Yehowa Basɛ Ti To Suure Gã’a La Ma’asumi Ti Tingɔŋɔ Wa Wan Sirum Lebege Paradiisi

1. Nɔdɛ’ɛsa Isaiah yuun yele Israeldoma la yeti bem?

NƆDƐ’ƐSA Isaiah yuun tɔɣɛ pa’alɛ ti Yehowa n de ‘yelemɛŋɛrɛ Naayinɛ la.’ Yelebire sɛka ti ba lerege ti “yelemɛŋɛrɛ” la vuurɛ dela “amen.” (Isa. 65:​16, ftn.) “Amen” vuurɛ dela “la dɛna bala” bii “taarɛ.” Baabule la yeti Yehowa bii Yezu san tɔɣɛ sɛla ge yeti “amen,” la vuurɛ dela, la wan tum. Bala la, Isaiah n yuun yele Israeldoma sɛla la vuurɛ dela Yehowa n tɔɣɛ sɛla la wan ba’asum tum. Yehowa sirum iti la bala. A yetɔɣebiŋ’a la woo wan tum tuuma.

2. Beni n sɔi ti to tara sakerɛ ti Yehowa n pu’ulum biŋe ti a eŋɛ yelese’a beere sa’am la, wan sirum tum ge to wan sɔsɛ la soke ani?

² To wan ta’an dekɛ tomea delum Yehowa ti, eŋa n tɔɣɛ yelese’a woo la wan sirum tum tuuma beere sa’am? Isaiah saŋa n yuun tole la, la yuun gee fii la, la paɛ yuun 800 ti tuuntuna Paul tɔɣɛ pa’alɛ ti to wan ta’an dekɛ tomea delum Yehowa ti, a pu’ulumbiŋ’a la woo wan tum tuuma. Paul yuun yeti: ‘Naayinɛ yetɔɣum la daɣɛ pumpɔreŋɔ.’ (Heb. 6:18) Wuu mɔnkɔ tia n kan ta’an wɔm tã’ama se’em la, bala mea nɔɔ ti Yehowa n de Yelemɛŋɛrɛdaana la kan ta’an parum. Bala la, to wan ta’an tara sakerɛ ti sɛla woo ti Yehowa pu’ulum biŋe la wan sirum tum tuuma beere sa’am. Zaseŋɔ wa poan, to wan sɔsɛ la soke ana wa: Yehowa pu’ulum biŋe ti a eŋɛ la bem bo to beere sa’am? Yehowa eŋɛ la bem ti la basɛ ti to suure gã’a ma’asumi ti, a pu’ulumbiŋ’a la wan sirum tum?

YEHOWA PU’ULUM BIŊE TI A EŊƐ LA BEM?

3. (a) Bem pu’ulumbiŋere ti Naayinɛ yamesi nɔŋɛ paa? (Liligere 21:​3, 4) (b) To san sɔsɛ pu’ulumbiŋere wa yele bo nɛreba, basɛba ni yeti bem?

³ Pu’ulumbiŋ’a se’a ti to wan sɔsɛ wa dela sɛla ti Naayinɛ yamesi nɔŋɛ a. (Kaalɛ Liligere 21:​3, 4.) Yehowa pu’ulum biŋe ti la keni na ‘kum la susa’aŋɔ la kɛlega bii induŋa kan le bɔna.’ To zo’e zo’e ni kaalɛ la kaalegɔ zɛ’an wa bɔ’ɔra nɛreba ti la buɣela ba suya to san tɔɣera Paradiisi yele bɔ’ɔra ba. Nɛreba basɛba ni to’e yele wa la wani, ba san wum wana? Basɛba ni yeti, “Yele wa ba’ɛ ana la soŋa ti la ta’an tum.”

4. (a) Yehowa yuun te’ele baŋɛ la bem? (b) Yehowa n yuun pu’ulum biŋe ti sɛla wan eŋɛ beere sa’am la, a yuun le eŋɛ la bem pa’asɛ?

