Dùvivi Gbẹzan Whẹ̀ndo Tọn

Be whẹ̀ndo lẹ sọgan yin ayajẹnọ nugbo nugbo ya?

Nawẹ e yọnbasi gbọn?

Be hiẹ yọn whẹ̀ndo depope he tin to kọnpọmẹ po ayajẹ po taidi enẹlẹ heyin mimọ to alọnuwe pẹvi ehe mẹ ya? Whẹ̀ndo lẹ to filẹpo to kinklan dovo pete. Gbẹdai, matin hihọ́ agbasazọ́n tọn, nuhahun sinsinyẹn mẹjitọ doponọ tọn lẹ, flumẹjijẹ—yèdọ ehe lẹpo wẹ nọ yidogọna awusinyẹnnamẹnu lọ lẹ. Azọ́nyọnẹntọ do gbẹ̀zan whẹ̀ndo tọn ji de doavigbe dọmọ: “To dinvie, dọdai aijijẹ whẹ̀ndo tọn lẹ yin nuhe mẹlẹpo yọnẹn.”

Naegbọn nuhahun mọnkọtọn lẹ do gbaṣiyọ́n whẹ̀ndo egbehe tọn lẹ ji sọmọ? Nawẹ mí sọgan dùvivi gbẹzán whẹ̀ndo tọn gbọn?

Lehe Whẹ̀ndo Bẹjẹeji Gbọn

Nado na gblọndo kanbiọ ehelẹ tọn, mí dona yọn bẹjẹeji alọwle po whẹ̀ndo po tọn. Na eyin ehelẹ tindo Dowatọ de—Mẹdatọ de—hagbẹ́ whẹ̀ndo tọn lẹ dona pọn edè na anademẹ, to whenue e yindọ ewọ na jide tọn na yọnẹn ganji lehe mí sọgan dùvivi gbẹ̀zan whẹ̀ndo tọn do to gigọ́mẹ gbọn.

Po awuvivi po, mẹsusu yise dọ tito whẹ̀ndo tọn ma tindo Dowatọ gba. The Encyclopedia Americana dọmọ: “Weyọnẹntọ delẹ yin whinwhàn nado doafọna bẹjẹeji alọwle tọn hlan tito pọninọ kanlin asu po asi po he yìdo na gbẹtọ lẹ tọn kọ̀n.” Ṣogan, Jesu Klisti dọho dogbọn dida sunnu po yọnnu po tọn dali. Ewọ yihodọ taidi aṣẹ kandai dowhenu Biblu tọn bo dọmọ: “Onu he Jiwheyẹwhe kọndopọ mì dike gbẹtọ klán ẹn blo.”—Matiu 19:4-6.

Enẹwutu owhẹ̀ Jesu Klisti tọn whẹ́n. Jiwheyẹwhe nuyọnẹntọ de dá gbẹtọvi tintan lẹ bo basi tito na gbẹzán whẹ̀ndo ayajẹ tọn. Jiwheyẹwhe kọn asu po asi po tintan lọ lẹ dopọ to alọwle mẹ bo dọ dọ sunnu “na sẹbọdo asi etọn go: yé nasọ lẹzun olàn dopo.” (Gẹnẹsisi 2:22-24) To whelọnu lo, be e ma na ko yindọ nuhahun whẹ̀ndo egbehe tọn lẹ yin na yanwle ninọmẹ gbẹ̀zan tọn he gbàsẹ́n nujinọtedo he yin zizédai gbọn Mẹdatọ lọ dali to Ohó etọn, Biblu mẹ wẹ ya?

Aliho Tẹwẹ tindo Kọdetọn Dagbe?

