Weta Atọ́n
Mẹdekannu He Sinsẹ̀ntọ Jehovah Tọn lẹ Nọ Duvivi Etọn
1, 2. (a) Mẹdekannujẹ nankọ wẹ Jiwheyẹwhe na asu po asi po tintan? (b) Donu osẹ́n delẹ he deanana nuwiwa Adam po Evi po tọn go.
TO WHENUENA Jehovah dá sunnu po yọnnu tintan po, yé duvivi mẹdekannujẹ he hugan depope he gbẹtọvi lẹ tindo to egbehe tọn. Yé nọ nọ̀ Paladisi heyin Jipa whanpẹnọ Edẹni tọn mẹ. Azọ̀n depope ma glọnalina yé nado duvivi ogbẹ̀ tọn, na yé tindo ayiha po agbasa pipé lẹ po. Okú ma to tenọpọn yé, dile e te do na mẹlẹpo sọn whenẹnu gbọ́n. Mọdopolọ, yé ma yin nudida he yè nọ dó yìgọ-yìgọ na de gba. Ṣigba yé tindo nunina jiawu mẹdekannu tọn, nugopipe lọ nado nọ basi nudide yetọn titi lẹ tọn. Ṣigba, nado sọgan duvivi mẹdekannu jiawu mọnkọtọn tọn zọnmii, yé dona setonuna osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ.
2 Di apajlẹ, yí sọwhiwhe do lẹnnupọndo osẹ́n jọwamọ tọn he Jiwheyẹwhe ko wleawuna lẹ ji. E họnwun dọ, osẹ́n ehelẹ mayin todohukanji gblẹlẹ heyin kinkàn do fide gba, ṣigba Adam po Evi po yin didá to aliho de mẹ bọ e yin jọwamọnu nado setonuna yé. Huvẹ nọ dohia yé dọ ojlẹ ko wá nado dùnú; nugbla nọ dohia dọ ojlẹ ko sọ nado nùsin; họyìyì owhè tọn, nọ dohia dọ ojlẹ ko wá nado damlọn. Jehovah sọ deazọ́nna yé nado wà. Azọ́ndenamẹ lọ, na taun tọn yin osẹ́n de, na e na deanana nuyiwa yetọn lẹ. Yé dona jivi, bo dugán do nudida gbẹ̀te he to aigba ji lẹpo ji, bo nasọ dlẹnkanna Paladisi lọ gbọn aigba lọ pete ji. (Gẹnẹsisi 1:28; 2:15) Lehe ehe yin osẹ́n homẹdagbe tọn, he nọ hẹn ale wá de do sọ! E na yé azọ́n pekọhẹnwanamẹ tọn, he na hẹn yé penugo nado yí huhlọn nulẹnpọn tọn yetọn zan to gigọ́mẹ, to aliho yọn-na-yizan lẹ mẹ. Mọdopolọ, yé tin to yedekannu nado basi nudide lẹ gando lehe yé na penukundo azọ́ndenamẹ yetọn go do. Etẹwẹ mẹde sọgan sọ donukun hú ehelẹ?
3. Nawẹ Adam po Evi po sọgan ko plọn nado yí mẹdekannu he yé tindo zan po nuyọnẹn po nado basi nudide lẹ gbọn?
3 Na nugbo tọn, to whenuena Adam po Evi po yin dotẹnmẹna nado basi nudide lẹ, ehe ma zẹẹmẹdo dọ nudide depope he yé basi na tindo kọdetọn dagbe gba. Osẹ́n po nunọwhinnusẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ po wẹ dona deanana mẹdekannu he yé tindo nado basi nudide lẹ. Nawẹ yé sọgan yọ́n osẹ́n lọ lẹ gbọn? Gbọn todidoai na Mẹdatọ yetọn po ayidido azọ́n etọn lẹ go po dali. Jiwheyẹwhe na nuyọnẹn Adam po Evi po nado sọgan yí nuhe yé plọn lẹ zan. To whenuena e yindọ pipé mẹ wẹ yé yin didá do, ayilinlẹn jọwamọ tọn yetọn na yin nado do jẹhẹnu Jiwheyẹwhe tọn lẹ hia to nudide lẹ whenu. Na nugbo tọn, yé na jlo nado wàmọ po sọwhiwhe po, eyin yé yọ́n pinpẹn nuhe Jiwheyẹwhe ko wà na yé lẹ tọn bosọ jlo nado hẹn homẹ etọn hùn.—Gẹnẹsisi 1:26, 27; Johanu 8:29.