⁴ Se’em ma’a ti Yehowa yuun basɛ ti tuuntuna Yon gulesɛ pu’ulumbiŋere wa la, a yuun mi ti zina beere wa to wan tɔɣɛ yele wa buɣelɛ nɛreba suure to san mɔɔla Na’am la yelesoma la bɔ’ɔra ba. Yehowa yuun mi ti la wan kpe’em bo nɛreba zo’e zo’e ti ba sakɛ yetɔɣebiŋere wa n yeti ‘yɛla wan tee ana paalega la.’ (Isa. 42:9; 60:2; 2 Ko. 4:​3, 4) Bala la, to wan eŋɛ la wani soŋɛ nɛreba ti ba ta’an sakɛ ti yelesoma se’a n boi Liligere 21:​3, 4 la wan sirum tum tuuma? Yehowa yeen ka pu’ulum la yelesoma ma’a biŋe ge a eŋɛ la sɛla n basɛ ti to sakɛ ti a pu’ulumbiŋ’a la wan sirum tum tuuma. A eŋɛ la bem pa’alɛ?

YEHOWA BASƐ TI TO SUURE GÃ’A LA MA’ASUMI TI A PU’ULUMBIŊ’A LA WAN TUM

5. Baabule la bɛ n basɛ ti to baŋɛ ti Naayinɛ n pu’ulum biŋe ti Paradiisi wan ta bɔna la wan sirum tum?

⁵ Yɛm boi bim ti to sakɛ ti Yehowa n pu’ulum biŋe ti Paradiisi wan ta bɔna la wan sirum tum tuuma. Kaalegɔ zɛ’ɛsi wa wan soŋɛ tɔ ti to sakɛ. La yeti: ‘Ti Se’em n zĩ na’am kuka la zuo la yeti: Bisɛ! Mam iti sɛla woo la paalega. A le yeti: Gulesɛ, se’ere n sɔi la yele ana wa dela yelemɛŋɛrɛ ge me wan tum. A le yeti: La tum ba’asɛ! Mam n de Pi’iliŋo la Ba’asegɔ.’—Lil. 21:​5, 6a.

6. Beni n sɔi ti yelese’a n boi Liligere 21:​5, 6 la basɛ ti to tara sakerɛ ti Naayinɛ pu’ulumbiŋere la wan sirum tum?

⁶ Beni n sɔi ti kaalegɔ zɛ’ɛsi wa soŋɛ tɔ ti to tara sakerɛ ti Naayinɛ pu’ulumbiŋ’a la za’a wan sirum tum? Kaalegɔ zɛ’ɛsi wa poan Yehowa n iti sɛla la ani wuu a di’e la nu’o ti la pa’alɛ ti, eŋa n tɔɣɛ sɛla la wan sirum tum. Naayinɛ pu’ulumbiŋ’a la boi la Liligere 21:​3, 4. Ge a kaalegɔ zɛ’ɛsi bunuu la buyoobe la, Yehowa yetɔɣum la ani wuu a di’e la nu’o ti a pu’ulumbiŋ’a la wan sirum tum. Basɛ ya ti to nyaa bisɛ yelebɛa se’a ti Yehowa dekɛ tum tuuma ti la pa’alɛ ti to wan ta’an sakɛ a yetɔɣum la.

7. Beni n sɔi ti a kaalegɔ zɛ’an bunuu la n pɔsɛ se’em la bɔna de to’ore ge beni n basɛ ti to tara sakerɛ yele aŋa poan?

⁷ Kaalegɔ zɛ’an bunuu la pɔsɛ yeti: ‘Ti Se’em n zĩ na’am kuka la zuo la yeti.’ (Lil. 21:5) Yele wa boi la de to’ore sɛla n sɔi la, Yehowa mea n tɔɣɛ dɛ sugumnɔɔrɛ butã Liligere gɔŋɔ la poan. Bala la, to tari suure lua ti, la daɣɛ maleka bii Yezu n tɔɣɛ yele wa ge la dela Yehowa mea! Wana wa basɛ ti to tara la sakerɛ la yelese’a ti a tɔɣɛ pa’asɛ la. Beni n sɔi? Se’ere n sɔi la Yehowa ‘daɣɛ pumpɔrema.’ (Titus 1:2) Yele ana wa basɛ ti to baŋɛ ti yelese’a n boi Liligere 21:​5, 6 la wan sirum tum tuuma.

