¿Ñanekyreʼỹpa ñaneñeʼẽrendu hag̃ua?

1. ¿Mbaʼérepa ikatu ijetuʼu ñandéve ñaneñeʼẽrendu hag̃ua?

¿IJETUʼÚPA ñandéve sapyʼánte ñaneñeʼẽrendu hag̃ua? Rréi Davídpe ijetuʼu vaʼekue, ha upévare haʼe ojerure Ñandejárape: “Chepytyvõna cheñeʼẽrenduse hag̃ua ndéve” (Sal. 51:12). David ohayhúramo jepe Jehovápe sapyʼánte ijetuʼu vaʼekue chupe iñeʼẽrendu hag̃ua. Ha ñanderehe avei ikatu oiko upéva. ¿Mbaʼérepa? Primero, ñanase voi nañaneñeʼẽrenduséi. Segundo, Satanás ojapo opa ikatúva ñapuʼã hag̃ua Jehováre, haʼe ojapo haguéicha (2 Cor. 11:3). Tercero, jaiko peteĩ múndo henyhẽvape hénte rrevéldegui. La Biblia oñeʼẽ voi pe ‘espíritu iñasãivare opárupi yvytúicha ha omomýiva umi hénte naiñeʼẽrendúivape’ (Efes. 2:2). Ñande jalucha vaʼerã ñane imperfeksión kóntrape, Satanás ha ko múndo kóntrape. Upéicharõ añoite ikatúta ñaneñeʼẽrendu Jehovápe ha umi haʼe omoĩ vaʼekuépe ñandegia hag̃ua.

2. ¿Mbaʼépa heʼise peteĩ persóna ‘ikyreʼỹha iñeʼẽrendu hag̃ua’? (Santiago 3:17).

² (Elee Santiago 3:17). La Bíbliape Santiago heʼi umi iñarandúva ‘ikyreʼỹha iñeʼẽrendu hag̃ua’. ¿Mbaʼépa heʼise upéva? Ñande pyʼaite guive ñaneñeʼẽrenduse vaʼerãha umi orekóvape autorida Jehová omeʼẽ rupi chupekuéra. Péro jaikuaa ningo Jehová nohaʼarõiha ñandehegui ñaneñeʼẽrendu oĩramo ojeruréva ñandéve ani hag̃ua ñakumpli la haʼe omandáva (Hech. 4:18-20).

3. ¿Mbaʼérepa iñimportánte Jehovápe g̃uarã ñaneñeʼẽrendu umi orekóvape autorida?

³ Ñandéve g̃uarã ikatu ifasilve hína ñaneñeʼẽrendu Jehovápe yvypórape rangue, pórke la haʼe omandáva siémpre iporã, perfékto voi (Sal. 19:7). Péro umi yvypóra orekóva autorida iñimperfékto. Upéicharõ jepe ñande Ru yvagapegua omeʼẽ siérta autorida tuakuérape, umi oĩvape pe goviérnope ha ansianokuérape (Prov. 6:20; 1 Tes. 5:12; 1 Ped. 2:13, 14). Añetehápe, ñaneñeʼẽrendúvo chupekuéra ñaneñeʼẽrendu hína Jehovápe. Jahechamína koʼág̃a mbaʼéichapa ikatu ñaneñeʼẽrendu umi orekóvape autorida, ijetuʼúramo jepe sapyʼánte jaasepta ha ñakumpli hag̃ua la heʼíva.

PENEÑEʼẼRENDÚKENA PENDE TUAKUÉRAPE

4. ¿Mbaʼérepa heta mitãkuña ha mitãrusu naiñeʼẽrendúi ituakuérape?

