¿Ikatúpa pe pláta ha umi estúdio yvate oasegura ñande futúro?

Heta persóna opensa ijestúdio yvatéramo ha ipláta hetáramo oaseguraitemaha ifutúro. Haʼekuéra oimoʼã ohóramo universidápe ikatutaha ovyʼave hogapýpe, ivaleve itravahohápe ha oipytyvõ porãvetaha ipaíspe. Koʼã persóna oguerovia ijestúdio porãramo okonsegitaha peteĩ traváho ogana porãtahápe, ha amáske ipláta ovyʼavetaha.

MBAʼÉPA ODESIDI JEPI LA HÉNTE

Peteĩ karai oikóva Chínape heʼi: “Che apensa vaʼekue arekómante vaʼerãha peteĩ título universitário anivéma hag̃ua chemboriahu, ha avei arekóramo peteĩ traváho ojepaga porãháme añoite ikatutaha avyʼa ha aiko porã”.

Heta oĩ oviaháva ótro paíspe ostudia hag̃ua peteĩ universida iporã ha ifamósovape, oimoʼãgui péicharõ añoite oho porãvetaha chupekuéra. Ha ojapo 10 áñorupi peteĩ organisasión ojapo hague peteĩ enkuésta ohechaukáva mas de la mita umi persóna ohóva ostudia ótro paíspe haʼeha Asiapegua. Upéva ikomuneterei kuri ojejapo opárupi, péro pe pandémia COVID-19 káusare ijetuʼuvéma kuri ojeviaha hag̃ua.

Heta sy ha túa ojesakrifikaiterei, ikatu hag̃uáicha ifamiliakuéra oho ostudia universidápe ótro paíspe. Peteĩ karai oikóva Taiwánpe heʼi: “Che tuakuéra ndaiplatahetái vaʼekue, upéicharõ jepe chemondo chéve ha umi 3 che ermanokuérape roho hag̃ua rostudia Estados Unídospe”. Heta hénte oĩ ohasáva koichagua situasión ha upéicha rupi ou jepi odeve hetaiterei.

MBAʼÉPA LA RRESULTÁDO

Peteĩva umi mitãkuña oĩ ikomputadóra renondépe pyhare, ha ojekuaa hese ikaneʼõ ha ojestresaha. — Heta hénte oñehaʼãva ijestúdio porã ha ipláta heta, kon el tiémpo ndovyʼavéi

Legálmente umi estúdio ikatu tuicha ñanepytyvõ, péro ndahaʼéi jepi umi hénte ohaʼarõháicha. Por ehémplo, oĩ odeve hetaitereíva ha ojesakrifikáva heta áñore ostudia hag̃ua peteĩ karréra, péro amo ipahápe nokonsegíri hikuái pe traváho oipota vaʼekue. Peteĩ periodísta Singapurpegua heʼi: “Koʼág̃arupi hetave ohóvo umi ostudia vaʼekue universidápe ha nombaʼapóiva” (Rachel Mui ombaʼapóva BusinessTimes-pe g̃uarã). Peteĩ karai oikóva Taiwánpe ha orekóva heta título universitário heʼi: “Heta oĩ ostudia vaʼekue peteĩ karréra, ha amo ipahápe ombaʼapómante ótra kosaitépe. Oĩ ningo ombaʼapóva pe ostudia vaʼekuépe ha okonsegi peteĩ traváho porã, péro amo ipahápe ndovyʼái haʼekuéra oimoʼã haguéicha”.

Jahechamína la oiko vaʼekue peteĩ kariaʼy Tailandiapeguáre. Haʼe oho vaʼekue universidápe Európape ha oho jeývo ipaíspe okonsegi itravahorã upe iprofesiónpe. Haʼe omombeʼu: “Upe astudia vaʼekue chepytyvõ akonsegi hag̃ua peteĩ traváho ojepaga porãháme chéve. Péro aganave hag̃ua tekotevẽ kuri añehaʼãve, ha ambaʼapo hetave óra. Kon el tiémpo pe emprésa ambaʼapo haguépe omosẽ unos kuánto empleádope, ha umíva apytépe chéve. Upépe ahechakuaa ndaiporiha peteĩ traváho ogarantisáva ñande futúro”.

