Mì Penukundo Tọṣiọvi lẹ po Asuṣiọsi lẹ po Go to Nukunbibia Yetọn Mẹ

E ma sinyẹnawu nado yọnẹn dọ mí to gbẹ̀nọ to aihọn he ma tindo owanyi de mẹ. To alọdindlẹndo gbẹtọ wunmẹ he na tin to ‘azán godo tọn mẹ lẹ,’ apọsteli Paulu wlan dọmọ: “Ojlẹ awusinyẹn tọn lẹ na wá. Na gbẹtọ lẹ na lẹzun owanyi na yede tọ́, . . . matin owanyi hẹnnumẹ tọn.” (2 Timoti 3:​1-3) Lehe ohó enẹlẹ yin nugbo do sọ!

NINỌMẸ walọyizan tọn he tin to ojlẹ mítọn mẹ ko yidogọna awuvẹmẹ matindo to ahun mẹsusu lẹ tọn mẹ. Gbẹtọ lẹ ma nọ tindo ojlo depope to dagbemẹ-ninọ mẹdevo lẹ tọn mẹ, to whẹho delẹ mẹ yèdọ to mẹhe yin hagbẹ whẹndo yedetiti tọn lẹ tọn.

Na ninọmẹ voovo lẹ wutu, nuyiwa agọ̀ ehe yinuwado mẹsusu ji, bo hẹn yé lẹzun agbátọnọ. Sọha asuṣiọsi po tọṣiọvi lẹ tọn po to jijideji vudevude taidi kọdetọn awhàn, po nugbajẹmẹji jọwamọ tọn lẹ po, gọna tẹnsisẹ gbẹtọ he to fibẹtado dín lẹ tọn. (Yẹwhehodọtọ 3:19) “Hugan [ovi] livi 1 wẹ ko yin hinhẹn zun tọṣiọvi kavi ko yin kinklan sọn whẹndo yetọn lẹ dè taidi kọdetọn awhàn tọn,” wẹ linlin de sọn Ogbẹ́ Plidopọ Akọta lẹ tọn He Nọ Penukundo Akuẹzinzan Ovi lẹ Tọn Go dọ. Hiẹ sọ yọnẹn gando sọha daho onọ̀ tlẹnnọ, he yè gbẹkọ e go, kavi he yin gbigbẹdai lẹ go he pannukọn azọngban sinsinyẹn gbẹninọ po nukunpipedo whẹndo yetọn lẹ go yede ṣo tọn lẹ po. Ninọmẹ lọ yin hinhẹn ylan deji gbọn nugbo lọ dali dọ otò delẹ to pipehẹ hunyanhunyan sinsinyẹn akuẹzinzan tọn, he nọ hẹn susu tovi yetọn lẹ nado nọgbẹ̀ to ohẹn klókló mẹ.

To pọndohlan ehe tọn mẹ, be todido depope tin na mẹhe to numimọ nukunbibia tọn tindo lẹ ya? Nawẹ yajiji asuṣiọsi lẹ po tọṣiọvi lẹ po tọn sọgan yin didepo gbọn? Be nuhahun ehe na yin didesẹ pọ́n gbede ya?