⁴ Umi mitãrusu ha mitãkuña oreko heta hapichakuéra ‘naiñeʼẽrendúiva ituakuérape’ (2 Tim. 3:1, 2). ¿Mbaʼérepa oĩ hetaite naiñeʼẽrendúiva ituakuérape? Oĩ opensáva ituakuéra hovamokõiha, pórke heʼi chupekuéra ojapo hag̃ua peteĩ mbaʼe, péro haʼekuéra voi ndojapói. Ótro katu opensa ituakuéra konsého yma guaremaha, ndahaʼeveimaha ko tiémpope g̃uarã, térã ojopyetereimaha hendivekuéra. Oimérõ nde nemitã hína, ¿reñeñandúmavapa péicha? Hetápe g̃uarã ijetuʼu okumpli hag̃ua Jehová mandamiénto heʼíva: “Peneñeʼẽrendúkena pende tuakuérape ñande Ruvicha oipotaháicha, upéva ningo oĩ porã Ñandejára renondépe” (Efes. 6:1). ¿Mbaʼépa penepytyvõta pejapo hag̃ua upéva?

5. ¿Mbaʼérepa Jesús haʼe pe ehémplo iporãvéva umi imitãvape g̃uarã? (Lucas 2:46-52).

⁵ Jesús omoĩ vaʼekue pe ehémplo iporãvéva ha ikatu peaprende chugui peneñeʼẽrendu hag̃ua (1 Ped. 2:21-24). Jesús ningo perfékto vaʼekue, péro la ituakuéra iñimperfékto. Upéicharõ jepe Jesús omombaʼe vaʼekue ituakuérape, sapyʼánte ojavýramo jepe, térã ojagarra vai chugui álgo (Éx. 20:12). Jahechamína la oiko vaʼekue Jesús orekórõ guare 12 áño (elee Lucas 2:46-52). Jesús oĩ kuri ituakuérandi Jerusalénpe. Péro oho jeývo hikuái hógape, ituakuéra ndopillái haʼe ndaiporiha hendivekuéra. José ha María rresponsavilida kuri ojasegura umi mitãnguéra oĩmbápa hína hendivekuéra. Ituakuéra otopávo Jesús rehe, María okulpa chupe opyta haguére Jerusalénpe. Jesús ikatu kuri heʼi isýpe iñinhustoha la heʼíva chupe, péro upéva rangue haʼe okontesta porãnte ituakuérape. “Haʼekuéra katu nontendéi mbaʼépa la haʼe heʼi vaʼekue chupekuéra”, upéicharõ jepe Jesús “osegi iñeʼẽrendu chupekuéra”.

6, 7. ¿Mbaʼépa ikatu penepytyvõ peneñeʼẽrendu hag̃ua pende tuakuérape?

⁶ Mitãrusukuéra, ¿pende tuakuérapa sapyʼánte ojavy jepi, térã ojagarra vai pendehegui álgo? ¿Ijetuʼúpa peẽme upéicha jave peneñeʼẽrendu hag̃ua chupekuéra? ¿Mbaʼépa ikatu penepytyvõ? Primeroite voi, pepensa vaʼerã mbaʼéichapa Jehová oñeñandúta. La Biblia heʼi peneñeʼẽrendu jave pende tuakuérape, ‘upéva ogustaha ñande Ruvichápe’ (Col. 3:20). Jehová oikuaa pende tuakuéra sapyʼánte nontendeiha la pehasáva térã omoĩha hikuái umi rrégla ijetuʼúva oñekumpli hag̃ua, péro lomímonte peneñeʼẽrendúramo chupekuéra, upéva katuete ombovyʼáta Jehovápe.

⁷ Segundo, pepensa vaʼerã mbaʼéichapa oñeñandúta pende tuakuéra peneñeʼẽrendu jave. Katuete pembovyʼáta chupekuéra, okonfiavéta penderehe ha pejogueraha porãvéta (Prov. 23:22-25). Peteĩ ermáno hérava Alexandre, oikóva Bélgicape heʼi: “Añepyrũrõ guare pyʼỹive ajapo la che tuakuéra heʼíva chéve rojogueraha porãve ha rovyʼave”.b Tercero, pepensa vaʼerã mbaʼéichapa pejepokuaárõ peneñeʼẽrendu, penepytyvõta amo gotyove. Peteĩ ermáno hérava Pablo, oikóva Brasílpe heʼi: “Cheñeʼẽrendúvo che tuakuérape, chepytyvõ cheñeʼẽrendu hag̃ua Jehovápe ha umi ótro orekóvape autorida”. La Biblia heʼi voi iñimportanteha peneñeʼẽrendu pende tuakuérape, ‘oho porã hag̃ua peẽme ha peikove puku hag̃ua ko yvy ape ári’ (Efes. 6:2, 3).