4. (a) Be gbedide he gbẹna Adam po Evi po ma nado dù sinsẹ́n atin dopo poun tọn de mẹdekannujẹ yetọn sẹ wẹ ya? (b) Naegbọn ehe do yin nubiọtomẹsi he sọgbe de?
4 To whelọnu lo, po gbesisọ po, Jiwheyẹwhe basi nudide nado tẹ́n mẹdezejo yetọn hlan ẹn pọ́n taidi Ogbẹ̀-Namẹtọ lọ podọ ojlo yetọn nado gbọṣi dogbó mẹdekannu heyin nina yé tọn mẹ. Jehovah degbena Adam dọmọ: “Atin he tin to jipa mẹ lẹpo hiẹ sọgan yí ojlo do dù sọn e mẹ. Ṣigba sọn atin yinyọ́n dagbe po oylan po lọ tọn mẹ hiẹ ma na dù: gbeegbe hiẹ dù enẹtọn mẹ hiẹ na kú dandan.” (Gẹnẹsisi 2:16, 17) To whenuena Evi lọsu yin didá, osẹ́n ehe yin didọ na ẹn. (Gẹnẹsisi 3:2, 3) Be alọhẹndotenamẹ ehe de mẹdekannujẹ yetọn sẹ wẹ ya? Paali. Eyin yé ma tlẹ dù atin-sinsẹ́n dopo enẹ, yé tindo núdùdù awuvivinamẹ tọn voovo susugege nado dù. (Gẹnẹsisi 2:8, 9) Onú lọ poun wẹ yindọ, e jẹ dọ yé ni yọnẹn dọ Jiwheyẹwhe wẹ dá aigba. Enẹwutu ewọ tindo jlọjẹ nado dosẹ́n he sọgbehẹ lẹndai etọn bo nasọ hẹn ale wá na gbẹtọvi lẹ.—Psalm 24:1, 10.
5. (a) Nawẹ Adam po Evi po hẹn mẹdekannu gigonọ he yé tindo lọ bu gbọn? (b) Etẹwẹ yitẹn to mẹdekannujẹ he Adam po Evi po ko duvivi etọn si, podọ nawẹ e gando mí go gbọn?
5 Ṣigba etẹwẹ jọ? Angẹli he yanwle ṣejannabi tọn whàn de, ṣì mẹdekannu etọn zan bo lẹzun Satani, ehe zẹẹmẹdo “Agọjẹdomẹtọ.” E klọ Evi, bo dopagbe nuhe jẹagọdo ojlo Jiwheyẹwhe tọn na ẹn. (Gẹnẹsisi 3:4, 5) Adam kọnawudopọ hẹ Evi to osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn gbigbà mẹ. Na yé ze nuhe mayin yetọn wutu, yé hẹn mẹdekannujẹ gigonọ yetọn bu. Ylando wá dugán do yé ji, podọ kẹdẹdi avase Jiwheyẹwhe tọn, okú bọdego to godo mẹ. Ylando wẹ yin ogú he yé jo dai na ovivi yetọn lẹ—he nọ sọawuhia to ojlo jọwamọ tintindo na ylanwiwa mẹ. Ylando sọ hẹn madogán lẹ wá he nọ dekọtọn do azọ̀n, yọnhopipo, po okú po mẹ. Nuyiwadomẹji Satani tọn ko hẹn ayilinlẹn nado waylando sinyẹn deji, bo hẹn whenuho gbẹtọ tọn gọ́ na linlin wangbẹnamẹ, sẹ́nhẹngba, kọgbidinamẹ, po awhàn he ko hù gbẹtọ livi susu lẹ sudo tọn po. Lehe ehe gbọnvona mẹdekannu he Jiwheyẹwhe na gbẹtọvi lẹ to bẹjẹeji do sọ!—Deutelonomi 32:4, 5; Job 14:1, 2; Lomunu lẹ 5:12; Osọhia 12:9.