‘BISƐ! MAM ITI SƐLA WOO LA PAALEGA’

8. Yehowa tɔɣɛ la bem ti la pa’alɛ ti a pu’ulumbiŋ’a la wan sirum tum tuuma? (Isaiah 46:10)

⁸ Yehowa nyaa le yeti, ‘Bisɛ!’ (Lil. 21:5) Liligere gɔŋɔ la poan, ba dekɛ Greek yelebire la ti ba lerege dɛ ti “bisɛ!” la tum tuuma la sugumnɔɔrɛ zo’e zo’e. Viisegɔ gɔŋɔ ayima pa’alɛ ti ban dekɛ yelebire wa tum tuuma se’em la pa’alɛ ti “se’em n kaali la nari ti a basɛ ti a puti’irɛ bɔna yelese’a n taɣelɛ la poan.” Bem yɛla n taɣelɛ? Naayinɛ yeti: ‘Mam iti sɛla woo la paalega.’ Yehowa wan eŋɛ teere ana wa la beere sa’am. Ge eŋa n mi ti a wan basɛ ti a pu’ulumbiŋ’a la tum tuuma la zuo, a tɔɣɛ ti la ana wuu a pɔsɛ ita teere wa mɛ.—Kaalɛ Isaiah 46:10.

9. (a) Yelesum la n de ‘mam iti sɛla woo la paalega’ la pa’alɛ ti Yehowa iti la bem? (b) Bem n wan ta eŋɛ ‘saazuo’ la ‘tingɔŋɔ’ wa?

⁹ Basɛ ya ti to bisɛ yelesum n boi Liligere 21:5. Yehowa yeti, ‘Mam iti sɛla woo la paalega.’ Yele wa vuurɛ? A zuo 21 la poan, la ze’ele bo la yɛla ayi ti Yehowa ita. Yia, Yehowa ‘wan sa’am tingɔŋɔ be’o wa’. N yi’i, a wan basɛ ti sɛla woo ana paalega. Liligere 21:1 yeti: ‘Saazuo kɛ̃ka’ la ‘tingɔŋɔ kɛ̃ka la’ ka le bɔna. ‘Saazuo kɛ̃ka la’ ze’ele bo la gɔmɛtdoma n boi Sitaana la a Kolekpabɛ’ɛsi la nu’usin la. (Mt. 4:​8, 9; 1 Yo. 5:19) Baabule la poan, tinparɛ ta’an ze’ele bo nɛresɛba n kɛ̃’ɛri ka poan la. (Pin. 11:1; Ym. 96:1) Bala la, ‘tingɔŋɔ kɛ̃ka la’ ze’ele bo la nɛrebɛ’ɛsi n boi ka poan la. Yehowa ka yeti a yeen basɛ ti ‘saazuo’ la ‘tingɔŋɔ’ la ana soŋa ma’a ge a wan kɔ’ɔn sa’am nɛrebɛ’ɛsi la za’a. A nyaa wan basɛ ti ‘saazuo paalega la tingɔŋɔ paalega’ tee bɔna ti la pa’alɛ ti gɔmɛt paalega n wan bisera tontɔɔdoma za’a.

10. Bem ti Yehowa wan basɛ ti la ana paalega?

¹⁰ Liligere 21:5 poan, Yehowa le tɔɣɛ la yelese’a ti a yeti a tee ti la dɛna paalega. Tɛ̃ra ti Yehowa ka yeti, ‘Mam yeti n tee tari la yelepaala wa’ana’ ge a tuɣum yeti, ‘Mam iti sɛla woo la paalega.’ Yehowa wan tee tingɔŋɔ wa la asaaleba bɔŋa ti la dɛna paalega ti ba ana kasi. Wuu Isaiah n yuun pu’ulum biŋe se’em la, tinparɛ wa za’a wan ana soŋa ti la ana wuu Eden gaadin la n yuun ani se’em la. Tomam me wan ta ana kasi ge kɔ’ɔn tara imma’asum. Kɔɔrenɔ, fɔɔsi la wasi wan tara imma’asum, hali ti sɛba n ki la wan isige.—Isa. 25:8; 35:​1-7.

