KAPÍTULO 15
Mbaʼéichapa ikatu javyʼa ñane rembiapóre
‘Javyʼa jahechávo iporãha ñane rembiapokue.’ (ECLESIASTÉS 3:13, NM.)
1-3. a) Mbaʼépa opensa heta hénte itraváhore? b) Mbaʼépa heʼi la Biblia tembiapóre, ha mbaʼépa jahecháta koʼág̃a?
HETÁPE g̃uarã ningo itraváho haʼete peteĩ kastígo, peteĩ mbaʼe pohýi ojapovaʼerã káda día. Ombokaigue chupekuéra hembiapo, haʼete voi ku nog̃uahẽmoʼãiva pe óra opoi hag̃ua, ha péicha oiko hikuái ára ha ára itravahohápe. Péro natekotevẽi osegi péicha. Enterove ningo ikatu ñanekyreʼỹ ha javyʼa ñane rembiapóre.
2 La Biblia heʼi iporãha ñambaʼapo pohýi ha jahupyty heta mbaʼe. Upéva hína peteĩ mbaʼe porã omeʼẽva Jehová. Rréi Salomón heʼivaʼekue: ‘Ñandejára oipota jakaru ha ñamboyʼu, ha javyʼa jahechávo iporãha ñane rembiapokue’ (Eclesiastés 3:13, NM). Jehová ñanderayhueterei ha oipota iporãvéva ñandéve g̃uarã. Upévare oipota ñambaʼapo ha javyʼa ñane rembiapokuére. Jahecháramo pe traváho Jehová ohechaháicha ha jajapo Iñeʼẽ heʼíva, Haʼe akóinte ñanderayhúta (Eclesiastés 2:24; 5:18).
3 Ko kapítulope jahecháta koʼã cuatro porandu: Mbaʼéichapa peteĩ kristiáno ikatu ovyʼa ohechávo iporãha hembiapokue? Mbaʼeichagua traváhopa naiporãi? Mbaʼéichapa ikatu ñamohenda porã jajapóva kongregasiónpe ha ñande travahohápe? Mbaʼépa pe tembiapo iñimportantevéva? Péro koʼág̃a ñañeʼẽmi raẽta Jehová ha Jesucristo rehe; haʼekuéra hína umi ikatupyryvéva hembiapópe.
MBAʼAPOHÁRA IJOJAHAʼỸVA HA IPYTYVÕHA IKATUPYRÝVA
4, 5. Mbaʼéichapa jaikuaa Jehová ikyreʼỹha hembiapópe?
4 Jehová ningo pe Mbaʼapohára Ijojahaʼỹva. Upévare Génesis 1:1 heʼi: “Iñepyrũmbýpe [Ñandejára] ojapo yvága ha yvy”. Upéi omaña hembiapokuére ha heʼi “iporãha” (Génesis 1:31). Ñandejára ovyʼaiterei hembiapokuére. Ipyʼarory ohechávo hetaite mbaʼe porã ojapovaʼekue (1 Timoteo 1:11).
5 Jehová ningo ombaʼapo kyreʼỹ ha arakaʼeve noĩreíri. Upévare heta tiémpo ojejapopa rire ko yvy, Cristo heʼi: “Che Ru niko ndopoíri hembiapógui” (Juan 5:17). Mbaʼépa ojapohikóni Jehová? Yvága guive haʼe oñangareko meme yvyporakuérare ha ohechauka chupekuéra haperã. Avei ojapo “tekove pyahu”; koʼãva hína umi kristiáno ohótava yvágape oisãmbyhy Jesús ndive (2 Corintios 5:17, BNP). Jehová ombaʼapo meme oiko hag̃ua hembipota yvyporakuérape g̃uarã. Oipota umi ohayhúva Chupe oiko opa ára g̃uarã peteĩ múndo pyahúpe (Romanos 6:23). Ha oiméne Jehová ovyʼa ohechávo hetaite tapicha ohendu pe marandu porã, ohayhu chupe ha ojapo oñekotevẽva oiko hag̃ua imborayhúpe (Juan 6:44).
6, 7. Mbaʼéichapa Jesús ohechauka ombaʼapo kyreʼỹha?