Fie Mẹdekannujẹ Sọgan Yin Mimọ Te
6. (a) Fie wẹ mẹdekannujẹ nujọnu tọn sọgan yin mimọ te? (b) Mẹdekannujẹ nankọ go wẹ Jesu dọho gando?
6 To pọndohlan mẹ na ninọmẹ ylankan he tin to aimẹ to filẹpo to egbehe, e ma paṣamẹ dọ gbẹtọ lẹ nọ dín mẹdekannujẹ he pọnte hugan. Ṣigba fie wẹ mẹdekannujẹ nujọnu tọn sọgan yin mimọ te? Jesu dọmọ: “Eyin mìwlẹ nọte to ohó ṣie mẹ, whenẹnu mìwlẹ yin nuplọntọ ṣie nugbo; mìwlẹ nasọ yọ́n nugbo, nugbo lọ nasọ hẹn mì jẹ mẹdekannu.” (Johanu 8:31, 32) Mẹdekannu ehe gbọnvona dehe gbẹtọ lẹ nọ dín to whenuena yé nọ gbẹ́ gandutọ kavi wunmẹ gandudu tọn de dai bo nọ kẹalọyi devo. Kakatimọ, mẹdekannujẹ ehe wẹ nọ didẹ̀ nuhahun gbẹtọvi lẹ tọn. Nuhe hodọ Jesu te taun lọ wẹ mẹdekannujẹ he nọ hẹnmẹ vò sọn kanlinmọgbenu ylando tọn si. (Johanu 8:24, 34-36) Enẹwutu, eyin mẹde lẹzun devi nugbonọ Jesu Klisti tọn, e nọ doayi diọdo ayidego tọn de go to gbẹzan ede tọn mẹ, yèdọ mẹdekannujẹ de!
7. (a) Linlẹn tẹmẹ wẹ mí sọgan jẹ mẹdekannu sọn ylan si te todin? (b) Etẹwẹ mí dona wà nado tindo mẹdekannujẹ mọnkọtọn?
7 Ehe ma zẹẹmẹdo dọ ojlo sinsinyẹn jọwamọ tọn nado waylan ma nọ yinuwado Klistiani nugbo lẹ ji to egbehe gba. To whenuena e yindọ yé dugu ylando tọn wẹ, yé gbẹsọ nọ diahi hẹ ẹ. (Lomunu lẹ 7:21-25) Ṣigba, eyin mẹde nọ nọgbẹ̀ sọgbehẹ nuplọnmẹ Jesu tọn lẹ nugbo, e ma nasọ yin kanlinmọ na ylando ba. Ylando ma nasọ yin aṣẹpanamẹtọ de he na nọ deanana nuwiwa etọn lẹ, bọ ewọ na nọ setonuna ẹn mlẹnmlẹn ba. E ma na yin wiwle do omọ̀ gbẹzan he ma tindo lẹndai tọn de mẹ, he na nọ hẹn ẹn nado tindo ayihadawhẹnamẹnu heyin tuklado de. E na duvivi ayihadawhẹnamẹnu wiwe de tọn to Jiwheyẹwhe nukọn, na ylando he e ko wà wayi lẹ ko yin jijona to dodonu yise etọn to avọ́sinsan Klisti tọn mẹ wutu. Ojlo ylanwiwa tọn sọgan fọndote whladopo dogọ, ṣigba eyin e gbẹ́ nado yinuwado yé ji na e flin nuplọnmẹ madoblọ Klisti tọn lẹ wutu, e na dohia dọ ylando masọ duklunọ do emi ji ba.—Lomunu lẹ 6:12-17.
8. (a) Mẹdekannujẹ tẹwẹ sinsẹ̀n nugbo Klistiani tọn na mí? (b) Etẹwẹ dona yin walọyizan mítọn hlan togán lẹ?
