18, 19. Emombeʼu mbaʼépa oiko Jonás rehe oĩrõ guare pe mar ruguápe, mbaʼeichagua animálpa omokõ chupe ha mávapa ombou upe animálpe. (Ehecha avei pe nóta.)

¹⁸ Péro upéi Jonás ohecha sapyʼa peteĩ mbaʼe tuichaitereíva okuʼéva oúva haʼe oĩha gotyo. Haʼe ndoikuaái mbaʼépa upéva, péro upeichaháguinte ohecha pe mbaʼe guasuete ojurupeʼaha ha omokõma katu chupe.

¹⁹ Upépe Jonás heʼíne raʼe: “Koʼápe aikopáma hese”. Péro ni haʼe ndogueroviaséi ndojehuiha chupe mbaʼevete. Haʼe opensáma kuri omanotaha, péro orrespira porã gueteri upe animál ryepýpe. Jehovátamante voi pe omondóva upe “pira ndetuicháva omokõ hag̃ua Jonáspe”, ndaipóri ótro ikatu vaʼerã ojapo upéva (Jon. 1:17).c

20. ¿Mbaʼépa ohechauka Jonás ñemboʼe?

²⁰ Ohasáma ningo heta óra ha Jonás oĩ gueteri pytũmbýpe pe pira guasuete ryepýpe. Upépe haʼe ojepyʼamongeta umi mbaʼe ojapo vaʼekuére ha oñemboʼe Jehovápe ipyʼaite guive. Umi mbaʼe heʼi vaʼekue iñemboʼépe jatopa Jonás kapítulo 2-pe, ha jaleéramo upe kapítulo ñaaprendéta hetaiterei mbaʼe Jonásgui. Por ehémplo, haʼe oñemboʼérõ guare oiporu umi sálmo heʼíva, upéva ohechauka oikuaa porã hague Ñandejára Ñeʼẽ. Jonás ohechauka avei ijagradesidoha, heʼívo Jehovápe: “Che katu aikuaveʼẽta ndéve peteĩ sakrifísio ha aagradeséta ndéve opa mbaʼére. Ha koʼág̃a ajapóta katuete nde reipotáva. Nde añoite ningo upe ikatúva resalva yvyporakuérape” (Jon. 2:9, NM).

21. ¿Mbaʼe iñimportántevapa oaprende Jonás, ha mbaʼéguipa nañanderesaráiri vaʼerã?

²¹ Jonás oĩrõ guare pe pira guasu ryepýpe oaprende peteĩ mbaʼe iñimportánteva: Jehová ikatu osalva isiervokuérape toĩ oĩháme. Mbaʼeve ndojokói vaʼekue chupe osalva hag̃ua Jonáspe, oĩramo jepe pe pira ryepýpe (Jon. 1:17). Jehová añoite ningo ikatu oguereko peteĩ kuimbaʼépe tres día aja peteĩ ‘pira ryepýpe’ ojehuʼỹre chupe mbaʼevete. Upévare, aníkena arakaʼeve ñanderesarái Jehová ‘pópe oĩha ñande rekove’ (Dan. 5:23). Añetehápe, Haʼe oipota rupínte ñande jaikove ha jaagradeseterei chupe upévare. Péro ikatu hag̃uáicha jahechauka ñandeagradesidoha ñaneñeʼẽrendu vaʼerã chupe ha jajapo haʼe heʼíva guive ñandéve.

22, 23. a) ¿Mbaʼéichapa Jonás ohechauka Jehovápe ijagradesidoha? b) ¿Mbaʼéichapa ikatu jasegi Jonás ehémplo jajavy jave?

²² ¿Mbaʼépa ojapo Jonás ojesalva rire? ¿Oagradesépa ha ojapo Ñandejára omanda vaʼekue chupe? La Biblia omombeʼu ñandéve tres día haguépe pe pira tuichaitéva “oity [hague] Jonáspe y rembeʼýpe” (Jon. 2:10). ¡Ajépa ni ndajagueroviaséi upéva! Jonás natekotevẽi kuri ni hoʼyta osẽ hag̃ua pe mar rembeʼýpe. Péro upe rire oiméne haʼéma ohecha raʼe mbaʼépa ojapóta osẽ hag̃ua upe lugárgui. Upéi oñepresenta Jonáspe peteĩ oportunida ohechauka hag̃ua oagradeseha Ñandejárape osalva haguére chupe. Jonás 3:1, 2-pe heʼi: “Oñeʼẽ jey Ñandejára Jonáspe ha heʼi chupe kóicha: ‘Tereho upe táva guasuete Nínive héravape ha eikuaauka chupekuéra upe che Ñeʼẽ ameʼẽva ndéve’”. ¿Mbaʼépa ojapo koʼág̃a Jonás?