8. ¿Mbaʼérepa heta imitãva odesidi iñeʼẽrendu ituakuérape?

⁸ Heta mitãrusu ha mitãkuña ohechakuaa osẽ porãveha iñeʼẽrendu jave hikuái. Peteĩ mitãkuña hérava Luisa oikóva Brasílpe omombeʼu ijetuʼu hague chupe ontende mbaʼérepa noñepermitíri chupe oreko selulár peteĩ tiémpore. Haʼe opensa la majoría umi ijavegua orekoha peteĩ selulár ha mbaʼére guaʼu la haʼe ndaikatumoʼãi oreko. Péro upéi ohechakuaa ituakuéra oprotehesénte hague chupe. Luisa orrekonose ituakuéra ndahaʼeiha ojopyetereíva hendive, síno omoĩnteha umi rrégla oprotehétava chupe. Peteĩ mitãkuña hérava Elizabet oikóva Estados Unídospe, omombeʼu koʼág̃a peve sapyʼánte ijetuʼuha chupe iñeʼẽrendu ituakuérape. Haʼe heʼi: “Nantendéi jave mbaʼérepa omanda chéve hikuái peteĩ mbaʼe, apensa mbaʼéichapa yma cheprotehéma kuri la haʼekuéra heʼíva chéve”. Mónica oikóva Arméniape heʼi siémpre osẽ porãha iñeʼẽrendu jave ituakuérape, péro ndaupeichaiete naiñeʼẽrendúi jave chupekuéra.

ÑANEÑEʼẼRENDU UMI OĨVAPE PE GOVIÉRNOPE

9. ¿Mbaʼépa heta hénte opensa umi léire?

⁹ Heta persóna orrekonose iñimportanteha oĩ umi ogovernáva ha ñakumpli mimi vaʼerãha umi léi omoĩva “umi autorida omandáva” (Rom. 13:1). Péro koʼã persóna nokumpliséi jepi umi léi haʼetévaicha chupekuéra iñinhústova térã ndogustáiva chupekuéra. Por ehémplo, jahechamína la hénte opensáva umi impuéstore Európape. Peteĩ paíspe oĩ heta hénte heʼíva orekoha derécho ndopagáivo umi impuésto opensáva noĩporãiha. Ajeve voi heta hénte oikóva upe paíspe ndopagapái umi impuésto ojeruréva chupekuéra pe goviérno.

10. ¿Mbaʼérepa ñakumpli vaʼerã umi léi nañandegustáiva jepe?

¹⁰ La Biblia orrekonose yvyporakuéra goviérno ombosufriha la héntepe, oĩha Satanás poguýpe ha koʼẽrõitéma oñehunditaha (Sal. 110:5, 6; Ecl. 8:9; Luc. 4:5, 6). Péro la Biblia heʼi avei ‘umi oñemoĩva umi autorida kóntrape, oñemoĩha pe órden Ñandejára omoĩ vaʼekuére’. Koʼág̃a Jehová opermiti umi goviérnope omanda ani hag̃ua ojeiko sarambikuépe, ha oipota ñaneñeʼẽrendu chupekuéra. Upévare ñameʼẽ vaʼerã “káda únope okorrespondéva chupe”, umíva apytépe japaga impuésto, jarrespeta ha ñaneñeʼẽrendu umi goviérnope (Rom. 13:1-7). Ikatu oime ñapensa peteĩ léi nokonveniriha ñandéve, iñinhústo térã ijetuʼuha ñakumpli hag̃ua. Péro ñaneñeʼẽrendu umi goviérnope, pórke Jehová heʼi ñandéve jajapo hag̃ua upéva, ndojeruréima guive ñandéve ani hag̃ua ñakumpli Jehová mandamiénto (Hech. 5:29).