6 Ymaite guive Jesús ombaʼapo kyreʼỹ avei. Ou mboyve ko yvy ape ári oipytyvõ Jehovápe ojapo hag̃ua “opa mbaʼe oĩva yvágape ha yvýpe” (Proverbios 8:22-31; Colosenses 1:15-17). Ou rire ko yvy ape ári osegi ombaʼapo. Imitã guive oaprende ojapokuaa hag̃ua óga ha ojekuaa chupe ‘karpintéroramo’ (Marcos 6:3, BNP).a Umi árape ndaiporivaʼekue lugár ojejogua hag̃ua yvyra, térã motosiérra ojapo hag̃ua hembiapo. Ipópe ojapovaʼerã heta mbaʼe ha tekotevẽ imbarete ha ivale. Ñapensamína, Jesús ohóneraʼe kaʼaguýpe oity yvyra máta ha ogueru oikotevẽhápe. Oiméne avei ojapo ha ohupi umi víga, ojapo okẽ ha hetave mbaʼe ogapýpe g̃uarã. Upéicharõ, Jesús oikuaa porã mbaʼéichapa javyʼa jajapo porãvo ñane rembiapo.
7 Jesús avei heta ombaʼapo oikuaauka hag̃ua marandu porã. Tres áño ha seis mése aja oñemeʼẽmbaite ko tembiapo iñimportantetévape. Ikatu hag̃ua omog̃uahẽ pe marandu porã hetave hapichápe, koʼẽ mboyve opuʼãma ha opredika pyhare peve (Lucas 21:37, 38; Juan 3:2). Jesús ‘oho heta siuda ha puevloha rupi oñemoñeʼẽvo ha omoherakuãvo Ñandejára rréino rehegua ñeʼẽ’ (Lucas 8:1, BNP). Oguata mombyrymbyry omog̃uahẽ hag̃ua marandu porã umi héntepe.
8, 9. Mbaʼéichapa Jesús ‘ovyʼa ohechávo iporãha hembiapokue’?
8 Ovyʼáparaʼe Jesús hembiapokuére? Ovyʼa. Opárupi oikuaauka pe marandu porã ha omokyreʼỹ hetápe oikuaaseve hag̃ua Ñandejárape. Ko tembiapo niko tuichaiterei mbaʼe chupe g̃uarã ha upévare ohasáramo jepe okaruʼỹre ovyʼa ojapóvo (Juan 4:31-38). Opapotávo hembiapo ko yvy ape ári Jesús ovyʼaiterei heʼívo Itúvape: “Che niko rombotuicha ko yvy ári, ha amog̃uahẽ huʼãme upe nde remeʼẽvaʼekue chéve ajapo hag̃ua” (Juan 17:4).
9 Katuete Jehová ha Jesús hína umi ohechauka porãvéva mbaʼéichapa ikatu ‘javyʼa jahechávo iporãha ñane rembiapokue’. Jahayhúgui chupekuéra ñañehaʼã ‘jajogua Ñandejárape’ ha ‘jaguata Jesús pyporére’ (Efesios 5:1, JMP; 1 Pedro 2:21, ÑÑB). Koʼág̃a jahechami mbaʼéichapa ñande ikatu javyʼa ñane rembiapokuére.
MBAʼÉICHAPA IKATU ‘JAVYʼA JAHECHÁVO IPORÃHA ÑANE REMBIAPOKUE’
Jajapóramo la Biblia heʼíva ikatúta javyʼa ñane rembiapópe
10, 11. Mbaʼépa ñanepytyvõta javyʼave hag̃ua ñane rembiapóre?
10 Kristianokuéra ningo ñambaʼapovaʼerã jahupyty hag̃ua ñane remikotevẽ, ha javyʼase ñane rembiapóre. Péro nañandegustáiramo ñande traváho hasy lénto javyʼa hag̃ua. Upéicha jave, mbaʼépa jajapokuaa javyʼa hag̃ua jahechávo ‘ñane rembiapokue’?
11 Ñañehaʼã jahecha iporãva. Jepe ndaikatúi ñakambia jajapóva, ikatu ñakambia ñapensáva ñande traváhore. Upearã ñañehaʼãvaʼerã jahecha pe traváho Jehová ohechaháicha. Pór ehémplo oiméramo ñanefamília ñambaʼapovaʼerã ñamoĩ hag̃ua chupekuéra oikotevẽva. Jepe ñande traváho naiñimportanteguasúi ñanemanduʼavaʼerã ñanepytyvõha jajapo hag̃ua Jehová oipotáva. Iñeʼẽme heʼi umi noñangarekóiva ifamíliare ‘ojaheiha ijeroviáre [Jehováre, NM, nóta]’ (1 Timoteo 5:8). Jahechakuaáramo ñande traváho rupive ñakumpliha Jehová oipotáva, ñanekyreʼỹ ha javyʼavéta heta ñane kompañéro de traváhogui.
