‘Ofligọ de to Diọdo mẹ Na Mẹsusu

TO 31 MARS 1970, agahun de yin hihoyí sẹpọ Osó Fuji tọn to Japon. Hagbẹ ṣinẹnẹ pipli heyin yinyọnẹn taidi Ada Awhanfuntọ Japon (Red Army Faction) tọn yí hugan ahisinọ 120 po hagbẹ awhanfuntọ lẹ po taidi kanlinmọ lẹ bo biọ gbejizọnlin jijọho tọn sọyì Agewaji Corée tọn.

To whenuena agahun lọ jẹte to Seoul, République Corée tọn, mẹhe bọdo nukunmọnu whẹho ohundido tọn lẹ (vice-ministre des transports) go to Japon Shinjiro Yamamura zé ede jó nado zé ogbẹ̀ ede tọn do owù mẹ do ota kanlinmọ lọ lẹ tọn mẹ. Na gbeyiyi nado kẹalọyi i taidi jide de na gingan yetọn, mẹwletọ po huhlọn po lọ lẹ tún kanlinmọ lọ lẹpo dote gbọnvona mẹhe nọ wàzọ́n to agahun mẹ lẹ. Enẹgodo yé basi gbejizọnlin sọyi Pyong-yang, fie yé jogbe na gandudu Agewaji Corée tọn lẹ te. Enẹgodo Mẹdaho Yamamura po jọmẹhún kuntọ lọ po lẹkọyi Japon ma yin awugblena.

To whẹho ehe mẹ, omẹ dopo yinuwa taidi diọdo de na ogbẹ̀ kanlinmọ 120 tọn. Ehe sọgan gọalọna mí nado mọ lehe dawe dopo sọgan zé ogbẹ̀ ede tọn jó taidi ofligọ de to diọdo mẹ na mẹsusu do. Ṣigba nado mọnukunnujẹ sinsẹ̀n-nuplọnmẹ Biblu tọn mẹ gando ofligọ lọ go, mí dona gbadopọnna hogo ehe ganji.

Na onu dopo, mí dona doafọna bẹjẹeji ylando tọn. “Le ylando gbọn omẹ dopo de biọ aihọn mẹ, podọ okú gbọn ylando dali; mọwẹ gbẹtọ lẹpo kú do, na omẹ popo wẹ wàylan wutu,” wẹ Biblu basi zẹẹmẹ etọn. (Lomunu lẹ 5:12) Nawẹ enẹ sọawuhia gbọn? Dawe lọ he yin nùdego to finẹ wẹ yin Adam, yedọ gbẹtọvi tintan he yin didá. Hiẹ sọgan hia kandai whenuho tọn heyin dida etọn po nuhe dekọtọn do mapenọ-yinyin etọn po mẹ sọn nujinọtedo Jiwheyẹwhe tọn mẹ. Ehe yin didetọn to weta atọ̀n tintan owe Gẹnẹsisi tọn lẹ mẹ.

Kandai enẹ dohia dọ mẹwhantọ de tin to godona nuyiwa lọ to whenuena Adam wàylando to tintan whenu. Nado hẹn pekọ wá na huhlọn yiyizan etọn, mẹwhantọ enẹ din nado dugan do Adam po ovi depope he ewọ sọgan tindo po ji. Mẹwhantọ lọ wẹ Satani Lẹgba. E sọ nọ yin yiylọ dọ “odàn hoho lọ” na e yí odan de zan nado deanana Adam biọ ylando mẹ wutu. (Osọhia 12:9) Dile etlẹ yindọ Mẹdatọ owanyinanọ gbẹtọvi lẹ tọn ko dọna Adam nado tindo osi na jlọjẹ etọn nado basi dide nuhe yọn po nuhe ylan po tọn, odàn lọ klọ asi Adam tọn, yedọ Evi, nado vẹtoli na Jiwheyẹwhe. Enẹgodo ewọ dọn asu etọn nado vẹtoli ga. Gbọn afọdide enẹ dali, Adam lá mẹdekannujẹ sọn Jiwheyẹwhe de, bo yí ojlo do lẹzun ylandonọ, bo sọgan dlẹnkan alọpa gbẹninọ enẹ tọn hlan ovi etọn lẹ.