8 Lẹnnupọn do mẹdekannujẹ he mí nọ duvivi etọn taidi Klistiani lẹ ji. Mí ko yin hinhẹn jẹ mẹdekannu sọn nugandomẹgo nuplọnmẹ lalo tọn lẹ mẹ, yèdọ sọn otangblo lẹ mẹ podọ sọn kanlinmọgbenu ylando tọn mẹ. Nugbo jiawu gando ninọmẹ oṣiọ lẹ tọn po fọnsọnku po go, ko hẹn mí vò sọn budidi na oṣiọ lẹ mẹ. Yinyọnẹn dọ Ahọluduta dodowiwa tọn Jiwheyẹwhe tọn na diọtẹnna gandudu gbẹtọ mapenọ lẹ tọn to madẹnmẹ nọ hẹn mí vò sọn todido matindo mẹ. (Daniẹli 2:44; Matiu 6:10) Etomọṣo, mẹdekannujẹ mọnkọtọn ma dona hẹn mí nado sinyẹnta na aṣẹpipa togán lẹ tọn kavi na osẹ́n yetọn lẹ gba.—Titu 3:1, 2; 1 Pita 2:16, 17.
9. (a) Nawẹ Jehovah nọ gbọn owanyi dali gọalọna mí nado duvivi mẹdekannujẹ he gbẹtọvi lẹ tindo todin lọ tọn ganji gbọn? (b) Nawẹ mí sọgan basi nudide nuyọnẹn tọn lẹ gbọn?
9 Jehovah ma nọ jo mí do nado basi nudide lehe mí na zan gbẹzan mítọn do tọn gbọn avìdidla dali gba. E yọ́n lehe mí yin didá do, nuhe nọ hẹn pekọ nujọnu tọn wá, podọ nuhe na hẹn alemọyi kakadoi wá na mí. E yọ́n linlẹn po walọyizan he sọgan hẹn haṣinṣan mítọn hẹ Ewọ po gbẹtọ hatọ lẹ po tọn gble, vlavo dehe tlẹ sọgan glọnalinamẹ nado biọ aihọn yọyọ mẹ. Jehovah gbọn owanyi dali dọ onú ehe lẹpo na mí gbọn Biblu po titobasinanu yinukundomọ etọn po yiyizan dali. (Malku 13:10; Galatianu lẹ 5:19-23; 1 Timoti 1:12, 13) Todin e pò to mí si nado yí mẹdekannujẹ he Jiwheyẹwhe nọ namẹ lọ zan nado basi nudide he jlo mí. To vogbingbọnmẹ na Adam, eyin mí setonuna nuhe Biblu dọ na mí lẹ, mí na penugo nado basi nudide he sọgbe lẹ. Mí na dohia dọ haṣinṣan dagbe de tintindo hẹ Jehovah wẹ yin ojlo titengbe mítọn to gbẹ̀mẹ.
Mẹdekannujẹ He Gbọnvo de Jijlo
10. Mẹdekannu alọpa tẹwẹ mẹhe yin Kunnudetọ Jehovah tọn delẹ nọ tindo ojlona?
10 To whedelẹnu jọja Kunnudetọ Jehovah tọn delẹ—gọna mẹhomẹ delẹ ga—sọgan mọtolanmẹ dọ yé tindo nuhudo mẹdekannujẹ alọpa devo tọn. Aihọn sọgan to sisẹ́ to nukun yetọn mẹ, podọ lehe yé lẹnnupọn do e ji sù sọ, mọwẹ ojlo yetọn na walọ ylankan he gbayipe to aihọn mẹ egbehe lẹ na sinyẹn do sọ niyẹn. To tintan whenu, yé sọgan nọ ma tindo linlẹn nado nù amasin adínọ, nù ahàn zẹjlẹgo, kavi lọga. Ṣigba yé nọ jẹ gbẹdohẹ mẹhe mayin Klistiani nugbo lẹ ji, bo nọ jlo nado yin alọkẹyi gbọn omẹ ehelẹ dali. Yé tlẹ sọgan jẹ apajlẹ hodidọ po walọyizan yetọn tọn po hodo ji.—3 Johanu 11.
11. Mẹnu lẹ wẹ nọ doyẹklọmẹ nado waylando to whedelẹnu?
11 To whedelẹnu mẹhe ylọ yede dọ sinsẹ̀ntọ Jehovah tọn delẹ nọ doyẹklọmẹ nado waylando. Enẹ jọ do Klistiani fliflimẹ tọn delẹ go, podọ onú dopolọ sọgan jọ to egbehe ga. Omẹ mọnkọtọn lẹ nọ saba wà nuhe yé lẹndọ e na hẹn awuvivi wá na yé, ṣigba he gbà osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ. Yé nọ dotuhomẹna mẹdevo lẹ nado “dugbẹ.” Yé ‘nọ dopagbe mẹdekannujẹ tọn, to whenuena yé lọsu yin afanumẹ ylando tọn.’—2 Pita 2:19.