12. Mbaʼérepa iporã ñandeguápo ha nañamondái ñande travahohápe?
12 Ñanekyreʼỹke ha ani ñandejapu térã ñanemonda. Entéro kristiáno tee ñandeguápo ha jajapo porã vaʼerã ñane rembiapo. Upéva ñanepytyvõta heta mbaʼépe, pór ehémplo ñane patrón ñanderayhuvéta (Proverbios 12:24; 22:29). Avei nañamondáivo mbaʼeve ha ndajaikoreíri ñande travahohápe, jahupyty hetave mbaʼe porã (Efesios 4:28). Jahecha haguéicha pe kapítulo ohasavaʼekuépe, ñane patrón ojeroviavéta ñanderehe. Ha jepe avave ndohechakuaái jajapóva, javyʼáta ñane konsiénsia ipotĩ rupi ha jaikuaágui Ñandejára ñandeguerohoryha (Hebreos 13:18; Colosenses 3:22-24).
13. Ñanderekoporãramo ñande travahohápe, mbaʼépa oguerúta?
13 Jahechakuaákena jajapóva omombaʼeha Jehovápe. Ñanderekoporãramo ñande travahohápe ñande rapichakuéra katuete ohecháta. Ha mbaʼépa oguerúta upéva? Opavave ikatúta ‘ohecha iporãha Ñandejára ñanemboʼéva’ (Tito 2:9, 10, BNP). Upéicharõ, ñanderekoporãramo ñande rapichakuéra ohechakuaáta mbaʼeichaitépa iporã pe rrelihión tee, ha ikatu voi peteĩ ñane kompañéro de traváho ostudiase la Biblia ñanendive. Iñimportantevéva katu, upéicha ñamombaʼeguasu ha ñambovyʼáta Jehovápe (Proverbios 27:11; 1 Pedro 2:12).
JAIPORAVOKUAÁKE ÑANDE TRAVAHORÃ
14-16. Mbaʼe mbaʼépa ñañeporanduvaʼerã jaiporavo hag̃ua ñande travahorã?
14 La Biblia ndorekói peteĩ lísta heʼíva mbaʼe traváhopa iporã ha mbaʼépa naiporãi. Péro upéva ndeʼiséi ikatuha ñambaʼapo oimeraẽ mbaʼépe. Ñandejára Ñeʼẽ ñanepytyvõ jaiporavo hag̃ua peteĩ traváho iporãva, nombopochymoʼãiva Jehovápe (Proverbios 2:6). Mbaʼéichapa jaikuaáta iporãpa Ñandejárape g̃uarã peteĩ traváho? Upearã ñañeporanduvaʼerã mokõi mbaʼe.
15 Heʼípa la Biblia ivaiha umi mbaʼe ojejapóva? Ñandejára Ñeʼẽ heʼi ivaiha ñamonda, ñandejapu ha jajapo sánto raʼanga (Éxodo 20:4; Hechos 15:29; Efesios 4:28; Apocalipsis [Revelación] 21:8). Upévare ñamboyketevaʼerã koʼãichagua traváho. Jahayhúgui Jehovápe nañambaʼapomoʼãi ojejapohápe chupe ogustaʼỹva (1 Juan 5:3).
16 Aipytyvõta térã aporomokyreʼỹtapa ojejapo hag̃ua ivaíva? Jahechami peteĩ ehémplo. Ndaivaíri ñambaʼapo de recepcionista peteĩ lugárpe ha ñañatende umi hénte og̃uahẽvare. Péro mbaʼépa oikóne jajapóramo upe tembiapo peteĩ clínica ojeityhápe mitã? Jepe ñande ndajaikéi umi mitã ojeityukahápe, ñambaʼapóramo upépe ñaipytyvõ ojejapo hag̃ua peteĩ mbaʼe la Biblia heʼíva ivaiha (Éxodo 21:22-24). Jahayhúgui Jehovápe nañambaʼapomoʼãi mbaʼeveichagua lugár ojejapohápe ivaíva.
17. a) Mbaʼe mbaʼépa jahechavaʼerã jaiporavo mboyve ñande travahorã? (Ehecha rrekuádro Iporãnepa ko traváho?.) b) Mbaʼéichapa ñane konsiénsia ñanepytyvõta jaiporavo hag̃ua Jehovápe ogustáva?
