Jajeroviave hag̃ua

Peteĩ kuña iñakãguapýva

PETEĨ mitãkariaʼy ningo oryrýi opopo og̃uahẽvo Abigail rendápe. Upépe Abigail ohechakuaa ag̃aite ag̃avépe oikotaha peteĩ mbaʼe vai. Ha ndareirirakaʼe, cuatrocientos kuimbaʼe ohohína hógape ojuka hag̃ua entéro kuimbaʼe otopávape. Péro, mbaʼére piko ojapóta hikuái upéicha?

Pórke ombopochy chupekuéra Nabal. Haʼe ningo Abigail ména, ko karai ipyʼahatã ha ijarhél voi. Péro koʼág̃a tuicha ojavy, haʼe ningo oñemoĩ peteĩ mburuvicha ha isoldadokuéra ikatupyrývare. Upévare oiméne pe mitãkariaʼy ohóraʼe omombeʼu Abigáilpe. Ko Nabal rembiguái ojeroviáneraʼe Abigail osolusionataha upe provléma. Péro mbaʼe piko haʼe ojapóta hesekuéra?

Ñambohovái mboyve ko porandu, jaikuaamína mbaʼeichaguápa rakaʼe Abigail. Mbaʼépa oikovaʼekue ha mbaʼépa ñanemboʼe.

Ijuky ha iñakãguapy

Hasynunga jaʼe hag̃ua Abigail ha Nabal rehe hoʼaitereiha ojuehe. Nabal ningo ovyʼavaʼerã otopa haguére peichagua hembirekorã, péro Abigail anga mombyry operde. Jaikuaa ningo Nabal ipláta heta hague ha oiméne oñemombaʼeguasu voi upévare. Péro mbaʼe piko heʼi hese la hénte? Ikatu voi jaʼe avave ndoguerohorýi hague chupe. Ha la Biblia oimevaʼerã hese mbaʼe la oñeʼẽ vaive. Nabal heʼise voi “tekove tavy” ha “výro”. Ndajaikuaái ningo isy voípa omboherarakaʼe chupe upéicha, térãpa upe riréntema ojehero chupe. Péro hoʼaiterei hese la héra. Nabal ningo “ijava ha ipochy rei”. Ijarhél korócho ha ikaʼu, ojekyhyjepa voi chugui ha avavénte ndaijaʼéi hese (1 Samuel 25:​2, 3, 17, 21, 25).

Péro Abigail ndojoguaiete chupe. Héra heʼise “Che Ru Ovyʼa”. Peteĩ túva iñarandúva ningo ovyʼa jepi itajýra iporã ha hekoporãramo. Péro, pyʼỹinte umi iporãva noñehaʼãi iñakãguapy, iñarandu, ipyʼaguasu ha ojerovia hag̃ua Ñandejárare. Abigail katu ndaupeichaietevaʼekue. La Biblia heʼi voi hese ‘iñarandu ha ijukyha’, peteĩ kuña iñakãguapýva ningo haʼe (1 Samuel 25:3).

Ha mbaʼére piko ko kuñataĩ iñaranduetéva omendarakaʼe peteĩ kuimbaʼe ndovaléivare mbaʼeverã? Ñanemanduʼavaʼerã upe tiémpope umi tuvakuéra oipotávare omendaha ifamiliakuéra. Upévare haʼekuéra voi oiporavo ifamíliape iména térã hembirekorã. Ha oimérõ jepe Abigail túva ndojapói hese upéicha, ojopynerakaʼe chupe omenda hag̃ua Nabal rehe. Oiménengo ohecharamoiterei hikuái Nabálpe ipláta heta ha iñimportánte haguére, térã ikatu avei haʼekuéra imboriahu ha ohasa asy rakaʼe. Péro osẽ vai hikuái.

Tuvakuéra iñarandúva ningo omboʼe ifamíliape omombaʼe hag̃ua pe ñemenda. Upévare ndeʼíri chupekuéra omenda hag̃ua pláta rehehápe. Ndojopýi avei chupekuéra ojegustáma hag̃ua imitãiterei reheve (1 Corintios 7:36). Péro Abigail ningo naipohãveimavaʼekue. Haʼe omendáma ha oñehaʼãntemavaʼerã oiko peteĩ tembireko ikatupyrývaramo.