‘YELE ANA WA DELA YELEMƐŊƐRƐ GE ME WAN TUM. . . . LA TUM BA’ASƐ!’

11. Bem nɔɔrɛ ti Yehowa yuun bo Yon ge bem zuo?

¹¹ Yehowa le yele la bem n pa’alɛ ti to wan ta’an dekɛ tomea delum en? Yehowa yuun yele Yon yeti: ‘Gulesɛ se’ere n sɔi la yele ana wa dela yelemɛŋɛrɛ ge me wan tum.’ (Lil. 21:5) Yehowa yuun ka yeti, a yeen ‘gulesɛ’ ge a yuun pa’ali la sɛla n sɔi. A yuun yeti: ‘Yele ana wa dela yelemɛŋɛrɛ ge me wan tum’ ti la pa’alɛ ti to wan ta’an dekɛ tomea delum Naayinɛ yelesum la. To puurɛ pee mɛ la Yon n yuun nam ge ‘gulesɛ’ la. Bala zuo ti to wan ta’an kaalɛ baŋɛ Paradiisi la ti Naayinɛ pu’ulum biŋe la yɛla ge ti’isa taɣesa yelesoma se’a ti to wan nyɛ la.

12. Beni n sɔi ti Yehowa tara yɔ’ɔ ti a yeti: ‘La tum ba’asɛ!’

¹² Naayinɛ yuun le yeti, ‘la tum ba’asɛ!’ (Lil. 21:6) Yehowa tɔɣɛ ti la ana wuu pu’ulumbiŋ’a la puɣum tum tuuma me la. A wan ta’an tɔɣɛ bala se’ere n sɔi la, sɛla ka boi n wan ta’an gu ti a puti’irɛ la kan tum tuuma. Yehowa nyaa le tɔɣɛ la sɛla ti to tara suure lua ti, a pu’ulumbiŋ’a la wan sirum tum tuuma. A yeti bem?

‘MAM N DE PI’ILEŊO LA BA’ASEGƆ’

13. Beni n sɔi ti Yehowa yeti: ‘Mam n de Pi’ileŋo la Ba’asegɔ’?

¹³ Wuu ton puɣum baŋɛ se’em la, Yehowa mea yuun tɔɣɛ la sugumnɔɔrɛ butã liligere poan bo Yon. (Lil. 1:8; 21:​5, 6; 22:13) Yetɔɣum butã la woo poan, Yehowa yuun yele yeti, ‘Mam n de Pi’ileŋo (Alpha) la Ba’asegɔ (Omega).’ Greek kũusi la poan, Alpha dela kũsɛka n pɔseri ti Omega dɛna kũsɛka n ba’aseri. Bala, Yehowa n yeti eŋa dela ‘Pi’ileŋo la Ba’asegɔ’ la boti a pa’alɛ ti, a san pi’ilum sɛla a wan tum dɛ ba’asɛ soŋa soŋa.

14. (a) Bo makerɛ pa’alɛ se’em ma’a ti Yehowa yeti, “Alpha” bii Pi’ileŋo la sansɛka ti a wan ta yeti “Omega” bii Ba’asegɔ la. (b) Bem yetɔɣum n boi Pin’ileŋɔ 2:​1-3 n pa’alɛ ti Yehowa puti’irɛ la wan tum tuuma?