17 Jajepyʼamongetáramo umi porandu oĩvare párrafo 15 ha 16-pe tuicha ñanepytyvõta jadesidi porã hag̃ua. Péro oĩve heta mbaʼe jahechavaʼerã.b Jaikuaa tembiguái jeroviaha ndeʼimoʼãiha ñandéve opa mbaʼe jajapovaʼerã. Heta vése ñandete jadesidivaʼerã iporã térã ivaípa peteĩ traváho. Kapítulo 2-pe jahechákuri japrepara hag̃ua ñane konsiénsia tekotevẽha jastudia Ñandejára Ñeʼẽ ha jahecha mbaʼéichapa jajapóta. Péicha jajepokuaáta ‘jahecha mbaʼépa iporã ha mbaʼépa ivai’, ha ñane konsiénsia ñanepytyvõta jaiporavo hag̃ua Jehovápe ogustáva (Hebreos 5:14).
ÑAÑEHAʼÃKENA JAHECHA HEKÓPE OPA MBAʼE
18. Mbaʼérepa ijetuʼu jahecha hag̃ua hekópe opa mbaʼe?
18 Koʼã ‘ára pahápe heta ojehasa asy’ ha upévare ijetuʼu kristianokuérape ohecha hag̃ua hekópe opa mbaʼe (2 Timoteo 3:1). Hasy jatopa hag̃ua ñande travahorã. Jaikuaa avei ñamoĩvaʼerãha ñane famíliape oikotevẽva. Péro nañañatendéiramo ikatu ñañemeʼẽterei ñande traváhope ha jaiko pláta rapykuéri ko múndope ojeikoháicha. Upéva omokangýta ñande jerovia (1 Timoteo 6:9, 10). Jahechami mbaʼépa ñanepytyvõta ‘jaiporavo hag̃ua iporãvéva’ (Filipenses 1:10).
19. Mbaʼérepa jajeroviavaʼerã Jehováre, ha mbaʼépa ndajajapomoʼãi jaikuaágui oñangarekotaha ñanderehe?
19 Jajeroviákena Jehováre ñande pyʼaite guive (Proverbios 3:5, 6). Hesémante jajeroviakuaa jaikuaágui ñanderayhu ha ojepyʼapyha ñanderehe (1 Pedro 5:7). Jehová oikuaa porãve ñandehegui mbaʼépa ñaikotevẽ ha ñanepytyvõ opa mbaʼépe (Salmo 37:25). Upévare, aníkena ñanderesarái ko konséhogui oĩva la Bíbliape: ‘Aníkena peiko pláta rekávonte, pevyʼa guei perekóva reheve. Ñandejára niko heʼivaʼekue: “Ndorohejaichéne ha noromotyreʼỹichéne arakaʼeve”’ (Hebreos 13:5, BNP). Hetaiterei ermáno oiporupaitéva itiémpo Ñandejára servísiope oikuaa haʼe katuete omeʼẽtaha ñandéve ñaikotevẽva. Jajeroviáramo Jehová oñangarekotaha ñanderehe ndajaikomoʼãi jajepyʼapyeterei ñane família oikotevẽvare (Mateo 6:25-32). Aníkena ñande traváho káusare ñambotapykue predikasión, rreunión ha ambue mbaʼe jajapóva Jehovápe g̃uarã (Mateo 24:14; Hebreos 10:24, 25).
20. Mbaʼérepa ojesarekovaʼerã kristianokuéra, ha mbaʼéichapa ikatu jajapo upéva?
20 Jajesarekókena Jehová oipotávarente (Mateo 6:22, 23). Upéicha ndajaikomoʼãi jajepyʼapy rei heta mbaʼére. Kristianokuéra ojesarekovaʼerã Ñandejára rembipotárente. Jajaposéramo Jehová oipotáva ndajaikomoʼãi jaheka traváho ñagana hag̃ua heta pláta térã jaiko porãiterei hag̃ua. Ndajaikomoʼãi avei jajogua opa mbaʼe osẽ pyahúva. Umi propagánda ningo heʼi voi ndajarekóiramo umi mbaʼe ndaikatumoʼãiha javyʼa. Mbaʼépa upéicharõ ñanepytyvõta jajesareko hag̃ua Jehová oipotávare? Naiporãmoʼãi jaiko jadeve reipa. Naiporãmoʼãi avei jarekóramo hetaiterei mbaʼe ha upéi jaiko jagasta hese ñane tiémpo ha pláta. Heʼiháicha la Biblia, javyʼamavaʼerã “jarekóramo jaʼu ha ñañemonde hag̃ua” (1 Timoteo 6:8). Ñañehaʼãvaʼerã ani ñambyaty hetaiterei mbaʼe ñaikotevẽʼỹva.