Nukunpedomẹgo Owanyinọ to Ojlẹ Biblu Tọn lẹ Mẹ

Nukunpipedo nuhudo agbasa tọn gọna gbigbọ tọn asuṣiọsi lẹ po tọṣiọvi lẹ tọn po go ko nọ saba yin adà tangan sinsẹ̀n-bibasi hlan Jiwheyẹwhe tọn. To whenuena yé to jinukun po atin-sinsẹ́n yetọn lẹ po bẹ wá whégbè, Islaelivi lẹ ma dona bẹ nuhe pò lẹ pli, bo wé wélu to yedelẹ godo gba. Wélu lẹ dona yin jijodo na “jonọ lọ, na tọṣiọvi lọ, podọ na asuṣiọsi lọ.” (Deutelonomi 24:19-21) Osẹ́n Mose tọn dọ ẹ tlọlọ dọmọ: “Mìwlẹ ma na [bianukunna] asuṣiọsi depope, kavi . . . tọṣiọvi.” (Eksọdusi 22:22, 23) Asuṣiọsi po tọṣiọvi lẹ po heyin hodọ gandego to Biblu mẹ po gbesisọ po nọtena wamọnọ lẹ, to whenuena e yindọ to okú asu po otọ́ lọ po tọn kavi mẹjitọ awe lẹpo tọn whenu, hagbẹ whẹndo tọn he pò to ogbẹ̀ lẹ sọgan yin jijodo yéde ṣokẹdẹ podọ to agbá. Tọgbo Job dọmọ: “Yẹn whlẹn wamọnọ he to awhádo . . , tọṣiọvi ga, po ewọ he ma tindo mẹde nado gọalọ na ẹn po.”—Job 29:12.

To azán fliflimẹ agun Klistiani tọn whenu, nukunpipedo mẹhe yin nukunbiana bosọ tin to nuhudo nujọnu tọn mẹ lẹ go taidi kọdetọn mẹjitọ lẹ kavi asu de hinhẹnbú tọn yin adà tangan sinsẹ̀n-bibasi nugbo tọn. Po ojlo vẹkuvẹku to dagbemẹ-ninọ omẹ mọnkọtọn lẹ tọn mẹ po, devi Jakobu wlan dọmọ: “Sinsẹ̀n wiwe magble to Jiwheyẹwhe Otọ́ nukọn wẹ ehe, nado nọ dla tọṣiọvi po asuṣiọsi lẹ po pọ́n to nukunbibia yetọn mẹ, podọ nado whlá ede madodiho sọn aihọn dè.”​​—Jakobu 1:27.

Gbọnvona nùdido tọṣiọvi lẹ po asuṣiọsi lẹ po go, Jakobu sọ do ahunmẹdunamẹnu sisosiso hia mẹdevo he yin wamọnọ po agbátọnọ lẹ po. (Jakobu 2:​5, 6, 15, 16) Apọsteli Paulu do lẹnpọn tintindo dopolọ hia. To whenuena ewọ po Balnaba po yin nina azọ́ndenamẹ yẹwhehodidọ tọn yetọn, ‘wamọnọ lẹ hinhẹn do ayiha mẹ’ tin to ayinamẹ he yé mọyi lẹ mẹ. “Onú he yẹn ma wọnji e go nado nọ wà ga,” wẹ Paulu sọgan dọ po ayihadawhẹnamẹnu wiwe de po. (Galatianu lẹ 2:​9, 10) Kandai nuwiwa agun Klistiani tọn lẹ tọn to ojlẹ vude to zize e dai godo dọmọ: “Mẹdepope ma gbọ̀agba to yé mẹ . . . Yè sọ basi mimá etọn hlan mẹdopodopo kẹdẹdile matindo etọn sọ.” (Owalọ lẹ 4:​34, 35) Mọwẹ, tito heyin zizedai to Islaeli hohowhenu tọn mẹ gando nukunpipedo tọṣiọvi lẹ, asuṣiọsi lẹ, gọna agbátọnọ lẹ go yin kandlẹnna biọ agun Klistiani tọn mẹ.

Na nugbo tọn, alọgọ he yin awuwlena tindo dogbó bosọ tin to kọndopọmẹ hẹ nutindo agun dopodopo tọn. Akuẹ mayin hinhẹngu gba, podọ mẹhe tin to nuhudo nujọnu tọn mẹ lẹ wẹ yin alọgọna. Klistiani depope ma yí dagbenu tito ehe tọn zan to aliho ylankan mẹ gba, podọ agbàn pinpẹn he mayin dandan tọn depope ma yin zizedo agun lọ ji gba. Ehe sọawuhia hezeheze to ayinamẹ Paulu tọn heyin titodo-hukanji to 1 Timoti 5:​3-16 mẹ. To finẹ mí mọ dọ eyin hẹnnumẹ mẹhe tin to nuhudo mẹ lọ lẹ tọn penugo nado gọalọna yé, yewlẹ wẹ dona didá azọngban enẹ. Asuṣiọsi he to nuhudo mẹ lẹ dona jẹ nubiọtomẹsi tangan delẹ kọ̀n nado sọgan pegan na alọgọ. Ehe lẹpo do tito nuyọnẹn tọn he Jehovah nọ yizan nado penukundo mẹhe to nuhudo mẹ lẹ go hia. Etomọṣo, e sọ dohia dọ jlẹkaji-ninọ dona yin yiyizan na mẹdepope ni ma do yí dagbenu homẹdagbe heyin didohia tọn zan to ovọ́ mẹ blo.​​—2 Tẹsalonikanu lẹ 3:​10-12.