¹⁴ Yehowa n yuun naam Adam la Hawa la, a yuun pa’alɛ ba a puti’irɛ n de se’em bɔ’ɔra asaaleba la tinparɛ wa. Baabule la yeti: ‘Naayinɛ kã bo ba mɛ ge yele ba yeti: Dɔɣɛ ya ge wi’ɛ zo’e pirɛ tingɔŋɔ la ge sɔna ya ka.’ (Pin. 1:28) Yehowa n yuun puɣum tɔɣɛ a puti’irɛ n de se’em la, la yuun ani wuu a yeti “Pi’ileŋo.” La keni na ti Adam la Hawa yaasi n wan ta ana kasi la wan wi’ɛ pirɛ tingɔŋɔ wa ge basɛ ti de lebege paradiisi. Sankaŋa la, la wan ta ana wuu Yehowa yeti, “Ba’asegɔ.” Se’em ma’a ti Yehowa yuun naam ‘saazuo la tingɔŋɔ la, la sɛla woo n boi ka poan la,’ a yuun tɔɣɛ la sɛla n pa’alɛ ti a puti’irɛ la wan ba’asum tum tuuma. La boi la Pin’ileŋɔ 2:​1-3. (Kaalɛ.) Yehowa yuun loe la dabese’ere n pa’asɛ buyopɔi la ti la dɛna zilam dabeserɛ. Bala vuurɛ? Yehowa n tɔɣɛ sɛla la pa’alɛ ti eŋa n tari putɛse’ere bɔ’ɔra asaaleba la tingɔŋɔ wa la wan ba’asum tum tuuma. A puti’irɛ la wan tum tuuma dabeserɛ n yopɔi la ki’ileŋɔ.

15. Beni n sɔi ti la yuun ana wuu Sitaana sa’am Naayinɛ n yuun tari putɛsɛka bɔ’ɔra asaaleba la?

¹⁵ Se’em ma’a ti Adam la Hawa yuun eŋɛ kpenkpasi la, ba yuun nyaa dela be’emdoma ge me dekɛ be’em la kum taɛ ba yaasi. (Arom 5:12) Bala zuo la, la yuun ani wuu Sitaana sa’am Naayinɛ n yuun tari putɛse’ere ti nɛresaaleba n ani kasi pirɛ tingɔŋɔ wa la. Sitaana yuun nyaŋɛ gu Yehowa ti a puti’irɛ la ka tum tuuma me yoi? Sitaana yuun ta’an ti’isa ti, Yehowa kan ta’an tum eŋa n pu’ulum biŋe ti a tum sɛla la. A yuun ta’an ti’isa ti, Yehowa wan ku ni Adam la Hawa ge tee maalɛ nɛra la a pɔɣa ti ba basɛ ti Naayinɛ puti’irɛ la tum tuuma. Ge Naayinɛ san eŋɛ ni bala, Kolekpabɛ’a la wan yeti, Naayinɛ dela pumpɔrema. Beni n sɔi? Se’ere n sɔi la Pin’ileŋɔ 1:28 pa’alɛ ti Yehowa n yele Adam la Hawa ti, bamam yaasi n wan pirɛ tingɔŋɔ wa.

16. Beni n sɔi ti Sitaana yuun ta’an ti’isa ti eŋa wan nyaŋɛ basɛ ti Yehowa puti’irɛ la kan tum tuuma?

¹⁶ Sitaana yuun ta’an le ti’isa ti Naayinɛ wan eŋɛ la bem? A yuun ta’an ti’isa ti Yehowa wan basɛ Adam la Hawa ti ba dɔɣɛ kɔma n kan malum ana kasi. (Pa. 7:20; Arom 3:23) La yuun san eŋɛ ni bala, Kolekpabɛ’a la wan yeti Naayinɛ ka nyaŋɛ tum a puti’irɛ la n de sɛla la. Bem zuo? Se’ere n sɔi la nɛreba n ani kasi kan pirɛ tingɔŋɔ wa.

17. Sitaana la Adam la Hawa n yuun eŋɛ kpenkpasi la, Yehowa yuun maalɛ yele la, la wani ge bem n yuun ze’ele bim na? (Bisɛ foote la.)