11, 12. ¿Mbaʼépa ojapo vaʼekue José ha María okumpli hag̃ua peteĩ léi, ha mbaʼépa ohupyty hikuái upe haguére? (Lucas 2:1-6). (Ehecha pe taʼanga).

¹¹ José ha María omoĩ vaʼekue ehémplo porã ñandéve g̃uarã. Haʼekuéra kyreʼỹme iñeʼẽrendu vaʼekue umi autorida omandávape, ijetuʼúramo jepe chupekuéra sapyʼánte upéva (elee Lucas 2:1-6). María hyeguasuetérõ guare, okumplipotaitépema 9 mése, pe goviérno ojerure peteĩ mbaʼe hasýtava chupekuéra ojapo hag̃ua. Pe emperadór rrománo Augusto omanda enterove oho vaʼerãha oñanota ivállepe. Upévare José ha María oho vaʼerã kuri Belénpe, opytáva mas de 150 kilómetro, ha pe tape ohóva upépe oreko heta arriváda ha vaháda. Upe viáhe ijetuʼúta kuri ha koʼýte Maríape g̃uarã, oiméne ojepyʼapy raʼe hikuái og̃uahẽ porãtapa. ¡Ajépa ijetuʼuetéta kuri María oñepyrũrire hasyete tapére imemby hag̃ua! Haʼekuéra oiméne oñekevranta raʼe pe mitãre, pórke haʼe ningo pe Mesías oñepromete vaʼekue. ¿Mbaʼépa ojapóta hikuái? ¿Ikatúpa haʼekuéra nopenáinte pe goviérno omanda vaʼekuére?

¹² José ha María oñekevrantáramo jepe, okumpli pe léi. Jehová ovendesi chupekuéra iñeʼẽrendu haguére, María og̃uahẽ porãnte Belénpe, la imemby hesãi ha hiʼarive oipytyvõ hikuái oñekumpli hag̃ua peteĩ profesía (Miq. 5:2).

13. ¿Mbaʼéichapa ñaneñeʼẽrendúramo ikatu oipytyvõ ñane ermanokuérape?

¹³ Ñaneñeʼẽrendúvo umi goviérno omandávape ñañevenefisia ñande voi ha avei ótrope. ¿Mbaʼérepa jaʼe upéva? Primero voi ndajaikemoʼãi provlémape nañakumplíri haguére umi léi (Rom. 13:4). Avei jajapóvo umi autorida omandáva oñeñeʼẽ porãta testígo de Jehováre. Por ehémplo, ojapóma unos kuánto áño Nigériape, umi soldádo oike hague Salón del Réinope rreunión aja. Haʼekuéra oheka hína kuri umi ojapóvape manifestasión ndopagaséigui impuésto. Péro pe ofisiál oñenkargáva umi soldádore omanda chupekuéra osẽ hag̃ua pe Salóngui ha heʼi: “Umi testígo de Jehová siémpre opaga iñimpuésto”. Upéicharõ, ñakumpli jave peteĩ léi ñaipytyvõ oñeñeʼẽ porã hag̃ua testígo de Jehováre. Ha upéva algún día ikatu hína oprotehe ñane ermanokuérape (Mat. 5:16).

14. ¿Mbaʼépa oipytyvõ raʼe peteĩ ermánape ‘iñeʼẽrenduse’ hag̃ua umi autoridápe?