21. Mbaʼérepa tekotevẽ jahecha mbaʼépa ñamotenondéta, ha mbaʼépa iñimportanteve ñandéve g̃uarã?
21 Ñamotenondéke Ñandejára servísio. Ndajarekói ningo heta tiémpo, ha upévare jahechavaʼerã mbaʼépa ñamotenondéta. Ndajajapóiramo upéva ñane tiémpo ohopáta vyroreípe, ha ñambotapykuéta iñimportantevéva. Ha mbaʼépa hína pe iñimportantevéva ñandéve g̃uarã? Hetápe g̃uarã upéva hína ijestúdio porã ha oreko peteĩ traváho ogana porãtahápe. Jesús katu omokyreʼỹ hemimboʼekuérape ‘oheka raẽ hag̃ua Ñandejára rréino’ (Mateo 6:33, BNP). Ñande kristiáno tee ñamotenonde Ñandejára rréino opa mbaʼe ári ha ñambotapykue pláta ha ambue mbaʼe oĩva ko múndope. Umi mbaʼe jajapóva, jadesidíva ha jahupytyséva rehe jahechauka Ñandejára rréino ha hembipota iñimportanteveha ñandéve g̃uarã.
JAPREDIKA KYREʼỸKENA
Ñamotenondéramo predikasión, jahechauka mbaʼeichaitépa jahayhu Jehovápe
22, 23. a) Mbaʼépa pe tembiapo iñimportantevéva, ha mbaʼéichapa jahechauka ñamotenondeha? (Ehecha rrekuádro “Hetaitémango avyʼa péicha aiporavo haguére”.) b) Mbaʼépa ñañatendevaʼerã jaiporavóta jave ñande travahorã?
22 Ñande ningo jaikuaa jaikomaha ára pahápe. Upévare ñamotenonde pe tembiapo iñimportantevéva kristianokuérape g̃uarã: jaikuaauka Ñandejára rréino ha ñamboʼe ñande rapichakuérape (Mateo 24:14; 28:19, 20). Jesús ningo omoĩ ehémplo kristianokuérape g̃uarã, ha haʼe ojapo haguéicha ñande avei japredika meme opárupi. Mbaʼéichapa jahechauka ñamotenondeha ko tembiapo? Heta puvlikadór kyreʼỹme opredika opárupi, ótro katu omohenda hembiapo oiko hag̃ua chugui precursor térã misionéro. Ha heta sy ha túva oipotáva iporãvéva ifamíliape g̃uarã omokyreʼỹ chupekuéra oiporupaite hag̃ua itiémpo oservi hag̃ua Jehovápe. Ikatúpa jaʼe koʼã kristiáno opredika kyreʼỹva ‘ovyʼaha ohechávo iporãha hembiapo’? Katuete ovyʼa. Jaservíramo Jehovápe kyreʼỹme javyʼave ha jahupyty hetave mbaʼe porã (Proverbios 10:22).
23 Heta vése ñambaʼapo jejopýmante ñamoĩ hag̃ua ñane famíliape oikotevẽva. Upéicharõ jepe enterove ikatu ‘javyʼa jahechávo iporãha ñane rembiapokue’. Ñañehaʼãramo ñapensa Jehová opensaháicha ha jajapo haʼe oipotáva, javyʼáta ñane rembiapóre. Jaiporavo jave ñande travahorã ñañatendevaʼerã ani mbaʼeve ñandejoko jajapo hag̃ua pe tembiapo iñimportantevéva: jaikuaauka umi mbaʼe porã ojapótava Ñandejára rréino. Péicha jahechaukáta jahayhuha Jehovápe ha jaipotaha haʼe akóinte ñanderayhu.
a Umi oikuaáva heʼi pe ñeʼẽ griégo koʼápe ojetradusíva “karpintéro” haʼeha “peteĩ ombaʼapóva yvyráre ojapo hag̃ua óga, muévle ha hetave mbaʼe”.
b Oñemyesakãve ko mbaʼe La Atalaya 15 de abril, 1999 páh. 28-30-pe, ha 15 de noviembre, 1982 páh. 26-pe.