¹⁷ Sitaana la Hawa la Adam n yuun eŋɛ kpenkpasi ba’asɛ la, Yehowa n yuun maalɛ yele la se’em la yuun eŋɛ Sitaana la pakerɛ. (Ym. 92:5) Yehowa yuun basɛ ti Adam la Hawa dɔɣɛ la kɔma, bala zuo la Yehowa yetɔɣum yuun tum tuuma mɛ. Yehowa daɣɛ pumpɔrema. Yehowa yuun eŋɛ pa’alɛ ti, a san yele sɛla see ti la ba’asum tum tuuma. A yuun eŋɛ la sɛla n wan basɛ ti a puti’irɛ la tum tuuma. A yuun tum la a ‘bia’ ti a wa’ana faaɛ Adam yaasi sɛba n wan nana en la basɛ. (Pin. 3:15; 22:18) La yuun ba’ɛ eŋɛ Sitaana la pakerɛ la Yehowa n tum a bia ti a wa’ana ki faaɛ asaaleba basɛ la! Bem zuo? Se’ere n sɔi la lua bunɔ la pa’alɛ ti Naayinɛ tari la suure poan nɔŋerɛ. (Mt. 20:28; Yon 3:16) Sitaana ka tari nɔŋerɛ la fii me. A kɔ’ɔn ti’isa la amea ma’a yele. Bala la, lua bunɔ la wan tum la bem tuunɛ? Yuun tusere la ki’ileŋɔ bɔba, Adam la Hawa yaasi wan ta bɔna paradiisi tingɔŋɔ wa zuo ana kasi wuu Yehowa puti’irɛ n yuun puɣum dɛna se’em la. Sankaŋa la, la wan ta ana wuu Yehowa yeti, “La Ba’asɛ Ya.”

TON WAN EŊƐ SE’EM TA’AN DEKƐ TOMEA DELUM YEHOWA N PU’ULUM BIŊE TI PARADIISI WAN TA BƆNA LA

18. Naayinɛ tɔɣɛ la bem yɛla atã ti la basɛ ti to suure gã’a ma’asumi ti a puti’irɛ la wan sirum tum? (Bisɛ daka la zuo n de “Yɛla Atã N Basɛ Ti To Sakɛ Yehowa Pu’ulumbiŋ’a La.”)

¹⁸ Zaseŋɔ wa poan, to zamesɛ la yɛla zo’e zo’e n pa’alɛ ti tingɔŋɔ wa wan ta lebege Paradiisi. Bala la, to wan tɔɣɛ la wani ti la basɛ ti nɛreba suure gã’a ma’asumi ti Paradiisi wan sirum bɔna? Yia la, Yehowa mea n pu’ulum biŋe ti la wan tum. Liligere gɔŋɔ la yeti: ‘Se’em n zĩ na’am kuka la zuo la yeti: Bisɛ! Mam iti sɛla woo la paalega.’ Naayinɛ pu’ulumbiŋ’a la wan sirum tum tuuma, se’ere n sɔi la a tari la yɛm la paŋa ge me bɔta ti a tum. N yi’i, Yehowa zɛ’an, la ani wuu pu’ulumbiŋ’a la puɣum tum tuuma ba’asɛ me la. A yeti: ‘Yele ana wa dela yelemɛŋɛrɛ ge me wan tum. . . . La tum ba’asɛ!’ N tã’a, Yehowa san pɔsɛ ita sɛla, a ni kɔ’ɔn tum dɛ mɛ ta paɛ ba’asegɔ. Bala n sɔi ti a yeti: ‘Mam n de Pi’ileŋo la Ba’asegɔ’ la. Yehowa wan ta basɛ ti la niɛ peelumi ti Sitaana dela pumpɔrema ge me kan ta’an gu en ti a puti’irɛ n de se’em la kan tum.

19. Nɛra san tara puti’ira ayi ayi la Naayinɛ n yeti Paradiisi wan ta bɔna la, hon wan eŋɛ la wani?

¹⁹ Tɛ̃ra ti ho san tɔɣera Naayinɛ yɛla bɔ’ɔra nɛreba na’am mɔɔlegɔ poan, la soŋeri ho mɛ ti ho sakɛ Yehowa pu’ulumbiŋ’a la. Bala la, ho san kaala Liligere 21:4 n tɔɣeri Paradiisi yele la bɔ’ɔra nɛra, ti a yeti, “Yele wa ba’ɛ ana la soŋa ti la ta’an tum.” Ho wan eŋɛ la wani? Ho wan ta’an kaalɛ kaalegɔ zɛ’ɛsi 5 la 6 la bo en ge pa’alɛ en de vuurɛ? Pa’alɛ en ti Yehowa n tɔɣɛ sɛla la, wan sirum tum tuuma. La ani wuu nɛra n ni di’e nu’o ti la pa’alɛ yele la n de yelemɛŋɛrɛ se’em.—Isa. 65:16.