“Ojaʼo chupekuéra”

Upéi ivaivéntema la situasión. Nabal ombopochy peteĩ Ñandejára rembiguáipe. Upéva ningo David, Ñandejára oiporavovaʼekue rreirã proféta Samuel rupive. Ha haʼe pe rréi Saúl rekoviarã (1 Samuel 16:​1, 2, 11-13). Péro Saúl ojukase Davídpe ha upévare haʼe oho okañy chugui pe desiértore 600 soldádo reheve.

Nabal oiko Maónpe ha ijovecha heta. Ha oiméne Carmelo ypýpe orekorakaʼe avei ijyvy.a Upépe ningo kapiʼipe porã oñemongaru hag̃ua 3.000 ovecha jepe. Ótro hendárupi katu ndaipóri mbaʼeve, yvyperõite voi, sur gotyo opyta pe desiérto de Parán, este gotyo oĩ heta sérro ha ikupépe opyta pe már Salado. Koʼãichahárupi ningo David ha isoldadokuéra oiko. Haʼekuéra ohasa asy ha oho hikuái maríkape okonsegi hag̃ua hembiʼurã. Ha oiméne ijypyrupikuéra ohasa jepi umi Nabal rembiguaikuéra oñangarekóva ovecháre.

Mbaʼéichapa David ha iñirũnguéra otrata chupekuéra? Oipeʼarangue chuguikuéra ijovecha, oñangareko hikuái Nabal rembiguaikuérare ha ijovechakuérare (1 Samuel 25:​15, 16). Ha ijetuʼúngo hína umi ovecha rerekua rembiapo, pórke upe tiémpope heta oĩ mymba ñarõ ha mondaha.b

Ijetuʼunerakaʼe avei David ha isoldadokuérape otopa hag̃ua hembiʼurã upe desiértore. Upévare oiméne David omondóraʼe umi diez kuimbaʼépe ojerure hag̃ua Nabálpe hembiʼurãmi. David ningo omondo chupekuéra umi ovecha oñeñapĩha tiémpope. Upéicha javéngo ojejapo voi karuguasu. Ha opensa porã avei mbaʼépa heʼikáta Nabálpe. David orrespeta chupe ha imitãve rupi chugui otrata Nabálpe itúvaicha. Ha mbaʼépa ojapo Nabal? (1 Samuel 25:​5-8.)

Ipochyeterei voi! Pe mitãkariaʼy ohovaʼekue Abigail rendápe omombeʼu Nabal ‘ojaʼo hague’ David soldadokuérape. Heʼi chupekuéra David peteĩ tembiguái reinteha voi oikóva kañyhápe. Ha heʼi nomeʼẽmoʼãiha chupekuéra pán, y, ni soʼo. Oñembohory avei David rehe ndovaleirõguáicha mbaʼeverã. Oiméne voi ndochaʼéi David rehe Saúl ndochaʼeiháicha hese. Péro Jehová ohayhu Davídpe ha oiporavo chupe Israel rreirã (1 Samuel 25:​10, 11, 14).

David oikuaávo la oikovaʼekue ipochyeterei. Ha heʼi isoldadokuérape: ‘Pejagarra pende espáda ha jaha!’. Upéi ojagarra avei haʼe ijespáda ha oho 400 soldádo reheve ojuka hag̃ua entéro kuimbaʼe oikóvape Nabal rógape (1 Samuel 25:​12, 13, 21, 22). Ha ndareíri ningo David ipochy, péro pe ojaposévanteko la oĩ vaíva. La Biblia ningo heʼi voi ‘pe ipochýva ndojapoiha iporãva Ñandejára renondépe’ (Santiago 1:20). Upéicharõ, mbaʼépa ikatu ojapo Abigail ani hag̃ua ojejukapa hogayguakuérape?

“Toñemombaʼeguasu nde reko arandu”

Abigail ningo ohecháma mbaʼépa ojapóta osolusiona hag̃ua pe provléma Nabal omoñepyrũvaʼekue. Haʼe ohendu ojeʼéva chupe ha ndojoguái Nabálpe. Pe mitãkariaʼy ningo heʼíkuri Nabal rehe ndovaleiha mbaʼeverã ha iñañágui ‘ndaikatuiha ojeʼe chupe mbaʼeve’ (1 Samuel 25:17).c Nabal oñemoimportanteterei ha nohenduséi voi avavépe. Koʼág̃a rupi avei jahecha oĩha heta upeichagua. Péro Abigail ndahaʼeivaʼekue upéicha ha pe hembiguái oikuaa upéva. Ha oiméne upévare ohóraʼe hendápe.