¹⁴ Ñandéve g̃uarã ikatu hína ndaifasilpái ñaneñeʼẽrendu hag̃ua umi autoridápe. Peteĩ ermána Estados Unidospegua hérava Joanna omombeʼu: “Ijetuʼueterei kuri chéve cheñeʼẽrendu hag̃ua. Pórke oĩ vaʼekue che hentekuéra apytépe ohasáva heta inhustísia umi autorida káusare”. Péro Joanna odesidi okambiataha la opensáva umi autoridakuérare. Haʼe ojapo koʼã mbaʼe: Primero, ndoleevéi umi mbaʼe oñemoĩva rred sosiálpe umi autoridakuéra kóntrape (Prov. 20:3). Segundo, oñemboʼe Jehovápe toipytyvõmi chupe okonfiave hag̃ua hese, okonfia rangue umi yvypóra goviérno ikatutaha okambia ha omehora (Sal. 9:9, 10). Tercero, haʼe olee ñane puvlikasionkuérape umi artíkulo heʼíva ndajaikéi vaʼerãha polítikape (Juan 17:16). Joanna koʼág̃a tuichaiterei ipyʼaguapyve pórke orrespeta ha iñeʼẽrendu umi autoridápe.

ÑANEÑEʼẼRENDÚKENA JEHOVÁ ORGANISASIÓNPE

15. ¿Mbaʼérepa sapyʼánte ijetuʼu ñandéve ñaneñeʼẽrendu hag̃ua Jehová organisasiónpe?

¹⁵ Jehová ojerure ñandéve ‘ñaneñeʼẽrendu hag̃ua umi ñandegiávape’ kongregasiónpe (Heb. 13:17). Jesús hína ñande Líder ha haʼe perfékto, péro umi ermáno haʼe onombra vaʼekue ko yvy ape ári iñimperfékto. Upéicha rupi sapyʼánte ikatu ijetuʼu ñandéve ñaneñeʼẽrendu hag̃ua chupekuéra. Koʼýte ojerurérõ ñandéve hikuái peteĩ mbaʼe ndajajaposéiva voi. Por ehémplo apóstol Pédrope oñemeʼẽ vaʼekue peteĩ instruksión ñepyrũrã ndosegiséi vaʼekue. Upérõ peteĩ ánhel heʼi vaʼekue Pédrope hoʼu hag̃ua umi animál ikyʼáva roʼokue ha ojeproivíva pe léipe. Péro haʼe oñenega, ndahaʼéi una vénte síno 3 vése voi (Hech. 10:9-16). ¿Mbaʼérepa Pedro oñenega raʼe péicha? Pórke pe instruksión pyahu naisentídoi chupe, upéva idiferentete vaʼekue la haʼe ojepokuaávagui ojapo. Péicha jahecha Pédrope ijetuʼu hague iñeʼẽrendu hag̃ua peteĩ ánhel perféktope jepe. Upévare ndajahecharamói ijetuʼu haguére ñandéve ñaneñeʼẽrendu hag̃ua peteĩ yvypóra imperféktope.

16. ¿Mbaʼépa ojapo vaʼekue Pablo ojejerurérõ guare chupe álgo haʼetévaicha naisentidopáiva? (Hechos 21:23, 24, 26).

¹⁶ Apóstol Pablo ‘ikyreʼỹ vaʼekue iñeʼẽrendu hag̃ua’, oñemandárõ jepe chupe ojapo hag̃ua peteĩ mbaʼe haʼe ikatúva heʼi naisentidoiha. Umi kristiáno judíope ojeʼe Pablo ndorrespetaiha Moisés léi ha oikoha omboʼe ndojesegivéima vaʼerãha upe léi (Hech. 21:21). Umi kristiáno ijedavéva oĩva Jerusalénpe heʼi Páblope ogueraha hag̃ua hendive 4 kuimbaʼépe pe témplope oñemopotĩ hag̃ua pe léi heʼiháicha, ha péicha ohechauka hag̃ua orrespetaha pe léi. Péro Pablo oikuaa vaʼekue umi kristianokuéra natekotevẽveimaha okumpli upe léi ha haʼe ndojapói hague mbaʼeve ivaíva. Upéicharõ jepe haʼe pyaʼe ojapo la ojeʼéva chupe. Al ótro día Pablo ogueraha hendive umi kuimbaʼe pe témplope, ha ojapo hikuái la tekotevẽva “ipotĩ hag̃ua pe léi heʼiháicha” (elee Hechos 21:23, 24, 26). Pablo iñeʼẽrendu rupi oipytyvõ oĩ hag̃ua unida ermanokuéra apytépe (Rom. 14:19, 21).