12. Kọdetọn awubla tọn tẹlẹ wẹ walọ he jẹagọdo osẹ́n po nunọwhinnusẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ po nọ hẹnwa?
12 Kọdetọn nuhe aihọn nọ ylọdọ mẹdekannujẹ tọn nọ saba yin awugble, na e zẹẹmẹdo tolivivẹ na osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ. Di apajlẹ, zanhẹmẹ he jẹagọdo osẹ́n sọgan dekọtọn do awubla sinsinyẹn mẹ, azọ̀n, okú, gàhò-mimọ, podọ vlavo gbakija whẹndo tọn. (1 Kọlintinu lẹ 6:18; 1 Tẹsalonikanu lẹ 4:3-8) Amasin adínọ ṣiṣizan nọ hẹn fifiẹ, ogbè gbigbà, nukunzọ̀n, oyì, gbọ̀hlihẹ, nuylankan-mimọ, po okú po wá. Mẹhe nọ zan amasin adínọ lẹ nọ peve do e mẹ, he sọgan dekọtọn do sẹ́nhẹngba mẹ nado sọgan zindonukọn to walọyizan lọ mẹ. Suhugan kọdetọn ylankan lọ tọn lẹ nọ wá sọn ahàn sinsinyẹn ṣiṣizan mẹ ga. (Howhinwhẹn lẹ 23:29-35) Mẹhe nọ tindo mahẹ to walọyizan mọnkọtọn lẹ mẹ sọgan nọ lẹndọ yé tindo mẹdekannujẹ, ṣigba yé nọ wá yọnẹn to godo mẹ dọ kanlinmọ ylando tọn wẹ yé yin. Lehe ylando yin ogán ylankan de do sọ! Nulinlẹnpọn do whẹho lọ ji todin sọgan gọalọ nado whlá mí sọn kọdetọn mọnkọtọn mẹ.—Galatianu lẹ 6:7, 8.
Fie Nuhahun lẹ Bẹsọn
13. (a) Nawẹ ojlo he nọ planmẹ biọ nuhahun lẹ mẹ nọ saba fọndote gbọn? (b) Nado mọnukunnujẹ nuhe “ogbẹ́ ylankan” yin mẹ, pọndohlan mẹnu tọn wẹ mí dona tindo? (c) Dile a to gblọndo na hlan kanbiọ he tin to hukan 13tọ mẹ lẹ, zinnudo pọndohlan Jehovah tọn ji.
13 Lẹnnupọn do fie nuhahun lẹ nọ saba bẹjẹeji sọn ji. Biblu basi zẹẹmẹ dọmọ: “Omẹ dopodopo wẹ yè whlepọn, whenuena yè gbọn wantuntun etọn titi dali dọ̀n ẹn yì, bọ yè sọ doyẹklọ ẹ. Whenẹnu, wantuntun, whenuena e mọhò, e ji ylando: podọ ylando, whenuena yè basi i pó, e ji okú.” (Jakobu 1:14, 15) Nawẹ ojlo lọ nọ fọndote gbọn? Nuhe to ayiha mẹ biọ lẹ wẹ nọ fọ́n ẹn dote. E nọ saba yin kọdetọn gbẹdido hẹ mẹhe ma nọ yí nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn do yizan mẹ lẹ tọn. Na nugbo tọn, mímẹpo wẹ yọnẹn dọ mí dona dapana “ogbẹ́ ylankan.” (1 Kọlintinu lẹ 15:33) Ṣigba gbẹdido tẹlẹ wẹ ylan? Nawẹ Jehovah nọ pọ́n whẹho lọ lẹ hlan gbọn? Nulinlẹnpọn do kanbiọ he bọdego lẹ ji po wefọ heyin dide lẹ hihia po dona gọalọna mí nado wá tadona he sọgbe kọ̀n.