Mí gbẹsọ po to oya kọdetọn lọ lẹ tọn ji. Gbọnna? Eyọn, Mẹdatọ lọ ko na gbedide gbọn whẹdida jijlọ dali dọ eyin Adam po Evi po yí ojlo do dè tolivivẹ, kọdetọn lọ na yin okú. Enẹwutu, gbọn ylanwiwa dali, Adam sa gbẹtọvi lẹpo hlan kanlinmọ ylando po okú po tọn.—Gẹnẹsisi 2:17; 3:1-7.

Nawẹ gbẹtọvi lẹ sọgan yin fifligọ sọn ninọmẹ ylando enẹ tọn mẹ gbọn? Jesu Klisti wá aigba ji “nado yí ogbẹ̀ etọn do basi ofligọ na omẹ susu,” podọ ehe hùn aliho lọ dote nado fli gbẹtọvi lẹ gọ.—Matiu 20:28.

Nuṣinyọndo po Túntúndote Po

Biblu dohia dọ aliho gbẹtọvi lẹ fifligọ tọn bẹ afọdide awe hẹn: (1) hihọ̀ gọwa po (2) túntúndote po. Gando hogbe Glẹki tọn lọ (lyʹtron) heyin vọdiọ basina do ogbè devo mẹ di “ofligọ,” weyọnẹntọ Biblu tọn Albert Barnes wlan dọmọ: “Hogbe lọ ofligọ na paa tọn zẹẹmẹdo akuẹ de heyin súsú na ofligọ kanlinmọ lẹ tọn. To awhan whenu, to whenuena gantọ lẹ yin wiwle gbọn kẹntọ de dali akuẹ he nọ yin bibiọ na túntúndote yetọn nọ yin yiylọ dọ ofligọ de; enẹ wẹ yin, aliho lọ gbọn ehe dali yé nọ yin nina mẹdekannujẹ. Enẹwutu nudepope he tún mẹde dote sọn ninọmẹ yasanamẹ, kavi yajiji, kavi ylando tọn mẹ, nọ yin yiylọ dọ ofligọ de.”

Mọwẹ, “nudepope he tún mẹdepope dote” sọgan yin alọdlẹndo taidi lyʹtron. Enẹwutu hogbe Glẹki tọn he zinnnudo nuyiwa kavi aliho túntúndote tọn ji.a

Apọsteli Paulu yí hogbe he gando e go lọ an·tiʹly·tron zan nado zinnudo nuhọkuẹ-yinyin akuẹ he yin nina lọ tọn taidi ofligọ lọ. To 1 Timoti 2:6 mẹ, e wlan dọ “[Jesu] yí ede do fli omẹ popo.” To whenuena e to zẹẹmẹ basi do ehe ji, Greek and English Lexicon to the New Testament Parkhurst tọn dọmọ: “Po gbesisọ po e nọte na akuẹ de gbọn ehe dali kanlinmọ lẹ nọ yin fifligọ sọn kẹntọ lẹ si te; podọ diọdo alọpa enẹ to ehe mẹ ogbẹ̀ mẹde tọn nọ yin fifligọ te gbọn ogbẹ̀ mẹdevo tọn dali.” Nuhe yin nuzindeji tofi wẹ yin ninọmẹ zẹnsisọ kavi kọdetọn dagbenọ yinyin ofligọ-kuẹ lọ tọn he yin súsú nado hẹn jlẹgan whẹdida tọn tin to jlẹkaji. Nawẹ avọsinsan ofligọ Jesu tọn sọgan yin pinpọnhlan di ‘ofligọ he sọzẹn de gbọn’?

Ofligọ he Sọzẹn De

Adam sa gbẹtọvi lẹpo, gọna míwlẹ, hlan afanu ylando po okú po tọn. Akuẹ, kavi kọdetọn yasanamẹ tọn lọ, he ewọ sú wẹ yin ogbẹ̀ pipe gbẹtọvi etọn tọn, po nukundido lọ po nado nọgbẹ̀ kakadoi. Nado ṣinyọnnudo ehe, ogbẹ̀ gbẹtọvi pipe devo tọn—yedọ ofligọ he sọzẹn de—dona yin súsú. Ṣigba, mẹdepope he yin jiji gbọn gbẹtọ mape dali ma sọgan wleawuna ogbẹ̀ gbẹtọvi pipe tọn he yin nuhudo lọ gba. (Job 14:4; Psalm 51:5) Nalete, to nuyọnẹn etọn mẹ, Jiwheyẹwhe hùn aliho hinhọngan tọn dote sọn ninọmẹ sinsinyẹn ehelẹ mẹ. E yí ogbẹ̀ pipe Visunnu dopo akan etọn tọn sọn olọn mẹ hlan vidọ awhli alọji de tọn mẹ, bo dike na ewọ ni yin jiji taidi gbẹtọ pipe de. (Luku 1:30-38; Johanu 3:16-18) Nuplọnmẹ jiji Jesu tọn gbọn yọnnu alọji ehe dali ma yin otàn he yè padọ nado zé zedaitọ sinsẹ̀n de tọn daga gba. Kakatimọ, e basi zẹẹmẹ afọdide he sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe nuwleawudai Jiwheyẹwhe tọn heyin ofligọ lọ tọn.