Matin ayihaawe dile hiẹ na ko yọnẹn do, aihọn egbezangbe tọn nọ zé alemọyi-mẹdetiti tọn lẹ po pekọ mẹdetiti tọn po daga. “Nukunkẹn wẹ agbasaliho,” wẹ nukunpenugotọ akuẹ-zinzan tọn de dona klasi wehọmẹvi he to na fó wehọmẹ daho yetọn to Etats-Unis. “Hiẹ sọgan yin nukunkẹnnọ ṣogan bo tindo numọtolanmẹ dagbe dogbọn dewe dali.” Ṣigba nutindo agbasa tọn lẹ yinyanwle ma nọ planmẹ jẹ kọdetọn dagbe kọn gba. Na nugbo tọn, nutindo agbasa tọn lẹ bibẹ́pli, yin dopo to nuhahun he klo hugan lẹ to gbẹzán whẹ̀ndo tọn mẹ na e nọ biọ aliho kọndopọ gbẹtọvi lẹ tọn mẹ bo nọ yí whenu po akuẹ po sọn gbẹtọ lẹ si. Jẹagọdo ehe, lẹnnupọn do lehe howhinwhẹ́n awe poun Biblu tọn lẹ gọalọna mí nado mọ nuhe yin titengbe na ayajẹ.

“E pọnte nado dù omá po mẹhe hiẹ yiwanna lẹ po hugan nado dù olàn he yọnhugan to fie wángbẹna tin te.”

“E pọ́nte nado dù akla húhú po jijọho ayihamẹ tọn po hugan nado tindo núdudu he dojò to owhé he gọ́na tukla de mẹ.”

Howhinwhẹn lẹ 15:17; 17:1, “Today’s English Version.”

Yé tindo huhlọn, kavi e ma yin mọwẹ ya? Saa lẹnnupọn poun dogbọn lehe aihọn na nọ eyin whẹ̀ndo lẹpo hodo nuyido otẹn tintan mẹ ehelẹ! Biblu wleawuna anademẹ họakuẹ do lehe hagbẹ́ whẹ̀ndo tọn lẹ dona yinuwa hẹ ode awetọ yetọn gbọn. Lẹnnupọn do anademẹ vude he e na lẹ ji.

Asu Lẹ: ‘Mì nọ yiwanna asi mìtọn lẹ di agbasa mìtọn titi.’—Efesunu lẹ 5:28-30.

E bọawu, ṣigba yọn-na-yizan taun! Biblu sọ deanana asu de nado ‘wleyẹyina asi etọn ga.’ (1 Pita 3:7) E na nọ wà ehe gbọn ayidonugo vonọtaun nina ẹn dali, gọna yẹyiwlenamẹ, yèdọ nukunnumọjẹnumẹ, po jide vivomẹ po. E sọ nọ yí linlẹn etọn lẹ di nuhọakuẹ bosọ nọ dotoai hlan ẹn. (Yijlẹdo Gẹnẹsisi 21:12 go.) Be hiẹ ma yigbe dọ whẹ̀ndo depope na mọaleyi eyin asu lọ nọ yinuwà hẹ asi etọn po mẹtọnhopọn po, dile ewọ lọsu na jlo nado yin nuyiwà hẹ do ya?—Matiu 7:12.

Asi Lẹ: “Mì tindo osi he siso na asu [mìtọn].”—Efesunu lẹ 5:33, NW.

Asi de nọ yidogọ na ayajẹ whẹ̀ndo tọn gbọn alọgọna asu etọn nado hẹn azọ́ngbàn sinsinyẹn etọn lẹ dì dali. Ehe wẹ yin nuhe yin nukundo, to whenuena e yindọ Jiwheyẹwhe wleawu asi tọn nado yin “alọgọtọ de he jẹ nẹẹ.” (Gẹnẹsisi 2:18) Be hiẹ sọgan yọn pinpẹn dona hlan gbẹzán whẹ̀ndo tọn to whenuena asi de nọ do osi hia na asu etọn gbọn godonọna dide etọn lẹ po gbèkọndopọ po é po nado jẹ yanwle whẹ̀ndo tọn lẹ kọ̀n dali ya?