Abigail ohechakuaávo ivaiha la situasión “pyaʼe porã” oprepara oguerahavaʼerã. Ojekuaa voi hese kuña guapaha. La Biblia omombeʼúvo upe oikovaʼekue ningo cuatro vése voi heʼi hese ojapura hague térã pyaʼe porã ohecha hague mbaʼépa ojapóta. Ha mbaʼe piko ojapóraʼe? Pyaʼe porã ombyaty ogueraha hag̃ua David ha isoldadokuérape heta porã pán, ovecha roʼo ha mbaʼe maimbepyre. Ogueraha avei tórta orekóva úva pása ha ígo. Abigail ningo peteĩ kuña guápa ha oikuaa ndofaltaiha mbaʼeve hógape. Jaʼekuaa hese ojoguaha pe kuña katupyrýpe Proverbios oñeʼẽ hague (Proverbios 31:​10-31). Upéi omondo hembiguaikuérape henonderã heta jopói reheve, ha haʼe oho hapykuerikuéra haʼeño. “Ha mbaʼevete nomombeʼúi iména Nabálpe.” (1 Samuel 25:​18, 19, ÑÑB.)

Ikatúpa jaʼe upévare Abigail noñemoĩri hague iména poguýpe? Nahániri. Haʼe ndojapóiramo mbaʼeve ningo heta kuimbaʼe inosénte ojejukáta Nabal ndorrespetái rupi Ñandejára oiporavovaʼekuépe rreirã. Ha ojekulpáta mbaʼe piko Abigáilpe umi kuimbaʼe ojejukapáramo? Ndajaikuaái upéva. Péro Abigail oikuaa omombaʼe ha iñeʼẽrenduvaʼerãha Jehovápe raẽ ha upéi iménape.

Oñug̃uaitĩrõ guare David ha isoldadokuéra ndive, Abigail oguejy hymba vúrro árigui ha oñesũ David renondépe (1 Samuel 25:​20, 23). Haʼe oñemomirĩ ha ojerure asy Davídpe oiporiahuverekomi hag̃ua iménape ha hogayguakuérape. Jahechami koʼág̃a mbaʼépa heʼirakaʼe chupe upearã.

Abigail ojediskulpa upe mbaʼe oikovaʼekuére ha ojerure Davídpe operdonami hag̃ua chupe. Upéi heʼi chupe iména iñembotavyetereiha ha upéicha voi ojekuaaha chupe. Péicha ohechauka Davídpe oñemongyʼa reitaha okastigáramo Nabálpe. Abigail ohechauka avei omombaʼeha Davídpe Ñandejára rembiguáiramo, heʼívo chupe ‘oñorairõha Jehovápe g̃uarã’. Abigail oikuaa Jehová oiporavo hague Davídpe rreirã. Upévare heʼi: ‘Jehová nemoĩ Israel ruvicháramo’. Ha heʼi avei chupe ani hag̃ua ojuka Nabálpe, pórke ojapóramo ikatuha ombyasy upe rire (1 Samuel 25:​24-31). Ajépa iñarandu ha oñemoñeʼẽkuaa ko kuñakarai!

Mbaʼépa heʼi chupe David upévare? Ojagarra pe jopói Abigail oraháva ha heʼi: ‘Toñemombaʼeguasu Jehovápe nembou haguére ko ára kóvape chejuhu hag̃ua. Ha toñemombaʼeguasu nde reko arandu nde resẽgui chejoko aporojuka mboyve’. Upéi David oguerohory chupe ipyʼaguasu haguére ou hag̃ua hendápe, ha upéicha oipytyvõ chupe ani hag̃ua ojapo peteĩ mbaʼe vai. Upévare heʼi Abigáilpe: ‘Pyʼaguapýpe tereho nde rógape ha eikuaa porãke ahendu hague ne ñeʼẽ’ (1 Samuel 25:​32-35, ÑÑB).