Nado sọgan basi wadotana ofligọ lọ tọn, Jesu dona hẹn walọ wiwe de go na whenu he ewọ yizan to aigba ji lẹpo. E wàmọ. Enẹgodo e kú okú avọsinsan tọn de. To aliho ehe mẹ, Jesu yí ogbẹ̀ gbẹtọvi pipe etọn tọn do suahọ taidi ofligọ lọ nado whlẹn gbẹtọvi lẹ gán. (1 Pita 1:19) Enẹwutu mí sọgan dọ po gbesisọ po dọ “omẹ dopo kú na omẹ popo.” (2 Kọlintinu lẹ 5:14) Mọwẹ, “Na dile omẹ popo kú to Adam mẹ, mọ ga wẹ yè na hẹn omẹ popo yín ogbẹ̀nọ to Klisti mẹ.”—1 Kọlintinu lẹ 15:22.

Omẹ Dopo to Diọdo mẹ na Omẹ Susu

To whẹho núhihoyí he yin nùdego jẹnukọn mẹ, kanlinmọ lọ lẹ ma tindo aliho depope nado tún yede dote gba, yedọ eyin yé tlẹ yin adọkunnọ. Alọgọ sọn fidevo yin nuhudo, podọ omẹ lọ he to nuyiwa taidi diọdo de dona hẹn pekọ wá na ninọmẹ delẹ. Onu dopolọ yin nugbo to aliho he siso talala de mẹ to kọndopọmẹ hẹ ofligọ he yin nuhudo nado fli gbẹtọvi lẹ gọ. Psalmkantọ de wlan dọmọ: “Yé he ... to kikla na yede to susugege adọkun yetọn lẹ tọn mẹ; mẹde ma tin he sọgan fli mẹmẹsunnu etọn gbọn nudepope mẹ, mọ e ma sọgan na mẹflikuẹ Jiwheyẹwhe na ewọ gba: (podọ ofligọ-kuẹ alindọn yetọn họakuẹ sọmọ bọ, e mananọma yin jijodai kakadoi).” (Psalm 49:6-8) Na nugbo tọn, nuhudo tin na alọgọ sọn fidevo de na gbẹtọvi lẹ. Ogbẹ̀ omẹ dopo tọn na yin nuhe pé nado fli gbẹtọvi lẹpo gọ̀ eyin ewọ sọgan hẹn pekọ wá na ninọmẹ lọ lẹ he yin bibiọ nado hẹn jlẹgan whẹdida Jiwheyẹwhe tọn tin to gbesisọ mẹ. Jesu Klisti wẹ yin kiki gbẹtọvi pipe dopo akan lọ he tindo jẹhẹnu nubiọtomẹsi lọ lẹ tọn.

Jehovah Jiwheyẹwhe ko basi nuwleawudai na whlẹngan gbẹtọvi lẹ tọn to ofligọ lọ súsú gbọn Jesu Klisti gblamẹ. Ṣigba Jiwheyẹwhe ko basi hugan mọ. Ewọ ko dawhẹ okú tọn na Satani Lẹgba, yedọ omẹ lọ he plan gbẹtọvi lẹ biọ ylando mẹ. (Osọhia 12:7-9) Jehovah to madẹnmẹ na wle whẹ̀hutọ enẹ bo na hẹn whẹdida ṣẹ pete gbọn ‘zize e dlan agbado miyọn hihla po whemi tọn po mẹ,’ he nọtena vasudo madopodo. (Osọhia 20:1-3, 7-10, 14) Po didesẹ nudida gbigbọ ylankan ehe tọn po podọ gbọn yizan ofligọ lọ tọn dali, gbẹtọvi lẹ na duvivi whlẹngan tọn e ma yin kiki sọn awufiẹsa ylando po okú tọn po si kẹdẹ gba ṣigba sọn nuyiwadomẹji Satani tọn mẹ ga. Gbọnmọ dali na yin túntúndote podọ avọsinsan ofligọ Klisti tọn he na yin yiyizan do gigọmẹ po, gbẹtọvi tonusetọ lẹ na zindonukọn hlan pipe-yinyin gbẹtọvi tọn kọ̀n.

