BAABULE KAALEGƆ ZƐ’ƐSI VUURƐ
Pin’ileŋɔ 1:1—“Pi’ileŋɔ Poan Na La, Naayinɛ Naam La Saazuo La Teŋgɔŋɔ Wa”
“Pi’ileŋo poan na la, Naayinɛ naam la saazuo la teŋgɔŋɔ wa.”—Pin’ileŋɔ 1:1, New World Translation.
“Pi’ileŋo poan na la, Naayinɛ naam la saazuo la teŋgɔŋɔ wa.”—Pin’ileŋɔ 1:1, King James Version.
Pin’ileŋɔ 1:1 Vuurɛ
Baabule la pɔsega bɔberɛ wa pa’alɛ la ninmɔ’ɔrɛ yelemɛŋɛrɛ yɛla ayi. Yia la, “saazuo la teŋgɔŋɔ wa,” bii yelese’a ti to nyɛta la tari pi’ileŋo mɛ. Yi’i, Naayinɛ n naam ba za’a.—Liligere 4:11.
Baabule la ka pa’alɛ Naayinɛ n yuun naam saazuo la teŋgɔŋɔ wa ti la yue se’em bii eŋa n yuun maali ba se’em. Ge la tuɣum pa’alɛ ti “enŋa n kanregɛ la, ge me kpe’em gana zan’an la zuo” ti a naam sɛla woo.—Isaiah 40:26.
Hebrew itigɔ yelebire la ti ba lerege ti “naam” la pa’alɛ la tuunse’a ti Naayinɛ ma’a tum.a Baabule la poan, Yehowab Naayinɛ ma’a ti ba yi’ira Na’aŋɔdaana la.—Isaiah 42:5; 45:18.
Pin’ileŋɔ 1:1 Yelesum
Pin’ileŋɔ gɔŋɔ la yia kaalegɔ zɛ’an wa n pi’ilum naaŋɔ yele la n boi Pin’ileŋɔ a zuo 1 la 2 poan la. Pin’ileŋɔ 1:1 ta paɛ 2:4 poan la, Baabule la pa’alɛ la yelese’a ti Naayinɛ yuun eŋɛ se’em ma’a ti a yuun naam teŋgɔŋɔ wa la lɔɣɔse’a woo n boi ka poan la yia buraa la pɔka la. Bala pooren la, Baabule la pa’alɛ la Naayinɛ n naam buraa la la pɔka la se’em nima nima.—Pin’ileŋɔ 2:7-25.
Pin’ileŋɔ gɔŋɔ la pa’alɛ ti Naayinɛ naam sɛla woo la ‘dabesa’ ayoobi poan. La yuun daɣɛ dabe mɛŋsi n de awa 24 ge la dela saŋa ti to ka mina la yuun yue se’em wana mɔpi. Yelemɛŋɛrɛ, yelebire la n de ‘dabeserɛ’ la ta’an dɛna saŋa n daɣɛ awa 24 ma’a. Wana wa niɛ peelum la Pin’ileŋɔ 2:4 poan zɛ’an ti ba dekɛ ‘dabeserɛ’ la ‘saŋa’ laɣum tum tuuma ge pa’alɛ ti Naayinɛ dabesa ayoobe naaŋɔ la za’a dela ‘daayinɛ’.
Nɛreba N Ti’isɛ Se’em La Pin’ileŋɔ 1:1
Nɛreba N Ti’isɛ Se’em: Naayinɛ naam saazuo la teŋgɔŋɔ wa la yuun tusa fii n tole.
Yelemɛŋɛrɛ: Baabule la ka pa’alɛ se’em ma’a ti ba naam saazuo la teŋgɔŋɔ wa. Sɛla n boi Pin’ileŋɔ 1:1 la daɣɛ tuntula la naaŋɔ lɔɣɔrɔ zamesegɔdoma n yeti saazuo la teŋgɔŋɔ wa dela yuun tusetusere tusa la.c
Nɛreba N Ti’isɛ Se’em: Pin’ileŋɔ 1:1 pa’alɛ ti Naayinɛ dela Tirinitaasuŋa se’ere n sɔi la Hebrew yelebire la n de “Naayinɛ” ti ba dekɛ tum tuuma kaalegɔ zɛ’a wa la tɔɣɛ la zo’ore yele.
Yelemɛŋɛrɛ: Hebrew yelebire ’Elo·him’ ti ba lerege ti “Naayinɛ” tɔɣɛ la zo’ore yele n pa’alɛ kpe’eŋo la paŋa ge daɣɛ nɛreba zo’e zo’e yele. New Catholic Encyclopedia basɛ ti to baŋɛ ti ’Elo·himʹ n de zo’ore yelebire ti ba dekɛ dɛ tum tuuma Pin’ileŋɔ 1:1 poan la, “kɔ’ɔn tɔɣera la ayina ma’a yele, ti la pa’ala la nadoma yetɔɣum poan ti ba yuun ni yeti tomam ti la vuurɛ dɛna la eŋa n di mi’a se’em ge daɣɛ ti la tɔɣeri la zo’e zo’e yele.”—Second Edition, Volume 6, gɔnlaka 272.
Kaalɛ Pin’ileŋɔ a zuo 1 teŋanɔɔrɛ yelesum la, la cross-references n boi New World Translation la poan.
a HCSB Study Bible la tɔɣɛ yelebire wa yele ti: “Hebrew itigɔ yelebire bara’, vuurɛ n de ‘naam’ la ka tɔɣeri la asaaleba n tã ita yelese’a. Bala, bara’ ze’ele bo la tuunse’a ti Naayinɛ ma’a tuna.”— Gɔnlaka 7.
b Yehowa dela Naayinɛ yumɛŋɛrɛ.—Yooma 83:18 NWT.
c The Expositor’s Bible Commentary la tɔɣɛ Hebrew yelebire la ti ba lerege ti “pi’ileŋo poan na la,” yele ti: “Yelebire la ka pa’alɛ saŋa la n yuun yue se’em.”—Revised Edition, Volume I, gɔnlaka 51.