Alọwlemẹ Lẹ: “Asu lẹ po asi lẹ po dona yin nugbonọ hlan ode awetọ yetọn.”—Heblu lẹ 13:4, TEV.

To whenuena yé wamọ, na jide tọn gbẹzán whẹ̀ndo tọn na mọaleyi. Ayọdide nọ saba gbà whẹ̀ndo kíja. (Howhinwhẹn lẹ 6:27-29, 32) Enẹwutu, po nuyọnẹn po, Biblu na ayinamẹ dọmọ: “Tindo ayajẹ po asi towe po bo mọ homẹhunhun po awhlivu he hiẹ wlealọhẹ po . . . Naegbọn hiẹ nado yí owanyi towe jona yọnnu devo?”—Howhinwhẹn lẹ 5:18-20, TEV.

Mẹjitọ Lẹ: “Plọn [ovi towe lẹ] do aliho he [yé] na gbọn ji.”—Howhinwhẹn lẹ 22:6.

To whenuena mẹjitọ lẹ na whenu po ayidonugo po ovi lẹ, po jide po gbẹ̀zan whẹ̀ndo tọn na pọnte. Nalete, Biblu dotuhomẹna mẹjitọ lẹ nado plọn ovi yetọn lẹ nunọwhinusẹ́n jijlọ lẹ ‘to whenuena yé sinai to owhé yetọn gbè podọ to whenuena yé to zọ̀nlinzin to aliji podọ to whenuena yé mlọnai podọ to whenuena yé fọ́ntite.’ (Deutelonomi 11:19) Biblu sọ dọ ga dọmọ mẹjitọ lẹ dona dohia dọ yé yiwanna ovi yetọn lẹ gbọn mẹplọnlọ dido yé go dali.—Efesunu lẹ 6:4.

Ovi Lẹ: “Mì ovi emi, mì setonuna mẹjitọ mìtọn lẹ to Oklunọ mẹ.”—Efesunu lẹ 6:1.

Nugbo, to aihọn he matindo osẹ́n ehe mẹ, e ma nọ saba bọawu nado setonuna mẹjitọ towe lẹ gba. Ṣogan, be hiẹ ma yigbèna dọ e yin nuhe sọgbe hẹ nuyọnẹn nado wà nuhe Dowatọ whẹ̀ndo tọn dọna mí ya? Ewọ yọn nuhe yọn hugan nado hẹn gbẹ̀zan whẹ̀ndo mítọn tọn tindo ayajẹ dogọ. Enẹwutu dovivẹnu vẹkuvẹku nado setonuna mẹjitọ towe lẹ. Tindo nujikudo nado dapana whlepọn susu aihọn tọn lẹ nado wà nuhe ylan.—Howhinwhẹn lẹ 1:10-19.

Jẹ oba he mẹ hagbẹ́ whẹ̀ndo tọn dopodopo yí ayinamẹ Biblu tọn do yizan mẹ lẹ, gbẹ̀zan whẹ̀ndo tọn na mọalèyi. E ma yindọ whẹ̀ndo na dùvivi gbẹzan dagbe de tọn todin kẹdẹ wẹ gba ṣigba e na tindo todido sọgodo jiawu de tọn to aihọn yọyọ he Jiwheyẹwhe dopagbe etọn mẹ. (2 Pita 3:13; Osọhia 21:3, 4) Enẹwutu hẹn ẹn zun nuyiwa whẹ̀ndo tọn de nado nọ plọn Biblu dopọ! Livi susu whẹ̀ndo tọn lẹ lẹdo aihọn pé ko mọ anademẹ he yin awuwlena to owe yẹdide whànpẹnọ Hiẹ Sọgan Nọgbẹ̀ Kakadoi to Paladisi mẹ to Aigba Ji tọn mẹ nado yin alèmọyinu nujọnu tọn de.

Adavo eyin didohia to alọpa devo mẹ, Owe wiwe he yin didè lẹ wá sọn Biblu Gungbe tọn mẹ.