‘Ape aime ne rembiguáiramo’

Abigail ohokuévo hógape oiméne opensáraʼe upe oikovaʼekuére. Ohechakuaáneraʼe mbaʼéichapa David hory ha imbaʼeporã, ndojoguaiete voi iménape. Upéicharõ jepe, ndopytái opensahína upévare. La Biblia omombeʼu Abigail ‘oho jey hague Nabal rendápe’. Haʼe ningo osegi oñemoĩ iména poguýpe ha ohechakuaa omombeʼuvaʼerãha chupe omeʼẽ hague jopói David ha isoldadokuérape ani hag̃ua ojukapa chupekuéra. Ha ndovaléi voi ningo haʼe omokañy upéva iménagui. Haʼete omombeʼuvaʼerã chupe, pórke omotĩta Nabálpe ohóramo ótro omombeʼu chupe. Upévare og̃uahẽre oho hendápe, péro otopa Nabal rehe ojapohína peteĩ karuguasu ha tuichaiterei okaʼuhína (1 Samuel 25:36).

Abigail ipyʼaguasu ha iñakãguapy rupi ohaʼarõnte ág̃a pyhareve oñeʼẽ hag̃ua iména ndive ojera rire. Haʼe ningo oikuaa avei ikatuha ombopochyeterei iménape upe ojapovaʼekue. Upéicharõ jepe omombeʼu chupe. Ha oiméne ohaʼarõma voi ojaʼo heta térã oinupã mbaʼe chupe. Péro Nabal ‘opytaiténte peteĩ itáicha’ (1 Samuel 25:​37, ÑÑB).

Mbaʼe piko ojehu chupe? Haʼe niko “hoʼa hasyete”. Oiméneko ijatáke mbaʼe raʼe. Ha diez día haguépe omano. La Biblia heʼi voi ‘Jehová ombohasyete hague Nabálpe omano hag̃ua’ (1 Samuel 25:38). Péicha Abigail opytuʼu iménagui. Jaikuaa ningo koʼág̃a rupi Jehová ndojapoveimaha upéicha. Péro ko mbaʼe Abigail ohasavaʼekue ohechauka Jehová ndohejareimoʼãiha umi ména oporomaltratávape.

Oiménengo ovyʼaitéraʼe Abigail ojei haguére Nabal poguýgui. Ha Jehová ningo heta gueteri ovendesíta chupe. Upéi David oikuaávo Nabal omano hague, heʼika Abigáilpe omendaseha hese. Ha mbaʼépa heʼi Abigail? Haʼe heʼi: “Ape aime David rembiguáiramo, ha aime ambojepyhéi hag̃uáicha che jára rembiguaikuérape”. Ajéiko imbaʼeporãite! Péicha haʼe ohechauka noñemombaʼeguasuiha oikótaramo jepe chugui David rembireko. Abigail ohechauka jey iñaranduha ha pyaʼe porã oho David rendápe (1 Samuel 25:​39-42, ÑÑB).

Heʼisépa upéva haʼe oikotamaha vyʼápe opa ára g̃uarã? Nahániri, oimevaʼerãko ijetuʼurakaʼe chupe oiko David rembirekóramo. David ningo orekomavaʼekue hembireko hérava Ahinoam, upévare Abigail oiméne ohasarakaʼe heta mbaʼed. Davídpe ningo heta mbaʼe gueteri ohaʼarõ oiko mboyve chugui rréi. Upéicharõ jepe, Abigail oiko porã David ndive ha imemby chugui peteĩ mitãkuimbaʼe. David katu ohayhu chupe ha oñangareko porã hese. Peteĩ árape ningo osalva Abigáilpe umi mbaʼe vai apoha oguerahavaʼekue chupe poguýgui (1 Samuel 30:​1-19). Péicha jahecha David omombaʼe hague avei Jehová omombaʼeháicha peteĩ kuña iñarandu, ipyʼaguasu ha iñeʼẽrendúvape.

[Nóta]

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 19]

Abigail ohendu ojeʼéva chupe ndojoguái iménape

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 20]

Abigail oñemongetárõ guare David ndive ohechauka iñakãguapy, ipyʼaguasu ha noñemombaʼeguasuiha