Be Jehovah Nọ Doayi Nuhe Hiẹ to Wiwà lẹ Go Ya?
NAWẸ hiẹ na na gblọndo kanbiọ enẹ tọn gbọn? Mẹsusu na dọ dọ: ‘Yẹn yọnẹn dọ Jiwheyẹwhe doayi nuhe Mose, Gideoni, po Davidi po wadotana lẹ go, ṣigba yẹn ma lẹndọ e tindo ojlo to nudepope he yẹn sọgan wà mẹ gba. Yẹn ma sọgan yin yiyijlẹdo Mose, Gideoni, kavi Davidi go to aliho depope mẹ gba.’
Nugbo wẹ dọ sunnu nugbonọ ojlẹ Biblu mẹ tọn delẹ basi nuyiwa jiawu yise tọn lẹ. Yé ‘gbawhàn ahọluduta lẹ tọn, dogànnuna kinnikinni lẹ, ṣizò huhlọn miyọ́n tọn, bo họ̀ngán sọn onù ohí tọn.’ (Heblu lẹ 11:33, 34) Ṣigba, mẹdevo lẹ do yise yetọn hia to aliho he mayin ayidego tọn sọmọ mẹ, podọ Biblu na mí jide dọ Jiwheyẹwhe doayi nuyiwa yise yetọn lẹ tọn go ga. Di dohia, gbadopọnna apajlẹ Owe-wiwe tọn lẹ heyin lẹngbọhọtọ de, yẹwhegán de, po asuṣiọsi de po tọn.
Lẹngbọhọtọ de Sanvọ́
Etẹwẹ hiẹ flin gando Abẹli, visunnu awetọ Adam po Evi po tọn go? Hiẹ sọgan flin dọ e kú do yise etọn tamẹ, yèdọ nuhe suhugan mítọn sọgan nọma tindo numimọ etọn de. Ṣigba whẹwhinwhẹ́n devo wutu wẹ Jiwheyẹwhe doayi Abẹli go jẹnukọn.
Gbèdopo, Abẹli yí delẹ to kanlin dagbe hugan apó etọn tọn lẹ mẹ bo sanvọ́ hlan Jiwheyẹwhe. Nunina etọn sọgan whè to nukun mítọn mẹ to egbehe, ṣigba Jehovah doayi e go bo do alọkẹyi etọn hia. Nalete, e ma vọ̀ do finẹ gba. Diblayi owhe fọtọ́n donu ẹnẹ to nukọnmẹ, Jehovah gbọdo apọsteli Paulu nado wlan nujijọ lọ to owe Heblu lẹ tọn mẹ. To owhe susu enẹlẹ godo, Jiwheyẹwhe ma ko wọn avọ́sinsan enẹ gba!—Heblu lẹ 6:10; 11:4.
Nawẹ Abẹli yọ́n wunmẹ avọ́sinsan he e na basi tọn gbọn? Biblu ma dọna mí, ṣigba e dona ko lẹnnupọndo whẹho lọ ji sisosiso. Lẹngbọhọtọ de wẹ ewọ yin, enẹwutu e ma paṣa mí dọ e na delẹ sọn kanlinpa etọn mẹ. Ṣigba, doayi e go ga, dọ e na dagbe hugan—yèdọ ‘dehe dojo hugan lẹ.’ (Gẹnẹsisi 4:4) Vlavo e lẹnayihamẹpọn do nuhe Jehovah dọna odàn lọ to jipa Edẹni tọn mẹ ji dọmọ: “Yẹn nasọ yí okẹ̀n do hiẹ po yọnnu lọ po ṣẹnṣẹn; podọ do okún towe po okún etọn po ṣẹnṣẹn: ewọ na só ota towe, hiẹ na só afọgbẹn etọn.” (Gẹnẹsisi 3:15; Osọhia 12:9) Dile etlẹ yindọ Abẹli ma yọ́n mẹhe “yọnnu lọ” po “okún” etọn po yin, e sọgan ko lẹnnupọn dọ ‘afọgbẹn okún yọnnu lọ tọn sisó’ na bẹ hùnsọndai hẹn. Na jide tọn, e yọnẹn dọ nudepope ma sọgan họakuẹ hugan nudida gbẹ̀te de gba. E jẹna ayidego dọ avọ́sinsan etọn sọgbe na nugbo tọn.
