbaʼe. Ha pyʼỹi umíva ou jajeheʼa rupi umi nomombaʼéiva ndive la Biblia heʼíva. Enterove jaikuaa porã ñamboykevaʼerãha “irũnguéra vai” (1 Corintios 15:33, BNP). Péro, mávapa koʼãva? Mbaʼépa heʼi Jehová? Jaikuaáta ñapensáramo koʼã mbaʼe oñeporandúvare ha jahekáramo umi téysto oñemoĩva hendive.

Iporãtapa jajeheʼa peteĩ tapicháre ojeʼéguinte hese heko porãha? (Génesis 34:1, 2, 18, 19.)

Ikatúpa jahechakuaa naiporãiha jajeheʼa peteĩ tapicháre ñahendúvo mbaʼéguipa oñeʼẽ térã mbaʼépa omombeʼu oporombopuka hag̃ua? (Efesios 5:3, 4.)

Mbaʼéichapa oñeñandúta Jehová jaiporavóramo ñane amigorã umi chupe ohayhuʼỹva? (2 Crónicas 19:1, 2.)

Ñambaʼapóramo térã jaháramo eskuélape umi Jehovápe oserviʼỹva ndive, mbaʼérepa tekotevẽ ñañeñangareko? (1 Pedro 4:3, 4.)

Jahechávo televisión térã pelíkula, jaiporúvo Internét térã jaleévo peteĩ lívro, rrevísta térã diário, ikatu jaʼe jajeheʼahañaína ñande rapicháre. Mbaʼépa ojehecha jepi koʼã mbaʼépe tekotevẽva ñamboyke? (Proverbios 3:31; Isaías 8:19; Efesios 4:17-19.)

Mbaʼépa ohechauka Jehovápe ñandehegui umi tapicha jaiporavóva ñane irũrã? (Salmo 26:1, 4, 5; 97:10.)

14. Mbaʼeichagua liverta ijojahaʼỹvapa ohupytypotaitéma umi iñeʼẽrendúva Ñandejárape?

¹⁴ Ñaneag̃uimbaitéma Ñandejára múndo pyahúgui. Pe goviérno yvagapegua oipeʼáta yvyporakuérape Satanás ha pe múndo aña haʼe oisãmbyhývagui. Mbeguekatúpe umi iñeʼẽrendúvagui ojepeʼáta imperfeksión, oiko peve chuguikuéra yvypóra perfékto, ha oikóta vyʼápe opa ára g̃uarã peteĩ Paraísope. Péicha opa mbaʼe Ñandejára ojapovaʼekue ohupytýta pe liverta ‘Ñandejára espíritu’ oipotaháicha (2 Corintios 3:17). Iporãtapa ñahundi koʼã mbaʼe porã ñaneraʼarõva ñamboykégui Ñandejára Ñeʼẽ heʼíva? Jaiporu porãkena pe liverta jahupytýva jaservi rupi Jehovápe, ha upéicha jahechauka jahupytyseha “Ñandejára raʼykuéra reko sãʼỹ [liverta] ojajaipáva” (Romanos 8:21, BNP).

Ñanemanduʼa hag̃ua

• Mbaʼéichapa oikorakaʼe pe kuimbaʼe ha kuña ypykue? Ojeikópa koʼág̃a haʼekuéra oikohaguéicha?

• Mbaʼeichagua livertápa jahupytýma ñande kristiáno añetegua? Mbaʼépepa ojoavy pe liverta ko múndope oñemombaʼévagui?

• Mbaʼérepa naiporãi jajeheʼa irũnguéra vaíre? Mávapepa ñahenduvaʼerã ani hag̃ua jajapo Adán ojapohaguéicha?

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 46]

Ñandejára Ñeʼẽ heʼi porã: “Aníke peñembotavyka; ‘Irũnguéra vai jepokuaa porã mbyaiha’ ”