Tito Ofligọ lọ Tọn po Hiẹ Po

To pinplọn dogbọn avọsinsan ofligọ Jesu Klisti tọn dali, mẹsusu to Whezẹtẹn aihọn tọn (Moyent Orient) ko yọn pinpẹn nuhe Jiwheyẹwhe ko wà na yé tọn sisosiso. Kazuo yin apajlẹ dopo. Gbẹzan etọn sinai do azọ̀nùnù ji bosọ peve to nuvẹadi osẹ̀n yiyọ́ gbingbọ́n do hòmẹ tọn mẹ.To whenuena e to mọto kùn to nuyiwadomẹji etọn glọ, e nọ yí mọto etọn gbà do nugo gbọzangbọzan. Atọ̀n to họntọn etọn lẹ mẹ hù yede to whenuena yé ko hẹn agbasalilo yetọn gble po godo. Kazuo lọsu tẹnpọn nado hù ede ga. To nukọnmẹ, e jẹ Biblu plọn ji. Na yinyin whinwhan gbọn nugbo he ewọ plọn dali, e basi dide nado klọ gbẹzan etọn do wiwe ji. E diahi hẹ walọyizan agbasa etọn ṣiṣizan tọn po nuyizan he yè do nọ yọ́ osẹ̀n po, podọ kọdetọn he vẹawu susu wẹ tin. E pehẹ nuhahun na ojlo ylankan agbasa ede tọn po vivẹnu lọ po nado wà nuhe jlọ. Lehe homẹ etọn hùn do sọ nado penugo nado hodẹ hlan Jiwheyẹwhe na jona gbọn ale avọsinsan ofligọ Jesu Klisti tọn gblamẹ! Gbọn odẹ̀ po alọgọ po sọn họntọn Klistiani lẹ dè, Kazuo dù to walọ ylankan etọn ji bo to Jehovah sẹ̀n todin taidi devizọnwatọ ayajẹnọ po ayimẹdawhẹnamẹnu wiwe de po.

Be hiẹ flin Chisako, he yin nùdego to bẹjẹeji hosọ tintan tọn mẹ ya? Gbọn oplọn Biblu tọn de gblamẹ, yọnnu lọ lọsu wá mọnukunnujẹ tito owanyinọ ofligọ lọ tọn mẹ. Ewọ yin whinwhan sisosiso to whenuena ewọ sè dọ Jiwheyẹwhe na Visunnu etọn nado tún gbẹtọvi lẹ dote sọn ylando mẹ. Chisako klan gbẹzan etọn do wiwe na Jehovah. Yedọ etlẹ yin todin, to owhè 77 mẹ, ewọ nọ yí ganhiho 90 zan to osun lẹpo mẹ bo nọ to didọ na mẹdevo lẹ dogbọn owanyi daho Jehovah tọn po dagbewanyi he ewọ nọ dohia po dali.

Ofligọ lọ dona yin onu titengbe na hiẹ lọsu ga. Gbọn yizan etọn dali, Jiwheyẹwhe na hùn aliho lọ dote hlan mẹdekannujẹ nugbo na gbẹtọvi lẹ—yedọ mẹdekannujẹ sọn ylando po okú po si. Sọgodo daho ogbẹ̀ mavọmavọ de tọn to paladisi aigba tọn ji tin to nukọn na mẹhe kẹalọyi avọsinsan ofligọ Jesu Klisti tọn lẹ. Jaale dọnsẹpọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ bo gbadopọnna dewe lehe hiẹ sọgan duvivi mẹdekannujẹ sọn ylando po okú po si gbọn tito ofligọ owanyinọ lọ gblamẹ do. (Pọ́n w-15/6/92, weda 4.)

[Nudọnamẹ odò tọn]

[Asisa Yẹdede tọn to weda 5]

Courtesy of the Mainichi Shimbun