Taidi Abẹli, Klistiani lẹ nọ sanvọ́ hlan Jiwheyẹwhe to egbehe. Yé ma nọ na plọnji sọn kanlinpa yetọn mẹ gba, ṣigba yé nọ ‘sanvọ́ pipà tọn, enẹ wẹ, sinsẹ́n nùflo tọn he basi ogbeyí gbangba tọn hlan oyín Jiwheyẹwhe tọn.’ (Heblu lẹ 13:15) Nùflo mítọn nọ basi ogbeyí gbangba tọn to whenuena mí má nuyise mítọn hẹ mẹdevo lẹ.
Be hiẹ na jlo nado hẹn jẹhẹnu avọ́sinsan pipà tọn towe pọnte deji ya? Eyin mọwẹ, nọ yí sọwhiwhe do lẹnnupọndo nuhudo mẹhe tin to aigba-denamẹ towe ji lẹ tọn ji. Etẹlẹ wẹ to ahunmẹduna yé? Etẹlẹ wẹ yé nọ tindo ojlo na? Adà owẹ̀n Biblu lọ tọn tẹlẹ wẹ yé na yiwanna? Dile a to yẹwhehodọ, lẹnnupọndo dlapọn he a ko basi lẹ ji nado sọgan hẹn kọdetọn dagbenọ yinyin towe pọnte. Podọ eyin a to hodọ gando Jehovah go, nọ yí nujikudo po ahundopo po do wàmọ. Hẹn avọ́sinsan towe zun ‘avọ́sinsan pipà tọn’ na taun tọn.
Yẹwhegán de Dọyẹwheho Na Mẹhe Ma Jlo Na Se Lẹ
Todin lẹnnupọndo yẹwhegán Enọku ji. E sọgan ko tin ede ṣokẹdẹ taidi kunnudetọ Jehovah Jiwheyẹwhe tọn de. Taidi Enọku, be hiẹ kẹdẹ wẹ to Jehovah sẹ̀n po nugbonọ-yinyin po to whẹndo towe mẹ ya? To klasi towe mẹ kavi to azọ́nwatẹn towe, be hiẹ kẹdẹ wẹ nọ tẹdo nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ go ya? Eyin mọwẹ, hiẹ sọgan yin nukundiọsọ. Họntọn, hẹnnumẹ, klasigbẹ́, kavi azọ́nwatọgbẹ́ lẹ sọgan sisẹ́ we nado gbà osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ. “Mẹde ma na yọ́n nuhe a ko wà gbede, ohẹ̀ lọsu ma na se,” wẹ yé sọgan dọ. Yé sọgan tẹkudeji dọ nulunu wẹ e yin nado to nuhà dogbọn nujinọtedo walọ dagbe Biblu tọn lẹ dali na nuhe a wà lẹ ma dù Jiwheyẹwhe wutu. Na hiẹ ma nọ lẹnnupọn bo nọ yinuwa taidi yewlẹ wutu, adi sọgan do yé bọ yé na wà nuhe go yé pé lẹpo nado hẹn tenọgligo hinhẹn towe gble.
Nugbo wẹ dọ e ma nọ bọawu nado nọavunte sọta kọgbidinamẹ mọnkọtọn, ṣigba e yọnbasi. Lẹnnupọndo Enọku ji, yèdọ sunnu ṣinawetọ to hukan Adam tọn mẹ. (Juda 14) To whenuena Enọku yin jiji, ayiha suhugan gbẹtọ lẹ tọn ko jẹglo. Hodidọ yetọn nọ huwinyan namẹ; walọyizan yetọn nọ ‘hẹnmẹ jọsi.’ (Juda 15) Yé yinuwa kẹdẹdile mẹsusu nọ wà do to egbehe.
Nawẹ Enọku nọavunte gbọn? Gblọndo kanbiọ enẹ tọn gando mí go to egbehe. Dile etlẹ yindọ Enọku sọgan ko yin omẹ dopo akàn he to Jehovah sẹ̀n to aigba ji to whenẹnu, ewọ matin ede ṣokẹdẹ gba. Enọku zinzọnlin hẹ Jiwheyẹwhe.—Gẹnẹsisi 5:22.
Enọku ze gbẹzan etọn lẹpo sinai do ojlo Jiwheyẹwhe tọn wiwà ji. E yọnẹn dọ zọnlinzinzin hẹ Jiwheyẹwhe bẹ nususu hẹn hugan gbẹzan dagbe he wé de zinzan poun. Jehovah donukun dọ e ni dọyẹwheho. (Juda 14, 15) Avase dona yin nina gbẹtọ lẹ dọ walọ ylankan yetọn lẹ ko yin ayidego. Enọku zindonukọn nado to zọnlinzin hẹ Jiwheyẹwhe na nuhe hugan owhe 300—he dẹn tlala hugan nuhe depope to mí mẹ ko doakọnna. E to zọnlinzin hẹ Jiwheyẹwhe kakajẹ whenuena e kú.—Gẹnẹsisi 5:23, 24.