Be mẹhe nọ yin yẹyidogona lẹpo wẹ mí sọgan dogbẹ́ hẹ ya? (Gẹnẹsisi 34:1, 2, 18, 19)
Be hodọdopọ, kavi aslan-yinyin yetọn lẹ, nọ dohia dọ mí sọgan yin họntọn vivẹ́ yetọn ya? (Efesunu lẹ 5:3, 4)
Etẹwẹ na yin numọtolanmẹ Jehovah tọn eyin mẹhe gbẹwanna ẹn lẹ wẹ yin họntọn vivẹ́ mítọn? (2 Otannugbo lẹ 19:1, 2)
Dile etlẹ yindọ mí sọgan nọ wazọ́n kavi yì wehọmẹ hẹ mẹhe ma tin to sinsẹ̀n dopolọ mẹ hẹ mí lẹ, naegbọn mí dona nọ họ́ míde tlala? (1 Pita 4:3, 4)
Televiziọn po sinimọto lẹ po pinpọ́n, Internet yiyizan, owe, linlinnamẹwe, po linlinwe lẹ po hihia yin aliho delẹ he mẹ mí nọ dogbẹ́ hẹ mẹdevo lẹ te. Nuhe wá sọn asisa mọnkọtọn lẹ mẹ tẹlẹ wẹ mí dona họ́ míde sọta? (Howhinwhẹn lẹ 3:31; Isaia 8:19; Efesunu lẹ 4:17-19)
Etẹwẹ ogbẹ́ he mí to didó lẹ nọ dohia Jehovah gando gbẹtọ wunmẹ he mí yin go? (Psalm 26:1, 4, 5; 97:10)
14 Mí ko tin to bẹbẹnu aihọn yọyọ Jiwheyẹwhe tọn. Gbọn gandudu Ahọluduta olọn mẹ tọn Jiwheyẹwhe tọn dali, gbẹtọvi lẹ na vò sọn nuyiwadomẹji Satani tọn po titonu ylankan etọn pete po tọn mẹ. Nuyiwadomẹji ylando tọn lẹpo na yin didesẹ vudevude na gbẹtọvi tonusetọ lẹ, he na dekọtọn do pipé ayiha po agbasa po tọn mẹ, bọ mí nado penugo nado duvivi ogbẹ̀ madopodo tọn to Paladisi mẹ. Mẹdekannujẹ he tin to kọndopọ mẹ mlẹnmlẹn hẹ ‘gbigbọ Jehovah tọn’ na yin vivi etọn dù gbọn nudida lẹpo dali to godo mẹ. (2 Kọlintinu lẹ 3:17) Be e na sọgbehẹ lẹnpọn dagbe nado hẹn onú mọnkọtọn lẹpo bu, na nukun pẹvi yiyido pọ́n ayinamẹ Ohó Jiwheyẹwhe tọn todin wutu wẹ ya? Gbọn mẹdekannujẹ Klistiani tọn mítọn yiyizan po nuyọnẹn po to egbehe dali, mì gbọ mímẹpo ni dohia hezeheze dọ nuhe mí jlo na taun tọn wẹ “mẹdekannujẹ he do gigo ovi Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn.”—Lomunu lẹ 8:21.
Hodọdopọ Dogbapọn Tọn
• Mẹdekannu tẹwẹ asu po asi po tintan lọ duvivi etọn? Nawẹ enẹ sọgan yin yiyijlẹdo nuhe gbẹtọvi lẹ to vivi etọn dù to egbehe go gbọn?
• Mẹdekannujẹ tẹwẹ Klistiani nugbo lẹ tindo? Nawẹ ehe gbọnvona nuhe aihọn ylọdọ mẹdekannujẹ gbọn?
• Naegbọn e do yin nujọnu sọmọ nado dapana ogbẹ́ ylankan lẹ? To vogbingbọnmẹ na Adam, nudide mẹnu tọn na nuhe dù oylan wẹ mí dona kẹalọyi?
14. Mẹdekannujẹ gigonọ tẹwẹ to nukọn ja na mẹhe yí ayinamẹ Ohó Jiwheyẹwhe tọn do yizan mẹ todin lẹ?
[Yẹdide to weda 46]
Ohó Jiwheyẹwhe tọn namẹ avase dọmọ: “Yè klọ mì blo: ogbẹ́ ylankan nọ hẹn walọ dagbe gble”