Nukunpipedo Tọṣiọvi lẹ po Asuṣiọsi lẹ po Go to Egbehe

Nunọwhinnusẹ́n he devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ hodo to ojlẹ he wayi mẹ gbẹsọ yọn-na-yizan to agun Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn mẹ gando tintin to lẹnpọn mẹ po alọgigọna mẹhe to oyà nukunbibia tọn ji lẹ po go. Owanyi mẹmẹsunnu tọn yin adà tangan de, kẹdẹdile Jesu dọ do dọmọ: “Gbọn ehe dali wẹ gbẹtọ lẹpo na yọnẹn dọ nuplọntọ ṣie wẹ mì, eyin mìwlẹ tindo owanyi hlan mìnọzo.” (Johanu 13:35) Eyin mẹdelẹ to oyà nuhudo tọn ji kavi ko lẹzun mẹhe go nugbajẹmẹji jọ do kavi nugandomẹgo awhàn kavi gufinfọ́n tọn, pipòtọ mẹmẹsunnu-yinyin akọjọpli tọn nọ tin to aṣeji nado dín aliho lẹ nado yin alọgọnamẹtọ to gbigbọ-liho podọ to agbasa-liho. Mì gbọ mí ni doayi numimọ egbezangbe tọn delẹ go he do nuhe to yinyin wiwà to whẹho ehe mẹ hia.

Pedro ma flin onú susu gando onọ̀ etọn go, mẹhe kú to whenuena ewọ yin owhe dopo daa mẹvi poun. To whenuena Pedro yin owhe atọ́n mẹvi, otọ́ etọn lọsu kú ga. Enẹwutu Pedro tin po nọvisunnu etọn lẹ po kẹdẹ. Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ ko nọ basi dlapọn na otọ́ yetọn, enẹwutu Pedro po mẹdaho etọn lẹ po jẹ oplọn Biblu whégbè tọn mọyi ji.

Pedro dọmọ: “To osẹ he bọdego mẹ, mí jẹ opli lẹ yì ji. Dile mí to awukọndopọ hẹ mẹmẹsunnu lẹ, mí sọgan tindo numọtolanmẹ owanyi he yé dohia mí tọn. Agun lọ yin bẹtẹn de na mi na mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu lẹ po do owanyi po owanyi sisosiso po hia mi, taidi dọ yé wẹ yin mẹjitọ ṣie lẹ nkọ.” Pedro flin dọ dopo to mẹho Klistiani lẹ mẹ nọ basi oylọ na emi yì owhé etọn gbè. Pedro nọ tindo mahẹ to hodọdopọ po gbọjẹyiyi po mẹ hẹ whẹndo lọ. “Ehelẹ nọ yin oflin he yẹn nọ wlebòna,” wẹ Pedro dọ, mẹhe jẹ yẹwhehodọ ji gando yise etọn go to owhe 11 mẹvi mẹ bosọ yí baptẹm to whenuena e tindo owhe 15. Na yinyin alọgọna gbọn mẹhe tin to agun lọ mẹ lẹ dali wutu, mẹdaho etọn sunnu lẹ basi nukọnyiyi susu to gbigbọ-liho ga.