Taidi Enọku, mílọsu ko yin azọ́ndena nado dọyẹwheho. (Matiu 24:14) To yidogọmẹ na yẹwhehodidọ sọn whédegbè-jẹ-whédegbè, mí nọ tẹnpọn nado má wẹndagbe lọ hẹ hẹnnumẹ, ajọwatọ po klasigbẹ́ lẹ po. Ṣigba, to whedelẹnu, mí sọgan whleawu nado dekunnu po adọgbigbo po. Be hiẹ tindo nuhahun enẹ wẹ? Ma hẹn todido bu blo. Hodo apajlẹ Klistiani fliflimẹ tọn lẹ tọn, bo hodẹ̀ hlan Jiwheyẹwhe na adọgbigbo. (Owalọ lẹ 4:29) Ma wọn gbede blo dọ dile e na dẹnsọ bọ hiẹ to zọnlinzin hẹ Jiwheyẹwhe, hiẹ ma tin dewe ṣokẹdẹ gba.
Asuṣiọsi de Wleawuna Núdùdù
Pọ́n, asuṣiọsi he mí ma yọ́n yinkọ etọn de mọ dona awe yí na e wleawuna núdùdù dopo poun wutu! Ewọ mayin Islaelivi de gba, ṣigba jonọ de wẹ, he nọgbẹ̀ to owhe kanweko aotọ J.W.M. to gbétatò Zalefati tọn mẹ. Sẹpọ vivọnu ojlẹ gaa akúdido po huvẹ de po tọn, núdùdù asuṣiọsi lọ tọn ko dibla vọ̀. Nuhe pò to e si lẹpo wẹ alọgogo linfin tọn dopo po amì vude po he sọgan dà núdùdù godo tọn na ewọ po visunnu etọn po.
To ojlẹ ehe mẹ, jonọ de wá. Yẹwhegán Jiwheyẹwhe tọn Elija wẹ, he biọ nado dù to núdùdù pẹvi asuṣiọsi lọ tọn mẹ. Núdùdù ewọ po visunnu etọn po kẹdẹ tọn wẹ pò. Na jide tọn e ma tindo nudepope nado na jonọ lọ gba. Ṣigba Elija na ẹn jide, gbọn ohó Jehovah tọn gblamẹ dọ, eyin e má núdùdù etọn hẹ emi, ewọ po visunnu etọn po ma na nọ huvẹ gba. E biọ yise nado deji dọ Jiwheyẹwhe Islaeli tọn na doayi ewọ heyin asuṣiọsi jonọ de go. Ṣogan, e yí Elija se, podọ Jehovah dona ẹn. “Odla linfin tọn lọ ma jẹvọ́, kavi aboun amì tọn lọ, kẹdẹdi ohó OKLUNỌ tọn, he e dọ gbọn Elija dè.” Yọnnu lọ po visunnu etọn po tindo núdùdù he pé yé kaka huvẹ lọ do doalọte.—1 Ahọlu lẹ 17:8-16.
Nalete, dona devo tin to sẹdotẹnmẹ na asuṣiọsi lọ. Ojlẹ vude to azọ́njiawu enẹ godo, visunnu yiwanna etọn bẹ azọ̀n bo kú. Lẹblanu whàn Elija bọ e vẹ̀ Jehovah nado gọ̀ visunnu lọ wá ogbẹ̀. (1 Ahọlu lẹ 17:17-24) Enẹ na biọ azọ́njiawu he ma ko jọ pọ́n de. Kandai de matin dọ mẹde ko yin finfọnsọnku to ojlẹ he wayi mẹ gba! Be Jehovah nasọ do lẹblanu hia asuṣiọsi jonọ ehe ya? E wàmọ. Jehovah na huhlọn Elija nado gọ̀ visunnu lọ wá ogbẹ̀. To godo mẹ, Jesu dọ gando yọnnu heyin gbégbòna ehe go dọmọ: ‘Asuṣiọsi susu wẹ tin to Islaeli, ṣogan Elija yin didohlan asuṣiọsi Zalefati tọn dè to aigba Sidọni tọn ji.’—Luku 4:25, 26.