Umi ipláta hetáva jepe ha haʼetévaicha la oiko porãva lomímonte iprovléma hogapýpe, ou hasy, ha ojepyʼapyeterei iplátare. Peteĩ karai Japonpegua heʼi: “Che chepláta heta vaʼekue, péro lomímonte ndavyʼái, pórke heta oĩ vaʼekue iñenvidiósova ha chetrata vaietereíva”. Peteĩ kuñakarai Vietnampegua heʼi: “Hetáma ahecha umi hénte oñehaʼãva okonsegi itravahorã peteĩ iporãmíva ha ogana porãtahápe oiko porãségui. Péro amo ipahápe ótra kosaite la okonsegíva hikuái: ou ojepyʼapyeterei, hasy vai, oñedeprimi ha noñeñandúi segúro”.

UMI ESTÚDIO HA PE PLÁTA NOGARANTISÁI ÑANDE FUTÚRO

Legálmente ningo ñaikotevẽ umi estúdio ha pe plátare ñañemantene hag̃ua ñandejupe ha ñane famíliape. Péro ñande futúro nodependéi koʼã mbaʼe rehe añónte. ¿Mbaʼérepa jaʼekuaa upéva? Jahechamína mbaʼépa heʼi Ñandejára Ñeʼẽ.

UMI ESTÚDIO YVATE NOGARANTISÁI ÑANDE FUTÚRO

“Umi iñakuãva heta vése noganái pe karréra [...] ha umi iñakãporãva ndorekói rrikésa. Umi oikuaáva heta mbaʼe katu ndahaʼéi siémpre osẽ porãva. Pórke enterovéva ikatu ohasa peteĩ tiémpo ijetuʼúvare, térã ohupyty chupe umi desgrásia ohaʼarõʼỹve jave” (ECLESIASTÉS 9:11).

Heta vése umi ijestúdio porãva jepe ndohupytýi umi mbaʼe ohaʼarõ vaʼekue ha ndovyʼái pórke ndaikatúi odomina umi mbaʼe oikóva ijerére. Por ehémplo haʼekuéra ndaikatúi ojapo mbaʼevete asy ipaíspe oĩramo provléma polítiko térã ekonómiko. Térã umi hénte omboykéramo chupekuéra ha upéicha rupi ndaikatúi oprogresa oipota haguéicha hikuái.

PE PLÁTA IKATU OPA REI

“Ani rejopyeterei rekonsegi hag̃ua pláta ha repyta nekaneʼõiterei. Upéva rangue, eñetrankilisa ha ehechauka neentendidoha. Umi rrikésa ningo sapyʼaiterãnte, rejere remaña hese ha ja nderetopavéima, haʼete voi peteĩ ágila oveve ha ohóva yvágape” (PROVERBIOS 23:4, 5).

Legálmente pe pláta sapyʼaiterãnte, ha ndaikatúi ogarantisa ñandéve ñande futúro. Por ehémplo, peteĩ tesapirĩmente peteĩ persóna ikatu operdepaite la pláta orekomíva. Ha peichahágui oiko sapyʼárõ terremóto, inséndio térã torménta vai, umi persóna ikatu opyta ipo iñakã ári ha operdepaite la orekóva.

PE PLÁTA OGUERU JEPI HETA PROVLÉMA

“Pe ipláta hetáva ndaikatúi ni oke porã orekógui hetaiterei mbaʼe” (ECLESIASTÉS 5:12).

La ohasáva peteĩ karai oikóva Hong Kóngpe ohechauka siertoha ko téxto bíblico heʼíva. Haʼe ningo oreko vaʼekue título universitário, ogana porã ha upéi katu ojupi de herénte pe lugár ombaʼapohápe. ¿Péro mbaʼépa oiko hese upéi? Haʼe heʼi: “Aiko vaʼekue ajepyʼapyháre tódo el tiémpo, upéicha rupi ndaikatuvéi ni ake ha upéi ajúma katu cherasy”. Kon el tiémpo ko karai nomeʼẽveietéma, ha oñeporandu mbaʼérepa la oiko péicha ha isentídopa la hekove.

“Ani rejopyeterei rekonsegi hag̃ua pláta ha repyta nekaneʼõiterei” (PROVERBIOS 23:4).

Ko karai ha hetave hénte kon el tiémpo ohechakuaa umi estúdio yvate ha pe pláta ndahaʼeiha la iñimportantevéva. Upéicha rupi oĩ heta persóna opensáva oasegurataha ifutúro ivuénoramo enterovéndi ha imbaʼeporãramo hapichándi. ¿Serápa upéva la jajapo vaʼerã javyʼa hag̃ua ha ñagarantisa hag̃ua ñande futúro? Pe ótro artíkulo okontestáta ko pregúnta.