Oyín Jiwheyẹwhe Tọn to Húnhiho Russie Tọn Mẹ
TO 1877, hànsinọ diyin Russie tọn Modest Mussorgsky, de ohàn de tọ́n he sinai do nujijọ he wá aimẹ to aigba Biblu tọn lẹ ji. E wlanwe hlan họntọn etọn de dọmọ: “N’ko kàn nujijọ Biblu tọn de he nọ yin Jesus Navinus [Jọṣua], to kọndopọ mẹ mlẹnmlẹn hẹ Biblu, bo tlẹ sọ hodo aliho awhànfọdide Navinus tọn biọ Kenani.” To ohàn devo he e pà lẹ mẹ, ehe bẹ “Vasudo Sẹnnakelibi Tọn” hẹn, Mussorgsky sọ yí hosọ po mẹhe yin nùdego to Biblu mẹ lẹ po zan.
E jẹ na ayidego dọ, to “Jesus Navinus” mẹ, podọ to zinjẹgbonu 1874 “Vasudo Sẹnnakelibi Tọn” mẹ, Mussorgsky dlẹnalọdo Jiwheyẹwhe gbọn aliho he mẹ oyín etọn nọ yin yiylọ to Russie-gbè mẹ te yiyizan dali, ehe yin tenọna to Owe-wiwe Heblu tọn lẹ mẹ gbọn wekun asu ẹnẹ dali—yèdọ יהוה (YHWH)—bo sọawuhia diblayi whla 7 000.
Gbọnmọ dali, ohàn Mussorgsky tọn ehelẹ dohia dọ oyín Jiwheyẹwhe tọn he tin to Biblu mẹ—yèdọ Jehovah—ko yin yinyọnẹn to otò Russie tọn mẹ na ojlẹ dindẹn jẹnukọnna bẹjẹeji owhe kanweko 20tọ tọn. Ehe sọgbe, na Jehovah dọna Mose dọmọ: “Ehe wẹ oyín ṣie kakadoidoi ehe sọ wẹ oflin ṣie hlan whẹndo lẹpo.”—Eksọdusi 3:15.
[Yẹdide to weda 32]
Wehọmẹ Hànjiji Saint-Pétersbourg tọn to 1913, fie zinjẹgbonu ohàn Mussorgsky tọn yin zizedo
[Asisa Yẹdide tọn to weda 32]
Sheet music: The Scientific Music Library of the Saint-Petersburg State Conservatory named after N.A. Rimsky-Korsakov; street scene: National Library of Russia, St. Petersburg