Ninọmẹ akuẹzinzan egbezangbe tọn ma bọawu paali, etlẹ yin to aigba adọkunnọ lẹ ji. Azọ́nwhé daho delẹ ko yàn azọ́nwatọ he ko yin nugbonọ na owhe susu lẹ. Po nuhahun azọ́nmamọwà tọn po, Klistiani de sọgan yin whiwhlepọn nado yí whenu susu hugan zan to azọ́nmẹ, po todido lọ po dọ azọ́nwhé lọ ma na yàn emi. Mọwiwà sọgan hẹn alọnu etọn ján nado yì opli Klistiani tọn lẹ, nado doalọ to lizọnyizọn kunnudegbe tọn mẹ, kavi nado penukundo nuhudo numọtolanmẹ po gbigbọmẹ whẹndo etọn tọn po go. Etomọṣo, e lẹndọ emi dona gbọṣi azọ́n lọ mẹ mahopọnna nuhe e biọ.
Owhẹ̀ Klistiani he tin to ninọmẹ sinsinyẹn akuẹzinzan tọn mọnkọtọn mẹ tọn na whẹ́n nado hanú. E ma bọawu nado mọ azọ́n to azán helẹ mẹ gba. Suhugan mítọn ma to kanván nado lẹzun adọkunnọ gba, ṣigba taidi asuṣiọsi Zalefati tọn lọ, mí jlo na tindo dandannu gbẹ̀mẹ tọn lẹ. Etomọṣo, apọsteli Paulu flin mí dọ Jiwheyẹwhe dọmọ: “Yẹn ma to na jo we dai gbede, kavi gbẹ́ we gba.” Mí sọgan dọ po jide po dọmọ: “Oklunọ wẹ alọgọtọ ṣie, yẹn ma to obu na di; na nuhe gbẹtọ na wà do mi.” (Heblu lẹ 13:5, 6) Paulu do jidide mlẹnmlẹn hia to opagbe enẹ mẹ, podọ Jehovah penukundo e go to whepoponu. Jiwheyẹwhe na wà nudopolọ na mí eyin mí ma gbẹ́ ẹ dai.
Mí sọgan lẹndọ mí ma na penugo nado wà onú ayidego tọn he gbẹtọ gbigbọnọ taidi Mose, Gideoni, po Davidi po wà gbede, ṣigba mí sọgan hodo apajlẹ yise yetọn tọn. Podọ mí sọgan flin nuyiwa yise tọn flinflin he Abẹli, Enọku, po asuṣiọsi Zalefati tọn po dohia lẹ. Jehovah nọ hùnhomẹ to nuyiwa yise tọn lẹpo mẹ—etlẹ yin dehe whè lẹ. Eyin wehọmẹvi he dibusi Jiwheyẹwhe de nọ gbẹ́ nado kẹalọyi amasin-adínọ sọn hagbẹ etọn lẹ si, eyin Klistiani de nọ gbẹ́ nuzedonukọnnamẹ fẹnnuwiwa tọn to azọ́nwatẹn etọn, kavi eyin Kunnudetọ mẹhomẹ de nọ yì opli agun tọn lẹ to gbesisọmẹ mahopọnna nuṣikọ po awutu po, Jehovah nọ mọ ehe lẹpo. Podọ homẹ etọn nọ hùn!—Howhinwhẹn lẹ 27:11.
Be Hiẹ Nọ Doayi Nuhe Mẹdevo lẹ to Wiwà Go Ya?
Mọwẹ, Jehovah nọ doayi nuhe mí to wiwà lẹ go. Enẹwutu, taidi mẹhodotọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ, mí dona tin to aṣeji nado doayi vivẹnudido mẹdevo lẹ tọn go. (Efesunu lẹ 5:1) Naegbọn hiẹ ma yí sọwhiwhe do pọ́n nuhahun he Klistiani hatọ towe lẹ to pipehẹ nado sọgan wá opli agun tọn lẹ, nado doalọ to lizọnyizọn kunnudegbe tọn mẹ, kavi nado basi yidọn-yide egbesọegbesọ tọn yetọn lẹ?
To enẹgodo, dike Jehovah sẹ̀ntọ hatọ towe lẹ ni yọnẹn dọ hiẹ yọ́n pinpẹn vivẹnudido yetọn lẹ tọn. Homẹ yetọn na hùn dọ hiẹ doayinugo, podọ mẹtọnhopọn towe sọgan vọ́ jide na yé dọ Jehovah lọsu nọ doayi vivẹnudido yetọn lẹ go ga.