Whẹho David tọn sọ tin to finẹ ga. Ewọ po nọviyọnnu ahóhó etọn po yin gbigbẹdai to whenuena mẹjitọ yetọn lẹ klán. Mẹjitọ daho yetọn lẹ gọna tanyin de wẹ penukundo yé go. “To whenuena mí whẹ́n mẹho bosọ doayi ninọmẹ he mẹ mí tin te go, mí yin dududeji gbọn numọtolanmẹ hihọ́ matindo po awubla po tọn dali. Mí tindo nuhudo nuhe go mí na ganjẹ tọn. Tanyin ṣie lẹzun dopo to Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ mẹ, podọ na ehe wutu, mí yin ayinamẹ na to nugbo Biblu tọn mẹ. Mẹmẹsunnu lẹ nọ dlẹnkanna owanyi sisosiso po họntọnjihẹmẹ yetọn po hlan mí. Yé yiwanna mí tlala bosọ nọ na tuli mí nado jẹ yanwle lẹ kọ̀n podọ nado zindonukọn to azọ́nwiwa na Jehovah mẹ. To whenuena yẹn yin owhe ao mẹvi, devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn de nọ plan mi hẹn nado tindo mahẹ to lizọnyizọn kunnudegbe tọn mẹ. Mẹmẹsunnu devo nọ penukundo akuẹzinzan ṣie lẹ go to whenuena yẹn yì plidopọ lẹ ji. Dopo tlẹ gọalọna mi na yẹn nido na nunina lẹ to Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ.”

David yí baptẹm to whenuena e yin owhe 17 mẹvi, podọ to godo mẹ e jẹ sinsẹ̀nzọnwà ji to wekantẹn alahọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn mẹ to Mexique. Etlẹ yin todin e yigbe dọmọ: “Mẹho susu wẹ yí adà titengbe lẹ wà to wepinplọn ṣie mẹ bosọ nọ na mi ayinamẹ alọgọnamẹ tọn lẹ. To aliho ehe mẹ yẹn to duduto numọtolanmẹ hihọ́ matindo po ṣokẹdẹ-ninọ po tọn ji.”

Abel, mẹho agun tọn de to Mexique fie asuṣiọsi susu he tindo nuhudo lẹ tin te, dọmọ: “Yẹn tindo nujikudo dọ nuhudo sinsinyẹn he asuṣiọsi lẹ tindo wẹ godonọnamẹ to numọtolanmẹ-liho. To whedelẹnu yé nọ jugbọn ojlẹ flumẹjijẹ tọn mẹ; yé nọ tindo numọtolanmẹ ṣokẹdẹ-ninọ tọn. Enẹwutu, onú titengbe wẹ e yin nado yin godonọnamẹtọ, bo nọ dotoai hlan yé. Mí [mẹho agun tọn lẹ] nọ basi dlapọn na yé gbọzangbọzan. Onú dagbe wẹ e yin nado dín whenu bo dotoai hlan nuhahun yetọn lẹ. Ehe nọ yidogọna numọtolanmẹ yinyin homẹmiọnna to gbigbọ-liho yetọn tọn.” Etomọṣo, alọgọ akuẹ tọn nọ yin nuhudo to whedelẹnu ga. “Mí to owhé de gbá na mẹmẹyọnnu asuṣiọsi de todin,” wẹ Abel dọ to madẹnmẹ wayi. “Mí yí samedi delẹ po whèmẹ delẹ po zan to osẹ gblamẹ nado wazọ́n do ohọ̀ yọnnu lọ tọn go.”

Gando numimọ edetiti tọn to alọgigọna tọṣiọvi lẹ po asuṣiọsi lẹ po go, mẹho agun tọn devo dọmọ: “Yẹn yise dọ tọṣiọvi lẹ tlẹ tindo nuhudo sisosiso owanyi Klistiani tọn hugan asuṣiọsi lẹ. Yẹn ko doayi e go dọ e yọnbasi tlala na yé nado tindo numọtolanmẹ yinyin gbigbẹdai tọn hugan ovi po jọja winyanwinyan lẹ po he tindo mẹjitọ awe lẹpo to ogbẹ̀. Yé tindo nuhudo dohia owanyi sisosiso mẹmẹsunnu-yinyin tọn susu. Onú dagbe wẹ e yin nado dín yé pọ́n to opli lẹ godo nado dindona dagbemẹ-ninọ yetọn. Mẹmẹsunnu he ko wlealọ de tin he yin tọṣiọvi to whenuena e tin to pẹvi. Yẹn nọ saba dọnudo e po zohunhun po to opli lẹ ji, podọ e nọ plasikọna mi to whenuena e mọ mi. Ehe hẹn kanṣiṣa owanyi mẹmẹsunnu-yinyin nugbo tọn lodo.”