17. ¿Mbaʼépa ñaaprende Stephanie experiénsiagui?

¹⁷ Jahechamína la oiko vaʼekue peteĩ ermána héravare Stephanie. Chupe ijetuʼu vaʼekue oasepta hag̃ua la odesidíva pe sukursál ipaispegua. Haʼe ha iména vyʼápe oservi vaʼekue peteĩ grúpo oñeʼẽvape ótro idiómape. Upéi pe sukursál odesidi omboty pe grúpo ha oasigna jey chupekuéra peteĩ kongregasión oñeʼẽvape iñidiómape. Haʼe heʼi: “Ndavyʼaieterei kuri, pórke chéverõ g̃uarã ndaiporiguasúi kuri nesesida ore idiómape”. Upéicharõ jepe haʼe oapoja la ojedesidi vaʼekue. Stephanie heʼive: “Tiémpo rire ahechakuaa oĩ porã hague la ermanokuéra odesidi vaʼekue. Ore kongregasión pyahúpe heta oĩ oservíva haʼeño Jehovápe, upévare ore roñehaʼã rotrata chupekuéra ore família teéicha ha romokyreʼỹ chupekuéra. Astudia hína peteĩ ermána oñemoag̃ui jeývandi kongregasiónre, chetiempove ajapo hag̃ua che estúdio personál, ha avei chekonsiénsia potĩ ajapo rupi opa ikatúva cheñeʼẽrendu hag̃ua”.

18. ¿Mbaʼérepa ikatu jaʼe iporãha ñaneñeʼẽrendu?

¹⁸ Ñande ikatu ñaaprende ñaneñeʼẽrendu hag̃ua. Jesús “oaprende mbaʼépa heʼise ñaneñeʼẽrendu umi mbaʼe osufri vaʼekuére”, ha ndahaʼéi iporãrõ guarénte la situasión (Heb. 5:8). Jesúsre oiko haguéicha, pyʼỹinte ñaaprende ñaneñeʼẽrendu hag̃ua jahasa jave umi situasión ijetuʼúva. Por ehémplo oñepyrũrõ guare pe pandémia del COVID-19, ojejerure anive hag̃ua jajapo umi rreunión Salón del Réinope ha anive hag̃ua ñasẽ japredika ogahárupi. ¿Ijetuʼúpa raʼe ñandéve upérõ ñaneñeʼẽrendu hag̃ua? Ikatu oime upéicha, péro ñaneñeʼẽrendu rupi jajeprotehe kuri, ñaipytyvõ ñane ermanokuéra oĩ hag̃ua en unida ha ñambovyʼa Jehovápe. Upévare ikatu jaʼe koʼág̃a ñaĩmeveha preparádo jasegi hag̃ua umi instruksión jarresivítava pe jehasa asy guasu aja. Jajapóramo umi instruksión heʼíva ikatu jajesalva hína (Job 36:11).

19. ¿Mbaʼérepa ñaneñeʼẽrenduse?

¹⁹ Ñaaprendéma ñaneñeʼẽrendúramo jarresivitaha hetaiterei vendisión. Péro ñande jadesidi ñaneñeʼẽrendutaha Jehovápe prinsipálmente jahayhúgui chupe ha ñaime porãségui hendive (1 Juan 5:3). Ndaikatumoʼãi ningo arakaʼeve japagapa Jehovápe la ojapo vaʼekuére ñanderehehápe (Sal. 116:12). Péro si ikatu ñaneñeʼẽrendu chupe ha umi omeʼẽ vaʼekuépe autorida. Ñaneñeʼẽrendúramo, jahechaukáta ñanearanduha ha péicha ñambovyʼáta Jehovápe (Prov. 27:11).