Jehovah ‘na Whlẹn Wamọnọ lẹ Gán’

Jidide do Jehovah go wẹ yin aliho he yọnhugan lọ nado pehẹ ninọmẹ asuṣiọsi po tọṣiọvi lẹ tọn po. E yin didọ gando ewọ go dọmọ: “OKLUNỌ yinuglona wáṣinu lẹ; e hẹn tọṣiọvi po asuṣiọsi po dote.” (Psalm 146:9) Pọngbọ mlẹnmlẹn na nuhahun wunmẹ ehelẹ na wá gbọn Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn to gandudu Jesu Klisti tọn glọ kẹdẹ dali. To zẹẹmẹ bibasi to dọdai-liho gando gandudu gbọn Mẹssia dali enẹ go, psalm-kàntọ lọ dọmọ: “E na whlẹn agbátọnọ lọ whenu e to awhádo; oyanọ ga, podọ ewọ he ma tindo alọgọnamẹtọ de. Ewọ na tindo lẹblanu to oyanọ po agbátọnọ po ji; e nasọ whlẹn ayiha agbátọnọ tọn gán.”​​—Psalm 72:​12, 13.

Dile opodo titonu dinwhenu tọn to dindọnsẹpọ, kọgbidinamẹ he Klistiani lẹ to paa mẹ to pipehẹ na taun tọn dona jideji. (Matiu 24:​9-13) Nuhudo tin na Klistiani lẹ egbesọegbesọ nado do mẹtọnhopọn hia ode awetọ podọ nado ‘tindo owanyi sinsinyẹn na ode awetọ.’ (1 Pita 4:​7-10) Sunnu Klistiani lẹ, titengbe mẹho lẹ, dona do mẹtọnhopọn po awuvẹmẹ po hia na tọṣiọvi lẹ. Podọ yọnnu he whẹ́n to agun mẹ lẹ sọgan na godonọnamẹ dogọ hlan asuṣiọsi lẹ bo nasọ yin asisa homẹmiọnnamẹ tọn de. (Titu 2:​3-5) Na nugbo tọn, mẹlẹpo sọgan basi yidogọ gbọn mẹtọnhihopọn didohia mẹdevo he to numimọ nukunbibia tọn tindo lẹ dali.

Klistiani nugbo lẹ ma nọ ‘suhọ̀n awuvẹmẹ owanyi tọn yetọn’ tọn to whenuena yé ‘mọ mẹmẹsunnu yetọn tin to nuhudo mẹ.’ Yé yọ́n tudohomẹnamẹ apọsteli Johanu tọn sinsinyẹn dọmọ: “Mì yọpọ ṣie emi, mì dike mí yí onù tata do basi owanyi blo, kavi po odẹ́ po blo; adavo to wiwà po nugbo po mẹ.” (1 Johanu 3:​17, 18) Enẹwutu mì gbọ mí ni ‘penukundo tọṣiọvi lẹ po asuṣiọsi lẹ po go to nukunbibia yetọn mẹ.’​—Jakobu 1:27.

[Blurb to weda 11]

“Mì dike mí yí onù tata do basi owanyi blo, kavi po odẹ́ po blo; adavo to wiwà po nugbo po mẹ.”—1 Johanu 3:18

[Yẹdide to weda 10]

Klistiani nugbo lẹ nọ penukundo tọṣiọvi lẹ po asuṣiọsi lẹ po go to agbasa-​liho, gbigbọ-​liho, podọ to numọtolanmẹ-liho